Truman stelt voor, Harriman
naar Perzië te zenden
Ridgway acht situatie critiek
Hele bouwsel der hoge prijzen
volkomen in elkaargezakt
Te laat", zegt Mossadeq
Sukarno: Indonesië kan
niet nationaliseren
Opnieuw vijf bisschoppen
in Hongarije gearresteerd
Nederland nog niet toe aan
einde staat van oorlog
DAGBLAD VOOR ALKMAAR U ^Godu',(v7Si>
EN OMGEVING
nHd]
Van Est schuift
66 plaatsen op
Evacuatie van Brits personeel
In Haifa wordt
Donderdag gestaakt
Ook wapenstilstand
in Indo-China?
„Wij zijn nog niet zeker van
plannen der oorlogvoerenden
En nu is 't nog niet eens
uitverkoop
Wat nog overbleef van Seoel
Duitse coaster
liep op mijn
bij Terschelling
Monumenten van
onze dankbaarheid
2100 Nederlanders
naar Canada
Land bouwweek
in Wapeningen
Ook mgr. Bardwijbisschop van mgr. Grösz
Abonnementsprijs f 5,30 per kwartaal, f 1.77
per mnd., inclusief incasso. Advertentie-tarief
per editie 16 ct. per m.m., minimum f 2,50;
in alle edities 26 ct. per m.m., minimum f 4.
familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m.
Bij contract belangrijke korting. Directeur:
E. f. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits.
Bankrelaties: Noorderbank, Nederl. Credietbank
Noordhollands Daqhlad
HET EE IT
STADSEDITIE V
VAN HEDEN
Pagina 3
Dinsdag 10 Juli 1951 4 46e Jaargang 4 No. 12215
Kantoren: HOORN, Draafsingel 59, teL 4243, Grote Noord 77, teL 4362 K 2290; ALKMAAR, Ritsevoort 52, tel 2046. (2 lijnen), K 2200; DEN HELDER, Keizerstraat 89, teL 2800 K 2230; SCHAGEN. Molenstraat 52, teL 458 K 2240
TEHERAN President- Truman heeft de Perzische premier,
Mossadeq, voorgesteld Avereil Harriman, de reizende ambas
sadeur van Truman, naar Perzië te zenden om op te treden als
bemiddelaar in de oliekwestie.
Mossadeq heeft de Amerikaanse ambassadeur in Teheran
medegedeeld, dat hij de zaak naar het kabinet zou moeten
verwijzen. Hij dacht, dat het aanbod niet aanvaard zou wor
den, omdat het ,,te Iaat" gekomen was.
Uit gezaghebbende bron te
Washington wordt vernomen,
dat het niet de bedoeling van
Truman was aan Perzië voor te
stellen, dat de Verenigde Staten
zouden bemiddelen in het olie
geschil tussen Engeland en Per
zië. Waarnemers te Washington
beschouwen deze brief, die een
antwoord is op een enige weken
geleden door Mossadeq gezonden
brief, als een nieuw beroep op
Perzië om de matiging en be
hoedzaamheid te betrachten,
waarop Truman voortdurend
heeft aangedrongen.
In de brief van Truman wordt
gezegd, dat „verlamming van de
werkzaamheden dreigt, hetgeen
een ramp zou zijn Truman
hoopt, dat een weg gevonden
kan worden om „de Britse vaar
digheid en kennis van het bedrijf
te blijven gebruiken voor de
exploitatie van de strategisch
belangrijke olie".
„Geef mij maar hooi", zeqt
Jumho. „Perzische olie? Niets
gedaan".
Truman legt nadruk op „de
onpartijdigheid van het Interna
tionale Gerechtshof" en stelt
voor de uitspraak niet als een al
of niet bindende beslissing te be
schouwen, doch als een voor
stel van een onpartijdig lichaam.
In een telegram aan de Vere
nigde Naties heeft de Perzische
minister van Buitenlandse Zaken
Kazemi verklaard, dat Perzië
zijn ondertekening van de con
ventie van 1930 intrekt", omdat
zijn vertrouwen in het Interna
tionale Hof is geschokt".
Het telegram bevat ook de
Perzische beweegredenen om
zich niet aan het Haags arrest te
onderwerpen.
Volgens gezaghebbende bron
nen van de Brits-Iraanse olie
maatschappij zullen tot 19 Juli in
totaal 150 Britse ingenieurs van
de raffinaderij uit Abadan wor
den geëvacueerd. 1000 leden van
de Britse staf zullen dan nog in
Abadan overblijven.
