Vrienden van het Zuiderzeemuseum
troffen elkaar in Enkhuizen
Kleine Berlijnse blokkade
thans opgeheven
Van „Buitenlandse -
tot „Militaire" zaken....
Licht en schaduw bij de
Franse verkiezingen
De Bato buitengaats
Drie jaar eis tegen postbode
IK HEB MIJN VRIEND ONTMOET....
Wat gaat
er mee gebeuren?
RUBBER
if
Weer proces tegen
Hongaars bisschop
Professor Keesom
wordt 75 jaar
Vijf ploegen gelijk
in Reserve één C
25 Juni: feest van
St. Adelbert
Beraad na discussie
over de K.V.P.
Buitenlands overzicht
PAGINA 5
(Speciale correspondentie)
De enkele Enkhuizers, die Zaterdagmorgen loom langs de kade
van het Zuiderzeemuseum wandelden, zagen, hoe een paar door
de zon gebruinde schipper het Friese veerschip Bato, dat zijn
ligplaats had voor het Zuiderzeemuseum, losmaakten. De Bato
is een van de mooiste schepen uit de collectie van het Zuider
museum, die tevreden wachten in de Oosterhaven op een bij
zondere plaats in het komende museumdorp. Het werd in 1949
door mej. Knossen uit Sneek aan de vereniging geschonken en
vooral op aandringen van de heer E. Crone uit Aerdenhout,
die spontaan een belangrijk bedrag voor het herstel schonk,
grondig gerestaureerd.
„Wat gebeurde er met dit schip?"
zo vroeg uw verslaggever aan een
van de mannen. „Het gaat toch
niet weg?" „Welnee", zo ant
woordde men mij, „het hoofdbe
stuur gaat vergaderen op deze
schuit". En nauwelijks had hij dit
gezegd, of daar kwam een prach
tige groene auto van de voorzit
ter aanrijden. „Dat is mijnheer
Sybrandy", zo vertelde men mij,
„een man, die reusachtig veel
werk voor het museum heeft
verzet. De Enkhuizers en ik
kan wel zeggen: alle visserman
nen, die het fijn vinden dat
bij het verdwijnen van de Zuider
zee hun oude dingen bewaard
worden in het Zuiderzeemuseum,
vinden het prachtig, dat de ko
ningin hem laatst geridderd heeft.
Ik wist er alles van; de heer P.
Sybrandy had op alle gebied Enk
huizen uit zijn slaap geschud
voor haar rijke cultuur.
De andere leden van het
hoofdbestuur.
Uit de auto stapten ook Mr. A.
F. Kamp uit Bergen en Kap. B.
Voets uit Alkmaar. ,,Die zitten
er ook in," zo legde men mij uit,
„Kijk daar komen de anderen",
zo ging hij voort, wijzend naar
het restaurant van het Zuider
zeemuseum. Ja ja, u moet er niet
zo min over denken: de bekende
taveerne van het museum heeft
in het afgelopen jaar, dank zij de
voortvarendheid van het bestuur,
een restaurant gekregen. Nu kunt
U echte IJselmeerpaling eten! En
daar kwamen ze: Dr. Wassenberg
uit Leeuwarden, burgemeester
W. Th. Zimmerman uit Rhenen,
Burgemeester G. J. Numan uit
Harderwijk en burgemeester G.
Keyzer van Urk. Een Harder-
wijkse politieboot, die de gehele
nacht naar ongerechtigheden op
zee had gespeurd het was ech
ter niet zo gevaarlijk, want grote
Gijs is zo kwaad nog niet!
bracht het schip buitengaats.
Maar er moest nog even worden
gewacht want een paar voorname
gasten ontbraken nog. Die ston
den zeker aan de Urkerkade!
Daar was die morgen nogal veel
te zien. Het was de secretaris
penningmeester de heer N. S.
Groot en directeur Bouma met
zijn staf de heren Spoelstra, Roo-
ker en YbeipaJ Maar ze werden
op tijd opgepikt en zo kon de
tocht beginnen!
Wat is het meer mooi!
Daar gaat het veerschip achter
de politieboot door de brug van
de Oosterhaven. Op de achter
plecht van het schip stonden bur
gemeester Keyzer, Numan en
Kap. Voets heel gemoedelijk te
praten. „Daar heb je de ouwe
coalitie" zo merkte een Enkhuizer
kaairidder op, die altijd met de
gemeentepolitiek bezig was!
