»DE VREEMDE GAST«
DE VREEMDE GAST"
Provinciale begroting vastgesteld
DE ONTVOERING
door Jan van Hatert
u
Onderwijsproblemen
Rivier-Duinplan aangenomen
Persfotograaf kwam
om het leven
Een geschenk
Alom in den lande
schaatswedstrijden
door Heralth
VRIJDAG 22 DECEMBER 1950
PAGINA 5
mmmmmm—mmmmmmrn
„Daar komt de post aan, Lizei
Zeg even tegen Betje, dat ze
hem tegemoet gaat naar het hek
Hij steekt nu juist de weg over
en is net bij Gerritsen voorbij,
Gek, dat die mensen zo weinig
brieven krijgen! Ze hebben toch
zoveel grote kinderen, allemaal
getrouwd. Bij Kleinboer gaat hij
altijd aan, maar ja, die hebben
ook zo'n massa kennissen."
Hendrik Pelman kwam over
eind uit zijn stoel en begaf zich
met behulp van zijn stok lang:
zaam naar het venster, waar ht.1
de beslagen en nog half bevro
ren ruit begon af te vegen met
een forsheid, die eigenaardig af
stak bij zijn slepende gang en
gebogen houding. Dan richtte hij
zich in zijn volle lengte op en
wenkte zijn vrouw, met hem
door het raam te komen kijken.
Zijn zilver-witte haren en zijn
lange baard omlijstten een ge
laat dat sprak van energie en
verlangen naar iets groots maar
tevens een onuitputtelijk geduld
„Betje is al uit zichzelf ge
gaan; ik hoorde haar zo juist de
voordeur achter zich dichttrek
kenmaar" en juffrouw Pel
man hield even op, als wist zc
niet goed, hoe ze verder zou
gaan, .,ma,ar man.... als ik jou
wasdan zou ik niet al te
veel op een brief van Karei
rekenen,... tep minste deze
week niet, Het is pas de zeven
tiend^. nog maar acht dagen
voor Kerstmis, En je weet toch
ook wel, dat Karei het altijd
op het eind van het jaar zo
razend druk heeft7 Dat heeft hij
toch al vaak genoeg gezegd en
dat zal van het jaar wel
weer net zo zijft, als al die vorige
ïaren sedert hij met de Kerst
dagen thuis is geweest."
Terwijl ze haar man zachtjes
naar zijn Stoel terugduwde en
hem, toen hij was gaan zitten,
liefkozend over de haren streek,
vervolgde juffrouw Pelman. hoe
wel ze maar al te goed wist;
„Tja.... laat eens kijken....
dat is..., ja, hoe lang is Jat al
geleden.... Tommie werd toen
net drie jaar en Beppie was nog
zo klein, dat Josine het beter
vond, om haar niet mee op reis
te nemen in de winter, zodat
Karei alleen kwam. Tommie is
op zijn laatste verjaardag acht
geworden,... ja. juist,.., dan
is het dus vijf jaar geleden dat
Karei langer thuis is geweest
dan een paar uurtjes tussen twee
treinen in."
En omdat ze bemerkte, dat het
verwijt, dat in haar stqm door
klonk te scherp was, voegde ze
er terstond aan toe; „Maar ja,
Josine is tweemaal met de
kinderen over geweest op weg
naar Hamburg en Karei heeft
ons ieder jaar ontzaglijk veel
gestuurd."
„Ontzaglijk veel.... daar heb
je het nu juist! Hij stuurde ons
geld en wij verlangden hem zelf
bii ons te hebben. Hij wou zelfs
van me, dat ik onze oude Bles,
een beest, dot om zo te zeggen
hier in de omtrek alle wegen uit
zijn hoofd kpnt. en dat je nooit
behoeft vast te binden, zou weg
doen en in pjaats van hem zo'n
dooie machino zou nemen, die zo
hard gaat, dat je op een kruis
punt bent voordat je het nog
gezien hebt. Ik ben benieuwd,
wat het dit jaar weer zal zijn,
Lize! Niet. dat ik ondankbaar
ben.... We hebben voor onze
jongen niet veel meer kunnen
doen. dan hem een goede op
voeding geven; hij heeft zijn
iv eg verder zelf gezochton
gevonden, nog wel met veel suc
ces. Nu ja, dit jaarop dit
Kerstfeest verlang ik toch bij
zonder sterk naar hem. Ik heb
zo'n gevoel, dat ik in de laatste
jaren niet anders dan „gekre
gen" heb zonder iets terug te
kunnen „geven", wat hij waar
deren kan.... maar dit jaar
moet hij komen!"
De oude man steunde het
hoofd op zijn lange, buigzame
vingers, die de knop van zijn
stok omklemden in een poging
cm zich goed te houden en de
pijn niet te verraden, die toch
uit zijn donkere ogen sprak. Ein
delijk keek hü weer op en met
een glimlachje als van een kind,
dat een geheimpje niet langer
verbergen kan, nam hij de han
den van zijn vrouw in de zijne.
