NEUS
Nieuu/
Ingrijpende hervormingen voor
religieuze orden en eonoreooties
^WEEK
Felle brand met explosies
in Amsterdamse apotheek
Inkomensgrens
thans f 2400.—
Aanpassing van het apostolaat
aan de eisen van deze tijd
Een „derde macht" zou P.v.d.A.
welgevallig zijn
len
sa-
srgoed
a interlock
5?5
EKENWEEK"
v a f 12.40
f 19.00
u_ GRATIS 2
ZAKDOEKEN
PROFITEREN:
E MISSEN:
EMTIES VOOR ALKMAAR, HOORN, DEN HELDER, SCHAGEN
Sint V/iHibr or dus-
Zondag
Binnenkort hoogst belangrijk congres te Rome
Vrij ongunstige vooruitzichten
Drie priesters
geëxcommu niceerd
Heden keren 74 man
uit Rusland terug
Scheepsberichten
Fles petroleum-aether viel omver
Eén ernstig,
drie lichtgewonden
Evenals een
om te bezuinigen
Engelse verkenners
vinden graf op Texel
Kroniek en Kritiek
kken met
IOUW vanaE
'antalons m. ^95
e band vanaf O.
leren
vanaf 23°
nS vanaf 2?^
ongens:
vanaf 1?°
»S vanaf If5
GRONINGEN NIJMEGEN
succes in de maand
\IBEK a.s.
*even wij weer aan
en broek, het voor
geld terug!
v a f 9 75
11 ALKMAAR
t de dokter als U goed
ik warme pyama of
Hilckmann's advies en
'n voorspoedig herstel,
ZOU HILCKMANN
et liet bij deze schone
bij e£ke pyama of
nachthemd ontvangt
mooie gekleurde
251
■n streling voor uw
verkouden neus
Hcren-pyama's, prima
flanel, met brande-
bourghs 12.75
Alleraardigste flanel
kinder-pyama's met
leuke garn. 6.25 5.75
Met stijging p. maat.
Nieuwste pullovers,
wol 13.75 11.90 9.75
Plastic regenmantels
de beste kwaliteit in
wit en d.bruin 6.90
:ote mantelmode thans
49.50 68.— 79.— 87.—
39.75 54.50 78.—
5.75 19.50 24.75 29.75
s „ideaal" 23.50
ne sportieve rok 18.90
n regenmantels 49.75
ing: Alle wol, sajet,
handschoenen, kousen,
irken, ondergoederen,
akenflanel voor OUDE
man" Langestraat 27
887
DIKANTEN 1- en 2-
usveremging
mbevolen Wh halen
voorbaat dank. namens
Abonnementsprijs 14.65 per kwartaal, f 1-.55
per mnd., inclusief incasso. Advertentie-tarief
per editie 16 ct. per mm., minimum f2.50;
'm alle edities 26 ct. per m.m., minimum f 4.—;
familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m.
Bij contract belangj-ijke korting. Directeur:
E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits.
Bankrelaties: Noorderbank: Nederl. Credietbank
Noordhollands Dagblad
I Biüten God is 't nergens
veilig. (Voodefy
het ren
H
VAN HEDEN
Pagina 3
Zaterdag 11 November 1950 46e Jaargang No. 12015
Kantoren: HOORN. Draaismgel 59, teL 4243. Grote Noord 77. teL 4362 K 2290; ALKMAAR, Ritsevoort 56, teL 2046. (2 lijnen). K 2200; DEN HELDER, Keizerstraat 89, teL 2800 K 2230; SCHAGEN, Molenstraat 52. teL 459 K 2240
VOOR DE KINDERBIJSLAG
AAN ZELFSTANDIGEN
De ministers van Sociale Zaken
en Financiën hebben, teneinde
tegemoet te komen aan de dien
aangaande geuite wensen en mede
met het oog op de omstandigheid,
dat sinds de indiening van het
wetsontwerp „Noodregeling kin
derbijslag aan zelfstandigen" de
kosten van het levensonderhoud
zijn opgelopen, aanleiding gevon
den de voorgestelde inkomens
grens van 2000 gulden tot 2400
gulden per jaar te verhogen. De
kosten, welke deze verhoging
met zich medebrengt, zullen tus
sen de 2.5 en 3 millioen per jaar
bedragen, aldus de Memorie van
Antwoord op het Voorlopig Ver
slag van de Tweede Kamer over
bedoeld wetsontwerp.
