's Lands economische ontwikkeling
in het eerste kwartaal van 1951
Smokkeldorp in repen roer
Tal van personen werden
voor f 182.000 opgelicht
Nederlanders ontdekken
een dorp in Nieuw-Guinea
BANDJIR OVER JAVA
In het kader van
het Europese Herstelprogramma
RADIO
Duitse douane grijpt in
Commisshnnair-oplichter
leefde er goed van
Vriendelijke man'
Ag goud-gele
VIRGINIA s/tam.
Naar wij vernemen
BEU R SOVfERZ ICffT
Scheepsberichten
door Leo Broeksmit
WÜbNSDAG 2V w i i
Beeldhouwer ArHiur
Fleischmann maakt
beeld voor Philips
De beeldhouwer Ar
thur Fleischmann, ge
boren in Tsjecho-Slo-
wakije, thans wonen
de in Londen, heeft
de ovdracht gekregen
tot het vervaardigen
van een beeldhouw
werk, een symbolische
figuur, die een plaats
zal krijgen in de hal
van het Philips hoofd
gebouw in Eindhoven
Het beeld is een ca
deau van de organisa
tie van agenten van
Philips over de gehele
wereld. Het zal nog
enkele maanden duren
voor het werk vol
tooid zal zijn. Foto
toont Arthur Fleisch
mann bij het blok van
geheel doorzichtig
materiaal, waaruit het
beeld vervaardigd zal
worden.
3RAVENHAGE. In het elfde verslag van de Nederlandse
gering aangaande de werking van het Europese herstel-
jgramma, dat eerst thans wordt aangeboden, wordt de periode
ïuari tot en met Maart 1951 behandeld. Het derde hoofdstuk
handelt de economische ontwikkeling van ons land in het
rste kwartaal van dit jaar.
Iet indexcijfer (1938 100)
i het volume der industriële
iductie daalde van het vierde
artaal 1950 op het eerste kwar-
1 1951 van 152 tot 150. welke
ing aan seizoeninvloeden moet
rden toegeschreven. Het pe
ddelde voor 1950 bedroeg 139.
danks de toenemende grond-
ffenschaarste ontwikkelt de
>ductie zich nog steeds in stij-
ide lijn.
let indexcijfer (1938 100)
a de arbeidsproductiviteit gaf
onbelangrijke seizoendaling
98 in het vierde kwartaal '50
96 in de verslagperiode te
n. Deze daling is kleiner dan
teruggang, die in de overeen-
PROGRAMMA
iNDERDAG 30 AUGUSTUS
HLVERSUM I. 402 m.
'.00 AVRO, 7.50 VPRO, 8.00—
00 AVRO.
VVRO :7.00 Nieuws; 7.15 Gra-
foonmuziek; VPRO: 7.50 Dag-
ening; AVRO: 8.00 Nieuws;
5 Gramofoonmuziek; 9.0Ó
■rgenwijding; 9.15 Gramofoon-
iziek; 9.30 Waterstanden; 9.35
amofoonmuziek; 10.30 Ant-
ordman: 10.45 Gramofoonmu-
k: 10.50 Voor de kleuters;
00 Orgelconcert; 11.40 „Zon-
-linge wederwaardigheden van
journalist", causerie; 12.00
kestconcert 12.30 Land- en
nbouwmededelingen; 12.33 In
spionnetje: 12.38 Gramofoon-
iziek; 13.00 Nieuws; 13.15
■dedelingen of gramofoonmuz.:
20 Promenade orkest; 13.55 .,U
nt het geloven of niet"; 14.00
amofoonmuziek; 15.00 Voor de
ken; 16.00 „Van vier tot vijf";
00 Gramofoonmuziek; 17.20
:hte muziek; 17.50 Regerings
zending: Jeugduitzending: Re-
1a Zwart: ..De brievenbus gaat
an"; 18.00 Nieuws; 18.15 Sport-
jblemen: 18.30 Lichte muziek;
00 .,De School voor Reserve-
icieren Infanterie", causerie;
10 Orgelconcert; 19.25 Nieuws;
30 Philharmonisch orkest;
1.2020.35 „Kermis in Volen
ti"); 21.15 „Vermist;', hoorspel.
