Nieuw land en 'n nieuw bestaan
op het slib van de Zuiderzee
10-15 procent extra
Hoe de polder groeide
Socialisten in Denemarken
weten zich te handhaven
Historie van de Wieringermeer in beeld
voor Oorlog en Marine
DE GESLOTEN POORT
Organisatoren hadden succes
vogels winnaar
i wisselbeker
Gesprek met een pionier
Emmanuel:
Heerwees met ons
J
Grootste winst voor de conservatieven
Tentoonstelling Land uit Zee"
Regering zal vragen:
Inschakeling van
onze industrie
mm
WOENSDAG 6 SEPTEMBER 1950
PAGINA 3
RSVERW ACHTING
sdeeld door het K.N.M.I.
ENIGE REGEN
_,T 6 Sept. Toenemende
g gevolgd dóór enige regen.
Dt krachtige wind tussen
Zuid-West. Vannacht min-
maar morgen overdag
■e temperaturen dan van-
MACHT DER
ADVERTENTIE
angs plaatste de heer
T. te Semarang een
tentie, waarin hii een
ing van f 3000.uit-
voor degene, die zijn
en Pontiac terug zou
gen.
er dagen stonden er
.heren" voor zijn deur,
.e auto, de krant waar
advertentie was opge-
n en een quitantie
f 3000.De „koop"
snel gesloten en de
A. L. T. rijdt nu weer
n auto.
N HELDER KREEG
RDE WETHOUDER
K.V.P. in 'f college
LDER Tijdens de raads-
ing van gisteravond in het
college van B. en W., dat
moeming van de P. v.d. A.-
ester Rehorst uit vier leden
Partij van de Arbeid be-
itgebreid tot vijf leden.
v.d. A.-wethouder Steen-
l af, terwijl als wethouders
gekozen de heren Luykcx
n Diesbergen (WD).
M BRUUL-TOURNOOI
tO Ook op de tweede
dit tournooi was de belang
teer matig. Tijdens de eer-
trijd n.l. „de Foresters",
kwam de spil van „de F,"
sn in botsing met de mid-
van Uitgeest. In aanvang
dit niet ernstig aanzien,
C. speelde door. Na de wed-
[eek K. echter niet meer
e kunnen. Men raadpleegde
tsen. Deze vond het raad-
te doen opnemen in het
is.
vedstrijd de ForestenUit-
ts 'n gelijk opgaande strijd,
li volhouden wisten de
5 met 21 te winnen.
ttaden Zeevogels en Go
Alkmaar) in het strijdperk,
ead gaf in deze wedstrijd
rtij, alhoewel het klasse-
duidelijk merkbaar was.
itstand ging in met 'n blan-
d. Even voor het einde
de linksbinnen van Z.
:hts en gaf de verraste Go-
eeper het nakijken 1—0.
na deze voor Go-Ahead
vedstrijd moest weer aan-
i worden tegen Uitgeest om
s én vierde plaats in het
de aftrap was Uitgeest ge-
aggressief en scoorde on-
jk door haar rechtsbinnen
edstrijd was zéér eenzijdig
ermoeidheid bij de Go-
ipelers was duidelijk merk-
tgeest voerde de score voor
op tot 40.
rust scoorde Uitgeest nog
il en wist het dapper vol
le Go-Ahead een tegen-
scoren. Eindstand 61.
nale ging dus tussen' Zee-
n „de Foresten". In het be-
dit 'n gelijk opgaande strijd;
tig minuten spelen scoorde
nksbinnen 10. Even later
Godijn uit 'n goede pass
Brink de gelijkmaker 11.
e rust scoorde Godijn uit
zet van v.d. Brink met 'n
:opbal.
gels zette toen alles op al-
naakte spoedig gelijk. Toen
Zeevogels de score op tot
s wij de wedstrijden en elf-
e revue laten passeren kun-
niet anders zeggen, dan
vogels volkomen verdiend
bezit kwam van de Wissel-
idelijke Rijvereniging
„Heiloo"
DO. De Rijvereniging
is op concours geweest te
/oor dit concours was een
elangstelling; plm. 200 paar-
ren ingeschreven.
dressuur voor viertallen
;iloo beslag te leggen op de
irijs. Bij de individuele dres-
zette Heiloo de 2e en de 4e
n het nummer dressuur acht-
verd 'n eervolle derde prijs
zijn opmerkelijke successen
ize Heiloër ruiters, waar zij
j mogen zijn.
