HIMIST
V
Nieuuu
De Noord - Koreaanse hoofdstad
is niet meer te houden
y
Bertha Hertogh aan haar
ouders toegewezen
Zal de Irian-conferentie
uitlopen op 'n compromis?
ENGELAND EN FRANKRIJK HEBBEN
EEN EIGEN MENING OVER KOREA
Draait Bertha
al bij?
Ontruiming Zondag begonnen
achter zwakke beveiliging
Canada
springt bij
Chinees offensief opgezet
om concessies te bedingen?
Geen A bom en compromis
me*- Chmese communisten?
K DRI ESSEN
EDITIES VOOR ALKMAARHOORNDEN HELDERSCHAGEN
Nog
steeds stromen
communisten toe
Grotewohl schreef
Adenauer
Op weg naar compromis
Zij verblijft in een pensionaat
Goede maatjes met
haar moeder
Indonesische jeugd
stelt eisen
President Truman
confereerde
De strijd op de
Zuid-Molukken
Brandende trein
in tunnel
Vóór het gesprek Attlee-Truman
En toch:
optimistisch!
Twintig doden
bij scheepsramp
Incidenten tussen
Israel en Jordanië
K.N.I.L.-Ambonezen
terug naar Ambon
ic
Scheepsberichten
stralend gezicht, wan-
het Sinterkiaaspak
Rijwiellantaarn te
jn komt. U kunt kie-
enorm krachtige
s en uit 9 verschil-
ntaarnkappen.
naties vanaf: f 13.33
zal de Philips1
met het unieke
ïeerhoofd, weer talloze
srden gevraagd en ge* f
Iet ideale cadeau voor
ïan, zoon of verloofde.
„Ivoor": f 47.—
„Standaard"; 39.-5
m cadeau, waar xinvn
intens plezier meej
n Philips MB-arma-
4 TL-buislampetu
waarbij het'
eken en lezen is.
Prijs; ff 1141—J
KMAAR
ecember
agavond
Café Restaurant de
ïenale bar - pianist
TINéE van 4 tot 6
M
50 PK, wiel en rups
tomisch werken
3p de markten te
i Middenmeer.
n Hoorn.
r geheel N.-H. bij:
ilBO STRAAT 3—11,
(f). Tel. 84172-87273
varen", mompelde
e Kludde heb op-
;enaar terug. Het
lat ik een nieuwe
van die deftige,
nen een half uur
nieuwe ruit inge-
in die ene, zelfde
toen hij verder
helemaal de deur
il gemeente-arbei-
ken te hakken en
de smid aan een
leiding stond te
op?" „Welnee",
i maar de nodige
re veiligheid van
5 logge, onhandel-
ie van de straat
commissaris van
Abonnementsprijs f 4.65 per kwartaal, f V.55
per mnd„ inclusief incasso. Advertentie-tarief
per editie 16 ct. per m.m., minimum f2.50;
in alle edities 26 ct. per m.m., minimum f 4,
familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per mjru
Bij contract belangrijke korting. Directeur:
E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits.
Bankrelatiés: Noorderbank: Nederl. Credietbank
Buiten God is 't nergens
veilig. (Vondel)
HET FEIT
A
S
H
VAN HEDEN
Pagina 1
Maandag 4 December 1950 4 46e Jaargang No. 12034
Kantoren: HOORN. Draaisingel 59, teL 4243. Groie Noord 77. teL 4362 K 2290; ALKMAAR. Ritsevoort 56. teL 2046, (2 lijnen). K 2200; DEN HELDER, Keizerstraat 89. teL 2800 K 2230; SCHAGEN. Molenstraat 52. teL 459 K 2240
De troepen van de Verenigde Naties zijn Zondag begonnen
met de ontruiming van Pjongjang, de voormalige Noord-
koreaanse hoofdstad. De installaties werden opgeblazen.
Reuter meldt, dat „het burgerlijk bestuur van Pjongjang Zon
dagavond ineenstortte". De Chinese troepen, die in overwel
digende massa's over de bergen van het centrale front stromen,
naderden Zondag de rechterflank van de verbonden troepen,
die in een boog om Pjongjang zijn gelegerd. In deze zwakke
flank ligt de 27ste Britse brigade.
