Was verhoging van belasting
beslist noodzakelijk?
'n Lezenswaardige almanak
Katholicisme en geestelijke vrijheid
„Vlucht in de nacht"
Amerika meet onze offers steeds
met maat van eigen inspanning
Haagse brief
„EEUWIGE JEUGD"
Van „de broeders met de blauwe koorden
RADIO
Een waardevolle bijdrage
tot het oecumenisch gesprek
DE BEURS
Dertigduizend
dwangarbeiders
door E. J. Rath
PAGINA 4
WOENSDAG 18 JULI 1951
(Van onze parlementaire redacteur).
Is het beslist noodzakelijk, dat de belastingen worden verhoogd?
Dat was een cardinale vraag bij het debat van de afgelopen we
ken. De heer Weiter beantwoordde deze vraag ontkennend. Zijn
mening is, dat Nederland zich bij de uitgaven ten behoeve van de
defensie een grens moest stellen. Aan Amerika de taak om voor
de rest te zorgen. Deze gedachte is door niemand in de Kamer'
onderschreven. Wel hebben wij haar ook in een beschouwing van
prof. Duynstee over het belastingdebat teruggevonden.
nu zeker niet worden vooruitge
lopen. Vraag is zelfs of zij wel
tot een resultaat kan komen,
want de regering voelt niet voor
niets behoefte aan gedeelde ver
antwoordelijkheid.
Het lijkt ons een hoogst ge
vaarlijke theorie. Amerika moet
immers niet beslist helpen. Zij
kan ook altijd nog terugvallen
op een politiek die Europa ge
heel of gedeeltelijk aan haar lot
overlaat. En er zijn altijd nog
grote groepen aan de overkant
van de oceaan die inderdaad een
dergelijke politiek voorstaan.
Wil Truman aan deze aandrang
kunnen weerstaan, dan is het
minstens nodig dat ginds de in
druk gevestigd wordt, dat ook
Europa zelf bereid is om ach
ten behoeve van de defensie zeer
zware offers te getroosten, En nu
kan men van mening verschillen
over de vraag wat zwaar en te
zwaar is, maar vast staal dat ook
Amerika hierover een mening
heeft, die gewicht in de schaal
legt, en die de Amerikanen toet
sen aan hun eigen inspanning.
Bezuinigen?
Een andere belangrijke vraag
bij het belastingdebat was, of de
benodigde gelden dan niet uit
bezuinigingen konden worden
verkregen. Zoals bekend heeft de
regering reeds het blauwe potlood
gehanteerd en wil men nu nog
verder gaan, zo betoogde minister
Lieftinck. Terecht, dan komt
men onvermijdelijk uit bij het
Het kan mee- en tegen
vallen.
De derde belangrijke vraag die
in het belastirvjdebat gesteld
werd liet de noodzaak van de
te brengen offers evenals hij
de aandrang tot verdere bezui
nigingen onaangetast maar
zocht wel meer speelruimte in de
toestand van 's lands financiën.
De middelen hebben zoals hekend
de ramingen in niet onbelang
rijke mate overtroffen. En zo
zou men tot de conclusie kun
nen komen, dat althans voor het
ogenblik met ruim 100 millioen
minder zou kunnen worden vol
staan. Ook de heer Lucas, de
woordvoerder van de KVP,
bracht deze vraag in discussie,
maar aan het slot van het debat
was het toch de KVP, die met
de PvdA de regering aan een
dekking van 45 millioen hielp.
De regering zou ook zeker niet
met minder genoegen hebben ge
nomen en hoewel wij de nieuwe
lasten op haar volle zwaarte
schatten, hebben wij daar toch
begrip voor. Volgt men niet de
gedachtengang van de heer Wei
ter, dan moet er toch ook een
redelijke zekerheid zijn, dat het
defensieprogram kan worden uit
gevoerd. Die zekerheid is er niet
wanneer men meevallers van een
jaar ook in de berekeningen
voor volgende jaren verdiscon
teert.
Vooral niet omdat het geens
zins uitgesloten is, dat de uit
voering van het defensieprogram
nog meer zal blijken te kosten
dan nu wordt geraamd. De prij
zen van de materialen zijn de
laatste tijd aanmerkelijk geste
gen.
Intussen blijft het mogelijk, dat
de optimisten gelijk krijgen. Zou
dat het geval zijn, dan behoeft er
echter nog geen vrees te bestaan,
dat de verhogingen onnodig
zwaar zullen blijven drukken.
