„De Veiligheidspolitie bonst
'smorgens op je deur
JQuy^Uvan de WEEK
Radio-prog ra m ma
D
BANDJIR OVER JAVA
HONGAARS JOURNAAL
Binnen 24 uur vertrekken
naar een staatsboerderij
RECEPTEN
De oude kast en de
zeven borden
door Leo Broeksmit
PAGINA 4
ZATERDAG 25 AUGUSTUS 1951
1
i Een persoonlijk verslag van het
lijden van een Hongaarse vrouw
op leeftijd gedurende de depor-
i taties, welke onlangs te Boeda-
pest plaatsvonden, verscheen in
liet te Londen verschijnende blad
„East Europe and Soviet Russia"
van de 5de Juli j.l. In verband
met voor de hand liggende rede
nen wordt de naam van de
briefschrijfster niet genoemd.
„Juni 1951. Het district Szolnok,
Hongarije. Op 23 Mei j.l. 's mor
gens om 5.00 uur werd ik wakker
van het gebons op de deurde
veiligheidspolitie was gekomen
om de bevelen tot uitwijzing voor
mijn hospita en mij te overhan
digen. Wij moesten binnen 24
uur vertrekken en mochten al
leen handbagage meenemen....
Hoe kan ik zeggen, wat er in mij
omging? Ik ben 59 jaar, mijn
piano en mijn meubeltjes waren
mijn kostbaarste bezittingen. Je
weet, hoe ik gesloofd heb om me
in te richten, helemaal op mijn
eentje
Wij werden in een 3de klas
coupé geperst, welk niet veel be
ter was dan een veewagen
Wij werden ingekwartierd bij een
boer, die officieel tot de koelak
ken (onafhankelijke boerenpach-
ters) wordt gerekend, ofschoon
hij allesbehalve rijk is. Hij hoor
dé pas van onze komst toen wij
bij hem arriveerden. Gedurende
3 dagen sliepen wij op stro in
zijn keuken daar hii zijn voorka
mer niet direct kon ontruimen.
Vele anderen worden onderge
bracht in tenten aan het einde
van het dorp. Wat zal er van
hen worden, wanneer de winter
begint? Er is hier weinig voedsel
en de boeren willen het alleen
ruilen tegen kleren. Ik verpand
de al mi.in warme kleren toen ik
de brandstof voor de vorige win
ter moest betalen; ik hoopte ze
terug te kunnen kopen door het
geven van enige pianolessen,
welke een vriend van 't muziek
conservatorium mij beloofde te
bezorgen
„Twee weken geleden riep een
„agrarische brigade-leider" ons
tezamen. Hij deelde ons mee, dat
wij op een staatsboerderij moes
ten werken vier mijl hier van
daan! Wij moesten de volgende
morgen om vijf uur beginnen.
Hij joeg ons er letterlijk heen en
wij moesten het grootste deel
van het traject hardlopen. M.
kon het nauwelijks volhouden
zij is de zestig gepasseerd en
(Advertentie)
heeft een zwak hart. Het werd
warmer en warmer. Toen wij ter
plaatse arriveerden, moesten wij
schoffelen. Tegen etenstijd de
koffieboterham bestond uit een
bord soep en een homp brood
deed mijn rug zo'n pijn, dat ik
dacht niet meer rechtop te kun
nen komen. M. zag eruit of ze
flauw zou vallen en 's middags
viel ze flauw. De „brigade-leider"
schopte haar om haar bij te doen
komen. Toen vielen er ook an
deren flauw.
Zo moe
Het was afgrijselijk; er was
zelfs geen water om te drinken.
De „brigade-leider" vloekte en
schreeuwde tegen ons en hield
ons op het werk tot het donker
geworden was. Het was na elven
toen wij terugkwamen en de vol
gende morgen moesten wij om
vijf uur weer gereed staan
Alle radio's, schrijfmachines en
fototoestellen werden in beslag
genomen, voordat wij Boeda
pest verlieten. Wij zijn volkomen
van de buitenwereld afgesneden,
hoewel ons toegestaan wordt
brieven te schrijven (zij worden
gecensureerd) en pakjes te ont
vangen. Ook vrienden mogen
ons bezoeken. Maar wie heeft
daar tijd en geld voor? En wij
zijn zo moe, zo vreeselijk moe.