Uit Basra wordt gemeld, dat
de Perzen Maandag de privé-
telefoonverbinding van de olie
maatschappij tussen Abadan en
Basra, waar de algemeen direc
teur, Drake, zijn hoofdkwartier
heeft, hebben afgesneden.
Bij de olieraffinaderij in Haifa
waar de productie thans reeds
minder dan een kwart van de
capaciteit bedraagt, is tegen Don
derdag een algemene staking
aangekondigd omdat de looneisen
van 600 man personeel zijn af
gewezen.
De raffinaderij in Haifa is na
die te Abadan de grootste in dit
gebied.
De 8000 ton metende Britse
kruiser Mauritius zal voor Aba
dan worden afgelost door de
5770 ton metende „Euryalus".
President Truman heeft giste
ren het Amerikaanse Congress
verzocht, de op 11 December
1941 begonnen staat van oorlog
met Duitsland te beëindigen.
Truman kondigde het voornemen
aan, de Federale West-Duitse
republiek in toenemende mate
zeggenschap over eigen aangele
genheden te geven opdat Duits
land uiteindelijk weer een volle
dig souvereine natie zal worden.
Hij maakte echter duidelijk,
dat de bevoegdheden van de
Westelijke bezettingsautoriteiten
door de voorgestelde maatregel
niet automatisch worden over
gedragen, en dat deze ook geen
invloed heeft b.v. op het recht
van herstelbetalingen.
Engeland, Frankrijk en 44 an
dere landen beëindigden de staat
van oorlog met Duitsland giste
ren officiëel, terwijl andere lan
den deze stap reeds eerder na
men. Nederland is aan een der
gelijke verklaring nog niet toe,
omdat de Eerste Kamer de beide
wetsontwerpen inzake de be
stemming van het vijandelijk
vermogen nog moet behandelen.
Gisteren verscheen de Memorie
van Antwoord waarin de rege
ring het met vele leden dier
Kamer eens is, dat deze materie
meer het karakter heeft van een
onteigening en wel tot ver
haal van een schadevordering
dan van een verbeurdverklaring.
Hoewel de Nederlandse oorlogs-
Sukarno, die thans West Java
bezoekt, heeft in redevoringen te
Bandung, Garut en Tasikmalaja
o.m. verklaard, dat 't buitenland
se kapitaal door de regering in
de gelegenheid wordt gesteld zich
in Indonesië te ontplooien, om
dat het ten goede komt aan de
volkswelvaart. Indonesië kan niet
nationaliseren, omdat het de mid
delen en de deskundigen niet
heeft.
Waarom zouiden wij nationali
seren, indien dat de productie
omlaag brengt, terwijl wij 'n ma
ximum-productie nodig hebben?
Ook ditmaal sprak de president
over de noodzaak om hard te
werken. „Men wenst een zeven-
urige werkdag, daarmee ben ik
het eens, maar in die zeven uren
eis ik een arbeidsproductiviteit
van honderd procent".
„Wanneer er zeven, uur gewerkt
wordt met een arbeidsproductivi
teit van dertig procent, staat dit
gelijk aan een twee en halfurige
werkdag- Over degenen, die tegen
Labour-meerderheid
tot vier gedaald
YORK Door het overlijden
van George Saville Woods is de
meerderheid van de Labourpartij
in het Engelse Lagerhuis tot vier
gedaald.
Koning George hersteld
Koning George, die te Windsor
heeft vertoefd voor herstel van
krachten na zijn laatste ziekte,
keerde gisteren naar Bucking-
ham Palace terug. Deze week zal
hij weer officiële bezoekers ont
vangen.
de overeenkomsten van de Ronde
Tafel-conferentie zijn," zeide Su
karno, „dat deze mensen schij
nen te vergeten, dat door de
R.T.C. de souvereiniteit van In
donesië algemeen erkend kon
worden, de Indonesische vlag vrii
kon wapperen en 120.000 Neder
landse militairen konden worden
teruggetrokken In het algemeen
zijn zij, die leuzen tegen de RTC
voeren, niet tegen de overeen
komsten van de RTC in haar ge
heel, maar tegen bepaalde gedeel
ten, n-1. tegen die, welke nadelig
voor Indonesië zijn. Deze dienen
dan ook geannuleerd te worden
en de regering heeft daartoe
reeds stappen ondernomen, aldus
Sukarno.
Vietminh-verliezen
zeer hoog
SAIGON. Naar men in ge
woonlijk betrouwbare Franse
kringen in Indo-China verklaart,
is het zeer wel mogelijk, dat men
zal pogen met de pro-communis
tische opstandelingen der Viet-
minh in Indo-China tot een wa
penstilstand te geraken, indien
de Ver. Naties tot een bevredi
gend wapenstilstandsverdrag in
Korea komen.