Opbrengst collecte
OO. De totale opbrengst
gehouden collecte voor de
bestrijding en Koningin Wil-
ifonds te Heiloo was f 688.67.
r een aanrijding op het
lispunt Raadhuisweg-
Rijksstraatweg
OO. Gisteravond plm.
erd mevr. Berends, wonende
Lyceumstraat te Alkmaar,
lj op haar fiets vanaf de
isweg de Rijksstraatweg
versteken, door de juist pas-
vrachtauto van de ovenbou-
ebr. Smit uit Amsterdam ge
en tegen het plaveisel ge-
B. bekwam schaafwonden
nden en benen en werd per
iuto naar het ziekenhuis ver-
Dr. Hoekstra was zeer spoe-
plaatse en verleende de eer-
Ip. Ook burgemeester Kolff
inwezig.
estuurder van de vrachtauto
nog mevr. B. te ontwijken
et stuur om te gooien. De
wam op het trottoir van het
.Groentje" terecht,
r wij konden nagaan treft de
-der der auto geen schuld.
wordt nogmaals dringend
■schuwd op dit zeer drukke
int terdege uit, te kijken al-
men oversteekt. Het snel-
r komt van twee kanten,
an beter een minuut langer
n dan het verkeer en zlch-
groot gevaar te brengen.
(Van onze verslaggever)
Er hoeven niet veel van die 240 kilometers, die de Wieringermeer
aaB wegen telt, onder onze wielen door te glijden, voor we
bij boerderij H, 60 afremmen. Op enkele kilometers rijzen de
torens van het „oude land", van Medemblik, omhoog en staat
het Lely-gemaal als een witte blokkendoos tegen 'n Hollands-
grauwe regenlucht. Naar het Noorden strekt zich de vlakte met
plekken geel en bruin. De oogst komt van het land en met de
vochtige vlagen wind waaien flarden geronk van dorsmachines
en tractoren mee. Geen mens is er te zien. Toch gonst de Meer
van bedrijvigheid.
De pachter van het akker-
bouwbedrijf „Emmanuel", op
de kaart nuchter-weg bekend
als H 60, is „kolonist" H. A
Giessen, oorspronkelijk afkom
stig uit het Gelderse. Didam was
zijn woonplaats, voor hij de ris
kante stap naar de Wieringer
meer waagde. Emmanuel God
met ons heeft hij zijn bedrijf
genoemd, 'n Bede tot de Heer
van al wat leeft en werkt. Want
ondanks de zwaar-wetenschappe-
lijke basis, waarop het Zuidei-
zee-experiment werd gezet en
ondanks de overwinning van de
techniek op de natuur, blijft
deze inpoldering mensenwerk.
Broos als alle mensenwerk, dat
heeft de ramp van 17 April 1945
nog weer bewezen
'n Eerste bezoek
per boot!
De kleine Henk van amper
drie jaren, die z'n vader spijkers
had mogen aangeven, dribbelde
op z'n rubberlaarsjes bedrijvig
voor ons uit. Het was wat stil op
„Emmanuel", ,,'n Paar dagen
terug werd ons negende kind
geboren", zegt bouwer Giessen
glimlachend. Negen kinderen,
allemaal uit de polder.
Het was nog maar kort na het
droogvallen van de grond, toen
een groepje A.B.T.B.-ers, de Ka
tholieke landbouw-organisatie
in het aartsbisdom, een excursie
maakte over het nieuwe land.
Dat ging per boot, omdat er van
wegen nog geen sprake was. Wel
waren toen al 'n dikke tweehon
derd kilometers kanalen en
tochten uitgebaggerd.
'n Troosteloos gezicht, dit
nieuwe land. Vruchtbare grond?
Niet te zien. Al het land zat nog
dik onder zand en schelpen.
Slechts daar, waar de sloten uit
gegraven werden, kwam de klei
onder de zandlaag zichtbaar.
Toch daagden er voor de 60
complexen van 300 HA, die er te
verdelen waren, tweeduizend
sollicitanten op. Men leze dit
niet te licht. Er werden voors
hands bedrijfsleiders gevraagd,
geen pachters. Deze mensen
droegen niet alleen het risico
van 'n proefneming-op-nooit-ver-
toonde schaal, zij waren boven
dien vrij strikt gebonden aan de
aanwijzingen van de Wieringer-
meerdirectie.
Uit alle windstreken
De zestig bedrijfsleiders, die
in de polder de spits kregen af
te bijten, waren met zorg gese
lecteerd. Zij kwamen uit alle
provincies, behalve wellicht uit
Utrecht en Limburg. Hun op
dracht luidde: Maak de grond
zo goed mogelijk voor de pach
ters, die er straks op moeten
werken.
Het was 'n zware opgaaf en 'n
karwei, alleen voor de zeer ster
ken. Toen echter in het najaar
van 1934 de eerste vijftien be
drijven aan de pachters konden
worden uitgereikt, was het ver
trouwen in de Zuiderzeebodem
niet beschaamd. De grondslag
was gelegd, waarop Nederland's
boerenzoons met goede verwach
tingen aan de slag konden gaan.
Aanvankelijk werd de pacht
som aan de Staat bepaald naar
het prijsverloop der producten.