Dank zij de aandrang van de
woordvoerder van de KVP is de
werkingsduur er van tot vier
jaar beperkt en ook wordt dan
het amendement-Lucas van be
lang, waardoor in de ontwerpen
is vastgelegd, dat de opbrengst
van de verhogingen moet dienen
voor de 250 millioen, die de re
gering nodig acht. Dat wil dus
zeggen dat indien er een over
schot zou zijn, de regering met
voorstellen tot verlichting moet
komen.
Het wil ons voorkomen, dat
in dit standpunt van de katho
lieke fractie de zorg voor de uit
voering van het defensieprogram
en de zorg om de lasten niet
V.'nger en zwaarder fle laten
drukken dan strikt nodig is, in
afkappen van taken. Wij zijn het
met de minister eens, dat zulks
niet meer een technische maar
een politieke kwestie is. Het gaat
er dan immers om of er aan so
ciale voorzieningen moet worden
geknabbeld of orkesten moeten
worden opgeheven, of minder voor
jeugdzorg er volksgezondheid
moet worden gedaan enz. Bij
monde van minister Lieftinck
heeft de regering duidelijk laten
blijken, dat zij hiervoor in elk
geval niet alleen het initiatief
zou willen nemen en dat is bij
de in wezen wankele politieke con
stellatie van hst ogenblik begrij
pelijk. Een speciale kamercom
missie zou de verantwoordelijk
heid mede moeten dragen en het
waren de woordvoerders van
KVP en CH die op deze gedachte
positief reageerden en minister
Lieftinck zo mogelijkheid boden
om deze nader te concretiseren.
Wij zijn het daarmee eens, omdat
het anders de schijn zou hebben
dat df- volksvertegenwoordi-
diging de verantwoording niet
durfde nemen.
Op het resultaat van een der
gelijke commissie kon intussen
Een week geleden hebben wij een artikel gewijd aan het
eeuwfeest van de congregatie van de broeders van O. L. Vrouw
van Zeven Smarten, de broeders met de blauwe koorden",
die nu al honderd jaar werken aan de opvoeding en de vak
opleiding van Nederlandse jongens, die thuis te weinig of in
het geheel geen goede leiding krijgen. Bij die gelegenheid
hebben wij terloops gesproken over het eeuwfeest-boek, dat
de broeders bij hun jubileum hebben uitgegeven. Wij zouden
uitvoeriger op dat boek terugkomen, zeiden wij toen.
PROGRAMMA
DONDERDAG 19 JULI 1951
HILVERSUM I, 402 m.
7.00 Avro. 7.50 Vpro. 8.00—24.00
Avro.
Avro: 700 Nieuws; 7.15 Gram.-
muziek; Vpro: 7.50 Dagopening;
Avro: 8.00 Nieuws; 8.15 Gram.mu-
ziek; 8.45 Idem; 9.00 Morgenwij
ding; 9.15 Gram.muziek: 9.30 Wa
terstanden; 9.35 Gram.muz.; 10.30
De Antwoordman; 10-45 Gram.
muziek; 10.50 Voor de kleuters;
11.00 Kamerorkest en soliste; 11.45
Abstracte levens, causerie; 12.00
Lichte muziek: 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen; 12.33 In
't spionnetje; 12.38 Pianospel; 13.00
Nieuws; 13..15 Metropole orkest;
13 45 U kunt het geloven of niet:
13.50 Gram.muz.; 14.00 Strijk
kwartet en piano; 14.50 Johann
Strausz contra Johan Streusz,
hoorspel; 16.00 La Belle Hélcne,
operette; 17.15 Voor de jeugd; 17.45
Gram.muz.; 17.50 Regeringsuitzen
ding, Jeugduitzending, K. H. Smit
Wat wil je weten?; 18.00 Nieuws;
18.15 Sport; 18.30 Orkestconcert;
19.00 Causerie over de Auster-
vliegtuigen op Soesterberg; 19.10
Amusementsmuziek; 19.40 Studie
voorlichting voor a.s. studenten,
causerie; 20.00 Nieuws; 20.05 Ac
tualiteiten: 20.15 Radio Philhar-
monisch Orkest en solist; 21.25
Midzomeravond, operafant.; 22.15
Gram.muz. en gesproken brief uit
Londen: 23.00 Nieuws. 23.15 Sport-
actualiteiten; 23.3024.00 Gram.
muziek.
HILVERSUM II, 298 m.
7.00 Kro. 10.00 Ncrv, 11.00 kro,
14.00—24.00 Ncrv.
