Mislukte" seminarist werd
vele omwegen lekebroeder
na
kans
Paasdagen - bollendagen
Hoe de Paasdatum te berekenen?
Poasklanken in de aether
'T HEILIG BRUURKE VAN MEGEN
a
ng Zeaen
t Orbi"
Opgegroeid langs de oude
straten van Alkmaar en Hoorn
Achter de blonde duinen
zit goud in de grond
ZATERDAG 24 MAART 1951
PAGINA 11
begrippen en
niet van horen
■at door velen
t huwen „buiten
en dus het laten
„huwelijkse voor-
raard is dit in een
et volledig op te
/olstaan dan ook
langrijke punten
In de eerste plaats
laad bereiken, dat
hetwelk man of
bij hun huwelijk
het vermogen,
het huwelijk, b.v.
erfstelling „op-
n degenen, die dit
iracht. Dit vermo-
liet vermengd met
:re partij, zoals bij
ip van goederen
is. Ook omtrent
chikkingsrecht ten
i der partijen kan
:n van huwelijkse
rekening worden
Itje voor de dorst.
an een en ander
ien b.v. alleen de
t en het zou hem
dat een faillisse-
eljjk is, de schuld-
rhaal kunnen vin-
togen van de man.
dan steeds voor
taar eigen vermo-
en later de man
mor de oprichting
zaak of met haar
staan voor een
Vanzelfsprekend
belangrijke reden
en van huwelijkse
[et vermogen van
een appeltje voor
teraard elke ge-
luiten, doch men
tzondering maken
vruchten en in-
>k van winst en
orm, naast uitslui-
emeenschap, zeer
cozen. Daarnaast
bepaald worden,
lt haar inkomsten
eel bijdraagt in de
de opvoeding der
hebben hiermede
logelijk het voor
gebied van huwe-
den vermeld. Al-
e acte van huwe-
den moet beslist
ris worden opge-
nige tijd voor de
luwelijk. Wie dit
rouwt automatisch
van goederen, een
we nooit meer
n maken of kun-
frbi et Orbi". die
het Hoogfeest van
gelovigen over de
;al geven, zal door
worden nitgezon-
25.55 en 19.81 M.
ie begint om 11.50
middengolf door
ider worden over-
DIE DE HEER GE-
ALLELUIA
AR BLIj OM ZIJN
UCEN, ALLELUIA
het Paas-Officie
dat anders en
Nu kan het zijn
eerder aan bod
eieren voor die
worden versleten,
ïaar even warmer
de meerkoet, de
aterhoentje met
een zes tot tien
De Fazant doet
maar de patrijs
kroon te spannen
vijftien en meer
ster en visdiefje
die zowel in de
de weilanden
in ook niet lang
achten.
weken, en dan
eer gesloten. Dan
ons geluk in de
zameling, die de
heeft gestrooid,
maar ftns dienen
het doodgewone,
rsmaden kippenei.
Bruurke in zijn jonge jaren
Vrijdagmorgen 22 December 1950 overleed in het oude Minder
broederklooster te Megen broeder Everardus Witte. Tweede
Kerstdag werd hij ten grave gedragen o* Ier opmerkelijk-grote
belangstelling van Megen en omgeving. Wat was er met deze
eenvoudige lekebroeder, dat de hoogeerw.- pater Provinciaal
in eigen persoon zijn uitvaart en begrafenis kwam doen? In dit
artikel zullen wij u in grote trekken daar iets van vertellen,
het eindoordeel daarover natuurlijk aan de de Kerk latend.
Geboren te Hoorn in Noord-
Holland 25 Juli 1868 en ten doop
gehouden in de voormalige Min
derbroedersstatie „de dry Tulpen"
aan het Achterom, groeide de
kleine Jan Witte in een huise
lijke sfeer van voorname eenvoud,
van godsvrucht en goedheid op tot
een zachte, lieve kleuter, een
vriendelijk manneke met prachtig
krulhaar en een paar mooie le
vendige ogen. „Och" zeiden
moeders, die hem naar de mode
van die tijd gekleed in knierokje,
naar de bewaarschool zagen ko
men „van wie is dat 'n kind".
De Zuster bidt
Voor dét kind, gedurende meer
dere uren van de dag aan haar
zorgen toevertrouwd, bad de
Zuster van de bewaarschool
iedere dag, dat God het de genade
van het priesterschap mocht
«ïfTl pn Ir pri
Ten dele achtte zij haar gebed
reeds verhoord, toen „haar"
kleine Jan eenmaal overgegaan
naar de grote school bij de
Zusters misdienaar werd en haar
dagelijks meer stichtte door zijn
houding en zijn devotie aan het
altaar. Het hinderde haar alleen,
dat deze „lieve jongen" buiten de
kapel soms wat erg kort-aange-
bnnden kon zijn: hij liét zich
nooit een lofprijzend woord noch
een toespeling van haar op zijn
toekomst welgevallen. Hii wist
naarmate hij groter werd pre
cies wat hij wilde, deze knaap,
en dat zou "hij met vader en
moeder wel uitmaken. Daar had
de Zuster niets mee nodig
Vriendschap
Vader, die zeepzieder en kuiper
was van beroep, "erhuisde in 1878
met zijn gezin naar Alkmaar om
er deelgenoot te worden in de
bierbrouwerijen van zijn broer.
