Go Ahead-defensie neer
op enkele felle aanvallen
Communistisch vertoon
in Finsterwolde
Na de Koningskwestie nu de schoolstrijd
Het zilveren jubileum
van de K. R. O.
Van Alle Dag
Strijd met roemruchtig verleden
H.C.S.C. doet 'tgoed
in de bekerronde
Zaterdagmiddag-
competitie
Paul de Groot in zijn rode burcht
Standen afdeling
Noordholland
De nieuwe melkprijs
voor de boer
België blijft een verdeeld land
Oppositie verzet zich tegen
de nieuwe begrotingen
Familie Schram voor
de vierde maal gered
PAGINA 6
MAANDAG 20 NOVEMBER 1950
Orauw en troosteloos was de Novemberlucht die boven het
gladde, maar uitstekend bespeelbare Be Quickterrein hing. Biina
even grauw en triest was het iantasieloze spel, waarmede een
stuntelig schietende Deventer aanval zich een weg door de
Groninger deiensie trachtte te banen. Tien minuten had een niet
groots, maar beter Be Quick nodig om in de tweede helft de
eens zo roemruchte Deventer muur finaal aan flarden tebeuken.
Waarlijk, het roemruchte verleden was ver te zoeken.
Het doelDunt. waarmede Klaas
Lugthart Be Quick 17 min. na de
rust aan een 20 voorsprong
hielp. deed. na een vrii saai voor
snel de Groninger harten weer
wat heftiger bonzen. Het vormde
ook de inleiding voor de enkele
minuten, waarin definitief over
het lot van Roodgeel werd beslist
Eer de Deventenaren van de
sehrik bekomen waren, lag Brand
voor de derde maal «n de Gro
ninger klei uitgestrekt. Appel
mocht dicht bii de linkerhoek-
vlag een vriie tran nemen. Ro-
-/ema. zich het doelpunt tegen
GVAV nog herinnerend, had zich
midden voor het Deventer doel
ongesteld en slaagde warempel
er in Brand met een achter
waartse konbal te slaan.
Dat was dus 30 en wie nog
niet alle hooD voor de gasten had
laten varen, kon dit een kwartier
voor het einde met een gerust
hart doen.
De ieugdige Fabels een spe
ler waarvan Be Quick nog veel
plezier kan beleven ondernam
een wandeling door de Go Ahead-
defensie en zorgde er met een
krviD schot voor. dat het geen
onnodiae energieverspilling was
geweest.
Nog te moeilijk
Deze snelle beslissing was
voor de Groningers een reden
cm het wat kalmer maar vooral
slordiger aan te doen. Daardoor
konden Kerkdijk en de Deven
ter rechtsbuiten, lasterende
naar de niet alledaagse naam Ri.
vière, enkele keren heel dicht
bij de Groninger doelman Kos
ter komen. Dan echter bleek het
nog te moeilijk om een gericht
schot af te geven. Fabels schreef
pas na een half uur zijn "naam
achter een schot, hoog en on
houdbaar voor Brand.
DEN HELDER. Zaterdag
speelde HCSC haar tweede be-
kedwedstrijd tegen HCSCV I
uit Hoorn. Al direct na de af
trap waren onze stadgenoten in
de aanval maar de verdediging
der gasten gaf niet thuis. Steeds
weer kwam HCSC terug en ont
kwam het doel der gasten ter
nauwernood aan een ontboring.
HCSV wist zich echter los te
werken en ook hun aanvallen
waren niet van gevaar ontbloot.
Keeper Graaff moest verschil
lende malen handelend optreden.
Na 15 min. spelen wisten de gas
ten door hun rechtsbuiten te
doelpunten 0—1. Weer kwamen
onze stadgenoten opzetten. Zij
hielden het spel echter te kort
waardoor de verdediging van
HCSV steeds kon ingrijpen. Met
een achterstand voor HCSC ging
de rust in. Na de rust hetzelfde
spelbeeld met HCSC meer in de
aanval. Hoe er echter gewerkt
werd men zag geen kans het net
te vinden. Na 20 minuten zien
we een gvad opgezette aanval.
De bal wordt voor het doel ge
plaatst en met een schot in de
rechterbovenhoek weet HCSC
gelijk te maken. De strijd werd
steeds spannender. Beide ploegen
vochten voor de overwinning.
Veen ging rechtsbuiten spelen
en P. Ruiten middenvoor. Dat
dit een verbetering was bleek al
spoedig. Er werd meer op de
vleugel gespeeld en men rafelde
de verdediging van HCSV uit
elkaar. Tien minuten voor het
einde plaatste R. Ruiten de bal
over de uitgelopen keeper in het
net. De gasten kwamen nu ge
weldig opzetten en HCSC raakte
even in de verdediging. Maar met
de gedachte dat de aanval de
beste verdediging is ging HCSC
opnieuw op de Hoorn-veste af.
Enkele minuten voor het einde
wist HCSC nog eens te scoren.