De regering meent, dat de ma
ximale kosten der regeling een
bedrag van 15 millioen per jaar
niet te boven zullen gaan.
Het percentage zelfstandigen,
dat voor kinderbijslag in aan
merking komt, zal, zo zeggen de
ministers verder, in elk geval
meer dan het in het Voorlopig
Verslag genoemde cijfer van 20
bedragen.
Aangenomen kan worden, dat
in de gezinnen der landbouwers
circa 600.000 kinderen beneden
16 jaar en in de gezinnen der
niet-agrarische zelfstandigen circa
900.000 kinderen in totaal aan
wezig zijn. Wordt op laatstbe
doelde categorie het in het Voor
lopig Verslag vermelde percentage
van 48 voor het aantal kinderen
beneden 16 jaar toegepast, dan
zouden tezamen ongeveer 600.000
450.000 T.050.000 kinderen
beneden 16 jaar in de gezinnen
der zelfstandigen aanwezig zijn.
Hierbij wensen de ministers ech
ter op te merken, dat het zo juist
genoemde percentage van 48 hun
enigszins laag voorkomt, indien
in aanmerking wordt genomen,
dat in alle gezinnen tezamen het
aantal kinderen beneden 16 jaar
ongeveer 2/3 van het totaal be
draagt. Een enigszins hoger per
centage dan 48 lijkt hun zeer wel
verantwoord. Huns inziens zou
dit aantal kinderen gesteld kun
nen worden op 1.100.000.
TREINONTSPORING OP
CENTRAAL STATION
AMSTERDAM, 11 Nov. He
denmorgen is op het Centraal
Station te Amsterdam bij het
vertrek van de trein van 0.7.46
uur naar Alkmaar een kleine
botsing ontstaan met een range
rende locomotief. Daarbij werd
één reiziger aan het hoofd ge
wond. Twee rijtuigen ontspoor
den. De buitenzijden van het
vierde en vijfde perron zijn niet
bruikbaar voor het vertrek in
de richting Zaandam.
VATICAANSTAD (Exclusief K.N.P.). Van 26 November
tot 8 December zal te Rome een internationaal congres van
reguliere orden en congregaties worden gehouden, dat, gelet
op de omvangrijke voorbereiding, waaraan door Z. H. de Paus
een persoonlijk aandeel is genomen in veelvuldig contact met
vele geleerden en ervaren personen op het gebied van het
religieuze leven, tot de belangrijkste gebeurtenissen van het
H. jaar zal gaan behoren. Spciaal zal aandacht worden besteed
aan de aanpassing der religieuze orden en congregaties aan
het moderne leven, waarvan de noodzakelijkheid reeds sedert
lang werd aangevoeld.
Naar het K.N.P. thans verneemt
schijnen de voorgenomen hervor
mingen in het grote geheel der
religieuze orden en congregaties
verder te gaan en van dieper in
grijpende betekenis te zullen zijn
dan velen tot dusverre hebben
gemeend. Hoewel het op dit ogen
blik nog volkomen voorbarig zou
zijn het plan voor deze hervor
mingen reeds als een voldongen
feit voor te stellen, waarop gener
lei wijzigingen of modificaties
meer mogelijk zouden zijn, kan
als bedoeling van de plannen toch
worden aangegeven: het aposto
laat in de gehele Katholieke Kerk
nog beter aan te passen aan de
noden en eisen van de tegen
woordige tijd. Met het nodige
voorbehoud en zonder te willen
vooruitlopen op de komende be
slissingen. die uiteraard de goed
keuring van de hoogste kerkelijke
autoriteiten behoeven, kan wor
den bericht dat de hervormingen
vooral zouden betreffen ie disci
pline, het bestuur, de voorrechten
en de eigendommen van alle reli
gieuze instituten, zowel van de
mannelijke als van de 'rouwe-
lijke.
