n.v.
Het stakingsrecht in de Kamer
Zonder vergunning
geen water
Handelsbesprekingen
SPORT
Goedkope" woningen vragen meer huur
dan duurder-gebouwde
anisaties
sbeheer
n rijdt op groep
arbeiders in
strum L. T. J.
ectiewedstrijd
2e Kerstdag
In Dokkum begon de victorie. Maar:
Gemeenten verslikten zich
in aas van extra-volumen
Maar zachte
heelmeesters..,
De minister gereserveerd
t.a.v. stakingsverbod
met West-Duitsland afgebroken
van de dag
Naar wij vernemen:
Het Oostenrijkse
vredesverdrag
DONDERDAG 14 DECEMBER 1950
PAGINA 4
/EERSVERWACHTING
egedeeld door het KNMI te
lt, geldig van Donderdagavond
ijdagavond.
AANHOUDEND VKIEZEND
WEER
Over het algemeen veel bewol.
ng, maar slechte hier en daar
ilge lichte sneeuwval. Zwakke
t matige wind uit Oostelijke
'htingen. Vannacht en morgen-
htend lichte vorst, in de 4nid-
g temperaturen om het vries-
int.
(Advertentie)
•iTEEMKAARTEN
ARTENKASTEN
FABETS
NAALRUITERS
NSTERRUITERS
PAYGLOP
50.000 9719
25.000 12850
RAVENHAGE, 14 Dec.
taatloterij: f50.000 op no.
f25.000 op no. 12850.
ZEVEN DODEN
VERPEN, 14 Dec. (ANP)
lectrische trein van de
russelAntwerpen heeft
sdagavond omstreeks 11
i de omgeving van Con-
Antwerpen) een groep
Belgische arbeiders aan-
n. 6 van hen werden op
edood, de zevende is in
spitaal aan zijn verwon-
overleden..
ens de eerste berichten
n de seinen normaal bij
deren van de trein, doch
tzelfde ogenblik reed de
n AmsterdamParijs voor-
ngevolge van de rook van
Itrein hebben de arbeiders
ctrische trein niet zien
eerste lustrum van de
in het Bisdom Haarlem
Zaterdag a.s. gevierd,
rgens om 9 uur draagt
Beune van Bloemendaal
St. Jozefkerk in Haarlem
:chtige' H. Mis op. Pastoor
van Schoorl houdt in de
tal van Restaurant Brink
en rede over het thema:
lijke reserve voor Kerk
eriand".
NOORDHOLLAND
lectiewedstrijd van de af-
Noord-Holland welke voor
te maal werd vastgesteld
dag 12 November maar
slechte weersgesteldheid
loorgamg kon vinden zal
ie Tweede Kerstdag wor-
speeld tussen proefelftal
3 Deze wedstrijd vangt
uur en wordt weer zo-
November gespeeld op
ein van Eigmondia.
echter is de heer N. de
als grensrechters zullen
de heren J. M. v. Berg
Butter. Verder lezen we
ie NOP dat de spelers
worden om op eigen
eid naar Alkmaar te
precies om 12 u. aan
zijn in hotel Kinheim.
eis naar Egmond a. Zee
gezamenlijk per autobus
van het hotel Kinheim
aten hier de opstelling
elftallen nog even vol-
Nuland (SRC), achter
(SRC) en Brak (Dirks
midden Tromp (SRC),
oven (Alkmaar) en van
trt (WGW): voor:
WGW). v. Wees (WGW)
(Uitgeest), Kunnen Sij-
en Holst (Wiron),
Mooy (Schoorl); achter:
(Sport), Bakker (Heo)
Duyves (LSVV), v d.
>DIZ), de Graaf (VESD)
vaan (Egmondla), Seha-
Blokkers) Stikkelman
Kosson (MFC) en Har-
elzw.).
es: Boekei (SW), Ba-
maar) Baarg (SRC) van
Mul, Visser, Stam, (al-
ïdia.
enier een van de voor-
figuren is bij de voedgel-
ng;
ideniers moeten weinig
van beschermende
len, He,t bedrijf is onder-
ian economische wetten,
veranderljjk en onver-
zijn. Alleen hij die hef
i of beter doet dan an-
een bostaan vinden,
rsprong, welke filialen
-winkelbedrijven eer-
n gehad, is vrijwel in-
e heer van der Wey-
k vervolgons uitvoerig
cieringsvraagstuk, waar-
aarschuwde voor het- te
arde hechten aan de
De geesel van de krui-
volgens spr het kopea
jidenier „op de lat",
slot van deze eerste
wees de heer v. d.
op het belang van een
ninistratie, als het hart
De Wereldjamboree 1951 zal worden gehouden in het plaatsje Ischl in Oostenrijk, in het
aan natuurschoon zo rijke Salzkammergut. Oostenrijkse verkenners aan het werk op het
terrein, waar in Augustus 1951 padvinders uit alle delen van de wereld bijeen zullen
komen.
