Nieuw
„GROTE VIER"-MINISTERS
Boudewijn over enkele maanden
vijfde koning der Belgen
23 JULI TE WASHINGTON BIJEEN
De Rekenkamer pluisde uit
dat rijksgeld werd verkwist
Het N.V.V.
ongerust
Volgend jaar
nieuwe kruiser
Fins zakenman maakte kennis
met Nederlandse eerlijkheid
EDITIES VOOR ALKMAAR, HOORNDEN HELDERSCHAGEN
Kan 'i nog niet
wat zuiniger?
V Eerherstel
Scheepsberichten
Westelijke Drie stellen voor:
Toch al voldoende
overeenstemming
Koning Leopold doet afstand
maar blijft in België
Verzoening rond
koninklijke Prins
Massale inenting
aanbevolen
Besprekingen te Parijs
zijn doodgelopen
Veertien arbeiders
opgegeven
Verliezen in Korea
Wielrijdster
in Groningen
dood gereden
Chr.-Democraten
op 41.1 procent
Het rijk leeft nog in 7946
Taxichauffeurs
geven een feest
Chinezen trachten
terug te slaan
Abonnementsprijs t 530 per kwartaal, f 1.77
per mnd.. inclusief incasso. Advertentie-tarief
per editie 16 ct. per m.m., minimum f 2,50;
in alle edities 26 ct. per m.m., minimum f 4.—;
familieberichten 20 et., resp. 30 et. per m.m.
Bij contract belangrijke korting. Directeur:
E. f. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits.
Bankrelaties: Noorderbank, Nederl. Credictbank
Noordhollands Dagblad
M Buiten God is 't nergens
veilig. (Vondel)
HET FEIT
VAN HEDEN
Pagina's 1 en 5
Vrijdag 1 Juni 1951 46e Jaargang No. 12182
Kantoren: HOORN, Draafsïngel 59, teL 4243, Grote Noord 77, teL 4362 K 2290; ALKMAAR, Ritsevoort 52, teL 2046, {2 lijnen), K 2200; DEN HELDER, Keizerstraat 89, teL 2800 K 2230; SCHAGEN, Molenstraat 52, teL 459 K 2240
HET IS GEEN TOEVAL, dat de
grote sociale Pausen, Leo XIII,
Pius XI en Pius XII, in het alge
meen vanzelfsprekend, maar ook
in verband met de sociale actie,
het godsdienstig leven op de
voorgrond stelden.
Van de grote devoties, die zij
propageerden, mag ook in het
bijzonder die tot het Goddelijk
Hart van Jezus worden genoemd.
Paus Leo XHI heeft de gods
vrucht tot het H. Hart sterk ge
grondvest en uitgebreid, en de
opvolgende Pausen hebben haar
voortdurend verdedigd en aanbe
volen.
Paus Leo heeft ruim vijftig jaar
geleden de gehele mensheid aan
het Heilig Hart toegewijd, en
algemeen eerherstel ge
vraagd, Pius XI heeft, drie-en-
twintig jaar geleden een gehele
encycliek uitgevaardigd „over het
algemeen eerherstel verschuldigd
aan het Allerheiligst Hart van
Jezus" en hij richtte de H. Hart-
devotie a.h.w. op een hoger plan.
En toen Paus Pius XII zijn eer
ste encycliek „Summi Pontifica-
tus" eind October 1939 schreef,
herinnerde de Heilige Vader aan
de toewijding van de gehele sa
menleving aan het Heilig Hart,
vóór veertig jaar en Hij ver
nieuwde deze met een vaderlijk
beroep op allen, om daardoor aan
de bron van liefde en lijden te
smeken om genade en ontfer
ming voor de wereld die zich in
een nieuw verschrikkelijk avon
tuur had gestort, toen de wereld
oorlog, welke zich zo gruwelijk
zou ontwikkelen, pas begonnen
was.