Hij vestigde z; m de voormalige
pastorie der Minderbroeders naast
de kerk van St. Laurentius aan
het Verdronkenoord. Moest Jan
er een voorbestemming in zien
in een voormalige Minderbroe-
derskerk te zijn gedoopt en thans
té wonen in een oude pastorie
van de paters? Wat weet een jon
gen van een jaar of twaalf van
voorbestemming! Hij heeft op
school een vertrouwde vriend:
Evert Rijkenberg, die priester w".
worden, evenals hijzelf. Zij pra
ten daar samen veel over en be
reiden er zich alvast zo'n beetje
op voor door in hun gezelschap
nooit een onvertogen woord van
schoolmakkers te dulden. V
het overige zijn het een paar
heerlijke rakkers, die bij tijd ->r.
wijle het hele huis aan het Ver
dronkenoord in rep en roer kun-
ner zetten
Seminarist
Samen met zijn vriend Evert
vertrok Jan Witte 1881 naar het
Seminarie Hageveld, beiden in
lange broek. Dat hoorde zo. Een
maal priester geworden, konden
zij immers nog lang genoeg in
kuitbroek rondlopen! Maar jon
gen, wat moest je daar een hoop
voor leren om priester te worden!
En met Jan Witte zTi studie wilde
het maar slecht vlotten.
Of wilde hij beslist pater wor
den? Mei 1883 verhuisde hij van
Hageveld naar het college der
Minderbroeders te Venrav, doch
m '85 gaf hij het op. „Priester
worden" zei hij „is te hoog
voor mij. Ik ben het niet waar
dig"
Bakkersknecht
Na zijn „mislukte" priesterstu
die wilde Jan Witte kunstschilder
worden. Hij bezat een aangeboren
vaardigheid in het hanteren van
penseel en tekenstift. Fantaseren
kon hij ook, want hij stelde zich
maar meteen voor eenmaal
opgeleid te kunnen schilderen
als.ja, als Rembrandt, Waar
om niet! Hoe hoger je mikt, hoe
meer je bereikt. Vader bekeek
het wat nuchterder. „Als je er
een vak bij leert", zei hij, „is het
my goed, Van de kunst alleen, is
maar armoede lijden. Voor mijn
part wordt je er bakker bij...."
Jan Witte werd bakker, wat de
eerste tijd vooral hierin bestond,
dat hij met de broodmand langs
de huizen moest gaan om te ho
ren, of ze hier en daar wat nodig
hadden. En meestal was het dan:
„We hebben eigenlijk niets nodig,
bakkertje, maar omdat jij het
bent, zullen we iets nemen. Je
bent altijd zo beleefd en zo vrien
delijk...."
Portretschilder
Zijn begaafde jongen want
dat was hij iedere dag aan de
overkant van het Verdronkenoord
langs de huizen te zien leuren,
verdroot vader Witte weldra meer
dan hij tegenover zijn zoon deed
blijken. Op aandringen van de
pastoor der parochie maakte, hij
er een eind aan en deed zijn zoon
in de leer bij zekere heer Kla-
zener, toentertijd in Alkmaar een
bekend portret- en kerkschilder.
Onder diens leiding maakte Jan
Witte snelle vorderingen. Met on
verdroten ijver legde hij er zich
op toe de geheime" v„n het „vak"
onder de knie te krijgen, raakte
op die manier zijn ietwat angst
vallige schuchterheid kwijt en
ging van tiid tot tijd met de trek
schuit naar Amsterdam om in het
Rijksmuseum vooral het coloriet
en de lichtval van Rembrandt te
bestuderen, welke hem bizonder
boeiden. Wegens broederdienst
vrijgesteld van militare dienst
plicht, kon hi.i zich geheel en al
wijden aan de schoonheid van
lijn en kleur, welke hij ook in
de natuur zozeer bewonderde. Hij
bleek in menig opzicht een be-
gaarde joneman te zijn: hij was
een meester in het schoonrijden
op de schaats, maar ook teza
men met zijn leraar een vaar
dig arrangeur van kunstzinnige
uitvoeringen in de stadsgehoor
zaal. Met vertrouwen kon hij de
toekomst tegemoet zien. Toch had
hij andere plannen, die hij reeds
met kapelaan Mohr uitvoerig had
besproken. Deze nam hem een
keer mee naar de Benedictijner-
abdij van Maredsous in België.
Onvoldaan kwam Jan Witte van
deze reis terug en ging zich aan
geven bij de Minderbroeders om
er als lekebroeder in te treden.
Midden in zijn werk aan een
groot familieportret kreeg hij be
richt, dat hij zijn intrede kon
doen in het klooster Alverna te
Wychen. Begin November 1891
zegde hij zijn kunstenaarsloop
baan vaarwel om lekebroeder te
worden, hij was toen 23 jaar oud.
Bij zijn kleding als broeder nam
Jan "Witte de naam aan van zijn
vroegere schoolvriend: Everardus.
Dit werd in de dagelijkse omgang
Evert. Maar zo noemden hem
met verloop van tijd alleen nog
zijn medebroeders. Mensen van
buiten het klooster kenden hem
niet anders als „de heilige broe
der" en eenmaal portier ge
worden in Megen, waar hij met
een korte onderbreking vijftig
jaar heeft gewoond als „het
heilig bruurke
Ja, heus een heilige!