Mortierbommen van commu
nistische guerillastrijders vielen
Zondagochtend reeds op de stad.
In het bevroren Tsjosinbekken
in Noord-Oost-Korea trachten de
Amerikaanse mariniers en delen
van de zevende divisie zich te
ontworstelen aan de greep van
ten minste zes Chinese divisies,
die hen reeds vijf dagen onop
houdelijk aanvallen.
Luchtverkenners van de V.N.
hebben nieuwe convooien en troe
pencolonnes van de Chinese
communisten gerapporteerd, die
uit Manpojin, een stad aan de
Jaloe op 105 km ten Noordwesten
van het Tsjosin-bekken, Korea
binnentrekken.
De toestand
Volgens de laatste berichten
is de toestand als volgt:
Noord-Westen: een dunne ver-
dedigingsboog houdt de Noorde
lijke troepen af van Pjongjang,
terwijl de hoofdmacht van het
achtste leger de stad verlaat om
omsingeling van rechts te ont
gaan.
Noord-Oosten: De Chinese troe
pen doen een tweeiedige opmars
naar de Oost-kust, één naar de
havens Hoennam en Wonsan, en
één meer naar het Zuiden om
het tiende korps in het Noord-
Oosten af te snijden. Naar gemeld
zijn contacten met guerillastrij-
Wielrenner VAN SCHIJNDEL
tijdens oefenrif gedood
Zondagmiddag is op de markt
van Oorschot, tijdens een oefeh-
rit van de Tilburgse wielerclub,
een ernstig ongeluk gebeurd, dat
het leven heeft gekost aan de
beroepswielrenner Van Schijn-
del uit Vlijmen. De 24-jarige
prof nam deel aan een oefenrit
van Tilburg naar Oorschot. Door
het slechte weer en de sneeuwval
werd Van Schijndel zo verblind,
dat hij tegen een auto opreed.
De wielrenner liep een zware
hersenschudding op en is ter
plaatse overleden.
SINTERKLAAS IN BRAND
GEVLOGEN
Sinterklaas, die op de
Haarlemmerweg te Amster
dam zijn jeugdige vriendjes
had begToet, wilde, toen hij
wegging, een sigaret opste
ken. Een hulpvaardige bood
hem vuur met een sigaren
aansteker. Tot schrik van 't
gezelschap en niet het minst
van Sinterklaas zelf, vatte
de baard van de goedheilig-
man vlam. De G.G.D. moest
er bij te pas komen en de
goede Sint bracht een on
vrijwillig bezoek aan het
Wilhelminagasthnis.
ders tot stand gebracht bij Won
san en ongeveer 30 km. van
Hoegnam.
Centrale Oosten: Britse com
mandotroepen en Amerikaanse
mariniers pogen ^zich uit Haga-
roe aan het Tsjosinbekken te be
vrijden.
Centrale Noorden: troepen van
de Amerikaanse zevende divisie
bewegen zich van Hjesandjin,
aan de Jaloe, naar het Zuiden.
De weersomstandigheden belet
ten de luchtmacht de nodige dek
king te geven. Inmiddels rukt de
Zuidkoreaanse Kapitooldivisie op
naar de Russische grens.
GROTERE LICHTINGEN
OPGEROEPEN IN DE U.S.A.
Het Amerikaanse leger roept
grotere lichtingen op en Marine
en Luchtmacht hebben hun maat
staven voor vrijwilligers verlaagd
om sneller tot het door Truman
gestelde doel (2.800.000 man) te
kunnen komen.
Het leger, de enige diensttak
die van dienstplichtigen afhanke
lijk is, heeft voor Februari 50.000
man opgeroepen. Dit is 10.000
man meer dan voor December en
Januari.
IN EUROPESE DEFENSIE
Canada zal met grond- en
luchtstrijdkrachten en ook in
direct met marinestrijdkrachten
bijdragen tot de „verdedigings-
wal" van West-Europa, waarvoor
thans plannen worden beraamd,
aldus het „Canadian Press
Agency".
