Nieuw
Minister Morrisons verklaring
volledig opgenomen
Katholieken en communisten
verloren elk één zetel
OLIE-AFVOER STOPGEZET
Roodharige Schot sloot
Abadan-pijpleiding af
DAGBLAD VOOR ALKMAAR ™odisV=;
Gesprek, dwars
door een gordijn
Bouwen
Russen kunnen thans kennis
maken met vriie wereld
Weiter moet christelijk-
historisch gestemd hebben
EN OMGEVING
nHd
PRAWDA AANVAARDT UITDAGING:
Vijf en twintig Eerste Kamerleden gekozen
Vier Nederlanders
op de Jutlandia
Advocaat tot- een
jaar veroordeeld
Woesteling hield
huis in sacristie
Burgemeester voor
de rechtbank
Inbrekers zaagden
gaf in de vloer
Bliksem trof
kapitale boerderij
Prawda antwoordt:
Zout goedkoper
Minder warm
Abonnementsprijs f 5,30 per kwartaal, f 1.77
per mnd., inclusief incasso. Advertentie-tarief
per editie 16 ct. per m.m., minimum f 2,50;
in alle edities 26 ct. per m.m., minimum f 4.
familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m.
Bij contract belangrijke korting. Directeur:
E. f. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits.
Bankrelaties: Noorderbank, Nederl. Credietbank
Noordhollands Daqhlad
HET FEIT
VAN HEDEN
Pagina 1
Woensdag 1 Augustus 1951 46e Jaargang No. 12234
Kantoren: HOORN, Draafeingel 59, tel. 4243, Grote Noord 77. tel. 4362 K 2290: ALKMAAR, Ritsevoort 52, tel 2046, (2 liinen), K 2200; DEN HELDER, Keizerstraat 89. teL 2800 K 2230; SCHAGEN, Molenstraat 52, teL 459 K 2240
NIET VOOR DE EERSTE MAAL
moet er op gewezen worden, dat
van Rijkswege, met name in dit
geval van de zijde van liet depar
tement van Wederopbouw en
V oiksnuisvesting, een onvaste po
litiek wordt gevoera. Ret zaï wei
onvermijdeiijK zijn, dat er onop
houdelijk. wordt gewerkt met cir
culaires, welke bescnikkingen,
ricntlijnen, regelingen e.d. De-
vatten.
Maar waarom moet dit zo be
langrijke en ingrijpende departe
ment nu voortdurend met nieuwe
circulaires komen, waardoor de
vorige boodschap weer wordt
acnterhaaid, ingetrokken oi ge
wijzigd? Enige tijd geleden heeit
het Eerste Kamerlid Berger daar
eens een boekje over open ge
daan. Alleen zijn opsomming van
eikaar-op volgende, tegenspreken
de en ingetrokken, aangevulde
ot gewijzigde circulaires inzake
de iinancieringsregeiingen voor
de woningbouw besloeg in de
Handelingen van de Eerste Ka
mer een kolom druks!
Het is geen wonder, dat op die
manier een verbitterde stemming
gekweekt wordt in de verschil
lende kringen, die met de wo
ningbouw te maken hebben. Er
wordt ontzettend veel nódeloos
werk gedaan en er bestaat niet
de minste zekerheid voor het
ondernemen van diverse werken.
Van productiviteit gesproken: de
vernoging daarvan wordt op die
manier in de bouwsector niet in
de hand gewerkt!
Nu zou men menen, dat het
departement onder de hand, ook
na de vele kritiek, wel geleerd
zou nebben, dat het anders moest.
De Minister zeil, eerlijk gezegd,
ook. Hij is een alleraangenaamst
mens, op wie men maar slecht
boos kan worden, maar zijn lout
blijft dat hij wel eens te veel
praat en, daar waar dat nodig is,
te weinig met de vuist op taiel
slaat. Soms is dat nu eenmaal
nodig! In zijn eigen kring, ais
de verschillende instanties elkaar
dwars zitten, wat wel voor schijnt
te komen, en ook in de kring van
zijn „hooggeachte en veelge
smade" partijgenoot, minister
Lieftinck.