Direct na zijn kleding werd
broeder Evert aan het werk gezet
om deuren en raamkozijnen te
verven, ruiten in te zetten en wat
dies meer zij. Inplaats van het
penseel mocht hij voortaan de
verfkwast hanteren. Weg schoon
heidsidealen en Rembrandteske
dromen! Doch wat zou dat! Hij
was niet in het klooster gekomen
om zijn eigen wil te doen, hij was
er gekomen omeen „heilige"
te worden. Ja heus, een heilige!
Wie voor iets anders in het kloos
ter komt, is stapelgek.
Met veel goede moed, een ge
zond verstand en een „eatechis
mus der volmaaktheid" had broe
der Evert zijn intrede gedaan.
Naarstig bestudeerde hij in zijn
vrije tijd de catechismus spelde
en schreef haar uit om ze geheel
in zich op te nemen en ziin kloos
terleven ernaar in te richten. In
de toepassing van hetgeen hij
bestudeerde was hij onverbidde
lijk. Sterk van gestel, kon hij
veel van zichzelf vergen. Honger,
koude en verdere ongemakken
van het kloosterleven verduurde
hij, zonder daarbij ooit zijn gelijk
moedigheid en zijn vriendelijke
voorkomendheid te verliezen.
Van meet af aan was hij een aan
trekkelijke „heilige"
„Wees kunstenaar van
uw ziel".
Zonder een man te zijn van ge
bed, zou broeder Evert nooit een
„heilige" kunnen worden in de
ware zin van het woord. Gebed
maakt nederig en nederigheid is
tenslotte het enige fundament,
waarop een leven van waarach
tige christelijke volmaaktheid kan
worden opgebouwd. Van nature
was broeder Evert gevoelig voor
een waarderend woord, van na
ture ook kort-aangebonden. Met
het een en het ander werd in het
klooster weinig rekening gehou
den: hij moest de anderen maar
nemen zoals ze waren! Zodoende
kreeg hij, fijn-opgevoed als hij
was, ruimschoots gelegenheid zich
zelve klein te maken, gering te
achten, in één woord: zich te
vernederen en zich tegen zichzelf
en ons aller vijand te weren door
een voortdurend en welhaast on
onderbroken gebed. Aldus zijn
dag verdelend in gebed en ge
stage arbeid, bereidde broeder
Evert na verloop van een achttal
jaren zich voor op zijn professie
als Minderbroeder. Bij die gele
genheid preekte zijn oude school
vriend, de eerw. heer Rijkenberg.
„Wees een kunstenaar van uw
ziel" besloot deze zijn toe
spraak.
Hij sliep op de kale grond
Vier maanden na zijn professie,
afgelegd 22 Januari 1899, werd
broeder Evert overgeplaatst naar
Megen om er de vertrouwenspost
van portier te vervullen en te
vens het schilderwerk in huis te
verrichten. Wat dit laatste be
treft, liet de toenmalige gardiaan
hem beginnen met een paar schil
derstukken te maken voor de zij
altaren in de kloosterkerk. Dat
was werk naar Evert's hand, zoals
het ook werk naar zijn hand
bleek te zijn arme mensen aan de
poort gul van aalmoezen te voor
zien, hen te leren bidden en de
catechismus te onderrichten. „Het
zijn zulke goede mensen" was
hij gewoon te zeggen „en zij
missen toch al zoveel".
Hoe hij zelf bad, konden de stu
denten van het gymnasium iedere
Zondag bewonderen, wanneer zij,
voor in de kerk gezeten, broeder
Evert op zijn bidstoel naast de
deur naar de sacristie zagen zit
ten: onbeweeglijk neergeknield,
de magere handen ineen-gevou-
Bruurke als Minderbroeder
wen op de leuning van de stoel,
het hoofd diep gebogen. Altijd
precies hetzelfde en altijd geheel
en al opgaande in aanbidding van
het heilig sacrament. Daar, bij het
tabernakel, konden hem zijn me
debroeders vinden, zodra zijn
ambt als portier of zijn bezighe
den in huis hem maar één ogen
blik de tijd daartoe gunden. Toch
bleef hij voor ieder toegankelijk,
voor een ieder vriendelijk en
voorkomend. Nimmer gaf hij iets
prijs van zijn aangeboren voor
naamheid, ofschoon hij voor
het oog althans zichzelve vol
komen scheen te verwaarlozen:
steeds droeg hij een tot op de
draad versleten habijt, zocht aan
tafel het geringste voor zichzelf
uit, deed daar zo mogelijk nog
een handvol zout bij en sliep,
totdat hij werd ontdekt en het
hem werd verboden, op de kale
grond
Een kluizenaar
Bij al wat hij buiten hetgeen
de kloosterregel van hem eiste,
zich aan vrijwillige versterving
oplegde, en dat was niet gering,
bij al wat hij buiten de voorge
schreven gebeden uit eigen de
votie daar aan toevoegde, en dat
was niet weinig, had broeder
Evert slechts één doel voor ogen:
zichzelf geheel en zonder enig
voorbehoud aan God te kunnen
overgeven. Niets, maar dan ook
letterlijk niets meer van zichzelf
overhouden, om alleen met God
en met God alleen te kunnen
zijn: een kluizenaar, die de stilte
en de eenzaamheid nodig heeft
om zich geheel naar God te kun
nen uitleven. Omstreeks het
feest van St. Joseph 1919 was hij
zover. Ondanks de duisternis,
waarmede God hem omgaf om
hem op zijn trouw te beproeven,
waagde broeder Evert de sprong
in Gods armen, daarbij enkel en
alleen vertrouwend op de raad
van zijn biechtvader, die het
goed met hem voor had. Kon het
heldhaftiger, kon het eenvoudi
ger: een kind, dat zich aan zijn
Vader overgeeft, volkomen!