(Van een onzer verslaggevers)
Minister in 't Veld had op 23 December 1949 met het plan-
Bouma in en een flink stuk extra bouwvolume achter de hand,
de gemeentebesturen nog maar nauwelijks uitgedaagd nu eens
te laten zien dat zij, voor minder kosten dan normaal, toch
goede woningen konden bouwen, of de Friese aannemers
Martens en Reitsma kwamen, in de eerste week van januari
al, ieder met een plan voor de dag tegen 15 pet. lagere prijs.
Op 9 Maart kon de heer Martens in Dokkum het grondwerk
beginnen voor 54 goedkope woningen. Drie maanden later
kwam de minister er de eerste voltooide woning openen, met
een koperen kaei, die nu trots door burgemeester drs. S. van
Tuinen wordt bewaard bij de vele andere historische relieken,
die in zijn statig stadhuis liggen opgetast. Die Martens-woning
in Dokkum was de eerste goedkoop-gebouwde van het ganse
land. En op 15 November j.l., drie maanden binnen de gecon
tracteerde tijd, waren al die 54 woningen opgeleverd en be
woond.
Deze Dokkummer record-bre
kers vormden wel het plezierig
ste voorbeeld van goedkope bouw
dat we in het Noorden hebben
gezien. Ze zijn met een prijs van
f 7375.en een huur van 6 gul
den niet van de allergoedkoopste,
en de uitwendige vormgeving is
niet in alle opzichten geslaagd.
Maar de indeling is royaal, met
alle ruimte in woonkamer, woon-
en bijkeuken gelijkvloers en drie
slaapkamers boven, en het totale
bouwgewicht werd aanzienlijk
beperkt door de toepassing van
slaapkamertussenmuren van Co-
nex-platen, die per m2 'maar 32
kg wegen, en van andere gestan
daardiseerde onderdelen, die het
twee timmerlieden mogelijk
maakten in I dag drie woningen
binnenwerks te monteren.
Leeuwarden krijgt van dit
zelfde type, in details nog weer
verbeterd, 200 woningen, waar
van de .eerste 80 vrijwel gereed
zijn.
Dokkum had overigens wel alle
wind mee: matig-geprijsde grond,
die geen al te dure fundering
eiste, materiaalprijzen op voor-
Koreaans niveau, maar vooral die
mogelijkheid van bouw in blok
ken van twee, die het best over
eenkomt met de bouw- en woon-
tradities van de Noordelijke pro
vincies, waar het vrije erf in
hoge ere is en buiten de grotere
steden de bouw in rijen een
nieuwigheid, waaraan men zich
maar aarzelend gewonnen geeft.
Groningen* 1000-
woningen-plan
Toch zal dat moeten geschie
den. Want bouw in grotere blok
ken vormt een bijkans onont
koombare voorwaarde om door
rationalisatie van organisatie en
uitvoering tot verlaging van de
kostprijs per woning te komen.
Van hoe groot belang die factor
is, bleek bij het tot stand komen
van het spectaculaire „duizend
woningen-plan" in de provincie
Groningen, dat overigens welge
teld de voorgenomen bouw van
1106 woningen omvat en waaraan,
op initiatief van burgemeester
Ottevangers van Ulrum, dertig
gemeenten deelnemen. Het plan
kon slechts met de verminderde
Rijksbijdrage worden gefinan
cierd door een uitvoering in blok
ken van zes met een minimum
per bouwplaats van 18 en van
1000 in totaal, dat de toepassing
van genormaliseerde onderdelen
zou mogelijk maken.
Gedeputeerde Staten, beslis
send over de toewijzingen aan
de gegadigde gemeenten, moes
ten er daarbij verschillende doen
afvallen, juist omdat bij haar
uitgesproken agrarisch karakter
het type rij en-woning niet zou
passen. Industrie-gemeenten en
die met een voldoende grote groep
van handwerklieden en industrie
arbeiders bleven over.