Kro: 7.00 Nieuws; 7.15 Ochtend-
gvmnastiek; 7.30 Gram.muz.; 7.45
Morgengebed en liturgische ka
lender; 8.00 Nieuws- en weerber.:
8.15 Gram.muz.; 900 Voor de
huisvrouw; 9.40 Gram.muz.: Ncrv:
10.00 Gram.muziek: 10.15 Morgen
dienst: 10.45 Orgelconcert: Kro:
11.00 Voor de zieken; 11.45 Gram.
muz.; 12.00 Angelus; 12.03 Gram.
muz.; 12.30 Land- en Tuinbouw-
med.; 12.33 Gram.muz.; 12.50 Ron
de van Frankrijk: 13.00 Nieuws en
Kath: nieuws; 13.20 Gram.muz.:
13.35 Zang en orgel; Ncrv: 14.00
Promenade-orkest en solist: 1445
Voor de vrouw: 15.15 Strijkkwar
tet: 15.45 Gram.muz.; 16.00 Bijbel
lezing; 16.45 Gram.muz.; 17.00 Ac
tualiteiten voor de jeugd; 17,30
Voordracht; 17.50 Gram.muz.: 18.00
Verzoekprogramma: 18.30 De Vee
houderij in 19501951. causerie:
18.45 Gram.muz.; 19.00 Nieuws en
weerber.: 19.15 Levensvragen van
allerlei aard en een Pastoraal ant
woord: 19.30 In dienst van het
Vaderland, caustrie; 19.40 Radio
krant; 20.00 Nieuws: 2005 Gram.
muz.; 20.40 Familiegeschiedenis;
causerie: 20.55 Viool en niano;
21.30 Amusementsmuz.: 22.15 Bui
tenlands overzicht: 22.35 Gram.
muziek: 22.45 Avondoverdenking:
23.00 Nieuws; 23.1524.00 Gram.
muziek.
Het ligt nu voor ons en wij
hebben bij de lectuur ervan enige
genoeglijke uren beleefd. Het is
een verzorgde uitgave, samenge
steld door mr. Jan Derks, mr. A.
Th. Mertens en Toon Rammelt,
drie namen die onder het katho
lieke Nederlandse volksdeel wel
zoveel bekendheid genieten, dat
het vrijwel overbodig is te zeg
gen, hoe deskundig deze mensen
zijn. Het is dan ook een plezierig
boek geworden. ..Eeuwige Jeugd"
heet het en op de omslag kijkt u
de frisse jongenskop aan van een
der pupillen van de jubilerende
broeders. Die omslag is van Karei
Thole, ook al een naam, die geen
commentaar behoeft.
„Eeuwige Jeugd" is een soort
volksalmanak. Het boek 130
bladzijden dik en voor de be
lachelijke prijs van een daalder
te hebben biedt elk wat vart
zijn gading is. Er zijn sterke ver
halen, er humor, er is een fijn
zinnig sprookje, er zijn prenten
en foto's en er zijn bovendien
twee uitstekend gedocumenteerde
historische artikelen, die aller
minst onder het stof der historie
bedolven zijn, maar fris van de
lever en goed geschreven.
Er zijn bovendien, voor wie
daar van houdt, een paar gedich
ten, en nu eens geen verzen, die
een normaal mens tóch niet ge
nieten kan.
Het is een voortreffelijk jubi
leumboek geworden, een lezens
waardige almanak, die wii onze
lezers van harte kunnen aanbe
velen.
Gebriel Smit en Harry Prenen
hebben gedichten afgestaan. Daar
is Prenen's genietelijke epos bij
van een zekere broeder Nikasius,
die tenslotte het wild op de
eeuwige velden gaat strikken met
z'n hemelsblauw koord en daar is
het treffende vers van Leigh
Hunt: Abou Ben Adhem, door
Harry Prenen bewerkt. Daar is
het meesterlijke artikel van An
ton van Duinkerken over Fren-
trop en Hesseveld, de stichters
van de congregatie, een vrijmoe
dige bijdrage, waarin de schrijver
aantoont, hoe ook onder de gees
telijkheid de tegenstelling pa-
triotten-prinsgezinden doorwerk
te en moeilijkheden baarde.
Pastoor Nolet beschrijft hoe de
congregatie ontstond, en dan is
het uit met de historische kost.
Andere liefhebbers kunnen te
kust en te keur gaan bij Godfried
Bomans en Harry Prenen, bij
Antoon Coolen en Toon Rammelt.
Bomans geeft een stukje humor
weg en Prenen schrijft in plezie
rige trant over een oude huis
schilder, die hij heeft gekend, een
goed verhaal.