Na de eerste zes jaar richtte de
directie tot de samenwerkende
standsorganisaties het verzoek
de bedrijven naar de kwaliteit
der grond in klassen te verdelen.
Toen deze classificatie eenmaal
en door de pachters zelf in
kannen en kruiken was ge
bracht, kon de mobiele pacht-
schaal vervallen.
De Meer
neemt vaste vorm aan.
Met de uitgifte van de boer
derijen aan de pachters, die tot
1940 voortduurde, nam de pol
der langzamerhand de gedaante
aan, die voorlopig als definitief
kan worden beschouwd.
De heer Giessen kwam eind
1937 als pachter op Emmanuel.
Er was eigenlijk in het begin
maar weinig animo voor de uit
gifte, ook al, omdat deze op het
zandige land in het Noorden van
de polder was begonnen. Ten
slotte waren 513 bedrijven uit.
gegeven. 37 Bleven geëxploi
teerd door de Staat, bij wijze
van waardemeters.
En achteraf bezien? De heer
Giessen zuigt bedachtzaam aan
zijn pijp. 't Is hem niet tegen
gevallen. Of hij het opnieuw zou
doen, als hij voor de keuze
stond?
Vast en zeker! Die keus heeft
hfj trouwens gehad, hij en zijn
buren, na de inundatie. Nagenoeg
zonder uitzondering zijn ze terug
gekeerd, toen er geen steen op de
ander was gebleven. Toen de pol
der eenzamer en woester was dan
ooit tevoren. Toen op het drabbe-
rige bezinksel puin geruimd moest
worden en het verstopte drainage
systeem hersteld.
In Juni 1945 was de tweede
droogmaking begonnen. Twee
hulpgemalen zorgden ervoor, dat
de polder anderhalve maand eer
der droog kwam, dan eigenlijk
wel kón. Waarom? De pachters
hadden toegezegd, dat er in 1946
een oogst zou zijn, als het water
weg zou zijn vóór de inzaaitijd in
het najaar. Vraag niet, hoe 't is
Na het eerste concrete plan
om de Zuiderzee af te dam
men en droog te leggen 't
dateerde al van 1848 zon 't
tot 1916 duren, eer Ir. C. Lely,
Minister van Waterstaat, een
definitief ontwerp aan de Sta-
ten-Generaai kon voorleggen.
Het was 1930 geworden, toen
na zeven maanden malen de
eerste Zuiderzeegrond droog
viel. Op slib en drijfzand kon
een waar herscheppingswerk
aangevat worden. Het wérd
aangevat. En niet door de
slechtsten van ons volk
Van die tijd en die mensen
vertelde oss een pionier uit
de Meer, „farmer" H. A. Gies
sen, de man, die boven zön be.
drijf „Emmanuel" God met
onsgeschreven heeft. Hij
was hij de eersten, die de voet
zetten op de drassige zilte bo
dem. Als bedrijfsleider en
pachter zag hij de polder van
dag tot dag groeien. Hier
gaat zijn verbaal van de
Meer.... en van z'n pioniers.
klaargespeeld, maar deze belofte
is gehouden.
Op Emmanuel had het water
ruim vier en 'n halve meter hoog
gestaan. De landbouwschuur was
weggeslagen; alleen de spanten
waren op hun diepe fundering
blijven staan. Momenteel is daar
van weinig meer te merken.
Slechts de woonhuizen zijn nog
niet opgebouwd.
Over heden en toekomst.
Hoewel de bevolking in de Meer
een conglomeraat van allerlei ge
westen is, heerst er een voortref
felijk gemeenschapsleven. Uiter
aard heeft de spreiding van zo
diverse bevolkingsgroepen be
zwaren meegebracht. O.a. wat
het godsdienstig leven en het
onderwijs betreft.
De polder kende aanvankelijk
het z.g: Wieringermeeronderwiis.
Openbaar onderwijs met een wis
seluur, bestemd voor onderricht
in de godsdienst. Thans heeft he*
bijzonder onderwijs vaste voet
gekregen.
De kath. Zuiderzeevereniging
stichtte te Slootdorp de eerste
kerk, die later met alle lusten
èn lasten door het Bisdom Haar
lem werd overgenomen. Momen
teel bezit de polder de parochies
Slootdorp (1932), Middenmc-er
(1934) en Wieringerwerf (1940).
Het godsdienstig leven bezit
hoe kan het anders temidden van
deze mensen een grote activi
teit: hetzelfde geldt voor vereni
gingen en organisaties. De samen
werking met anderdenkenden laat
niets te wensen over.
Er zijn wensen. De polder
schrééuwt om arbeiderswoningen.
De kern van landarbeiders is nog
altijd te klein. De gemeente Wie
ringermeer wordt thans wat de
woningbouw betreft behandeld als
de andere gemeenten. In alle drie
dorpen zijn woningbouwvereni
gingen aan het werk getogen.