Wii kunnen het niet lang uithou
den hoe zouden wij dat kun
nen op onze leeftijd.
Deze lextielvakman weet het precies. Alkalivrij
betekent vooral nietGeschikt voor alles en
nog wat. Veilig toast U indien U speciaal
alkalivrij wast. Speciaal alkalivrij voor wol
m Echfalon en speciaal alkalivrij voor zijde
ie Vivalon.
Horizontaal:
1 Heerschap
7 Mineraalvorm
13 Stad
Metaal
Achter
Stapel
Kip met kuikens
Graanafval
Getij
Marokkaans Hoofddeksel
Interval
Roem
Spinneweb
Rustplaats
Keukengerei
Brok
Schildergerei
Muzieknoot
Gebaand pad
Strijdmacht
Bijwoord
Ogenblik
Plant
Slag
Voordeel
Rijgsnoer
Kledingstuk
Herkauwer
Karig
Laag
Verbindingsstuk
14
15
16
17
18
19
21
22
23
25
26
28
29
30
32
33
34
36
38
40
42
45
47
49
51
53
55
56
ZONDAG 26 AUGUSTUS
HILVERSUM I, 402 m. 8.00
VARA, 10.00 VPRO, 10.30 IKOR,
12.00 AVRO. 17.00 VARA, 20.00
—24.00 AVRO.
8.00 Nieuws en weerber., daar
na postduivenber., 8.15 Gemengd
koor, 8.30 „Aangepaste hengel
sport", causerie, 8.40 Orgelspel,
9.12 Postduivenber.; 9.15 Verzoek
programma; 9.45 „Geestelijk Le
ven", causerie; 10.00 Voordracht,
10.30 Herv. Kerkdienst; 12.00
Theaterorkest; 12.30 „Voelen de
jongeren voor het reclamevak?",
causerie; 12.40 Gr.muziek; 13.20
Dansmuziek; 13.50 „Even afreke
nen Heren"; 14.00 Gr.muziek;
14.05 Rubriek van Kunst en Cul
tuur; 14.30 Zangrecital; 14.50 Re
sidentie orkest en soliste, (15.35
15.50 Filmpraatje); 16.30 Sport-
revue: 17.00 Koorzang; 17.2Ó Gr.
muziek; 17.30 „De onbekende
vrouw", hoorspel; 17.50 Pianospel
18.00 Sportcommentaar; 18.15
Nieuws en sportuitslagen; 18.30
Cabaret; 19.00 „Ook ik ben Ame
rika", klankbeeld; 19.30 Gfeva-
rieerde muziek; 20.00 Nieuws;
20.05 Actualiteiten; 20.15 Omroep
orkest; 21.00 „Het gebeurde in
Parijs", hoorspel; 21.15 Surinaam
se volksmuziek; 21.30 Gr.muziek;
22.00 Strijkorkest; 22.30 Mezzo
sopraan en piano; 23.00 Nieuws;
23.1524.00 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II, 298 m. 8.00
NCRV, 9.30 KRO, 17.00 IKOR,
19.00 NCRV, 19.45—24.00 KRO.
8.00 Nieuws en weerber.; 8.15
Gr.muziek; 8.30 Morgenwijding;
9.15 Vocaal Kwartet; 9.30 Nieuws
en waterstanden: 9.45 Gr.muziek;
9.55 Hoogmis; 11.30 Gr.muziek:
11.40 Kamermuziek; 12.15 Negro
spirituals; 12.40 Lunchconcert;
12.55 Zonnewijzer; 13.00 Nieuws,
weerber. en kath. nieuws: 13.20
Amusementsmuziek: 13.45 „Uit
het Boek der Boeken"; 14.00 Radio
Philh. orkest: 15.00 Sopraan, fluit
en orgel: 15.35 Gr.muziek; 16.10
„Kath. thuisfront overal!" 16.15
Gr.muziek; 16.30 Vespers; 17.00
Studiodienst: 18.00 Dienst voor de
zieken; 19.00 Kamerkoor; 19.15
Causerie; 19.30 Nieuws, sportuit
slagen en weerber.; 19.45 Actua
liteiten: 19.52 Boekbespreking;
20.05 De gewone man zegt er 't
zijne van; 20.12 Gev. programma;
22.45 Avondgebed en liturgische
kalender: 23.00 Nieuws; 23.15
24.00 Gramofoonmuziek.
MAANDAG 27 AUGUSTUS
HILVERSUM I, 402 m. 7.00
—24.00 AVRO.