Toen het eindsignaal klonk had
HCSC een zwaar bevochtte maar
verdiende overwinning behaald
en zich hierdoor in de derde
ronde geplaatst. Voorwaar een
mooi resultaat. Temeer als men
bedenkt dat HCSC nog in de
afd. Noordholland speelt terwijl
hun tegenstanders allen in de 3e
en 4e kl. KNVB spelen.
Door de vele regens van de
afgelopen week waren enkele
velden weer onbespeelbaar,
maar toch konden de meeste
wedstrijden doorgang vinden,
waarbij al direct enkele verras
sende uitslagen waren te note
ren.
Zo won HCSC uit de afdeling
Noordholland van het Hoornse
Zwaluwen welke weer met vele
invallers er op uittrok en het
niet tot een gelijk spel wist te
brengen. Ook Zandvoortmeeu-
wen blijft winnen en nu moest
IJmuiden het ontgelden. Huizen
wist ook al niet de derde ronde
te bereiken en verloor met on
even goal. SIZO trok ook gewel
dig van leer en won overtui
gend van SVOW. De wedstrijd
AMVJPVWA werd ook al een
geweldige overwinning voor de
ihuisclub.
Voor de competitie werd nog
ingelast de wedstrijd voor de
afd. 4A VVGA—ZCFC welke
cl oor de thuisclub royaal werd
gewonnen met 51, waardoor
thans WGA tijdelijk de leiding
van AMVJ heeft overgenomen
doordat zij één wedstrijd meer
hebben gespeeld en nu slechts
1 punt meer hebben.
Op 16 December wordt een
tussenronde om de K.N.V.B.-
beker gespeeld.
Wat die Brand betreft, hij was
nog een der steunpunten van de
Deventer ploeg. Met hein deed
ook rechtsback Hondelink vaak
knap werk en mocht ook vete
raan Bloemendaal zich als links
half en later als linksbuiten nog
wel laten zien.
Maar over da voorhoede zwijgen
we liever. Het driemanschap Terp
straPienterHavinga heeft niet
bepaald een lichaamsbouw op zich
op een glad veld erg op zijn gemak
te voelen. Maar tegen een aanval,
die het niet verder bracht dan tot
2 goede schoten van v. Beesd en
Kolkman, beide toevallig ook nog
tegen paal en lat. behoeft men zich
geen grote zrogen te maken.
Ook Be Quick speelde niet groots.
Oldenstam. door een paar injecties
wat van streek en Appel hebben op
het middenveld wel eens een voor
namere rol gespeeld. De voorhoede
was echter wel zoveel beter dan die
der Deventenaren dat de zege geen
moment in gevaar is geweest. Lugt-
hart actief als steeds kon zich
het daarom best permiteren enkele
fraaie kansen te missen.
2
2—2
1—
2—0
op
5—1
5—
2-
9
1—1
6
4—1
1—1
2
6—
1-
7
werden
1
5—1
1—
5—:
0—20
6
UITSLAGEN
AFD. NOORDHOLLAND
IA DREOKnollendam
IC GeelzwartBerd os
W GWKaagvogels
SchoorlVios
2A St. Bavo—SDOB 22
2B FlevoZwaagdijk
2C ZeemachtPetten
Res. IB Meerv.A2KVV3
Res. IC HRC4Berdos2
Res. 2C HSV2Alkm. V5
Res. 2D ZAP2HRC5
Res. 2E VZV2—Valken2
3F St. Adelb.l—Con Zelol
4 E Limmen4GVÓ4
4L Zeevogels3LSVV3
4N Helder 6—SRC 4
40 JVC 2Kaagvogels 4
alle overige wedstrijden
afgelast.
JUNIOREN
E Alkmaar aHCSC a
HRC bKaagvogels a
HRC c—Helder b
F Flevo aMOC a
I Zeevogels aBerdos a
Meerv. A aVitesse b
ADSPIRANTEN
IF CSV a—J Holland a
H HRC a—DTS a
P HSV aMeerv. A a
St. Adelb. aZeev. a
Q HSV bMeerv. A b
FK AFC d—RK AFC e
2F Alkm. B dReiger B c
H Flevo dKaagv. b
M St. Adelb. b—RK AFC f 0—2
alle overige wedstrijden werden
afgelast.
Res elftallen KNVB
3C HRC 2—Zeeburgia 4
ZaterdagmiddaecomDetitie
2e ronde KNVB beker
HCSC—HCSV
Zand v.mY muiden
AMVJ—PVWA
Ysselm.v.Huizen
jjVV—UPTTS
Sizo—SVOW
competitie
VVGA—ZCFC
afd. Noordholland
BOL 1—Breez. B 1
HCSC 3—Breez. B 2
alle overige wedstrnden werden
afgelast.