Het schijnt, dat de voornaamste
bedoeling van dé reorganisatie is,
te komen tot een nauwere samen
werking van de bestaande orden
en congregaties en een groepe
ring van gelijksoortige instituten.
Zo zouden b.v. een aantal van
de bedelorden gegroepeerd kun
nen worden onder het patronaat
van de orden van de H. Francis-
cus en van de H. Dominicus. De
religieuzen, die de regels van de
H. Benedictus volgen, zouden
kunnen komen onder het patro
naat van de Benedictijnen en
Trappisten. Op gelijksoortige wij
ze zouden ander reguliere congre-
Het Britse vliegkampschip Triumph" is uit de Koreaanse
wateren, waar het o.a. deelnam aan de landingsoperaties te
Intsjon, iri de thuishaven Porthsmouth teruggekeerd. Een lid
van de bemanning toont vol trots enige souvenirs, een hoofd
deksel, dat door Japanse koelies wordt gedragen en een
Japanse miniatuur pijnboom, die hij uit het Verre Oosten heeft
meegebracht.
(Van onze weerkundige medewerker)
Jammer genoeg is het weer de laatste dagen weer danig van de
kook. Vooral gisteren was het bar slecht. Een uitgebreid regen-
gebied trok over ons land tengevolge van een storing over de
Golf van Biscaje, die koers zette in Oostelijke richting. De
temperaturen bleven hierbij wel aan de hoge kant althans voor
de tijd van het jaar, maar de neerslaghoeveelheden waren
behoorlijk. Zo noteerde in een periode van gisteren 7 uur tot
19 uur het vliegveld Eelde 10 mm, den Helder 11 mm en Vlis-
singen 12 mm. De Bilt spande de kroon met 17 mm. Voor het
weekend zijn helaas de vooruitzichten niet bijzonder gunstig,
daar er al weer een paar depressies op de loer liggen. Verwacht
mag dan ook worden, dat de wind flink zal toenemen en er
nog af en toe regen zal vallen. Na de frontpassage zal de neer
slag in buien vallen waarbij nu en dan opklaringen voorkomen.
De temperatuur zal echter weer gaan dalen. De maximum
temperatuur van gisteren bedroeg te den Helder en Twente 11
graden, terwijl het kwik te Beek zelfs tot 15 gr. opliep.
gaties geplaatst kunnen worden
onder het patronaat van de Socië
teit van Jezns, van de Redemp
toristen, van de Salesianen en
van de Lazaristen, al naar gelang
het karakter van hun regel en
de aard van hun apostolaat. Het
schijnt wel in de bedoeling te lig
gen dat het karakter van dit
patronaat niet slechts nominaal
zal zijn, maar ook een zekere
vorm van jurisdictie zal insluiten.
Zonder op enigerlei wijze te
kort te willen doen aan het con
templatieve leven, dat overigens
bij alle orden en congregaties
voorop moet staan, zullen toch
alle leden van orden en congre
gaties op de een of andere wijze
doeltreffend ingeschakeld moeten
worden in het grote actieve apos
tolaat van de Kerk in de moderne
wereldomstandigheden. Dit laatste
zal vooral het geval zijn voor de
verschillende vrouwelijke orden,
congregaties en instituten.
De regels van vele kleine orden
en congregaties, minder talrijk in
ledenaantal dan bovengenoemde,
zullen aan een algehele herzie
ning worden onderworpen.