Sinds dat ogenblik zocht broe
der Evert beslist veracht en mis
kend te worden, zocht hij een
zaam te zijn temidden van zijn
medebroeders, uit medelijden met
de mensen zijn eenzaamheid vul
lend met gebed voor hun nood
wendigheden, wanneer zij hem
daarom vroegen.
Heldhaftigheid van deugd
Een tiental jaren, nadat hij
zich geheel aan God had overge
geven, werd broeder Evert van
wege een euvel aan de voet ont
heven van zijn portiersfunctie,
welke hij dertig jaar lang uiterst
voorzichtig en uiterst gereser
veerd in de omgang met allerlei
slag van mensen had vervuld. Hij
had haar volkomen smetteloos
vervuld.
Dit alleen reeds sluit een held
haftigheid van deugd in, welke
enkel door een dicp-doorleefd in
wendig leven kan worden ver
klaard. Zijn grote ziel was in
staat gebleken hetgeen hij zich
aan kennis van het inwendig le
ven had verworven, tot de uiter
ste konsekwenties in practijk te
brengen, ondanks twijfel en
nachtrumoer, waarmede de Boze
hem van de eenmaal ingeslagen
weg trachtte af te brengen.
Maar in alles, ook In het allerge
ringste van iedere dag, stipt ge
hoorzamend aan de leiding van
overste en biechtvader, bleef
broeder Evert zijn koninklijke
weg gaan, een door God geleide
en door God begenadigde mens,
die nog tijdens zijn leven Gods
wezen mocht aanschouwen
Wij bidden
Wanneer tijdens zijn leven
iemand aan broeder Evert vroeg
om voor hem te willen bidden,
antwoordde hij steevast: „Goed,
wij zullen er samen voor bid
den".
Doet hij, gestorven, dit no£:
meebidden met degenen, die
thans zijn voorspraak bij God
willen inroeDen? Dezelfde avond,
Dinsdag 27 Februari 1.1., toen pa
ter Lohuis in zijn lijdensmeditatie
voor de radio broeder Evert had
herdacht, begon iemand in Am
sterdam tot hem te bidden om
een betrekking. Donderdag daar
op had hij die betrekking....
MARKUS DE BRUIN
(Van onze verslaggever)
Wanneer de zon maar even wil schijnen, gaat het hard in de
natuur. Dat is in de afgelopen dagen weer gebleken. Vorige
week toerden we door het bollenland rond Lisse, toen er
amper een kleurtje op de velden te zien was. Maar tijdens
dit Paasweekend zullen de vroege crocussen reeds verdwenen
zijn. De hyacinthen zijn half en half begonnen en kunnen
indien het even warmer wordt op Tweede Paasdag al een
echte bollendag opluisteren.
Op Keukenhof bloeien de cro
cussen en wat voorlijke tulipa's.
Uitgezonderd dan is de verwarm
de reuzenkas, waar het één tulp
al tulp is, bloeiend in alle denk
bare nuances, van bijna-z\yart tot
zuiver-wit.
Hoe zal het dit jaar lopen, het
bezoek? Zoals verleden jaar, toen
in de speruren, tussen 3 en 5 's
middags een kilometerslange file
zich voetje voor voetje langs de
bloeiende velden voortbewoog?
Zesduizend Belgische wagens, be
stemming: bollenvelden, werden
er toen op één enkele grenspost
geteld. Op 22 April waren 40.000
wagens in de bollenstreek samen
gekomen. Mocht het dit jaar weer
gebeuren de verkeerspolitie
is paraat. Mobilofoonposten zijn
uitgezet en vanuit het hoofdkwar
tier op Keukenhof regelt majoor
Warmoltz het gedrang der tien
duizenden.
Dat het storm zal lopen, staat
nu al vast. De affiche met Jacoba
van Beieren heeft in binnen- en
buitenland zijn werk gedaan. Bij
de K.L.M. stromen de aanvragen
binnen. De spoorwegen hebben
nu al twee treinen uit Duitsland
en nog eens twee uit België vol
geboekt. Op geregelde tijden zul
len de treinen te Lisse stoppen,
terwijl dé busdiensten voortdu
rend verbinding geven met het
bollencentrum. Wie dan ook even
anders kan, vermijde de middag
uren tussen 3 en 5.
Wie over het bollenseizoen
spreekt, zou niet volledig zijn,
wanneer hij het grote bloemen
corso buiten beschouwing liet. Dit
jaar trekt Flora op 21 April uit
Hillegom is het beginpunt, van
waar de kleurige stoet via Lisse
naar Sassenheim rijdt en daar
weer ombuigt naar het noorden.
Onderwerp van het corso is dit
jaar: de dierenwereld. Op de dag
van het bloemencorso zullen de
wegen bovendien in bloemtapij
ten omgetoverd zijn. 't Is immers
ook de dag van de mozaïeken.
En dit zijn dan een paar gege
vens voor hen, die zich komen
overtuigen van het woord der
kwekers, dat er achter de blonde
duinen goud in de grond zit.
Goud ja, in dollars en ponden.
Maar op de eerste plaats in kleur.
Ons land, dat het in natuurschoon
dikwijls moet afleggen tegen de
concurrenten rondom, bezit tus
sen Bennebroek en Sassenheim
een - o zo kortstondig stukje
paradijs, dat zijn weerga nog ner
gens heeft gevonden.