40 Gramofoonmuziek; 22.30
nsmuziek; 23.00 Nieuws; 23.15
ortactuaüteiten; 23.30—24.00
amof o onmuziek,
3ILVERSUM n m. 7.00 KRO;
00 NCRV; 11.00 KRO; 14.00—
00 NCRV.
£RO: 7.00 Nieuws; 7.15 Och-
idgymnastiek; 7.30 Gramofoon-
tziek; 7.45 Morgengebed en
irgisehe kalender; 8.00 Nieuws
weerberichten; 8.15 Gramo-
rasmuziek; 9.00 Voor de
isvrouw; 9.40 Gramofoonmu-
k; NCRV: 10.00 Gramfoonmu-
k; 10.15 Morgendienst; 10.45
wijde muziek. KRO: 11.00
ntificale Hoogmis, 12.15 Gram.
iz.; 12.30 Land- en tuinbouw-
idedelingen; 12.33 Gramofoon-
iziek; 12.55 Zonnewijzer; 13.00
euws en katholiek nieuws;
20 Gramofoonmuziek; 13.35 Pi-
orecital; NCRV: 14.00 Metro-
Ie orkest en solist; 14.45 Voor
vrouw; 15.15 Kamermuziek;
00 Bijbellezing; 16.45 Vocaal
semble; 17.00 Voor de leugd;
30 Amusementsmuziek: 18.00
^zoekprogramma; 18.30 „Het
,r. ambulante Landbouwhuis-
udonderwiis", causerie; 18.45
ger des Heils muziek; 19.00
èuws en weerberichten; 19.15
vensvragen van allerlei aard
een pastoraal antwoord! 19.oU
irinierskapel; 19.40 Radiokrant
00 Nieuws; 20.05 Gramofoon-
jziek; 20.45 „De strijd tegen
lksvijand no. 2: De Tuberculo-
vraaggesprek; 21.00 Kerkmu-
>k; 21.30 Marinierskapel; 22.15
ïitenlands overzicht; 22.35
•amofoonmuziek; 22.4o Avond-
erdenking; 23.00 Nieuws; 23.15
24.00 Gramofoonmuziek.
komstige periode van 1949-1950
optrad.
Het prijsindexcijfer (1949
100) van de kosten van het ge-
zinsverbruik (bruto weekloon '49
f 5060) steeg met nog geen 4
van 15 December op 15 Maart.
Deze stijging was in hoofdzaak
het gevolg van prijsstijgingen in
de niet-voedingsmiddelen-sector.
Na 15 Maart hebben prijsstijgin
gen in de voedingsmiddelensector
plaats gehad, voortvloeiende uit
de in de regeringsverklaring me
degedeelde beslissing om de sub
sidies te beperken tot het oor
spronkelijk voor 1951 verwachte
bedrag van f 175 millioen en niet
te blijven aanpassen aan de ge
stegen wereldmarktprijzen.
In dit verband is het interes
sant te weten, dat Nederland voor
het fiscale jaar 1950-'l een toe
wijzing van 20 millioen dollar
uit de Marshall-hulp ontving. De
voor dit fiscale jaar ontvangen
toewijzingen ten bedrage van 79.5
millioen dollar bestaan geheel uit
schenkingen. Na de verslagpe
riode op 5 Juni i.l. verstrekte de
E.C.A. aan Nederland nog een
toewijzing van 20 millioen dollar.
Het reële nationale inkomen per
hoofd der bevolking steeg van
1947 tot 1950 met 18 pet.
Het inzetten van een belang
rijk deel van de in het licht van
het huidige niveau van onze bui
tenlandse handel toch reeds krap
pe goud- en deviezenreserves
voor dekking van het tekort op
de betalingsbalans, kan slechts
worden voorkomen, wanneer de
Nederlandse volkshuishouding
zich, indien dit noodzakelijk zou
blijken, verder aanpast aan de
ongunstiger omstandigheden.