Hoogezand-Sappemeer, sterk-
geïndustrialiseerd, met een wo
ningbehoefte van 1250 en 220
een- en tweekamerkrotten, krijgt
met 154 stuks de grootste portie,
maar moest dan ook haar gehele
„normale" contingent in goed
kope bouw uitvoeren, een om
standigheid waarover burge
meester de Wit zijn teleurstelling
maar moeilijk kon verhelen.
„Goedkope" huizen
duurder
In dit uitbreidingsplan Sappe-
meer, waar voor deze gelegen
heid het eerste gereedgekomen
huis van het gemeentelijk con
tingent van de kelder tot de nok
„model" was aangekleed, stuitten
we op die paradoxale situatie,
dat de z.g. „goedkope" woningen
f 0.15 per week méér huur deden,
dan de nieuwe huizen aan de
overkant van dezelfde straat, die,
bovendien zonder twijfel van
betere kwaliteit en royaler opzet,
vijf gulden per week kostten.
Dat verschil ontmoetten we ook
elders, in Drachten b.v., waar 54
van de 260 goedkope woningen
komen, die de Grouwster firma
Reitsma in zeven Friese gemeen
ten bouwt. De goedkope bouw
was hier zelfs meer dan een gul
den huur per week duurder dan
de „normale" nieuwbouw van
minstens zo goede kwaliteit.
Wij nemen aan dat die ver
schillen er op veel méér plaatsen
zijn, in het gehele land. Natuur
lijk is dit de bedoeling van de
minister niet geweest, zoals hij
met nadruk verklaarde. Scham
pere commentaren over de „goed
koopte" liggen bij de gemeente-
naren voor de hand.
Te gretig in het aas
gebeten
Maar dat deze ongezonde ver
schillen uit de bus komen, be
hoeft eigenlijk niemand te ver
bazen. Want zij waren bijna on
vermijdelijk. gegeven de manier
waarop de Bouma-stunt werd op
gezet en uitgevoerd. Op dat ogen
blik waren nl., zoals bekend, de
gemiddelde bouwkosten zo hoog,
dat exploitatie bij een maximale
huurprijs van 130 pet. boven
voorlogs peil alleen maar mo
gelijk was met een Rijksbijdrage
van 3 tot 400 gulden.
Wil men nu met een bijdrage
van circa 120 gulden kunnen
exploiteren, dan zal de besparing
op de bouwkosten inderdaad zeer
belangrijk moeten zijn, teneinde,
met f3.80 per week minder, toch
met een woning „uit" te komen.
Dat gelukt alleen maar bij de
gunstigste verhouding van alle
factoren die de bouwprijs be
palen. En daarbij tellen niet
alleen de zaken die men norma
liseren en rationaliseren kan,
maar ook, en zwaar, de prijs van
de grond, het bouwrijp maken en
de fundering die door de aard
van de bodem wordt vereist.
Het heeft er de schijn van, dat
bij de (begrijpelijke) gretigheid
waarmede de gemeenten in het
aas van het extra-volume heb
ben gehapt en de minister er
mede heeft gezwaaid, aan de con
sequenties voor de toekomst niet
altijd even zwaar is getild. De
gemeenten, tuk op extra-wonin
gen, hebben de speling in de
huurprijzen wat al te gemakkelijk
ruim genomen. De minister heeft
op zijn beurt waarschijnlijk wel
te veel „goedkope" plannen goed
gekeurd. En mede gelet op de
stagnatie in de aanvoer van
bouwmaterialen en de stijgende
prijzen daarvan, lijkt het ons nog
niet zo zeker, dat al die plannen
ook inderdaad goedkoop kunnen
worden uitgevoerd.
Vroeger was het in ons land de
grootste zorg het land tegen het
water te beschermen, tegenwoor
dig zijn er tal van maatregelen
nodig om ook in droge tijden ver
schillende landstreken van zoet
water te blijven voorzien. Deze
voorziening klemt temeer aange
zien land- en tuinbouw een stij
gende belangstelling voor water
aan de dag leggen. Het laat zich
aanzien, dat er in de toekomst
nog veel grotere hoeveelhe
den water dan thans nodig zullen
zijn. Nu aan de duinen reeds zo
veel water is onttrokken, dat de
toelaatbare grens is bereikt, zal
vooral in het Westen des lands,
meer en meer van oppervlakte
water gebruik moeten worden
gemaakt.