Flauw dat je nu altijd die poli
tiek er bij moet halen. De ver
eniging staat er ver boven uit en
ieder tracht op zijn manier alles
voor het museum te bereiken. En
dit groepje heeft veel bereikt. Ik
ga gedurende de hoofdbestuurs
vergadering, die niet voor jour
nalisten-oren geschikt is, dat eens
bekijken en misschien heb ik
nog wel even tijd om een gebak
ken palinkje te verschalken!
De vergadering besint.
Maar ik was nog lang niet
klaar, toen in de gezellige taveer
ne de vergadering begon. Ik was
zelf vriend en hoopte vele
vrienden te ontmoeten. Maar dat
viel me tegen! Er waren in het
geheel 539 leden en beschermen
de leden zo had de secretaris
de heer Groot mij verteld. In
het afgelopen jaar had de vereni
ging 108 nieuwe leden geboekt.
Maar op de vergadering waren er
maar een vijf en twintig. De be
langstelling van onze vrienden
beantwoordde niet aan de belang
rijkheid van de vergadering, want
uit het jaarverslag van de
Secretaris, op zijn last
„BIEDT NEDERLAND
NOC TOEKOMST?"
Interessant weekend op
Drakenburgh!
De belangrijke vraag of Ne
derland nog toekomst biedt, een
vraag die stellig velen bezig
houdt, zal op Zaterdag en Zon
dag 23 en 24 Juni a.s. op de
Volkshogeschool Drakenburgh be
handeld worden.
Daarbij komt uiteraard het
probleem der industrialisatie
sterk op de voorgrond.
Naast het zuiver economisch
aspect, zal ook de sociaal cultu
rele zijde door verschillende in
leiders worden belicht.
Nadere inlichtingen zijn bii het
Secretariaat van de Volkshoge
school Drakenburgh, post Baarn,
verkrijgbaar.
BEPERKING
NIKKELVERBRUIK
's GRAVENHAGE. Blijkens een
bekendmaking der directie van
het Centraal Rijksbureau is het
met ingang van 14 Augustus 1951
verboden nikkelhoudend roestvrij
staal en nikkellegeringen toe te
passen bij het vervaardigen of af
werken van een aantal niet-
essentiële artikelen.
vervaardigd door de administra
teur de heer Spoelstra, dat ik op
het bureau van onze krant mocht
inkijken, bleek het welke dingen
de vereniging tot stand had ge
bracht.
De oneninestoesnraak.
Terwijl ik nog zat na te denken
bracht een klop van de hamer me
tot de werkelijkheid. Aan de be
stuurstafel had het voltallige
hoofdbestuur plaatsgenomen en
ook burgemeester Admiraal van
Enkhuizen, die als speciale gast
werd begroet. Voorzitter Sybran
dy was echt in stijl, toen hij met
een kort woord de vergadering
opende. Hij herinnerde er aan,
dat dit de vierde keer was, dat
de vereniging in een jaarvergade
ring tezamen kwamen en wel voor
het eerst in eigen huis.
De vereniging stelt zich tot
doel", aldus de voorzitter, „om
waardering bij te brengen, voor
datgene, wat bij de drooglegging
verloren dreigt te gaan. Grote
sommen werden er besteed voor
de drooglegging van de Zuider
zee maar de regering dacht er in
de beginne niet aan om ook maar
een cent uit te keren voor het
bewaren van de vele cultuur
goederen, die rond de Zuiderzee
te vinden waren". De vereniging,
die naar zijn mening het gevaar
eindelijk had ingezien, deed alles
voor het behoud en in samenwer
king met de door het rijk aan
gewezen directie, die altijd zeer
prettig was, werd er veel bereikt.
De voorzitter deelde mede, dat de
gebouwen aan de Wierdijk, met
wier restauratie men ondanks
moeilijkheden van de kant van
de regering in het najaar van
1950 was begonnen, in 1952 zou
den worden opgesteld. „Dit mu
seum is maar een begin, zij het
dan een heel belangrijk begin",
zo besloot de voorzitter zijn toe
spraak. „Het hoofddoel is en blijft
het buitenmuseum en daarvoor
hebben wij de steun van vele
vrienden nodig.
Een terugblik on het werk
Na deze toespraak kreeg de ad
ministrateur gelegenheid om de
notulen voor te lezen, welke met
een enkele opmerking werden
goedgekeurd. Uit deze notulen en
ook uit het jaarverslag, dat ik
ondertussen nog even doorkeek,
vernam ik iets van het vele werk
dat door de vereniging reeds
werd verricht. Voor verschillende
verrichtingen had 'de vereniging
commissies ingesteld, waarvan
vooral de commissie voor kleder
drachten en de museumcommis
sie met lof moeten worden ge
noemd. Vooral het onvermoeid
ijveren van het dagelijks bestuur
bij de bevoegde instanties om sub
sidie en begrip voor haar werk
dwingt aller bewondering af.
