Nieuw Nederland gaat niet vrij-uit in de Ambonnese kwestie Oostenrijk weerstond de rode agitatoren Seoel uitgeplunderd Naar verenigd Korea Bon 485 voor koffie Spanje en de Ver. Naties EDITIES VOOR ALKMAAR, HOORN, DEN HELDER, SCHAGEN nHd Het lesje van Oostenrijk Amhon Scheepsberichten MOH. NATSIR ANTWOORDDE: Operaties brengen N.-Ambon in handen der RJ,-troepen Staking smadelijk mislukt „Voor vrede en vrijheid,.. Boerderij in de as gelegd „Europese Zaken in Tweede Kamer Kroniek en Kritiek In Zuid-Korea leeft guerilla- activiteit op Ook Nederland in U.N.O.-commissie Nederlandse vloot moet opgelegd! Koos Vorrink sprak op Labour-congres Abonnementsprijs f4.65 per kwartaal, f 1.55 .per mnd., inclusief incasso. Advertentie-tarief per editie 16 ct. per m.m., minimum f2.50; In alle edities 26 ct. per m.m., minimum f 4. familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m. Bij contract belangrijke korting. Directeur: E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H.N.Smits. Bankrelaties: Noorderbank: Nederl. Credietbank Noordhollands Dagblad Buiten God is 't nergens veilig. (Vondel) HET FEET A S H VAN HEDEN Pagina 1 Donderdag 5 October 1950v* 46e Jaargang No. 1 1984 Kantoren; HOORN. Draaisingel 59. teL 4243. Grote Noord 77, teL 4362 K 2290; ALKMAAR. Ritsevoort 56. teL 2046, (2 lijnen). K 2200; DEN HELDER. Keizerstraat 89, teL 2800 K 2230; SCHAGEN. Molenstraat 52. teL 459 K 2240 EEN DROEVE ZAAK is het met Ambon, de zetelplaats van de republiek der Zuid-Molukken. Van de zijde der Indonesische republiek, die indertijd moord en brand riep over de beide po litionele acties van hot wettige Nederlandse bewind, ziet men er nu geen been in, geweld te gaan gebruiken tegen het volk van een gebied, dat volgens de bepalingen van de Souvereini- teitsoverdracht recht op zelfbe schikking had en bovendien al tijd een bijzondere positie in de vroegere Nederlandse Archipel ingenomen heeft. Maar meer nog; hot volk van Ambon is al tijd een merkwaardig, men mag zéggen, verheven voorbeeld van trouw aan Nederland en Oranje geweest. Het voelt de naderende overheersing door de Republiek Indonesia als een drukkende last, ja, als een onderdrukking en het bleek al aanstonds var zins, zijn erkende recht op zelf beschikking tot het uiterste tc verdedigep. In wezen kan daar geen bezwaar tegen worden ge maakt. Niettemin was de voor lopige regering van Ambon be reid, met de Indonesische lei ding te overleggen, om tot over eenstemming té komen. Of er redelijke kans bestond, dat dit overlég tot wederzijdse overeen stemming zou leiden? Minister president Drees zegt het in zijn telegrafisch beroep, dat hij op de regering Natsir te Djakarta heeft gedaan, om de strijd tegen Ambon te staken. Hij zegt tn deze merkwaardige en unieke boodschap, die een historisch moment in de verhouding Ne derlandIndonesië betekent, dat de hoop, ja de verwachting mocht worden gekoesterd, dat de republiek bezield was met het voornemen, om het conflict met Ambon zonder geweld van wapenen tot oplossing te bren gen. Er zijn echter zeer velen in den lande', en daarbuiten, die dit geloof niet konden opbren gen, endie wel gaarne an dere middelen dan alleen tele grafische boodschappen zouden willen zien toegepast, om de re gering van de R. I. tot rede te brengen. Het is natuurlijk dwaas, daar aan te denken. Het heeft ook geen zin in deze aangelegenheid weer de heethoofdige taal te spreken, gelijk geschiedde op een protestvergadcring van Am- bonese vrienden in Amsterdam, taal, die noch aan de Neder landse, noch aan de Ambonese zaak goed doet. Hoewel er na tuurlijk ook in deze„dwa ling" een stukje waarheid zit, n.l.. dat een man als admiraal Helfrich bijv. gelijk heeft, als hij zegt, dat het