Wieringermeer kreeg 40 wonin
gen, Wieringerwerf 48, terwijl
Slootdorp er 25 in uitvoering
heeft.
De bevolking van de Meer
hoopt, dat het vierde dorp, daar
op de kruising van Oosterterpweg
en Noorden- en Zuiderkwelweg,
er spoedig zal komen. Het zou in
een dringende behoefte voorzien,
speciaal voor dit N.O. deel van
de polder, dat voor de arbeiders
van buiten tot nog toe weinig aan
trekkelijks bezit. En zo zijn er
nog wel 'n paar wensen
De heer Giessen, die behalve
bouwer ook nog heemraad, wet
houder, bestuurslid van diocesane
en landelijke boerenorganisaties,
en lid van alle mogelijke commis
sies is, was nog lang niet uitge
sproken, toen het klokje van ge
hoorzaamheid sloeg. Hoe kan het
anders? Is dit land, dat alle sjou
wen en zwoegen zo dubbel en
dwars heeft beloond niet waard,
het onderwerp van 'n loflied te
zijn?
f v;s
Het eerste krijgsgevangenkamp van de Verenigde Naties in
de geschiedenis, is even buiten Poesan in gebruik gesteld.
1200 Noord-Koreanen verblijven er in grote tenten, en zeer
waarschijnlijk hebben zij het er belangrijk beter dan zij de
laatste tijd gewend waren.
De socialistische partij in De
nemarken heeft bij de gisteren
gehouden algemene verkiezingen
haar positie als grootste partij
gehandhaafd.
Zoals bekend was deze verkie
zing nodig door het ontslag van
de socialistische minderheidsre
gering. Er heerste namelijk sterke
oppositie tegen haar maatrege
len betreffende de betalingsba
lans. Onder meer was zij van
plan de invoer sterk te vermin
deren.
De socialisten wonnen gisteren
twee zetels, terwijl de liberalen
niet minder dan 15 zetels verlo
ren, waarvan de meeste werden
ingenomen door de conservatie
ven, die wel de winnaars van
deze verkiezingen zijn.
De definitieve uitslagen luiden:
Socialisten 813.590 stemmen, in
1947 834.089 st„ thans 59 zetels,
in 1947 57 zetels.
Liberalen 437.959 st. (529.066),
34 zetels (49).
Conservatieven 365.298 (259.324)
st., 26 zetels (17).
Ten aanzien van de kosten van
de defensieplannen zegt de Minister
van Oorlog in zjjn M.V.A., dat de
gemeenschappelijke verhoging van
de voorbereidingen van de defensie
van 's lands middelen omvangrijke
offers eist.
„Ter dekking van de eerst nodige
maatregelen in hoofdzaak op het
gebied van land- en luchtmacht zal
de regering voorstellen doen om
boven het totaalbedrag van de be
grotingen voor Oorlog en Marine
voor het dienstjaar 1951, welke eer
lang aan de Staten-Generaal zullen
worden aangeboden en welke hun
grondslag vinden in het oorspron
kelijke defensieprogramma der rege
ring, extra bedragen worden aan
gevraagd, welke, naar verwacht
wordt, 10 tot 15 pet. zullen belopen
van de voor 1951 aan te vragen
gelden.
Vast staat, dat de defensiemaat
regelen een verhoogde inschakeling
van de Nederlandse industrie met
zich brengen, waarbij het streven
der regering gericht is op een zo
danige werkverdeling tussen de
verbonden mogendheden, dat op die
terreinen, waarop de Nederlandse
nijverheid zich heeft gespecialiseerd,
ook voor andere landen het nodige
zal kunnen worden gefabriceerd."
De minister merkt op, dat met
het bovenstaande slechts een eerste
aanduiding is gegeven van de rich
ting, waarin het toekomstige defen
siebeleid zich zal bewegen. Hij hoopt
in staat te zijn, tijdens de behande
ling van de militaire begrotingen
over 1951 nadere bijzonderheden te
kunnen geven.
Rekening moet worden gehouden
met verdergaande maatregelen,
waartoe in internationaal verband
zal worden besloten. Daarnaast be
houdt de regering open oog voor de
eigen verplichtingen van Nederland
Overzee, niet alleen voorzover het
betreft defensietaken in de Over-
zese rijksdelen en de militaire ver
plichtingen, welke uit de Unie met
Indonesië voortvloeien, doch evenzo
voor taken, welke in het kader van
de Ver. Naties ook Nederland op
defensiegebied kan hebben te ver
vullen.
In nauw overleg met de defensie
commissie en voorzeker niet dan na
raadpleging van de Staten-Gene
raal, zal de regering haar verdere
maatregelen nemen.