„Ik heb zelfs voor jou een
geheimpje gehad, moeder.... al
een half jaar lang.... Nee. 3e
kunt het tóch niet raden! Ik heb
eindelijk succes gehad! Ik heb
iets uitgevonden, wat de mensen
nodig hebben.... iets. dat nut
tig is!'
vader, wat is dat heerlijk!
riep Lize uit, naast hem neer
knielend, zodat haar -wang, ge
rimpeld als een fijne oude thee
roos en juist daardoor zo zacht,
tegen zijn hoofd kwam te rus
ten. En terwijl ze dat zei, voelde
ze een eigenaardige beklemming,
want Lize Pelman had diezelfde
bewering in een of andere vorm
reeds zo vaak gehoord in de
laatste vijftien jaren, sedert haar
man zijn boerderij eraan gegeven
had, tegelijk met zijn werk in de
kleine smidswerkplaats even
buiten de kom van het dorp en
zodoende verdwenen was uit de
rü der kleine plaatselijke fabri
kanten, waarna zijn plaats was
ingenomen door een der grote
handelmaatschappijen in land
bouwwerktuigen die een agent
schap in het dorp had gevestigd.
Karei, die toen viif en twintig
was had reeds een zeer goede
positie. Hii had zijn vader aan
geraden. al het geld dat hij
bijeen kon brengen in een of
andere onderneming te steken.
„U zult zien, dat dit voor
deliger is. In de tegenwoordige
tiid van scherpe concurrentie
kun je beter niets doen, dan
meedoen met verlies."
En tegelijkertijd had Karei
zich met hart en ziel gewijd aan
bet speculatieve werk op de
beurs met het vaste voornemen,
om ondanks alle moeilijkheden,
te winnen. Doch juist dat niets
doen scheen voor Hendrik Pel
man yerlies te betekenen, als
beloofde Karei zichzelf ook nog
zo ernstig al het mogelijk te doen
om het kleine inkomen van zijn
vader te vergroten.
De oude heer kon niet dag
aan dag stil zitten in de serre
van zijn huis en de vooruitgang
van het verkeer langs de weg
bekijken zonder er zelf iets toe
bij te dragen, om dat verkeer
te verbeteren of te vergemakke
lijken. Een tijdlang had hij in
het begin van die werkeloze
jaren de boerderij nog een beetje
aangehouden, had er wat heen en
veer gescharreld en zich het
hoofd gebroken met aller'ei
plannen, die telkens weer op
niets uitliepen. Maar toen hij bij
het vellen van een boom zijn
been had gebroken en daardoor
tot zittend werk gedwongen
werd. gingen zijn gedachten een
andere richting uit en trokken
zich samen op het doen van uit
vindingen, wat vanzelfsprekend
veel teleurstellingen met zich
meebracht,
Dag aan dag strompelde hij
naar ziin werkplaatsje en zat
daar gebogen over zijn tekenin
gen en ontwerpen, die hij met
vrii veel vaardigheid uitvoerde,
om ten' slotte tot de droeve be
vinding te komen, dat ze óf van
niet het minste praktische nut,
óf reeds eerder vervaardigd
waren.
Al die jaren van droeve tegen
slagen kwamen de oude vrouw
voor de geest en smolten samen
met het beeld van de brieven
besteller, die de kronkelende
v/eg naar het dorp inkwam en
nu het ene, dan het andere huis
aandeed. En terwijl ze zocht naar
een of ander gezegde, waarmee
ze haar man zou künnen opbeu
ren, zonder verwachting te wek
ken die toch onvervuld zouden
blijven, klonk er iets in de stem
van haar man dat haar zwijgend
en vol verwachting naar hem
deed opkijken toen hü zei;
„Toen Karei hier laatst was, heb
ik hem miin model van een
karnmolen laten zien, die door
middel van een deurveer werkt
en ook die puree-knijper.en
ook dat instrumentje dat aan
geeft. dat de klok bijna is afge.
lopen. Hij keek er nauwelijks
moeten met Josine rekening
houden.,.. Wat kunnen we haar
aanbieden?Is het toch mis
schien maar niet beter, dat ze
niet komen, dan dat ze komen
om óns een pleziertje te dqen„
al voelen ze er zelf niets voor
om in zo'n dorp hun Kerstmis
door te brengen?"
Ze zei dit slechts om de teleur
stelling wat te verzachten, die,
naar ze begreep, zeker komen
zou voor haar man, die ze,
sedert hij kreupel was gewor
den, met onuitputtelijke en
meer dan moederlijke zorg had
omgeven.
Hendrik keek haar aan en zijn
handen steviger om zijn stok
klemmend zei hii met ongekende
beslistheid:
„Jii hebt altijd beweerd, dat
jij méér kijk op zulke dingen
hebt dan ik, Lize maar let eens
op mijn woorden: als die kin
aeren maar eenmaal hier zijn,
dan zuilen ze meer pret hebben
met op zolder yerstoppertje te
speien, of winkeltje in de werk
plaats, dan met al hun mooie,
gekochtè speelgoed. Voor stads
kinderen moet het feit dat ze
vrij heen en weer kunnen hollen
als ze zin hebben, al heel wat
zijn en als het sneeuwt, wat nu
eenmaal bij Kerstmis hoort,
ik heb een hekel aan een groene
Kerstmis dan zullen we de
oude slee, waarop we vroeger
wel met zijn twintigen gezeten
hebben, te voorschijn halen en
dan zul je eens zien. wat ze
daarmee een pret hebben
Wat ik je zeg, moeder,... als
je zo in de kranten leest..., al
merken we dat hier zo niet
dan is er van het echte Kerst
feest, ik bedoel het feest van het
is de titel van het nieuwe feuilleton, een oorspronkelijke
roman van Jan van Hatert, dat heden in dit nummer begint.