De vrouwelijke orden en con
gregaties zullen eveneens onder
het patronaat van een viertal
grotere orden en congregaties
worden gesteld
Een van de leidende figuren
van het congres zal Pater Ric-
cardo Lombardi van de Sociëteit
van Jezns zijn. Pater Lombardi
heeft ruim een jaar geleden, in
het maandschrift „Civilta Catto-
lica", een opmerkelijk artikel
over dit onderwerp gepubliceerd.
Terwijl hij er daarbij op aan
dringt, dat alle religieuze instel
lingen hun eigen karakter, dat
de stichter eraan heeft gegeven,
moeten bewaren en de leden naar
een hogere trap van geestelijke
volmaaktheid en inwendig gees
telijk leven behoren te streven,
acht pater Lombardi het tijdstip
aangebroken om te breken met
enige gewoonten en gebruiken
van sommige instellingen, die
eeuwen geleden zijn ingevoerd en
die nu dikwijls geheel nutteloos
en soms zelfs schadelijk zijn voor
de tegenwoordige tijdsomstandig
heden.
Tot de door pater Lombardi en
in een artikel in de Osservatore
Romano" gisteren verder met na
me genoemde punten, behoren
o.m. de bepalingen van enige
vrouwelijke orden over de zgn.
„bruidsschat", die met het oog op
de huidige ontredderde financiële
wereldbeschouwing als schadelijk
worden beschouwd en die over
de clausuur, voorzover zij betrek
king hebben op vormen van ar
beid waarvoor geen emplooi meer
bestaat. Ook de commerciële acti
viteit van sommige religieuze in
stellingen in sommige landen op
het gebied van het uitgeven en
drukken van Katholieke lec'uur,
zal moeten worden getoetst aan
de mogelijkheid, dit apostolaat
thans aan de lekene Ver te laten.
Een volgend punt vormt de ver
deling van de priesters over de
bisdommen, waaronder er zijn die
er nijpend gebrek Djin hébben,
terwijl andere bis" ,men met
een groot asintal priesters zijn
gezegend. Zulks geldt niet alleen
voor de Zuid-Amerikaanse Staten
en door de oorlog geteisterde lan
den, maar ook voor Frankrijk en
Italië.
De Paus zou gaarne zien, dat
de kerkelijke wetgeving, met in
achtneming van vele persoonlijke
belagen en omstandigheden van
de priester in kw estie, op dit
punt een zodanige elasticiteit zal
verkrijgen, dat de seculiere gees
telijken het niet als een offer,
maar als een natuurlijke plicht
beseffen voor de uitoefening van
de priesterlijke bediening naar de
plaats geroep ente worden, waar
hun tegenwoordigheid nuttiger is
dan in het bisdom, waartoe zij
door geboorte of door hun oplei
ding tot de priesterlijke staat be
horen, aldus het K.N.P.
VATICAANSTAD. Gisteren
is de ex-communicaite bekend
gemaakt van drie katholieke
geestelijken in Joego-Slavië, die
„ongehoorzaam bleven, ondanks
herhaalde vermaningen".
Volgens de laatste gegevens
van het Vaticaan zijn in Joego-
Slavië na de oorlog 228 katholieke
geestelijken terechtgesteld en
1726 tot gevangenisstraffen ver
oordeeld.
NIEUW OFFENSIEF
DER AMERIKANEN
11 Nov. (Reuter). De strijd
krachten van de Ver. Naties
hebben Zaterdag in Noord-West-
Korea een nieuw offensief inge
zet.
74 mannen van de uit Russische
gevangenschap teruggekeerde
groep Nederlanders zijn gister
middag uit het kamp Friedland
op transport gesteld naar Neder
land. Zij zullen Zaterdagochtend
half negen per trein bij Olden-
zaal arriveren en vandaar per bus
verder reizen naar het kamp te
Amersfoort.