Tenslotte zegt de minister in zijn
inleiding, dat de snelle ontwikke
ling, die zich de laatste maanden
in het internationaal contact over
de defensievraagstukken voltrekt,
oorzaak is, dat vrijwel elke begro
ting of beschouwing over het defen
siegebied op korte termijn door de
feiten achterhaald wordt.
Zodoende is. niet te voorkomen,
dat deze Memorie van Antwoord
nog niet ten volle rekening kan hou-
trouwens de consequentie eerst in
cijfers moet worden vastgelegd.
Daarop wachten wordt niet verant
woord geacht, omdat, het begrotings
jaar reeds aanmerkelijk is gevor
derd en urgente uitgaven zo spoedig
mogelijk moeten kunnen geschieden.
(Van een onzer verslaggevers)
WIERINGERMEER, Dinsdag. Wanneer U deze regelen onder
ogen krijgt, is de grote tentoonstelling „Land uit Zee", die ten
doel stelt een ruim inzicht te geven in de wordingsgeschiedenis
en de groei van Wieringermeer, juist door de Commissaris der
Koningin Baron de Vos van Steenwijk officieel geopend, en
zullen de eerste drommen belangstellenden door een van de
beide monumentale toegangspoorten het Slootdorper feestterrein
betreden.
Wat een massa werk is er ver
zet voordat men zover was. En dan
spreken we nog niet eens over de
maandenlange voorbereiding die
dit grootse evenement heeft ge
vorderd, en die dag in dag uit de
aandacht van de diverse commis
sieleden gaande hield en oorzaak
werd van talloze soms uren du
rende discussie's. Maar bij de
rondgang over het terrein hebben
we kunnen constateren, dat de
organisatoren eer van hun werk
hebben: het is een formidabel en
toch aantrekkelijk geheel gewor
den, dat de toeschouwers stellig
zal imponeren.
Het middenterrein
bestaat uit een groene vlakte,
groot als een normaal voetbalveld.
Door dit terrein te omzomen met
een 6 tal zeer grote tenten en een
passend hekwerk, in het midden
van de lengte en breedte telkens
onderbroken met grote fagade's
waarop levensgrote allegorische
schilderstukken oorzaak en strek
king van deze „land uit zee" ten
toonstelling verkondigen, heeft
men in dit weidse landschap, de
voor de bepaalde manifestaties zo
noodzakelijke intimiteit verkre
gen. Op een andere wijze zou deze
Terwijl de landstrijdkrachten van de Verenigde Naties op
Korea de aanvallen van de Noord-Koreanen trachten af te
slaan en hier en daar tot tegenaanvallen overgaan, liggen in
de wateren ten Oosten van Korea Amerikaanse kruisers, die
Noord-Koreaanse doelen bestoken. Een Amerikaanse kruiser
voor de Noord-Koreaanse kust beschiet vijandelijke doel
stellingen met 21 cm kanonnen.
intimiteit vrijwel niet te bereiken
zijn geweest. Het was de enig
mogelijke maar ook de enig doel
matige oplossing. Op de ene hoek
van het middenterrein heeft men
de houten muziektent ongeslagen
en het nog resterende open ge
deelte vol gebouwd met zittribu-
ne's die plaats bieden aan meer
dan 2000 toeschouwers. Zij die ge
noegen nemen met een goedkope
staannlaats kunnen die vinden in
de 8 meter brede strook tussen de
hoge gele hekken, en de afpaling
van het terrein. Wegens de over
dadige activiteit van Pluvius is
het noodzakelijk -1 -'---i om het
gehele terrein drastisch te -'ne
ren. Dit was een geheel onvoor
ziene factor, maar men heeft het
energiek aan - kt De buizen
zijn thans gelegd en een pomp-
installatie zal er voor zorgen dat
het terrein nu in de gewenste
conditie blijft.
Sociale Zaken, Landbouw
en Verkeer
raken elkander in de grote tent,
die door ambtenaren van die de
partementen in samenwerking
met de dienst der domeinen in de
Wieringermeer gevuld wordt met
alle wetenswaardigheden omtrent
de Zuiderzeewerken. Deze hele
tentinrichting zit knap in elkaar,
maar is desondanks niet duur.
Voor tafelschragen heeft men b.v.
dè stalenbuisramen van veestallen
gebruik en voor de vele tientallen
grote houten landkaarten de sta
len buizen die bestemd zijn voor
de bliksembeveiliging. De talloze
maquette's van dorpen, huizen en
boerderijen waren ofwel op het
domeinkantoor ofwel op de de
partementen aanwezig, en de ge
bezigde hoge rietmatten, die o.a.
een indruk moeten geven hoever
men ter plaatse beneden N.A.P.
zit, behoren ook tot de attributen
van de domeinen. Deze tent begint
met een „proloog" bestaande uit
een manshoog stenen relief, dat
aangeeft hoe ons land door de
eeuwen heen land gewonnen en
land verloren heeft aan de immer
dreigende zee. Dit relief staat op
een brok dijkmassief, dat a.h.w.
uit het water oprijst. Dan ziet men
aanschouwelijk aangegeven hoe
de lage landen 20.000 jaar geleden
verbonden waren met het tegen
woordige Engeland en weer ver
der, de toestand bij' het begin
onzer jaartelling, toen van deze
eertijds zo bloeiende landstreek
alleen nog maar de soms droog
vallende Doggersbank was over
gebleven. Hieruit blijkt dus dat
men het geheel geplaatst heeft
tegen de achtergrond der historie.