Keizer Bao Dai vliegt vandaag
naar aigon om de gevolgen van
de onderhandelingen in Korea
voor zijn land te bespreken met
hoge Franse en Indochinese mi
litairen.
slachtoffers door dit ontwerp
geen grotere schadeloosstelling
zullen verkrijgen, zou toch zon
der confiscatie van het vijande
lijk vermogen het Nederlandse
volk meer belasting moeten beta
len om de middelen voor vergoe
ding van de oorlogsschade op te
brengen.
De regering meent tot open
baarmaking der richtlijnen be
treffende de ontvijanding, van
niet hier te lande wonende Duit
sers niet te moeten overgaan.
Voor de eerste maal
hield Maandag de
Raad van Ministers
zijn gewone weke
lijkse bijeenkomst
in de Trèveszaal
van het Ministerie
van Verkeer en
Waterstaat. 'Deze
zaal is voor de be
sprekingen uitge
kozen, daar de oude
vergaderzaal van 't
Ministerie van Jus
titie op het Plein,
ongeschikt bleek
wegens het lawaai
van het drukke
verkeer. Van rechts
naar links rond de
tafel: de ministers
Albregts, Van den
Brink en Rutten.
Vijfde van rechts de Minister-President Dr. Drees; verder de ministers Teulings, Stikker, Joekes,
Staf, Mulderije, v. Maarseveen, Wemmers, Peters en Götzen.
In 't Veld, Mansholt,
SEOEL Generaal Ridgway heeft tegenover journalisten ver
klaard, dat de vredesonderhandelingen met de Noordelijken
nog in een critiek stadium verkeren en dat de vraag over sla
gen of mislukken nog aan veel twijfel onderhevig is. De gene
raal ging gisteren naar het kamp der V.N. te Moensan voor
een laatste bespreking met de delegatie der verbondenen naar
de wapenstilstandbesprekingen die heden worden gehouden.
hebben, dat de besprekingen
over het staken van het vuren
op hechte basis worden gevoerd
en op hechte basis zullen blijven,
acht ik het niet raadzaam, dat de
zaken in gevaar worden gebracht
door correspondenten aanwezig
te hebben in het openings
stadium".
„Dit is een zeer critiek ogen
blik, nu de vraag omtrent wel
slagen of mislukking en de
vraag wat de regeringen van
plan zijn zeer belangrijke pun
ten zijn."
De drie kolonels (twee Ame
rikanen en een Zuidkoreaan)
Ridgway zeide voor zijn ver
trek uit Seoel, dat hij slechts op
een „informeel bezoek" was „om
te onderzoeken wat de moeilijk
heden zijn".
Hij was geen voorstander van
de aanwezigheid van persverte
genwoordigers op de conferentie
te Kaesong. „Wij zijn er nog
niet zeker van, wat de oorlog
voerenden van plan zijn. Wij
bevinden ons momenteel in een
stadium van pure speculaties.
Totdat wij het volledige bewijs
Met een enorme slag zijn de prijzen ingestort. New York
had de primeur. Brullende annonces en gillende reclames
brachten het publiek in de New Yorkse avenues in een
hoera-stemming. Bijna even verwoed als de fabrikanten hun
haarscherp gestelde prijzen lanceerden, verdrong het opge
wonden vrouwvolk zich om de rekken jurken en japonnen.
Maar de heren der schepping waren hun een voorbeeld ge
weest en zoals de heren de dames voorgingen, zo sloeg de
prijzenroes over de Oceaan.
Iedereen kan nu van nabij de
gevolgen zien. In rood en geel
uitgevoerde prijskaartjes is de
Koreaanse misrekening van de
ondernemers onder de aandacht
van het kopend publiek gebracht.
In de smalle door enkel winkels
omgeven Nieuwendijk te Amster
dam waren het enkele kleinere
herenmodezaken die het initiatief
van de dollarkoningen overna
men. Zonder schroom gooiden zij
de prijs enkele tientallen per
centen naar beneden tot onder
de inkoopsprijs. Zij namen een
groot risico maar hetpubliek
Seoel, eens een stad vol leven en bedrijvigheid, is thans een
woestijn van verlaten ruines. De foto geeft een schrijnend
beeld van de afbrekende kracht van de moderne oorlogvoe
ring. Vier maal in een jaar betaalde de stad de bittere prijs
van slagveld te zijn geweest. Thans komen de burgers gelei
delijk weer terug, en hopen, dat nu de tijd gekomen is om de
herbouw te beginnen en deze ook te voltooien.
heeft hun handelwijze ruim-
schoots beloond. De draagkracht
was toch niet zo gering en het
spaarbankboekje toch niet zo
akelig leeg of er werd gekocht.