Antoon Coolen vertelt het
sprookje van het meisje in de
maan en hij beschrijft elders een
brug vol heiligen, de beroemde
Keizer Karelbrug over de Moldau
in Praag, in een vlot verteld ver
haal, dat allerlei wetenswaardigs
behelst. Toon Rammelt vertelt
hoe kan het anders? de
geschiedenis van een radio-uit
zending, een alleraardigste histo
rie, mogen wij u wel verklappen.
En dan is er nog mr. Jan Derks,
die een gesprek met zijn zoon
voert en Anthonie Mertens, die
een sterk verhaal schrijft over
Gods reizigers aan de overkant
van de wereld. En dan zijn daar
tenslotte de broeders Canisius en
Ladislaus, die laconieke stukken
schrijven over prestaties, die
eigenlijk niet minder dan held
haftig zijn, en broeder Waltherus
die, in twee bladzijden met een
prentje, een overzicht geeft van
honderd jaar werken voor ande
ren.
En tussen de tekst door vindt
u de zeer geslaagde illustraties
van J. B. Lambert Simon, Anton
Heijn, J. Sanders, Ch. Boost, Har
ry Prenen en Gijs Vlamings en
de foto's van Robert van der Ran
den. Van Lambert Simon zijn er
de zeven prenten van de Zeven
Smarten van Maria, die een extra
vermelding verdienen en die al
leen al de prijs van het jubileum
boek waard zijn.
„Eeuwige Jeugd", wij zeiden 't
al, is een prettig boek, dat wij
graag aanbevelen. Als straks de
jongens, die de broeders daarvoor
gecharterd hebben, aan uw deur
komen, om u het eeuwfeestboek
te verkopen, stuur ze dan niet
door, maar koop zo'n boek. U
steunt er niet alleen het uitmun
tende werk van de broeders mee,
maar u zult er zelf bovendien
urenlang plezier aan beleven. En
als die jongens niet bij langs ko
men, dan kunt u het rechtstreeks
bestellen bij het Eeuwfeest-comité
Oranje-Nassaulaan 5 te Warmond.
de juister verhouding zijn uitge
balanceerd.
De PvdA heeft in deze beper
king, die op initiatief van de KVP
-fractie werd aangebracht, een
gemis aan vertrouwen in de re
gering willen zien. Deze mening
gaat wel wat ver. Waarmede in
tussen niet gezegd wil zijn, dat
bij dit debat gebleken zou zijn,
dat de band tussen deze regering
en de partijen waarop zij steunt,
een sterke is. Het tegendeel is het
geval De hele VVD en een groot
deel van de CH hebben zich wat
de bedrijfswinstbelasting betreft,
niet gehouden aan hetgeen tijdens
de formatie werd overeengeko
men. Dat is een ernstige zaak,
want op deze manier wordt sa
menwerking met groepen als de
ze toch wel uiterst moeilijk Deze
vraag komt echter eerst na de
verkiezingen aan de orde, al
thans wanneer dc VVD niet toch
nog een gelegenheid vindt om
eerder uit de boot te stappen. Bij
dit debat had de heer Oud reeds
beide benen over boord
KONINGIN JULIANA
OPENT WONINGEN
VOOR
GEREPATRIEERDEN
Dinsdagmiddag heeft
H. M. Koningin Julia
na te Baarn een aan
tal huizen voor bewo
ning opengesteld. Deze
woningen, gebouwd
uit het bouwvolume
van de stichting Pelita
zijn bestemd om te
worden betrokken
door uit Indonesië ge
repatrieerde Neder
landers.
a)
Het devies - van de Leidse Uni
versiteit, „Praesidium Libertatis
Bolwerk van Vrijheid", staat
practisch elke rechtgeaarde Ne
derlander diep in zijn hart ge
grift. Immers overal waar hij
maar een gevaar voor aantasting
van zijn geestelijke of physieke
vrijheid meent te moeten bespeu
ren, staat hij klaar en zal hij
trachten met alle middelen die
hem ten dienste staan deze be
dreiging te bezweren.
De laatste jaren schijnt in het
bijzonder het Katholicisme, door
zijn kwalitatieve en kwantita
tieve groei, voor vele landgeno
ten steeds meer als een omineuze
bedreiging aan de horizon der
vrijheid op te doemen en lang
zaam maar zeker naar hun refor
matorische en humanistische
burchten op te rukken.