Van de honderd teruggekeer
den zijn er waarschijnlijk dertien
van Duitse nationaliteit. Van de
overige dertien, die niet naar Ne
derland wensen te gaan, zijn er
enkeion, die hun familie in Duits
land hebben, terwijl de rest het
om andere redenen wenselijk
heeft geoordeeld niet naar Neder
land terug te keren.
In het demobilisatie-centrum in
Amersfoort zullen de 74 o.m. aan
een geneeskundig onderzoek wor
den onderworpen, terwijl zij uit
gebreid zullen worden onder
vraagd door de commissie voor
opsporing van vermiste Neder
landers.
Kota Inten, Djakarta-Rotter
dam, 9 November van Port
Said.
Oranje, Djakarta-Amsterdam,
9 November van Colombo.
Empire Brent (rep.) Djakar
ta-Rotterdam, 9 November
750 mijl O.Z.O. Guardafui.
Waterman, Djakarta-Rotter
dam, 9 November 500 mijl
O.Z.O. Guardafui.
Zuiderkruis, Rotterdam-Pu-
san, 320 mijl O.Z.O. Guarda
fui.
Het troepenschip Grote Beer" is gisteren van Amsterdam
naar Nieuw-Guinea vertrokken. Aan boord bevinden zich o.m.
de onlangs gevormde Ondersteuningscompagnie Nieuw-Guinea,
waarvan een aantal militairen van het voormalige K.N.I.L.
deel uitmaakt, die hun gezinnen naar Nieuw-Guinea meenemen.
Een kijkje in de speciaal ingerichte baby-kamer.
Met groot materiaal moest de
Amsterdamse brandweer gisteren
omstreeks elf uur uitrukken voor
een uitermate felle brand in een
apotheek in de Czaar Peterstraat,
die ruim een uur in volle hevig
heid woedde. De brand was ver-
■oorzaakt door het breken van een
fles met 10 liter petroleum-aether,
waarna de kachelwarmte de
aetherdampen onmiddellijk deed
ontbrandden. Een hevige explosie
volgde, waardoor de werkster,
een glazenwasser, een apothekers
assistente en een spoelknecht ge
wond werden.
Eerst deden allerlei geruchten
de ronde, dat de brand was ont
staan doordat de werkster de
kachel in de achter de winkel ge
legen corridor wilde aanmaken,
waarna plotseling een grote steek
vlam naar buiten schoot. Een gla
zenwasser was juist bezig één der
ramen van het pand te lappen,
toen hij de vrouw bij de kachel
zag, daarna plots de steekvlam
naar buiten zag schieten en de
kachel zag ontploffen. De glazen
wasser zelf werd door een sprin
gende ruit tegen de grond ge
slingerd.
(Van onze parlementaire redacteur)
Op de tweede dag van het begrotingsdebat liet de woordvoerder van
de P.v.d.A. duidelijk blijken, tot de vorming van een „derde macht"
hem welgevallig zou zijn. Bij voorbaat karakteriseerde hij deze
macht al als een samenwerking van meer conservatieve elementen.
Dat ook de A.R. zich daar thHis zon voelen, achtte de heer v. d. Goes
van Naters zeer wel mogelijk. Een van de leidslieden van de A.R.
had onlangs betoogd, dat het soms aangenamer was onder liberalen
dan onder partijgenoten te verkeren. Wel vroeg de heer v. d. Goes
zich af, waar in dat geval de plaats van de linkervleugel van de
C.H. zou zijn?
In deze vraag ligt waarschijnlijk
de reden waarom de socialistische
fractieleider de vorming van een
„derde macht" met zoveel vreugde
zou begroeten! Eenzelfde vraag
stelde hij ten aanzien van de per
soon Stikker. Voor de steun, die
de WD het kabinet had toegezegd,
gaf de heer v. d. Goes niet veel
meer. Op de critiek en in het bij
zonder op de afwijzing van Minister
van Maarseveen, zoals die door de
WD tot uitdrukking was gebracht,
behoorde z.i. de nadruk te vallen.