Er is een bijzondere reden, om dit uitstekend-geslaagde ver
haal in deze Kerstdagen aan te vangen, want het speelt tegen
de achtergrond van Kerstmis, De Vreemde Gast, die de scheeps
bouwer Pelman „op zijn dak geschoven krijgt", is een won
derlijk mens, geen medicus, geen godgeleerde, geen socioloog
of paedagoog, maar van alles een beetje, een veel-bereisd en
wereldwijs man, figuur van een ChestertonL.anse inslag, die
al dadelijk begrijpt, waar in de verhouding tussen Pelman en
vrouw Josine de schoen wringt: hij gaat teveel op in zijn
zaken, ware liefde geeft hij zijn vrouw niet meer, hij denkt
alles met geld goed te maken. Hoe dat bijna dreigt spaak te
lopen en hoe de ouders van Pelman met de kinderen, in de
sfeer van het Kerstgebeuren hun rol medespelen in de ont
wikkeling van dat prachtige verhaal, zal uit de lezing van
ons nieuw feuilleton spoedig duidelijk worden!
naar en liep maar heen .en weer
en keek telkens op zijn horloge
alsof hij vond, dat hii ziin tud
vermorste.
„Ja vader dat is allemaal wel
heel aardig en merkwaardig,
zei hij .maar veel nut hebben
die dingen op slot van zaken
toch niet, wel? U moest eens iets
uitvinden, dat oen verbetering
is van een of ander ding dat de
mensen beslist nodig hebben
bijvoorbeeld een eenvoudiger
senroefdraadsniider voor pijper»
zodra u iets uitgevonden hebt.
dat werkelijk nuttig is, is het
tijd genoeg om er eens naar te
komen kijken en heus. dan zal
ik wel voor een ruim afzet
gebied voor u zorgen.".... Van
die dag af hebben zijn woorden
me altijd in mijn oren geklon
ken iets dat de mensen
nodig hebbenEn dat heb ik
nü! En daarom moet Karei deze
Kerstmis thuiskomen. Men zegt
wel eens. dat als een slinger te
ver de ene kant is uitgegac
dat hij dan noodzakelijk terug
moet keren. In de laatste tijd is
er een grote trek van het land
naar de stad geweest. Tè groot
Nu wordt het zeker tijd, dat de
mensen weer uit de stad naar
het land terugkomen. Stel je
eens voor, moeder, dat onze oude
werkplaats weer nieuw leven
zou krijgen! Stel je voor. dat de
stadarbeiders hier in het dorp
zouden komen wonen! Weet ie
vvti hoeveel hier al vandaan zijn
getrokken naar de stad? Als lie
eens terugkwamen!"
Hij staarde naar buiten cn
voor zijn geest rees het visioen
van zijn woonplaats, uitgegroeid
tot een grote industrieplaats,
waar duizenden werk en brood
zouden vinden, een ruime wu-
ning en meer frisse lucht en ge
zondheid dan in de overbevolkte
arbeiderswijken der grote ste
den.
„En dan...." vervolgde hij na
een poosje .i.k zou zo graag
Kareis kinderen weer eens zien
Tommie en Beppie.... ed
dan een echte kerstboom voor
hen aansteken, waar we met.
met zijn tweetjes alleen bil zit
ten, zoals dat nu al zoveel iaren
het geval is geweest. Hoe lang
moet het nog duren, voordat
mijn eigen kleinkinderen hier
het Kerstfeest komen vieren9
Och, als onze meisjes niet zo
vroeg gestorven waren dan zou
het allicht heel anders ziin. Meis
jes hechten veel meer aan
huis.
Met tranen in de ogen en een
ongewone blos op de wangen
had Lize achter ziin stoel staan
luisteren. Begreep Hendrik dan
niet dat ieder van zijn woorden
haar als uit het hart gegrepen
was? Dat nok zij zo naar de kin
deren verlangde?
Voorzichtig en weifelend waag
de ze de bemerking; ..Maar al
kwamen die kinderen, vader,
zou het dan nog zo zeker zijn.
dat wij hun plezier konden ver
schaffen? Ze hehben immers al
les. wat er voor kinderen te krij
gen en te kopen is? Iedere week
gaan ze naar een of ander
inderfeestie. Bonpie heeft een
Franse kinderjuffrouw en Josine
schreef immers laatst nog. dat
het kind al aardia Frans en'En
gels gaat praten? Toen Tommie
ons verleden jaar zelf een brief
te schreef vertelde hii immers,
dat hun eigen kerstboom viiftig
eiectrische lichtjes had in aller
lei kleuren, die met een enkel
knopje aan- en uitgedraaid kon
den worden? En dan.... we
Christuskindje, op heel veel
plaatsen niet veel meer overge
bleven.... en toch kan en mag
dat feest niet verdwijnen, zolang
er nog kinderen op de wereld
ziin.... Al wat we hier in de
streek nodig hebben is nieuw
werk voor volwassenen dan zul
len er hibr vanzelf ook wel
meer kinderen komen. En wat
je schoondochter Josine betreft,
'met al haar vriendinnen zal ze
toch ook wel eens behoefte heb
ben aan een oudere vrouw, me',
wie ze eens echt kan praten
Zc heeft jou heus nodig, moeder.