7.00 Nieuws; 7.15 Gr.muziek;
8.00 Nieuws; 8.15 Gr.muziek; 9.00
Morgenwijding; 9.15 Gr.muziek;
9.30 Waterstanden; 9.35 Gr.muz.;
11.00 Voordracht; 11.15 Pianospel,
11.45 Voordracht; 12.00 Gr.muziek;
12.30 Land- en tuinbouwmedede-
lingen; 12.33 „In 't spionnetje";
12.38 Pianospel; 13.00 Nieuws;
13.15 Mededelingen en gr.muziek;
13.30 Amusementsmuziek; 14.00
Causerie; 14.20 Gr.muziek; 14.30
Voordracht; 14.45 Cello en piano;
15.15 „De zaak Landru", causerie;
15.30 Operamuziek; 16.20 Cana
dese en Ierse volksliedjes; 16.50
„Musicalender"; 17.30 Voor de
padvinders; 17.45 Gr.muziek: 18.00
Nieuws; 18.15 Militair commen
taar: 18.25 Reportage of gr.muziek
18.30 Dansmuziek; 19.00 Gr.muz.;
19.30 Orkestconcert; 20.00 Nieuws
20.05 Operettemuziek; 21.05 Actu
aliteiten; 21.15 Weense muziek;
21.40 „Als mijn vrouw dat eens
wist", hoorspel; 22.15 Sopraan,
tenor en piano; 23.00 Nieuws;
23.1524.00 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II, 298 m. 7.00
—24.00 NCRV.
7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgym.:
7.30 Gr.muziek; 7.45 Een woord
voor de dag: 8.00 Nieuws- en
weerber.: 8.18 Gewijde muziek;
8.45 Gr.muziek; 9.15 Voor de zie
ken: 9.30 Salonorkest: 10.00 Gr.
muziek: 10.30 Morgendienst; 11.00
Viool en piano; 11.30 Gr.muziek;
11.45 Lichte muziek: 12.30 Land
en tuinbouwmededelingen; 12.33
Orgelconcert; 13.00 Nieuws: 13.15
Harpmuziek: 13.45 Gr.muziek;
14.00 Voor de ieugd; 14.35 Gr.
muziek; 14.45 Voor de vrouw:
15.15 Gr.muziek; 15.30 Idem;
15.40 Kamerkoor: 16.00 Bijbelle
zing: 16.45 Vocaal ensemble en
solisten; 17.00 Voor de kleuters;
17.15 Orgelconcert: 17.45 Rege
ringsuitzending: „Exploratie van
onbekend Nieuw-Guinea"; 18.00
Surinaamse volksmuziek: 18.15
Gr.muziek: 18.25 Pianodun: 18.45
Boekbespreking: 19.00 Nieuws-
en weerber.: 19.15 „Volk en Staat,"
causerie; 19.30 Gr.muziek; 19.40
Radiokrant: 20.00 Nieuws: 20.05
Omroeporkest: 20.40 „De Speel
doos". hoorspel: 21.30 Muzikale
souvenirs: 21.50 Gr.muziek- 2200
Collegium Musicum Amsteloda-
mense- 22.45 Auondoverdenking;
73.00 Nieuws- 23.15 Gr.muziek;
23.4024.00 Idem.
58 Onbeweeglijk
59 Boom
60 Jongensnaam
61 Drank
62 Organisatie der Ver. Volken
64 Voorzetsel
65 Knaagdier
66 Muziekinstrument
68 Rond voorwerp
70 Voertuig
71 Platte Steen
72 Wapenbeschouwing
74 Deelgenoot
75 Geweer.
Verticaal:
1 Vogel
2 Ter Plaatse (Latijn, afk.)
3 Vochtig
4 Tijdsverloop
5 Kunstproduct
6 Ver. Staten
7 Omroepvereniging
8 Russische Munt
9 Deel van een fuik
10 Stoomschip
11 Vrucht
12 Verfrissing
14 Bladzijde
17 Wig
18 Spijsbereïder
20 Verhindering
21 Te kort schieten
24 Neerslag
25 Opstootje
26 Hoofddeksel
27 Boom
30 Jongensnaam
31 Jongensnaam
35 Pui
37 Strafwerktuig
39 Strik
41 In zeer groot aantal
43 Dichter
44 Bewegende trap
46 Hoogste punt
48 Elasticiteit
50 Slordig werken
52 Afrikaanse woestijn
54 Reisgoed
57 Tennisterm
59 Plaats in Finland
62 Nachtvogel
63 Werk van Ibsen
66 Snelle loop
67 van de
68 Drankgelegenheid
69 Laboratorium
71 Geheel de uwe
72 Familielid
73 Lichaamsdeel
OPLOSSING VORIGE WEEK
Er konden 211 ambtenaren van
nummers worden voorzien: dan
is de voorraad van de cijfers 1
uitgeput.
Melk als zomerdrank.
Melk is een drank die in alle
seizoenen in de smaak kan val
len. Zoals 's winters anijsmelk,
slemp of chocolademelk ons heer
lijk kunnen verwarmen, zo ver
frissen ons op zomerdagen de
speciale zom.er-melkdranken (of
karnemelk) vermengd met vruoh
tensap, limonade, spuitwater of
andere toevoegsels. En dergelijke
dranken zijn niet alleen een sma
kelijke tractatie, maar zij leveren
ons zo ongemerkt ook nog een
grote hoeveelheid beschermende
voedingsstoffen. Melk houdt U
gezond en maakt niet dik, zoals
dikwijls ten onrechte wordt ge
dacht. Waarom zoudt U dus niet
eens zo'n verfrissende melkdrank
klaarmaken, bv. in de plaats van
thee of koffje, als het warm is?
Al deze dranken dienen vlak
voor het gebruik bereid te wor
den.
Vrachtenmelk (8 glazen).
kg klein fruit (bijv. aard
beien, frambozen, bessen, bra
men), 1 liter melk, =fc 50 g )ruim
3 eetl.) suiker.
De vruchten wassen en ont
doen van steeltjes kroontjes e.d.
De vruchten tot moes WTijven.
De melk, indien nog nodig, ko
ken en geheel laten afkoelen. De
vruchtenpuree door de melk men
gen en suiker naar smaak toe
voegen. (Een lichte schifting is
hierbij vrijwel onvermijdelijk).
De vruchtenmelk koud in gla
zen opdienen.
Melk of karnemelk, met
vruchtensap.
Melk of karnemelk kan ook
vermengd worden met vruchten
sap en suiker- Sommige vruchten
zoals aopelen, peren en rabarber,
moet men even koken met wa
ter om het sap te winnen (men
zeeft dan de gekookte massa),
andere soorten kan men uitper
sen of rauw door een zeef wrij
ven of enige uren met suiker
bestrooid wegzetten. Aan de melk
of karnemelk voegt men 'n klei
ne hoeveelheid san toe (het sap
bij de melk schenken en niet om
gekeerd. dan schift de drank niet
zo snel) eventueel ook iets ci
troensap en suiker naar smaak.
Ook kan inplaats van melk, half
spuitwater, half m genomen
worden.
Melk of karnemelk met spuit
water en suiker naar smaak.
wordt door sommigen ook zeer
smakelijk gevonden.
Tomatenmelk.
Sap van 500 g- tomaten, 1 liter
melk, suiker (citroensap) óf pe
per, zout, gehakte peterselie en
iets aromo.
Het tomatensap vermengen met
suiker (en citroensap) en aan
de melk toevoegen of "vermengen
met de hartige toevoegsels en zo
bij de melk te doen. De drank
zo koud mogelijk opdienen.
Melk of karnemelk met
limonade.
sh liter melk of karnemelk, 2%
dl. IV2 kopje) limonadesiroop.
De limonadesiroop onder roeren
bii de koude melk of karnemelk
schenken en de drank koud in
glazen opdienen.
Stroopmelk.
1 liter melk of karnemelk, 4
eetl. stroop, (iets kaneel) en sui
ker naar smaak. De stroop en de
suiker door de melk of karne
melk roeren. (Indien kaneel ge
bruikt wordt, deze eerst door de
suiker mengen). De drank in
glazen schenken.
MOTORRIJDERS SLIPTEN
door verkeersstreep
Volgens meldingen van de We
genwacht hadden op de verbin
dingsweg tussen het voorlopige
eindpunt van de nieuwe auto
snelweg UtrechtArnhem en de
Klomp, in een week tijds niet
minder dan zeven motorrijders
een slipongeval. Deze ongevallen
gebeurden in de bocht ten Noor
den van de spoorwegovergang te
Veenendaal.