1—
0—
1—
3—:
3—:
6
6—1
3
3—
3—2
6—
l—i
02 «est
5—1
4—8
50
(Van een onzer verslaggevers)
FINSTERWOLDE. Als men even builen Finsterwolde komt,
liggen daar aan een smalle klinkerweg, twee sportterreinen
Op het ene speelde Zaterdagmiddag 22 jongelui, in gekleurde
shirts een voetbalmatch. Zij stoorden zich niet aan het commu
nistisch gekrakeel, op het andere veld. Hun belangstelling ging
slechts uit naar het bruine leer, dat van voet tot voet ging,
Op het andere veld, dat met rode vlaggen versierd was, had
men slechts belangstelling voor drie grote figuren, die daar op
een huifkar gezeten de communistische visie gaven op het
wetsvoorstel om in Finsterwolde bestuursvoorzieningen te
treffen.
Deze figuren waren Paul de
Groot, het Kamerlid Haaken en
diens broer, de wethouder van
Finsterwolde, H. Haaken; de be
langstellenden waren de commu
nisten uit Finsterwolde, Winscho
ten en zelfs uit Oude Pekela.
Men had groot alarm geblazen in
Finsterwolde en om de protest
meeting zo effectief mogelijk te
doen zijn, had men ook maar le
den van andere afdelingen opge
roepen.
Na de weinige wedstrijden die
gisteren ziin gespeeld is de stand
in de afd. Noordholland als volgt
geworden
Uitgeest
8
5
1
2
11
O. D. 1. Z.
6
5
0
1
10
Meervogels
6
3
2
1
8
U. S. V. U.
7
4
0
3
8
D. R. E. O.
7
3
2
2
8
S. V. A.
6
3
1
2
7
Knollendam
8
2
1
4
5
Foresters
6
1
3
2
5
Beemster
7
2
1
4
5
Westzaan
7
0
0
7
0
1 C
S. R. C.
7
5
1
1
11
Geel Zwart
9
3
4
2
10
Schoorl
9
5
0
4
10
V. Z. V.
7
3
2
2
8
St. Victor
7
3
2
2
8
Kaagvogels
9
2
4
3
8
Alkmaar
7
3
1
3
7
Berdos
9
2
3
4
7
W. G. W.
8
1
4
3
6
Vios
8
2
1
5
5
2 A
(voorl. i. v. m.
protest St. Bavo)
Egmondia
7
5
1
1
11
Jisp
7
5
1
1
11
S. D. O. B.
6
3
1
2
7
Gr. Schermer
7
3
1
3
7
W. B. S. V.
5
2
2
1
6
Graftdijk
6
2
2
2
6
St. Bavo
8
2
2
4
6
Z. Boys
4
1
1
2
3
Purmerl.
3
1
0
2
2
Ursem
5
0
2
3
2
P. S. C. K.
4
0
1
3
-1
2 B
R.K. D. V. O.
7
5
1
1
11
Woudia
8
5
1
2
11
Berkhout
8
4
3
1
11
Wiron
9
4
3
2
11
H. E. O.
9
4
2
4
10
D. W. B.
8
4
1
3
9
Spartanen
8
3
3
2
9
Zwaagdijk
9
3
2
5
6
Flevo
9
2
2
5
6
Twisk
8
1
3
4
5
Winkel
8
1
3
4
5
Strandvogels
5
n
2
3
2
2 C
Hugo Boys
7
6
0
1
12
Duinranders
9
5
1
3
11
J. V. C.
8
4
2
2
10
Tex. Bovs
8
4
1
3
9
Hollandia T
6
4
0
2
8
L. S. V. V.
6
4
0
2
8
Petten
9
4
0
5
8
S. V. W.
6
2
1
3
5
Dirkshorn
5
2
0
3
4
Zeemacht
7
2
0
5
4
Callantsoog
7
1
1
5
3
Rangers
6
0
2
4
2
3 F
Con Zelo
8
6
2
0
14
Kolp. Boys
6
3
3
0
9
K. S. V.
7
2
4
1
8
A. G. S. V.
5
3
1
1
7
V. E. S. D. O.
7
3
1
3
7
Reiger Boys
7
3
1
3
7
St Boys
8
1
4
3
6
St. Adelbert
6
1
0
5
2
S. S. V.
6
0
2
4
2
We hebben tijdens de twee
raadsvergaderingen, welke nu
over deze kwestie in Finsterwolde
gehouden zijn, heel wat scheld
woorden gehoord van de commu
nistische woordvoerders. Scheld
woorden, die niet voor herhaling
vatbaar zijn en waarvoor we ons
schamen zouden ze in de krant
te plaatsen. Doch wat het com
munistische trio daar Zaterdag
middag over de hoofden van hun
aanhang lieten vloeien, grenst
aan het ongelooflijke.
Wij begrijpen de situatie niet
precies meer in Finsterwolde en
vragen ons af, of hetgeen hier in
het openbaar gezegd wordt nog
langer te tolereren is. De wijze
waarop Zaterdagmiddag de bur
gemeester van Finsterwolde bele'
digd is, zou alleen al genoeg zijn,
om deze kliek voor de rechtbank
te dagen.
We zullen er voor waken, deze
scheldpartijen hier neer te schrij
ven, doch één uitlating van de
communistische wethouder H.