Men weet, dat deze minister
tenslotte met zijn rentepolitiek
overstag is moeten gaan, om de
volkswoningbouw vooral, niet
geheel te laten vastlopen. Hij wist
een overeenkomst met levens
verzekeringsmaatschappijen, wel
ke hem voorlopig tenminste weer
25U millioen gulden werkkapitaal
voor woningbouw zou leveren,
tenslotte los te peuteren, maar
hij moest er de gang naar Canos-
sa voor maken: de rente zou niet
meer 314 pet. maar 4 pet. be
dragen.
Maar even later verviel die
andere minister weer in zijn oude
fout; in een rede te Groningen
kwam hij terug op een vroegere
circulaire, welke de leningsmo
gelijkheid voor gemeenten be
perkte en hij hield vast aan de
eis, dat wonmgbouwplannen van
gemeenten alleen zouden worden
goedgekeurd, als de betrokken
gemeente er ook in geslaagd was,
ter financiering van die plannen
een langlopende lening af te slui
ten (terwijl als gevolg van het
4 pet. convenant een lening van
gemiddeld 15 jaar als aanvaard
baar was afgeschilderd).
In een artikel terzake merkt
de „Maasbode" terecht op, dat nu
de volkswoningbouw volkomen
zal vastlopen, temeer, waar de
jongste gebeurtenissen op de ka
pitaalmarkt doen vrezen, dat „de
andere credietbehoevenden zul
len voortgaan met het weinige
vet van de kapitaalsmarkt tegen
een hoger percentage voor de
neus van de gemeentebesturen af
te romen."
Het blad zoekt de mogelijkheid
van oplossing in het stimuleren
van de particuliere bouw, waar
ook hier herhaaldelijk op aange
drongen is. De vraag is maar, hoe
groot die mogelijkheid in de
praktijk op dit ogenblik, werke
lijk is. Het blad ziet een oplossing
„in een tegemoetkoming in de
exploitatierekening".
De regering i.e. het weer
spannige departement van We
deropbouw zal echter in de
eerste plaats de tegemoetkoming
inzake de rente tot 4 pet. voor
de genoemde 250 millioen voor
de gemeentelijke woningbouw,
niet tot een s c h ij n-oplossing
(hoe voorlopig ook) moeten ma
ken, door eisen inzake de lening-
politiek te stellen, welke voors
hands niet verwezenlijkt kunnen
worden. Het spreekt overigens
oi. wel vanzelf, dat de mogelijk
heden, om te profiteren van die
250 millioen, rechtvaardig ver
deeld moeten worden over het
gehele land. Tenslotte zitten we
nu eenmaal met een m wezen
onnatuurlijke bemoeienis van de
overheid met allerlei zaken, tot
welke bemoeienis de n.o o d van
het ogenblik dwingt. Hoe moei
lijk dit soort „ordening", ook op
het bouwterrein ook is, van de
verdeling van materiaal, van
bouwvolume etc, zal het beste ge
maakt moeten worden wat er van
te maken is; de daarbij onver
mijdelijke fouten zullen we op de
koop toe moeten nemen.
In dit verband delen wij niet
de mening van het genoemde
„Maasbode"-artikel, dat al
zullen er geen woningen moeten
komen op plaatsen waar zij over
bodig zijn (waar zou dat ideale
oord zich bevinden?) toch bereikt
moet worden, dat gemeenten, die
slagen in de krachttoer, van geld
op tafel te brengen, haar moeiten
ook gehonoreerd zullen krijgen,
„onafhankelijk van het toegewe
zen contingent". Wij geloven, dat
deze stelling in de bestaande om
standigheden zo gezegd „nadere
overweging" verdient. De met
veel moeite losgepeuterde 250
millioen, tegen de verhoogde
rente van 4 pet. moeten eerlijk en
billijk verdeeld worden, onafhan
kelijk van de vraag, of de ene ge-
LONDEN (Reuter). Vandaag heeft het Sowjet-Russische
dagblad „Prawda" de inhoud van een verklaring van de Britse
minister van Buitenlandse Zaken, Morrison, gepubliceerd. Het
blad heeft de uitdaging van Morrison, om een verklaring van
hem volledig af te drukken, aangenomen.