zelfbeschik kingsrecht, en dan niet alleen ten aanzien van Ambon, onthei ligd is. Het is met Ambon een pijn lijke zaak, niet alleen, en zelfs niet zozeer, omdat de Ambonne- zen worden aangevallen met wa pentuig van Nederlandse her komst. De aanval op Ambon is het laatste? bedrijf in het drama der al te vroegtijdige overdracht van de souvereini- teit aan een onrijpe staat, die niet het vermogen bleek te kun nen opbrengen, om na te komen wat zij beloofd had te zullen doen. Zelfs met alle erkenning van de z.g. onvoorwaardelijk heid van de overdracht, stond toch vast, dat de republiek Indo nesia tegenover Nederland, te genover de volkeren van Indo nesia en tegenover de gehele wereld zekere verplichtingen op zich had genomen, waaraan zij zich niet gehouden heeft, zoals met name in de befaamde kwes tie van de erkenning van het zelfbeschikkingsrecht. Het feit, dat de R. I. die verplichtingen aan haar laars heeft gelapt, ont neemt haar nog eens te meer het recht, om een volk, dat zich door de acte der souvereiniteits- overdracht tot op zekere hoogte, en althans in theorie, beveiligd mocht wanen, nu te overweldi gen. Het is een droeve zaak, die ook zonder bewogen vergaderin gen en zonder al te gevoelige sentimentsoverwegingen, inder daad afschuw opwekt. Het is ook waar, dat Ambon zijn plicht altijd deed, en dat Nederland nu de zijne moet doen. Maar wie daarbij denkt aan geweld, mis kent de realiteit, waarvoor wij nu eenmaal geplaatst zijn. Er is een andere weg: hulp 'aan het volk van Ambon via het Rode Kruis, en het stellen van de eis van recht, dat de republiek In donesia die hulp aan Ambon laat geworden, voor zover het van haar afhangt. Het stellen van die eis van recht wint slechts aan klemmende kracht, naar de mate de ongerustheid over de houding van de repu bliek ook in dit opzicht, toe neemt. General Ballou (rep.), op 7 Oct. te Hoek van Hol land verwacht. General Sturgis (rep.), van Djakarta naar Amsterdam op 3 Oct. 400 mijl Z.O. van Malta. Napoli (rep.), Djakarta- Marseille, op 3 Oct. 200 mijl Z.O. Minicoy. Chitral (rep.), Djakarta- Rotterdam, op 3 Oct. te Aden. Skaugum, Frementle-Dja- karta. Te Djakarta ver wacht en vandaar met troepen naar Nederland. Een kolos van beton en staal is het handelsgebouw, dat ver rijst aan het Weena en aan de Conradstraat te Rotterdam. 150 grote en kleine ondernemingen op het gebied van de groot handel met een totaal van 2500 employé's zullen in dit enorme pand worden ondergebracht. Door lange opritten in het ge bouw zelf zullen verschillende verdiepingen per auto bereik baar zijn. Het Bedrijfschap voor Granen, Zaden en Peulvruchten te 's-Gra- venhage heeft bon 485 algemeen aangewezen voor het kopen van 125 gram koffie. Deze bon kan met ingang van Vrijdag 6 October 1950 worden gebruikt en blijft geldig voor het kopen bij de detaillist tot en met 21 October 1950. Het rantsoen moet dienen voor zes weken. De eerstvolgende bon aanwijzing zal op 16 November 1950 geschieden. jONGEN GEDOOD OP ONBEWAAKTE OVERWEG Gistermiddag omstreeks halfvier wilden twee jongens de onbewaak te overweg in de Laansloterweg te Schiedam oversteken, terwijl de trein naar Rotterdam reeds nader de De 9-jarige jongen Verheul uit Rotterdam werd door de trein ge grepen en gedood. De politie beeft de zaak in onderzoek. De trein had 16 minuten .vertraging. Slechts 50.000 van de anderhalf millioen Oostenrijkse arbeiders hebben Woensdag aan de oproep van de communisten tot alge mene staking gevolg gegeven. Behalve in de onder Russisch beheer staande fabrieken in de Sovjet-sector werd in de meeste fabrieken normaal gewerkt. Alle winkels in Wenen waren open. Het departement van binnen landse zaken heeft Woensdag avond een verklaring uitgegeven, waaTin wordt gezegd, dat „de al gemene staking, die door de com munistische partij is uitgeroepen, op de wil tot weerstand van de Oostenrijkse arbeiders is gebro ken". Mohammed Natsir, de premier van de Republik Indonesia, heeft gisteren telegrafisch geantwoord op het telegram, dat minister president Drees hem naar aanleiding van de R.l.