Eniee dorre ciifers.
Duidelijker bleek het laatste
nog uit het verslag van de pen
ningmeester, wat hierna door de
heer De Groot werd voorgelezen.
Over 1950 had hij aan ontvang
sten ingeboekt f 128.729,27 waar
in als belangrijkste post vermeld
stond de rijkssubsidie van
f 45.000,en van de gemeente
Enkhuizen, die het museum een
warm hart toedraagt van
f 11.582,56.
In 1950 was f 112.316,34 uitge
geven, waarvan het merendeel,
n.l. f 91.653,07 was gebruikt voor
de inrichting van de gebouwen
van het binnenmuseum. De kas-
commissie van de heren Berg
huis en Zwaan was ongetwijfeld
onder de indruk gekomen van
deze lijst van cijfers en zij brach
ten schriftelijk dank aan de pen
ningmeester voor zijn keurig be
heer. Er was heel juist met de
gelden van de vereniging gehan
deld en daarom kon het geen
kwaad zo merkte de burge
meester van Harderwijk op
om dit eens naar onwillige ge
meentebesturen te zenden, die
subsidie weigeren met de opmer
king: Je maakt onze zuurver
diende belastingcenten nutteloos
op!
Bestuur.
Na dit verslag verzocht de
voorzitter aan de heer W. ter
Burg en Mevr. GrootBrinkman
om voor 1951 in de kascontrole-
commissie zitting te nemen. Op
voorstel van een van de leden
werden daarna de aftredende be
stuursleden de heren P. Sybran
dy, Dr. A. Wassenaar en W.
Zimmerman bij acclamatie her
kozen. De agenda was zeer vlot
afgewerkt, zodat men ruim
schoots gelegenheid had om de
boeiende voordracht van de heer
K. Boonenburg, ambtenaar aan
het ministerie van O. K. en W.,
over „Windmolens in het buiten
land", verlucht met exclusieve
lantaarnplaatjes te volgen. Na de
rondvraag, die niet veel oplever
de, sloot de voorzitter met een
dankwoord de vergadering en
sprak de wens uit, dat hij het
volgend jaar bij zijn openings
woord kon zeggen: Ik heb alle
vrienden ontmoet, want door
deze hechte vriendenband kan er
veel voor het Zuiderzeemuseum
worden bereikt. Maar de fluit
van de Staverse boot waarschuw
de mij dat mijn treintje stond te
wachten en daarom nam ik haas
tig afscheid van schoon Enkhui
zen, waarheen ik was gekomen
om een vriend te ontmoeten
AMSTERDAM. „Het aantal
diefstallen, gepleegd door P.T.T.-
ambtenaren was in de na-oorlogse
periode ontstellend opgelopen. Bij
alle parketten werden speciale
rijks recherche-brigades gedeta
cheerd met de opdracht, te pogen
aan deze diefstallen paal en perk
te stellen. Het resultaat is gun
stig geweest en het laatste jaar
is het aantal verduisteringen in
dienstbetrekking aanzienlijk te
ruggelopen".
Dit zei gistermorgen mr. L. H.
Feitsma, Officier van Justitie bij
de Amsterdamse Arrondissements
rechtbank die drie jaar met aftrek
van voorarrest eiste tegen de 35-
jarige voormalige P.T.T. besteller
die sedert begin Maart 1950 di
verse postpakketten had wegge
nomen o.m. met 3500 cigaretten,
30 pakjes tabak en 98 horloges,
die door een 30-jarige emballeur
bij de K.L.M. op Schiphol aan de
man werden gebracht. De bestel
ler die ter zitting geheel overstuur
geraakte, zeide te zijn gekomen
tot zijn daden, die hem f 800.
hadden opgeleverd, als gevolg
EINDHOVEN'S
SPOORWEGPLAN
KOST 25 MILLIOEN
EINDHOVEN. Eind 1955 hoopt
men hier gereed te zijn met een
enorm spoorwegplan van 25 mil-
lioen gulden dat door aanleg
van zeven tunnels een bevredi
gende oplossing zal brengen voor
het beruchte probleem van de
Woenselse overweg. Deze overweg
naar een stadsdeel met 45000
inwoners was soms 50 minuten
per uur geslotenVoor de
tunnelbouw moesten eerst 120
panden worden gesloopt. Er
is o.m. ook een nieuw station in
aanbouw dat men in Augustus
1954 in gebruik hoopt te kunnen
nemen.