Over de verhouding tot de KVP
zei de socialistische fractieleider
weinig concreets, maar de toon was
opvallend vriendelijker dan het
vorig jaar. Prof. Romme werd een
zeer spoedig herstel, toegewenst.
Wat de kwestie-Spaak betreft,
bleef de heer v. d. Goes van me
ning, dat het Spaak was geweest,
die de eenheid van België had ge
red. Een vergelijking met Neder
landse verhoudingen wees hjj af,
maar dat gold ook voor de socialis
tische partijen in beide landen.
Over Duitsland liet de woord
voerder van de P.v.d.A. zich een
tikje gereserveerder uit dan mr.
Oud de vorige avond gedaan had.
Op militair gebied wenste hij een
voorzichtige inschakeling. De op
heffing van de oorlogsverhoudingen
keurde hij goed, maar z.i. zou daar
wel iets tegenover mogen staan.
In dat verband dacht hij aan de
Rijnvaartovereenkomst, de fixatie
van de grenscorrecties en aan eco
nomische prestaties.
De heer Weiter en de heer v. d.
Goes wezen beiden op het commu
nistisch gevaar. Schilderde de heer
Weiter de dreigende toestand in
Azië, de heer v. d. Goes bleef meer
op binnenlands terrein. Hij wees
op de arrestatie van „een van onze
collega's" en dat op een dag, waar-
Op van communistische zijde in het
„dat men de communisten niet van
Voorlopig Verslag betoogd werd,
onwettig optreden kon beschuldi
gen". Over de arrestatie vroeg hij
nadere inlichtingen en hij gaf daar
bij b'ij voorbaat als zijn mening,
dat ook anderen een minstens even
zware rol zouden hebben gespeeld.
Naast de ontwikkeling in Indonesië,
waarbij hij andermaal een stuk ge
schiedenis ophaalde, liet de heer
Weiter vooral zijn aandacht uit
gaan naar de financiële toestand,
waarin ons land verkeert. Evenals
de heren Schouten en Oud achtte
hij bezuinigingen dringend nood
zakelijk. In dit verband schoof hij
weer zijn reeds meermalen geop
perd denkbeeld naar voren, om
hiervoor een commissie te benoe
men op hoog niveau.
Eerder op de middag was het
wetsontwerp in zake de huisvesting
van gerepatrieerden met de com
munisten tegen aangenomen. De
amendementen van de heer Ten
Hagen (PvdA) sneuvelden. Met de
Later is gebleken, dat de brand
andere oorzaak had. Een 66-jarige
knecht was in de kelder aan het
opruimen en stootte daarbij een
petroleum-aether fles omver. De
knecht trachtte, door snel zaag
sel over de op de vloer versprei
dende lichtontvlambare vloeistof
te werpen gasontwikkeling te
voorkomen. De kelder stond ech
ter in open verbinding met de
corridor, waar de kachel reeds
brandde. Onmiddellijk volgde de
steekvlam.
De werkster werd met ernstige
brandwonden naar het Binnen
gasthuis vervoerd. De twee licht
gewonden slaagden er nog juist
in naar buiten te komen.
De winkel zelf stond na de ex
plosie vrijwel direct in lichter
laaie, terwijl het vuur eveneens
oversloeg naar het sousterrain,
waar alle chemicaliën waren op
geslagen. Tijdens de brand klon
ken steeds kleine ontploffingen.
Van twee zijden werd het vuur
met negen stralen, waarvan één
schuim, bestreden. Evenals de
apotheek brandde ook de eerste
etage geheel uit. Door de grote
rookontwikkeling waren de
brandweerlieden genoodzaakt tij
dens de blussingswerkzaamheden
hun rookmaskers te gebruiken.