Voorts is voor dit gehele pro
bleem van het grootste belang,
wat uiteindelijk aan ons land zal
worden toegewezen onder het
Amerikaanse programma voor
civiele en militaire hulpverle
ning.
Engelse Luchtvaartmaat
schappijen leden verlies
LONDEN (Ass. Press) De
beide genationaliseerde Britse
luchtvaart maaatschappijen BEA
(British European Airways) en
British Overseas Airways hebben
gedurende het jaar, dat is ge
ëindigd op 31 Maart, een verlies
geleden van 5.540.000 pond. Ge
durende de voorafgaande twaalf
maanden bedroeg het verlies
9.160.000 pond.
Nederlandse kustvaarder
in veiligheid
AMSTERDAM De Neder
landse kustvaarder „Lucas Bols
II", die gistermorgen om sleep
boothulp verzocht, is in veilig
heid. Het schip is de haven van
Dartmouth binnengesleept. Het
heeft slechts geringe schade aan
de machine.
KERKRADE Meer dan 34 inwoners van het Duitse dorp
Muetzenich, een ten Zuiden van Aken liggend grensplaatsje,
bevinden zich in arrest, verdacht van zich te hebben opgehou
den met smokkelen,. Volgens mededelingen van de Duitse
douane-recherche zouden de inwoners van Muetzenich in on
geveer een jaar tijd meer dan 100.000 kilo koffie de West-
Duitse bondsrepubliek hebben binnengesmokkeld.
Nagenoeg alle families in het
dorp zouden hierbij zijn betrok
ken. Bij de gearresteerden moe
ten zich o.a. twee zonen van de
burgemeester van het dorp be
vinden, evenals twee douaniers,
die van medeplichtigheid wor
den verdacht. Zij zouden aan de
bende het dienstrooster van de
Duitse douane in de omgeving
van Muetzenich hebben verstrekt.
HALF SCHIP
ANTWERPEN, (Ass. Press)
Na een reis van 10.000
mi.il is hier vandaag een
half schip met een ladmg
van drie ton aangekomen.
Het is de helft van het
motorschip Christer Falen,
dat bij een storm in Februari
bij Japan in tweeën brak.
Na in Yokohama voorzien
te zijn van een tijdelijke
boeg, ging het schip op eigen
kracht naar Manilla om
daar een lading voor Ant
werpen aan boord te nemen.
De kapitein van het schip
vertelde, dat passerende
schepen ziin schip gelukge
wenst hadden met zijn prima
zeemanschap. In een tele
gram van Lloyd's uit Lon
den werd gezegd: „Het is de
eerste keer in de geschiede
nis, dat een dergelijk schip
een dergelijke lange reis
aanvaard mét een lading".
Trekking loterij
Studenten Sanatorium
Gisteren heeft de trekking
plaats gehad van de loterij zonder
nieten van het Ned. Studenten
Sanatorium. De nummers van de
hoofdprijzen luiden als volgt:
le prijs 78725, 2e prijs 93629,
3e prijs 63048, 4e prijs 58451, 5e
prijs 114504. De trekkingslij sten
zijn van 1 September af ver
krijgbaar.
Het onderzoek heeft maanden
in beslag genomen. De zaak be
gon te rollen, toen in Maart van
dit jaar in Keulen een taxi werd
aangehouden, waarin meer dan
300 pond koffie werd vervoerd.
De taxi was afkomstig uit Mon-
schau, een Duitse grensplaats. Na
uitgebreide nasporingen kwam
vast te staan, dat de smokkel
waar in Muetzenich over de
grens was gebracht. De douane
recherche beschikt over bewij
zen, dat meer dan 80.000 kilo
koffie door de bende is gesmok
keld. Men neemt echter aan, dat
de werkelijke hoeveelheid veel
groter is geweest en de 100.000
kilo belangrijk overschrijdt.
