O
ERS
1.50
Geruchtmakende bisschopsbrief
TEXAS
VOETBALUITSLAGEN
Pachtprijzen moeten omhoog!
Afscheid Hoogheemraadschap
Noord-Hol!. Noorderkwartier
Districts Kegelwedstrijders
*e!e vaat
iterdag
ililiïiljiililil"
O. P.
Kring Alkmaar van de L.T.B.
Voorlopig geen 5
in tuinbouwsector
Laatste nieuws
Kolenprijzen m. i. v.
1 April verhoogd
Zuster de Boer
gaat vertrekken
Geestelijke
Van toen er nog schuilkerken waren...
Zijn de katholieken revotutionnair?
Haarlem neemt
flinke voorsprong
Olieperserij
uitqebrand
MAANDAG 2 APRIL 1951
PAGINA 7
fw keus!
vloeibaar:
38 Ct. per
ie
INGEN
3T.
jkosten.
t extra.
extra berekend |j
i2.50
kp gevr. oude speel-
ios met mechanische
1 Br no. 7795 NHD.
kp gevr. mahoniehou-
n stoeien met lof of
ijwerk. Br. no. 7(96
HD.
e kp gevr. enige oude
speren of tinnen voor
erpen, o.a. aker, dool-
st of iets dergel. Br. no.
797, NHD.
Gooi net oua papiei
niet weg. Bewaar
.iefdewerk Ond Papier
een tranenvergietende
meren, terwijl de oude
op zijn mond in zijn
te nabij was. „Water!
p toch!" snikte te ver-
smidje Verholen, die
imaal niet merkte, dat
,r verdacht veel leken
smid begon dus ijverig
•n van de oude, zieke
'ster en hij de rolstoel
k een wonderbaarlijke
e baron in. Amper was
it gevallen, of de baron
de smid. Voordat deze
de verpleegster partij
aangevallen, waarbij ze
lek toediende. Men be-
aan de kant van smidje
het onderspit
ALKMAAR. Ruim dertig
afdelingsafgevaardigden woonden
de vergaderine bii van de Kring
Alkmaar van de L.T.B.. welke
Zaterdagmorgen in ..Het Wapen
van Heemskerk" te Alkmaar werd
gehouden. Ter vergadering waren
ook aanwezig de G.A.. de W.Ew.
Pater F. Gerritsen (Abdii Eg-
mond) en de heer A. van der
Berg. hoofd van de Kath. Land
bouwschool te Egmond-Binnen.
De voorzitter, de heer N. Kaag.
herdacht de onlangs overleden
secretaris-nenningm.. de heer H.
M. DanDer. voor wiens zielerust
staande een Onze Vader en Wees
Gegroet werd gebeden. De voor
zitter herdacht ziin werk in grote
dankbaarheid en noemde hem
een actieve striider voor de
katholieke zaak.
Onderwijs.
De voorzitter deed een beroep
op de afgevaardigden, de jeugd
te laten studeren op de Katholieke
Landbouwwinterschool te Hoorn,
om een reden, die allen bekend
is. Voorts deelde hij mede, dat de
kadercursus te Alkmaar tot een
goed einde is gebracht.
De G. Adv. merkte in dit ver
band nog op, dat er teveel jonge
mensen de kadercursussen bij
wonen. Hij zou het zeer op prijs
stellen, dat ook ouderen, vooral
de vaders van jonge gezinnen, zich
zouden laten inschrijven. Voor de
ouderen vooral zijn deze kader
cursussen bedoeld.
Ten aanzien van de vijf procent
loonsverhoging zeide de voorzit
ter, dat het hoofdbestuur gemeend
heeft, de tuinbouw-werkgevers te
moeten adviseren, de 5 pet. loons
verhoging niet uit te betalen,
voordat de beslissing van het
College van Rijksbemiddelaars
bekend is. Men heeft bij die in
stantie om dispensatie gevraagd.
De heer v. d. Berg merkte in
dit verband op, dat verhoging
van de kinderbijslag de oplossing
zou kunnen zijn.
Ter voorziening in de vacature
H. M. Dapper werden de volgende
candidaten voorgedragen: afd.
't Veld: H. Schouten; afd. Oudorp
P. van Lange; afd. Warmenhui-
zen: P. Lichthart en afd. Alkmaar
Tuinders: A. Konijn.
Betreffende de laatste voor
dracht merkte de voorzitter op,
dat het niet gewenst is in een
kring van louter veeboeren een
tuinder in het bestuur op te ne
men. De tuinders-afd. Alkmaar
zeide, dat dit juist wel logisch
zou zijn, omdat men immers had
goedgevonden, dat zij ingedeeld
werden bij de kring Alkmaar.
Daarbij kreeg hij van enkele leden
steun. Een ander wierp de vraag
op, of het niet beter zou zijn,
dat de tuinders Alkmaar zich zou
den aansluiten bij de tuinders
Beverwijk. Tenslotte liet men dit
onderwerp varen, om te zien wel
ke uitslag de stemming zou bren
gen. Gekozen werd de heer A.
Konijn.