Haaken vermelden we slechts,
opdat men een indruk krijgt van
deze walgelijke mentaliteit van
mensen, diï menen, dat zü een
gemeente kunnen besturen.
Wethouder Haaken zei o.m. in
zijn ophitsende rede, dat Neder
land in de bezetting een Rijks
commissaris gekend heeft, en dat
deze Rijkscommissaris in Neuren
berg letterlijk nu zijn nek heeft
gebroken. Wethouder Haaken had
nu slechts een wens, n.l. dat ook
de te benoemen regeringscommis
saris van Finsterwolde zijn nek
zou breken.
De gebr. Haaken en Paul de
Groot prevelden een grote lijst
voor, waarin het vele werd opge
somd, dat door de communisti
sche raad in de afgelopen jaren
zou zijn gepresteerd. Men heeft
altijd tegenwerking ontvangen,
wanneer het om de „belangen"
van de arbeiders ging.
En natuurlijk waren daar de
inktkoelies (dat zijn de journa
listen) van de dollarperu, die een
scheve voorstelling geven van de
feiten.
Een motie werd aangenomen
welke gezonden zal worden aan
de minister van Binnenlandse
Zaken en de volksvertegenwoor
diging en waarin de regering er
van wordt beschuldigd de demo
cratie te ontheffen en hiervoor in
de plaats een regeringscommissa
ris aan te stellen.
Paul de Groot las voorts een
petitionnement voor, welke de
zelfde geest ademt als de motie.
Dit petitionnement zal de Fin-
sterwolders ter ondertekening
worden aangeboden en men
denkt zelfs 90 procent van de
bevolking hiervoor warm te krij
gen. Dit staat evenwel zeer te
betwijfelen, want er zijn heel
weinig „echte" communisten in
Finsterwolde. Dit aantal „echte"
zal hoogstwaarschijnlijk door dit
zielig communistisch vertoon in
de raad. nog teruglopen.
Burgerlijke Stand
ZIJPE. Geboren: Ewit, z. v.
Pieter de Kuijper en Huibertje
de Bruin.
Getrouwd: Johannes Th. Dek
ker, 27 jr., te Oude Niedorp en
Margaretiha M. Zwemmer, 26
afe.
afe.
2—0
4—3
5—2
3—3
1—1
2—1
6—1
2—3
0—0
0—1
3—2
0—0
0—1
4—2
0—1
3—0
VOETBALUITSLAGEN
TWEEDE KLASSE A
VVA-HVC
SchotenSpartaan
VeloxTOG
UWStormvogels
Vriendsch.OSV
TWEEDE KLASSE B
AFCAlcm. Victr.
ZFCZeeburgia
HerculesWatergr.
VolendamHRC
WestfrisiaElinkwiik
WEST I
DERDE KLASSE A
Alkm. BovsVelsen
KinheimHollandia
CSV—GVO
QSC—Wiik aan Zee
VIERDE KLASSE A
ZeevogelsGrassh.
Andiik—HSV
VIERDE KLASSE B
W ater vogelsTexel
RKAFC—Koediik
De minister van Landbouw-
Visserij en Voedselvoorziening
heeft de gemiddelde producenten
prijs voor melk voor het melk
prijsjaar 1950-51 vastgesteld op
17.5 cent per kg. Melk met een
vetgehalte van 3,5 pet.
Ook in het nieuwe melkprijs
jaar zal het verschil tussen de
prijs gedurende de winterperiode
en die in de zomerperiode 3 cent
per kg bedragen. Daartoe zal in
de wintermaanden weer een toe
slag van ongeveer 2 cent worden
gegeven, welke in de zomermaan
den door middel van een heffing
van ongeveer 1 cent wordt terug
gevorderd.
De wintermelkprijs voor de
boer zal dus ongeveer 19Va cent
bedragen en de zomermelkprijs
ongeveer I6V2 cent per kg. Melk
van 3'/» pet. vet. De toeslag voor
de winterperiode wordt reeds
verstrekt van 5 November 1950 af.
In verband met het tijdstip,
waarop deze beslissing genomen
is, zullen de noodzakelijke wijzi
gingen in de met de basismelk
prijs samenhangende prijsstijgin
gen etc. op 2 December 1950 van
kracht worden.
De wijziging van de melkprijs
voor de veehouders zal geen wij
ziging van de maximumprijzen
voor de consumenten ten gevolge
hebben.
MEVROUW HERTOGH
ONTVING DREIGBRIEF
Mevrouw Hertogh, die Woens
dag uit Nederland te Singapore
was aangekomen, heeft Zondag
een anonieme brief in het Maleis
ontvangen, waarin zij wordt ge
waarschuwd haar gerechtelijke
actie, om haar dochter terug te
krijgen, te staken.
Een functionaris van het Ne
derlandse consulaat te Singapore
en een Nederlandse vrouw, bij
wie mevrouw Hertogh thans ver
blijft, hebben dergelijke brieven
ontvangen met betrekking tot
de rechtszaak, die vandaag voor
het hof te Singapore zal dienen.
