TEKEN-
Broeders met de blauwe koorden
zien terug op een eeuw arbeid
Stichting nieuwe kerken blijft ten achter
bij bevolkingstoename
Kamerlid J. Tuin (P.v.dA)
BANDJIR OVER JAVA
materialen
RADIO
burgemeester van Groningen
^berichten
Pendules
Fa. E. Ibink
Theo
Groothuizen
5VER1JSELS
SAGBLAD
*laats
een
doeltreffer
Mgr Huibers over Kerkenbouw
In vele gevallen is de geestelijke nood
zeer ernstig. - Dringend beroep
op blijvende medewerking
Kleine parochies
vitaal belang
van zielzorg
Feestvieren met vijftienhonderd man
Haarlems Bisschop vierde
het feest der broeders mee
Overste koninklijk
onderscheiden
Anti-revolutionnair en katholiek benoemd
in gemeenten Hilversum en Hengelo
Maurice Petsche
overleden
door Leo Broeksmit
MAANDAG 17 SEPTEMBER 1951
PAGINA 3
RW ACHTING
oor het KNMI te
ran Maandagavond
nd.
ID BEWOLKT
volking met plajut-
buien- Aanvanke-
t matige, later ma-
ihtigc en langs de
ellicht harde Wes-
Veiiiig verandering
IRICHT
itsgebrek moest een
irslagen tot morgen
Hoofdredactie.
■VEN P.E.N.
4 VERHOOGD
van 15 September
ren van het P.E.N.
tengevolge van de
nprijzen per 1 Aug.
:onderheden zijn te
advertentie van dit
r ALKMAAR, 17
larden 700900; 117
550—1070; 29 nuch-
l 40—85; 14 vette
.30; 129 varkens 2,10
lRWOUDE, 17 Sept.
Sappelen, eerstelin-
h. 8,40; blauwe ei—
bevelanders 8,20
Iers 8,10; noordelin
gen 6,20—8,70; 2300
6,50—6,70; B 4,70;
ritte kool 3,507,50;
nen 4451; slabonen
wijkende 2535; 80
ooi B I 29; B II 15.
HUIZEN, 17 Sept.—
lappeien: Koopm. bl.
1. Eigenh. 8.509.20;
9.50—10.20; 2800 kg
49; afw. 2135;
itte kool 3.60.
ROEK, 15 Sept.
lappeien; Bintje 8.50
re Eigenh. 6.809.10;
3200 kg biteen A
5.000 st. bloemkool:
:0; B II 8—17 en stek
IN, 15 Sept. 4000
hot 8.20—9.70; 10.000
1 3.10—10.10; 2000 kg
1.50—12.10; 1300 kg
12—14.60: 4000 kg
11.9013.80; gewone
nel. 14.90—15.50; nep
10 kg bieten; 1 6.30
-5.90; 11.000 kg peen
III 7.60—8.10; 25.000
n: grof 54.9058.70;
stek 38.10—38.50;
40; 5000 kg slabonen
40—46, III 25—38.
I, PURMEREND E.O.
- Bl. Eigenh. 810;
1; Koopm. blauwe
abonen z.dr. 2056;
n 44—74; stamsnij-
6; pronkbonen 28-34;
s 8—18; tomaten A
imkool 836; rode
groene kool 710;
24; sla 2—8; andijvie
e bieten 611; bos-
5; waspeen 1232;
-14; perziken 624;
.80 per kg.; druiven
4590; Alicant 80;
n 14—58; appels:
wiek 615; Jacques
James Grieve 16-47
[in 6—21; Transp. de
i; Zigeunerin 1436;
■rkroon 1121; peren_:
ucke 10—24; Beurre
—29; Beurré Mérode
pp's Favorite 1956;
28; Fertilon 16—30
i 16—26; Seignêur
13—42; Trosjespeer
riomphe de Vienna
liams Duchess 10-31.
t. Victoria I 3660;
ingeb.: prima HUISKA-
ERAMEUBLEMENT. -
osterzij 11 te Heiloo.
DVERTEREN
DOET
E R K O P E N
HET BLOKKENHUIS
IN ALKMAAR!
reeds vanaf f 46.75
Laat 187 t.o. R.K.kerk
VOOR DE SCHOLEN
VerdrönkênOófd 121
Platte Stenenbrug
Het enige
R.K Dagblad "ooi
W O L L E
josse mm.pri.is 15 cent.
ZILVERSTRAAT 6
Hier laten wij volgen de tekst
van de herderlijke brief van Mgr.
