Uitrijden van Dorpentocht 1950
was een grote sportprestatie
Lemstra (60 jaar) zeilde op de schaats
met een snelheid van 70 kilometer
Katholieke bloembollenkwekers
becritiseren L.T.B.
PU ROL
m jong ËM OUII
Zeer grote deelname - niet al te
best ijs en felle koude
Fouten in organisatie
Notaris Pinxter
naar Lisse
Drama te Marum
IJszeilen in barre koude te Wormer
Begin maar ka!m-aanf
dan komt 't vanzelf in orde
KLEUR WEDSTRIJD
FOUTENWEDSTRIJD
TEKENWEDSTRIJD
DINSDAG 2 JANUARI 1951
PAGINA 3
(Van onze verslaggevers)
Van liefde voor de sport gesproken. Ongeveer 5000 scfiaats-
enthousiasten hebben in de vroege, ijskoude morgen van de
Oudejaarsdag de schaatsen, de fiets of de motor genomen om
op tijd aanwezig te zijn bij de start van de 4de Dorpentocbt
door Noord-Holland, en velen van hen hadden daarvóór hun
kerkplicht nog vervuld.
Uit sportief oogpunt bezien zijn deze massale tochten over de
bevroren sloten en vaarten van ons gewest dan ook een groot
succes geworden. Er was wat volharding voor nodig om bijvoor
beeld de lange tocht uit te rijden met zo'n snijdende wind op
hele trajecten pal in het gezicht en op ijs dat op vele plaatsen
verre van ideaal was. En toch waren er maar weinig uitvallers.
Zelfs vele dames volbrachten met succes een tocht waarvoor
mannen zich eerst nog eens bedachten. Een bravo dus, voor
allen die op deze manier de ijssport verkozen boven de knus
heid van de warme huiskamers!
Nu wat anders: er zijn nogal
wat boze woorden aan het adres
van de Ijsbond Hollands Noor
derkwartier, die de Dorpentocht
organiseerde. Terecht. Alle toch
ten waren langer dan het pro
gramma vermeldde. Zo moesten
de rijders, die zich voor de 30 km-
tochten hadden opgegeven, een
Onwezenlijk, gelijk de figuren
uit de boeken der stoutste fan
tasieschrijvers, lijkt deze jonge
piloot van een Amerikaanse
straaljager, die op Korea zijn
plicht vervult. De beschermen
de helm en kledij, de talloze
instrumenten waarmee hij om
ringd is, transformeren hem tot
een „marsbewoner". Maar elk
onderdeeltje van de uitrusting
en installatie is ontworpen, om
hem een maximum aan veilig
heid te verzekeren, wanneer
hij in duizelingwekkende snel
heid kilometers boven het aard
oppervlak raast om de vijand
te bestrijden.
afstand afleggen die dicht bij de
45 kilometer lag. Zo ook met de
85 km-rijders. Wanneer deze allen
12 stempels hadden verzameld,
hadden zij er een tocht opzitten
van ongeveer 110 kilometer. Dit
was begrijpelijkerwijze een grote
teleurstelling voor vele rijders en
het tijdschema kwam er wel door
in het gedrang.
De organisatie was trouwens in
meer opzichten niet volmaakt; zo
kon het gebeuren dat rijders, die
in Zaandam, Purmerend of Alk
maar waren gestart, in de Hulk,
onder Scharwoude aangekomen,
werden doorgestuurd naar Ur-
sem, zonder dat zij Hoorn hadden
aangedaan voor het halen van
een stempel. In de buurt van
Zaandam waren ook enige ijs-
clubs in gebreke gebleven te zor
gen dat het traject voldoende
was geveegd en voor de nodige
veiligheid was gezorgd.
Andere ijsclubs daarentegen
hadden de trajecten, die aan hun
zorg waren toevertrouwd, uitste
kend voor elkaar. Dat het ijs op
sommige plaatsen een beetje hob
belig was of nogal veel scheuren
vertoonde, konden zij tenslotte
ook niet helpen.