Voor vele Nederlanders maakt
de Katholieke bewustwording en
zelfontplooing na eeuwen van
verdrukking een agressieve in
druk. En bijzonder van de kant
der reformatorische Christenen
wordt, tengevolge van een erfe
lijk vooroordeel, de Katholieke
Kerk gezien als een machtsinsti
tuut, wezenlijk er op uit om een
maal alle „ketters" met bebulp
van de zo gevreesde staatsmacht
uit te roeien of onder pressie tot
een overgang naar „Rome" te
bewegen.
Een indruk die men niet onder
stoelen of banken schuift. Steeds
weer opnieuw ontmoeten we pu
blicaties die tot doel hebben de
ze vermeende bedreiging te sig
naleren. Wij wijzen hier slechts
op het Wending-nummer over
Rooms-ICatholicisme en het Her
derlijk Schrijven van de Gene
rale Synode der Nederlandse Her
vormde kerk betreffende de R.K.
Kerk. Vooral doze twee publica
ties zijn het geweest die in Ka
tholieke kring sterk de aandacht
hebben getrokken. Van een vol
ledig antwoord op de daarin ge
uite beschuldigingen was tot nu
toe echter geen sprake. Wel
heeft een vijftal Nijmeegse Uni-
versiteits-professoren zich inder
tijd een zeer verdienstelijk
„Antwoord" veroorloofd maar dit
was uitsluitend naar aanleiding
van genoemd schrijven der Ge
nerale Synode en behandelde bo
vendien slechts enkele aspecten.
Er was dus een lacune waarin
diende te worden voorzien.
Daarom is er op instigatie van
de voormalige Christofoorgroep
en de redactie K.C.T.-Streven
thans bij het Spectrum versche
nen: „Katholicisme en Geestelijke
Vrijheid". Bijdragen tot een ge-
dachtenwisseling. Een 'bijdrage
die inderdaad „in vele opzichten
een nieuwen in menig opzicht
een definitief geluid laat horen"
en die met alleen een antwoord
wil zijn op de beschuldigingen
van reformatorische zijde maar
tevens iets hoopt te zeggen aan
het adres van de humanistische
volksgroep.
De diverse beschouwingen
vormen een behoorlijk doorlopend
geheel; ofschoon enkele bijdra
gen de structurele lijn erg slecht
handhaven. De eerste vier theo
retisch-theologische artikelen be
reiden het eigenlijke probleem
voor, enerzijds door enkele mis
verstanden uit de weg te rui
men, anderzijds willen zij de
theocentrische sfeer scheppen,
waarin Protestanten en Katho
lieken beide het vraagstuk der
vrijheid moeten bezien. De bij
dragen van Pauwels, Anton van
Duinkerken en van de Pol zijn
er om het een en ander nader te
illustreren.
Prof. Schoonenberg, sprekend
over Natuur en Genade, wijst op
begripsverwarring dienaangaan
de in eigen kring. Mede daardoor
is er een vrij grote afstand ge
schapen tussen een theologisch
begrippenstelsel en de concrete
leer van Schrift en Openbaring,
zodat 't soms niet meer mogelijk
schijnt, het eerste in het laatste
terug te leggen. Ten aanzien van
de beschuldiging der Protestan
ten dat wij Katholieken, naast
de genade nog iets anders, name
lijk de natuur, als belang voor
het heil erkennen, en dat wij
daardoor de radicale verdorven
heid der menselijke natuur ont
kennen of minimaliseren, bena
drukt hij de eenheid van natuur-
en genade-gave in de tot kind
Gods geworden mens. „De gena
de veronderstelt de natuur", sluit
in dat het genade-leven zich al
leen maar voltrekt met medele
ven en medewerken van de na
tuur der redelijke schepselen,
met name van de vrije wil.
Maar evenzeer geldt dat de na
tuur zelf als haar doel en ver
rijking intrinsiek de genadegaven
veronderstelt.
Confrontatie met protestantse
moeilijkheden in deze, biedt hem
vervolgens gelegenheid een en
ander nader te preciseren. Onge
twijfeld zal dit artikel in staat
zijn enige correctie in het pro
testantse idee van de Katholieke
leer omtrent het natuur-genade-
begrip aan te brengen. Hoe diep'
ingrijpend de verschillen overi
gens zijn, blijkt andermaal uit
de subtiliteit van deze beknopte,
maar uitstekende verhandeling,
Prof. Peters, die zich kennelijk
primair richt tegen de moderne
(existentie)-philosophie, doet ons
vervolgens afvragen of de gees
telijke vrijheid van de menselijke
persoon het laatste absolute is
wat wij zoeken. Uitgaande van
de meest elementaire zijnsvraag,
komt hij via de z.g. existentiële
evidenties, waartoe o.a. de vrij
heids-ervaring behoort, tot de
conclusie, dat de menselijke vrij
heid relatief is, eindig en
beperkt en daarmee heenwijst
naar een vrijheid die absolute
geest en persoon is, en waaraan
al het geschapene participeert.
