Rubriek voor de jeugd
Het land van de Dinkel
DE ONTVOERING
Het b
gesf
WEDSTI
RADIO-PROGRAMMA
Met Fe)
Voor de Vrouw
VOOR
HET NATTE
JAARGETIJDE
RECEPTEN
POST UIT DE
g RI EVEN BUS
Heemkunde van Noord-Oost-Twente
Kindje verkouden?
I J 1
door Heralth
Fel duel i
Friese hoof
I
PAGINA 4
?ATF£ÖAC 4 NOVEMBER 1950
Nu de herfst zijn in
trede heeft gedaan met
regen en koude dagen,
wordt de warme kle
ding weer voor de dag
gehaald en zo nodig
aangevuld.
Als het binnen on
behaaglijk is, is de
eigengebreide jurk links
boven heerlijk warm.
De japon is gemaakt
uit marineblauwe wol
met rode en witte stre
pen, welke dwars lopen
en dus uitsluitend ge
schikt zijn voor slanke
figuren.
Rechts boven: een modieuze regenmantel van zachte wollen gabardine, met opstaande
kraag, wijde mouwen, ceintuursluiting en zakken met slippen Een sportief regenhoedje,
dat onder de kin wordt vastgemaakt, completeert het geheel.
In het midden: vier voorbeelden van moderne elegante parapluies, die niet alleen
voor de regen dienen, maar (en dit is wel de voornaamste factor) ookals sieraad gelden.
Van links naar rechts parapluies van donkergroene zij, roomkleurige zij, rode fluweel
en een van herfstbladbruine zij.
Voor het jonge meisje, dat graag tegen de herfststormen optornt, is. het linksonder
afgebeelde pakje een ideale dracht. Het jack is van donkergroen ribfluweel, met als ver
siering een fraaie leren riem. De pantalon is van lichtbruine wollen stof. De bijpassende
schoudertas garandeert volledige bewegingsvrij heid.
Tot slot een pyama, waarvan het eigenlijk zonde is, om er mee in bed te stappen. Dit
nachtgewaad is gemaakt van bordeaux-rood satijn met fleurige oosterse figuren.
ZONDAG 5 NOVEMBER
HILVERSUM 1 402 m.
8.00 NCRV 8.30 IKOR 9.30 KRO
17.00 NCRV 19.45—24.00 Kro.
8.00 nieuws en weerberichten;
8.15 gram. muziek 8.30 Vroegdienst
9.30 nieuws en waterstanden; 9.45
gram. muziek; 9.55 Hoogmis; 11.30
gram. muziek; 11.40 kamerorkest
en solist; 12.15 apologie 12.35 gram.
muziek; 12.40 lunchconcert; 12.55
zonnewijzer; 13.00 nieuws, weerbe
richten en katholiek nieuws; 13.20
lunchconcert; 13.45 „uit het boek
der boeken"; 14.00 gram. muziek;
15.08 vragen van deze tijd"; 15.30
viool en plano; 15.50 lichte muziek;
16.10 „Kath. Thuisfront overal'';
16.15 sport; 16.30 Vespers; 17.00
kerkdienst van de Baptisten ge
meente; 18.30 gram. muziek; 18.35
Kerkkoor; 19.15 „Kent gij uw Bij
bel?"; 19.30 nieuws, sportuitslagen;
en weerberichten; 19.45 actualitei
ten; 19.52 boekbespreking; 20.05
de gewone man zegt er 't zijne van;
20.12 gevarieerd programma; 22.30
de Dogma-verklaring van Maria
Tenhemelopneming; 23.00 nieuws;
23.1524.00 gram. muziek.
HILVERSUM 2, 298 m.
8.00 VARA 10.00 VPRO 10.30
IKOR 12.00 AVRO 17.00 VPRO
17.30 VARA 20.00—24.00 AVRO
8.00 nieuws en weerberichten;
8.18 gram. muziek; 8.30 voor de
tuin; 8.40 voor de militairen; 9.12
sportmededelingen; 9.15 verzoek
programma; 9.45 „geestelijk leven"
causerie; 10.00 voor de jeugd; 10.30
Doopsgezinde kerkdienst; 12.00
strijkorkest; 12.30 voor de jeugd;
12.40 zang en piano; 13.00 nieuws
en weerberichten; 13.15 mededelin
gen of gram. muziek; 13.20 dans-
orkest; 13.50 „even afrekenen, he
ren"; 14.00 gram. muziek; 14.05
boekenhalfuur; 14.30 Concertge
bouworkest en solist (in de pauze:
filmpraatje); 16.30 sportrevue;
17.00 „onder de rook van Londen",
causerie; 17.20 voordracht; 17.30
,,Op 't Zuydlandt gestrand,,, hoor
spel: 17.45 mannenkoor; 18.05 sport
18.15 nieuws- en sportuitslagen;
18.30 gram. muziek; 19.00 radio-
lympus 19.30 theaterkoor en instru
mentalisten; 20.00 nieuws; 20.05
Metropole-orkest en soliste; 20.30
„De remmen los'', praatje; 20.35
Paul Vlaanderen en hej Curzon
mysterie'', hoorspel; 21.15 orkest en
klein koor; 21.45 actualiteiten; 21.55
cabaret: 22.30 musette-orkest; 23.00
nieuws; 23.15—24.00 gram. muziek.