Eerherstel jn en van de samen
leving, dat is eerherstel in het
sociale leven, waarvoor de sociale
Pausen de richtlijnen uit de leer
der Kerk, uit de Goddelijke wet
ten van rechtvaardigheid en lief
de hebben getrokken. Maar zij
hebben dat niet gedaan, alleen om
stoffelijke voordelen te bepleiten,
doch voor alle groepen in de
maatschappij hebben zij het oude
woord van Leo XIII gehandhaafd,
dat op de bodem van het sociale
vraagstuk het probleem van de
godsdienst ligt. Daarom vroeg
Pius XI om betere mensen, naast
betere instellingen. En indien de
maatschappij weer wil worden
doordrongen van de wetten en
geboden van Koning Christus,
dan zal „het éérst nodige", een
heilig, deugdzaam, christelijk le
ven, voortdurend moeten worden
bevorderd en aangekweekt.
In deze maand Juni, toegewijd
aan de bijzondere verering van
Jezus' Goddelijk Hart, die van
daag zo feestelijk begint, hebben
wij een van God gezonden aan
leiding, ons daarop sterk en har
telijk te bezinnen. En dan gaat
het niet om devote uiterlijkheden,
maar om twee grote dingen.
Ten eerste om het besef van
de geloofswaarheden, welke aan
de godsvrucht tot het H. Hart
ten grondslag liggen. En dat zijne
volgens Paus Pius XI, in zijn ge
noemde encycliek: „de zondeval,
de Verlossing door de Hogepries
ter Jezus Christus, het eervolle
maar ook verplichte deelgenoot
schap van alle gelovigen aan zijn
priesterschap „krachtens hun
mystieke verbondenheid met Hem
in één Lichaam en de uitoefe
ning van dat priesterschap in ver
band met het H. Misoffer". Zo
noemde de Paus elders in die
omzendbrief de godsvrucht tot het
Heilig Hart „het kort begrip van
geheel de godsdienst, ja zelfs het
richtsnoer van een volmaakter
leven".
Ten tweede gaat het er om, op
deze grondslag door gebed en
boete dat eerherstel te ge
ven, wat noodzakelijk is, tegen
over het Heilig Hart, eerherstel,
voor de vele sociale zonden, van
alle kanten in de samenleving
bedreven. De zonden tegen de ge
rechtigheid, van hoog tot laag, en
niet minder tegen de liefde. De
zonden van ergernis en hoog
moed, van zo oneindig vele per-
soortgelijke tekortkomingen ook.
De herdenking van de grote
sociale encyclieken mag en kan
met schone fanfares en redevoe
ringen en nog zo aangrijpende
artikelen niet afgelopen zijn. Zij
gaat nog door deze maand
vooral aan het geestelijke front,
om door liefde en offervaardig
heid en volle overgave aan het
Goddelijk Hart dat eerherstel te
brengen, niet alleen om „de vlam
men van liefde in de woningen
der gezinnen aan te wakkeren"
zoals Paus Benedictus dat in
t'J15 schreef aan de grote apostel
van de H. Hart-devotie, pater
Mateo, maar ook en in de
eerste plaats,, om te bewerken,
dat in de gezinnen „die liefde
?,u ,S®v°lg zij van de kennis van
Gnnstus, onze Heer, en van een
steeds vollediger en dieper be
grip van de waarheid en de wet,
welke Hijzelf ons gebracht heeft".
Johan van Oldenbarnevelt,
Djakarta-Amsterdam 30
Mei 600 mijl O.Z.O. I1/: gr.
Kanaal.
Kota Inten, Djakarta-Rotter
dam, 30 Mei 480 mijl O.Z.O.
l'h gr. Kanaal.
Sibajak, Rotterdam-Melbour
ne, 30 Mei 240 mijl Z.O.
Dondrahead/Fremantle.
Ridderkerk, Rotterdam-
Australië, 31 Mei bij Perim
verwacht.
Oranje, 31 Mei te Amsterdam,
van Djakarta.
Grote Beer, Amsterdam-Syd
ney, passeerde 31 Mei Al
giers.
De restauratie van het 16de eeuwse stadhuis te Nijmegen,
dat tijdens de oorlog grotendeels verwoest werd door brand
stichting van de Duitse bezetting, verkeert in een vergevor
derd stadium. De oude voorgevel is nagenoeg in zijn oor
spronkelijke staat teruggebracht. Links op de foto een
gedeelte van het nieuw gebouwde raadhuis.