In een overzicht zegt het pers
bureau, dat de „wal" naar ver
wachting door 50 tot 60 divisies
met de hulpkrachten gevormd
zal worden en gereed zal zijn
tegen het einde van 1953. De.
grondstrijdkrachten zouden on
geveer de helft van de sterkte
hebben van die, welke in 1945
Duitsland ten val brachten (die
bestond uit 110 divisies).
OVER DUITSE EENHEID
Otto Grotewohl, de Oostduit-
se minister-president, heeft een
direct bereep gedaan op de West-
Duitse kanselier Adenauer, om
te onderhandelen over eenmaking
van Duitsland op basis van de
voorstellen van Praag, zo meldt
het officiële Oost-Duitse Pers
bureau.
De West-Duitse bondskanselier
Adenauer heeft geweigerd stel
ling te nemen ten aanzien van
de brief van Grotewohl. In po
litieke kringen te Bonn bestem
pelt men het publiceren van de
brief als propaganda.
Experts op Aziatisch gebied ver
klaren, dat genoemde voorwaar
den geheel in de lijn liggen met
de enkele weken geleden geuite
Chinese waarschuwing, dat China
niet toe kan staan, dat de troepen
der V.N. de 38ste breedtegraad
zouden overschrijden. In dezelfde
tijd waarschuwde ook de Indische
regering voor „ernstige politieke
en militaire gevolgen" van de
overschrijding van de breedte
graad.
Renter seint, dat volgens krin
gen, die in nauw contact staan
met de delegatie der Chinese
communisten te Lake Success, de
Chinese communisten bereid zou
den zijn tot een regeling van het
Koreaanse conflict, indien men
zon instemmen met een staak-
het-vuren-lijn langs de 38ste
breedtegraad.
Verdere voorwaarden zouden
zijn:
1. Het wederinstellen van het
Noord-Koreaanse regiem en het
spoedig daarna houden van ver
kiezingen in geheel Korea.
2. Het terugtrekken der Ame
rikaanse zevende vloot uit de wa
teren van Formosa en het afbre
ken van verdere steun aan Gene
raal Tsjang Kai Sjek.
3. De onmiddellijke toelating
van de Chinese Volksrepubliek
tot de Ver. Naties en het erken
nen van haar afgevaardigden als
de wettige Chinese vertegenwoor
digers.
Deze voorwaarden, zo verluidt
verder, zouden via de Indische
gedelegeerde aan de Westerse mo
gendheden bekend worden ge
maakt
Sir Benegal Rau had Zondag
een onderhoud met het hoofd van
de Chinese delegatie, Woe Hsioe
Tsjoean.
Mevrouw Hertogh (rechts) met haar dochter Bertha (links)
in de meisjesschool te Singapore, waar het meisje, in af
wachting van de behandeling van, het beroep van de tegen
partij zal moeten verblijven. Staande achter Bertha een lid
van het Nederlandse consulaat. Naast mevrouw Hertogh de
kanselier van het consulaat, de heer F. van Lutheran.
Zoals wij reeds in een deel onxer edities meldden, heeft Zijne
Majesteits Gerechtshof te Singapore Zaterdag j.l. bepaald, dat
het huwelijk van Bertha Hertogh ongeldig is en dat het meisje
wordt teruggegeven aan de ouders. De baboe Aminah werd
belast met de betaling van de proceskosten.
De raadsman van Bertha Her
togh zei, dat hij heden beroep
zal aantekenen. Mansoer Adabi,
met wie Bertha Hertogh in het
huwelijk was verbonden, ver
klaarde: „Uiteindelijk zal ik
Bertha terugkrijgen. Ik ben be
reid op haar te wachten, tot zij
meerderjarig is. Dat zal slechts
zeven jaar duren."
Aminah viel na het horen van
de uitspraak flauw, terwijl het
meisje uitriep: „Ik ben Moham
medaanse, ik wil niet naar
Christelijke ouders. Enkele vrou
welijke detectives namen Bertha
onmiddellijk mee. Adabi werd
tegengehouden.