's GRAVENHAGE. De 50-jarige commiasionnair in effecten G.
van N. uit Boekoop heeft de afgelopen jaren een goed leven
geleid. Leveranciers voeren wèl bij de grote uitgaven, die het
gezin van N. wekelijks maakte. Tot de dag kwam dat de be
lastingambtenaren uit Utrecht eens een onderzoek instelden
naar de juistheid van de belastingaangiften, die na de oorlog
door Van N. gedaan waren. Daarmede werd de stoot gegeven
tot de ontmaskering van Van N.. die hedenmorgen geheel ont
luisterd voor de Haagse arrondissementsrechtbank verscheen.
n
Er was namelijk aan het lieht
gekomen dat van. N. tot 2 maal
toe onjuist zijn belastingbiljet
had ingevuld en voorts tal van
personen wiens vertrouwen hij
genoot tezamen voor een bedrag
van ruim f182.000 had opgelicht.
Door de Officier van Justitie
waren uit het grote aantal van
deze oplichtingen slechts drie
gevallen gelicht. Van N. had
van een zekere V. f2800 aan
effecten in commissie die hij ten
eigent bate aanwendde.
„Schandelijk" noemde de pre
sident de oplichting van mej. V.
uit Leiden, die als huisnaaister
regelmatig bij de fam. van N.
werkzaam was en die door van
N. f3900 lichter werd gemaakt.
Hedenmorgen ter zitting hoor
de mej. van N„ die als getuige
was opgeroepen pas, dat zij haar
spaarcentjes kwijt was.
„Van N. vertelde mij inder
tijd dat mijn effecten in beslag
waren genomen" zeide mej. V.,
maar verder weet ik er niets
van". „Uw geld is opgesoupeerd
in het gezin van van N.. dat is
de waarheid", deelde de Officier
haar mede.
De ervaringen die de land
bouwkundige S. uit Oegstgeest
met van N. had opgedaan, waren
even fataal. Door een mooi ver
haal over een goede relatie op te
dissen had van N. S. bewogen
hem 20.000 gulden te geven voor
welk bedrag hii effecten had
gekregen, die achteraf ongere
gistreerd bleken te ziin.
„Ook dat geld bent u kwijt"
zeidp de Officier tot S. Deze
bleek met dit droeve feit reeds
bekend te ziin.
„U was zo'n aangenaam popu
lair mens in de omgang met zo'n
vriendelijk uiterlijk en zo'n
vriendelijk optreden, die enorme
bestellingen deed bij leveran
ciers en op grote voet leefde.
175 gulden in een week werden
bij de banketbakker besteed, en
de rest van uw uitgaven was
navenant," aldus de president
van de rechtbank. „Middelerwijl
bestal u echter uw huisnaaister
en wist u tal van mensen door
uw vriendelijk optreden te mis
leiden."
De Officier van Justitie was
in een scherp reauisitoir van
oordeel dat beklaagde met lie
gen en bedriegen de Jaatste ia-
ren aan de kost was gekomen.
„Een aardige vent", werd hij
doer iedereen genoemd en mid
delerwijl had hij het vertrou
wen dat hii door zijn optreden
wist te wekken, schromelijk ge
schonden. Hij bedroog en bena
deelde anderen tot ziin eigen
meerdere eer en glorie, opdat
hij zijn vorstelijke levensstaat
kon handhaven.
Drie jaar gevangenisstraf met
aftrek luidde de eis.
De rechtbank zal over 14 da
gen uitspraak doen.
Communisten op Hawaii
gearresteerd
WASHINGTON (A.P.) De
F.B.I. heeft gisteren zeven leiders
van de communistische partij op
de Hawaii-eilanden gearresteerd.
DE MOORD OP KONING
ABDOELLAH
AMMAN (A.P.) Zes mannen
zijn vandaag schuldig bevonden
aan samenzwering tot moord op
koning Abdoellah. De openbare
aanklager heeft de doodstraf te
gen hen geëist. De vier overigen
van de tien beklaagden werden
niet schuldig bevonden, o.w. Pa
ter Ibrahim Ayyad, secretaris van
het Latijnse patriarchaat van Je
ruzalem.