VERREZEN IS DE GOEDE HERDER
DIE ZI|N LEVEN HEEFT GEGEVEN
VOOR ZIJN SCHAPEN EN ZICH
VERWAARDIGD HEEFT VOOR ZI|N
KUDDE TE STERVEN.
ALLELUIA, ALLELUIA,
ALLELUIA!
Responsorium van de
Metten
DE VROEGE PASEN van dit jaar heeft weer eens de aandacht wakker geroepen voor de
vraag, waarom dit feest nu telkens op een andere datum wordt gevierd. Er kan immers
meer dan een maand verschil bestaan tussen de Paasdata van twee verschillende jaren, in
1940 was het op 24 Maart Pasen, in 1943 op 25 April. In 1952 b.v. zal het grootste feest
der Christenheid op 13 April worden gevierd, in 1953 op 5 April, in 1954 op 18 April. Van
vele zijden worden er bezwaren gemaakt te- gen dit steeds wisselen en men vraagt zich
af of dit nu werkelijk nodig is. Zou het niet beter zijn Pasen op een vaste datum te stel
len? Op deze vraag heeft reeds de Oude Kerk geantwoord: Pasen moet op een Zondag
worden gevierd. Een andere kwestie is het of er dan een vaste Zondag aangewezen kan wor
den, b.v. de Zondag na de 2de Zaterdag in April, zoals reeds is voorgesteld. Of het ooit
zover komen zal, hangt in laatste instantie af van de H. Stoel en de Paus heeft verklaard
dat een Algemeen Concilie daarover zou kun- nen oordelen.
Waarom Pasen op een
Zondag moet gevierd
worden, is reeds 'n paar
jaar geleden in ons blad
uiteengezet, zodat we
hier volstaan met de ver
melding, dat het Conci-
lio van Nicea in 325 heeft
vastgesteld dat het Feest
van 's Heren Verrijzenis
moet gevierd worden op
de eerste Zondag na de
volle maan, die op of 't
eerst na de lentenacht
evening valt. Als meest
waarschijnlijk begin van
de lente werd 21 Maart
aangenomen. Met deze
bepaling lagen ook de
grenzen vast, Is 21 Maart
Zaterdag en is het dan
ook volle maan, dan is
de volgende dag Zondag
22 Maart Pasen. Dit is
de vroegste Paasdatum.
Was 't op 20 Maart volle
maan geweest, dan komt
de volgênde eerst op 18
April. Is dit toevallig 'n
Zondag dan valt Pasen
dat jaar op de Zondag
daarna, dus op 25 April.
Dat is de laatst mogelijke
datum, 22 Maart en 25
April vormen dus de
grenzen.
In missaals en andere
kerkboeken vindt men
lange lijsten, waarin pre
cies aangegeven staat,
wanneer Pasen in de ko
mende jaren valt. Soms
gaan ze zelfs tot 1970
en met zekere twijfel
worden die lijsten wel
eens bekeken. Toch zijn
ze juist. In vroeger
eeuwen werd er veel
prijs op gesteld dat men
de Paasdatum kon bere
kenen en in kloosterscho
len der 12de eeuw was
d;t zelfs verplichtend. Nu
is dit een ingewikkeld
stuk hersengymnastiek
en daarom geven we hier
in vereenvoudigde vorm
een handleiding, geba
seerd op de formule van
Gauss, die tot 2099 vol
komen opgaat. In 2100
moet men dan maar ver
der zien.
De gehele berekening
bestaat uit vier delen:
vaststellen van het gul
den getal, dan van de
epacta, datum der Paas
maan en dan van Pasen.
't Voornaamste element
is de vaststelling van de
datum der Paasmaan
dat is de dag waarop de
eerste vr'le maan in de
lente valt. En dat ge
beurt met behulp der
twee grootheden gulden
getal en eoacta.. namen
die we in kerkboeken en
almanakken vaak tegen
komen.
Om de 19 jaar komen
de schijngestalten der
maan op dezelfde datum
terug, hoewel soms een
paar uren later. Men
noemt zo'n cyclus van 19
jaren „Maancirkel" en
elk der 19 jaren heeft 'n
rangcijfer en dat heet
Gulden Getal. Misschien
omdat in oude kalenders
dit getal in goud werd
neergeschreven, of om
dat die cyclus in goud
gebeiteld stond op een
der muren van de Pnyx
in het oude Athene.
De berekening is een
voudig.
Voor 1951 wordt het
gulden getal aldus ge
vonden: 1951 1 wordt
gedeeld door 19. Rest is
14 en dit is het gulden
den getal. Is er geen rest
dan is 19 zelf het gulden
getal.
Onder Epacta (van bij
voegen, inschakelen! ver
staat men het aantal da
gen dat op 1 Januari ver
lopen is sinds de laatste
nieuwe maan. Of: hoe
veel dagen er bij het
maanjaar, dat 354 dagen
telt, gevoegd moet wor
den om het zonnejaar vol
te maken. Dit getal wis
selt elk jaar.
Men berekent de epac
ta door het gulden getal
met elf te vermenigvul
digen, van de uitkomst
12 af te trekken en het
overschot door 10 te de
len. De rest van de tel
ling is de epacta. Voor
1951 dus: 14 x 11 154
12 142 30 4. Rest
22. De epacta voor 1951
is dus 22.