Het Korps Adelborsten van het Koninklijk Marine Instituut heeft Dinsdagmiddag in den
Haag gedefileerd voor vice-admiraal jhr. E. J. van Holthe, die zijn functie als chef van de
Marinestaf heeft neergelegd, en de dienst der Koninklijke Marine verlaat. Het vaandel trekt
voorbij de scheidende marinechef. Op het bordes v.l.n.r.: kapitein ter zee J. K. Muller,
commandant van het Koninklijk Instituut der Marine; vice-admiraal Jhr. E. J. van Holthe
en zijn adjudant, luitenant ter zee le klasse Jhr. H. de Jonge van Ellemeet.
's-GRAVENHAGE. Gisteren hadden de verkiezingen plaats
van 25 leden van de Eerste Kamer, door de Provinciale Staten
van Groningen, Drente, Overijsel, Gelderland en Zuid-Holland.
Het resultaat was, dat de Chr. Historischen en de V.V.D. elk
een zetel wonnen en de K.V.P. en de Communisten elk een
zetel verloren.
De samenstelling van de Eerste
Kamer 50 leden is thans
(met tussen haakjes de oude
stand): K.V.P. 16 (17), P.v.d.A.
14 (14), A.R. 7 (7), Chr. Hist. 6
(5), V.V.D. 4 (3), C.P.N. 3 (4).
Zoals bekend, treedt om de drie
jaar de helft der Eerste Kamer
leden af. De leden der Prov. Sta
ten van de betrokken groep kie
zen dan de nieuwe leden.
Groep II (Groningen, Overijsel,
Drente en Gelderland) stemde als
volgt: K.V.P. 3 (3), P.v.d.A. 4
(4), A.R. 2 (2), V.V.D. 2 (1),
C.H.U. 2 (2), C.P.N. 0 (1). Zowel
in Overijsel als in Groningen
moet een C.H.U.-lid V.V.D. ge
stemd hebben. Door fractiecom
binaties viel in het Noorden de
C.P.N.-zetel weg.
In Zuid-Holland luidde de uit
slag: K.V.P. 2 (3), P.v.d_A. 4 (4),
A.R. 2 (2), C.H. 2 (1), V.V.D. 1
(1), C.P.N. 1 (1). Hier kreeg de
C.H.-lijst, waarachter slechts 9
man staan, 12 stemmen, zodat
wellicht twee leden van de V.V.D.
en de heer Welter (K.N.P.) op
de C.H.U. hebben gestemd. De
V.V.D. telde n.l. twee stemmen
minder dan zij leden bezit.
Nieuwe leden.
Wat de Partij van de Arbeid
betreft zal prof. ir. W. Schermer-
horn de plaats innemen van mr.
J. Cramer, die onlangs benoemd
is tot Commissaris der Koningin
in Drente en zal de heer J. van
Tilburg te Rotterdam de heer A.
Kievit opvolgen. De K.V.P. zal
de heer H. J. Kuiper moeten mis
sen. Van de communisten zal de
heer Schalker uitvallen. De
V.V.D. wordt versterkt met een
zetel van mr. R. H. de Vos van
Steenwijk, de afgetreden Commis
saris der Koningin in Drente. Ten
slotte zal prof. F. C. Gerretson te
Utrecht de C.H.U. komen verster
ken.
GOUVERNEUR
ZUID-VIETNAM GEDOOD
SAIGON, 31 Juli (Reuter)
Gouverneur Thai Lap Thanh van
Zuid-Vietnam is vandaag door
opstandelingen van de Vietminh
gedood. Zij wierpen een granaat
naar zijn auto.
De Franse generaal Charles
Chanson is gisteren bij de aanslag
op de gouverneur van Zuid-Viet
nam, Thai Lap Thanh, eveneens
om het leven gekomen. Generaal
Chanson, die 49 jaar is, was be
velhebber van het gebied Cochin-
China.
De verklaring van Morrison,
ongeveer 1500 woorden, gaat ver
gezeld van een antwoord van de
„Prawda", dat ongeveer 2500
woorden telt. Het blad had ver
zocht, dat Britse bladen aan het
antwoord van de „Prawda" de
zelfde aandacht zouden schenken
als de verklaring van Morrison
in Rusland kreeg.