Behalve door de neerslag zul
len de voor verschillende doel
einden benodigde hoeveelheden
zoet water moeten worden gele
verd door de grote en kleine ri
vieren. Wanneer er echter geen
bijzondere maatregelen worden
getroffen, zou herhaaldelijk on
voldoende water beschikbaar zijn.
Eén van de belangrijkste maatre
gelen op dit gebied is al geweest
de totstandbrenging van 't IJsel-
meer, dat een voorraadbassin
vormt, waaruit de omringende
gebieden van zoetwater kunnen
worden voorzien. Ten behoeve
van de voeding van dit zoetwa
terbassin zullen de Neder-Rijn en
do Lek worden gekanaliseerd,
waardoor het mogelijk zal worden cokes en bruinkoolbriketten.
om bij geringe afvoer van de
Rijn meer water dan thans via
dé IJsel naar het IJseimeer te
doen stromen zonder de scheep
vaart op de Neder-Rijn onmoge
lijk te maken.
Op het Rijk rust de taak voor
zover het althans onder zijn be
heer staande openbare wateren
betreft, zorg te dragen dat het
juiste evenwicht tussen de ver
schillende belangen niet wordt
verstoord. In verband hiermede
is thans bij de Tweede Kamer
een wetsontwerp ingediend tot
aanvulling van de wet van 28 Fe.
bruari 1891 tot vaststelling van
bepalingen betreffende 's Rijks
waterstaatswerken.
Met deze wetsaanvulling wordt
het onttrekken van water aan
onder het beheer van het Rijk
staande openbare wateren, van
een vergunning afhankelijk ge
steld.
Wees tevreden met uw
huisbrand!
De Adviescommissie voor de
Huisbrandvoorziening vestigt er
nogmaals de aandacht op, dat,
hoewel de beschikbare hoeveel
heden huisbrandkolen groter zijn
dan vorig jaar, de huisbrandver
bruikers zich tevreden zullen
moeten stellen met die soorten,
welke beschikbaar ziin. Dit be
tekent dus niet uitsluitend an-
thraciet, doch ook eierbriketten,
ess- en driekwartvetnootjes,
(Van onze parlementaire redacteur)
Welke houding moet de overheid aannemen ten opzichte van
stakingen, die de bedoeling hebben om de openbare orde te
verstoren? Verschillende woordvoerders sneden gisteren, bij
de behandeling van de Justitiebegroting in de Tweede Kamer,
dit onderwerp aan. Uit de Memorie van Antwoord was reeds
gebleken, dat minister Struycken het niet eenvoudig acht om
deze materie te regelen. Z.i. zou het moeilijk vallen om de
opzet van ordeverstoring te bewijzen.
vooronderzoek? Ook wenste hij,
dat het desbetreffende dossier
aan de Kamer ter inzage zou wor
den gegeven.
Ds. Zandt' (st.ger.) toornde te
gen de speelholen en hij was het
met de heer Terpstra (a.r.) eens,
dat tegen deze gelegenheden
krachtiger diende te worden op
getreden. Het geven van licen
ties met de bedoeling om een
deel van de opbrengst voor lief
dadige doeleinden te besteden,
keerde mr. Terpstra eveneens en
al bij voorbaat af. Het verlenen
van dergelijke vergunningen was
de Staat onwaardig.
Mej. Tendeloo (pvda) betoogde
meer in het algemeen, dat de
rechtszekerheid een compliment
moest zijn van de toenemende
overheidsbemoeiing. Een codifica
tie van het arbeidsrecht ware ge
wenst. Dat een vrouw van andere
nationaliteit automatisch het' Ne
derlanderschap verkrijgt wanneer
zij met een Nederlander huwt, kon
haar geenszins bekoren Een ge
huwde vrouw móest desgewenst
haar eigen nationaliteit kunnen
behouden, ook in andere landen
bestond een dergelijke regeling.
Ook verdriette het mej. Tende
loo, dat rechtzaken niet vlugger
kunnen worden afgehandeld. Zij
had gehoord van een rechtbank,
die niet meer dan één pleidooi
per week wilde aanhoren. Kon
ook hier de arbeidsproductiviteit
niet wat worden opgevoerd? Mr.