Deze relatieve vrijheid sluit een
keuze in, is feilbaar, zelfs ten
aanzien van de Absolute Vrij
heid. Bovendien is zij door de
erfzonde gewond en wordt zij
door de macht der zonde lam ge
legd. De weg der vrijheid, van
bevrijding en verlossing is ons
echter weer gewezen door Chris
tus. Hij heeft ons geroepen tot de
hoogste vrijheid, ae vrijheid der
kinderen Gods. Maar ware vrij
heid is consecratie in liefde en
trouw ,is gemeenschap. En deze
gemeenschap, deze voltooide so
lidariteit is de Kerk.
Tenslotte gaat prof. Peters na
hoe de Christelijke Vrijheid heel
ons gedrag vernieuwt en ons
omvormt tot zelfstandige per
soonlijkheid in onze betrekfei
tot onszelf, tot de evenmens en
tot God.
Sprekend over Vrijheid en
Waarheid, zegt Jelsma: „De Ka
tholieke Kerk stelt principiëel de
vrijheid van geweten. Zij laat de
waarheid niet praevaleren boven
de dwaling, ook al is zij slechts
ter goeder trouw. De waarheid
zelf vraagt, omwille van zichzelf,
uitschakeling van dwang. Over
tuigingen kunnen slechts in vrij
heid ontstaan" Prof. Huizing voegt
hier later nog aan toe: „De Kerk
vertolkt Gods oppermacht en
Gods opperste recht, maar deze
kunnen naar Zijn eigen Welbe
hagen slechts in de diepst-per-
I oonlijke vrijheid van ieder
mens tot hun recht komen. Hier
in ligt eigenlijk het hele geheim
besloten, waarom wij aan één
waarheid alle recht toekennen,
DE ONDER
HANDELINGEN
TE KAESONG
Vice-admiraal Turner
C. Joy (links) en gene-
raal-majoor Henry P.
Hodes, die deel uitma
ken van de delegatie
van de Verenigde Na
ties bij de wapenstil
standsonderhandelin
gen te Kaesong komen
van de besprekingen
om tezamen te lun
chen. Zij passeren de
Koreaanse wacht.
WEINIG VERANDERING,
OLIES LAGER
De weifelende stemming, die
gisteren na een vrü vaste opening
volgde, bleek vandaag te zijn
verkeerd in een flauwe stemming,
waarbij Kon. Olie de leiding had.
In het hoofdfonds scheen er enig
arbitrage aanbod te heersen,
waardoor koninklijke ruim 6 pun
ten lager opende. In overeenstem
ming hiermede kwamen vrijwel
alle sectoren aanvankelijk op een
lager niveau, waarbij de inter
nationale industriewaarden voor
op gingen. Na midden beurstijd
volgde een gedeeltelijk herstel,
doch per saldo bleven de koersen
iets beneden gisteren. Kon. Olie
sloot op 277 (280%), oude en
nieuwe Phiüpsaandelon verloren
circa 1 punt en unilevers bleven
onveranderd op 241.
Zoals gezegd openden ook de
overige sectoren iets lager, doch
ook hier volgde een gedeeltelijk
herstel, zodat de verliezen uitein
delijk miniem bleven. Vooral bij
de cultuurfondsen bleven de ver
liezen zeer beperkt, HVA was
zelfs een fractie hoger. Ook de
scheepvaartaandelen verlieten in
doorsnee op een iets lager niveau
de markt.
De guldensbeleggingen waren,
een enkele uitzondering daarge
laten, vrij vast, de dollarleningen
daarentegen eerder wat luier.
Amerikanen varieerden nauwe
lijks en sloten zich volkomen aan
bij de koersverloop in Wallstreet.
Het agio bleef op 13% procent
onveranderd. Prolongatie 3 1/4%.
en tegelijk aan ieder persoonlijk
tegenover dat absolute recht vol
ledige vrijheid laten, moeten la
ten. Waar nodig kan de vrijheid
redelijkerwijze dus slechts be
perkt worden langs de weg der
overtuiging. En zolang men der
halve met ideale mensen te doen
heeft, behoeft er op deze laatste
regel geen uitzondering te be
staan. De facto heeft men echter
maar zelden met ideale mensen
te doen. Is de situatie dus niet
zó: De Katholiek behoort persé
verdraagzaam te zijn; maar even
zeer als hij principieel tolerant
moet zijn, kan hij krachtens het
zelfde principe, dus óók princi
pieel, accidenteel onverdraag
zaam zijn. Ligt hierin geen ge
vaar voor een eventuele beknot
ting van de geestelijke vrijheid?