Morrison zegt o.m.: „Vele fei
ten meningen worden u onthou
den en er is niet die vrijheid van
meningsuiting en vrije toegang
tot kennis omtrent de manier,
waarop de rest van de wereld
leeft en denkt, welke essentieel
is om elkander te begrijpen. Deze
onwetendheid schept vrees en
wantrouwen aangaande de motie
ven van andere volkeren".
Morrison gaf in dit verband de
tijden op van de uitzendingen in
de Russische taal naar de Sowjet-
Unie.
Deze uitzendingen, verklaarde
hij, werden „kunstmatig en op
zettelijk gestoord". Ik vraag mij
af waarom, aldus Morrison, „wat
heeft uw regering te vrezen. Ik
zou wensen, dat zij ons gebruik
zou volgen men kan vrijelijk
luisteren naar de uitzendingen in
het Engels uit de Sowjet-Unie.
Niet alleen het Britse communis
tische dagblad, maar ook de
„Prawda" zelf kan men kopen".
.Britse burgers worden niet uit
hun huizen verwijderd, zij wor-
16 SEPT. TE ROTTERDAM
TOKIO (Ass. Press). Gene
raal Matthew B. Ridgway, de op
perbevelhebber van de Verenigde
troepen, zal heden op het Deense
hospitaalschip Jutlandia persoon
lijk afscheid nemen van 205 oor
logsgewonden, die naar hun va
derland terugkeren.
Het contingent gewonden be
staat o.m. uit 40 Britten, zes Fran
sen, zes Belgen en vier Neder
landers.
Het schip komt 16 September
in Rotterdam aan.
MEINEED UITGELOKT
UTRECHT. Gisteren deed
de Utrechtse arrondissements
rechtbank uitspraak in de zaak
tegen de 58-jarige advocaat dr.
mr. H. A. Th. van H. te Utrecht
tegen wie twee weken geleden,
wegens uitlokking van meineed,
twee jaar gevangenisstraf werd
geëist. De rechtbank veroordeelde
hem thans tot een jaar gevange
nisstraf.
MGR. WESKAMM
BISSCHOP VAN BERLIJN
BERLIJN (Ass. Press). Mgr.
Wilhelm Weskamm is gisteren
geconsacreerd als bisschop van
Berlijn. Hij is als zodanig de op
volger van Konrad Kardinaal von
Preysing, die in Januari j.l. is
overleden.
Mgr. Weskamm was voorheen
bisschop van Maagdenburg.
Het diocees van mgr. Weskamm
ligt grotendeels in de Russische
zone.
meente meer relaties e.d. in fi
nanciële kringen heeft dan de
ander, die even schreeuwend op
nieuw-bouw zit te wachten.
ABADAN (A.P.). Met één druk op de knop heeft een rood
harige Schot gistermorgen de laatste olie-producerende machine
in de grootste raffinaderij ter wereld stop gezet. De grote
installatie van de Anglo-Iranian Oil Company, die gedurende
de afgelopen maand reeds in vertraagd tempo produceerde, staat
nu geheel stil.
Er is op de grote opslagterrei
nen geen plaats meer voor nog
meer benzine, paraffine, diesel
olie en andere raffinageproducten.
De roodharige David Blair Watt
opzichter over de distellatie-
eenheden, drukte op een elec-
trische knop en op hetzelfde ogen
blik werd de toevoer van olie in
de grote pijpleiding van Aga Jari,
230 km verder, afgesloten.
De laatste hinderpalen voor de
nieuwe Brits-Perzische oliebe
sprekingen zouden echter gister
avond uit de weg geruimd zijn,
minder dan tien uur nadat Ave-
rell Harriman per vliegtuig uit
Londen terugkeerde.
Volgens deze inlichtingen blijft
alleen nog over de Britten te
doen weten dat de weg geëffend
is en datum en plaats vast te stel
len voor hernieuwing van de be
sprekingen, die anderhalve maand
geleden vastliepen.