De afd. tuinders Alkmaar
dankte de vergadering, omdat zij
had ingezien, dat de voordracht
van een tuinders-candidaat alles
zins billijk was geweest. De heren
J. C. Berger en A. Bloothoofd
werden bij acclamatie herkozen.
De afdeling Oudorp bracht een
voorstel ter tafel, om de wedstrijd
en demonstraties van Kath. Lan
delijke Rij verenigingen liever niet
op Zondag te organiseren, omdat
dan 's morgens vroeg het naar de
kerkgaan in het gedrang komt.
Besloten werd er bij het hoofd
bestuur op aan te dringen, dit te
bevorderen.
Voorts betoogde de afdeling
Oudorp, dat het toch niet billijk
was, contributieverhogingen van
2 pet. van toepassing, te verklaren
op de kleine zelfstandigen.
De voorzitter zeide, dat ver
mindering door het afdelingsbe
stuur kan worden voorgesteld.
De mogelijkheid staat daartoe
open.
Pachtprijzen.
In den brede is gediscussieerd
over de verlioeine van de pacht
prijzen. Het bestuursvoorstel, in
houdende vrijwillige verhoging
vzji de pachtprijzen bii de Grond
kamer en andere overheidsinstan
ties te vragen, mits doorbereke
ning van de kostnriis der produc
ten voor de pachters, werd met
4 tegen 10 stemmen verwornen.
De tegenstemmers waren van
mening, dat aan die voorwaarde
toch niet zou kunnen worden vol
daan.
Sterk werd de nadruk gelegd
op het feit. dat vele verpachters
doodeenvoudig armoede liiden.
Algemeen was men van oordeel
dat de* Pachtwet van hogerhand
moest worden herzien. Men mist
thans immers het sociaal-econo
misch verband tussen nacht en
eigendom, koonnriis en rente. Ook
vond men het wenseliik. dat elk
geval anart zou worden beoor
deeld.
Rondvraag.
Bij de rondvraag bracht de af
deling Heer Hugowaard Kruis
nog naar voren, dat katholieken
meer betrokken moesten worden
bij de landtoewijzing in de N.O.-
polder. De' voorzitter zeide, dat
dit bij de volgende verpachting
ongetwijfeld beter zou gaan in
dit opzicht. Voorts zal het hoofd
bestuur er nog eens op gewezen
worden, dat men op de bres moet
staan voor de pioniers. De afd.
Oudorp vestigde er de aandacht
op, dat vorig jaar de data voor
de bedevaart in verband met grote
veedagen niet bijster gelukkig
waren gekozen. Men zal voor dit
jaar bewerkstelligen, dat 19 Sept.
Zuid-Holland en 20 Sept. Noord-
Holland ter bedevaart zal gaan.
DEN HAAG, 2 April. Per 1
April 1951 zijn voor kolen ver
hoogde prijzen van kracht ge
worden. Voor de meest gebrui
kelijke huisbrandsoorten als an-
thraciet, nootjes 3, le en 2e soort,
eierkolen en gascokes bedragen
de verhogingen onderscheiden
lijk 11.40, 1.25, 0.95 en 0.60 per
U.L. De maximumprijzen voor
levering van genoemde soorten
in de grote steden bedragen thans
resp. 17.95, 7.45, 5.20 en 3.42
De verhoging van de kolenprij
zen heeft een verhoging van de
gas- en electriciteitstarieven ten
gevolge. De toegestane verhoging
van de gastarieven bedraagt 1
ct. per m3., die van de electrici
teitstarieven 1 ct per kwh.
Laatstgenoemde verhgging dient
mede ter opvanging van de prijs
stijging per 1 Januari j.l. van de
door de electriciteitscentrales
gestookte kolen.
Op de kolenprijzen welke per
1 April 1951 ziin ingegaan, zal bij
aankoop in de maanden Mei en
Juni een reductie worden ver
leend vap f0.50 per eenheid (1
H.L.) voor esskolen en 3U vetko-
len o.m. nootjes 2 en 3 en voor
eierbriketten. Voor cokes geldt
gedurende deze maanden een re
ductie van f0.35 per eenheid (2
H.L.).
Voor de maanden Juli en
Augustus bedragen de reducties
voor alle hier genoemde kolen-
soorten met inbegrip van cokes
f0.15 per eenheid.
De winterprijzen welke op 1
September a.s. van kracht wor
den zullen daarentegen voor ess
kolen. 3/4 vetkolen en eierbriket
ten per eenheid f0.20 hoger wor
den dan de prijzen ingaande op
1 April 1951, terwijl de prijzen
voor cokes f0.15 per eenheid ho
ger zullen worden.
ALKMAAR Het afscheid van
dhr. J. W. Boersma, als secretaris
van het Hoogheemraadschap Nrd.