-invasie op Ambon had gezonden. De Indonesische regering verklaart alles wat in haar vermogen was te hebben gedaan om tot een vreed zame oplossing te komen. Zij stelt echter vast, dat de oorzaak van de huidige moeilijkheden voor een deel in het Nederlandse optreden ter plaatse moet worden gevonden. „Ter bescherming van de bevol king te Ambon in het bijzonder en om de belangen van land en volk van Indonesië in het alge meen veilig te stellen, is de rege ring tot haar leedwezen genoopt om positieve maatregelen te ne men, doch zij doet dit in de over tuiging, dat door deze maatrege len de vrede en de vrijheid voor de bevolking in de Zuid-Moluk ken zullen worden hersteld", Zo verklaarde de heer Natsir. „De regering van Indonesië be schouwt de vraagstukken, die zij in de Zuid-Molukken tot een op lossing moet brengen, als een deel van de moeilijkheden, die zich altijd voordoen in een periode van grote veranderingen en welke de Indonesische en de Nederlandse gemeenschap thans doormaken als LOONSVERHOGINGEN OOK VOOR RIJKSPERSONEEL Uit een gisteren verschenen Ko ninklijk Besluit blijkt, dat de rege ring besloten is de voor bindende loonregelingen voorgeschreven loonsverhogingen van 5 pet. ook toe te passen voor rijkspersoneel, dat daarvoor in aanmerking komt, uiteraard met inachtneming van f180 per jaar De verhogingen zijn aan het eind van dit jaar te verwachten, doch de rijksdiensten zijn gemachtigd een voorschot uit te keren. Gistermiddag om half drie brak er brand uit in de boerderij „Holt- huizen" te Hummelo, bewoond door de landbouwer E. Berendsen. De brand werd ontdekt door de landbouwer zelf, die in de tuin werkzaam was. De Doetinchemse brandweer kon niet verhinderen, dat het gehele achterhuis, dat ge heel met hooi gevuld was, een prooi der vlammen werd. Het voorhuis en een aangrenzende schuur, alsmede het huisraad en een 25-tal varkens, konden be houden blijven. Een buurvrouw kreeg, toen zij de brand zag, een beroerte. Haar toestand is zeer ernstig. DE „WILLEM BARENDSZ" VERTREKT WEER Naar wij van de zijde van de Nederlandse Mij. voor de Walvis vaart N.V. vernemen, vertrekt op Zaterdag 7 October a.s. de „Willem Barendsz" voor zijn vijfde expedi tie naar de Zuidelijke IJszee. Hef schip vaart via Kaapstad, om van daar met de twaalf jagers, die dit jaar de „Willem Barendsz" zullen vergezellen, naar het vanggebied te vertrekken een gevolg van de overdracht der souvereiniteit". Een kleine bende gewapende personen, die na de souvereiniteitsoverdracht onder de verantwoordelijkheid van de Nederlandse regering viel, tracht aanhoudend weerstand te bieden en zich te onttrekken aan de loop, die de historie thans in Indonesië neemt. Zonder openlijk de schuld voor de Ambonse opstand op Neder land te werpen, zegt minister Natsir, dat de rebellie in April j.l. op touw gezet is door een troep militairen van het K.N.I.L. en dat Nederland, dat voor de handelin gen van deze mensen verantwoor delijk was, tegen hen geen strenge maatregelen heeft genomen. Mohammed Natsir, die gister avond voor het parlement een verklaring zou afleggen over de invasie op Ambon, heeft deze uit gesteld tot Vrijdagmorgen. De operaties tegen het eiland vinden intussen voortgang. Berichten uit particu liere bron meldden, dat de troepen der R.l. thans het noordelijke deel van het eiland Amboina beheer sen. Ambon-stad ligt onder het vuur van zee- en luchtmacht. De Ambonnezen bieden verbitterde tegenstand. Het bureau Zuid-Molukken te 's-Gravenhage meldt, dat er vele en welhaast uitsluitend burger slachtoffers vallen bij de R.I.