Jessup zei, dat de plaatsvervan
gende ministers van buitenlandse
Zaken van de V. S., Groot-Brit-
tannië en Frankrijk van mening
waren, dat reeds op een voldoen
de aantal punten overeenstem
ming met Rusland was bereikt om
het houden van een conferentie
(Van onze correspondent)
Koning Leopold van België heelt gisteren audiëntie verleend
aan de voorzitters van de C.V.P., de liberale partij en de
socialisten, nadat hij reeds tevoren enige ministers in audiëntie
had ontvangen. De contacten van de koning met de regering
en met de partijen waren bedoeld om deze op de hoogte te
stellen van de koninklijke wensen in verband met de komende
troonsbestijging van Kroonprins Boudewijn.
de persoon van zijn zoon verzoe
ning was ontstaan tusen de par
tijen.
Leopold niet meer op
de troon.
In Augustus 1950 kwam tussen
de partijen en de koning een
regeling tot stand waarin be
paald werd, dat de voorlopige re
gering van kroonprins Boudewijn
zou duren tot zijn meerderjarig
heid in September 1951.
Op dat ogenblik zou de koning
definitief afstand doen van de
troon, op voorwaarde, dat rond
OVER LOON- EN
PRIJSPOLITIEK
AMSTERDAM. In de vergade
ring van de hoofdbesturen der bii
het NVV aangesloten organisaties
bleek grote ongerustheid te be
staan t.a.v. de gevolgde loon- en
priisnolitiek. terwiil met veront
waardiging kennis genomen werd
van de afwiizende houding, welke
door groenen en organisaties van
beter gesitueerden wordt aange
nomen tegenover de belasting
voorstellen. die een co--umntie-
offer voor deze groenen zouden
moeten bewerkstelligen.
Eenstemmig verenigde de ver
gadering zich met de eis, door het
bestuur gesteld, dat de werkge
versorganisaties nu op zeer korte
termijn een snelle en constructie
ve beslissing nemen aangaande
de datum, waarop zal worden
vastgesteld of en zo ja, hoe
veel looncompensatie de stijging
van de kosten van levensonder
houd op grond van de regerings
toezegging wettigt en in welke
vorm deze zal worden uitgekeerd.
WEER EEN POKKEN-GEVAL
's-GRAVENHAGE. De ge
neeskundige hoofdinspecteur deelt
mede: gister is nog weer een
pokkengeval geconstateerd in
Tilburg. Dergelijke min of meer
alleenstaande gevallen kunnen na
afloop van een eigenlijke epide
mie voorkomen. Dringend wordt
aanbevolen, dat zij, die Brabant
in de naaste toekomst bezoeken,
herent zijn.
Waar het gevaar van import
van pokken gebleken is niet
denkbeeldig te zijn, wordt thans
iedereen geadviseerd zich in de
naaste toekomst te laten herenten
De vaccinatie toestand van Neder
land zal daar ten zeerste bij zijn
gebaat en het plotseling massaal
moeten herenten met alle be
zwaren van dien, wordt daardoor
gedeeltelijk voorkomen.
Thans heeft de koning de wens
uitgedrukt, dat de partijen met
de regering een accoord zouden
opstellen, waarin de datum en de
formaliteiten rond de troonsopvol
ging zouden worden geregeld.
Uit bevoegde kringen wordt
vernomen, dat de koning er niet
aan denkt de troon te bestijgen,
wanneer de regering van prins
Boudewijn alle partijen bevredigt.
De bedoeling van de koning is,
dat de partijen nog voor zij in
Juli op reces gaan in een verkla
ring de bevolking de verzekering
zullen geven, dat de troonsopvol
ging nog dit jaar doorgaat.
De partijen zullen nu moeten
uitmaken welke titel de afgetre
den vorst zal moeten voeren, en
welke inkomsten hij zal genieten
na zijn troonsafstand. Momenteel
is de koning financieel afhanke
lijk van de inkomsten, die op
naam van de kroonprins staan.
Er werd ons verzekerd, dat de
koning er niet aan denkt zich in
het buitenland te vestigen.
Men mag ook aannemen, dat de
partijen nog deze maand tot een
overeenkomst komen, die in feite
het begin zal zijn van een rege
ring, die in een sfeer van althans
theoretische verzoening, het rege
ringstijdperk van de vijfde ko
ning der Belgen zal inleiden.