Huibers, inzake Kerkebouw wel
ke gisteren in alle kerken is
voorgelezen:
Wederom richten Wij ons tot U
voor het vraagstuk van de Ker
kenbouw. Zoals U zich herinnert,
hebben wij het vorig jaar om
streeks deze tijd een tienjarenplan
opgesteld. Wij gaan nu het twee
de jaar in, een goede gelegenheid
om het resultaat van het eerste
jaar in ogenschouw te nemen.
Vooreerst echter herdenken Wij
Onze, naar de mens gesproken,
te vroeg overleden Vicaris-Gene
raal Mgr. Ammeriaan. Met hart
en ziel heeft hij zich gegeven aan
de ontzaglijke taak van de Ker
kenbouw, totdat hij van uitput
ting is gestorven. Diep betreuren
Wij zijn heengaan en Wij bidden
dat God hem na zijn voorbeeldig
priesterleven de eeuwige rust zal
geven.
Wij constateren met vreugde
en dankbaarheid dat U aan Onze
oproep tot steun op zulk een
onbekrompen wijze gehoor hebt
gegeven. U hebt door Uw offers
de grote zorgen van Uw bisschop
terzake van de Kerkenbouw in
belangrijke mate helpen verlich
ten. Wij hebben in het afgelopen
jaar 5 kerken gebouwd, daarenbo
ven nog 3 kerken gerestaureerd,
en eind 1952 zulen in totaal 17
nieuwe kerken gebouwd zijn. Dit
is een belangrijk resultaat, dat
Ons sterkt bij het ingaan van het
tweede jaar van Onze actie.
PROGRAMMA
i
DINSDAG 18 SEPTEMBER
HILVERSUM I, 402 M 7.00
AVRO; 7.50 VPRO; 8.00 AVRO;
12.3013.40 Nationaal program
ma ter gelegenheid van de ope
ning van de Staten-Generaal.
13.40—24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws; 7.15 Gra-
mofoonmuziek. VPRO: 7.50 Dag
opening; AVRO: 8.00 Nieuws;
8.15 Gramofoonmuziek; 9.00 Mor
genwijding; 9.15 Gramofoonmu
ziek. (9.309.35 Waterstanden).
10.50 Voor de kleuters. 11.00 R.
V.U.: Zr. F. Meyboom: ,,Hoe en
waar worden onze geesteszieken
verpleegd? Het Ijjden en leven
van onze geesteszieken in de in
richtingen"; 11.30 Voor de zie
ken; 12.00 Orgel en zang. Natio
naal Programma: 12.30 Nieuws
en land- en tuinbouwmededelin-
gen; 12.45 Gramofoonmuziek;
13.00 Reportage van de Opening
van de Staten-Generaal; 13.10
Troonrede door H.M. Koningin
Juliana in de Ridderzaal te's Gra-
venhage. Daarna: reportage van
het vertrek van H.M. de Konin
gin. AVRO; 13.40 Gramofoonmu
ziek; 14.00 Voor de vrouw. 14.15
Gramofoonmuziek; 14.30 Radio
Philharmonisch orkest, Vrouwen
en Jongenskoor en alt; 16.15
Gramofoonmuziek; 16.30 Voor de
jeugd; 16.50 Kinderkoor. 17.20
Promenade orkest; 17.50 Militaire
reportage; 18.00 Nieuws; 18.15
Pianospel; 18.30 R.V.U.: Dr. H.
Groot: „Modern maanonderzoek"
19.00 Dansmuziek; 19.25 Parijs
spreekt tot U. 19.30 Gramofoon
muziek; 19.45 „Geestelijke weer
baarheid", causerie. 20.00 Nieuws
2005 Actualiteiten; 20.15 Amuse
mentsmuziek; 21.15 De Ant
woordman; 21.30 AVRO-Allerlei;
21.35 Operamuziek; 22.15 Instru
mentaal trio; 22.45 Buitenlands
overzicht; 23.00 Nieuws; 23.15
24.00 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II. 298 M. 7.00
KRO. 12.30 Nationaal program
ma; 13.40—24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nieuws; 7.15 Och
tendgymnastiek; 7.30 Instrumen
taal septet; 7.45 Morgengebed en
liturgische kalender; 8.00 Nieuws
en weerberichten; 8.15 Gramo
foonmuziek; 9.00 Voor de vrouw;
5.35 „Lichtbaken", causerie; 10.00
Voor de kleuters; 10.15 Gramo
foonmuziek; 10.40 Schoolradio;
11.00 Voor de vrouw; 11.30
Schoolradio; 12.00 Angelus; 12.03
Promenade Orkest en solist. Na
tionaal programma: 12.30 Nieuws
en land- en tuinbouwmededelin-
gen; 12.45 Gramofoonmuziek;
13.00 Reportage van de opening
van de Staten-Generaal; 13.10
Troonrede door H.M. Koningin
Juliana in de Ridderzaal te
's-Gravenhage. Daarna: Reporta
ge van het vertrek van H.M.