En nu de datum van
de Paasmaan. Is de epac
ta gelijk aan of kleiner
dan 23, dan trekken we
die af van 44 en we vin
den de datum van de
Paasmaan in Maart. In
1951 dus 44 22 of 22.
Dus de Paasmaan is op
22 Maart. Is de epacta
groter dan 23 dan trek
ken we af van 42 en het
verschil geeft de datum
der Paasmaan in April.
Wanneer de datum der
Paasmaan bekend is. kan
Pasen gemakkelijk bere
kend worden. In 1951
valt de Paasmaan op 22
Maart welke dag is
dat? We nemen het jaar
tal plus een vierde- deel
ervan, plus een vierde
van het aantal eeuwen
van dat jaartal plus het
aantal dagen van 1 Jan.
tot en met de dag der
Paasmaan, waarbij Febr.
altijd op 28 dagen ge-
steid wordt. De resten
der delingen worden ver
waarloosd.
We krijgen dan: 1951
(1951 4) +- (19 4) (31 I-
28 22) of 1951 487
4 81 2523. Hier
van trekken we het aan
tal eeuwen af (19) en
delen dan door 7. 2523
19 2504. dit gedeeld
door 7 357. Rest 5 en
daar gaat het om. Die 5
betekent de vijfde dag
der week of Donderdag.
De paasmaan 'voor 1951
valt dan op Donderdag
22 Maart. En het is Pa
sen on de Zondag daar
na, 25 Maart.
Kort samengevat: gul
den getal is 14 epacta
is 22, 44 22 22
dus 22 Maart Paasmaan.
Dat is op Donderdag. Op
25 Maart Pasen.
Ter illustratie nog een
voorbeeld:
1952. Gulden getal:
(1952 1) 19, geeft als
rest 15, dus g.g. 15.
Epacta (15 x 11 12)
30 geeft 3 als rest dus E
3.
Datum Paasmaan: 44
3 41 41 Maart of
!0 April.
Dag: 1952 488 4
100 (dagen sinds 1
Jan.) 2544 2544
19) 7 geeft als rest 5,
dus Donderdag. Donder
dag 10 April.
In 1952 is het dan Pa
sen op Zondag 13 April.
ZONDAG 25 MAART
HILVERSUM I (402 M.): 8.00
VARA; 10.00 VPRO; 10.30 IKOR;
12.00 AVRO; 17.00 VPRO; 17.30
VARA; 20.00—24.00 AVRO.
IKOR: 7.00 Paasvroegdienst;
VARA: 8.00 Paasklokken; 8.01
Nieuws en weerberichten; 8.18
Paasgedichten; 8.40 Gram.; 8.55
Voor gerepatrieerde militairen;
9.20 Verzoekprogramma; 9.45
„Geestelijk leven", causerie;
VPRO: 10.00 Paasdienstje voor de
kinderen; IKOR: 10.30 Kerkdienst
AVRO: 12.00 Muziek-etalage;
12.40 Voor de jeugd; 12.50 Gram.;
13.00 Nieuws en weerber.; 13.15
Mededelingen of gram.; 13.20 Mu-
sette-orkest en solist; 13.50 „Even
afrekenen, heren!"; 14.00 Gram.;
14.05 Kunst- en Cultuurrubriek;
14.30 Radio Philharmonisch ork.
en solist; 15.40 Filmpraatje; 15.55
Koorconcert; 16.15 Dansmuziek;
16.45 Sportrevue; VPRO: 17.00
Studiodienst; VARA: 17.30 „Het
Scheepvaartverdrag", hoorspel;
17.50 Gram.; 18.15 Nieuws en
sportuitslagen; 18.30 Nederlandse
liedjes; 19.00 „Radiolympus"; 19.30
Amusementsmuziek; AVRO: 20.00
Nieuws; 20.05 Actualiteiten; 20.15
Populair concert; 21.00 „Tele
foon. voor u"; 21.20 Cabaret;
21.55 „Tea for Two", muzikaal
hoorspel; 23.00 Nieuws; 23.15
Voordracht; 23.2024.00 Gram.
HILVERSUM II (298 M.): 7.00
NCRV; 8.30 IKOR; 9.30 KRO;
17.00 NCRV; 19.45—34.00 KRO.
NCRV: 7.00 Paaszangdienst; 8.00
Nieuws, weerber.; 8.15 Gram.;
IKOR: 8.30 Vroegdienst; KRO:
9.30 Nieuws en waterstanden;
9.45 Koperkwartet; 9.55 Plechtige
Hoogmis; 11.30 Gram.; 11.40 Ka
merorkest (plm. 12 uur uitzen
ding van de Pauselijke Zegen
„Urbi et Orbi"); 12.15 Apologie;
12,35 Gram.; 12.55 Zonnewijzer;
13.00 Nieuws, weerber. en Kath.
nieuws; 13.20 Lunchconcert; 14.00
„Uit het Boek der Boeken"; 14.15
Bariton en piano; 15.05 „Missie
en wetenschap", vraaggesprek;
15.20 Pianoconcert; 15.45 Res.
Orkest, koor en solisten; 16.10
„Kath. Thuisfront overal": 16.15
Pontificale Vespers; NCRV: 17.00
Geref. kerkdienst; 18.30 Paaslie-
deren; 19.00 Kamerkoor; 19.15
„Pasen 1951", causerie; 19.30
Nieuws, sportuitslagen en weer
berichten; KRO: 19.45 Actualitei
ten; 19.52 Boekbespreking; 20.05
De gewone man zegt er 't zijnff
van; 20.12 Gev. programma; 22.45
Avondgebed en liturgische kalen
der; 23.00 Nieuws; 23.15—24.00
Gram.muziek.