Het onderzoek heeft volgens de
A.N.W.B. uitgewezen, dat het
slippen te wijten was aan de witte
stenen, /aarmede de as van de
weg was gemarkeerd. Hier bleek
dus vreemd genoeg een beveili
gingsmaatregel een tegengestelde
werking te hebben. De Rijkswa
terstaat heeft de gevaarlijke ste
nen thans met spoed door zgn.
kattenogen vervangen.
DEZE keer moet ik je
vertellen over de oude
kast, waarop zeven borden
stonden. Prachtige borden
waren dat. Zes waren er
van teer porcelein en een
was er van tin. Dat bord
van tin stond middenin.
Het was al eeuwenoud en
«r zaten natuurlijk wel
wat krasjes op. Toch glans
de het nog mooi, ja 't leek
wel een spiegel.
Een spiegel, weet je, dat
het bord vroeger als spie
gel gediend had. De zes
Japanse dametjes op de
porceleinen bordjes wis
ten het wel. O, ze kenden
het verhaal van het tinnen
bord maar al te goed. Eens
zo had het tinnen bord
verteld eens had het
een wonderschone prinses
gediend. Het was jaren en
jaren geleden, toen er nog
veel kastelen waren en er
jonkvrouwen met fluwelen
kleren leefden. Die prinses
was ook zo'n jonkvrouw.
Mathilde heette ze. Ma-
thilde had licht bruine
ogen en blond haar en 0,
ze was zo vriendelijk. „El
ke morgen als ze haar ha
ren kamde en zich in mij
spiegelde, praatte ze met
mij", had het tinnen bord
dikwijls gezegd „en 's mid
dags weer. 's Middags zette
ze haar grote lichtblauwe
hoed met witte pluimen
op, want dan ging ze wan
delen. En 's avonds deed ze
haar haren in een lange
vlecht Daarna poetste ze
mij zelf op, dat deed ze
iedere dag".
haal bijna van buiten. Ze
vonden het prachtig. En
weet je waarom? Niet al
lereerst om die vriendelijke
prinses Mathilde, nee aller.
eerstom de spiegel. Ze
wilden zich toch zo dol
graag ook eens spiegelen.
Het kon nog best. Het tin
nen bord glansde immers
bijna net zo mooi- als vroe
ger? „Zouden we het niet
tinnen bord viel zelf bijna
naar beneden van schrik.
„Pas op!" riep het en net
ging de deur van de kamer
open. Er kwam iemand
binnen en dat, terwijl de
borden van hun plaats af
waren. Heel voorzichtig en
heel langzaam schoven ze
terug, zodat er niets te ho
ren was.
„Hè" zuchtten ze alle-
E Japanse dametjes
op de poroeleinen
bordjes kenden het ver
eens kunnen proberen?"
fluisterden de drie dame
tjes aan de ene kant van
het tinnen bord en de drie
aan de andere kant vroegen
zich al precies hetzelfde af.
„Als we er eens stilletjes
naar toe gingen?'' dach
ten die zes dametjes en.
ze lieten die gedachte nfet
meer los.
Op een morgen, toen de
zon heerlijk scheen en al
les glinsterde op de kast,
trokken de Japanse dame
tjes de stoute schoenen
aan. Wat gingen ze dan
doen? Wel ieder vroeg
aan het bord, waarop het
stond: „nol eens een eindje
verder door, op het tinnen
bord aan. Dan vertel ik je
straks een mooi verhaal
tje van Watshatsji, de gro
te Japanse keizer". De por-
celefnen bordjes waren
dol op verhalen over Wat
shatsji. Daarom begonnen
ze te rollen op het smalle
randje van de kast, o he
meltje was gevaarlijk! Het
maal, toen de kamer weer
veilig was, „dat is goed af
gelopen. Stel je voor dat
ze gezien hadden, dat we
weggerold waren". „En stel
je voor" dacht het tinnen
bord bij zich zelf, „dat ze
er afgerold waren. Daar
schijnt niemand aan te
denken, maar wacht maar".