- aanval. Het gebrek aan verpleeg sters en medicamenten is nijpend. Gepensionneerden geven zich bij honderden op als vrijwilligers voor de Ambonnese troepen. Molukse studenten te Djakarta hebben in een schrijven aan Trygve Lie protest aangetekend tegen de bombardementen op de stad Ambon, waarbij vele burger slachtoffers zijn gevallen. Djakarta-Radio zwijgt over de operaties. Ook de Indonesische autoriteiten weigeren inlichtingen te geven. Aan de buitenlandse correspondenten wordt iedere medewerking om nieuws te ver garen geweigerd. Danktelegram- De vertegenwoordiger van de „Republiek Zuid-Molukken" in Nederland heeft minister-presi dent dr. W. Drees en het Neder landse volk in een telegram aan dr. Drees bedankt voor de stap pen, ,die deze ondernam bij de Indonesische minister-president, mr. Moh. N.atsir. Zoals in het verleden reeds meerdere malen is geschied, heeft de Nederlandse regering via de Hoge Commissaris in Djakarta de Unci gewezen op de ontwikkeling in verband met de kwestie Ambon, aldus verneemt het ANP uit wel ingelichte bron. II PRIMEUR VOOR EUROPA De Tweede Kamer zal vermoe delijk wel als eerste volksverte genwoordiging op Dinsdag 17 Oct. beraadslagen over de actuele pro blemen, die met de Raad van Europa samenhangen. In het bijzonder zal aandacht worden besteed aan die aanbe velingen, die krachtens besluit der raadgevende vergadering speciaal onder de aandacht van de parle menten der bij de Raad van Euro pa aangesloten staten zijn ge bracht. Dit betreft o.m. de aanbe veling met betrekking tot het scheppen van een Europees leger (motie-Churchill). Voorts zijn er de aanbevelingen, die samenhan gen met de wijziging van de poli tieke structuur van Europa (mo ties Azara-van der Goes van Na- ters en Klompé) en de aanbe veling over het plan-Schuman. EEN RESOLUTIE DER Z.-AMERÏKAANSE STATEN Zeven Latijns-Amerikaanse lan den hebben Woensdag bij de tweede politieke commissie der V.N. een resolutie ingediend, waarin de V.N. worden verzocht het verbod met betrekking tot de diplomatieke vertegenwoordiging in Spanje op te heffen en de be lemmeringen weg te nemen ten aanzien van de deelneming van de regering van Franco aan de ge specialiseerde bureaux der V.N. De landen, die de resolutie in dienden, zijn Bolivia, Costa Rica, de Dominicaanse Republiek, San Salvador, Honduras, Nicarague en Peru. TURKIJE EN GRIEKENLAND BIJ ATLANTISCH PACT Turkije heeft een uitnodiging aanvaard deel te nemen aan het opstellen van defensieplannen in het Middellandsezeegebïed van het Noordatlantische Pact, zo heeft 't Amerikaanse ministerie van Bui tenlandse Zaken medegedeeld. De Griekse premier Sophocles Venizelos, heeft Woensdagavond medegedeeld, dat ook Griekenland de Amerikaanse uitnodiging, om samen te werken bij de organisatie van de collectieve defensie van 't Middellandsezeegebied, heeft aan vaard. Interview over de prijscontrole In de rubriek „Vandaag", zal hedenavond te 19.40 uur over de zender Hilversum I (402 meter) 'n radiovraaggesprek worden uit- geizonden tussen de NCRV en de directeur van de Economische Controledienst. De politie arresteerde 30 perso nen, onder wie de dochter van de leider der Oostenrijkse commu nisten, Koplenig. Om een postkantoor in de Rus sische sector van Wenen en een staalfabriek te Ternitz in de Rus sische zóne kwam het tot hevige gevechten tussen stakers en werk willigen. Beide gebouwen werden verschillende malen op de andere partij veroverd. Oostenrijkse functionarissen verklaarden Woensdagavond te verwachten, dat de staking nog enkele dagen zou voortslepen en langzamerhand zou uitsterven. AFP meldt, dat volgens welin gelichte Britse kringen door de westelijke mogendheden bij de Sovjet-autoriteiten een protest zal worden ingediend „tegen het ge bruik van Russische vrachtauto's voor het vervoer van Russische betogers". 