DE ROMANTIEK IS DE
WERELD NOG NIET UIT
's-GRAVENHAGE Gister
nacht klom de 24-jarige student
M. P. D. L. langs de regenpijp
van een perceel aan de Benoov-
denhoutseweg naar de eerste
etage. Daar aangekomen sloeg hij
een ruit in en stapte de slaapka
mer van zijn ex-verloofde bin
nen. Hij legde voorzichtig zijn
hand op haar gelaat, maar daar
mee was de romantiek dan ook
ten einde. De jonge dame ont
waakte, vloog het bed uit en riep
de hulp van haar vader in. Deze
waarschuwde de politie, die L.
een proces-verbaal gaf wegens
opzettelijke vernieling en huis
vredebreuk.
(Advertentie
DARWIN (A.P.) Een Neder
landse patrouille heeft diep in de
wildernis van Nederlands Nieuw
Guinea een geheel ommuurd dorp
ontdekt, dat wordt bewoond door
een primitieve stam-
Het verhaal van de?.e ontdek
king werd verteld door luitenant
kolonel dr. Bernard Damen, de
hoogste rechterlijke autoriteit op
Ned. Nieuw Guinea.
Dr. Damen deelde mede, dat
het dorp tot een sterkte tegen
vijandelijke stammen was ge
maakt en dat de manschappen
van de patrouille een voor een
door een nauw gat in de muur
moesten kruipen.
De verbaasde inboorlingen kwa
men in dreigende houding met
speren, bogen en pijlen op hen
af. De aanvoerder van de pa
trouille, Den Haam, bracht hen
is de 32-jarige vertegenwoordi
ger W. v. E. uit Apeldoorn, die
de Duitse Veritas automobielfa
brieken in 1950 op grootscheepse
wijze heeft opgelicht, veroordeeld
tot twee jaar en zes maanden.
veroordeelde de Amsterdamse
rechtbank een koopman, die voor
de derde maal in een zaak van
gesmokkelde horloges terecht
stond, tot vier maanden gevange
nisstraf, verbeurdverklaring van
79 horloges en gevangenneming
ter zitting.
treedt dc wet tot wijziging en
aanvulling van de successiewet
met ingang van 1 September in
werking.
hebben de resultaten van de
K.L.M. in het eerste halfjaar van
1951 de ramingen overtroffen,
doordat in vergelijking met het
eerste halfjaar van '50 de pro
ductie is toegenomen met 22 pet.
en de verkoop met 26 pet
opende men gisteren de tweede
Nederlandse Lederwarenbeurs in
Krasnapolsky te Amsterdam
legden zij, die in Nijmegen be
zig zijn met het doen van opgra
vingen, een groot deel van het
legerkamp van het tiende Ro
meinse legioen bloot, terwijl men
ook op dc plek waar eens de
Broerskerk stond, belangrijke
vondsten heeft gedaan
Regenregen over de Seine,
over de Notre Dame en over
de Eijfeltoren Regen in
Parijs. Twee jonge mensen
hebben ijverig en volhardend
gespaard om eens die droom
te kunnen beleven: samen
naar Parijs. Nu is die droom
eindelijk werkelijkheid gewor
den. Het is vacantie, ze zijn
in Parijs, samenen het
regent. Het regent zoals in
Amsterdam, zoals in Brussel,
zoals overal. Maar niets is zo
knus als samen wandelen on
der een paraplu en ze zien
Parijs.
AMSTERDAM, 28 Aug. Het
verloop van de Staatsfondsen-
markt blijft een der voornaam
ste elementen van de Effecten
beurs. Nu in feite het 4 procent
renteniveau is bereikt, schom
melt de markt wat heen en weer.