Zo ziet men ook in chronologische
volgorde het ontstaan van de Zui
derzee en de diverse plannen die
op het weer droogmaken van het
voor eeuwen ondergelopen land
betrekking hebben. Dan ziet men
de groei van het wegennet in de
Wieringermeer, dat in 5 jaren
werd voltooid, de ontginning van
de- woeste vlakte en de oogst.
De Ned. Heide Mij en het
Staatsbosbeheer, die aan het in
cultuur brengen van de Wierin
germeer een werkzaam aandeel
hebben gehad, zijn in deze tent
vertegenwoordigd met voor zich
zelf sprekende stands betreffende
doel en werkwijze dezer over
heidsinstellingen.
Handel en nijverheid
nemen op deze tentoonstelling
uiteraard een dominerende plaats
in. De producten van de zware in
dustrie als machines, motoren en
voertuigen zijn opgesteld aan bei
de zijden van het afgesloten ge
deelte van de Westerterpweg.
Deze openluchtstand is op zichzelf
buitengewoon interessant, vooral
voor de akkerbouwers, tuinders
en transportondernemers.
Dorsmachines, ploegen zaaima-
chines en tractoren worden hier
geflankeerd door vrijwel alle Ne
derlandse Olie- en Benzine maat
schappijen, die in de Wieringer
meer een belangrijk operatieter
rein hebben gevonden. Verder
vindt men stands van handel en
nijverheid, in de meer algemene
betekenis van het woord, in de
2de èxpositietent. De middenstan
ders van Wieringermeer hebben
allen de handen ineen geslagen
en twee hele tenten voor hun re
kening genomen t.w. de 3de en
4de, hoofdzakelijk gevuld met
collectieve middenstandsinzendin
gen van de meest uiteenlopende
aard. Hier ziet men b.v. meubelen
of wollen dekens, ginds weer bad
kuipen, weide-afrasteringen, of
motorfietsen. Een compleet auto
mobielservice station wordt ge
ëscorteerd door kantoorbehoeften
en radio-ontvangtoestellen, door
paardenhoofdstellen en carboli-
neum.
In de 4de en 5de tent, zo mo
gelijk nog groter dan de voorgaan
de, treft men ongeveer dezelfde
dingen aan, maar nu geëxposeerd
door de ondernemers van het oude
land, terwijl men er ook een aan
tal fabrieksvertegenwoordigin-
gen kan ontmoeten. Deze stands
zijn echter niet collectief. Elke
firma pakt de zaak op zijn eigen
wijze aan. Door de ondernemers
van het oude land in zo ruime
mate hier te laten optreden krijgt
het publiek de kans om een ver
gelijking te maken met het be
drijfsleven van Wieringermeer.
De organisatoren hebben de over
tuiging, dat deze krachtmeting
ten gunste van de Wieringermeer-
ders zal uitvallen.
In de laatste grote tent is de
restauratie ondergebracht die door
de fa. Smit uit Middenmeer zal
worden geëxploiteerd. Het 20 me
ter lange buffet dient zowel om
de hongerigen en dorstigen in de
restauratie als die op het manifes
tatieterrein te kunnen spijzigen,
en reikt uit dien hoofde ook een
eind weegs buiten de tent.
Verder is er nog een kleiner
onderkomen voor bestuur en jury
leden, waar tevens de geluids- en
telefooncentrale is gevestigd. Het
geheel is zo ingericht, dat men de
tentoonstelling kan bezichtigen
Henry Georgisten 168.418 st.,
(94.570), 12 zetels (6).
Radicalen 167.799 (144.206 st„
12 zetels (10).
Communisten 94.495 (141.094) st.,
6 zetels (9).
Eén zetel wordt bezet door een
vertegenwoordiger van de Faroer
eilanden, die een zetel verloren.
De socialistische premier dr.
Hedtoft noemde de resultaten
vandaag „onbevredigend". Hij zal
vandaag door de koning worden
ontvangen ter bespreking van de
kwestie der kabinetsformatie.
Politieke waarnemers verkla
ren, dat de uitslag de fundamen
tele situatie in het parlement niet
heeft gewijzigd.