Mr. Stokvis (com.) juichtte het
vanzelfsprekend toe, dat de mi
nister zich zo gereserveerd had
uitgelaten. Wilde Nederland de
schijn van een rechtsstaat ophou
den dan moest men zeker niet
met een stakingsverbod komen
aandragen. De enige manier om
stakingen te voorkomen was het
wegnemen van sociale spannin
gen. Andere woordvoerders spoor
den de minister echter aan -om
niet al te zeer de nadruk te leg
gen op juridische bezwaren.
De heer Vonk (vvd) wees er
terecht op, dat men aan zwakke
wetten, die politiek niet aanvecht
baar zijn, in de practijk tenslotte
maar bitter weinig heeft.
Evenals ms. Terpstra (a.r.)
drong hij er op aan, dat deze
kwestie in elk geval nader be
studeerd zou worden. Een wette
lijke regeling zou slechts dan
achterwege mogen blijven, wan
neer de minister de zekerheid had
dat ook met andere middelen het
beoogde doel bereikt kon worden.
De heer v. d. Feltz (ch) pleitte
in hetzelfde verband voor de in
stelling van een staatscommissie.
Schallenberg.
Verder bleek de zaak-Schallen-
berg nog steeds de geesten bezig
te houden.
De heer Vonk (vvd) wees er
op, dat deze zaak en zaken als de
Velser-affaire en de zaak-Menten
bij het publiek de mening hebben
doen postvatten, dat de politie
niet onpartijdig zou zijn. De
Overheid dient te bedenken, dat
hier dus hogere belangen in het
geding zijn dan de belangen van
enkelingen. Ook mr. Stokvis
(com.) wenste, wat hij noemde,
licht in een duistere zaak. Kon de
minister al nadere mededelingen
doen over de resultaten van het
Burger (pvda) wees er op dat ci
viele procedures nog altijd zeer
kostbaar zijn. Mr. Terpstra (ar)
pleitte voor een wettelijke rege
ling van de adoptie, v. d. Heu
vel (kvp) vroeg om de hoofdpun
ten van het nieuwe Burgerlijk
Wetboek vooraf te publiceren, zo
dat men er zich ook in maatschap
pelijke en juridische kring over
zou kunnen uitspreken. Een re
geling van de wettelijke vorm
voor de uitoefening van het sta
kingsrecht zou zijn instemming
hebben.
De heer Roolvink (kvp) pleit
te voor het herstel van de recht
staat. Bij een sluitend systeem
van administratief recht zullen
ook voorzieningen moeten worden
getroffen op de gebieden waar
nog geen rechtspraak bestaat. De
statenlozen, die in de grensstreek
wonen dient het Nederlander
schap te worden verleend. De
huidige toestand geeft aanleiding
tot allerlei moeilijkheden. De heer
De Haas (kvp) begeerde, evenals
mr. Terpstra, het mogelijk maken
van adoptie in bepaalde gevallen.
Tegen pornografische lectuur die
nen krachtige maatregelen te
worden getroffen.
De Minister
begon tijdens de avondvergade
ring met op te merken, dat de
meeste oud-Spanjestrijders de
Nederlandse nationaliteit hebben
teruggekregen. De kwestie van
de nationaliteit van een huwende
vrouw wilde de bewindsman nog
eens bezien.
Minister Struicken gaf toe, dat
er fouten konden worden gemaakt
bij de behandeling van vreemde
lingen. Een voordeel noemde hij
't echter, dat de vreemdeling er
hier desgewenst weer uit kan
en dat is niet overal het geval.
Ten aanzien van de speelclubs
verklaarde de Minister, dat hij
persoonlijk een gokje niet zo erg
vindt; als men maar niet, zoals
in de Germaanse tijd, zijn vrouw
en kinderen verdobbelt.
Voor het openleggen van de
dossiers in de kwestie Schallen
berg voelde spr. niets. Hij wilde
eventueel wel een persgesprek
overwegen. De vergadering werd
tegen middernacht verdaagd.
Ronde van Nederland
ASSEN ETAPPE-EINDPUNT?
(Eigen bericht.)
Naar wij vernemen doet Assen
alle moeite het volgend jaar als
etappe-eindpunt van de Ronde
van Nederland te worden inge
schakeld. Verschillende zaken
hebben toegezegd zich er finan-
tieel voor te interesseren. Assen
heeft echter concurrentie daar
men ook in Delfzijl dergelijke
plannen heeft.