Waren staffellening en investe-
lungscertificaten gisteren flauw
gestemd, vandaag vertoonden ze
een technische verbetering, zon
der dat echter van een herstel ge
sproken kon worden. De gehele
markt was trouwens duidelijk
ongeanimeerd en bood totaal
geen nieuwe aspecten. De be
langstelling voor de dollarwaar
den duurt onverminderd voort.
De gehele middag werd vrli druk
gehandeld in de Philips dollar
leningen en de 4 procent Philips
kwam boven de 107 uit. Ook de
3 V, procent dollarlening Philips
was aan de vaste kant op 1Q4,
Het agio van Amerikaanse fond
sen was vandaag wederom iets
hoger en werd vernomen van 17
tot 171/4. De dollarleningen
Nederland hadden een ietwat
verdeeld aanzien. De 3 3/4 pro
cent dollarcertifieaten waren iets
beter gedisponeerd.
Daarmede was het voornaamste
van de Beurs gezegd. De aande
lenmarkt kan stationnair ge
noemd worden en internationale
fondsen deden nauwelijks van
zich spreken. Ze vertoonden al
thans maar zeer geringe wijzi
gingen en de affaire was gering.
Olie werd gedaan van 288 tot
289. In de cultuurafdelingen
wordt over het verslag HVA
nauwelijks meer gerept. Amster
dam rubber bereikte precies de
parikoers.
Er ging overal maar heel wei
nig om. Scheepvaartpapieren blij
ven vrij gunstig gedisponeerd,
hoewel de stijging zich vandaag
niet voortzette. Eerder bestond
de neiging hier en daar enige
winst te nemen.
Belastingwetten afgekondigd
In het Staatsblad van gisteren
is opgenomen de wet van 16 Au
gustus 1951 tot wijziging van het
besluit op de inkomstenbelasting
1941, het besluit op de loonbe
lasting 1940 en de wet op de ver
mogensbelasting 1892.
Voorts zijn in dit Staatsblad
verschenen de wet van 16 Aug.
1951 tot verhoging van het ta
rief van de vermogensbelasting
er» de wet van dezelfde datum tot
verhoging van het tarief der
Vennootschapsbelasting.
Deze wetten treden heden in
werking.
tot rust door enkele inheemse
vredeszangen te zingen en wist
vervolgens hun vertrouwen te
winnen door hun geschenken te
geven.
Het dorp bevindt zich slechts
enkele dagen gaans van de hoofd
stad van Nederlands Nieuw Gui
nea, Hollandia, in de richting
van de grens met het aan Austra
lië toebehorende gedeelte van dit
eiland.
PLAN VOOR EUROPEES
LEGER
PARIJS. Het Franse kabinet
heeft besloten zijn plan voor het
instellen van een Europees leger
op de bijeenkomsten der Staten
leden van het Noordatlantisch
Verdrag, te verdedigen. Ook zal
de Franse regering vasthouden
aan haar standpunt, dat zij slechts
zal instemmen met herbewape
ning van West-Duitsland, indien
de Duitse eenheden worden in
gelijfd in een Europees leger, on
der een algemene Europese be
velvoering.
WIELRIJDER GEDOOD
AMSTERDAM Op de Gel
derse Kade te Amsterdam is gis
teravond omstreeks half zes een
39-jarige wielrijder beklemd ge
raakt tussen 'n slippende vracht
auto en een boom. De man was
vrijwel op slag dood- Omtrent de
oorzaak meldt de politie, dat de
auto plotseling moest remmen
voor een andere wielrijder en
daardoor op het vochtige wegdek
slipte.
BEGRAFENIS SLACHTOFFER
VAN GEZONKEN JACHT
GIETHOORN Op de alge
mene begraafplaats te Giethoorn
is gistermiddag onder grote be
langstelling ter aarde besteld het
stoffelijk overschot van ir. H. L.
Prinsen Geerlings, een van de
drie slachtoffers van de ramp
met het zeiljacht „Ex Aio" op het
IJsselmeer op 19 Augustus j.l. De
beide overlevenden van de ramp,
dr. W. M. Bok, specialist te Mep-
pel en de heer Sollewijn Gelpke,
medisch student uit Zwolle, fun
geerden als slippendragers.