de Koningin. KRO: 13.40 Gra
mofoonmuziek; 14.00 Gevarieerd
programma; 14.53 Gramofoonmu
ziek; 15.00 Schoolradio; 15.30
„Ben je zestig?" 16.00 Voor de
zieken; 16.30 Ziekenlof; 17.00
Voor de jeugd; 17.15 Felicitaties
voor de jeugd; 17.45 Regerings
uitzending: Drs. E. Nordlohne:
„De Nederlandse Antillen als
Arbeidsmarkt"; 18.00 Voor de
jeugd; 18.15 Metropole Orkest.
18.45 Sportpraatje; 18.54 „Dit is
leven", causerie; 19.00 Nieuws;
19.15 Actualiteiten; 19.23 „Hier
is Europa", vaudeville-program
ma; 19.52 Buitenlands overzicht.
19.56 Gramofoonmuziek; 20.00
Nieuws; 20.05 De gewone man
zegt er 't zijne van; 20.12 Om
roeporkest. (Plm. 20.50 Gramo
foonmuziek) 21.35 Awualiteiten.
21.45 Cembalogezelschap; 22.15
Orgelconcert; 22.35 „Gesprek met
mijn zoon"; 22.45 Avondgebed en
liturgische kalender; 23.00
Nieuws; 23.15 Sport. 23.2024.00
Gramofoonmuziek.
Want Wij mogen anderzijds
toch niet verhelen dat de achter
stand nog steeds ontzettend groot
is en dat de gevolgen van het
tekort aan kerken Ons zeer ver
ontrusten.
Het gaat er immers niet alleen
om, of de kerken meer of minder
overbezet zijn, maar of de kerk
ook in de snel groeiende en
snel gegroeide wijken onzer grote
steden werkelijk het geestelijk
centrum zal zijn van de parochie.
De centrale plaats van de paro
chie MOET zijn de parochiekerk.
In die kerk ontvangen de gelovigen
de genademiddelen, waardoor zij
met Christus verbonden blijven.
Daar worden zij door het Doopsel
lidmaat van Christus' Lichaam.
Daar ontvangen zij vergiffenis
van hun zonden en nemen zij
door de H. Communie deel aan
het Goddelijk Leven. In de kerk
ontvangt hun Huwelijksleven de
sacramentele wijding, vanuit de
kerk worden zij gesterkt in hun
laatste ogenblikken door de ge
nade van het H. Oliesel.
De kerk is het middelpunt van
de liturgie-viering, die haar hoog
tepunt vindt in de onbloedige ver
nieuwing van Christus' Verlos
singswerk. Daar wordt Gods
Woord op aarde verkondigd en
kunnen de mensen hun gevoelens
van dank, smeking en aanbidding
aan God opdragen.
Wat het huis is voor het huis
gezin: de plaats n.l. waar het ge
zinsleven zich ontwikkelt en
bloeit en waardoor het zijn eigen,
intieme beslotenheid ontvangt, dat
moet de kerk zijn voor het paro
chiegezin: De plaats, waar de
hoogtijdagen gevierd worden, het
huis waar de Hemelse Vader zijn
kinderen ontvangt, waar Hij naar
hen luistert, hen toespreekt, be
moedigt, zegent en heilig maakt.
Helaas staat voor vele van de
aan Onze zorgen toevertrouwde
kinderen de kerk niet meer in het
middelpunt van hun leven. Voor
een deel is dit te wijten aan het
feit, dat bij de grote aanwas der
bevolking in de laatste eeuw het
aantal kerken niet evenredig is
toegenomen. Het gevolg hiervan
is, dat vele parochies te groot zijn
geworden. Zestig jaar geleden
was de gemiddelde grootte van
een parochie in Ons Bisdom 2000
zielen. Op het ogenblik zou, als
alles gelijk verdeeld was, iedere
parochie 3000 zielen moeten be
vatten. Dat wil dus zeggen, dat
vele parochies veel en veel te
groot zijn geworden.