De Nederlands-West-Duitse handelsbesprekingen, die op 28
November j.E waren begonnen, zijn voor onbepaalde tijd op
geschort, omdat, naar van Duitse zijde werd vernomen, geen
overeenstemming kon worden bereikt. De oorzaak van deze
mislukking moet ten dele worden toegeschreven aan de om
standigheid, dat de Duitsers zich niet in staat achtten om op
grote schaal commerciële verplichtingen aan te gaan, alvorens
de lening ten bedrage van 120 millioen dollars van de Europese
Betalingsunie definitief is goedgekeurd. De Nederlandse dele
gatie is naar Den Haag teruggekeerd. Zoals bekend is de oude
overeenkomst met West-Duitsland op 31 October j.l. ge
ëindigd.
(Naar wij van bevoegde zijde te Den Haag vernemen, betreft het
hier slechts een korte onderbreking van de onderhandelingen. De
Nederlandse delegatie zal zeer binnenkort weer naar Frankfort
vertrekken om de besprekingen voort te zetten.)
Kees Broekman.
Kees Broekman heeft bij wed
strijden te Hamar de 500 meter
gewonnen in 45,4 sec., dat is 0,3
sec., sneller dan de tijd waarin
hij op 29 Nov. de 500 meter reed.
Op de 1500 meter werd onze land
genoot Chardon, die destijds sa
men met Kees Broekman naar
Noorwegen is gefietst, tweede in
1.41.1 achter de Brit Stevens, die
er 2 min. 38,1 sec. over deed.
Interland-voetbal.
Te Glasgow heeft Oostenrijk
met 10 van Schotland gewon
nen, een stand die reeds bij de
rust werd bereikt. De rechtsbui
ten Melchior scoorde in dé 26ste
minuut het enige doelpunt. 68.000
toeschouwers woonden de wed
strijd bij.
Jensen naar Frankrijk.
De bekende Deense voetballer
Erik Kuld Jensen gaat als prof
naar Rijssel. Hij was midvoor
in de wedstrijd Oostenrijk-Dene-
marken.
Biljarten.
Voor het kampioenschap van
Nederland eerste klasse klein
biljart ankercadre 38-2 dat van
18 t.m. 21 Januari te Zwolle wordt
gespeeld zijn 12 inschrijvingen
binnengekomen. Er moeten dus
voorwedstrijden worden gespeeld,
waarvan echter de kampioen van
vorig jaar, de Amsterdammer
Lankhof is vrijgesteld. Vóór 6
Januari moeten spelen te Utrecht:
T. Zondervan, Leeuwarden, C.
Wijdeveld, Amsterdam, L. v. Leur,
Oss, J. Berkelmans, Vught, C.
Baarends, Goes; te Den Haag: H.
Heygen, J. Rietveld, H. Zweerus
allen Den Haag, J. Steffers, Haar
lem, J. Lamers, Beverwijk en E.
v. d. Kolk, Zwolle.
HET ATLANTISCH LEGER
Op een gemeenschappelijke bij
eenkomst van de militaire ciiefs
en de plaatsvervangers der mi
nisters van Buitenlandse Zaken
uit de landen van het Atlantisch
Pact, die Woensdag gedurende
twee uur te Londen werd gehou
den, zijn de uiteindelijke aanbe
velingen opgesteld voor de vor
ming van een leger der Noord-
A'tlantische mogendheden.
PLECHTIGE REQUIEM
TE DEN HAAG
Voor overleden president
van Venezuela
Woensdaemoreen is in de St.
Jacobuskerk te Den Haae een
nlechtiee H. Mis van Rcauiem
oneredracen voor de on 13 No
vember j.l. bii een onstand ver
moorde president van Venezuela
luitenant-kolonel Carlof Delgado
Chalbaud.
De plechtige H. Mis werd,, gece
lebreerd door de Deken van Den
Haag Mgr. Pompe, geassisteerd
door de kapelaans van de paro
chie. In het priesterkoor hadden
de vertegenwoordigers van H.M.
de Koningin en Z.K.H. Prins
Bernhard plaats genomen, als
mede Mgr. Giobbe, de Pauselijke
internuntius en de gezant van
Venezuela, de heer Dagnino.
is een 1300 ton metende boot
Dinsdagmiddag in aanraking ge
komen met de schipbrug te Does
burg, waardoor deze brug vrij
aanzienlijke schade heeft opge
lopen:
benoemde de raad van Hilver
sum als opvolger van dr. G. G.