Grote belangstelling
De belangstelling voor de Dor-
pentochten was nog groter dan
het vorig jaar. In totaal zijn er
ongeveer een 5000 deelnemers
(sters) geweest. Alleen uit Zaan
dam vertrokken er al een kleine
3000 rijders en rijdsters, voor een
groot deel Amsterdammers. Alk
maar zag 425 rijders van start
gaan. Hoorn was het beginpunt
voor ruim 600 deelnemers(sters).
Uit de startplaatsen Zaandam
en Purmerend moesten tochten
gemaakt worden van 30 en 70
kilometer. Het lange traject van
(officieel) 85 kilometer ging van
uit Hoorn of Alkmaar.
De deelnemers, die in Hoorn
gestart waren, reden eerst via
Avenhorn naar Schermerhorn,
waar de route aansloot op die van
de Alkmaarse rijders: over Spij
kerboor, Jisp, Zaandam, Ilpen-
dam. Monnikendam, Edam en
Oosthuizen weer naar Hoorn. De
anderen moesten dan nog verder
naar Alkmaar, maar enkelen van
hen, die na vijf uur nog in de
Coenstad arriveerden, namen wij
selijk voor de rest van het traject
maar de rails in plaats van de
schaatsijzers. Ze hadden er toen
toch al ongeveer 85 kilometer op
zitten en waagden zich maar niet
aan een tocht door het schemer
donker.
Uit Hoorn en Alkmaar werden
ook tochten van 30 kilometer ge
houden.
De hoofdkwartieren
In Alkmaar had de heer H. G.
Rijs, bestuurslid van de afdeling
Noord-Holland, met een staf van
vijf man zijn hoofdkwartier op
geslagen in café „De Friese Brug".
De meesten van de 425 deelne
mers maakten een dankbaar ge
bruik van de pendeldienst die de
NACO met een van haar bussen
onderhield tussen de Friese Brug
en de Omval, het punt waar de
schaatsers op het ijs konden stap
pen.
In Hoorn heerste er de gehele
dag. van 's morgens half acht tot
bijna hetzelfde uur 's avonds, een
gezellige drukte in en om ..De
Keizerskroon", waar de controle
post was gevestigd en van waar
uit de organisatie werd geleid.
Dat het Noordhollandse winter
landschap veel aftrek vond bij de
schaatsenrijders, bleek uit het
feit dat er deelnemers waren uit
Breda, Friesland, Groningen en
de provincie Utrecht.
Uit Den Haag was zelfs een
sportieve jongeman gekomen die
per fiets de tocht naar Alkmaar
had gemaakt, daarna de schaat
sen onderbond voor het rijden
van de lange route en tenslotte
met de medaille op zak fietsend
naar Den Haag vertrok.
De oudste deelnemer was de
68-jarige heer van Zoonen uit
Nieuwe Niedorp, de jongste bleek
de 14-jarige J. Vethaak uit Alk
maar te zijn.
Door de toestand van het ijs
kon het natuurlijk niet uitblijven
dat zich hier en daar wel enige
valpartijen voordeden, waardoor
rijders moesten uitvallen. Onge
lukken van ernstige aard zijn er
echter niet voorgevallen.
Ondanks de fouten die er ge
maakt zijn verdient de Y.H.N.
alle lof voor de organisatie van
deze massale schaatstochten,
waarvoor in korte tijd bergen
werk verzet zijn. De stemming
onder de deelneemsters en deel
nemers was overal uitstekend en
dat het allergrootste deel van hen
aan de eisen, die bovendien door
het weer en het ijs nog ver
zwaard werden, kon beantwoor
den. maakt hun prestatie des te
groter.
De Katholieke bloembollenkwekers en -exporteurs, welke reeds
in November 1949 het initiatief hadden genomen tot oprich
ting van een Katholieke vakorganisatie voor het bloembollen-
bedrijf, hebben op Donderdag 28 December j.l. een goed bezette
vergadering gehouden te Lisse.