BRUSSEL, 324 m.
12.00 lichte muz.; 12.15 radiojour-
nal; 12,30 weerberichten; 12.32
lichte muz.; 13.00 nieuws; 13.15
gram. muziek; 13,30 voor de solda
ten; 14.00 opera- en belcanto-con
cert; 15.30 gram. muziek; 16.00
reportage 16.45 gram. muziek 16.50
kamerkoor en -orkest en solisten;
18.35 Godsdienstig halfuur; 19.00
nieuws; 19.30 gram. muziek; 20.00
actualiteiten: 20.15 gevarieerd pro
gramma; 22.00 nieuws: 22.15 ver-
zoekprogramma; 23.00 nieuws';
23.0524.00 gram. muziek.
BRUSSEL, 484 m.
12.08 omroeporkest; 13.00 nieuws
13.15 verzoekprogramma; 14.30
gram. muziek; 15.00 symphonie-
orkest en solist; 15.45 en 16.45 gram.
muziek; 17.00 lichte muziek; 19.00
Godsdienstig halfuur; 19.45 nieuws
20.00 symphonieorkest; 20.45 gram.
muziek; 21.00 hoorspel; 21,45 gram.
muziek; 22.00 nieuws; 22.10 gram.
muziek: 22.15 gevarieerde muziek;
22.55 nieuws; 23.00 gram. muziek;
23.55 nieuws.
MAANDAG 6 NOVEMBER
HILVERSUM I 402 M.
7.00—24.00 N.C.R.V.
7.00 nieuws, 7.15 gewijde muz.,
7.45 een woord voor de dag, 8.00
nieuws en weerberichten, 8.10
sportuitslagen, 8.20 gramofoon-
muziek, 11.15 amusementsmuz.,
waterstanden, 9.35 gramofoonm.,
10.30 morgendienst, 11.00 gram.
muziek, 11.14 amusementsmuz.,
12.30 land- en tuinbouw medede
lingen, 12.33 metropole orkest en
soliste, 13.00 nieuws, 13.15 amu
sementsmuziek, 13.45 gramofoon-
muziek, 14.00 schoolradio, 14.35
gramofoonmuziek, 15.00 tuin-
bouwpraatje, 15.25 pianotrio, 16.00
bijbellezing, 16.45 vocaal ensem
ble en solist, 17.00 voor de kin
deren, 17.15 gramofoonmuziek,
17.30 strijkkwartet, 17.50 gramo-
foonmuz., 18.00 voor de kinderen,
18.15 sport, 18.30 gramofoonmuz.,
19.00 nieuws en weerberichten,
19.15 Engelse les, 19.30 boekbe
spreking, 19.40 radiokrant, 20.00
nieuws, 20.05 oratoriumvereni
ging, 20.30 „vrijheid overal",
hoorspel, 21.30 kamerorkest en
solisten, 22.20 gramofoonmuziek,
22.30 „op de orgelbank", discus
sie, 22.45 avondoverdenking, 23.00
nieuws, 23.1524.00 gramofoon
muziek.
HILVERSUM II 298 M.
7.00—24.00 A.V.R.O.
7.00 nieuws, 7.15 ochtendgymnas
tiek, 7.30 gramofoonmuz., 8.00
nieuws en weerberichten, 8.15
gramofoonmuz., 9.00 morgenwij
ding, 9.15 gramofoonmuz., 10.30
voor de vrouw, 10.35 gramofoon
muziek, 11.00 „op de uitkijk",
11.15 orgelconcert, 12.00 amuse
mentsmuziek, 12.30 land- en
tuinbouwmededelingen, 12.33 „in
't spionnetje", 12.38 orgelspel,
13.00 nieuws, 13.15 AVRO-aller-
lei, 13.20 orkestconcert, 13.50
gramofoonmuziek, 14.00 „wat
gaat er om in de wereld?" cause
rie, 14.20 pianoconcert, 14.50
voordracht en hoorspel, 15.05 so
praan en piano, 15.30 voor de
vrouw, 16.45 „musicalender", 17.30
voor de padvinders, 17.45 rege
ringsuitzending: A. R. H. Den-
nert: „levensomstandigheden in
de Nederlandse Antillen", b.
Regina Zwart: „de brievenbus
gaat open", 18.00 nieuws, 18.15
militair commentaar, 18.30 dans-
orkest, 19.00 „discogram", 19.30
muzikale causerie, 19.45 rege
ringsuitzending, ir. J. van Bue-
ren: „de rationalisatie van het
kleine boerenbedrijf", 20.00
nieuws, 20.00 AVRÓ-allerlei,
20.10 „radioscoop", 22.25 fluit-
recital en voordracht, 23.00 nieuws
23.15 boksreportage, 23.30—24.00
gramofoonmuziek.