Toen de borden een
beetje bedaard waren,
kwam het tinnen bord op
eens met de vraag: „Waar
gingen jullie eigenlijk naar
toe?" „We wilden naar
jou" zeiden de porceleinen
bordjes, „de Japanse da
metjes zouden zich zo
graag eens spiegelen".
„Lieve help" deed het
tinnen bord verschrikt,
„wat een geluk dat dat niet
doorgegaan is!" Natuurlij»?
waren ze nu allemaal
nieuwsgierig. „Waarom?"
vroegen ze verbaasd. „Ik
zal jullie eens vertellen
van Frederika" antwoord
de het tinnen bord gewich
tig, „dan begrijpen jullie
het wel. Frederika was een
zuster van prinses Ma
thilde. Ze was lang niet
zo'n lieve prinses en o, wat
was ze ijdel. Mathilde kee<
driemaal per dag in de
spiegel, maar Frederika?
Honderd maal...." „Ooh"
klonk het overal. „Ja" zei
het tinnen bord, „en weten
jullie wat nu het ergs'e
was? Dat ze op een goede
dag ogen als theeschotel
tjes kreeg, toen ze zich
weer kwam spiegelen. Hoe
het gebeurde, weèt ik nog
niet. Het schijnt echter een
speciale eigenschap van
mij te zijn, dat ijdele men
sen ogen als schoteltjes
krijgen, zodra ze zich io
mij spiegelen".
Het was even stil op de
kast. „En denk je" vroe
gen de Japanse dametjes
toen aarzelend, „dat wij
ook ogen als theeschotei-
tjes zouden krijgen?" Hei
tinnen bord stelde ook een
vraag. „Vergis i'k mij als ik
jullie ook een beetje ijacl
vind? gaf hij ten antwoord.
De dametjes zeiden rre4s.
Tien maal per dag kam
den zij hun zwarte haren
op, tien maal streken ze
hun kimono's glad en tien
maal poederden ze hun ge
zichtjes, dat wist iedereen
„We blijven voortaan up
onze plaats" beloofden ie
plotseling alle zes tegel 'jc
en het tinnen bord glom
van genoegen. „Mooi zo"
lachte hij en bij zich zelf
voegde hij er aan toe: „dan
weet ik tenminste zeker,
dat er geen porceleinen
bordjes van de kast zullen
afrollen, o zo...."
0 0 00/ 00 jm000m
000/0000^00 00 00 00000/m/00m000m
0 0 0mf0000mr 0 0 tmrn 0 000/000Ê0000^0
1
„BEN IK GESCHIKT VOOR TELEVISIE-OMROEPSTER?"
In de Philips Televisiestudio „Irene" te Bussum zijn de omroep
verenigingen bezig candidaten voor de functie van televisie
omroeper of -omroepster aan proeven te onderwerpen. Een van
de gegadigden, beschenen door het licht van talloze schijnwer
pers, geeft voor de televisiecamera een proeve van haar kunnen.
FEUILLETON
1.
HOOFDSTUK I.
Achter de alangvelden lagen
de donkere bossen en achter de
bossen lagen de sawahs, waar
de teergroene bibit werd uitge-
plant en achter de sawahs lag
de desa Pemalang.
Mr. Oemar Kerto, die met het
traag voorttjoekende treintje
huiswaarts reisde, had de land
kaart open op zijn knieën en
volgde met een slanke bruine
vinger de loop van de spoorlijn.
Dan keek hij weer naar buiten,
om uit te zien naar het kronke
lende riviertje, dat volgens de
kaart en volgens zijn geheugen
hier ergens de spoorlijn moest
ontmoeten.
Er was een onbestemd gevoel
van teleurstelling diep in hem,
omdat hij zich het landschap rond
zijn geboorteplaats nog slechts
daarstraks had gebloosd, toen
een vrouw tegenover hem haar
zuigeling de borst gaf, omdat hij
de woorden niet kon vinden om
met de medereizigers een gesprek
te beginnen en zo te bewijzen,
dat hij van deze streek was en
bij hen behoorde.