Misschien weet ze dat zelf zo
niet. maar toch ze heeft je
nodig. Op haar gezicht is het te
zien. dat ze honger heeft....
ja.... naar wat?.... Enfin, ik
denk zo, dat het niet goed .s
voor een jonge vrouw, om zoveel
zonder haar man te zitten; wij
zouden dat zeker niet uitgehou
den hebben Lize.... is het
wel?"
Lize zei er niets op, maar keek
hem hartelijk aan.
(Wordt vervolgd)
BELANGRIJK BERICHT
VOOR POST-ABONNÉ'S
ln verband met het feit dat
op 24, 25 en 26 December
a.s. geen postbestellingen
zullen plaatsvinden, zal de
PTT op Zaterdag 23 Decern-
ber a.s. een tweede postbe
stelling uitvoeren, evenals
zulks op de gewone werk
dagen geschiedt.
Deze tweede postbestelling
zal zich als gewoonlijk niet
tot buiten de bebouwde
kom uitstrekken. Postabon
ne's buiten de bebouwde
kom ,die niet van deze
tweede postbestelling profi
teren, kunnen dan de voor
hen bestemde dagbladen
kosteloos afhalen bij de
daarvoor in aanmerking ko
mende postinrichting en op
de daarvoor vastgestelde
tijdstip pen.
Postinrichtingen die deze
regeling nog niet kennen,
stellen de postabonne's
woonachtig buiten de be
bouwde kom in de gelegen
heid de voor hen bestemde
dagbladen op 23 December
a.s. af te halen tussen 18.00
en 18.15 uur.
A.S. ZATERDAGMIDDAG
EEN POSTBESTELLING
Op Zaterdag 23 December a.s.
zal, behalve in de buitenwijken,
in het gehele land een 2e brief
postbestelling worden uitgevoerd
op dezelfde tiid als op andere
werkdagen.
Geadresseerden, die op 23 De
cember geen 2e postbestelling
ontvangen, kunnen hun kranten
aan het postkantoor op het daar
voor bestemde uur afhalen. Op
postinrichtingen, waar normaal
gebruik wordt gemaakt van de
gelegenheid tot afhalen, zal deze
Bestaan van 18 tot 18.15 uur.
Zeepost voor Oost en West
Met de volgende schepen kan
zeepost worden verzonden.
De data, waarop de correspon
dentie uiterlijk ter post moet zijn
bezorgd staan, tussen haakjes,
achter de naam van het schip ver
meld: Indonesië m,s. „Willem
Ruys" (10 Jan.); Nieuw Guinea
m.s. „Borneo" (4 Jan.); Antillen
m.s. „Baarn" (28 Dec.): Suriname
m.s. „Bonaire" (5 Jan.).
IN HET VORMINGSINSTITUUT
VAN DE K.V.P.
In het Vormingsinstituut der
K.V.P. zijn een tweetal bespre
kingen gehouden over de beste
vorm van onderwijs na het zesde
leerjaar, voor wat betreft de
leerlingen, die geen u.l.o. of
middelbaar en voorbereidend
hoger onderwijs gaan genieten
Hoewel uiteraard geen beslui
ten werden genomen bleek over
de volgende punten overeen
stemming te bestaan:
a. confessioneel onderwijs moet
ook na het lager onderwijs ge-
eist worden;
b. algemeen vormend onder
wijs is na de zesde klas lagere
school noodzakelijk, welke vorm
men ook kiest. Dit onderwijs
biijve niet beperkt tot één iaar;
c. met de wensen der ouders
moet rekening worden gehou
den;
d. de verlenging der leerplicht
is een gelukkig besluit te noe
men; de resultaten ervan zijn tot
dusver onvoldoende.
e. de bijzondere positie van de
agrarische bevolking moet ten
aanzien van het onderwiis na
het zesde leerjaar erkend wor
den.
Aan deze bespreking namen
deel: vertegenwoordigers van het
bestuur der Katholieke Volks
partij vertegenwoordigers van de
katholieke Tweede Kamerfractie,
vertegenwoordigers van de orga
nisaties van leerkrachten van
het lager onderwijs, V.G.L.O..
nijverheidsonderwijs en land- en
tuinbnuwonderwiis en vertegen
woordigers tenslotte van de
maatschappelijke groeperingen,
die hü het onderwiis van de be
treffende kinderen betrokken
zijn.
De besprekingen werden ge
voerd onder leiding van prof. dr
Jos Gielen.
In antwoord op de vragen van
enkele Alkmaarse Statenleden over
het standpunt van Ged. Staten t.a.v.
de Berger tram, deelde de heer De
Vries namens G.S. mede. dat het col
lege van G.S. na bestudering van het
rapport van het N.E.I. advies aan de
Minister van Verkeer en Waterstaat
zullen uitbrengen en daarbij het
tramvraagstuk zullen bezien in het
kader van het gehele verkeersvraag-
stuk rond Bergen.
Bij de replieken over de Volks
huisvesting vroeg de heer Groen de
cultuurgronden met de uiterste zorg
vuldigheid te sparen; voorts vroeg
hij bij de toewijzing van 't bouwvolu
me ook rekening te houden met de
acute woningnood van het ogenblik
en niet alleen rekening te houden
met de prognose Van de bevolkings
toename tot 1970.
Mevr. Ribbius Peletier zegt, dat
ook G.S. gespitst zijn op behoud van
cultuurgrond; bij de toewijzing van
het bouwvolume zal het systeem ge
handhaafd worden; mogelijk echter
blijft hier en daar een uitzondering.