BRUSSEL 324 m. 12.00 gramo
foonmuziek, 12.15 melodisch trio,
13.00 nieuws, 13.15 gramofoon
muziek, 14.00 voor de vrouw,
15.00 omroeporkest en solisten,
16.00 radio-universiteit, 16.30 pia
nospel, 17.00 nieuws, 17.10 lichte
muziek. 18.00 Franse les, 18.20
gramofoonmuziek, 18.25 financiële
kroniek, 18.30 voor de soldaten,
19.00 nieuws, 19.30 gramofoonm.,
19.50 radiofeuilleton, 20.00 kamer
orkest en solist, 21.00 actualitei
ten, 21.15 gramofoonmuziek, 22.00
nieuws, 22.15 Vlaams program
ma, 23.00 nieuws, 23.0524.00
gt amofoonmuziek.
BRUSSEL 484 M. 12.05 lichte
muziek, 13.00 nieuws, 13.10 gra
mofoonmuziek, 13.30, 14.00 en
16.00 idem, 16.30 gitaarspel, 17.10
17.45. 18.30 en 19.00 gramofoon
muziek, 19.24 jazzmuziek, 19.45
nieuws, 20.45 gramofoonmuziek,
21.15 blaasensemble, 22.00 nieuws.
22.15 gramofoonmuziek, 22.55
nieuws, 23.00 dansmuziek, 23.55
nieuws.
VERSE WINTERGROENTEN
Meer en meer verdwijnen de
echte zomergroenten en gaan we
onze menu's een meer winters ka
rakter geven. Al is de keuze wat
kleiner, toch kunnen we nog ge
noeg afwisseling aanbrengen en is
het niet nodig veel conserven te ge
bruiken.
Van zeer veel belang is de wijze
van bereiding der groenten. Door
afkoken, afgieten van kookvocht, te
lang koken en stoven of opwarmen,
gaan waardevolle stoffen als vita
mines en zouten verloren.
Proeven hebben uitgewezen dat,
naarmate men langer verhit, ook
méér van deze stoffen verloren
gaan. Bij koolsoorten en bij spruit
jes ontwikkelt zich bovendien een
onaangename lucht, waarvan men
bij een kooktijd van 2025 minuten
(een tijd waarin de meeste kool
soorten gaar worden) weinig merkt.
Rode kool die men gaar kookt zon
der azijn of appelen is in ys uur
ook werkelijk gaar. Ook lang nasto-
ven moeten we om bovenstaande
redenen vermijden. Beter is het om
vlak voor het opdoen, een klontje
boter goed door te roeren. Boven
dien blijft de smaak van de groen
ten fijner.
Variaties kunnen we voldoende
aanbrengen door een zelfde groente
in verschillende vorm te geven, b.v.
als sla, gekookt, als stoof- of stamp
pot. in soep.
We maken de groenten zo kort
mogelijk van te voren schoon, was
sen ze vlug en brengen ze vlug aan
de kook.
Voor de wintermaanden kunnen
we keuze maken uit Brussels lof,
wortelen, bieten,, uien, prei, alle
koolsoorten knolselderij, koolrapen
zoete of zure appelen stoofperen.
Voor een snelle bereiding van bie
ten gaan we als volgt te werk:
Schil de rauwe bieten, schaaf ze
in plakjes en zet ze op met wat ko
kend water, suiker en zout. Laat ze
vlug aan de kook komen en daarna
zachtjes gaarkoken uur).
Voeg wat azijn toe en bind 't vocht
met wat aangemengde maizena of
aardappelmeel.
RODE KOOL-SLA
MET KNOLSELDERIJ droogde
De kool van het buitenste blad worden.
CAROLUS BORROMEUS
Man van barmhartigheid
De naam van de heilige Caro-
lus Borromeus kom je niet iedere
dag tegen. Toch behoort hij tot
een der grootste heiligen van de
Kerk! Hij leefde in de tweede
helft der 16e eeuw, zijn graf is te
vinden in de Dom van Milaan,
de stad, waarin hij het grootste
deel van zijn werkzaam leven
heeft doorgebracht.
Carolus werd in 1538 geboren
en was al heel vroeg priester.
De kerkelijke overheid beloonde
zijn ijver al op jeugdige leeftijd
door hem tot kardinaal te ver
heffen. Het schijnt dat hij die
waardigheid op 23 jarige leeftijd
reeds bekleedde! Later werd hij
aartsbisschop van Milaan, een
mooi, maar in die tijd een heel
moeilijk ambt. Toen de pest Mi
laan teisterde, was hij dag en
nacht in de weer om de arme
zieken te helpen. Zelfs zijn huis
raad verkocht hij om de slacht
offers van die vreselijke ziekte
met geld te kunnen helpen en
hun verpleging te kunnen betalen
Zijn voorbeeld heeft natuurlijk
altijd navolging gevonden en zo
zijn er ook nu nog broeders en
zusters die zich juist op de zie
kenverpleging toeleggen en de
H. Carolus Borromeus tot hun
patroon hebben.