Zeer zeker! Maar hiervan zal
men ons moeilijk voor-als-nog
een verwijt kunnen en mogen
maken. Temeer niet, waar het
herderlijk schrijven van de Ge
nerale Synode zelf beweert (blz.
66): „Ook wij belijden, dat Gods
Waarheid geopenbaard is en dat
elk die haar niet erkent, in de
leugen leeft. De vraag is maar,
of en in hoeverre wij het recht
en de plicht hebben om zo
iemand m de beleving en ver
kondiging van zijn (verkeerde)
overtuiging te dwarsbomen. Wij
menen dat dit slechts in het
uiterste geval mag geschieden.
Evenals wij aanvaarden de Pro
testanten dus in principe de mo
gelijkheid van een eventuele
noodzakelijkheid van een beper
king der geestelijke vrijheid.
v. d. LOGT, O.F.M.
IN TSJECHOSLOWAAKSE
URANIUMMIINEN
NEURENBERG (AP). Zes
Tsjechische vluchtelingen die in
Neurenberg zijn aangekomen,
hebben bevestigd, dat 30.000 po
litieke gevangenen dwangarbeid
verrichten in de uraniummijncn
van Jachymov (Joachimstal) in
Tsjecho-Slowakine.
De vluchtelingen onder wie zich
bevonden een ex-chauffeur van
de Amerikaanse ambassade te
Praag, een bekend politicus en
een geleerde hebben gezegd, dat
Russische technici de leiding heb
ben bij de exploitatie van de mij
nen en dat al het gedolven erts
naar de Sow jet-Unie gaat.
18 JULI:
H. Camillus de Leilis
Waarom kiezen andersden
kenden bij voorkeur katho
lieke ziekenhuizen, wanneer
zij opgenomen moeten wor
den? Omdat zij beseffen, dat
alleen daar met liefde voor
de zieken wordt gewerkt.
Zeker: er is veel kritiek:
men schrikt van de prijzen;
men valt over de manier,
waarop een rekening wordt
gepresenteerd, maar dit is
alleen maar de menselijke
kant. Achter dit alles ziet
men de ware naastenliefde,
waardoor religieuzen en ka
tholieke verpleegsters zich
opofferen voor hun lijdende
evenmensen. Dit mogen wij
vandaag op de feestdag van
de patroon van de zieken
verpleging Camillls de Leilis
ons wel even herinneren,
want ook hier dreigt het ge
vaar, dat men door allerlei
bijkomstigheden, waar men
over valt, de zelfopofferende
naastenliefde van onze zie
kenzusters en lekenverpleeg-
sters niet meer ziet. Wij zijn
in onze ziekenhuizen geen
nummers maar zielen, die
dikwijls door middel van het
lijden dichter tot God moe
ten worden gebracht.
IN DESERTO
FEUILLETON
79. Er zat een blaadje
papier tussen de zakdoek en de
steen gestoken. Ik trok het er
tussenuit en las:
„Geer» revolver hier en ook
geen ander wapen. Jammer. Ik
zal mijn best doen om een an
der plan uit te denken. Zoals
de zaken nu staan, zal ik maar
niet proberen de kamer uit te
komen. Dat helpt toch niets.
Vinton heeft gezegd, dat hij
me zal dwingen, vanavond met
hem te trouwen. Zie alleen
maar uzelf te redden. Vergeef
me dat ik u in zo'n hachelijke
toestand heb gebracht. En dank
voor alles, wat u voor me hebt
gedaan."
Vinton zou haar dwingen van
avond met hem te trouwen! In
plotseling opgevlamde woede zat
ik naar die regel te kijken.
„Hii dwingt niets! Hij trouwt
niet met haar vanavond!" mom
pelde ik. „Desnoods vraag ik 'm
te spreken, en als hij hier komt
sla ik hem zo zijn hersens in.
Kan me niet schelen wat er van
komt. Al kan ik de anderen niets
doen dan heb ik hem tenminste!"
Maar terwijl ik die woorden
mompelde, begreep ik dat ze
niets waren dan grootspraak. Ik
kwam met miin hele ziel in op
stand teger» de satanische plan
nen van die lange kerel, maar
afschuw en ergernis snijden geen
hout. Ik kon niets doen, om die
plannen te verijdelen.