Pekelharing tot gemeente-secre
taris de heer P. Bergsma, thans
als zodanig werkzaam te Zeist;
werd een 30-jarige werknemer
uit Den Haag bij werkzaamheden
aan het Grand-hotel te Scheve-
ningen gistermiddag door een
houten balk getroffen en gedood.
De balk werd door een andere
arbeider zonder waarschuwing
van 14 meter hoogte naar bene
den gegooid;
heeft de minister van O.K. en
W. aan het algemeen pensioen
fonds van Nederlandse tonelisten
een rijkssubsidie van f 500.toe
gekend ten behoeve van het we
duwen- en wezenfonds;
is door het ministerie van O.K.
en W. aan de romanschrijver en
journalist Peter van Steen op
dracht verstrekt een roman of
een novelle te schrijven spelend
in Frankrijk, Italië en/of Oosten
rijk;
zijn er weer 20 gecombineerde
beurzen beschikbaar gesteld voor
studie in de Ver. Staten ten be
hoeve van Nederlanders, die met
goed gevolg hun candidaatsexa-
men hebben gedaan.
In de kerk was een katafalk
opgericht, die bedekt was met de
Venezolaanse vlag.
Vele leden van het diplomatie
ke corps woonden de H. Mis bij.
Minister Stikker was door ziekte
verhinderd, doch mevrouw Stik
ker was wel aanwezig. Voorts
merkten wij op Mr. J. Visser,
chef van het protocol van het de
partement van buitenlandse za
ken en de burgemeester van Den
Haag, Mr. Sehokking. Aan het
einde van de plechtigheid werd
op het orgel het volkslied van
Venezuela gespeeld.
Dinsdag werd te Londen door de Militaire Commissie van
het Noord-Atlantisch Pact de vergadering geopend, waar
de vraagstukken behandeld worden betreffende de Europese
verdediging en de bijdrage van Duitsland aan deze verdedi
ging. Kolonel van Neynatten uit Nederland (tweede van
links) in gesprek met kolonel Husjord uit Noorwegen (geheel
links); generaal-majoor A. Roda uit Italië (tweede van rechts)
en generaal-majoor S. B. Rawlings uit Engeland (geheel
rechts).
BUITENLANDS OVERZICHT
Terwijl de Grote Drie aan het
onderhandelen zijn over de mo
gelijkheid om aan de suggestie
van Moskou tot het houden van
een bijeenkomst van de Grote
Vier over het probleem-Duitsland,
te voldoen, heeft de Russische
regering vrij onverwacht voor
gesteld, de besprekingen met
Amerika, Engeland en Frankrijk
reeds op morgen, 15 December,
te beginnen over het vredesver
drag met Oostenrijk.
Men zou hier direct kunnen
verzuchten: „Dat geschiedt voor
de zoveelste keer en het zal toch
wel weer op niets uitdraaien, om
dat Moskou voor een vredesver
drag met Oostenrijk zulke exor
bitante eisen stelt, dat niet zon
der politieke zelfmoord door de
regering te Wenen daaraan kan
worden voldaan".
Want in de 257 conferenties,
welke zijn voorafgegaan aan die
van morgen, bleek tenslotte altijd
opnieuw, dat Rusland op een ge
geven moment niet verder wilde,
tenzij de geallieerden bereid wa
ren aan de Russische eisen in
zake Triest te voldoen.
Nu is 't met die kwestie Triest
eigenaardig gelopen. Toen het
tussen Stalin en Tito nog koek
en ei was, stond Rusland niet
alleen achter de Joego-Slavische
aanspraken op Triest, maar wilde
Moskou ook de vérgaande an-
nexionistische eis tot afstand van
Karinthië gaarne steunen.
Sinds Tito in ongenade is ge
vallen, wordt de annexatie-eis
van Belgrado ook door de Russen
afgewezen en wat Triëst betreft,
wil Rusland daar een neutrale
zone, waarbij Moskou belangrij
ke rechten krijgt.
Dat daarvoor aan de andere
zijde weinig gevoeld wordt is be
grijpelijk, want als Moskou zich
zou nestelen aan de Adriatische
Zee, dan was een lang gekoester
de, maar voor de rust in Centraal
en Zuid-Europa gevaarlijk ver
langen, verwezenlijkt.