Bertha heeft thans haar Ma-
leise dracht verwisseld voor een
witte japon. Zij heeft haar
trouwring afgelegd en draagt 't
haar nu in vlechten. In afwach
ting van nadere beslissingen ver
blijft zij onder het oog van haar
moeder in het pensionaat van De
Goede Herder, waar zij zich vrij
onder de meisjes beweegt.
Volgens de zusters is zij met
haar moeder, die op haar ver
zoek de nacht in het pensionaat
doorbracht, „goede maatjes".
SPENDER OVER DE
ATOOMBOM
De Australische minister van
Buitenlandse Zaken, Percy Spen
der, heeft te Canberra verklaard,
dat elk besluit om de atoombom
in Korea te gebruiken moet ge
nomen worden, slechts na het
volledigste overleg.
DE JEHOVA'S GETUIGEN IN
OOST-DU ITSLAND
De staatssecretaris van het
Oost-Duitse ministerie voor de
Staatsveiligheid heeft medege
deeld, dat tot nu toe ongeveer
twee duizend „Jehova's getui
gen" tot tuchthuisstraffen zijn
veroordeeld wegen „spionnage
voor de Verenigde Staten". Daar
de uitgedeelde hoge straffen niet
afschrikwekkend genoeg hebben
gewerkt, zullen scherpere maat
regelen tegen de „Jehova's ge
tuigen" worden genomen.
De Indonesische minister van
buitenlandse zaken, mr. Moh.
Roem, heeft aan de vooravond
van de Nieuw-Guinea-conferen-
tie, welke heden te Den Haag ge
opend wordt, verklaard, dat een
compromis de oplossing zou kun
nen zijn van de vraagstukken,
waartegenover Nederland en In
donesië gesteld staan.
Te Djakarta is Zondag een
grote manifestatie gehouden door
verschillende jeugdorganisaties,
die zoals bekend een grote
macht hebben. Men eiste de aan
sluiting van Nieuw Guinea.
De manifestanten hebbeneen
adres aan president Sukarno en
premier Natsir gericht, waarin
de inlijving van Nieuw Guinea
voor 1 Januari van het komende
jaar wordt geëist.
In Indonesische kringen te
Londen gaf men uitdrukking aan
OVER KOREA
President Truman heeft Zater
dagavond en Zondag besprekin
gen gevoerd met vooraanstaande
militaire en diplomatieke func-
tionnarissen over de ontwikke
lingen in Korea.
Met de ministers van buiten
landse zaken en defensie, Ache-
son en Marshall, en de voorzit
ter der gezamenlijke stafchefs,
generaal Omar Bradley, sprak
hij Zondag 2Vs uur over Korea.
Trumans adviseur voor buiten
landse aangelegenheden, Averell
Harriman, was hierbij aanwezig.
JEEP-EXPRESS
DJAKARTA—LINNE
Zaterdag zijn in het Limburgse
dorpje Linne vier Nederlandse
militairen aangekomen, die een
avontuurlijke reis per jeep vanaf
Djakarta achter de rug hadden.
De belangstelling was enorm.
Het werd een ware triomftocht
vanaf het grenskantoor Roosto
ren, over Dieteren, Susteren en
Echt.
de vrees, dat de conferentie in
Den Haag zou kunnen eindigen
in een impasse. Er bestaat een
mening, volgens welke men wat
Westelijk Nieuw-Guinea betreft,
ten hoogste kan hopen op een
souvereiniteitsoverdracht door
de Nederlanders na een periode
van bijvoorbeeld tien jaar.
NOORS STOOMSCHIP
OP EEN MIJN GELOPEN
Het Noorse s.s. „Sig" is voor
de Duitse Westkust op een mijn
gelopen. De bemanning van de
„Sig" is overgenomen door Duit
se sleepboten, die langszij zijn
gekomen. De „Sig" is bescha
digd, doch niet gezonken. Het
schip zal naar de haven van
Kjelsnor, dat op het Deense
eiland Langeland is gelegen, wor
den gesleept.