Secretariaat K.N.T.V.
Pater dr. Jos. Smits van Waes-
berghe S.J. is door de jaarverga
dering van de Kon. Ned. Toon
kunstenaarsvereniging te Hilver
sum benoemd tot algemeen secre
taris. De vergadering stelde de in
schrijving in het register van Ne-
derl. Toonkunstenaars verplicht
voor leden der vereniging.
PAARDENMARKT UTRECHT
Op de Utrechtse paardenmarkt
werden aangevoerd 401 paarden.
De prijzen varieerden voor luxe
paarden van 900 tot 1250, werk
paarden van 700 tot 1050, oude
paarden van 550 tot 850, paarden
boven drie jaar van 700 tot 900,
paarden beneden drie jaar van
600 tot .850, veulens van 180 tot
320, hitten van 450 tot 750 gulden.
De handel was redelijk.
van de financiële nood waarin hij
met zijn gezin man, vrouw en
kind bij een weekloon van
f 38.92 was komen te verkeren.
Tegen de emballeur die met een
gebroken knieschijf volgens
hem opgelopen bij het beoefenen
van sport in het Huis van Bewa
ring de rechtszaal werd bin
nengedragen, werd anderhalf jaar
geëist.
Met het s.s. Amstellandvan de Koninklijke Hollandse Lloyd
zijn twee paarden van Z.K.H. Prins Bernhard uit Buenos
Aires in de hoojdstad aangekomen. Deze paarden zijn een
geschenk van President Peron van Argentinië aan Z.K.H.
Prins Bernhard, naar aanleiding van het bezoek, dat de Prins
aan Argentinië bracht. Gedurende de reis stonden de paarden,
Yudo en Catriel genaamd, onder de hoede van een speciale
oppasser. „Yudo" wordt aan land gebracht.
BERLIJN (Ass. Press) Tus
sen de Russen en de Westeliike
Geallieerden is overeenstemmine
bereikt over de doorvoervereun-
nineen. De exuort van West-Ber-
liin zal weer normaal dooreane
vinden.
De Oostduitse en Westduitse
autoriteiten zijn overeengekomen
om de besprekingen over een
handelsovereenkomst tussen de
twee gebieden van Duitsland te
hervatten.
Westelijke officiële personen
hebben gezegd, dat besloten is
dat handelsvergunningen voor de
West-Berlijnse uitvoer uitgegeven
zullen worden onder de oude be
paling, die bleek goed gewerkt
te hebben.
Dit betekent dat de Russen een
recente bepaling, waarbij de
WILLEKES EN SUYKERBUYK
WEIGERDEN TE STARTEN
Voor de start van de tweede
etappe in een driedaagse weg
wedstrijd in Noorwegen vond een
incident plaats toen de Neder
landse amateurs Willekes en Suy-
kerbuyk weigerden te vertrekken.
Als reden gaven beiden op dat
zij de rit te lang en te moeilijk
achtten voor amateurs en zij
zeiden te betwijfelen of de UCl
de wedstrijd wel had goedge
keurd.
Van de zijde van de wedstrijd
leiding werd Willekes en Suyker-
buyk medegedeeld, dat de kwes
tie zal worden gerapporteerd aan
de UCI.
HOGERE EXPORTHEFFING OP
EIEREN NAAR DUITSLAND
's-GRAVENHAGE. Met in
gang van 25 Juni zal de heffing
per ei bij export naar Duitsland
van 1 op 2 cent worden verhoogd.
Deze extra-heffing, die waar
schijnlijk van tijdelijke aard zal
zijn, is bedoeld om het thans nog
door de overheid op pluimveevoe
der gegeven subsidie te verreke
nen. De export naar Duitsland is
uitgezocht, omdat daar een be
trekkelijk vaste markt is. Het Be
drijfschap en de Stichting voor de
Landbouw stellen pogingen in het
werk de verhoging uitgesteld te
krijgen.
(Advertentie)
LAARZEN 8. HAKKEN
LINNEN SCHOENEN
.-
De Minister van Buitenlandse
Zaken heeft de Eerste Kamer
geantwoord op haar opmerkingen
ten aanzien van de begroting van
zijn Departement. Dat hierbij
veelal zaken van nationale en
internationale defensie en collec
tieve veiligheid ter sprake zijn
gekomen, mocht onder de gege
ven internationale omstandighe
den verwacht worden.
De Minister zegt ten aanzien
van de taakverdeling in de
westelijke verdediging, dat slechts
de territoriale veiligheid en de
kustverdediging onder de lands
verdediging vallen en tot de ver.
antwoordelijkheid van de natio
nale autoriteiten behoort. Alle
andere taken behoren tot de
competentie van generaal Eisen
hower en diens staf, waarin ook
Nederlandse vertegenwoordigers
zitting hebben.