'N REUZE-RAT Een jachthond van de heer H. v. d. Berg uit Eem- nes heeft gisteren bij de Eemnesservaart gedurende een half uur een gevecht gevoerd met een rat van uitzonderlijke grootte. De hond kwam uiteindelijk als overwinnaar te voorschijn. De rat vermoedelijk een bisamrat bleek met staart een lengte te bezitten van bijna een meter. Zonder staart mat het dier 55 cm. Kok en meid (Sm.) „Als de kok met de keukenmeid kijft, weet mevrouw waar de boter blijft". Daaraan moesten wij denken, toen we la zen van de heibel tussen meneer Thiessen en de ex-kapitein Wes terling. De eerste, een vroegere fotograaf uit Bandoeng, door de „Telegraaf" als manager van Wes terling geïntroduceerd, voert een ietwat vreemde agitatie rondom de figuur van Westerling en col lecteert voor zijn welzijn! Wester ling nu verklaart, dat hij daarvan niet gediend is, dat Thiessen aller lei verhaaltjes fantaseert, dat hij nog nooit geld van collectes heeft gezien en dat hij overigens nog wel wat financieel met Thiessen te regelen heeft.... Ho, zegt de „Telegraaf", Thiessen is alweer bij Westerling in België geweest en alles is weer o.k. „Westerling staat nog altijd achter Thiessen". En wij dachten nog wel, dat het er eigenlijk om ging, dat Thies sen achter Westerling zou staan! Maar de officiële en werkelijke gemachtigde van Westerling in Nederland, een te goeder naam en faam bekend staand advocaat, houdt vol, dat Westerling hele maal niet te spreken is over de manieren van doen van Thiessen. Enige tijd geleden hebben wij al gezegd: Laat dat gezeur en gebluf over Westerling nu ophouden. Laat de kok en de meid maar kijven. Waar de boter blijft? Op menig hoofd! Pas op de zon.... Een uitkomst? (Sm.) Voor vandaag ten slotte: het wetsvoorstel Rutten- Teulings-Joekes inzake de elf mil lioen voor het kleuteronderwijs, dreigt alweer achterhaald te wor den door de.... televisie. Wij hebben ons laten vertellen, dat in het buitenland de baby's bezig gehouden worden door juffrou wen, die voor de televisie optre den met zoveel flair, dat de buis moeders wat je noemt uren „geen kind aan hun kleine kinderen hebben". De moeders kunnen zich met gerustheid en onbezorgd aan andere bezigheden wijden. Als dat nog even verder gaat, zien we de vroegere bewaar- en moderne kleuterscholen overbodig. De tele visie zal het wel doen.... De politieke commissie van de algemene vergadering der Ver enigde Naties heeft Woensdag avond besloten, dat alle noodzake lijke stappen, met inbegrip van het houden van verkiezingen onder toezicht der Ver. Naties, zouden worden genomen voor de vestiging van een verenigde, on afhankelijke en democratische regering in Korea. De beslissing werd genomen met 53 tegen 5 stemmen en 1 onthouding. Dc commissie besloot met 50 tegen 5 stemmen en 4 onthoudin gen, dat de strijdkrachten der Ver. Naties niet in Korea zouden blij- ven, behalve daar, waar zij nodig i waren om de genoemde doelein- 1 den te verzekeren. Een resolutie tot instelling van een nieuwe commissie van de Ver. Naties voor Korea werd aangenomen met 53 tegen 5 stemmen en 1 onthouding. De commissie zal bestaan uit Australië, Chili, Nederland, Pakistan, de Philippijnen. Turkije en een ander lid, dat nog benoemd moet worden. De commissie zal de taak der oude commissie voor Korea over nemen en de Verenigde Naties vertegenwoordigen bij bet streven naar een verenigde, onafhanke lijke en democratische regering voor