Verschillende Statenleden voerden
het woord over wegenplannen n.a.v.
een vraag van de heer Sietsma deel
de Gedep. De Vries mede, dat er
geen bepaalde maatstaf is voor sub
sidiëring van quartaire wegen. Elk
geval wordt op zichzelf bekeken,
waarbij vooral gelet wordt op de fin.
bijdrage van Polder of gemeente en
de belangrijkheid van het betrokken
object in het geheel van verkeerswe
gen. Ook het viaduct in de verbin
dingsweg tussen „de Nadorst" te
Hoorn en de provinciale weg werd
door de heer Sietsma ter sprake ge
bracht, evenals door de heer Braak-
Is dit kostbare viaduct wel beslist
nodig, zo vroegen zij, of kan met een
overweg volstaan worden. Ged. Sta
ten zullerf deze vraag in hun bespre
kingen met de N.S, onder ogen zien.
De heer Volkers vroeg de Prov.
weg vla Purmerend door deze plaats
te lelden, hetgeen Gedeputeerden
niet mogelijk oordeelden, omdat het
verkeer dan op marktdagen zou moe
ten worden omgelegd. De gemeente
Purmerend is bereid het geld, dat
zij wilde voteren voor de bouw van
een brug naar het Industrie-terrein
als bijdrage in de voorgenomen ver-
keersverbetering te verstrekken.
De heer van Groeningen (KVP)
bepleit bij het volgend Hoofdstuk
verhoging van het Prov. subsidie
voor de speciale landbouwcursussen,
opdat aan de leraren een beter uur
loon kan worden uitbetaald; de fin.
consekwentie hiervan rs verhoging
van het begrote subsidie met ca.
f 1000,—,
De heer Bouwman (KVP) is per
soonlijk hier niet tegen, doch wil dit
verzoek eerst in het college van G.S.
ter sprake brengen; mógelijk komt
er een verhoging over de hele linie
van de vergoeding per lesuur voor
het Land- en Tuinbouwonderwljs.
De heer Hooyschuur (K.V.P.) be
pleit instelling van een egalisatie
fonds voor de verpleging van on- en
minvermogende geesteszieken, waar
van de kosten voor kleinere gemeen
ten te zwaar drukken; een hoofde
lijke omslag zou deze druk verlagen.
Mevr. Ribbius Peletier betoogde,
dat een dergelijk fonds een oneven
redige verdeling van de kosten zou
inhouden, omdat in de grote steden
naar verhouding meer geesteszieken
voorkomen dan op het platteland. Er
zal naar een andere oplossing ge
zocht moeten worden.
Een verhoging van het subsidie
voor het B.L.O. en de eventuele in
stelling van een vaste Onderwijs
commissie, waar de heer Doek naar
vroeg, zullen bezien worden bij de
herziening van de „Verordening B.L.
0. Noord-Holland", welke nodig is
1.v.m. de nieuwe algemene maatre
gel van Bestuur.
Nadat de heer Peters t.a.v. het sub
sidie gevraagd had naar de beste
ding van deze gelden, verdedigde
Drs. v. d. Donk dit subsidie, al het
't vorig jaar geuite optimisme niet
door de werkelijkheid gedekt. Ged.
Staten willen nog het resultaat van
het onderzoek der door de Minister
van O.K. en W. ingestelde commis
sie afwachten. Het subsidie bleef ge
handhaafd. De begroting werd hier
na vastgesteld op een eindbedrag van
de gewone Dienst van f 9.761.132; uit
de reserve was geput tot een bedrag
vanf 538.699. De kapitaaldienst sloot
op f 21.099.753,20.
Bedrijfsbegrotingen
De middagzitting van de derde be
grotingsdag begon met de behande
ling van de bedrijfsbegrotingen.
Dr. Gribling (KVP) drong aan op
uitbreiding van de ziekenhuisruimte
in de Prov. Ziekenhuizen voor gees
teszieken; spr. gaf daarbij de voor
keur aan uitbreiding der bebouwing
der bestaande ziekenhuizen boven
nieuwbouw.
De heer Hooyschuur deed de sug
gestie de commissie van bestuur der
ziekenhuizen uit te breiden door een
tweede. Gedeputeerde in dit bestuur
te benoemen, welk voorstel door
mej. Ribbius Pelletier werd ontra
den: de werkzaamheden zijn niet zó
omvangrijk en belangrijke zaken ko
men toch bij Ged. St. in behande
ling.
Onrendabele gebieden
De begroting voor het Waterlei
dingbedrijf gaf enkele leden aanlei
ding aan te dringen op aansluiting
van onrendabele gebieden.
De heer Prakken, lid van G.S.
deelde mede, dat wat 6e woningen
betreft 98.6 pet. op de waterleiding
is aangesloten; van de boerderijen
78.6 pet., welke percentages, verge
leken bij andere provincies, zeer
gunstig zijn. Materiaalschaarste
houdt verdere uitbreiding in de on
rendabele gebieden tegen; niettemin
zijn sedert de bevrijding 431 onren
dabele percelen aangesloten, verei
sende 46.852 m. leiding, terwijl nog
385 gevallen lopende zijn; hiervan
hebben de gemeenten voor 108 per
celen een bijdrage toegezegd.
De provincie draagt 20% van de
uit de aanlegkosten voortvloeiende
jaarlijkse lasten bij; gemeente 10%
en het eventueel resterende onge
dekte deel der aanlegkosten.