PARIJS (A.P.) De Amerikaanse ambassadeur Philip Jessup
heelt gisterenavond gezegd, dat de westelijke mogendheden
Rusland hebben uitgenodigd tot het houden van een vier-
ministersconferentie te Washington op 23 Juli, omdat zij ervan
overtuigd zijn, dat de Parijse besprekingen tot niets leiden.
der vier ministers te rechtvaar
digen.
De.Russische gedelegeerde An
drei Gromyko heeft staande ge
houden, dat geen agenda kan
worden opgesteld, tenzij deze het
Noord-Atlantische pact en de
Amerikaanse bases overzee omvat.
Door gezonden
Andrei Gromyko heeft de Wes
telijke nota aanvaard, waarin
voorgesteld wordt, dat op 23 Juli
te Washington een conferentie
van de vier ministers van buiten
landse zaken zal worden gehou
den. Gromyko deelde mede, dat
hij de nota zou doorzenden naar
de Russische minister van buiten
landse zaken Andrei Wisjinsky.
Hij leverde een kort commen
taar op „feitelijke onnauwkeurig
heden" in de'nota, die werd voor
gelezen door de Amerikaanse
ambassadeur dr. Philip Jessup.
Jessup was voorzitter van de 64e
zitting, die gisteren gehouden
werd.
Gesplitste agenda.
In de nota's der Westelijke ge
allieerden wordt Rusland de keus
gelaten tussen drie alternatieve
agenda's. Alle drie agenda's be
vatten de demilitarisatie van
Duitsland, de bewapeningskwestie
en de vredesverdragen met Ita
lië, Roemenië, Bulgarije en Hon
garije.
Daarnaast noemt de eerste
agenda nog het Oostenrijkse vre
desverdrag, de Duitse eenheid en
Triëst. De tweede agenda handelt
over de meningsverschillen over
de vermindering der bewapening
en de derde geeft slechts vijf
algemene onderwerpen van be
spreking. Het Atlantisch Pact
komt in geen der agenda's voor.
MIJNRAMP BIJ ESSEN
ESSEN (Reuter A.P.) Door
een gasontploffing in een miin te
Herringen bii Hamn (Westfalen)
ziin minstens vebrtien miinwer-
kers ingesloten en twinie gewond.
De ontploffing deed zich voor.
toen de miinwerkers bezig waren
met het bestrijden van een onder
grondse brand.
Er is geen hoop meer, dat de
14 mijnwerkers, die opgesloten
zitten, gered kunnen worden. De
directie van de mijn heeft n.l. de
brandende schacht afgesloten om
te voorkomen dat het vuur de
gehele mijn aantast.
De 14 mijnwerkers zaten 1000
meter onder de grond. Van 24
geredden verkeren er vier in ern
stige toestand.
De directie van de mijn heeft
meegedeeld, dat het absoluut
noodzakelijk was de mijnschacht
af te sluiten, aangezien het vuur
zo snel om zich heengreep, dat
de gehele mijn werd bedreigd.
DE SMOKKELAARS
KOMEN IN DROMMEN
KERKRADE. De Akense
douane hield in de eerste helft
van Mei langs de Nederland-
Duitse en de Belgisch-Duitse
grens in totaal 235 smokkelaars
aan. Op hen werden ongeveer
1900 kg koffie, 16000 cigaretten en
200 pakjes cigarettenpapier ge
vonden. Tevens maakte de dou
ane in genoemde periode vier
auto's, waarmee, smokkelarij was
bedreven, buit.
Van het Nederlandse contin
gent in Korea zijn 32 man ge
sneuveld, 57 gewond, 42 ziek of
buiten gevecht wegens ongeval
len en 1 man wordt vermist.
GRONINGEN. Gisteravond
om ruim zes uur von.d ter hoogte
van brug 1 aan het Eemskanaal
een aanrijding plaats tusse.n een
vrachtauto en de wielrijdster
mevr. W. W.R. Het slachtoffer,
mevr. W„ was op slag dood. Haar
stoffelijk overschot werd door de
GGD .aar het Acad. ziekenhuis
overgebracht. De juiste toedracht
van het ongeval was vannacht
nog niet bekend. De politie heeft
een onderzoek ingesteld.