geheel Korea. Het Russische voorstel tot on middellijke terugtrekking van alle buitenlandse troepen uit Korea werd met 46 tegen 5 stemmen en 3 onthoudingen verworpen. TOKIO. Seoel heeft meer van de oorlog te lijden gehad dan aanvankelijk werd vermoed. Wei nig openbare gebouwen zijn on beschadigd: bijna geen woonhuis is zonder letsel uit de strijd ge komen. En wat erger is: de com munisten hebben de stad voor hun vertrek drastisch geplunderd. Reeds zijn de eerste hulpzen dingen uit de depóts der V.N. in de stad aangekomen. Door terugtrekkende Noord- Koreanen zijn te Jangpong 700 Zuid-Koreaanse jongelieden en politie-agenten levend verbrand of doodgestoken. Van deze slach ting zijn foto's beschikbaar. Zuid-Koreaanse troepen hebben Woensdag een punt 100 km ten Noorden van de 38ste parallel be reikt, op het midden van de weg naar Wonsan. In verschillende streken van het bevrijde Zuid-Korea leeft de gue- rilla-activiteit weer op. Herhaal delijk komen 's nachts overvallen voor. Gisteren was vernomen, dat een 160 km lang convooi over de „JEHOVA'S GETUIGEN" VEROORDEELD Het Oostduitse Oppergerechtshof heeft twee leden van de godsdien stige gemeenschap „Jehova's Ge tuigen" 'tot levenslange dwangar beid veroordeeld. De zeven ande re beschuldigden kregen vonnissen variërend van 8 tot 15 jaar. Allen werden schuldig bevonden aan „spionnage, opruiing, laster en het verspreiden van haat". Staande op de zijkant van zijn huis, dat tengevolqe van de aardverschuiving te Surto nabij Gothenburg geheel om gekanteld was, brengt de be woner zijn bezittingen, die hem door een helper door het raam worden aangereikt, in veiligheid. Mandsjoerijse grens Noord-Korea binnentrok. Het commando van de Amerikaanse luchtmacht heeft thans verklaard, dat een dergelijk convooi niet waargenomen is. ZEGGEN DE BRITTEN Naar Trouw meldt, is de sug gestie van de Amerikaanse sena tor Connally, ais zou de Neder landse vloot moeten verdwijnen, aanleiding geweest tot een leven dige discussie tussen hoge Neder landse militairen en afgevaardig den van Amerika, Engeland en Frankrijk in het top-orgaan van het Atlantische verdedigingsstel sel. In het bijzonder was het de Britse vertegenwoordiger, lucht- maarschalk Tedder, die op het standpunt stond, dat de Neder landers hun marine dienen in te krimpen tot enkele zeer lichte eenheden. De Nederlanders moe ten hun marine maar opofferen ten bate van land- en luchtstrijd krachten. Hoewel de Nederlanders zich bij monde van de heer Tjarda van Starkenborch Stachouwer krach tig tegen deze opvattingen heb ben verzet, is het laatste woord in deze kwestie nog niet gespro ken. MARGATE, 4 Oct. (Reuter). De voorzitter van de Partij van de Arbeid, Koos Vorrink, heeft gisteren de conferentie van de Britse Labourpartij te Margate in Kent toegesproken. Hij verklaarde: „Ik voel het als een plicht te zeggen, dat wij in Nederland oprecht hopen, dat wij met U kunnen samenwerken in ons gemeenschappelijk verlangen om te strijden tegen de onwaardig heid van het totalitaire systeem, dat op dit ogenblik het grootste gevaar in de wereld is dat to talitaire systeem, dat achter het ijzeren gordijn bestaat. Labour gematigd Morrison maakte tijdens 't con gres duidelijk, dat de regering voornemens is haar nationalisatie- beleid gematigd voort te zetten Bevan, de minister van gezond heid, die volgens talrijke geruch ten in het kernkabinet tot open opstand gekomen zou zijn, ver klaarde: „Wij zullen bij de nieuwe algemene verkiezingen als een verenigde partij voor de Britse natie treden". „Het belangrijkste is niet ver schil van mening in de raadska mer, maar eenheid op het slag veld", zo zeide hii

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1950 | | pagina 1