Hollands Noorderkwartier heeft
Zaterdagmiddag op de afscheids
receptie in 't Gulden Vlies te Alk
maar een overweldigende belang
stelling gaande gemaakt van ver
tegenwoordigers van Provincie,
Waterschappen en Gemeenten en
de corporaties en instellingen,
waarin de hr. Boersma een func
tie bekleedde en persoonlijke
vrienden en kennissen van de
scheidende secretaris, waarmede
wel zeer duidelijk te kennen is
gegeven, in hoe grote mate de
heer Boersma als persoon bemind
was en zijn werk gewaardeerd
werd.
De Dijkgraaf van het Hoog
heemraadschap N.H.N.K., Mr. A.
F. Kamp,die in het kort memo
reerde het verloop van de af
scheidsreceptie van de hr- Boers
ma, Vrijdag j.l. gehouden temid
den van het Bestuur en het per
soneel, zijn naaste medewerkers
tijdens welke hij om zyn grote
verdiensten werd begiftigd met
de legpenning van het Hoogheem
raadschap in zilver, gaf een be
knopte beschouwing omtrent de
activiteit welke de neer Boersma
sinds 1930 in zijn functie van se
cretaris van het Hoogheemraad
schap aan d>e dag heeft gelegd.
Zijn benoeming als zodanig noem
de hij een wijs en gelukkig be
sluit.Met bijzondere waardering
gewaagde mi-. Kamp ervan, hoe
de heer Boersma de opbouw van
de moderne administratie van het
Hoogheemraadschap heeft meege
maakt, gestimuleerd en geleid, en
dat met een onuitputtelijke werk
kracht, grote bekwaamheid en be
minnelijkheid in de omgang met
zijn medewerkers en allen, die
hij ontmoette.
Vele toespraken
In dezelfde geest werden toe
spraken tot hem gericht door mej-
mr. A. A. G- Coop.s, chef afd. Wa
terstaatsrecht Prov. Griffie N.H.;
de burgemeester van Alkmaar,
mr. H- J. Wijtema, mr. dr. Dolk
Dir- van de Unie van Water-
sohapsibonden, de heer A. W,
Mul, voorzitter van de Vereniging
van N.H. Waterschappen, de dijk
graaf van ..Drechterland," Burge
meester Elders, de heer J. Com
mandeur, oud-voorzitter van de
Vereniging N.H. Waterschappen:
de heer P. J- de Geus, namens
de Banne Zuid Scharwoude en
de heer J. Poseh. Dijkgraaf van
de Uitwaterende Sluizen in Ken-
nemerland en West Friesland,
weTke tezamen met de geschen-,.
ken, een grootse hulde beteken
den voor de heer Boersma, en
zijn familie: de heer Boersma
richtte tenslotte tot allen een
welgemeend dankwoord.
BRANDJE LIEP GOED AF
HEILOO Bii de familie B.
aan de Fladderackelaan brak Za
terdagmorgen brand uit in de
slaapkamer van een der kinde
ren, die daar ziek lag en welke
slaapkamer verwarmd werd met
eer» electrisch kacheltje. Het
beddegoed stond reeds in brand,
doch door tijdig ingrijpen w'st
<"-ger te voorkomen. De
brandweer was snoedig ter plaat
se, doch behoefde gelukkig niet
in te grijpen. Behoudens enige
materiële schade, liep alles goed
af!
WEST I
2e Klasse A:
UW—Schoten 3—3
2e Klasse B:
HRCAFC 2—6
Zeeburgia-Alc. Victrix 23
Wtr.g'r.meer-Elinkwijk 01
WEST I:
3e Klasse A:
Kinheim-Alkm.Boys 12
DTS—DEM 3—2
ZW-Velsen 5—1
3e Klasse B:
de Meteoor-Zaandijk 34
HelderRivalen 70
4e Klasse A:
Z'vogels-de Zouaven 23
Andijk-Grasshoppers 40
BKC-HSV 5—0
de Rijp-Limmen 32
4e Klasse B:
W'waard-Oudesluis 11
W.friezen-Texel 12
BergenSt. George 32
RK AFC-ZAP 5—1
IA:
ForestersWestzaan 21
1C (Vriendschappelijk)
N. NiedorpVZV 24
WBSV—PSCK 2—3
St. BavoGrafdijk 10
2 B'
WinkelWoudia 43
Wiron—RKDVO 0—2
Twisk—Berkhout 63
2 C:
ZeemachtHoll. T. 01
wegens regen gest.
Hugo B.Rangers
Duinr.SVW
JVCTex. B
Res. IB:
Meena A 2—Zaandijk 3
W. Frisia 4—BKC 2
HRC 4RK AFC 2
2D:
SRC 2—Texel 2
Oudesluis 2Alkmaar 2
2 F
WW 2Zouaven 2
3 E'
VIOS 2—St. Victor 2
3 F*
Adelbert 1KSV 1
Holl t' 2—Winkel 2
Cocksdorp 1—W'waard 2
Oosterend 1—Winkel 3
4—1
0—2
2—0
0—6
5—2
4—0
4—3
2—1
5—2
2—0
0—0
4—0
5—0
19—0
Helder 4—WGW 2 1—0
Schagen 3Geelzwart 2 64
31:
Texel 3de Koog 2
3 J:
MOC 1—Wit Rood 1
OudendijkWSV
WSV kamp
3 K:
St. George 2Woudia 2
Sijbec. 2W.-Friezen 2
Wiron 2RK EDO 2
3 L:
KGB 2—Hollandia 4
(gespeeld in Hoorn)
HSV 4—SRC 3
LSVV 2—ZAP 3
4 K:
Vrone 3Egmondia 4
4 L:
Berdos 5Zeevogels 3
4 O:
St. Boys 2ZAP 6
4 P:
VZV 4—Petten 3
St. Bovs 3Winkel 4
4 R:
Sijbec. 3- ALC 2
4—1
3—1
0—1
1—2
4—2
6—2
0—3
4—2
3—1
1—2
2—3
1—3
5—0
1—2
3—3
Andjjk n.o.