BRUSSEL, 324 en 484 M.:
324 M.: 12.15 Radiojournaal;
12.30 Weerberichten; 12.32 Lichte
muziek; 13.00 Nieuws; 13.15 Koor
zang; 13.30„Voor de soldaten; 14.00
Operamuziek; 15.30 Klankbeeld;
15.50, 16.00, 16.30 en 16.45 Gram.;
17.00 Symphonie-orkest; 17.45
Gram.; 17.55 Sportuitslagen; 18.30
Godsdienstig halfuur; 19.00
Nieuws; 19.30 Radiobioscoop;
20.00 Actualiteiten; 20.15 Gevar.
programma; 22.00 Nieuws; 22.15
Verzoekprogramma; 23.00 Nieuws
23.0524.00 Dansmuziek.
484 M.: 12.08 Omroeporkest en
solist; 13.00 Nieuws; 13.15 Ver
zoekprogramma; 14.30 Orkestcon
cert; 15.30 en 16.45 Gram.; 19.00
Godsdienstig halfuur; 19.45
Nieuws; 20.00 Symphonie-orkest
en solist; 20.50 Gram.; 21.00 Lichte
muziek: 22.00 Nieuws; 22.10 en
23.30 Gram.; 22.55 Nieuws; 23.00
en 23.35 Gram.; 23.55 Nieuws.
MAANDAG 26 MAART
HILVERSUM I, 402 M. 8.00
AVRO, 10.00 VPRO, 12.00—24.00
AVRO.
8.00 Nieuws, 8.15 Beiaardcon
cert, 8.30 Gr.muziek; 8.45 Orgel
spel, 9.00 Morgenwijding, 9.15
Gr.muz., 10.00 Kinderkoor, 10.30
Kerkdienst, 12.00 Fanfarecoprs,
1230 Land- en tuinbouwmedelin-
gen, 12.33 In 't spionnetje, 12.38
Gr.muz., 12.45 Piano en orgel,
13.00 Nieuws. 13.15 AVRO-aller-
lei, 1320 Concert, 14.00 Boekbe
spreking, 14.20 Kamerorkest en
soliste, 15.20 Voordracht met
harpspel, 15.35 Disco-causerie,
16.15 Dansmuziek, 16.45 Sport
revue, 17.15 Orkestconcert, 17.45
Voor de padvinders, 18.00 Nieuws
18.15 Militair commentaar, 18.30
Gev. programma, 19.30 Muzikale
causerie, 19.45 Actualiteiten, 20.00
Nieuws, 2005 AVRO-allerlei,
20.10 Gr.muziek, 21.15 „Uit het
Vergeetboek", 21.55 Voordracht,
22.10 Operetteconcert, 23.00 Het
Nieuws, 23.1524.00 Gr.muziek.
HILVERSUM II, 298 M. 8.00
KRO, 9.30 NCRV, 10.00 IKOR,
12.00—24.00 NCRV.
8.00 Nieuws, 8.15 Sloveense
Paas- en Marialiederen, 8.25
Hoogmis, 9.30 Nieuws- en water
standen, 9.45 Gr.muziek, 10.00
„De open Deur", causerie, 10.30
Oud-Kath. Hoogmis, 1200 Gr.muz.
12.15 Meisjeskoor, 13.00 Nieuws,
13.15 Gr.muziek, 14.00 Voor de
jeugd, 14.30 Zangklasse, koorver
eniging en declamatie, 15.00 „Het
ei en wij", Paasgebruiken in Ne
derland, 1530 Strijkkwartet en
piano, 16.00 Paasdienst van het
Leger des Heils, 17.00 Voor de
kleuters, 17.15 Instrumentaal
sextet, 17.45 Regeringsuitzending
D. van der Meulen: „Qu'ran en
Evangelie", 1800 Voor de jeugd,
18.15 Verzoekprogramma, 18.45
Boekbespreking, 19.00 Nieuws- en
weerberichten, 19.15 Cabaret,
19.35 Boerenliedjes, 20.00 Nieuws,
20.05 Omroeporkest. 21.00 Voor
dracht, 21.30 Zangklassen, 22.00
Strijkorkest en solist, 22.45
Avondoverdenkin». 23.00 Nieuws,
23.15 Paasdienst voor de Hon
garen. 23.4524.00 Gr.muziek.
BRUSSEL, 324 M. 11.30 en
12.00 Gr.muziek, 12.30 Weerber.,
12.33 Voor de landbouwers, 12.40
Gr.muziek, 12.45 Pianospel, 13.00
Nieuws, 1315 Pianospel, 13.30
Voor de soldaten, 14.00 Voor de
Vrouw, 15.00 Omroeporkest en
soliste, 16.00 Gr.muziek, 17.00
Nieuws, 17.10 Lichte muziek,
1800 Franse les, 18.20 Gr.muziek,
18.25 Causerie, 18.30 Gr. muziek,
19.00 Nieuws, 19.30 Gr.muziek,
19.50 Radiofeuilleton, 20.00 Om
roeporkest en solist, 21.00 Klank
beeld, 21.30 Gr.muziek, 22.00
Nieuws, 22.15 Verzoekprogram
ma, 23.00 Nieuws, 23.0524.00
Verzoekprogramma.