Niet alleen
Nederland draagt zijn lasten
in de collectieve verdediging niet
alléén, zo merkt de Minister met
nadruk op. De Amerikaanse
steunverlening geeft de waar
borg, dat een redelijk sociaal en
economisch welvaartspeil kan
worden behouden. Voorts heeft
de organisatie voor Europese
Economische Samenwerking be
wezen, dat zij in staat is, moei
lijkheden, voorkomende in de
betalingsbalans, door overleg op
te lossen.
De Nederlandse regering be
treurt, dat Engeland niet bereid
is, aan bepaalde vormen van
Europese samenwerking deel te
nemen. Nederland zal in de af
zijdigheid van Engeland echter
geen aanleiding vinden zich op
bepaalde punten eveneens afzij
dig te hóuden.
OPVOLGER VAN KARDINAAL
MINDSZENTY
BOEDAPEST. Naar Reuter
meldt zal de Aartsbisschop van
Kalocsa, mgr. Jozef Grosz, die
sedert de gevangenneming van
kardinaal Mindszenty de Kerk in
Hongarijë leidde, binnenkort te
zamen met acht anderen terecht
moeten staan, beschuldigd van
„staatsvijandige acties, spionnage,
het voorbereiden van een revo
lutie tegen de „volksdemocrati-
sche orde", het vormen van ge
wapende benden terroristen enz."
Hij was in April door de Hon
gaarse arbeiderspartij reeds ge
brandmerkt als vijand van de
vrede, samen met de bisschoppen
van Csanad en Vac.
238.000 fon pootaardappelen
geëxporteerd
's-GRAVENHAGE. Blijkens
een voorlopig verslag van het
pootgoed-egalisatiefonds (P.E.F.)
is de export van goedgekeurde
pootaardappelen oogst 1950 vlot
gelopen. In totaal is 238.000 ton
pootaardappelen geëxporteerd.
Gezien de gunstige uitkomsten
over 1950 zal het P.E.F. aan het
einde van dit jaar ruim 9 mil-
lioen gulden bevatten.
West-Berlijnse verzenders ver
plicht waren papieren te over
leggen aangaande de herkomst
van grondstoffen om een door-
voerbewijs te verkrijgen, ge
schrapt hebben.
De bekende Katholieke natuur
kundige Prof. Dr. W. H. Keesom.
voorzitter van de Vereniging tot
het bevorderen der wetense^an
onder de Katholieken in Neder
land. wordt on 21 Juni a.s. 75
iaar. Een van de voornaamste
verdiensten van Professor Kee
som is. dat hii in 1926 het gas
Helium in vaste toestand h--ft
gebracht .waarmee hii het door
slaggevend hewiis leverde, dat
alle stoffen in vaste toestand ge
bracht kunnen worden.
Prof. Keesom werd op 21 Juni
1876 op het eiland Texel gebo
ren. Hij studeerde van 1894 tot
1900 aan de Universiteit te Am
sterdam. kreeg de gouden me
daille voor een prijsvraag van de
Leidse Universiteit en promo
veerde in 1904 te Amsterdam op
een proefschrift over de isother
men van mengsels van zuurstof
en koolzuur. Van 1900 tot 1917
werkte hij als assistent en con
servator samen met de wereld
beroemde Professor Kamerlingh
Onnes in Leiden. Van 1918 tot
1923 was hij professor aan de
veeartsenijkundige hogeschool te
Utrecht, waarna hii tot professor
en directeur van de afdeling I
van het Kamerlingh Onnes-labo-
ratorium te Leiden werd be
noemd. Prof. Keesom heeft reeds
vel buitenlandse onderscheidin
gen ontvangen: o.a. is hij doctor
honoris causa van van de Uni
versiteiten te Leuven en War
schau en lid van de Pauselijke
Academie. Bovendien is Prof.
Keesom voorzitter van de we
tenschappelijke afdeling van het
Instituut International du Froid.
Daar Helder 3 Zondag zijn
laatste wedstrijd tegern Succes 2
wist te winnen, is hier in deze
afdeling een klein verlengstukje
bijgekomen, daar thans vijf clubs
met 20 punten eindigen.