WSV 2—Andijk 4
4 U:
SEW 4Forward 5
Junioren:
Afd. D:
Hollandia aHRC a
W.-Frisia aBKC a
gestaaktwegens regen
E:
HRC b—HRC c
Kaagvogels aSchoorl a
F:
Dindia a—MFC a
Vada aMOC a
J:
ZAP aGeelzwart a
Adspiranten:
1 E:
de Rijp aBeemster a
1G:
Vrone aAlkm. B. b
11:
JVC aOudesluis a
HCSC^aCallantsoog a
Flevo bKaagvogels a
IK:
Andijk aDindua a
Sijbec. aHollandia a
(gest. regen)
1 Li
Hollandia bWinkel a
Sijbec. bN. Niedorp a
HOSV aOudendijk a
IP:
HSV aRK AFC a 0—4
3—3
9—1
3—1
1—4
6—1
1—6
8—3
0—2
4—1
8—0
8—0
12—0
0—0
0—3
1—1
3—1
8—2
2—1
IQ:
HSV bRK AFC c
1 S:
Geelzwart aVZV a
1 W:
RKVVS bForward c
St. George bSpartanen b
2 G*
HCSC b—Helder d
Helder c—HRC h
21:
Dindua bSport a
WSW b—Andijk b
Vada aHollandia c
2 J:
Winkel bN. Niedorpb
Sijbec. cOpperdoes a
2 P:
VZV b—Hugo B. b
2 Q:
Geelzwart b-WGW d
2 R"
WW bZwaagdijk b
2 S'
Valken'c—WW d
2 T:
DWB b—Forward d
RKVVS c—St. Victor b
2 U:
St. George dGrasshopp. c
St. George eSt. George c
Zaterdagmiddag-competitie
Noordholland
II:
DEK 1—BOL 1
III a:
HCSC 3—HCSV 3
Afd. KNVB:
3 A:
IJsselm. vogelsIJmuiden
ZuidvogelsDindua
4 A:
SNLZCFC
PVFJ. Holland
VVGAAMVJ
4 B:
AGTPVWA 0—0
de GeuzenSVJ 53
OSOSizo 10
o. p. v. Sizo
Reserve elftallen KNVB
2 C'
DWS 3Volendam 2 43
EDO 2W.-Frisia 2 52
3 A:
Alkm. B. 2—WFC 3 1—4
de Vole wijekers 3KW 2 70
3 B"
Hollandia 2HRC 3 12
Alkm. V. 3—DWV 4 2—3
3 C:
de Spartaan 3AFC 4 31
HRC 2—DWS 4 5—0
Vriendschappelijk
W.-Frisia adsp.
Wembley schoolteam 04
Alle overige wedstrijden
afgelast.
1—2
3—2
2—2
2—1
5—0
5—1
3—0
16—0
0—5
2—0
1—0
1—1
13—0
16—0
2—2
0—7
5—0
2—1
1—3
6—1
3—1
1—1
0—1
2—0
4—3
1—3
T VELD Het was op 25 Mei
van het jaar 1943 dat de parochi
anen van St. Martinus zich met
recht gelukkig konden prijzen dat
Nel de Boer als kraamverzorg
ster haar beste krachten in dienst
van de gemeenschap ging stellen,
waardoor aldus in een dringende
behoefte werd voorzien. Tot 1947
is Zuster de Boer als intern kraam
verzorgster werkzaam geweest,
waarna zii haar vaste aanstelling
aïs wijkverpleegster kreeg bij de
R.K. Ver.. Het Wit-Gele Kruis,
afdeling 't VeldWaarland. Deze
i wijk omvatte niet alleen de hele
gemeente Oud Niedorp, maar nok
kleine of grotere delen van Ha
renkarspel, - Nieuwe Niedorp en
Winkel. Maar ondanks deze grote
uitgestrektheid met zijn vele en
soms maar nauwelijks begaanbare
landpaden, gingen haar idealis
tische iiver en toewiiding steeds
gepaard met een vrolijk en zon
nig humeur.
Het aantal door haar verpleeg
de kraam natiën ten zal zeker niet
ver beneden de 500 blijven. In
verband met haar voorgenomen
huwelijk heeft Zuster de Boer
haar ontslag aangevraagd en zal
per 31 Maart haar verplegings-
werk, waaraan zii met* hart en
ziel verknocht is, beëindigen.