BRUSSEL 484 M. 12.08
Lichte muziek, 13.00 Nieuws,
13.10 Verzoekprogramma, 13.30
Idem, 1400 Gr.muziek, 15.00 Mat-
theus Passion", 17.00, 18.00 en
19.00 Gr.muziek, 19.45 Nieuws,
20.00 Gr.muziek, 20.45 Lichte mu
ziek, 22.55 Nieuws, 2300 Gr. muz.
23.55 Nieuws.
DINSDAG 27 MAART
HILVERSUM I. 402 M.
7.00 AVRO 7.50 VPRO 8.00—24.00
AVRO
7.00 Nieuws; 7.15 Gramofoonmu
ziek; 7.50 Dagopening; 8.00 Het
Nieuws; 8.15 Gramofoonmuziek;
9.00 Morgenwijding: 9.15 Gra
mofoonmuziek; 9.30 Waterstan
den; 9.35 Populair concert; 10.30
Voor de vrouw; 10.35 Gramo
foonmuziek; 10.50 Voor de kleu
ters; 11.00 Orgelconcert: 11.30
Voor de zieken: 12.00 Theater-
orkest en solist; 12.30 Land- en
tuinbouwmededèlingen; 12.33
Voor het platteland: 12.40 Thea
terorkest en solist: 13.00 Nieuws:
13.15 Allerlei: 13.20 Financieel
weekoverzicht; 13.30 Dansmu
ziek; 14.00 Voor de vrouw; 14 30
Gramofoonmuziek; 15.30 ..Onze
Amerikaanse buren": 16.00 Gra-
mofoonmuz.iek: 16.30 Voor de
jeugd: 16.50 Kinderkoor: 17.15
Gramofoonmuziek; 17.30 Jazz
Sociëteit: 18.00 Nieuws: 18.15
Pianospel: 18.30 Strijkorkest:
19.00 ..Paris vous parle": 19 05
Fanfare-orkest; 19.30 Orgelspel;
19.50 ..Achter de schermen van
de luchtverdediging" causerie;
20.00 Nieuws: 20.05 Actualitei
ten: 20 15 Gevarieerd program
ma; 21.15 De Antwoordman: 21.30
Allerlei: 21.35 Oneraconcert:
22.00 „Goede moed", causerie:
22.15 Altviool en piano: 22.45
Buitenlands overzicht: 23.00 Het
Nieuws; 23.1524.00 Gramofoon
muziek.
HILVERSUM II 298 M.
7.00—24.00 KRO
7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgym
nastiek; 7.30 Gramofoonmuziek;
7.45 Morgengebed eni liturgische
kalender: 8.00 Nieuws en weer
berichten'; 8.15 Gramofoonmu
ziek: 9.00 Idem; 9.35 „Lichtba
ken"; 10.00 Voor de kleuters:
10.15 Promenade Orkest: 10.55
Gramofoonmuziek: 11.00 Voor de
vrouw; 11.30 Strijkkwartet: 12.00
Angelus: 12.03 Metronole Orkest
en soliste; (12.3012.33 Land- en
tuinbouwmededelingen); 12.55
Zonnewijzer: 13.00 Nieuws en
Katholiek nieuws; 13.20 Actuali
teiten; 13.25 Gramofoonmuziek;
14.00 Gevarieerd programma;
14.53 Zang en orgel: 15.15 Gra
mofoonmuziek: 15.22 Vraagge
sprek over het nieuwe fooien
stelsel: 15.30 Kamermuziek; 16.00
Voor de zieken; 16 30 Ziekenlof;
17.00 Voor de jeu<»d: 17.45 Rege
ringsuitzending; R. A. Ferrier:
Het benkwezên in Suriname":
18.00 Gramofoonmuziek met
commentaar: 18.15 Amusements
orkest; 18.48 Sportpraatje. ,Dit
is lev.en", causerie ent Voor de
jongeren: 19.00 Nieuws: 19.15
Actualiteiten; 19.23 ..Hier is
Europa: Denemarken"; 19 52
Parlementair overzicht eh bui-
teolands overzicht; 20.00 Nieuws;
20.05 De gewone man zegt er 't
zijne van: 20.12 ..Pelléas et. Méli-
sande". opera: 21.15 „15 jaren
kampleven in Mongolië", cause
rie: 21.25 Pianotrio; 22.00 Ver
volg van ..Pelléas et Mélisande":
22.35 Gramofoonmuziek: 22.45
Avondgebed en liturgische ka
lender; 23.00 Nieuws; 23.15
24.00 Gramofoonmuziek.
BRUSSEL. 324 M.
11.45 Gramofoonmuziek: 12.30
Weerberichten: 12.32 Gramo
foonmuziek: 13 00 Nieuws: 13 15
Kopersextet; 13 45. 14.10. 14 15
en 15.00 Gramofoonmuziek: 16.00
Omroeporkest: 17 00 Nieuws:
17.10 Gramofoonmuziek: 17.15
Voor de kinderen: 17 30 Gramo
foonmuziek: 17.50 Boekbespre
king; 18.00 Studentenleven: 18.30
Voor de soldaten: 19 00 Nieuws:
19.30 en 19.50 Gramofoonmuziek:
20.00 Hoorspel: 21.30 Gramofoon
muziek: 21 45 Actualiteiten: 22 00
Nieuws' 22.15 Lichte muziek-
22.45 Gramofoonmuziek- 23 00
Nieuws; 23.0524.00 Orkestcon
cert.