Door deze laatste wedstrijd
ziet de eindstand er als volgt
uit:
Forward 2 20 12 4 4 28
H.R.C. 4 20 9 5 6 23
R.K. A.F.C. 2 20 8 5 7 21
Grasshoppers 2 20 7 7 6 21
BK.C. 2 20 9 3 8 21
Helder 3 20 6 8 6 20
Schagen 2 20 8 4 8 20
Succes 2 20 7 6 6 20
Watervogels 2 20 6 8 6 20
West Frisia 4 20 8 4 8 20
Berdos 2 20 2 2 16 6
De beslissing is dus nog niet
gevallen, wie Berdos 2 zou ver
gezellen. Voor Succes 2 mag deze
laatste wedstrijd wel eeni teleur
stelling zijn daar deze club op
3 Juni tegen Forward 2 de strijd
aanbond om de bovenste plaats.
Zondag werd de laatste wed
strijd gespeeld, maar nu om de
onderste plaats en Succes ver
loor weer. Dat de strijd hier
zwaar is geweest, bewijst de
stand overduidelijk.
INTERNATIONALE
LUCHTMACHT BEDEVAART
NAAR LOURDES
LEEUWARDEN Op initia
tief en met medewerking van de
Franse Luchtmacht zal er van
20 tot 27 Juni een internationale
luchtmacht bedevaart naar Onze
Lieve Vrouw te Lourdes worden
gehouden. Verschillende landen
m eri buiten Europa nemen aan
deze bedevaart deel en ook de
Luchtmacht Nederland neemt
met ongeveer 180 militairen er
aan deel. Het vliegveld Leeu
warden is in deze bedevaart ver
tegenwoordigd met ongeveer
tien militairen, die met de aal
moezenier vandaag zijn vertrok
ken. Vanuit Frankrijk zal de
aalmoezenier een kleine reis
beschrijving voor ons blad ver
zorgen.
Rode Kruis-medaille voor
„Gijsje door de lucht"
's GRAVENHAGE. De zilveren
medaille van verdienste van het
Nederlandse Rode Kruis is uit
gereikt aan zuster B. Berkouwer
uit Schoonhoven, bijgenaamd
„Gijsje door de lucht", als blijk
van waardering voor haar voor
treffelijke arbeid ten bate van
het ziekenvervoer door de lucht
van Indonesië naar Nederland,
verricht bij de Medische vlieg-
dienst.
STRENGERE MAATREGELEN
IN VERBAND MET
PSEUDO-VOCELPEST
OOSTZAAN. Door de vee-
artsenijkundige dienst zijn, in ver
band met het veelvuldig voorko
men van pseudo-vogelpest onder
het pluimvee, maatregelen geno
men. Er is in Oostzaan een drie
tal controleurs van deze dienst
gestationneerd om bij poeliers en
pluimveehouders een strengere
controle uit te oefenen. Ook de
afgifte van vervoerbewijzen voor
pluimvee en verpakkingsmateri
aal is in handen gesteld van een
ambtenaar, die iedere dag zitting
ten gemeentehuize houdt.
Ieder jaar op 25 Juni is er een
eenvoudig, maar zinvol feest te
Esmond.
In 195.0 werd de priory van dat
oude dorp verheven tot Abdy; de
Prior werd op 24 Juni te Haarlem
in de Kathedraal tot Abt gewijd,
en de volgende dag pontificeerde
hij voor h£t eerst op de Sint-Adel-
bertus-Akker. Want daar ligt de
oorsprong van de Abdy, die dui
zend jaar geleden gesticht werd.
Graaf Dirk gaf aan hef nieuwe
klooster de relieken van St. Adel
bert. Apostel van Kennemerland,
binnen een houten kerk in de dui
nen begraven.
Toen het lichaam werd opge
graven, ontsprong er een bron, de
Adelbertusput, die nog aanwezig
is. De oude legende werd als
waarheid bewezen door de opgra
vingen van Dr. Holwerda. Met de
Alkmaarse Gerrit van den Bosch,
boterfabrikant, ijverden de ban
kier Nieuwenhuils en de edelman
Ruijs de Beerenbrouck voor het
herstel van Akker en Abdy. De
Abdy staat er weer. De Akker is
weer in ere.
Daar wordt op 25 Juni om 10
uur een plechtige Hoogmis opge
dragen, om de nagedachtenis te
eren van de Apostel van Kenne
merland, wiens werk door de
Abdv in de eeuwen werd voort
gezet. Daar wordt dank gebracht
aan God voor de kerstening van
Nederland, en daar wordt door de
voorspraak van St. Adelbert Gods
zegen gevraagd over 't werk van
de Hereniging in Nederland en in
de wereld.
Wie mee wil doen met dit vro
me werk vindt op 25 Juni te 9.34
aan het station Heiloo een bug, die
a.ansluit op de trein.