De Britse arbeiders in het olie-
gebied van Abadan juichten en
wuifden wild met hoeden en pet-
„Door de eeuwen trouw'*
in gelijk gesteld
EINDHOVEN. Gistermorgen
werd in raadkamer van de recht
bank te den Bosch het bezwaar
schrift behandeld van de Stich
ting „Door de eeuwen trouw" te
gen de inbeslagnemingen van
stukken en bescheiden. De uit
spraak van de rechtbank vond
plaats en hield in dat alle in be
slag genomen stukken 1 Augustus
voor 16 uur terug dienden te wor
den gegeven aan de stichting.
ten gisteren toen vier Britse tor
pedojagers de Shaft El Arab ri
vier opstoomden.
De aankomst van de schepen
heeft het moreel onder de Britse
technici doen toenemen. De mees
ten van hen verlangen uit Aba
dan weg te komen, in het bijzon
der nu de raffinaderij gesloten is.
SCHADE 4000 GULDEN
(Van onze correspondent)
Zondagavond tussen elf en
twaalf uur heeft een jongeman,
zekere A. V. die geestelijk niet
toerekenbaar geacht wordt, zich
toegang verschaft tot de kerk te
Vinkei (N.B.).
In de sacristie sloeg hij alles
kort en klein zoals vazen en beel
den, terwijl ook een doos met
ongeconsacreerde hosties het
moest ontgelden.
De jongeman, die spoedig ge
pakt is, heeft daarna een sigaret
opgestoken waarbij de aan een
kapstok hangende misdienaars
kleren in brand geraakten. Om de
brand te blussen greep hij enkele
misgewaden en ook deze werden
zwaar beschadigd.
De schade bedraagt naar schat
ting drie a vierduizend gulden.
103-JARIGE
Op 12 Augustus a-s. hoopt
Mevr. de wed. M. JansenSteen,
wonende te Yde, gem. Vries, 103
jaar te worden.
SPAARBANKBOEKJE
GECONFISKEERD
HUISSEN (Gld.). De burge
meester van Huissen zal zich
eerstdaags voor de rechtbank
hebben te verantwoorden. Zijn
gemeentebestuur heeft n.l. een
spaarbankboekje geconfiskeerd,
waarop door een comité van
ouden van dagen f 1245.voor
een uitgaansdagje was gestort.
Dit bedrag is overgedragen aan
een door B. en W. gevormd nieuw
comité.
den niet gedeporteerd, zij worden
niet naar arbeidskampen gezon
den. Indien er 's morgens vroeg
op de deur wordt geklopt, be
hoeft men niet te vrezen, dat het
de politie is. Het zal waarschijn
lijk slechts de melkboer of de
postbode zijn. Ik vraag mij af, of
gij allen eerlijk kunt zeggen, dat
gij ditzelfde gevoel van persoon
lijke vrijheid hebt, dat iedere
Britse burger geniet".
Tot de vrijheden van een Brit
behoren het recht van vergade
ring en politieke vrijheid om zich
tegen de regering te verzetten of
haar te steunen. Geen groep heeft
een machtmonopolie in Groot-
Brittannië, verklaarde Morrison
HELE INVENTARIS VAN
JUWELIER GESTOLEN
AMSTERDAM. In de nacht
van Zondag op Maandag hebben
dieven ingebroken in een goud-
smidswinkel in de Ferdinand Bol
straat te Amsterdam en voor een
waarde van 25.000 gld. aan goe
deren meegenomen.
Via een luik in het trapportaal
van een belendend huis kwamen
de inbrekers onder de winkel,
kropen tot midden onder de vloer
en zaagden daarin een keurig gat
van 30 bij 36 cm. Zo konden zij
op simpel „vakkundige" wijze
ongezien en ongestoord alles wat
van hun gading was uit de winkel
wegnemen. Bijna de gehele voor
raad gouden horloges, armban
den, ringen etc. hebben de die
ven meegenomen.
ZEER LAAG VERZEKERD
GEFFEN. Tijdens een kort
doch hevig onweer, dat gister
avond over Winkel (gem. Nu
land) trok, is de bliksem inge
slagen in een kapitale boerderij.
Een felle brand zette al spoedig
het gehele huis in lichterlaaie. De
brandweer uit den Bosch kon
wegens gebrek aan water weinig
uitrichten.