Zo zat ik dus voor de haard
en ik spande wanhopig mijn her
sens in, om eer» weg te vinden,
waarlangs ik kon ontsnappen
en toen bleef mijn blik hangen
aan het slingerende koord en
aan de verzwaring, die zich heen
en weer bewoog. Gedachteloos
staarde ik naar die beweging,
gelijk aan die van de slinger van
een klok. Zij beschreef een boog
met een koorde van 'n centime
ter of zestig maar het touw
raakte aan geen van beide zij
den de randen van het rookka
naal.
Toen schoot me plotseling te
binnen welke conclusie daaruit
volgde: het was een wijd rook
kanaal.
Ik ging plat op de vloer lig
gen. Met mijn hoofd naar voren
kroop ik de stookplaats in en
toen ik mijn hoofd onder 't gat
had. draaide ik het om en keek
naar boven. Heel in de hoogte
zag ik een zwakke vlek licht;
geen stukje van de heldere he
mel, maar indirect licht, dat van
terzij de schoorsteen binnen te
vallen scheer».
Ik draaide me op miin rug,
stak mijn handen het gat in zo
ver als ik kon en tastte langs
de ruwe stenen. Ik wist genoeg.
Ik kroop terug en begon 'n brief
aan Mary te schrijven:
„Je trouwt niet met Vinton
vanavond, en een andere avond
ook niet, tenzij je het geheel
uit eigen vrije wil doet, En ik
neem je mee dit huis uit, of
ik ga zelf ook niet. Stuur me
geen briefjes meer als je dit
ontvangen hebt, en schrik niet
als je vreemde geluiden hoort.
Ik kom door de schoorsteen
naar boven."
Dit briefje stak ik tussen de
doek en de steen waar Mary's
briefje gezeten had, en ik gaf 't
treksignaal. De slinger schoot
omhoog,
DERTIENDE HOOFDSTUK
Weer had ik een beetje bout
gesproken, toen ik dat briefje
aan Mary schreef. Ik had ont
dekt, dat het rookkanaal groot
genoeg was om doorgang te ver
lenen aan een mensenlichaam,
en dat de wanden ruw waren,
maar een welomlijnd plan had
ik niet, en evenmin had ik de
gelegenheid er daarna een te
vormen. Ik dééd maar en 't ene
volgde op het andere, onder de
drang van miin vaste besluit, 't
meisje en mijzelf aan Vintons
greep te ontrukken, of althans
geen mogelijkheid daartoe onbe
proefd te laten.
Het was me zelfs duidelijk
en ik gunde me geen tijd om er
over na te denken wat het
Mary of mijzelf zou baten, of ik
door de schoorsteen een verdie
ping hoger kwam. Ik wist slechts
als het iukte waren wij bil el
kaar, en dat alleen leek me de
moeite wel waard.
Al was ik voor een beetje li
chaamsbeweging niet bang en
al bezat ik een gezond uithou
dingsvermogen, in de acrobatiek
van een schoorsteenveger had
ik me nooit bekwaamd. Toen ik
het briefje met miin stoutmoe
dige belofte naar boven zond,
wist ik niet of ik het kunststuk
zou kunnen volbrengen of niet.
Ook Mary zal wel getwijfeld
hebben, of ik in staat was mijn
voornemen uit te voeren, maar
hoe verbaasd zij ook was, zij ge
hoorzaamde. Het touw kwam nu
niet meer naar beneden. Zij
wachtte dus blijkbaar af, welk
resultaat mijn schoorsteenavon-
tuur zou opleveren.
Snel nam ik de nodige of
liever de enig mogelijke toe
bereidselen. Ik begon met een
paar dikke Oosterse kleedjes bij
een te zamelen, waarmee de
vloer der kunstgalerij versierd
was. Ik legde ze op elkaar en ik
sloeg ze dubbel, zodat er 'n dik
kussen ontstond, dat ik midden
op de stookplaat legde. Ik ver
wachtte er een dubbele dienst
van: vielen er stukjes steen of
kalk naar beneden terwijl ik
klom, dan kwamen die geruis
loos neer; en ten tweede: als ik
mijn houvast verloor en naar be
neden kwam als een schietlood
werd het geluid van mijn val
gedempt en kwam ik 'n beetje
zachter neer.
Nadat ik die maatregel geno
men had, ging ik naar de schuif
deuren om te luisteren. Purvis
had zijn boodschap vlug gedaan,
hij was terug. Ik hoorde hem met
Vinton praten.
(Wordt vervolgd).
f