Bij degenen die in de voorbije
jaren van haar hulp hebben ge
noten of in die periode met haar
hebben samengewerkt zal hier
van zeker nog vele iaren 'n dank
bare herinnering bijblijven. Onze
beste wensen vergezellen haar in
de nieuwe levensstaat. Moge het
actieve bestuur van het Wit-Ge
le Kruis er spoedig in slagen in
deze vacature op bevredigende
wijze te voorzien.
VfdlfcnPTonrlhpid
LEZING TE PURMEREND
VAN DR. PAMEYER
PURMEREND Op een voor
lichtingsvergadering van de Sticb
ting voor geestelijke volksgezond
heid in Noord Holland, heeft Dr.
H. Pameijer. adviseur van deze
instelling, in café Wierstra te
Purmerend een inleiding gehou
den over het onderwerp: Gees
telijke Gezondheidszorg.
De geesteliike gezondheidszorg
is evenals de lichamelijke een
onderdeel van de algemene' ge
zondheidszorg. De geestelijke ge
zondheidszorg is echter jonger.
Zii bedoelt in hoofdzaak nreven-
t'ef te werken. Hiervoor ziin par
ticuliere instellingen in het le
ven geroepen zoals de'e Stich
ting. Ootk de centrale Overheid
interesseert zich voor deze zaak
en vorig jaar is er door minister
.Toekes een commissie geïnstal
leerd welke zich met. deze aan
gelegenheid bezig houdt. Om een
duidelijk inzicht te krijgen in de
ze zaak zet spr. uiteen boe de be
handeling der geesteszieken in de
Toop der eeuwen is geweest.
In Noord Holland is er alge
meen goed begrip voor dat werk
vooral bii de gemeentebesturen
van welke ook deze avond tal
van verte gienwoogdigers aanwe
zig waren-
Verschillende' van de aanwezige
dames en heren hebben vragen
gesteld. Deze werden door Dr.
Fameiier de voorzitter van de
Stichting de heer M. Wernhout,
oud burgemeester van Bussum,
Dr. de Jong, inspecteur van de
Volksgezondheid te Haarlem en
burgemeester Peters van Me-
demblik secretaris der Stichting
beantwoord.
Op de Conferentie van de Ministers van Buitenlandse Zaken
der 21 Amerikaanse Republieken te Washington maakt men
gebruik van ontvangapparaten, welke de luisteraars in 'sthat
stellen om via de installaties van de tolken het gesprokene in
vier talen door een koptelefoon te horen. Door middel van
een schakelaar kan men een keus maken uit een Engefse,
Spaanse, Portugese of Franse vertaling. De toestellen worden
regelmatig gecontroleerd.
De honderdduizend
Op nummer 1078 van de 512e
Staatsloterij 15e klasse, 5e lijst,
is de prijs van honderdduizend
gulden gevallen.
ZWEMKRINC N.-HOLLAND
BENEDEN HET Ij
Zaterdagmiddag hield de Krinj
Noord-Holland beneden het IJ
zijn algemene jaarvergadering.
Voorzitter Zethoven memoreerde
in zijn openingswoord de goede
gang van zaken op zwem- en po-
logebied. De fusie van de twee
kringen is een succes gebleken.
De heer Sabel, lid van het
Bondsbestuur lichtte het punt
contributieverhoging toe. De
bond, die zulk nuttig werk doet
geniet geen enkele financiële
steun van de overheid. Nu er het
afgelopen jaar een tekort was van
f 4000.moesten de reserves aan
gesproken worden en dit kan niet
lang volgehouden worden.
De vergadering kon zich met
het, voorstel accoord verklaren.
Bestuur en commissies werden
bij acclamatie herkozen, terwijl
het nieuwe kringreglement na
enige bespreking werd aanvaard.
De kringzwemkampioenschap-
pen zullen dit jaar door DAW
georganiseerd worden op Zater
dag 12 Juli.
Bij de rondvraag kwam de
wens naar voren, cursussen te
houden voor Kringofficial en wa-
terpoloscheidsrechter. Er werd
besloten deze te houden te Zaan
dam en Alkmaar.
Toen op het einde van de 18eken, eerlijke rechten, die de Prins
eeuw verschillende Nederlanders; van Oranje hen altijd onthouden
onder invloed van Frankrijk
ijverden voor vrijheid, gelijkheid
en broederschap en zich voor het
bereiken van hun doel in de partij
van de Patriotten tegen de Prins
hadden verenigd, steunden de
katholieken, die nog niet in het
openbaar durfden optreden, dit
democratische streven. De gelovi
gen van de Nederduits Hervorm
de kerk vonden dit zeer brutaal
en veroordeelden de katholieken
openlijk als gevaarlijke revoluti-
onnairen. De Fries Ruurd Wopkes
die de toestand in de Friese ge
westen beschrijft, laakt deze
houding openlijk in zijn „Onpar-
tydig verhael" ,,De beweging gaai
uit" zo getuigt hii, „van de baat
zuchtige waerelsgezinden in
Friesland en van zommige lee
raren der heerschende Doopsge
zinde en Catholyke gemeentens,
welke tot verdere opryting van
deezen tweespolt dit vuur met
opgesperde kaaken a] gaandeweg
aanbliezen- Zy baden den heme!
om zyn zegen. Was dit het werk
van leeraas der Doopsgezinden
en past zulk een taal in den mond
van priesteren van de Roomsehe
kerke om hunne leden daartoe te
vermaanen en 'aan te sporen?"