NIEUWE STATIONS
Hel eerste in Enschede
Er zijn tijdens de oorlogsjaren
in ons land verscheidene stations
vernield, al of niet direct door
oorlogshandelingen. Zo werd b.v.
het station van Den Bosch in de
bevrijdingsdagen van die stad,
October 1944, vernield. Het Leid-
se station kreeg treffers door een
luchtbombardement, dat van
Rotterdam werd reeds in de Mei
dagen van 1940 ernstig bescha
digd. En zo zijn er natuurlijk
meer. Sommigen konden worden
opgeknapt of gerestaureerd, om
het maar eens heel netjes te zeg
gen, anderen waren te zeer be
schadigd en zullen vernieuwd
moeten worden, zoals dat te Den
Bosch. Leiden krijgt een ander
station omdat de overgang wordt
veranderd in tunnels en in En
schede komt een nieuw station,
omdat het totaal verouderd was.
Daar waren 40 jaar geleden al
plannen voor een nieuw station,
en men heeft zelfs toen de ge
bouwen niet willen schilderen,
omdat binnenkort toch opijieuw
gebouwd zou moeten worden.
Dat opnieuw bouwen heeft ech
ter nog 40 jaar geduurd. Maar
nu is het dan zover!
En nu is het zejfs zo, dat En
schede de eerste plaats is, dat
een nieuw station krijgt. Vooral
met het oog op de electrificatie
van de lijn EnschedeAmers
foort.
Zoals jullie wel gelezen of ge
hoord hebt, het nieuwe station is
juist een dezer dagen geopend.
Het was heus geen weelde, want
bet oude gebouw was meer dan
80 jaar oud en veel moois was er
niet meer aan. In dit nieuwe ge
bouw, dat de vorm van een L
heeft, omdat het als kopstation
wordt gebruikt, d.WA het is begin
en eindpunt van de spoorlijnen,
is een nieuwtje aangebracht, n.l.
vanzelfsluitende deuren. De rei
zigers, die naar de hal lopen,
moeten over een bruggetje, dat
inzakt en zo een bascule in be
weging brengt die de deuren
opent De sluiting gaat op de
zelfde wijze'. Heel eenvoudig en
gemakkelijk. Je kan zo met twee
koffers in je hand door de deur
lopen zonder ze neer te moeten
zetten. Makkelijk hé?
Het gebouw zelf wordt cen
traal verwarmd en is fraai ver
licht. Zells op het torenuurwerk
zijn lampjes aangebracht. Ook is
er een nieuw plaatskaarten bu
reau met makkelijke, uitneem-
bare kastjes met kaarten. Beta
len doet de reiziger op een draai
schijf, waarop de man achter net
loket het kaartje en het wissel
geld neer kan leggen. En dan
maar draaien!
Als er weer een verbinding
met Duitsland komt, en dat is
heel niet (onmogelijk, vroeger is
ze er ook altijd geweest, dan zal
het zeker wel een druk station
worden, dat Enschede. Als jullie
er coit eens in de buurt komt,
moet je vast eens gaan kijken
LAATSTE DAGEN IN HET BOS
Wie van jullie heeft niet ge
zien, hoe buiten, de bomen steeds
kaler en kaler worden? Allemaal
toch zeker wel? Het is net, of de
laatste dagen, zoals de mensen
zeggen, de deur toedoen. De kou
en de regen hebben de laatste
bladeren van de bomen doen
verdwijnen en het wordt in de
bossen al stiller en stiller. Oom
Ludo heeft, om nog eens een
keer het bes te kunnen zien, een
boswandeling gemaakt. Het was
prachtig herfstweer en het rook
zo lekker onder de bomen. Het
mos was neg zacht en als je tus
sen de bomen liep, hoorde je af
en toe een takje kraken, verder
niets. De vogels waren al heel
wat stiller geworden dan in de
warme dagen en je kon af en toe
alleen de specht nog maar tegen
de bomen heren kloppen. Op een
open plek zaten een paar roeken
rond een stuk oud brood en te
gen een dennenboom klom juist
een eekhoorntje omhoog, met een
dennen-appeltje in zijn bekje.
Als er maar even een klein
windje was, dan ritselden de
bruine bladeren naar beneden en
op sommige plekken kon je er
tot de enkels doorheen waden.
De struiken waren meest al
kaal, die sneuvelen doorgaans
eerder dan de bomen. Hier en
daar zit nog een blad, maar het
duurt nu geen twee weken meer,
voordat het bos helemaal van
bladertooi ontdaan is. Hebben
jullie wel eens gezien hoe mooi
zo'n bos in herfsttooi is? Al die
prachtige klebijn bruin en rood.
Sommige mensen vinden het bos
in deze tijd nog mooier dan in
de zomer. Je ziet dan ook echte
natuurliefhebbers in deze dagen
veel buiten.
En nu maar wachten tot dat er
sneeuw komt, zullen jullie vast
denken. Nu, we zullen zien.
Zo, daar zijn we dan weer eens.
Na een week zonder taal of te
ken te hebben achtergelaten.
Jullie dachten zeker, waar blijft
die Oom. Ludo nou met zijn
brieven. Nou, er waren maar
bitter weinig brieven, die week,
ik geloof niet meer dan twee!
En daarom hebben we het maar
eens een weekje aangezien. Deze
keer is het weer beter. Wie er
het eerst uit de bus komt? Dat
is onze beste en trouwe vriend
Jan. Jan van H. uit H., die niet
te veel, maar toch geregeld
schrijft, zodat Oom Ludo steeds
weet, hoe het onze Jan gaat. Dat
is aardig Jan, dat je weer eens
iets van je hebt laten horen. Dat
je was overgegaan, dat had ik al
begrepen. Want geen nieuws is
goed nieuws!