In deze vergadering heeft het
bestuur dé leden uitvoerig inge
licht over de moeilijkheden, wel
ke de jonge vereniging in het
eerste jaar van haar bestaan heeft
ondervonden van de zijde van 't
hoofdbestuur van de Katholieke
Land- en Tuinbouwbond (LTB),
hoewel toch eigenlijk van deze
zijde niets anders dan medewer
king verwacht had mogen wor
den. Nadat het hoofdbestuur van
de LTB zich eerst lange tijd had
verzet tegen de vorming van een
juridisch zelfstandige vereniging
is tenslotte binnen het verband
van de LTB een Vereniging op
gericht onder dezelfde naam die
de groep Katholieke bloembollen
kwekers en -exporteurs reeds in
1949 voor haar Vereniging had
gekozen. Over de oprichting van
de door de LTB opgerichte vak
organisatie, heeft ook geen over
leg plaats gehad met de reeds be
staande vereniging.
De vergadering was van oordeel
dat de binnen het verband van de
LTB opgerichte vereniging niet
voldeed aan de vereisten van zelf
standigheïd en doelmatigheid,
welke aan een vakorganisatie
voor het bloembollenbedrijf ge
steld mogen worden.
Om deze reden schaarde de ver
gadering zich dan ook unaniem
achter het voorstel van het be
stuur om de door een belangrij
ke groep Katholieke bloembol
lenkwekers en -exporteurs in '49
opgerichte vereniging te laten
voortbestaan en met de door de
ze Vereniging aangevangen ar
beid voort te gaan.
Ter vergadering werd door de
voorzitter, de heer C. Ph. Freriks
medegedeeld, dat de Vereniging,
reeds meer dan 70 leden telt, die
tezamen een belangrijk deel van
het bloembollen-areaal bestrijken
Wel samenwerking.
In de statuten der Vereniging
werden enige wijzigingen aange
bracht terwijl verder werd beslo
ten de naam van de Vereniging te
wijzigen in: Vereniging van Ka
tholieke Ondernemers in 't Bloem
bollenbedrijf.
Door het bestuur werd nog me
de gedeeld, dat de Vereniging be
reid blijft om met de LTB tot een
samenwerking te komen, voorop
gesteld dat ook het hoofdbestuur
van de LTB tot deze samenwer
king bereid is.
Bii Konlnkliik besluit van 29
December 1950 is benoemd tot
Notaris ter standplaats Lisse de
heer F.J.M. Pinxter.
De heer Pinxter heeft ongeveer
22 jaar het notariaat vervuld ter
standplaats Schoorldam. Hoewel
behorende onder de gemeente
Warmenhuizen, had de heer
Pinxter zich volkomen georiën
teerd op Schoorl, waar hij actief
deelnam aan het parochiële leven.
Wij wensen notaris Pinxter en
zijn gezin van harte alle goeds toe,
in zijn nieuwe standplaats.
Belangstellend bekijken de prinsessen Baetrix, Irene en Margriet
de talrijke souvenirs, welke uitgestald liggen achter een raam
van een der winkeltjes in Sankt Anton, waar de prinsessen
thans met haar ouders vertoeven.
JONGEMAN VERMOORD
RODEN. In de nacht van 30
op 31 December j.l. omstreeks 24
uur heeft onder de gemeente
Marum (Gron.) de 30-jarige boe
renknecht I. P. te Roden de twee
gebroeders Stokroos met messte
ken dermate verwond, dat een
van de broers kort daarop over
leed. De toestand van de tweede
is zeer zorgwekkend. De twist
was begonnen om een meisje.
DE TOESTAND
VAN DE VAARWEGEN
Vaarweg DelfzijlGroningen
Harlingen: provincie Groningen
varen in convooi mogelijk. In de
provincie Friesland wordt heden
vanuit Harlingen gebroken. Op
de overige vaarwegen in Fries
land, Groningen en Drenthe is
de vaart gestremd.
Twenthekanalen: EefdeHen
gelo wordt door breken openge
houden.
Den HelderAmsterdam en
AmsterdamRotterdam varen in
convooi mogelijk.
IJselmeer: hele vaar gestremd.
SLIJKHUIS NAAR AMERIKA
Slijkhuis heeft de uitnodiging
aanvaard om in de komende
maanden deel te nemen aan de
belangrijkste wedstrijden over 1
mijl op overdekte banen in
Amerika Hij zal daar o.m. de
Amerikanen Don Gehrmann en
Fred Wilt, de Engelsman Ban
nister en misschien de Zweed
Bengtson ontmoeten. Ook Arthur
Wint (Jamaica), Mac Donald
Bailey (Trinidad) en de Zweden
Lundberg en Widenfeldt worden
in de Ver. Staten verwacht.