Ook bij het P.E.N. is materiaal-
schaarste oorzaak, dat niet meer dan
102 onrendabele gebieden (in '49)
konden worden aangesloten; de al
gemene woningbouw eiste aanslui
ting van 4000 nieuwe percelen. Voor
de verdere aansluiting van onrenda
bele gebieden was 31 December '49
f 750.000.in reserve.
Rivler-dulnpla,n
Na vaststelling der Bedrijfsbegro
tingen kwam nog aan de orde het
voorstel van Ged. Staten om met de
gemeente Amsterdam over te gaan
tot oprichting van de N.V. Water-
transportmaatschappy Rijn-Kenne-
merland (N.V. W.R.K.), deel te he
men In het kapitaal voor f 50.000.
zijnde 5 aandelen; genoemde N.V. 'n
lening van f 11.200.000,— te verstrek
ken ten behoeve van de uitvoering
van het rivier-duinplan en Ged. Sta
ten te machtigen met N.V. de nodige
overeenkomsten aan te gaan.
De kern van dit plan is de ver
groting van het leveringsvermogen
der bestaande duin waterwinplaats
door aanvulling met rivierwateren
uit de Lek. Dit water zal bij de win-
plaats door snelfiltratie voorgerei-
nlgd worden en naar de duinen in
Noord-Holland worden getranspor
teerd, waar het in reservoirs tot
drinkwater wordt bereid.
De infiltratie van de duinen zal
een gebied van 60 ha omvatten.
De 36-jarige Amsterdamse pers
fotograaf H. Smit is gistermiddag
met zijn auto'tje «op de Rijksweg
onder Laren onder een trailer
terecht gekomen. Het wagentje,
dat klem kwam te zitten, werd
een eindweegs meegesleurd. Het
slachtoffer overleed ter plaatse
aan zijn verwondingen. De pers
fotograaf lette met op het nade
rende verkeer toen hii komende
ui', de richting Laren, de Rijks
weg opreed. De chauffeur van de
Vailer, geladen met hout en af
komstig uit Ootmarsum, treft geen
schuld.
Mej. Günther (Arb.) juisht
voorstel toe, doch hoopt, dat hier-
mee de kwestie van de uitdroging
van de geestgrondenin Kennemer
land hiermee niet van de baan is.
De heer de Groot (KVP) wijst op
het oordeel van andere deskundigen
die aan het IJselmeerwater de voor-
keur gaven boven het rivierwater,
door hen het riool van Duitsland
genoemd. Spr. vraagt voorts naar 't
gerucht, dat reeds materialen voor
dit werk in 't buitenland zouden zijn
besteld.
Meerdere Statenleden betuigden
hun instemming met het plan en met
de gekozen NV-vorm; men prees
voorta de gelukkige samenwerking
tussen de Provincie en de gemeente
Amsterdam.
De heer Prakken betoogt, dat de
uitdroging der geestgronden ln Ken.
nemerland hier niets mee te maken
heeft; dat is geen kwestie van water
onttrekking, doch een kwestie van
onvoldoende waterbeheersing, waar
voor een commissie van deskundi
gen een oplossing aan het zoeken is.
Tegenover het oordeel van de des
kundige, die het Lek-water minder-
geschikt oordeelt, stelt spr. het oor
deel van'andere deskundigen die 6r
anders over oordelen. Wat het ge
rucht over bestellingen in 't buiten
land betreft, geeft spr. de verzeke
ring. dat er nog niets besteld is, dat
zou ook voorbarig zijn, omdat de
N.V. nog niet bestaat. Zo mogelijk
zal de Ned. Industrie worden inge.
schakeld. Ook verzekert spr., dat de
schoonheid van het duingebied door
deze inundatie niet geschonden zal
worden. Hoewel met aarzeling werd
de voorkeur gegeven aan het Lek-
plan boven het IJselmeerplan, dat
verschillende bezwaren had met het
oog op de inpoldering en het zout
gehalte.
Het voorstel werd tenslotte z.h.st.
aangenomen, waarmee de voorzitter
de Staten geluk wenste.
t Advertentie)
voor elke vrouwen- en meisjeshand,
vooral in herfst en winter, is een
tube Hamea Gelei (Mijnhardt) pr 90 ct.
IJS EN WEDER DIENENDE
Volgens een opgave van de
K.N.S.B. worden bij aanhoudende
vorst de volgende wedstrijden
gehouden:
Zaterdag 23 December:
iJs T.T. op het Zuidiaardermeer
over 75 KMi Start 12 uur.
Zondae 24 December:
Provinciale kampioenschappen
van Groningen langebaan (500,
1500 en 500 M.) te Veendam.
Het Hollandse Merendistrict
organiseert Zaterdag en Zondag:
Molentocht over ong. 50 KM, ge
heel geprojecteerd door het Zuid-
Hollands polderlandschap. Start
plaatsen zijn geopend vanaf 10
uur v.m. te Leiden, Hotel Belle-
vue en te Oudewetering in Pavil
joen „De Brasem".
De 3 provinciëntocht over ong.
50 KM, geprojecteerd over polder
water in de provincies Noord- en
Zuid-Holland en Utrecht. Start
plaatsen zijn geopend vanaf 10
uur v.m. te Uithoorn in Hotel
Verhoek, bij tolhuis Leimuiden,
ln Café Uyttewaal, te Nieuwkoop
in Café Kelder en Sluitkade (Ze
venhoven) in Café Broekhof.