En dan hebben we hier onze
beste Thea. Al jarig geweest ook
schrijft Thea S. uit A. Maar ze
schrijft er niet bij wanneer! Ze
ker vergeten! Dan kunnen w;j
het toch ook niet onthouden
Thea, als je het zelf vergeet? Dus
een volgende keer beter en toch
nog gefeliciteerd hoor!
Verder zie ik nog brieven lig
gen van H. de W. uit Sch., de
eerste van Henk. Wel bedankt
hoor! En de volgende keer maar
wat langer, dat mag heus wel!
Ook Truusje S. uit A. was deze
keer van de partij. Truusje is ge
loof ik wel een van onze jong
ste lezeressen en ze schrijft eer
lijk, dat moeder haar bij de brief
heeft geholpen. Nou, dat vindt
Oom Ludo heel niet erg hoor!
Het was een aardige brief en
daar gaat het toch maar om. Ik
geloof best, Truusje, dat je de
brief zelf hebt verzonnen en dat
Moeder je -alleen maar wat heeft
geholpen met schrijven. De teke
ning was zelfs heel leuk. Dag
Truusje!
Allen de hand van
OOM LUDO
Dan rug, keel of borstje
inwrijven met
i «g i fc>4 f—jca^_
ontdoen en zeer fijn schaven. De
knolselderij schillen, wassen en
raspen. De groentes vermengen
met slasaus.
N.B. Op dezelfde wijze kan men
een sla maken van savoye kool met
fijn gehakte augurken.
GESMOORDE WITTE KOOL
MET UIEN EN KERRY
IV2 kg. witte kool, 2 uien, 1 theel.
kerrypoeder, zout, boter IV2 eetl.
bloem, komijnzaadjes.
De kool schoonmaken buitenste
bladen verwijderen, kool doormid
den snijden en stronk verwijderen),
fijn schaven. De ui snipperen en
met de kerry in de boter fruiten.
De kool met wat zout toevoegen,
alles goed dooreen roeren en gaar
smoren (±20 minuten). Af en toe
de groenten omleggen. De bloem
over de kool strooien en gaar laten
worden, zodat 't vocht gebonden is.
N.B. Inplaats van kerry kunnen
we eetl. gebroken gedroogde
korianderkorrels en V2 eetl. ge-
komijnzaadjes genomen
Landsgrenzen zijn slechts wille
keurig en veranderlijk in de loop
der tijden, maar de natuur houdt
er geen rekening mee. Zij door
breekt alle beperkingen die de
mensen haar zouden willen opleg
gen. Het riviertje de Dinkel is van
Duitse oorsprong, maar voedt met
zijn water toch ons Nederlandse
IJselmeer. Zijn stroomgebied op
onze bodem beslaat ruim 22.000
H A. Het is het Oostelijke grens
gebied van Twente.
Oud Saksische land.
Noord-Oost-Twente is niet alleen
merkwaardig om zijn natuurlijke
schoonheid die jaarlijks in de zo
mermaanden een stroom van toe
risten trekt. Zijn natuurhistorische
beschrijving werd destijds gegeven
door het boek van Bernink „Ons
Dinkelland".
Maar de Dinkelstreek met haar
aangrenzende landschappen, haar
dorpen en stadjes, hoeven en have
zaten en molens, bezit een eigen
geschiedenis belangwekkend ge
noeg om tezamen met de altijd nog
levende volksgebruiken beschreven
te worden door iemand die dit ka
rakteristieke stukje Nederlandse
heem oprecht liefheeft en door en
door kent. W. N. Dingeldein, heeft
dit op voorbeeldige wijze gedaan in
het boek „Het ]and van de Dinkel",
uitgegeven door A. Roelofs v. Goor
te Meppei. Het werd op toepasse
lijke wijze verlucht met 146 fraaie
oorspronkelijke foto's en een kaar
tje dat de situatie duidelijk weer
geeft.
Het is maar een smalle strook
land achter Enschede en Oldenzaal.
Omvangrijk zijn er de grote plaat
sen niet, maar talrijk zijn er de
plekjes waar iets te zien en te ver
tellen valt. De bodem is er oud en
gevormd in vóórhistorische tijden.
Er worden urnen gevonden uit de
Ijzertijd en grafkelders der heide
nen. Later zijn de eerste sporen
merkbaar van het Christendom
Twente is met Westfalen het land
van onze vaderlandse Apostel Sint
Ludger, de eerste bisschop van
Munster. Hij was ook rond het mid
den van de 8e eeuw de stichter van
de abdij van Weiden waarvan de
goederenlijst, daterende uit de ja
ren tussen 933 en 966, een van de
oudste oorkonden voor de geschie
denis van Twente is. Duizend jaar
geleden was Grimher hofmeier op
het erf in de Lutter bergen dat nog
altijd de ..Monnikhof" heet.
Uit de Romaanse bouwperiode is
het meest waardevolle bouwwerk
van geheel Twente, de prachtige St.