Het bureau Zuid-Molukken
meldt:
„De regering van de republiek
Zuid-Molukken deelt in haar
weekoverzicht over de strijd in
de Molukken mede, dat de In
donesiërs aan het front bij de
stad Ambon thans gebruik ma
ken van vlammenwerpers en fos-
forkogels.
De Indonesiërs maken o.a. ge
bruik van Japanse pantserofficie
ren, waarvan enige gevangen
werden gemaakt. De Manilarang-
troepen lieten 800 doden achter.
Aan het Hitoefront liep een
bataljon Apri-soldaten volledig
bewapend over.
Op Ceram, Haroekoe, Saparoea
en Noesa Laoet is alles rustig.
4 DODEN, 17 GEWONDEN
In de sneltrein DyonMadrid
is in Noord-Spanje brand uitge
broken. De postwagen vatte
vlam en de brand sloeg over naar
twee andere wagens. De trein
kwam door de noodrem tot stil
stand, doch juist in een vier ki
lometer lange tunnel, waardoor
het reddingswerk bemoeilijkt
werd. Vier personen zijn in de
vlammen omgekomen en 17 wer
den gewond. In de tunnel, die
zich met verstikkende rook vul
de, ontstond paniek.
HOE STERK IS CHINA?
SOVJET RUSLAND
De Britse premier heeft Zondagavond voor zijn vertrek naar
Washington de belangrijkste ministers van zijn kabinet voor
een conferentie bijeengeroepen. Hij heeft de onderwerpen, die
hij met president Truman zal bespreken, behandeld met de
minister van buitenlandse zaken Bevin, de minister van
financiën Gaitskell en de minister van defensie Shinwell.
Hei ruim 2000 ton metende Griekse s.s. „Metamorphosis" is
Zaterdagochtend bij vliegende storm ten Noorden van de
Noorderpier bij IJmuiden gestrand. De geredden: in het
midden bovenaan de Engelse stewardess. Een van de man
nen heeft in zijn hand een ikon, voorstellende de Heilige
St. Nicolaas, het enige dat nog gered kon worden.
Zaterdag heeft Attlee geconfe
reerd met de Franse ministers
Pleven en Schuman, die hem
volgens de laatste berichten niet
naar Washington vergezellen,
daar zij een deelname aan de
conferentie met President Tra-
man niet noodzakelijk achten.
Volgens de tot dusver beschik
bare aanwijzingen zouden de
Franse en Britse staatslieden het
er over eens geworden zijn, dat
zij zich moeten verzetten tegen
het gehruik van de atoombom in
Korea, en dat elke poging moet
worden gedaan om tot een po
litieke overeenkomst met de Chi
nese communistische regering te
komen.
Verder gelooft men, dat de
Fransen zouden hebben aange
drongen op voorstellen voor een
bufferzone in Noord-Korea. De
Engelsen daarentegen waren van
mening, dat eerst de militaire si
tuatie gestabiliseerd diénde te
worden.
Op desbetreffende vragen ant
woordde Attlèe Zondagavond:
„Ik ben altijd optimistisch over
alle dingen. Ik hoop, dat wij een
vreedzame oplossing kunnen vin
den."
Shinwell: „Wij hebben het
niet gewild
Shinwell, de Britse minister
van defensie, heeft Zondag ver
klaard, dat generaal MacArthur
verder was gegaan dan de doel
einden, die naar Engelands me
ning voor de Koreaanse campag
ne waren gesteld. Engeland, zo
zeide hij, heeft getracht de Ver.
Staten te bewegen tot beperking
van het doel der campagne. Het
was van mening geweest, dat de
campagne der Ver. Naties aan de
38ste breedtegraad had moeten
eindigen.
Het Deense kolenschip „I. P.
Suhr" is ten Oosten van de vuur-
toren Sandhammaren in dé Oost
zee gezonken. Een lid van de be
manning kon worden gered. De
overige twintig zijn vermoedelijk
verdronken. Twee lijken zijn
aangespoeld aan de Zweedse
kust.
De waarnemende stafchef der
Verenigde Naties in Palestina
heeft Zondag een bevel tot sta
ken van het vuren afgekondigd
na een botsing tassen Israëlische
strijdkrachten en het Jordaanse
Arabische Legioen.