Maatregelen tegen tie
katholieken
De katholieken beraamden
echter geen aanval op de staat.
Zij lieten het zich welgevallen,
dat onder invloed van de patri
otten, die na de rampzalige oor
log tegen Engeland in 1781 aan
het bewind kwamen, aan hen al
lerlei vrijheden werden geschon-
ALKMAAR. Het Alkmaarse
Kegelhuis De Unie was Zondag
het trefpunt van de kegelaarsters
en kegelaars van district I. Im
mers op de Alkmaarse banen
werd de eerste van de twee dis
trictswedstrijden gehouden, zowel
voor dames als voor heren.
Hiervoor traden aan de heren
tientallen uit Amsterdam, Haar
lem, Gooi- en Eemland en Alk
maar en de dames-vijftallen uit
dezelfde plaatsen. Tevens werd
de strijd aangebonden voor het
clubkampioenschap waaraan deel
namen de vijftallen van Koekoek
(Alkmaar), H.B.S. (Haarlem),
Houdt Plank (Bussum) en Intiem
(Amsterdam).
De voorzitter van de Alkmaarse
Kegelbond, de heer Diepen, open
de deze wedstrijden met een
woord van welkom tot alle kegel
vriendinnen en vrienden, in het
bijzonder de heer Muller van het
hoofdbestuur van de N.K.B.
Daarna sprak de voorzitter der
wedstrijd-commissie, de heer W.
Lagas, nog een kort woord, waar
na de loting kon aanvangen.
Het resultaat was, dat Alkmaar
begon op baan 1 en Amsterdam
op baan 2. Op de eerste hebben
de gooiers van het Alkmaarse
tiental zich uitstekend gehouden,
misschien was een enkele even
onder de maat, teleurgesteld heeft
niemand. Op baan 2 ging het
minder naar wens en waren er
slechts, een drietal gooiers, die
boven de 100 in 15 worpen kwa
men. Gooi- en Eemland en Am
sterdam waren eveneens op baan
1 het best op dreef. Haarlem
daarentegen toonde zich verre
van superieur en was op beide
banen de anderen verre de baas.
De Haarlemmers maakten op
baan 1 een 85 hout meer dan
nummer 2 (Alkmaar) en op baan
2 was dit verschil 81
De uitslag is: 1. Haarlem 2216
hout; 2. Alkmaar 2050; 3. Amster
dam 1983 en 4. Gooi- en Eem
land 1955.
Hoogste gooier werd de Haar
lemmer v. d. Ree met het mooie
hout van 248 in 30 worpen.
Het dames vijftal van de Alk
maarse Kegelbond moest met de
derde plaats genoegen nemen,
maar hier was de strijd spannend,
want het verschil met nummer 2
was slechts 12 hout. De uitslag
luidde: 1. Amsterdam 959 hout;
2. Haarlem 909; 3. Alkmaar 897;
4. Gooi- en Eemland 763. Men
ziet, het onderling verschil tus
sen de drie eerste vijftallen is
niet zo groot.
Tenslotte de strijd om het
clubkampioenschap, de Alkmaar
se kampioen Koekoek zorgde voor
een succes op de Alkmaarse ba
nen en werd eerste, de grootste
concurrent was hier H.B.S. uit
Haarlem. Men ziet - het aan de
volgende uitslag: 1. Koekoek 1070
hout, 2. H.B.S. 1020, 3. Houdt
Plank 965, 4. Intiem 956.
De individuele prestaties van
de Alkmaarse kegelaarsters en
kegelaars waren: Tiental: A. Köll-
mann 230; J. de Bakker 221; M.
de Haas 211; J. Eickholt 209; J.
de Jong 204; C. Klerk 203; H. van
Galen 198; M. Doggenaar 196; W.
v. d. Bosch 191; G. J. Genefaas
187.
Dames: Mw. Berkhout 191; Mw.
van Spanje 179; Mw. Eickholt 178;
Mw. de Haas 175; Mw. Bosch 174.
Koekoek: A. Köllmann 230: J.
de Bakker 226; J. Metselaar 215;
G. J. Genefaas 210; B. Willers
189.
WORMERVEER, 2 April.
Vanochtend om kwart voor vier
werd brand geconstateerd in ner-
serij „Engel III" van de N.V. Ver
enigde Textiel- en Oliefabrieken.
afdeling oliefabriek Crok en Laan
te Wormerveer.
De Wormerveerse brandweer
bestreed het vuur aanvankelijk
met een 5-tal spuiten maar 'al
spoedig bleek, dat zij voor een
hopeloze taak stond. Assistentie
werd verleend door de brandwe
ren van Wormer, Krommenie,
Zaandijk, Koog a. d. Zaan en
Zaandam. Ook de bedrijfsbrand
weer was in actie.