De schokkende prijsdaling be
smette natuurlijk al gauw de
damesconfectie en toen begon
de strijd pas goed, want de he
ren hebben veelal met het oog
op Korea van de winter vrij
ruim ingekocht en omdat hun
mode slechts weinig aan schom
melingen onderhevig is, hebben
zij vooreerst weinig nodig. Maar
de dames, gesteld op nieuwmo
dische ontwerpen, zagen de ja
ponnen, die de vorige dag nog
onbereikbaar ver boven haar
kracht lagen, opeens in de sfeer
van hun portemonnaie getrokken.
Maar niet alleen de japonnen,
die in deze periode altijd in gro
te oplaag worden aangeboden,
maar zelfs de mantels die hun
seizoen reeds gehad hebben wor
den grif gekocht.
Den Haag
In Den Haag heeft de dames
confectie eigenlijk pas Zaterdag
zijn dure gezicht afgerukt, en is
thans verschenen in een ge
daante die het geld in de porte-
monnaies van de winkelende
dames er bijna uit doet sprin
gen. In tegenstelling tot Am
sterdam is het hier een grote
zaak geweest, die op de in wezen
geniale gedachte is gekomen de
prijzen ijskoud te laten kelde
ren. Het publiek is ermee ge
baat maar de winkelier hoopt er
uiteindelijk zelf ook van te pro
fiteren, anders zou hij geen
koopman zijn. Hij laat niet voor
de grap zijn japonnen voor half
geld de deur uitgaan.
Het is een vrij ingewikkelde
gedachte die de winkeliers tot
deze stap heeft geïnspireerd. Zij
hebben zich op de eerste plaats
verkeken op de oorlog in Korea.
Een massa-inkoop van ongeken
de afmetingen vulde de opslag
plaatsen tot de privékantoren
toe. Toen kwam de terugslag.
Er was meer dan normaal ge
kocht, maar toch was de belang
stelling onder de maat van de
inkopers gebleven. Wat te doen
met de enorme series confectie-
goed, die het een volgend jaar
toch niet zouden doen. Een
goede tip was goud waard en
Amerika voorzag hierin: tegen
elke willekeurige prijs verkopen,
als de voorraad maar weg komt.
Vervolg op pag. 3.
zouden opdracht ontvangen voor
het uitvoeren van een „precise
rende missie".
Ridgway herhaalde het stand
punt, dat overeenstemming over
een wapenstilstand voorafgegaan
diende te worden door een sta
ken van het vuren.
De Amerikaanse minister van
Luchtmacht heeft in een inter
view voor de televisie verklaard,
dat „de aanwezigheid van 1.000
vliegtuigen in Noord-Korea en
Mandsjoerije zeker geen voordeel
voor ons betekent bij de lopende
wapenstilstandsbesprekingen".
Radio-Peking heeft in alle
Chinese dialecten omgeroepen,
dat de strijdkrachten der Vere
nigde Naties genoodzaakt zijn
naar vrede in Korea te trachten
met het oog op de militaire ne
derlagen aldaar....
GEHELE BEMANNING
WERD GERED
Gisteravond tegen 10 uur is
de 250 ton metende Duitse coas
ter „Heinz Otto" op de Wester-
gronden bij Stortemelk op een
mijn gelopen, minuten nadat de
loods die het schip vanuit Har-
lingen had bediend bij Terschel
ling van boord was gegaan. Het
schip was van Duisburg op weg
naar Oslo.
De vijf koppen tellende beman
ning en de scheepshond gingen
over in een sloep. Zeven minuten
na de eerste melding voer de
„Brandaris" van Terschelling uit
en was te middernacht met alle
opvarenden in de haven terug.
Er werd niemand gewond. Ook
de loodsboot Noordervaart van
Doeksen nam aan de redding
deel. De coasten is in zinkende
toestand achtergelaten. Het schip
was juist onder de machinekamer
getroffen. Kapitein was J. van
Hoorn, stuurman H. Siebaum,
matroos B. Menke, lichtmatroos
P. Bleiken. Ook een zoon van de
eigenaar H. Schöning was aan
boord.
IN PARAMARIBO
EN WILLEMSTAD
De regering heeft de Tweede
Kamer voorgesteld te Paramaribo
en Willemstad monumenten op
te richten die uitdrukking geven
aan de dankbaarheid van het Ne
derlandse volk voor de" hulp die
door Suriname en de Ned. Antil
len na de bevrijding aan ons land
is verleend in de vorm van een
stroom reliefgoederen en fond
sen voor de wederopbouw, de
kinderverzorging en de tbc-be-
strijding en tevens aan de ver
bondenheid van Nederland en
deze overzeese gebiedsdelen. De
kosten zouden in totaal f 50.000
bedragen.