Vette varkensmarkt Leiden
LEIDEN, 28 Aug, Aanvoer
250 stuks. Notering zware in cen
ten per kg levend gewient 214
218, lichte 202204, zeugen 204-
207. Handel slap.
Alchia p. 27 n.m. St. Vincent
Kaap Verd. eil.; Bloemfontein 22
te LorencomarquesCheshire 28
v. Colombo; Congostroom 28 v.
Duala te Takoradi verw.j Diemer-
dijk 28 v. San Francisco te Los
Angeles- Garoet vertr. 28 v. Su-
rabaja-SemarangGroote Beer 28
v. Trinidad-Balboa; Kota Baroe
p. 27 n.m. kp. Bon; Tarakan p, 28
Finisterre-Liverpool- Oranjestad
28 v. Antwerpen; Phrontis 24 te
Dublin; Willemstad 26 v. Aruba-
Maracaibo; Celebes 28 te Napels
Prins Willem 3 27 n.m.-v. Ham
burg; Abbekerk 27 v. Mombasa;
Jagersfontein 27 v. Eastlonden-
Durban; Kedoe 28 te Singapore
verw.; Kertosono p. 27 lYz gr.
Kanaal-PtsudanKieldrecht p. 27
Azoren-Alexandrië; Laertes p.
27 Gibraltar; Modjokerto 27 te
Panaroekan; Oranje p. 27 Algiers
Rups 27 v. Dar es Salaam-Loren-
comargues; Teiresias 28 Port Said
verw.; Willem Ruys 27 120 m. W
ten Z Minikoy-Aden; Zuiderkruis
27 100 m. ZW Scillys.
FEUILLETON
4. En van zijn kant had
hij de juiste gesprektoon ook
niet kunnen vinden. Waarschijn
lijk had hij te lang westerse ge
sprekken gevoerd, die immers
altijd een bepaald onderwerp
hebben, dan dat hij ooit weer
zou kunnen meedoen aan de
oosterse gewoonte van te praten
om het genoegen van het praten
alleen
Hij was blji dat zijn vader nog
niet naar zijn verdere planner»
had gevraagd. Nu kon hij zeg
gen. dat hij spoedig naar Bata
via moest vertrekken. Misschien
was het alleen de dorpse sfeer
van de dessa, waaraan hij niet
meer kon wennen. Wellicht zou
de grote stad hem zijn zelfver
trouwen teruggeven. Het was z'n
vader zelf, die hem gelegenheid
gaf, over zijn voornemen te be
ginnen.
„Als je er geer» bezwaar tegen
hebt. Óemar. wilde ik vandaag
met je naar je oom Pridr gaan,
die in de dessa La tratan woont.
Hij is het hoofd van de familie
en' hij heeft dikwijls gevraagd
hoe je' het maakte".
Oemar knikte. „Ik had er zelf
al aan gedacht, om zo spoedig
mogelijk de beleefdheidsbezoe
ken te doen. Als ik in Batavia
ben, komt daar niets meer van".
Hij keek zijn ouders aan om te
zien, hoe ze het nieuws zouden
opvatten. Zijn vader knikte ver
scheidene malen nadrukkelijk.
„Wel, wel. Dus je gaat naar
Batavia. Ik geloof dat dit heel
goed is. Alle grote heren wonen
in Batavia en jij benrt zeker ook
een grote heer geworden. Ik had
al gedacht wat dat nu in Pema-
lang moest worden". Hij liep
naar buiten om zijn sirihpruim
uit te spuwen. Toen hurkte hu
weer neer en knikte nog1 eens
met voldoening. „Ja, in Batavia
zal je het ver brengen. Ik heb
altijd gedacht, dat jij nog eer»s
naar Batavia zou gaan".
Oemar antwoordde niet. Zijn
moeder was naar buiten gelopen
toen ze hoorde dat hij wegging.