Ondanks de harde wind kon
het vuur tot het gebouw zelf be
perkt blijven. Het brandde totaal
uit. De brand is waarschijnlijk
ontstaan door broeiing van copra.
De schade kan op enige tonnen
worden geraamd.
ANDIJK-GRASSHOPPERS 1-4
Het A.N.P. gaf als uitslag van
bovengenoemde wedstrijd 40,
zoals wij o.a. ook elders vermel
den. Bij het ter perse gaan van
dit nummer blijkt ons echter, dat
Grasshoppers met 41 won.
Hiermee is reeds in de stand
rekening gehouden.
had. Openbare ariibten wérden,
althans theoretisch voor hen
open-gesteld.- „iemand die volsla
gen zot is", zo schreef de Post
van de Nederrhyn in die dagen,
„mag veronderstellen, dat een
lutheraan, een mennoniet, een
remonstrant en een rooms gesjn-
de geen eeblyk man kan zyn, om
dat" hy "geen belyder van de ge
reformeerde1 religie is. Wat heb
ben dë - kleine anipten toch ge
meen met de godsdienst? Kan
een roomsgesinde geen goed
bier- of turfdrager, schipper,
ïchu'itevoecler, klapperman enz
kunnen zyn, omdat hy geen ge
reformeerde is?"
Maar toen mét behulp van
Pruisen de stadhouder in 1787
was hersteld, trok het domme
staatsbestuur, dat van de ömwen-
teiing niets geleerd had, al deze
voorrechten weer in. De Prins
had aan de democratie-iets' moe
ten toegeven en in de verschillen
de gewesten liet' hij "landdagen
houden, maar bij de uitschrijving
van zulk een volksvergadering
in het voorjaar van 1788 te Leeu
warden in Friesland, werd nog
eens uitdrukkelijk* bepaald, - dat
er geen katholiek gekozen mocht
worden. Anders gifigde zaak niet
door! Ook liet stadsbestuur van
Alkmaar trok d-e gunstige bepa
ling van 1783, waarbij werd vast
gesteld, dat de betrekking van
officier, onderofficier en rotmees
ter der schutterij, deken en raad
van gilde of ambacht ook voor
katholieken voortaan zouden
openstaan, wederom in. Het spook
van Rome had ook hier het stads
bestuur bevreesd gemaakt!
De stemming wordt
er niet heter op
Ofschoon de katholieken nog niet
openlijk tegen de onrechtvaardig
heden van het herstelde stad
houderlijke bestuur durfdenop
treden. morden zij binnenkamers
tegen het starre staatsbestuur,
dat de duimschroeven nog eens
wilde aanhalen. Zij lieten het
staatsbestuur practised maar pra
ten en bleven vasthouden aan
hun verworven vrijheden, zoais
het afschaffen van de recognitie
gelden, de vrijheid om zelf hun
eigen schuilkerkjes in te richten.
Maar al hadden ze weinig last
van de -regeringswijziging, hun
houding tegenover de Prins was
verre van vriendelijk.
De list van de Prins
De prins begreep dit dan ook
heel goed en hii zocht naar een
middel om het katholieke volks
deel, zonder hen al te veel vrij
heden te geven, aan zich te bin
den. En deze gelegehheid kwam
spoedig. In 1792 was tot overste
van de Hollandse zending door de
congregatie van Propaganda Fide
te Rome aangesteld Mgr. Caesar
Birancadoro. Hii vroeg verlof aan
Den Haag om de missie te mogen
bezoeken en niet aileen te bestu
ren vanuit zijn residentie te Brus
sel. Op aandringen van de Prins
schreven de Staten hem, dat zij
zijn bezoek op hoge prijs stelden;
zij verzochten hem, voordat hij
de missie zou gaan .visiteren,
eerst met hen in Den Haag de
maaltijd te gebruiken. Brancadoro
vloog erin! Hij werd met de
grootste welwillendheidontvan
gen én toén hij op zijn reis door
Groningen en Friesland verschil
lende malen de partij van de Pa
triotten hoorde verheerlijken
sprak hij zijn afkeuring over
deze revolutionnaire gezindheid
van de katholieken uit. „Ge weet
niet half genoeg, wat voor een
goede man uw prins is", zo ver
zekerde hij aan de aartspriester
van Friesland, „Hii is vol lof over
onze kerk en onder zijn leiding
moet gij U veilig voelen".
De dreiging vanuit Frankrijk
„Wij bemoeien ons niet' met de
politiek", zo had pastoor Jorna
uit Workum aan de nuntius ge
zegd op deze bijeenkomst van
Leeuwarden, „Maar het lijkt wel
dat Zijne Excellentie dat wel
lieken over hun revolutionnaire
houding. Hij verheerlijkt het stad
houderlijk bewind, waar hij zo
veel begrip voor zijn zending
heeft ondervonden. Hij vermaant
de katholieken op deze wijze:
„Laat Ulieden door de oproerige
redeneringen der godloozen de
welke zoo wel vyanden der vol
keren als vyanden Gods en der
vorsten zyn, niet verleiden". Hij
vraagt vurig gebed voor de
zwaar beproefde stadhouderlijke
familie, die toch zulke uitmun
tende hoedanigheden heeft!