Het Dagelijks Bestuur en
daarna het Partijbestuur der
K.V.P. heeft uitvoerig van ge
dachten gewisseld over 't vraag
stuk, dat in het bijzonder door
de discussie Duynstee-Andriessen
in de algemene belangstelling is
geraakt.
Beide besturen staan unaniem
op het standpunt, dat de K.V.P.
een zo breed mogelijke samen
stelling behoeft en dat deze sa
menstelling in haar organen en
eventueel te vormen nieuwe or
ganen tot uitdrukking dient te
komen. Het heeft naar hun me
ning zin om zich daarvan thans
nadrukkelijk te overtuigen en te
bevorderen, dat aan deze be
hoefte wordt voldaan.
In dit verband is het gewenst
te wijzen op de met succes be
kroonde pogingen, in het afge
lopen jaar door het Bestuur der
Partij ondernomen, om te komen
tot het instellen van vaste advies
commissies uit verschillende
groeperingen van het katholieke
volksdeel, waaraan behoefte bleek
te bestaan. Een vaste midden
stands-commissie, bestaande uit
een aantal representatieve figu
ren van de Middenstand, enkele
personen uit de Katholieke Twee
de Kamerfractie en uit het Be
stuur der Partij is reeds enige
maanden werkzaam. Een op
soortgelijke wijze samengestelde
commissie-„middengroepen" heeft
haar werkzaamheden aangevan
gen, terwijl een commissie, waar
in figuren uit de kringen der
werkgevers zullen zitting nemen,
spoedig zal worden geïnstalleerd.
Als gevolg van de besprekin
gen in het Partijbestuur over het
bovengenoemde vraagstuk, is
thans een begin gemaakt met een
overleg in beperkte kring. Dit
overleg zal, naar gehoopt mag
worden, door nadere besprekin
gen worden gevolgd.
Toen gisteravond 577 zetels van
de 627 zetels in de Franse volks
vertegenwoordiging waren be
kend, kon een enigszins juist
beeld worden gevormd van het
resultaat van de met zoveel span
ning tegemoet geziene Franse
verkiezingen, en dan mag aller
eerst vastgesteld worden, dat het
van de Franse democratische par
tijen juist gezien was, het kies
stelsel zodanig te wijzigen, dat
meer gezocht werd naar een
sterke regeringsmeerderheid op
democratische grondslag, dan naar
een zuivere evenredige vertegen
woordiging.
Het laatste moge misschien,
zuiver theoretisch gesteld, demo
cratischer zijn dan het eerste,
zeker is het, dat de democratie
meer gediend is met een stabiele
democratische meerderheid in de
practjjk, dan met een labiel par
lement in theorie, dat aan de
hoogste democratische beginselen
voldoet.
Want in dit opzicht kan er niet
de minste twijfel bestaan wan
neer j.l. Zondag, evenals in 1946,
was gestemd volgens het zuivere
beginsel van de evenredige ver
tegenwoordiging, Frankrijk, nu
zat met een parlement, waarbij
de linkervleugel van de commu
nisten met de rechtervleugel van
de autoritaire groep De Gaulle
verreweg de meerderheid hadden.
En waar deze beide groepen wa
ter en vuur zijn en elke samen
werking volkomen uitgesloten is,
zouden we dus een Frans parle
ment gehad hebben, dat op geen
enkele wijze tot regeren in staat
was. Dit zou niet alleen voor
Frankrijk, maar voor heek West-
Europa weinig minder dan een
ramp zijn geweest.
Ook nu zal het overigens nog
niet gemakkelijk zijn een regeer-
krachtige meerderheid te vor
men. Gisteravond, toen er nog
60 zetels toegewezen moesten
worden, ontbraken er aan de
meerderheid van de drie demo
cratische partijen nog 47 zetels.
En waar het niet zeer waarschijn
lijk is, dat de nog te bezetten60
zetels allen door een van de drie
centrumpartijen zullen worden
ingenomen, zal de democratische
meerderheid in elk geval zo klein
zijn, dat alleen daarop moeilijk
een kabinet kan worden gevormd.
Ook de z.g. groep van de gema
tigde partijen, nl, die van de on
afhankelijke republikeinen en
boeren, die tezamen ook ruim 100
zetels tellen, zullen als hulptroe
pen moeten fungeren om een
werkelijke „working majority"
tot stand te brengen.
Dat zal intussen niet alleen
voor de samenstelling van de re
gering, maar ook voor de vast
stelling van een program nog
wel eens moeilijkheden geven.