(Advertentie)
Ijsvermaak geeft rutve huid
verzacht geneest
(Van onze sportredacteur)
WORMER. Weet ge wat de
grootst denkbare tegenstelling is'?
Dat is een vurige Zuid-Ameri
kaanse rumba, luid uit de micro
foon geschetterd in een koude, die
waar in Nederland dan ook. nau
welijks heviger geweest kan zijn
dan Zaterdagmiddag od het Zwet.
de iizige bevroren plas in Wor
mer. Dat we toch de meest barre
omstandigheden van ons klimaat
hebben getrotseerd had een wel
zeer bizondere reden. In Wormer
werden nameliik voor het eerst
in de geschiedenis van onze va
Nog enkele dagen Kerstvacantie. Een pracht gelegen
heid dus om aan deze wedstrijd deel te nemen.
De bedoeling is dat bovenstaande tekening zo fraai
mogelijk gekleurd wordt.
Aan deze wedstrijd mogen deelnemen de kinderen van
onze abonné's. De plaat moet men uitknippen en boven
of naast de plaat vermelden je voornaam, je achter
naam, je adres, je leeftijd.
Alle inzendingen moeten vóór 14 Jan. .ingezonden zijn.
In bovenstaande plaat heeft de tekenaar veertien fouten
gemaakt. Deze fouten moet je op een afzonderlijk
velletje papier schrijven en daaronder vermelden:
voornaam, achternaam, adres, leeftijd.
De inzendingen sluit men in één env., waarop
men vermeldt „Prijsvraag". De env. kan men bezor
gen aan een van onze bureaux of per post toezen
den. Aan deze wedstrijden zijn een groot aantal
prijzen verbonden. De prijswinnaars ontvangen van
ons een lijst van de prijzen en dan mag men zelf
uitkiezen wat men het liefst wil hebben.
De tekenwedstrijd is het moeilijkste. Men moet de plaat
natekenen doch zonder de fouten die de tekenaar er in
gemaakt heeft. Men neemt dus een wit of licht gekleurd
papier, maakt daarop de tekening en zet daaronder
voornaam, achternaam, adres en leeftijd.
De tekening uit de krant knippen en daarop ook naam
enz. vermelden en bijsluiten.
Aan deze wedstrijd kunnen ook de ouderen deelnemen.
Alleen abonné's of kinderen van abonné's mogen deel
nemen.
Men kan aan één, twee of alle drie
wedstrijden deelnemen
dcrlandse iissnort nationale iis-
zeilwedstriiden on de schaats ge
houden.
Nou ja, „nationaal" stond er
wel op het reglement van de
„Sectie Sport van de Wormer Ge
meenschap" die de wedstrijden
organiseerde, maar de 16 deelne
mers kwamen niet verder van
daan dan van Zaandam, Lands
meer, Wormerveer of W-ormer.
Maar dat doet er niet toe, de
winnaar van deze strijd kan zich
evengoed gerust de titel van Ne
derlands kampioen aanmeten. We
hadden wel eens een ander wil
len zien die het vlugger kon.
Hoe het gaat
We zullen eerst eens wat moe
ten vertellen over dat ijszeilen.
Het gebeurde hier dus niet per
slee met een zeil erop. Nee. ge
woon op de schaats, op door
lopers, die voor deze speciale
sport een beetje ronder geslepen
moeten zijn dan anders. De ijs-
zeiler is uitgerust met een drie
hoekig zeil van 3 meter hoogte
dat hij als een schild in zijn hand
houdt. Verder is het vrij eenvou
dig zult ge zeggen: de wind
blaast er wel in en je laat je
maar gaan. Ja, ja, en dat zeker
op het glasharde ijs van het
Zwet, met een straffe zuidenwind
in de flank en met een snelheid
van 40 of meer kilometer per
uur! IJszeilen is een sport die
kracht, evenwichtsgevoel en durf
vereist.
De winnaar
Er waren Zaterdag 16 deel
nemers die de 12 km route twee
maal moesten zeilen, eenmaal
allen tegelijk en daarna 9 in de
verliezersronde en 6 in de finale.