De reactie
De katholieken waren over dit
schrijven zeer ontstemd. Hoe
durfde deze nuntius, die geheel
en al onbekend was met het lot,
wparin de katholieke kerk in ons
vaderland, en vooral in Fries
land en Groningen, binnen de
schuilkerken moest leven, van
de preekstoel af een prins en
prinses laten prijzen, die het
streven naar de vrijheid altijd in
de weg hadden gestaan en daar-
door gehaat waren bij het katho
lieke volk? Hoe kon een priester,
die een geestelijke zending had
in dit land, partij kiezen in een
binnenlandse politieke aangele
genheid? De prins was zeer ver
heugd doch niet tevreden. „Ge
moet het nog wat aandikken",
zo had hij Brancadoro laten we
ten, "ge moet ze werkelijk ver
oordelen, die de partij van de pa
triotten diénen".
En'Brancadoro liep er weer in.
In September 1794 kwam hij op'
het onderwerp van de vastenbrief
terug en hij noemde de katholie
ken, die de partij van de patriot
ten voorstonden „godlooze staat-
omkerers, uitzinnige godslaste
raars, volksverleiders" en nog
meer van dat moois. Hij gaf als
zijn mening te kennen „dat de
verandering, die 'wij in de staat
zouden willen invoeren, wel vér
re van ons lot te verbeteren, tot
niets anders zou strekken dan om
ons van de goederen te berooven
van welker vreedzaam genot wij
verzekerd zijn". Hij deed 'n harts
tochtelijk beroep op alle katho
lieken om trouw te blijven aan
de prins-
doet. Dat kan hem in dit land nog
wel eens kwaad komen te staan"
De nuntius sloeg deze goedbedoel
de raad in de wind; tegen de uit
gesproken zin van de katholieken
in bleef hij een vurig verdediger
van de Prins- Toen aan ook eind
1792 de Franse troepen het voort
bestaan van het stadhouderlijk
bewind bedreigden, moest hij
ook met andere Prinsgezindeii
naar het buitenland wijk nemen
Dan schrijft hii zijn brief
Vanuit zijn schuilplaats schreef
hij zijn geruchtmakende brief, vol
verwijten aan de Nederl. katho-
De nuntius verliest het
Dit liep nu werkelijk de spui
gaten uit. De priesters uit West-
Friesland wilden de brief niet
voorlezen". „De man heeft zijn
verstand verloren", zeide pastoor
Schouten van Alkmaar en hij
legde de brief naast zich neer.
Door de aartspriester in Amster
dam werd toen een verzoekschrift
opgesteld om dit schrijven in te
trekken. Het zou net het tegen
gestelde gevolg hebben! Einde
lijk gaf de nuntius toe maar de
nadelige gevolgen bleven niet
uit. Door dit alles waren de ka-
tholipken ook enigszins in de po
litiek gedreven en als in 1795 de
Patriotten definitief het bewind
van de stadhouder hebben over
genomen. dan zullen de kiezers
uit het kiesdistrict Emkhuizen
naar de Nationale vergadering
der Bataafse republiek afvaardi
gen pastoor Joannes Fronhoff
van W'ognum, die zeer gehaat
was door de nuntius en daarom
door de bevolking op de handen
werd gedragen!
B. V. pr.
(Rijksarchief Leeuwarden:
Echt opregt en onpartydig
verhael 1787; Gemoedelyke
brief van Kneelis Japiksz
aan Zyne Hoogeerwaardig
heid Caesar Brancadoro;
Archief Aartsbisd. Utrecht
Dl XXXVI)
Mn
WARMFN1HUIZEN, 2 April-
Uien 5.505.80, grove uien 3.80
-4.60, witte kool 5.506.40, gele
kool 6960, rode kool 11.20
23.10.
NOORD-SCHARWOUDE 2 Apr.
1500 kg peen B 5.30, C 5.10, 2200
kg uien 5—5.60, 35000 kg rode
kool 8.4023, 29000 kg gele kool
69.50, 79000 kg witte kool 5.50
6-30, 6000 kg gele kool doorge
draaid, 3000 kg witte kool doorg-
LANGENDIJK, 2 April- 2000
kg uien 5.405.50, grove 3.70
3.80, 800 kg peen C 4.10, 250 kg
witlof I 42, II 36—37, 2000 kg
rode kool 6.5013.70, 14000 kg
gele koöl 6—8-70, 35000 kg Deense
witte kool 5-50, 4000 kg gele kool
en 1100 kg witte kool doongedr
WOGNUM, 2 April. 8150 kg
witlof A 32—38, B 26—33, C 22—
28, stek 1324: uien middel 4-50
5-40, grove 3.904.20, breek-
peen B 4—5.20, C 4.80, rode koo'
10.7012.50, ravarber 24, prei lr
15, spinazie 31,