De brieven zijn in handen ge
geven van de politie,' die maat
regelen heeft genomen voor de
bescherming van de drie geadres
seerden.
ZONDER ENGELAND
TOCH FEDERATIE?
Een verrassende stemming had
Zondagavond plaats in de poli
tieke commissie der assemblee
van de Raad van Europa. De 25
leden der commissie waren on
aangenaam verrast, toen zij met
elf tegen tien stemmen en vier
onthoudingen bleken te hebben
gestemd voor een regionale fede
ratie, zoals door de orthodoxe
federalisten in vele vergaderzalen
rondom Straatsburgs „Huis van
Europa" wordt gepredikt.
Het onverwachte resultaat de
zer stemming werd veroorzaakt
door het feit, dat de Britten en
de Scandinaviërs vóór stemden
op grond van het argument, dat
zij geen federatie in de weg wil
len staan van de landen, die zich
wensen te federeren.
(Van onze Brusselse correspondent)
BRUSSEL, 1 Nov. Enige weken geleden ging het gerucht,
dat achter de schennen te Brussel aan een nieuw coalitie-kabinet
werd gewerkt, ter vervanging van de homogeen-katholieke
regering-Pholien. In sommige Vlaamse bladen is op dit gerucht
scherp gereageerd; zij waarschuwden met de gevoelens van
het volk niet te spelen, en herinnerden o.a. aan de uitspraak
van P. W. Segers, dat het heel lang zou duren, voordat de
katholieken weer aan samenwerking met de B.S.P. zouden kun
nen denken. Het gerucht is sindsdien verstomd en in plaats van
verbetering in de verstandhouding tussen de twee grootste par
tijen, zou men thans veeleer kunnen spreken van nog grotere
verwijdering, als gevolg van de opnieuw ontbrande schoolstrijd.
België's vergeten devies
Voor de tweede maal in een
week tijd kon het gisteren in de
Kamer niet tot een stemming
komen over de onderwijsbegro
ting 1950 door het wegblijven der
oppositie.
In deze begroting zijn o.a. ho
gere subsidies voor het slecht
betaalde personeel der vrije
(katholieke) lagere scholen op
genomen, met welke maatregel
weer een stuk ongelijkheid
door de liberalen in 1878 door
gevoerd ongedaan wordt ge
maakt. De begroting-1951, die
straks in behandeling komt, zal
nog meer gelijkheid brengen,
namelijk voor de middelbare
scholen. Inmiddels is het echter
zover nog niet. Hoewel de socia
listische gewezen minister Sou
dan onlangs is opgekomen voor
de schoolvrede en onmiddellijk
daarop ook Spaak in „Le Peu
ple" het standpunt van gelijke
subsidiëring verdedigde, staan de
socialisten als partij in vrijwel
gesloten formatie tegenover de
regeringsvoorstellen, en natuur
lijk vinden zij op dit punt de
liberalen aan hun zijde.
Zo heeft België, nauwelijks
bekomen van de koningskwestie,
alweer een andere kwestie om
over te twisten en verdeeld te
blijven, 's Lands devies „I'Union
fait la force" schijnt de Belgen
niet veel meer te zeggen te heb
ben.
Kosteloos en onbetaald
onderwijs.
De schooltoestanden in dit land
zijn voor Nederlandse begrippen
tegelijk tragisch en belachelijk.
Zoals bekend, heeft men voor
het L.O. de z.g. staats- of ge
meentescholen (kosteloos) en
daarnaast de vrije (katholieke)
scholen, die niet of te weinig
worden gesteund en dus niet
kosteloos kunnen zijn. In Vlaan
deren heeft men echter ook op
de staatsscholen vrijwel uitslui
tend katholieke leerkrachten en
voor de meisjes bestaan er prac-
tisch geen andere dan de z.g:
„nonnekensscholen"*, waar reli
gieuzen les geven en het onder
wijs dus allesbehalve neutraal is.
Daarnaast hebben de Kath.
middelbare scholen (colleges)
voorbereidende afdelingen, waar
van in Wallonië de katholieke
ouders gebruik maken om hun
kinderen godsdienstonderwijs te
laten geven, daar op de staats
scholen weliswaar godsdienstles
gegeven wordt, maar zo weinig
katholiek dat men het evengoed
of nog beter kan missen. Voor
die zo noodzakelijke voorberei
dende afdelingen der M.O.-scho-
len moet echter weer.betaald
worden.
Toen Huysmans nog minister
was. werden in Vlaanderen bij
de Rijksmiddelbare scholen even
eens voorbereidende afdelingen
opgericht, zulks louter om de in
vloed der Katholiek geïnspireer
de gemeentescholen tegen te
gaan. Op die manier speelde de
Staat het klaar zichzelf te gaan
beconcurreren!
Bij het Middelbaar Onderwijs
zelf heerst eveneens ongelijkheid.