Plechelmuskerk te Oldenzaal, die
men wel eens de „Twentse Dom"
noemt. Aan een Romaans midden
schip is naderhand een Gotisch koor
toegevoegd. Een oude kerk staat er
ook te Denekamp met een zware
massieve toren, stoer en stevig, als
een beeld van de onwrikbaarheid
waarmee dit Twentse volk aan zijn
voorvaderlijke geloof is gehecht. De
Tukkers, zoals Schaepman er een
was, hebben de Saksische onverzet
telijkheid en vasthoudendheid in
hun aard.
Levende volksgebruiken
Dat blijkt ook uit de taaiheid
waarmee eeuwen-oude gebruiken,
waarvan de oorsprong is een zeer
ver, niet meer naspoorbaar verle
den ]igt, in Twente zijn blijven
voortleven tot op de dag van heden.
Daar zal, weerkaatst door de bos-
I sen, over enkele weken weer het
geluid van de midwinterhoorn weer
klinken op dezelfde traditionele
wijze als dat voor honderden jaren
reeds het gebruik was. Met Kerst
mis zingt men in Oldenzaal nog
steeds het middeleeuwse lied met
zijn eigenaardige, Westfaals klin
kende taal dat op dezelfde naïeve
melodie reeds in de dertiende eeuw
werd gezongen.
Aan de grintweg in de heerschap
Mekkelhorst hebben de boeren het
beeld van de gekruisigde Christus
opgericht dat door vrome handen
steeds met verse bloemen wordt
omgeven en dat jaarlijks het uit
gangspunt is als op de bid-dagen
vóór Hemelvaart mannen en vrou
wen biddend hun omgang door de
korenvelden doen. Onder de „kroe-
zeboom", een eeuwenheugende es,
kwamen te Fleringen bij Herink-
have de Katholieke in de tijd van
verdrukking en vervolging in het
geheim bijeen. Het verleden leeft
in Twente in het heden voort als
nergens anders. Uniek in de heden
daagse folklore is de Paasviering
zoals die geschiedt te Ootmarsum.
Alom in Twente branden in de
boerschappen en bij de dorpen en
steden met Pasen de vuren en wor
den de oude Paasgezangen gezon
gen. Het zijn uitingen van de saam
horigheid en godsdienstzin, eigen
aan de Twentse stads- of dorpsge
meenschap. Menige andere streek
in Nederland zou dit zuivere gevoel
voor de culturele waarden van
eigen heem moeten bewonderen en
voor navolging ter harte kunnen
nemen.
Want dat het hier gaat om hogere westen.
meer ideeëje en geestelijke dingen
is duidelijk, als men denkt aan de
schone gewoonte van Maandag be
loken Pinksteren, wanneer de boe
ren der gewaarde erven van Agelo
samenkomen op de Braken om, na
dat zij eerst in gebed zijn neerge
knield, aan de armen van Ootmar
sum brood uit te delen. Het is een
eerbiedwaardige, zinrijke handeling,
waarvan de oorsprong zich in het
verleden verliest, maar die de oude
Twentse volksaard treffend weer
geeft.
Eigen Twentse heem
Juist deze heeft recht op eerbied
en waardering. Het is de verdienste
van het mooie boek van Dingeldein
..Het land van de Dinkel" dat dit
daarop met nadruk heeft gewezen.
Het openbaart in tekst en foto's de
schoonheid van Twente in zijn land
schap, bouwkunst en geschiedenis.
Het is een oprecht en bewondering
afdwingend getuigenis van en voor
het eigen Twentse heem. Voor zijn
historie, zijn volksleven en zijn
volkscultuur zogoed als voor zijn
prachtig natuurschoon wil het be
grip en liefde wekken.
Dit boek heeft een taak en een
zending t.o.v. geschiedenisliefheb
bers, folkloristen en natuurmin
naars maar niet minder t.o.v. de
duizenden bezoekers van dit aller
merkwaardigste stukje Nederland
se bodem gedurende de zomermaan
den. Het wil hun op passende en
niet meer dan billijke wijze eerbied
bijbrengen voor het karakteristieke
streek-eigene. Het fiere bewustzijn
hiervan leeft bij de landbewoners:
wat het waard is wordt bewezen
door dit ook uiterlijk goed verzorg
de boek dat een model genoemd
kan worden van een heemkundige
beschrijving. Het land van de Din
kel is ook in dit opzicht niet het
geringste van onze Nederlandse ge-
H.J.
OLIE COMITÉ VERGADERT. Gedelegeerden van de regerin
gen, van werkgevers- en werknemersorganisaties uit de veertien
voornaamste olie producerende landen ter wereld zijn te
Genève bijeengekomen, ter bespreking van de sociale verbete
ringen in de olie industrie. Dit is de derde van het Industrieel
Olie Comité van de Internationale Arbeiders Organisatie, het
welk één van de acht lichamen is, dat door de Organisatie
is opgericht om de arbeids- en sociale problemen in de voor
naamste industrieën te bespreken. Links de vertegenwoordiger
van de Nederlandse werkgevers mr. J. W. H. van de Wall Bake,
Personeelschef en Hoofd van de Sociale Dienst van de „Bataafse
Petroleum Maatschappij" en rechts mr. A. G. Fennema van de
Federatie van Werkgevers voor Internationale Arbeidszaken.