Het paste immers niet, dat zij,
domme vrouw, het gesprek tus
sen haar man en zijn oudste
zoon zou onderbreken! De loerah
had driemaal geknikt, dat Oe-
mars besluit verstandig was en
zii mocht haar droefheid erover
dus niet tonen. Oemar vond haar
schreiend neergehurkt onder het
atap afdakje, waar de geit en de
kippen beschutting vonder» te
gen de brandende zon. H;j kniel
de naast haar en legde zijn arm
om haar smalle schouders.
„Ik kan hier niet blijven, ma
ma. ik kan niet. Maar in Batavia
ben ik toch ook dicht bij je. Ik
kan elke twee maanden hier ko
men en ik zal veel schrijven. Ik
kan niet meer wennen in Pema-
lang, mamma, en ik kan hier ook
niet werken. In Batavia zal het
beter voor mij zijn. Alles is hier
zo vreemd, zo anders, geworden"
Hij streelde haar hand, die in
de zijne rustte, de smalle bruine
hand, die hem gesteund had, toen
hij als een heel klein kereltje
leerde lopen, die zijn tranen h «1
weggewist, als hij zich bezeerd
had. die hem steeds weer had ge
troost in zijn kinderverdriet. Hij
keek naar die vermoeide handen
waarop de aderen zich als koor
den onder de rimpelige huid af
tekenden. Het waren deze bruine
handen geweest, waarnaar hjj
had verlangd, toen hij in zijn
ijlkoorts de witte handen weg
duwde van de verpleegster, toen
hij zo ziek was en zo eenzaam
in dat kleine land. ver overzee.
En toen hij zijn moeder door
haar tranen heen zag glimlachen
omdat ze haar zoon die laatste
dagen bij haar niet verdrietig
mocht maker», bedacht Oemar,
dat alle verschillen tussen Oost
en West bij moeders ophouden,
misschien omdat zelfs de knappe
ste dokter geen verschil kon
zien tussen het hart van 'n blan
ke en van een bruine moeder.
Oom Pridi was de oudste broer
van Oemars moeder en dus het
hoofd van de familie, omdat in
de dessa de vrouwelijke adat
poesaka geldt. Hij had geen
openbare functie, zoals z'n zwa
ger en was evenmin.landbouwer.
Dat ontdekte Oemar, toen ze na
een wandeling van anderhalf
uur in de naburige dessa aan
kwamen. Zjjn vader wees od 'n
groot, modern huis en zei: „Daar
moeten we zijn. Dat witte huis
daar". Oemar keek ongelovig
naar de mooie villa, die een hon
derd meter van de weg lag te-
erfrecht
midden van een uitgestrekte
siertuin. Opzü was een garage
en er achter lag een tennisbaan,
Oemar was nog nooit bij oom
Pridi geweest, maar het leek
hem toch onwaarschijnlijk dat
hij zo'n huis zou bezitten,
„Woont oom Pridi hier?"
vroeg hij verbaasd.
Zijn vader knikte, „Al vier
maanden. Wij zijn er eenmaal
geweest".
„Maar dan moet oom Pridi
rjjk zijn!"
De oude man keek hem ver
baasd aan. „Rijk? Weineen. Hij
zou zijn zoon niet overzee kun
nen laten studeren», ook niet als
mevrouw de Koningin de lessen
betaalde. Je zult eens zien wat
voor ogen hij zal opzetten, als hij
jou ziet in je Westerse costuum".
Hij stampte het stof van zijn
sandalen en sloeg toen de oprij
laan in.
U gaat verkeerd", wees Oe
mar. „Daar is de ingang".
„Ik ken de weg", zei zijn va
der trots. „Als ik ergens eenmaal
geweest ben, ken ik de weg"En
hij ging hem voor.
Eerst toen begreep Oemar z'n
vergissing, want ze gingen niet
naar de ingang van de villa,
maar naar de bijgebouwen, waar
de bedienden woonden.
(Wordt vervolgd)