Want het verschil van politiek
inzicht tussen de socialisten en
onafhankelijke republikeinen en
boeren is niet gering, al voelen
deze beide groepen zich volledig
democraat.
Wat de andere partijen betreft
blijkt, dat de communisten wat
hun percentage betreft, het sterkst
uit de strijd zijn gekomen, maar
dat wat het aantal zetels betreft,
dit voor de Gaullisten geldt. Deze
groep komt nu minstens met 112
man in de Kamer. Terwijl de
communisten niet verder komen
dan 105 man. Voor hen is het
verlies het grootst, doordat zij in
de huidige Kamer 183 zetels be
zetten. Dit verlies is intussen veel
groter dan hun teruggang in
stemmen. Van 28.2 pet. in 1946
daalden zij nu tot 25.76 pet., wat
niet zoveel is.
Ook omdat nu veel drukker
gestemd is dan in 1946. In elk
geval is wel gebleken, dat het
communisme ook in Frankrijk
nog een zeer opgewekte aanhang
heeft..
Dat de Gaulle met een sterke
groep in de Kamer .zou komen
was te voorzien. Maar vergele
ken bij de gemeenteraadsverkie
zingen in 1948 is deze groep
sterk teruggelopen. Toen kreeg
zij 33% van de stemmen nu maar
20.28%.
Haar aantal kamerleden blijft
dan ook verre beneden het cijfer
dat de Gaullisten zelf hadden
verwacht. Zondag is dan ook wel
heel duidelijk gebleken, dat de
De Gaulle bevlieging van 1948
aanmerkelijk is bekoeld. De so
cialisten hebben ook winst ge
boekt, zowel procentueel als in
zetels. In 1946 kregen zij met
15.86% 94 zetels, nu met 17.9%
105 zetels. Een groep communis
ten is dan ook weer naar het so
cialisme teruggekeerd.
Ook de radicalen hebben aan
de meer gematigden en Gaullis
ten zetels verloren en vallen te
rug van 86 op 64.
De zwaarste verliezers zijn
echter de katholieken en zoals
ook wel te verwachten was,
hebben zij zetels aan De Gaulle
moeten afstaan. Hun percentage
daalde van 26.1% in 1946 tot
12.9% en hun zetelaantal van
164 op 76.
De sterke positie welke de
kath. groepen na de oorlog in de
Kamer innam is daarmee helaas
weer verdwenen. De rechtse on
tevredenen, die naar De Gaulle
overliepen, omdat Bidault en
Schuman volgens hen te rood
waren, hebben aan de kath. in
vloed in Frankrijk, welke na de
oorlog op zo menig gebied ze
genrijk heeft gewerkt een einde
gemaakt. Gelukkig nog wel niet
in die mate als sommigen ge
vreesd hadden, en het'waarschu
wend woord uit Rome en van de
Franse bisschoppen heeft velen
nog wel tot een beter inzicht ge
bracht, maar de klap aan de
kath. staatkunde nu toegebracht,
is zo ook al ernstig genoeg.
Deze verzwakking van dé
kath. groep in de regering zal
zich straks vooral wreken, wan
neer verder gewerkt wordt aan
de vrijheid van het kath. onder
wijs. Als de sterkste groep in de
regeringscoalitie was de taak
van de katholieken hier het laat
ste jaar al zeer moeilijk, nu zij
de zwakste groep is geworden in
het regeerkasteel, zal die taak
nog veel hopelozer worden. Was
de M.R.P. gelijk gebleven, dan
zou men nu zonder de katholie
ken in Frankrijk niet hebben
kunnen regeren. En dat zou de
invloed van de katholieken zeer
ten goede zijn gekomen.
Wanneer men nu straks de ge
matigde groepen als de 4e bond
genoot moet aanvaarden, heeft
men de kath. bijna niet meer
nodig. Daarnaast zal De Gaulle,
die een groot deel van de con
servatieve kath, stemmen kreeg
dan aan de rechtervleugel in een
vrij machteloze positie zitten.
Voor het na de oorlog zo ver
jongde katholicisme was het
Zondag dan ook een zwarte dag.
Misschien nog niet eens zo zeer
door het verlies van die kleine
honderd zetels, dan wel door de
demonstratie van het feit, dat
bijna een millioen katholieken
hun eigen bezit-belang stelden
boven de toepassing van de so
ciale rechtvaardigheid. Op de
actie van de kath. jongeren, die
in de industrie centra overal
zulke prachtige kernen vormden
en de arbeiders ontrukten aan
het communisme en terugbrach
ten naar de kerk, zal dit slechte
voorbeeld van de bezittende ka
tholieken een zware handicap in
hun apostolaatswerk worden.