Het ijs op de meren en plassen
is nog niet betrouwbaar, doch in
dien de vorst aanhoudt, zullen
tijdens de a.s. Kerstdagen de be
kende eerste, tweede, derde en
vierde merentocht worden ge-
rouden.
FAILLIET VERKLAARD
De Alkmaarse Arrondissements
rechtbank heeft Donderdag het fai-
lissement uitgesproken van de win
kelier W. J. Willems, wonende aan
de Keizerstraat 48 te Den Helder.
Mr. R. W. J. C. van de Wall Rake
is Rechter-commissaris, Mr. H. J.
Knuwer curator.
FEUILLETON
47-
„Och, wat krijgen wij een lièf,
aardig vrouwtje in huis. Ze is
zo vriendelijk en goed, net iets
voor onze meneer Robert
En terwijl er in de keuken zo
gekeuveld werd, stonden Herta
en Robert in de kamer zwijgend
tegenover elkaar. Alleen hun
ogen spraken, maar wat deze
zeiden, was dwingend en duide
lijk. Want plotseling kwam Her
ta naar Robert toe, sloeg haar
armen om zijn hals en b.ood hem
in liefelijke verlegenheid haar
zachte rode lippen.
„Waarom doe je zo koel tegen
me. liefste?" fluisterde ze nau
welijks hoorbaar.
Tóen kuste hii haartalloze
malen.
Langzaam kwamen ze weer
tot rustige bezinning en toen
pas gaf hii haar antwoord:
„Toen ik hoorde, dat je opeens
zo ontzettend rijk was geworden,
voelde ik mij heel ongelukkig.
Ik vond het vervelend, dat de
mensen misschien zouden zeg
gen, dat je geld een rol speelde
m mijn liefde".
Lachend legde zij de hand op
zijn mond.
„Jij dommerd! Toen jij je zo
veel moeite voor mij gaf, wist
immers niemand iets van die
onverwachte erfenis en ikzelf
wel het allerminst. Ik heb altijd
gedacht, dat die oom allang dood
was. Ik hield van jou, Robert,
zodra ik je zag. En ik weet, dat
het jou precies zo was. Want al
leen uit liefde heb je naar mij
gezocht. .Wanneer jii dat niet ge
daan had. dan was ik verloren
geweest. Wat had ik moeten be
ginnen? De politie zou nooit iets
van mijn ontvoering gehoord
„ebben, als .Ui er hun aandacht
niet op gevestigd had..,."
Ze zweeg even en huiverde b"
de herinnering aan die vreselli-
Stevig sloot hii haar in zijn
armen.
„Van nu af aan zal ik je be
schermen en verdedigen, mijn
lieve Herta. zodat niets kwaads
jt meer dan overkomen. Maar
helaas, helaas moet ik bekennen:
niet ik alléén mocht jou uit de
klauwen van die misdadigers be
vrijden anderen hielpen
krachtdadig mee".
Zij hield haar blanke hand te-
§en zijn mond en hij gebruikte
e kans, om haar slanke vingers
ff» Imcicpn
„Stil, Robert, stil! Ik zei je
toch als, dat ik het alleen aan
jou te danken heb. dat ik niet
het slachtoffer ben van deze vre
selijke bende. Hoe dikwijls heb
ik in miin wanhoop niet gedacht:
„Wig redt me" en mijn enige
troost was dan de gedachte aan
jou. En jij was het ook die mij
redding bracht de anderen
zijn allemaal slechts werktuigen
geweest in jouw handen. Ben je
nu eindelijk tevreden, in plaats
van jezelf te kwellen met dwaas
gepieker?"
„Dat komt alleen, omdat mij
voor jou niets goed genoog
schijnt, omdat ik van je hou.
omdat ik jou aanbid jou
jou.
Haar antwoord verstikte in
zijn kussen.
's Avonds was er een heerlijk
verlovingsfeest. Vader en moe
der Wessler straalden van geluk
en de oude. trouwe Sophie deed
niet voor hen onder Voor Herta
erj Rob.ert leek alles een mooie
droom, in hun ogen lag een
weerschijn van het paradijs. Een
keer 'slechts kwamen tranen in
Herta's bauwe ogen toen ze
aan haar vader dacht en aan
haar moedertje, die ze als kind
reeds had verloren. Ach hadden
ze deze dag eens mogen beis-
ven!
En toen Robert vroeg, waar
om ze zo stil voor zich uitkeek,
vertelde ze wat er in haar om
ging. Toen pakte hij haar nand
en nield deze vast in de zijne.
Lang zaten ze zo zwijgend naast
elkaar.
De verloving van de enige
zoon van hun werkgever werd
ook '«oor heel het personeel en
alle arbeiders der fabriek een
gioot feest.
Moeder Wessler liet in de tuin
van de villa tafels en banken
/(•Len en er werd een heerlijk
feestmaal opgedist, dat allen
zich terdege lieten smaken, al
had Sophie het ditmaal niet be
reid. Voor zoveel mensen koken,
ging haar kracht toch werkelijk
te boven. Doch in hotel „De
Witte Roos," dat dichtbij de fa
briek lag. was er in een mini
mum van tijd voor gezorgd. Bier
en wiin stonden vrjj ter beschik
king. En toen het feest ten einde
liep en een driewerf hoera op "t
jeugdige paar werd aangeheven,
kwam vader Wessler de tuin in,
om te zeggen, dat alle huisvaders
de volgende dag op zijn kantoor
konden komen, om een klem
geschenk in geld voor hun km-
deren in ontvangst te nemen.