De Rijksscholen zijn ten dele kos
teloos, de vrije zijn betalend. In
het Technisch Onderwijs is het
evenmin fraai. Voor 75 pet. gaat
het hier om scholen die door
Katholieken zijn opgericht, voor
25 pet. om gemeentelijke of pro
vinciale instituten. De staats
scholen zijn hier zeldzaam. Maar
deze laatste zijn kosteloos, terwijl
voor de vrije scholen slechts een
subsidie van 60 pet. gegeven
wordt in de leraarswedden.
Katholieke desiderata.
Van Katholieke zijde heeft men
een reeks verlangens aan de
regering voorgelegd om in deze
toestanden verbetering te bren
gen.
Voor het lager onderwijs b.v.
vraagt de C.V.P. de status quo
ten voordele van de gemeente
scholen, die hoofdzakelijk in ka
tholieke handen zijn, maar eist
zij afschaffing der voorbereiden
de afdelingen van de Rijksmid
delbare scholen. Zij aanvaardt
daartegenover, dat in elke ge
meente, waar minstens twintig
ouders dat vragen, een neutrale
school mag opgericht worden. Zij
aanvaardt niet, dat de staat be
waarscholen opricht, die thans
grotendeels in handen van zus-
ters-religieuzen zijn.
Voor het M.O. werden finan
ciële eisen gesteld; verder pro
testeert de C.V.P. tegen de tal
rijke nieuwe Rijksmiddelbare
«cholen, die overal worden opge
richt, ook daar waar een college
of pensionaat bestaat.
Voor het T.O. bedingt de C.V.P.
verhoging van het subsidie in de
leraarswedden tot 75 pet.
Dit alles heeft bij socialisten en
liberalen een slecht onthaal ge
vonden. Hun repliek was: voor
iedereen een officiële school, wie
privaatonderwijs wil moet het
zelf maar betalen. En dat is pre
cies de behandeling, welke deze
„propagandacentra voor de cle-
ricale partij" volgens hen dienen
te krijgen.
De slimme Kamiel en
de futurist Spaak.
Met dat al zit de schoolkwestie
aardig vast. Hoe ze te regelen?
Volksvertegenwoordiger Enenam
(C.V.P.) merkte in de Kamer een
beetje naïef op: „het onderwijs
vraagstuk moeten we nu eens
niet als politici maar als verstan
dige mensen aanpakken". De man
heeft wellicht gelijk.
Staatsminister Coudan heeft
hierover een andere mening,
maar hij is vrijwel een eenling.
Huysmans zegt volledige gelijk
heid te kunnen accepteren, mits
de Staat dan zoveel scholen mag
oprichten als hij wil, „want de
Bisschoppen mogen dat ook". De
consequentie hiervan zou zijn,
dat de Staat ook de vrije scholen
controleert en dat alle leerkrach
ten der colleges diploma's moeten
bezitten.
(Vervolg van pagina 1)
Meer sprekers,
De burgemeester van Hilversum
mr. J. A. G. M. van Hellenberg
Hubar, sprak eerst als oud-be
stuurslid en daarna als burge
meester van radio-stad; hij bood
een klok aan, vervaardigd door
het Gooise ambacht, passend in
de artistieke omgeving van de
studio.
Interessant was het woord van
de adjunct-regeringscommissaris
voor de Radio in Nederland, mr.
Ph. de Vries. Hij belichtte de be
tekenis van de K.R.O. tegen de
achtergrond van de jongste agi
tatie, welke gewaagd van dicta
tuur der omroepverenigingen. De
jubilaris is krachtig en beginsel
vast, maar bereid *tot samenwer
king. Hij wees op de belangrijke
plaats die prof. Kors inneemt,
o.a. als voorzitter van de Radio-
Unie; hij noemde hem „van na
ture geschikt om oneffenheden
glad te strijken". De K.R.O., be
sloot hij, zal zijn plaats in het
Nederlandse Radio-bestel met ere
en waardigheid blijven innemen
en het werk, dat zo rijk geze
gend werd, in de geest van zijn
oprichters blijven voortzetten.
Raak en geestig
sprak mr. A. B. Roosjen namens
de N.R.U., waarvan hij onder
voorzitter is. Vijf jaar geleden
waren de vrije omroepen dood
verklaard, maar de „vermoorden"
maken het best! Men zegt, dat
de omroeporganisaties niets doen
dan vitten en krakelen, en men
zegt dat, omdat sommigen ernaar
hunkeren, om ze door een natio
nale eenheidsmolen te malen en
uit de dan ontstane massa één
grote organisatie te vormen!
Daartegenover stelde spr. de
vruchtdragende samenwerking in
de Radio-Unie. De omroeporgani
saties bieden de K.R.O. haar ge
lukwensen aan „zonder terughou
ding, zonder gereserveerdheid,
hartelijk en welgemeend; de
K.R.O. viert zijn 25-jarig bestaan
in goede harmonie met zijn bu-
jr. ren in de Omroep"!
Geschenken!