Met veel moeite slaagde men er
in de tweede etage het vuur
woedde reeds tussen het plafond
van de eerste en de vloer van de
tweede etage te behouden. Te
gen twaalf uur was men de brand
vrijwel meester. De apotheek was
toen één geblakerde ruïne
OOST-WEST-DUITSE
STROOMOVEREENKOMST
BERLIJN. Oost- en West-
Duitse functionarissen hebben gis
teren te Berlijn de overeenkomst
betreffende de uitwisseling van
electrische stroom officieel gete
kend. De nieuwe overeenkomst
voorziet in de levering aan West-
Berlijn van 400.000 kwh per dag
door de Russische zone, ingaande
16 November. In ruil zullen West-
Duitse centrales dezelfde hoeveel
heid aan de Russische zone leve
ren.
(Van onze correspondent)
TEXEL. Deze zomer ver
dween een jacht bemand met En
gelse Zeeverkenners bij een over
tocht van Calais naar Dover
spoorloos in het Kanaal. Nadien
spoelden bij Texel twee lijken
aan, gekleed in de uniform van
zeeverkenner. Nog later werd een
lijk gevonden bij Terschelling en
dreven drie stoffelijk eoverschot-
ten aan in de Duitse Bocht, die
allen blijkens de nasporingen le
den van de vermiste bemanning
bleken te zijn.
De zes omgekomenen zullen
Woensdag 15 November a.s. op de
Algemene Begraafplaats te den
Burg (Texel) ter aarde worden
besteld. De stoffelijke overschot
ten die bij Terschelling en in de
Duitse Bocht werden gevonden
zullen die dag met de T.E.S.O.
boot 's morgens om half elf van
den Helder naar Texel worden
overgebracht. Tevens zullen fami
lieleden van de zes omgekomenen
met dezelfde boot reizen om de
laatste eer aan hun dierbaren te
bewijzen. Een Engelse predikant
zal een dienst leiden.
heer Algera (A.R.) sloot minister
Teulings echter een compromis. Ook
de gerepatrieerden vanaf 31 Dec.
1948 zullen onder de werking van
de wet vallen.
Het wetsontwerp, waarbij de te
korten van de ziekenfondsen uit
het Vereveningsfonds worden ge
dekt, werd z.h.s. aanvaard.
De derde macht
(Sm.) In de Tweede Kamer
heeft mr. Oud van de V.V.D.
r.og eens zijn voorkeur voor de
z.g. politieke of parlementaire
„derde macht" laten blijken.
He* zal voorlopig nog wel een
illusie blijven, want dr. Schou
ten, de man van de A.R. gaf te
kennen, dat hij principieel niet
voor aansluiting bij zulk een
z.g. „derde macht" voelt, die,
wilde ze betekenis hebben, of
„zoden aan de dijk zetten", toch
minstens uit A.R., C.H.Ü. en
V.V.D. zou moeten bestaan
Zonder de A.R. betekent het
wel een derde groep, maar zou
nauwelijks van „macht" gespro
ken kunnen worden. In dit licht
bezien zijn de wensen van mr.
Oud, ten aanzien van sterker
invloed van zijn gewaande
partij-groepering, zacht gezegd,
nogal voorbarig. Men kan moei
lijk „meer ministers" in dit
kabinet voor zulk een gedroom
de machtsgroepering verlangen,
zolang de droom geen werkelijk
heid geworden is. Voor de nor
male meerderheid in het parle
ment zal de regering voorlopig
nog wel aangewezen blijven op
de K.V.P. en de P.v.d.A. Dat
blijft een realiteit, waarmee te
rekenen valt. Wat de verdere
toekomst, vermoedelijk wel pas
na de verkiezingen van 1952,
zal brengen moet worden afge
wacht. Toch zien we ook op dit
punt wel met een beetje span
ning naar de, door zijn val ver
traagde rede van prof. Romme
uit
Radio-perikelen
(Sm.) Er is een comité doen
de. een vereniging van niet-
georganiseerde radio-luisteraars
op te richten, niet-georganiseerd
dan in die zin, dat ze geen gids-
abonné, en daarmede tegelijk
lid van een omroepvereniging
zijn. Er zijn, ruw genomen, twee
millioen luisteraars, waarvan de
helft lid-abonné van een om
roep is. In Nederland kan ieder
een. met zijn gelijkgezinden,
binnen het kader van de wet,
een vereniging oprichten en als
dit comité, naast de bestaande
vijf omroepen, nog een vereni
ging van niet-georganiseerde
luistervinken oprichten wil,
staat het hem vrij. Maar dan
moet het uitgangspunt toch
juist zijn. Men meent nu, dat
de 2 millioen luisteraars, die de
radio-„belasting" betalen, alleen
al om dit feit, niet alleen deze
verplichting op zich nemen,
maar ook rechten krijgen.