Hij had zich de thuisreis an
ders voorgesteld, grootser en
ontroerender. Hij had verwacht,
dat hij bij zijn terugkeer het ge
voel zou hebben van „eindelijk
thuis" te zijn. Maar toen hij in
Tjilatjap aan wal stapte, was
hem alles onbekend en vreemd
voorgekomen. In het kleine ho
telletje had de Javaanse kellner
aan z'n tenen zitten peuteren en
daarna de soep opgediend met
zijn duim in het bord. Toen
veegde hij met een half vuil
servet over zijn transpirerende
voorhoofd en wreef er vervolgens
de schalen mee af. De inlandse
vaag kon herinneren, omdat hij gasten keken onbewogen toe en
de jonge advocaat voelde zich
plotseling erg Europees.
Nu reisde hij naar Pemalang.
Hij had acht jaar lang naar deze
uren verlangd, maar inplaats van
een vreugdevol weerzien van be
kende punten in het vertrouwde
landschap, moest hij op een land
kaart zoeken naar de kleine kali,
waarin hij als jongen had ge
zwommen en gevist. Zou dit
land zo veranderd zijn in die
tijd? Hij had vaak over deze
thuiskomst gedroomd, urenlang,
wanneer hij in Leiden over zijn
boeken en studiedictaten gebogen
zat. Dan zag hij zichzelf, thuis
komend als de ontwikkelde Ja
vaan, als de geestelijke grote
broer van de eenvoudige dgsa-
lieden. Hij had gestudeerd en
hij kon hun belangen behartigen.
Ais één der hunnen had hij wil
len praten over de oogst, de
scholen, de belasting. Maar in
plaats daarvan zat hij alleen op
de bank, in zijn Europees palm-
beach costuum en bloosde hij, als
een moeder haar kind de borst
gaf. Acht jaar geleden had hij
dat heel gewoon gevonden. En
met een schok besefte Oemar dat
niet het land, niet de mensen
hier veranderd waren, maar hij
zelf.
Intussen naderde het treintje
de desa Pemalang. Hij kon nu de
zachtgroene sawahs zien en het
pad naar de kali. Naakte bruine
jongens zaten op de brede rug
gen van schonkige, logge kar
bouwen, die ze schreeuwend het
water in dreven om te baden.
Toen maakte de spoorlijn plot
seling een bocht en een ogen
blik later stopte de trein bij het
kleine, open stationnetje van
Pemalang.
Oemar herkende de lage lood
sen met de gegolfde plaatijzeren
daken. Enkele arbeiders sjouw
den de laatste balen coprah naar
binnen en sloten toen de beide
deuren. Een strootje draaiend
sloften ze traag naar het huisje
van de stationschef, voldaan dat
de dagtaak was afgelopen.
Oemar stond op het kleine per
ronnetje en keek peinzend om
zich heen. Met al zijn zintuigen
tastte hij naar het contact met
de omgeving. Hij zag de smalle,
kronkelende weg, die naar de
desa voerde. Hij hoorde de joe
lende stemmen van de jongens
aan de rivier. Hij rook de prik
kelende geur van het smeulende
vuurtje, waarop de stationschef
vis roosterde. Hij voelde de
zachte avondwind, die van de
bergen kwam. Maar de grote
vreugde, de machtige ontroering
bleef uit.
Met een zucht van teleurstel
ling nam hij zijn koffertje op en
maakte zich gereed om naar de
desa te wandelen. Hij had zijn
vader wel geschreven, dat hij
hem één dezer dagen kon ver
wachten, maar hij had niet
nauwkeurig vermeld wanneer.
Want hij wilde niet opgewacht
worden- als een bijzondere gast.
Hij wilde thuis komen, terwij]
het dagelijks leven gewoon door
ging. Hij wilde zijn vader en
alle bekenden tonen, dat hij nog
de eenvoudige dorpsgenoot was.
Een Javaan was hij: een ont
wikkelde Javaan, want hij had
in Holland kunnen studeren
dank zij een studiebeurs van het
Gouvernement, „van de grote
edele Dame de Kóningin", zoals
de goeroe, de inlandse school
meester, aan een ieder had ver
teld. Maar nu was hij terug en
wilde hij de desabewoners be
wijzen, dat hij slechts één der
hunnen was gebleven.
Hij kon de eerste huisjes van
de desa reeds zien en stapte on
willekeurig sneller door. Hier
was gelukkig niet veel veranderd.
Daar was de grote goedang
van Tsong Lao en daarnaast
stond het hutje van Sidi Biriwoso,
de oude heks, die geheimzinnige
drankjes en kruiden verkocht
om liefde of haat op te wekken.
(Wordt vervolgd)
schuur