De naam van de winnaar van
deze wedstrijden hebben we al
verdiend in de kop gezet. Het is
de heer Lemstra uit Zaandam,
bijna 60 jaar, maar toch vlugger
dan al die vijftien jonge potige
knapen, die weggedoken achter
het zeil over de baan suisden.
We hebben hem, vlak nadat
hij als eerste van de zes finalisten
de boei bij de finish had aan
geraakt meegetroond naar de
koffiekamer van het botenhuis
„Zwet en Merken" waar de be
langstellenden vlak bij de hete
kachel de ijsbloemen nog van de
ruiten moesten ademen om de
aankomst van de anderen te zien.
Deze kleine man met zijn
levendige ogen in een echte
Friese kop, beoefent het ijszeilen
al van zijn twaalfde jaar af. „Ik
kom van de Lemmer" vertelt hij
ons, „daar bestond een grote be
langstelling voor het ijszeilen.
Mijn broer en ik waren er grote
liefhebbers van en bleven het,
ook toen wij 23 jaar geleden in
Zaandam gingen wonen".
De twee jonge Friezen gingen
vroeger al zeilend over het ijs
naar Marken onder de bewonde
rende blikken van de schaatsers
die aan zulk een snelheid niet
konden tippen. Lemstra vertelt
dat het zeil door hemzelf is ont
worpen en dat hij enige jonge
kerels, onder wie zijn eigen zoon,
de kunst heeft geleerd. „Maken
ze al vorderingen" vragen we
hem. „Nou, let U maar op, ze
zaten me vandaag al vlak op de
hielen", glundert de sportieve
baas die er plezier in heeft dat
zijn leerlingen zo'n goed figuur
sloegen.
70 Kilometer
„Hoe vond U het ijs vandaag'
vragen we, omdat we vinden dat
een gemiddelde snelheid van
ruim 40 kilometer aanzienlijk
lager is dan de 100 kilometer, die
ijszeilers (naar men beweerde)
kunnen halen.
„Het ijs was ideaal vandaag",
verzekert de heer Lemstra, „en
ook de wind die we op de heen
weg een klein beetje in de rug
hadden, was prachtig voor de
zeilerij. Ik schat dat ik op som
mige momenten een snelheid
heb bereikt van 70 kilometer per
uur. Mijn grootste snelheid is
100 km geweest, dat was in 1923
bii een harde wind en zeer glad
ijs".
Ondertussen was het tijd ge-'
worden voor de prijsuitreiking
en de huldiging van de winnaar,
die tussen alle toespraken zelf
nog even de gelegenheid aan
greep om nog wat propaganda te
maken voor de mooie sport van
het ijszeilen. „Begin maar kalmr
an. dan komt 't vanzelf in orde".
Hier hebt U tenslotte de namen
van de zes finalisten en de tijd
waarin ze de 12 kilometer afleg
den. U zult merken dat sommige
van hen sneller waren dan Kees
Broekman op de 10.000 meter.
1. Lemstr/. Zaandam, 17 min.
2 sec.: 2. De Waal, Landsmeer, 17
min. 56 sec.; 3. Verhoef, Lands
meer, 20 min. 23 sec.; 4. Kooy,
Koog a.d. Zaan, 20 min. 56 sec.;
5. Keizer, Wormer, 20 min. 57
sec.; 6. Heine, Wormer 21 min.
GEEN WEDSTRIJDEN
IN ANNA PAULOWNA
ANNA PAULOWNA De
wedstrijden om het korte baan-
kampioenschap van Noordhol
land voor mannen, die op Zon
dag 31 December te Anna Pau-
lowna zouden worden verreden,
zijn in verband met de toestand
van de baan afgelast.
Hier ziet U enige deelnemers aan de ijszeilwedstrijden op het
Zwet in Wormer. De rijders houden het zeil met de punt naar
achteren tegen de wind gekeerd. In het midden van de dwars-
lat zit een handvat waarmee het zeil vastgehouden wordt. Om
te kunnen stoppen moet het zeil horizontaal boven het hoofd
worden gehouden, zodat het geen wind meer kan vangen.