FEUILLETON
7.
Zc had me toch waarlijk wel
een goed woord, een vriendelijke
blik kunnen gunnen, deze Herta
Melcher. Ik dacht niet, dat ze zo
trots was. Maar één ding vind ik
toch raar: het optreden van die
opvallend elegante dame; had
Herta haar werkelijk dat tasje
uit de hand geslagen, toen ze
zogenaamd met haar in botsing
kwam? Was het werkelijk Herta's
schuld? Ik kreeg de indruk, dat
er bij die dame opzet in het spel
was. Maar waarom?
Toen hij bij zijn moeder terug
kwam, lag nog altijd die pein
zende uitdrukking op zijn gezicht.
Hoe had hij zich verheugd op
het ogenblik, dat hij zijn „moe
dertje" weer naar huis kon bren
gen! En nu was er opeens onrust
en een bang vermoeden over hem
gekomen, waarvoor hij zelf geen
verklaring kon geven.
Geërgerd schudde Robert het
hoofd.
Intussen voerde de trein Herta
verder weg. Nog altijd zat ze on
bewegelijk op de harde houten
bank en hield het pakje met
lekkernijen, dat Robert haar ge
geven had, vast tegen zich aan
gedrukt.
Vrij lang duurde het voor haar
gezonde jeugd over haar neer
slachtige stemming zegevierde.
Ze maakte het pakje open en
begon met smaak te eten.
Toen zat ze weer lange tijd in
gedachten verdiept, tot plotse
ling lichte voetstappen haar de
den opkijken.
Voor haar stond de dame, die
haar ervan beschuldigd had, haar
tasje op de grond gegooid te heb
ben. Doch nu keek ze helemaal
niet meer verwijtend of hoog
hartig, integendeel, ze glimlachte
vriendelijk.
Herta sprong op.
„Ach, juffrouw" sprak de dame
welwillend, „ik gelóóf, dat ik
daar straks wel een beetje hard
tegenover u geweest ben. U moet
me dat riiet kwalijk nemen, want
ik ben eigenlijk in een slechte
stemming, u zult horen waarom:
ik ben erg verwend en nu moet
ik vandaag zonder gezelschaps
dame reizen, die anders altijd
voor me zorgt en alles voor me
doet. Wie dat eenmaal zo ge
wend is, kan het niet meer mis
sen. U zult zich dat misschien
niet zo kunnen voorstellen, om
dat u natuurlijk van de zoge
naamde „hogere kringen" weinig
afweet".
Herta zweeg. Waarom zou ze
deze vrouw inwijden in de tra
gedie van haar leven? Ach, zij
wist maar al te goed, wat het
betekende, vandaag verwend en
vertroeteld en morgen verlaten
te zijn. Maar aan deze dame kon
ze niet, zoals aan mevrouw Wess-
ler, aanstonds haar vertrouwen
schenken.
Haar reisgenote beschouwde
haar zwijgen als instemming.
..Weet u, mijn gezelschapsdame
was een buitengewoon bruikbaar
iemand, maar zij had ook haar
slechte eigenschappen, zulke
slechte eigenschappen, dat ik haar
op staande voet moest ontslaan,
nog voor ik een andere gevonden
had. Nu, ik zal er wel een vin
den, zeer zeker, maar niet nu,
niet direct, en ik zou er terstond
een willen hebben. Begrijpt u
me?"
„Neen, mevrouw", antwoordde
Herta mets vermoedend.
,Toen u daarstraks mijn tasje
zo vriendelijk opraapte, zag ik,
dat u een zeer attent en aardig
meisje bent. En nu zou ik u een
verzoek willen doen".
„Hoezo, mevrouw, als ik vragen
mag?"
,Ik zei al, dat ik zonder gezel
schapsdame moet reizen. Dat ben
ik echter absoluut niet gewend.
Zou u nu tenminste op deze lange
vervelende reis niet mijn gezel
schapsdame willen zijn?"
Het begon Herta te duizelen.
Wat wilde deze elegante dame
van haar? Moest zij een paar uur
lang haar gezelschapsdame zijn?
Zo heel erg was dat niet, maar
het werd Herta toch vreemd te
moede, toen ze bedacht, dat ze
nu nog geruime tijd met dit
eigenzinige, beslist ook zelfzuch
tige wezen moest doorbrengen.
Maar ze kon tenslotte toch ook
niet botweg weigeren. Onwille
keurig dacht ze aan woorden, die
meneer Brinkhof haar als levens
les had meegegeven: „Wanneer
je iemand een plezier kunt doen,
moet je het nooit nalaten, als het
maar enigszins mogelijk is; de
mensen hebben dan min of meer
verplichting aan je, en al schij
nen de meesten het woord dank
baarheid uit hun woordenboek
geschrapt te hebben, je mag dan
toch verwachten, dat ze je in de
toekomst althans niet zullen be
nadelen. En dat is al heel wat.
Verzuim dus nooit een gelegen
heid, juffrouw Melcher, om u
van uw beste kant te laten
kennen".