BIJ VERKIEZINGEN
ITAL. PROVINCIALE RADEN
ROME. (Ass. Press). Premier
Alcide de Gasneri's christen-de
mocratische oartii heeft de Ita
Iiaanse communistische pa»-*;i v::
de recente verkiezing van 27
nrovinciale raden een nederliasr
van biina twee teeen een toege
bracht.
De christen democraten behaal
den in de 27 provincies 3.487.360
stemmen een totaal van 41.1
procent zo werd door het mi
nisterie van Binnenlandse Zaken
op basis van de onofficiële eind
uitslagen gemeld.
De communsten behaalden
1.855.323 stemmen 21.9 pro
cent.
De Italiaanse socialistische par
tij, die aan de communisten Ge
lieerd is, kreeg 1.131.871 stem
men, of 13.4 procent.
De anti-communistische socia
listen, die samengaan met de
christen-democraten, wisten in
totaal 654.379 (7.7 procent) stem
men op zich op te verenigen.
De Algemene Rekenkamer heelt thans het verslag over haar
werkz/amheden in 1950 in het licht gegeven. Uit dit verslag
blijkt, dat van de zo dringend noodzakelijke zuinigheid bij het
beheer van 's rijks financiën nog altijd niet dat terecht komt,
wat het offers brengende Nederlandse volk toch eigenlijk zou
mogen verwachten.
Achterstand blijkt er nog steeds
te bestaan in de financiële rijks
administratie. Hoewel de rekening
over 1948 reeds lang moest zijn
ingediend is die over 1946 de
laatst-ingediende. Breed wordt
gehandeld over de weinig bevre
digende afwikkeling van de ille
gale administraties. Er zijn diver
se verschilpunten tot een totagl
van ruim 2 millioen gulden. In
Friesland is n.l. ruim f 300.000
niet behoorlijk verantwoord; in
Amsterdam bleef bijna hetzelfde
bedrag onverantwoord. Er was
getracht resp. f 100.000 en f 25.000
Op een proefboerderij te Wassenaar wordt een nieuwe methode toegepast voor het dro
gen van hooi. Op zgn. dakruiters wordt net hooi opgetast, zodat zon en wind vrij spel
hebben. Foto toont een overzicht van een aantal van deze hooidrooginstallaties die op
het eerste gezicht de indruk van een tenten kamp geven.
via illegale kassen door de geld-
zuivering te loodsen.
Verschillende staaltjes van on
zuinig gebruik van rijksgelden
worden gesignaleerd. Bijvoorbeeld
de uitgifte van een boek over de
evacuaties in Nederland in 1939-
1940, in 1500 exemplaren kosten
f 14.850.netto-opbrengst tot
dusver f 2.000 ruim. Voorts wordt
vermeld het resultaat van de
legertentoonstelling. Het nadelig
verschil tussen ontvangsten en
uitgaven was f 70.000.groter
dan in uitzicht was gesteld, als
alle uitgaven wegens salarissen
van militair personeel, militair
transport, het verbruik en de ver
missing \»an legergoederen zouden
worden medegeteld, zou dit be
drag nog met enkele tonnen stij
gen.
Een afzonderlijke paragraaf over
het autogebruik meldt, dat op dit
gebied voortdurende waakzaam
heid nodig is.
Op het verslag van de Reken
kamer gaan wij elders in dit num
mer dieper in.
IN JUNI IN DE VAART
De chef-staf van smaldeel V.
lt. ter zee A. van Karnebeek
heeft tijdens de tocht naar Doua-
menez, waar de oefening „Pro
gress" begint, verklaard dat vol
gend jaar Juni de eerste van de
twee in aanbouw zijnde kruisers
gaat varen. Luit. van Karnebeek
gaf hierna te kennen dat bij het
scheppen van opleidingsgelègen-
heden voor het marinepersoneel
aan het licht is gekomen, dat de
vlootsterkte nog steeds te gering
is. „Er zijn teveel taken voor te
weinig schepen", zei luit. van
Karnebeek.
VOOR GEBREKKIGE
KINDEREN
AMSTERDAM. De groep
Amsterdamse blokbandchauiieurs
die dagelijks de ca. 40 leerlingen
van de Mytylschool van en naar
huis rijden gaan deze kinderen
enkele feestdagen bezzorgen.
De Mytylstichting geeft medi
sche verzorging, onderwijs, ar-
beidsopleiding lichamelijke ont
wikkeling en ontspanning in de
ruimste zin aan lichamelijk ge
brekkige kinderen.