De mogelijkheid van een coali
tie van de socialisten en de li
beralen schijnt te klein te zijn.
daar de leider der liberalen. Erik
Eriksen, vandaag deelneming in
een door de socialisten geleide
regering van de hand wees.
DE POKKEN BESMETTING
TE DJAKARTA
Over het gevaar van pokken-
besmetting vernemen we van
bevoegde zijde, in verband met
de geconstateerde pokkengeval-
len te Djakarta, het volgende:
De besmetting wordt overge
bracht door de vlo van de rat.
De incubatietijd van pokken is
10 dagen. Elk schip of vliegtuig,
dat thans te Djakarta aankomt,
moet in het bezit zijn van een
zgn. ontrattingscertificaat", ten
bewijze van het feit, dat men
maatregelen heeft genomen om
besmetting via ratten te voor
komen. Als het betrokken schip
of vliegtuig dit certificaat aan
boord heeft, worden de passa
giers geen quarantainemoeilijk
heden in de weg gelegd.
Carel Briels, de man van de
grote manifestatie in de Wie
ringermeer, tijdens de tentoon
stelling „Land uit Zee"
zonder van de manifestatiess te
genieten of omgekeerd. Voor bei
de grootheden zijn daarom ook af
zonderlijke entreeprijzen vastge
steld.
Programma overzicht.
Het programma na vandaag, dus
te beginnen met Donderdagmor
gen 9 uur luidt: 9 uur aanvang
fokveekeuring. 10 uur Paarden-
keuringen. 10 uur voor wedstrijden
voor het kampioenschap Lande
lijke Rijverenigingen. 1 uur défilé
van warm- en koudbloedpaarden.
Eenvoudig concours hippique en
springconcours, te verzorgen door
de Wieringermeerruiters. 5.30 uur
voetbalwedstrijd FlevoSportclub
Emmeloord.
Vrijdag 8 September: 10 uur
keuring van warmbloedpaarden
uit N.W.P. en V.L.N. gebied. 1
uur n.m. demonstraties door de
Landelijke Rijverenigingen van
Westfriesland en Noorderkwartier.
Hierbij is een grote plaats inge
ruimd voor showwerk voor rui
ters zowel als amazone's, o.a. tot
uiting komend in het z.g. „dames-
carrousel" waaraan pl.m. 60 ama
zone's deel zullen nemen. Jan de
Wit uit 't Zand zal ook hier zijn
verbazingwekkende staaltjes vrij
heidsdressuur ten beste geven.
Zaterdag 9 September: Vlieg
tuig-auto ralley. Hieraan wordt
deelgenomen door 15 sportvlieg-
tuigen en 30 luxe auto's, die ge
bruik zullen maken van een ter
rein tussen Slootdorp en Midden-
meer voor landen en starten. 2—3
uur openlucht manifestaties o.l.v.
Carel Briels (zie ons nummer van
gisteren). 24 uur aankomst van
de deelnemers aan de Land uit
Zee sterrit. 56 uur herhaling van
de openlucht manifestaties. Half 8
sluiting van de tentoonstelling.
FEUILLETON
Een oorspronkelijk verhaal uit het boerenleven
De baker had het de dokter
gezegd, dat hij eens moest ko
men zien. Och, gij hebt er niet
zc naar omgekeken., maar zijn
linker beentje is niet goed...."
kwam het er onder tranen uit.
De Reuver haalde wild en met
een ruk de dekentjes omlaag.
Even maar had de kleine een
schokje gegeven, maar hij sliep
blijkbaar weer door. En daar
zag de Reuver het: een mager,
verschrompeld beentje, veel ge
ler en taniger dan het rozige
andere. Hjj deed de dekentjes
weer omhoog en stopte ze op
onhandige manier er weer be
zijden in.
„Het zal wel goed komen.
als de rest maar goed is."
De vrouw kwam half omhoog
in bed en steunde op haar elle
boog.
„Nee, de Reuver.... ook de
rest is niet goed, zegt de dokter.
Zijn hoofdje is niet normaal en
den met deze ontwikkeling, waarvan zijn oogjes zijn mongooltjes. Hij
dacht, dat het wel achterlijk zou
blijven.
„Dus een hou-kind!" had de
Reuver gezegd. Hij trok de deur
veel harder achter zich dicht dan
zijn bedoeling was, maar hij
hoorde de kleine toch niet hui
len. Hij smeet de poes van de
stoel bij de haard, waar hij ging
zitten. Het was reeus donker ge
worden, maar hij sloot dt deu
ren van de stal niet en deed geen
luiken voor de ramen. Hij had
er ineens de zin en de moed niet
toe zulks te doen.