Veel geschenken ontving de
K.R.O., twee genoten de eer, voor
het forum van deze illustere ver
gadering te worden aangeboden.
Dit waren ten eerste de geschil
derde portretten van prof. Kors
en Paul Speet voor het studio^
gebouw, vergezeld van hartelijke
woorden van dr. E. Teeuwen,
aangeboden namens de Katho
lieke Radiobond in het Bisdom
Roermond.
En toen kwam het grote mo
ment: mr. E. J. A. Verdijk, uit
's-Herlogenbosch, bood het ge
schenk van de leden aan!
Alom in den lande is hard ge
werkt en het resultaat is: in
het jaar 1950, tot nu toe, 112.930
nieuwe leden, wat thans voor de
Katholieke Radio-Omroep in Ne
derland maakt een totaal van
265.112 leden.
ovationeel applaus opklaterde en
dat de muziek de Jubileummars
speelde!!
Dan is er een stuk over tijd
het slot: prof. Kors dankt, en
sluit en „Aan U, o Koning der
Eeuwen" wordt gezongen. De
bijna duizend gasten de hoog
ste voorop begeven zich naar
de restaurant-zalen, voor de
Algemene receptie
en treffen daarpractisch alle
tafels en stoelen in alle gemeen
schappelijke aangrenzende zalen
bezet, met nog eens bijna dui
zend belangstellenden, die al een
half uur maar niet tevergeefs,
dankzij de welvoorziene buffet
ten! wachten op de komst van
het hoofdbestuur, dat ze willen
complimenteren. En buiten ma
ken nog honderden queu. Ook
deze receptie was luisterrijk en
grandioos en om zes uur stonden
prof. Kors en Paul Speet en de
heer Kampschoër nog handen te
drukken en vriendelijke woorden
te beantwoorden.
Deze leerkrachten zijn hoofd
zakelijk ongediplomeerde geeste
lijken, wat begrijpelijk is gezien
de te geringe inkomsten die zij
ontvingen. Daarom, en ook omdat
men staatsinspectie in plaats van
bisschoppelijke inspectie geen
gunstige ruil vindt, heeft Huys
mans' suggestie g?en gunstig ont
haal bij de kerkelijke instanties
gevonden. Maar de C.V.P. zou
hierop wel willen ingaan.
Wat Spaak betreft, als politicus
weet hij heel goed, dat de C.V.P.-
regering de strijd op dit punt
tot het uiterste zal voeren, zijn
houding in deze kwestie is dus
niet zo verrassend als 't wel lijkt.
Ziin openlijke suggestie, dat de
B.S.P. wel eens gedwongen kon
worden van opinie te verande
ren, was overigens een plons van
belang in het partijwater. Op
het a.s. congres der B.S.P. zal een
en ander wel zijn vervolg krij
gen, maar de handige Paul Henri
zal dan wegens dringende ver
plichtingen in het buitenland
vertoeven.
De verder liggende bedoeling
van Spaak is niet enkel het
vormen van een nieuwe rege
ringscoalitie, maar wellicht ook
het forceren van een interne
ontwikkeling waardoor de B.S.P.
een soort Belgische Partij van de
Arbeid wordt, met hem als lei
der. Daarom gooit hij nu alvast
anti-clericale ballast over boord.
Helaas voor Spaak heeft hij al
zoveel rare sprongen gemaakt,
dat maar weinigen hem nog he
lemaal ernstig nemen.
BRIXHAM, 19 Nev. (Reuter).
De familie Schram, vader, moeder
en drie jongens van negen, vijf
en zeven jaar, werd Zaterdag
avond voor de vierde maal gered.
Hun vaartuigje, de sloep „Amy
XI", geraakte op weg van Wey
mouth naar Cork (Ierland) in
een storm in nood. Er werden
noodseinen gegeven en een red
dingsboot van Torbay sleepte het
vaartuig in de haven van Brix-
ham. Schram verklaarde tegen
over Reuter, dat hij zich mogelijk
in Cork zou vestigen als hij er
kon komen. Het oorspronkelijke
plan was naar Zuid-Amerika te
emigreren.
PRETENTIE EN
SCHRAAPZUCHT
Met deze verheffende woorden
betitelt de Groene Amsterdammer
dezer dagen in 'n artikel op haar
frontpagina, de strijd, welke op
dit ogenblik de Belgische katho
lieken voeren tegen het linkse
anticlericalisme, om daar eindelijk
eens recht te krijgen voor het bij
zonder onderwijs. Alles wat links
is, van de liberaal tot de commu
nist toe, vormt daar één front, en
ook hier is weer in hoge mate
merkwaardig, hoe dit anti-cleri
cale sectarisme in de linkse Ne
derlandse pers, zo niet openlijke
toejuiching, dan toch wel een dui
delijke sympathie ondervindt.
Waaruit weer zonneklaar blijkt,
dat de grondwettelijke financiële
gelijkstelling, zoals we die nu in
ons land al een dertig jaar kennen,
nog allerminst als een links be
ginsel kan worden gekwalificeerd.