Maar men doet in Moskou als
of deze eis van ondergeschikte
aard is en het voornamelijk gaat
over herstelbetalingen.
Herstelbetalingen, die geba
seerd zijn op wat Moskou noemt
„voorheen Duits" bezit.
Nu is Oostenrijk niet alleen ge
durende de oorlogsjaren door
Duitsland geannexeerd geweest,
maar zoals men weet trok Hitier
reeds in 1938 Oostenrijk binnen
en maakte zich toen van de voor
naamste Oostenrijkse bedrijven
meester. Op grond hiervan heeft
Moskou al deze bedrijven tot oor
spronkelijk Duits bezit verklaard
en vandaar dat de Russische aan
spraken zeer ver gaan.
Maar mede op aandrang van
de Oostenrijkse regering, die hier
zeer ver wil gaan, om maar van
de Russische bezetting verlost te
worden, heeft men Moskou reeds
aangeboden 63 procent van de
Donauscheepvaartbelangen, 58
procent van de gewonnen petro
leum, 47 procent van de nog te
exploiteren velden en dat alles
voor de tijd van 30 jaar.
Benevens zou Oostenrijk nog
betalen 100 millioen dollar, ais
vergoeding voor het Duitse bezit,
wat Oostenrijk dan nog over
houdt. Het betalen van deze
exorbitante schade is alleen maar
mogelijk, doordat de drie andere
landen afzien van hun deel.
Maar toch is Moskou met dit
aanbod niet tevreden en vraagt
70 pet. van alle scheepvaartbe-
langen en 150 millioen dollar.
De Oostenrijkse regering heeft
zich reeds bereid verklaard, deze
aderlating te ondergaan, ten
einde een vrij land te worden,
maar de Grote Drie vrezen, dat
wanneer deze eisen worden inge
willigd, het vredesverdrag er
toch niet komt en de Russen bij
een volgende conferentie hun
eisen nog weer hoger zullen stel
len.
Voor de Oostenrijkse regering
wordt intussen de situatie met
de dag moeilijker. Want hielden
de Russen zich aanvankelijk nog
Dinnen de hen toegewezen per
ken, waarin de Oostenrijkse sou-
vereiniteit werd geëerbiedigd, de
laatste maanden proberen de
communisten in het door de Rus
sen bezette gebied, met Russische
hulp door terreur en geweld hun
machtspositie te vergroten.
Bij de verkiezingen blijkt tel
kens, dat zelfs in de Russische
zone de communisten, ondanks
alle protectie, het niet verder
brengen dan tot 5 procent.
De bondspresident dr. Kar)
Renner, die vandaag 80 jaar
wordt, viert dan ook zijn feest
wel onder zeer bewogen omstan
digheden. Deze oude socialist,
die al heel wat politieke stor
men over zijn grijs hoofd zag
heengaan, vormt sinds de bevrij
ding van 1945, het centrum, rond
hetwelk het Oostenrijkse volk de
oude scherpe veten, welke vooral
tussen de katholieken en socia
listen sterk leefden, vergat en in
nauwe samenwerking aan de we
deropbouw van het ongelukkige
land begon, voor zover dit onder
de zware bezetting mogelijk was.
Met de socialist Renner als
president en de kath. staatsman
Figl als leider der regering, vor
men beide groepen, samen ge
bracht door de noodzaak van een
gemeenschappelijke afweer tegen
de communistische bedreiging,
een democratisch bolwerk in
centraal Europa.
Dat dit Moskou steeds meer
een doorn in het oog wordt, is
de laatste maanden wel duidelijk
merkbaar.
Moskou wenst dan ook geen
vrede met het democratische Oos
tenrijk, het wil alleen zijn ver
nietiging en ook op de Weense
Balplatz de macht uitoefenen,
vooral sedert de politieke afval
van Tito. In de landen achter
het ijzeren gordijn is Oostenrijk
voor Moskou een vervelend hiaat
Dit te doen verdwijnen is Mos
kou meer waard dan alle her
stelbetalingen.
Dat weten de Grote Drie, dat
weet de Oostenrijkse regering en
dat weet ook het Oostenrijkse
volk.
Vandaar dat niemand zich in
deze kringen illusies zal maken
over het Russische voorstel, mor
gen weer te gaan onderhandelen,
want wat het Kremlin wil, dat
zal nooit vrijwillig door de Oos
tenrijkers gegeven worden.
fe-.t,