Het was een grote desillusie
voor da Reuver. De jaren van
hoop en verwachLng waren dan
eindelijk vervuld geweest en nu
voelde hij :ich ineens ontnuch
terd. Als een ijskoude straal was
het over zijn rug gelopen en hij
voelde zich ongelukkig. Hij had
er zitten denken, heel diep zit
ten denken en wel uren. Alles
van jaren passeerde hem in ge
dachten, oude voorvallen van de
laatste tijd kwamen weer boven
en hinderden hem. Aan het geval neer die immers" blijk gaf zelf
zelf zou de vrouw niet veel heb
ben kunnen doen. Daarover geen
verwijten: men mag niet tegen
Gods beschikkingen morren.
Maar er kwam ook een ande
re spreuk in zijn gedachten:
„Men moet met de genade mee
werken". En had bij de vrouw
daar niet iets aan ontbroken?
Hoe had de Reuver haar niet ter-
wille geweest en had hij haar al
die tijd niet gespaard, toen hij er
weet van gekregen had, dat er
weer goede hoop en vertrouwen
was? Maar hoe was hij niet juist
toen, in al zijn goede bedoelingen,
bedrogen uitgekomen? Hij zou
er die laatste kermisdagen niet
licht vergeten. Hoe was dat ge
gaan? De Reuver had er een
spoedvergadering van de raad
gehad, die kortere tijd had ge
duurd dan hij zelf en ook zijn
vrouw verwacht had. Toen hij al
vroeg in de avond, half geërgerd
door het misselijke gedoe, wat
hij vooral van vreemde kermis
gasten ondervonden had, thuis
kwam, was zijn vrouw er niet.
Hij had door het hele huis ge
roepen, maar geen antwoord ont
vangen. Wat later was hij naar
de kinderen gaan zien, die slie
pen rustig in hun ledikantjes.
„Och, zeker stadse manieren!"
had hij tegen zichzelf hardop ge
zegd én was naar bed gegaan.
Hij was nu immers thuis en over
de vrouw verder geen zorg. Wan
zorgeloos en onverantwoordelijk
te handelen, behoefde hij zich
over haar geen zorgen te maken.
Hij wist niet hoeveel later, maar
hij had de voordeur horen slui
ten en even later werd de slaap
kamer verlicht door de dansende
vlam van een kaars. De vrouw
had zich zeer uitgelaten en on
gewoon voorgedaan. Zij kwam
ongevraagd haar met thuis zijn
verklaren. Och, het was eigen
lijk niets bijzonders, daarover
niet. Haar oude vriendin die nog
bij „den Burger" diende, was haar
komen halen en samen waren ze
nog even de kermis over geweest.
Daar stak immers niet het minste
kwaad in. Natuurlijk niet! Dat
meende zij de Reuver te sugge
reren. Maar of dat voor de Reu
ver ook zo natuurlijk was., daar
had zij zo heel andere gedachten
over gehad. Vanuit znn bed had
hij haar aangezien en was naar
haar blijven kijken. De Reuver
meende, dat ze steeds meer klem-
kreeg en meer opgewonden ge
raakte. Zij probeerde zich wel
rustig voor te doen, maar de
kaars in haar hand had gebeefd
en die verraade een meer ner-
veuse opwinding dan zij zelf erg
in had. Moest hij praten en her
rie maken? Hij kon zwijgen en
hij zou zwijgen, nu nog wel!
Maar hii kon wachten tot alles
achter de rug zou ziin.
Nu wist hij alles omtrent Rien.
Hij had daar, tot het reeds stik-
'donker was, op zijn stoel zitten
peinzen. Op de tast was hij gaan
sluiten en hij had de luiker.
voor de ramen gedaan. Hij was
tegen de melkbussen aangelo
pen, die de vrouw alweer aan de
verkeerde kant van de deur ge
zet had. Ja natuurlijk ook dat
nog en hij was toch al boordevol
geladen. Maar nóg zou hij heb
ben kunnen zwijgen, nil deze
avond! Maar was zijn vrouw er
immers zelf weer niet over be
gonnen? Had zij er zelf niet
over gesproken, dat ze bij een
verre neef van de Reuver ook
een achterlijk kindje gehad had
den en dat dit ook op jongo
leeftijd was gestorven? Dat had
hij als een persoonlijke beledi
ging gevoeld. Moest er zijn fa
milie als een excuus nog bijge
sleept wordqn? En toen waren,
na die middag dat de dokter ge
weest was, er grote woorden ge
vallen en hadden ze elkaar over
en weer grote verwijten gedaan
Hij, de Reuver, had gezegd, dat
hij die bewuste kermisavond
haar dan toch op de dijk, voorbij
had moeten lopen. Hij zei nog
meer: namelijk dat hij wel twee
personen dicht bijeen op de dijk
was gepasseerd. Dat hij, gluren
van achter de gordijn wel een
een man alleen terug had zien
keren, maar hij toch niet wist o'
die andere soms zijn vrouw had
kunnen zijn. En dat wist hij n
nóg niet! (Wordt vervolgd