Toen scheen er aan het gejuich
geen einde te komen. En net
stadje Reut sprak nog lange
lange tijd daafna over de verlo
ving van Robert en Herta.
Frans Valentin, die natuurlijk
ook op het feest was uitgeno
digd, zat naast Cissy, die met
stralende ogen genoot van het
geluk van haar vriendin.
„Wat heerlijk toch dat die
nare tijd nu voorbij is, en nooit,
nooit meer zal terugkeren".
„Ja", knikte hii instemmend,
„zo is het goed. En ik ben blij.
dat dat brave echtpaar Wegner
nu weer vrii kan ademen. De
schuld van de man is al ver
jaard en trouwens, ik zou alles
m het werk gesteld hebben, om
hem tegen straf te beschermen,
als daar gevaar voor geweest was
Zulke mensen zijn niet zo slecht.
Uw stiefvader is misschien niei
veel beter dan Friederike Stan-
dike. Ludwig Hofner en de an
dere leden van de organisatie, de
chef incluis; gelukkig hebben wn
ze allen gearresteerd, zodat ze
hun gerechte straf niet zullen
ontgaan."
Cissy keek stil voor zich uit.
„Mijn stiefvader houdt niet
van me. Ik ben een last voor
hem en moeder durft zich niet
tegen hem verzetten En mijn
stlefzusje en broertje waren ook
nooit aardig voor me. Neen ik
zou nooit meer naar huis terug
willen."
„Wat wilt u dan beginnen?"
Dapper keek ze hem aan.
„Voorlopig help ik hier in de
huishouding, al voel ik dan ook,
dat mijn hulp totaal overbodig
is. Maar later kan ik als steno
typiste in de fariek werken.
Ik leer nu op kosten van men<vi
Wessler machineschrijven en ste
nograferen en omdat ik "oed
mijn best doe, maak ik flinke
vorderingen. Ach, wat ziin e
hier goed voor w. Zr n u.-.
allemaal van Hertha en om1n
ik haar in de vreselijke tiid van
haar gevangenschap een beetje
mocht bijstaan, wordt ook een
deel van de liefde aan mij ge
schonken."
Vol ontroering keek Fr»ns Ve-
.entin naar het tengel meisje
naast hem. dat zich met zoveel
eenvoud op de achtergrond
plaatste. Het werd hem warm om
het hart-. Toen boog hij zich
naar haar toe:
.Denkt u dat u alleen bemind
kunt worden om wat u voor de
bevrijding van Herta deed? Ge
looft u niet, dat er iemand is. die
u om uzelf liefheeft?"
Ze glimlachte verlegen.
„Ach, wie zou voor mij enige
belangstelling hebben, als niet
eens mijn eigen familie...."
Haar lippen trilden. Hij nam
haar kleine handen in de zijne.
Als schuwe, bange vogeltjes za
ten ze daar.
„Je bent nog zo jong Cissv. dat
!k niet weet. of een man die ei
genlijk veel te oud voor ie is ie
wel over liefde spreken mag..?"
„Wat bedoelt u daarmee?"
„Dat ik van je houd, zielsveel
van je houd, lieve kleine Cissy"
Vol lieve verwarring en verle
genheid keek ze hem aan.
Houdt u werkelijk van mij?
Werkelijk van mij?"
„Alleen van jou. En daarom
vraag ik je: Vind je mij niet te
oud? Wil je mii tot man hebben
cpdat ik jou op mijn handen kan
dragen en verwennen mijn lieve
kleine schat?"
Tranen rolden over haar wan
gen.
„Dat had Ik nooit gedacht
dat had ik nooit kunnen dro
men."
En toen keek ze met haar gro
te bruine ogen naar hem op.
„Mag ik nu werkelijk „jij en
jou zeggen en .Frans....?"
„Neen, ie moet het en anders
wordt ik boos op ie en zal een
aanklacht tegen je indienen we
gens het verheimelijken van op
rechte liefde." antwoordde hii
met vrolijke humor, en toen
zochten zijn lippen de hare, en
ze deden hetzelfde, wat Robert
en Herta gedaan hadden: ze kus
ten elkaar vol innige liefde En
ze gingen zo geheel op in hun
long geluk, dat ze niet eens de
voetstappen hoorden die hen na
derden. Plotseling hoorden ze
lachende stemmen en Robert
riep overmoedig uit:
„Nu verzoek ik dringend dat
jullie bruiloft op dezelfde dag
gevierd wordt als de onze!'
Ondanks de verrassing had
Frans zich spoedig hersteld.
..Als je de trouwdag niet tr
lang uitstelt, ga ik met je voor
ste] accoord. Want ik zeg ie: lan
ser n weken wil ik niet
wachten, om miin lieve vrouw
tje naar ons eigen huisje te
brengen."
„Ik denk er precies zo over.'
verklaarde Robert. .En nu moe
ten wij onze toekomstige echt
genoten nog vragen, of zij het
goed vinden. Nu mag ik jullie
antwoord horen?"
„Ja maar alleen bevestigend.'
voegde Frans Valentin er over
moedig aan toe.
Dit antwoord werd weliswaar
niet gegeven, maar het zwijgen
der meisjes was zo welsprekpnri
dat het alle woorden overbodig
maakte.
EINDE.