Accoord, het recht namelijk om
te luisteren. Maar volgens mr.
Enserinck zou dit ook het recht
opleveren van mee te spreken
in het beleid van de omroep
verenigingen. Dit nu betwijfe
len wij. Wie op grond van het
betalen van zijn luisterbijdrage
het recht tot luisteren ontvangt,
krijgt daarmee immers nog niet
het recht tot (mee) praten.
Men zou kunnen zeggen, dat de
leden van de radio-omroepen
dat recht tot meespreken wel
moeten hebben, en bij sommige
omroepen hebben zij dat dan
ook, zij het dan in nogal „ge
trapte" vorm. In hoeverre bij
voorbeeld ook bij onze K.R.O.
een vorm van zulk een mede
zeggenschap zou kunnen wor
den gevonden, zou wellicht, als
de feestroes van onze omroep
voorbij is, eens bekeken kunnen
worden. Maar dat recht van
meespreken geldt dan zeker
niet voor hen, die geen lid van
een der omroepen zijn. Men be
taalt zijn radio-bijdrage aan de
P.T.T. (die er inderdaad de om
roepen van laat mee profiteren),
maar dat geeft recht om te
luisteren. Wil men ook
(mee) praten, dan zal men
toch eerst lid van de omroep
zijner keuze moeten zïjil!
Brede basis?
iiim.) Mr. Oud heeft in zijn
oegrotingsspeech nog een merk
waardig argument voor de „bre
de" basis, die hij voorstaat, aan
gedragen. Hij vindt, evenals
trouwens andere sprekers, dat
men het op financieel gebied
meer in de b e z u i n ig i n g op
de staatsuitgaven zal moeten
zoeken, en als voorbeeld van na
te laten, hoezeer ook wenselijke
dingen, noemde hij de subsidie
voor het kleuteronderwijs en de
veelbesproken, maar weer te
ruste gelegde kinderbijslag voor
kleine zelfstandigen!*) Dat is in
derdaad een merkwaardige ma
nier, om de voorwaarden voor
een brede basis te scheppen.
tenz;j mr. Oud een meerderheid
fixeren wil met de P.v.d.A..
•zonder bijv. de K.V.P. en de
A.R., om van de C.H. nog niet
te spreken. Voor een brede basis,
zoals voor elke basis, zal toch
een zeker politiek en geestelijk
fundament aanwezig moeten
zijn. Dat maakt men niet, als
men twee zaken, die tot de ur
gente punten met name van de
K.V.P. behoren, voor het toe
komstig beleid wil „afgrende
len". Zou mr. Oud werkelijk
niet oud genoeg zijn, om dat te
beseffen?
Juist een paar uur geleden
verscheen de Memorie van Ant
woord! - Red.
HET KONINKLIJK BEZOEK
AAN ENCELAND
LONDEN, 10 Nov. (Reuter).
De kruiser „Jacob van Heems
kerk", waarmee Koningin Juliana
en Prins Bernhard 21 November
naar Engeland oversteken, zal bi
het binnenvaren van de have'
van Dover worden geëscorteer
door vijf Britse torpedobootjager
De Britse kruiser Cleopatra z'
een koninklijk saluut afvoeren