De boerderij brandde nagenoeg
geheel af, slechts enige buiten
muren bleven behouden. De eige
naar, die enige tijd geleden ook
een boerderij door blikseminslag
verloor, heeft de boerderij zeer
laag verzekerd.
LIJK VAN 7-JARIGE JONGEN
OPGEHAALD
AMSTERDAM. Uit het wes
telijk Marktkanaal te Amsterdam
is kort na middernacht het lijk op
gehaald van een 7-jarige jongen,
die sedert Maandagmiddag ver
mist werd. Vermoedelijk is hij
bij het spelen in het water ge
vallen.
LONDEN (Reuter). In het
antwoord van de „Prawda" op de
verklaring van Morrison wordt
gezegd, dat de Britse minister zich
zeer vergiste, wanneer hij be
weerde; dat er geen vrijheid van
meningsuiting, persvrijheid of
persoonlijke vrijheid in de Sow
jet-Unie zijn.
In de Sowjet-Unie, aldus het
blad, bestaan de vrijheden niet
voor de vijanden van het volk.
„Al deze misdadigers, van de
landeigenaars en kapitalisten tot
de terroristen, dieven, moorde
naars en agenten die 'n omwen
teling moeten bewerkstelligen,
toe, zijn er op uit om het kapita
lisme in de Sowjet-Unie te her
stellen, om de uitbuiting van de
ene mens door de andere te her
stellen en het land in het bloed
van de arbeiders en boeren te
drenken. De gevangenissen en ar
beidskampen bestaan voor deze
heren, en voor hen alleen.
De Britse uitzendingen naar de
Sowjet-Unie, „zijn, als bekend, in
de eerste plaats er op gericht om
de vijanden van het Sowjet-volk
aan te moedigen in hun pogingen
om de kapitalistische uitbuiting
te herstellen. De Sowjets kunnen
een dergelijke tegen het volk
gerichte propaganda, welke bo
vendien een inmenging betekent
in de binnenlandse aangelegenhe
den van de Sowjet-Unie natuur
lijk niet steunen".
VAN 21 OP 14 CENT
's-GRAVENHAGE. Het mi
nisterie van Economische Zaken
maakt bekend, dat in verband
met de.afschaffing van de accijns
op consumptiezout, de winkelprijs
van zout met ingang van 1 Aug.
is verlaagd van f 0.21 tot 10.14
per kg. De prijs van gejodeerd
zout is vastgesteld op f 0.19 per
pak van 1 kg.
GEEN VORDERINGEN
TE KAESONG
TOKIO (Reuter). In een
communiqué van de Verenigde
Naties wordt meegedeeld, dat bij
de besprekingen te Kaesong van
gisteren geen vorderingen zijn ge
maakt.
(Van onze weerkundige
medewerker)
Na lang wachten werden
gisteren eindelijk ook in het
Noorden voor het eerst zo
merse temperaturen geno
teerd. De rest van het land
wilde blijkbaar niet achter
blijven en zo werd voor het
eerst dertig graden als ma
ximum genoteerd b.v. te
Beek en Twente.
Helaas echter is in de
luchtdrukverdeling nu een
in zoverre ongunstige wen
ding gekomen dat het hoge-
drukgebied dat aansprake
lijk was voor dit mooie weer
zich vrij snel verwijderd
heeft en in de richting van
Oost-Europa is getrokken.
Vanuit Engeland nadert
nu een koufront dat al
wordt dit ook vertraagd
toch vandaag ons land nog
zal bereiken.
Voor de komende dagen
mag men dan ook op enkele
buien rekenen al of niet
vergezeld van onxt/eer, ter
wijl de temperatuur wat zal
dalen.
Te Utrecht heeft Mr. W. H. Fockema Andreae, de nieuwe voorzitter van de Raad van Beheer
van de Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs, Dinsdagmiddag voor de eerste maal de ver
gadering van het bestuur van de Utrechtse Jaarbeurs gepresideerd. V.l.n.r.: Z. K. H.
Prins Bernhard, koninklijk commissaris; Mr. W. H. Fockema Andreae; Mr. Jac. Millius,
directeur en Ir. M. H. Damme, president- directeur van Werkspoor N.V.