ROTTERDAM. Deze maand
zullen ongeveer 2100 Nederlan
ders zich per schip naar Canada
begeven om zich daar te vestigen.
Morgen vertrekt het s.s. Volen-
dam met 1500 Nederlandse man
nen, vrouwen en kinderen, een
50-tal Noren, Denen, Zweden en
Finnen, alsmede enige Belgen uit
het miindistrict.
De Volendam wordt op 21 Juli
in Quebec verwacht.
Op 25 Juli vertrekt uit Rot
terdam het tot emigrantenschip
omgebouwde troepentransport
schip Zuiderkruis geheel volge
boekt naar Halifax. Het schip zal
circa 810 personen naar Canada
brengen, inbegrepen 200 buiten
landers.
In Wageningen werd gisteroch
tend de 16de Nederlandse Land-
bouweek door prof .dr. ir. J. F.
Kools geopend. Grondgedachten
voor deze week zijn de opvoe
ring van de productie en de ra
tionalisatie van de landbouw.
De eerste dag stond geheel in
het teken van de zuivel en was
georganiseerd door de Bond van
Oud-leerlingen der Rijkszuivel-
school te Bolsward in samenwer
king mirt de FNZ, de VVZM en
de Bond van Kaasproducenten.
BOEDAPEST De Hongaarse regering heeft, naar het K.N.P.
van gewoonlijk goed ingelichte zijde verneemt, wederom vijf
bisschoppen laten arresteren. Het betreft de bisschoppen van
Csanad, Mgr. A. Hamvas, van Székesfehérvar, Mgr. L. Shvoy,
van Vacz, Mgr. j. Pétery, en van Veszprem, Mgr. B. Badalik,
alsmede Mgr. Bard, wijbisschop van Kalocsa, welks aartsbis
schop, Mgr. Grösz, enige dagen geleden is veroordeeld.
Deze arrestaties werpen wel
een schril licht op het bericht,
dat met zoveel ophef van Hon
gaarse communistische zijde is
gepubliceerd, als zouden de
Hongaarse bisschoppen trouw
hebben beloofd aan de volksde
mocratie, nog afgezien van het
feit, dat noch het Vaticaan, noch
andere betrouwbare bronnen de
juistheid van deze verklaring
hebben bevestigd.
Het zou overigens niet de eer
ste maal zijn. dat de Hongaarse
regering berichten over trouw-
betuigingen van kerkelijke ge
zagsdragers publiceert, die later
volkomen onwaar zijn gebleken.
Zo b.v in de tiid van de arresta
tie van Kardinaal Mindszenty,
toen de communisten het wilden
doen voorkomen alsof alleen de
Kardinaal zich tegen hun plan
nen verzette er» de rest van het
Episcopaat het daarmede volle
dig eens was.
Van genoemde vijf bisschop
pen zijn de namen van Mgr.
Hamvas en Mgr. Pétery wel de
bekendste. Meermalen heeft het
gerucht gecirculeerd, dat zij ge
arresteerd zouden zijn mede in
verband met het feit, dat zij
reeds geruime tijd met Mgr.
Grösz in het middelpunt van de
verdachte belangstelling der
communistische pers hebben ge
staan.
De arrestatie van Mgr. Bard,
die in April tot wijbisschop werd
benoemd, zal vermoedelijk in
verband staan met de arrestatie
en veroordeling van ziin aarts
bisschop, Mgr. Joseph Grösz. De
arrestatie van Mgr. B. Badalik
en Mgr. Shvoy komt betrekke
lijk onverwacht, daar. voor zo
ver althans bekend is, hun na
men tot dusverre nog zelden in
de communistische pers werder»
aangetroffen.
Volgens C.I.P. heeft het Hon
gaarse Episcopaat de 64-jarige
Aartsbisschop van Eger, Mgr. J.
Czapik, gekozen tot opvolger
van Mgr. Grösz als voorzitter
van de Hongaarse bisschoppen
conferentie.
Mgr. Czapik is de enige onder
de aartsbisschoppen van Honga
rije die zich nog in vrijheid be
vindt. Hij werd in 1939 benoemd
tot bisschop van Veszprem en
daarna tot aartsbisschop van
Eger. Hij is een typische verte
genwoordiger van de eeuwen
oude Hongaarse cultuur en een
man v^n brede ontwikkeling.