Aan deze raad van meneer
Brinkhof dacht Herta.
„Mevrouw, wilt u mij dus als
plaatsvervangster van.
„Goed begrepen. Ik zie, dat ik
aangenaam gezelschap aan u zal
hebben. Nu, gaat u er mee ac-
coord?"
Terwijl de dame sprak, had
Herta gelegenheid, haar slanke
figuur eens wat beter op te ne
men. Aan het keurige reiscos-
tuum zag ze wel, dat de dame in
geen enkel opzicht zuinig behoef
de te zijn. Grijzend haar omlijst
te een zeer fris gezicht; toch kon
men zien, dat ze zich schminkte
en de lippen waren een beetje
al te rood. Doch Herta zag daarin
niets verkeerds. Lieve hemel, de
meeste dames grepen naar aller
lei kunstmiddeltjes, om het ver
dwijnen der jeugd te verbergen.
Dat was heus niet zo'n misdaad.
In haar oren fonkelden reusach
tige oorbellen, om haar hals lag
een prachtig paarlencollier, op
haar blouse prijkte een broche
met paarlen en briljanten. En
onder de handschoenen van peau
de suède tekenden zich de vele
ringen af.
Wordt vervolgd.
Wie de laatste Zor
de gedachte dat h
boel was", heeft zi
een stevig robbertj"<
was dat clubs, die
den geïnstalleerd,
anderen tengevolge
den kwamen te zit
behoort nu eenmai
Wat er in enkele 1
er echter absoluut n
hopen dat het de lo
best, maar dan zom
Groningen beleeft
derde derby in dit
locitas en Be Quick
het genoegen voor
keer de wapens te
belangen van beiden
wel heel verschiller
Be Quick nog gezel!
mogelijk kansje ma
zit groenwit tot ovei
de zorgen. Het exp
de „oudjes" is ook m
geslaagd en daarom
van trainer Lodensti
voriet. Heerenveen
de oude vertrouwde
geland, maar Lenstr
zich er wel nog niet
lijk gevoelen als in
gaande jaren. Leeuv
dit o°k en zal er we
delen. De Drentse
AchillesZwartemeer
de benjamins best ec
nasleepje kunnen hel
zal de muur welke F
Sappemeerste doel 1
bouwd, moeten door
HSC de te verwachl
laag toe te dienen. C
in Deventer ook no
klaar met het Vc
Frisia.
Moeilijkheden voo
In B kan Enschede
beroemen nog door J
tegenstander te zijn
blonde Möring weer
lijk in vorjn, zou daa
over kunnen verteller
hij drommels goed
in Apeldoorn al mee
gesneuveld, die met
nen rond liepen. Aan
ven we thans ook. A,j
eens wat „hardheid"
men om in Almelo v
te winnen. Ensch. Bo
wel iets voor 't Goo
te bakken* In Nijrneg
bevreesd dat Hengelo
komt om NEC naar
middenmoot terug te
Nijmegenaren kunnen
geen stootje meer ver
tesse heeft thuis teg
ningen een klein kan
een zege de wereld
vrolijker in te kijker
Utrechtse stadion prol
een tipje van de sluier
ten over de plotselin
tiviteit van de Amst
Maar DOS is gewaars
Nogmaals I
Blauw Wit mag ir
niet mopperen. Terw
sterdammers zelf een
de spurt hebben inge
concurrenten een beet
poedelen gegaan. Voo:
op de terugtocht. Nu i
niet de eerste de best
in het Stadion is winn
makkelijk. Hermes DM
een „veldslag]' van for
ons gevoel zijn de Scf
favoriet. In Haarlem
Kick Smit lang niet
De roodbroeken hebbe
jeugdige DWV nog
en in dit seizoen is
resultaat niet voldoe
schien is EDO wel zo
om zijn stadgenoot ee
voetbal
eerste klasse a
Sneek—HSC
AchillesZwartemeer
VelocitasBe Quick
Go AheadFrisia
Leeuwarden-Heerenv.
eerste klasse B
Ensch. BoysGooi
NECHengelo
VitesseWageningen
HeraclesAjax
DOS—DWS
AGOWEnschede
eerste klasse C
Blauw WitVSV
Hermes DVS—SW
HaarlemEDO
HBS—DWV
VolewijckersKFC
eerste klasse D
XerxesFeyenoord
Emma—TSC
WijJem II—NOAD
NAC-BW
RBCSparta
eerste klasse e
VVV—MVV
BleyerheideChevrem.
PSVBrabantia
LimburgiaMaurits
SittardiaHelmondia
west i
Tweede klasse a
OSV-WA
StormvogelsHVC
TOGVriendenschaar
SchotenVeilox
He SpartaanUW
Tweede klasse B
Elinkwijk—AFC
HRCAlcm. Victrix
w'meerWestfrisia
ZFCHercules
ZeeburgiaVolendam
west i
Derde klasse a
Alkm BoysKinheim
Hollandia—CSV
GVO—QSC
Wijk a. Zee—IW
HTS—DEM
VelsenZW
Derde klasse B
ZaandijkMeteoor
RivalenHelder
De Meer—ZSGO
Vitesse '22Alw. Forw.