Zondagochtend hadden leden
van het Arabische Legioen op de
voor Israel belangrijke weg van
Beersjeba naar Ayïat een weg
versperring aangebracht, welke
door Israëlische soldaten onder
het oog van de Arabieren weer
werd verwijderd.
Enkele uren later openden
pantserwagens van het Arabische
Legioen volgens een Israëlische
woordvoerder het vuur op een
Israëlisch convooi. De Israëliërs
beantwoordden het vuur en scho
ten een Jordaanse pantserwagen
in brand.
Het Vaticaan:
„VAN BUITEN GELEERDE
LES|ES"
Radio Vaticana heeft een offi
ciële verklaring van de „Heilige
Stoel" omgeroepen, waarin het
te Praag tegen negen R.K. gees
telijken gevoerde proces aan de
kaak wordt gesteld. In de verkla
ring wordt gezegd, dat „de beken
tenissen als van buiten geleerde
lesjes werden opgedreund, terwijl
aan alles te merken was, dat de
wilskracht der zichzelf beschul
digende beklaagden was. gebro
ken".
A 40,000
CHINA 400,000
IRMA 4
ICART0-5O183I
AUTO'S VERONGELUKT
IN DELFT
Eén dode
Tengevolge van de gladheid
van de weg zijn Zondag op de
rijksweg tussen Den Haag en
Rotterdam onder de gemeente
Delft verschillende verkeersonge
vallen gebeurd, waarvan één met
dodelijke afloop. Nabij het via
duct aan de Hugo van Rijkenlaan
slipte een personenauto, waarin
twee personen zaten, het echt
paar Hetwig uit Scheveningen.
De auto, die door de heer H. be
stuurd werd, reed van de dijk
en kwam in een sloot terecht. De
67-jarige mevr. J. A. Hetwig
Voss geraakte in het water on
der de auto. Toen de wagen door
de politie was gelicht, bleken de
levensgeesten bij mevr. H. reeds
te zijn geweken.
Dertig meter van de plaats van
dit ongeval reed een tweede auto
van de weg en kwam met de
wielen naar boven op een land
weg te liggen. De vier inzitten
den kwamen me tde schrik vrij.
Tenslotte reden nog vier auto's
in de berm van de weg en moes
ten door de politie worden los
getrokken. Hierbij gebeurden
geen persoonlijke ongevallen.
Half December zal worden be-
onnen met het overbrengen van
imbonese militairen (voormalige
leden van het KNIL), die zich
thans op Java bevinden, naar
Ambon. Het betreft in totaal on
geveer 4000 man met 8000 gezins
leden, die thans voor het groot
ste gedeelte in Oost-Java ver
toeven.
Maloya (rep.) 1 Dec. van
Djakarta naar Rotterdam,
27 Dec. te Amsterdam.
Dorsetshire (rep.) Djakarta
Rotterdam, 1 .Dec. t. h.
v. Djeddah, ong. 18 Dec.
te Amsterdam.
Grote Beer: Amsterdam
Nw Guinea, 1 Dec. bij Sa-
bang, daarna ong. 15 Dec.
van Soerabaia naar Rot
terdam.
Cameronia 24 Dec. verw. te
Rotterdam.
Chitral 4 Jan. van Djakarta
ca. 30 Jan. te Amsterdam.
Cyrenia ca. 16 Dec. te Mar
seille.
Empire Brcnt ca. 3 Dec. te
Rotterdam.
Ormonde ca. 6 Jan. van Dja
karta, 31 Jan. te Rotter
dam.
Ranchi 20 Dec. van Djakarta,
ca. 13 Jan. te Amsterdam.
Sibajak ca. 13 Dec. van Dja
karta, 8 Jan. te Rotterdam.
Somersetshire 2 Jan. te Am
sterdam verwacht.
Tabinta ca. 11 Dec. te Am
sterdam.
Volendam ca. 16 Dec. van
Djakarta, 14 Jan. te Rot
terdam.
Zuiderkruis begin Decem
ber van Djakarta naar
Rotterdam.