Op nader vast te stellen data
maken de chauffeurs met de kin
deren een autotocht van een hele
dag, daags daarna wordt voor
die kinderen een boottocht gear
rangeerd en wordt hun een fees
telijke maaltijd bereid.
Het adres van de chauffeurs,
die het initiatief namen, het plan
uitvoeren en financieren is Soem-
bawastraat 19hs, Amsterdam.
IN OOST- EN WEST-KOREA
TOKIO (Reuter). Donderdag
heeft zwaar geschut van de Noor
delijken de posities van de V.N.
ten Noorden van Seoel gedurende
anderhalf uur beschoten, waarna
Chinese infanterie tot de aanval
overging. Na een kwartier wer
den de gevechten reeds afgebro
ken. Waarnemers voorspellen een
nieuwe rustperiode.
Aan het Westelijke front heeft
een Amerikaanse patrouille een
bruggenhoofd gevormd over de
Mantan, die acht tot zestien km
ten Noorden van de 38ste breed
tegraad stroomt.
Infanterie der verbondenen heeft
stellingen bereikt, die uitzien op
de dam bij Hwatsjon, en daar
mee de laatste mogelijkheid voor
de ten Zuiden van het stuwmeer
ingesloten tegenstander om naar
het Noorden te ontkomen afge
sneden.
In het Westen trokken Zuid-
Koreanen de Imdjin over, ten
Noord-Westen van Moensan, ter
wijl Amerikaanse gevechtstroepen
onder toenemende tegenstand
zich vechtend een weg baanden
tot op enkele kilometers afstand
van Yongon, elf kilometer boven
de 38ste breedtegraad.
Langs de Oostkust versterkten
de Zuid-Koreanen hun stellingen.
Noord-Koreaanse troepen wa
ren er Donderdag tijdelijk in ge
slaagd de weg tussen Indje en
Hyonni, in het Oostelijke gedeelte
van de centrale ffontsector, af te
snijden; zij werden door verbon
den strijdkrachten verdreven.
In Duit-se gevangenschap
omgekomen Nederlanders
's-GRAVENHAGE. In een
bijvoegsel van de Nederlandse
Staatscourant van gisteren is op
genomen een lijst met ongeveer
450 namen van personen, van
wier overlijden vanwege de mi
nister van Justitie aangifte is ge
daan bij de ambtenaren van de
burgerlijke stand in de desbetref
fende gemeenten. Het betreft hier
hoofdzakelijk personen, van wie
wordt aangenomen dat zij gedu
rende de oorlog in Oswiecim (Po
len) zijn omgekomen.
ROTTERDAM, De 33-
jarige reder Gunner Bamström
wonende Anna Gaton te Hel
sinki die voor een zakenreis
van enkele weken in Neder
land vertoeft, had op de Wes
tersingel enkele filmopnamen
van zijn vrouw en enige za
kenrelaties gemaakt en teas al
met de auto, waarin het ge
zelschap door de stad reed,
weggereden, toen hij tot zijn
schrik bemerkte dat hij zijn
tas op straat tegen een pilaar
had laten staan. Onmiddellijk
keerde men terug, maar de
tas was verdwenen. Daarin
zat een bedrag van 7000 Bel
gische francs, 100 Zweedse
kronen, 30.000 Franse francs, 5
pond sterling twee cheques
van 45 pond. sterling en een
cheque van 35.000 Franse
francs, benevens verschillende
scheepspapieren.
Onmiddellijk werd het Rot
terdamse politieapparaat in
werking gesteld en adverten
ties werden aan de bladen op
gegeven om het „gestolene" te
achterhalen. Mag.r later bleek,
dat er van diefstal geen spra
ke was. Een tienjarig meisje,
Willy van Hoek uit de Bar
nardus Gewinstraat had de
tas onbeheerd gevonden en
mee naar huis genomen. Haar
moeder vond er behalve het
geld. ook een hotelrekening in
met een kamernummer. Men
spoedde zich naar het hotel
„Atlanta" en maakte de reder
gelukkig met het terugkrijgen
van zijn tas. Het meisje ont
ving een flinke beloning en
de reder uit Helsinki prees de
Nederlandse eerlijkheid.
V