Het Vrije Volk zit met deze
nieuwste anticlericale capriolen
van haar Belgische partijgenoten
opnieuw in de maag en al mag dan
de heer van der Goes de Naters
in de Kamer verklaren, dat de
Belgische socialisten ernstige fou
ten maken en dat hij hun houding
niet in alle opzichten kan goed
keuren. maar dat ook de Belgische
katholieke partij niet vergeleken
kan worden met „onze K.V.P.",
het eerste woord van afkeuring in
het socialistische hoofdorgaan over
het anti-clericale en anti-demo
cratische standpunt van de Belgi
sche socialisten, die ook hier weer
menen, als een minderheid de
meerderheid hun wil te moeten
opleggen, op straffe van anders
het parlementaire werk te sabo
teren, moet toch nog geschreven
worden.
De liberale N. R. Crt., die ook
een uitvoerige beschouwing wijdt
aan het samengaan van de libe
ralen in België met socialisten en
communisten tegen een gelijk
recht aan het kath. onderwijs, er
kent, dat de katholieken hun wen
sen slechts geleidelijk doorzetten
en blijkbaar de zaak niet op de
spits willen drijven, acht toch de
linkse oppositie begrijpelijk, omdat
de verbetering van het kath.
onderwijs zal moeten leiden tot
een bemoeilijking van het onen-
bare. Alsof dit ooit een argument
kan zijn om het onrecht te hand
haven.
Maar de radicale linkse „Groene
Amsterdammer" schaart zich in
deze volkomen aan de zijde van
de felste Belgische anti-clericalen
en onder de titel „Geldtapperii uit
België's schatkist" doet dit blad
een felle aanval op de Belgische
katholieken, die van hun geringe
meerderheid misbruik zouden ma
ken om geld uit België's schatkist
over te hevelen in die van de bis
schoppelijke kassen.
Het blad hangt eerst een treurig
tafereel op van de kath. middel
bare scholen in België, die geleid
worden door geestelijken, waar
van de meesten onbevoegd zijn om
middelbaar onderwijs te geven en
verbindt daaraan dan maar de
conclusie, dat het vanzelf spreekt
dat de Staat tot nu toe er nimmer
aan gedacht heeft en er ook nooit
aan zou mogen denken, dit onder
wijs uit de openbare kassen te
subsidiëren. Zou het blad daar
mee willen betogen, dat wanneer
de openbare middelbare scholen
zo goed als geen cent genoten
hadden uit de openbare kassen,
zij wel in staat zouden zijn be
voegde en dus dure onderwijs
krachten aan te stellen? Het blad
herinnert er aan, dat vóór de oor
log de toestand van het openbare
middelbare onderwijs in België
treurig was, maar dat de liberale
onderwijsministers Vanderpoorten
en Buisseret en de socialist Huys
mans daaraan een einde hebben
gemaakt, door uit de openbare
kassen niet alleen openbare mid
delbare scholen te stichten, maar
ook bijzondere neutrale athenaea.
Inderdaad, welke laatste burch
ten werden van anticlericale pro
paganda, zoals ook de bijzondere
neutrale hogeschool in Brussel,
die voor de volle 100 pet. uit de
openbare kas werd betaald.
Maar nu een kath. minister het
zelfde wil doen voor de kath. mid
delbare scholen, wat de liberale
en socialistische ministers reeds
tientallen jaren geleden deden
voor de openbare scholen, nu ko
men linkse en socialistische politi
ci daartegen niet alleen in verzet,
maar verlaten zelfs de Kamer, om
door een dergelijke obstructie het
parlementaire werk onmogelijk te
maken.
Het kath. middelbare onderwijs
mag niet verbeterd worden, dat
moet in de treurige toestand blij
ven, waarin ook het openbare on
derwijs verkeerde voor de volle
dige subsidiëring. Want verbete
ring van het kath. onderwijs zal
schade doen aan het openbare on
derwijs, doordat vele kath. kinde
ren dan dit onderwijs zullen ver
laten, om met de argumentatie
van de N. R. Crt. te spreken.
Waar de liberale leraren hun
salaris laten, interesseert de Groe
ne niet. Maar als de katholieke
priesterleraren een deel van hun
salaris straks geven aan de bis
schoppen. zoals het blad veronder
stelt, dan noemt „De Groene" dit
een schandaal en kwalificeert zij
deswege de kath. onderwijspoli
tiek, welke niet anders beoogt
dan recht te scheppen voor beide
soorten van onderwijs en de con
currentie gelijk te maken, als er
een van „pretentie en schraap
zucht, harmonieus verenigd in een
regerende meerderheidspartij". De
heren laten zich door hun bene
pen en, sectarisch anti-clericalisme
weer aardig in de kaart kijken.
Maar waarschuwen ook het kath.
Nederlandse volk daardoor heel
duidelijk, dat het linkse bloed ook
;in Neder'and zijn aara nood ver
loochent. J. H.