In de drie grote steden: Am
sterdam, Rotterdam en Den Haag
zijn er 29 parochies, die elk meer
dan 9000 zielen tellen in som
mige van deze parochies is het
getal nog veel hoger In deze
29 parochies nu van de ruim
300, die Ons Bisdom telt, woont
meer dan een vierde deel van
heel Ons Bisdom.
Om aan allen zoveel mogelijk
gelegenheid te geven hun gods
dienstplichten op Zondag te ver
vullen, heeft men op vele plaatsen
het aantal H.H. Missen veel te
sterk moeten opvoeren ook
H.H. Missen moeten plaatsen op
een zeer laat uur. En Wij hebben
geconstateerd, dat deze late H.H.
Missen meer worden bijgewoond
dan vroegmissen of zelfs de Hoog
mis, en dat in deze late Missen
niet of maar weinig gecommuni
ceerd wordt. Met bezorgdheid
hebben Wij het moeten vaststel
len, dat ook een ontstellend aan
tal kinderen en jongeren deze
slechte gewoonte van ouderen
overneemt. De gevolgen van de
steeds groter wordende parochies
komen steeds duidelijker aan het
licht. Parochies van meer en soms
zeer véél meer dan 9 a 10.000
zielen zijn voor de zielzorgers,
menselijkerwijze gesproken,
uiterst moeilijk of bijna niet te
bedienen. De parochianen kunnen
onvoldoende worden opgevangen
in een persoonlijke zielzorg.
Weliswaar vertonen onze steden
Goddank nog niet het schrik
wekkend beeld van ontreddering
van vele buitenlandse grote ste
den, maar ook in Ons Bisdom is
geestelijke schade aangericht.
In de drie grote steden woont
de overgrote meerderheid van ai
degenen, die in Ons Bisdom hun
paasplicht zelfs niet meer vervul
len. Ook de gemengde huwelijken,
gevolg van geloofsverzwakking en
zelf weer bronnen voor geloofs
afval, komen daar verreweg het
meeste voor.
Het zedelijk leven van de jeugd
vertoont ook onder de Katho
lieken ernstige ontbindingsver
schijnselen. Het aantal gedwongen
huwelijken is groot en waar het
afneemt is dit allerminst een gun
stig teken. Het grote kwaad van
de geboortebeperking en andere
wraakroepende zonden komen
daar immers veelvuldig voor.
18 SEPTEMBER:
H. jozef van Cupertino
Wijsheid vindt men niet
altijd in dikke boeken, waar
uit men ijverig gaat stude
ren, maar dikwijls puurt men
meer uit een simpel gebed.
Dat leert het leven van de
eenvoudige minderbroeder
Jozef a Cupertino. Hij had
geen talenten en kon met de
studie nauwelijks aan mee
komen. Toen hij priester ge
worden was, kon men hem
niet uitsturen voor het ge
wone predikwerk en zo bleef
hij maar als een onbeteke
nend Franciscaan in zijn
klooster achter. Hij had daar
veel tijd om te bidden en uit
dit vurige gebed puurde hij
wijsheid en voorzichtigheid:
zo zelfs, dat de groten van
zijn tijd hem om raad kwa
men vragen en om gebed
verzochten. „Jozef bidt alles
goed", zo zeide men weieens.
Hebt gij moeilijkheden, zor
gen in uw gezin: Ga dan
vandaag ook eens naar Jozef
a Cupertino en vraag hem of
hij het goed bidt.
IN DESERTO
Dit alles hangt samen met de
verwording in vele parochies,
vooral de zeer grote parochies, die
onmogelijk nog het karakter ener
godsdienstige gemeenschap kun
nen hebben. Wij denken hier met
grote dankbaarheid aan de vele
priesters en leken, die zich met
hun gehele persoon geven aan de
bijna bovenmenselijke taak in de
achterbuurten van de grote ste
den. Het vraagstuk van de z.g.
onmaatschappelijken heeft Onze
bijzondere aandacht.
Beminde Gelovigen: in de toe
komst zullen de problemen, waar
mede Ons Bisdom worstelt waar
lijk niet minder worden.
De Hollandse steden zullen in
de komende tientallen jaren
woon- en werkgelegenheid moeten
bieden aan een nog steeds sterk
groeiende bevolking. Ook het aan
tal Katholieken zal nog aanmer
kelijk toenemen. Verwacht mag
worden dat Ons Bisdom over 20
jaar enige honderdduizenden Ka
tholieken meer zal tellen.
Wij zullen, in tegenstelling tot
het verleden, moeten proberen om
deze ontwikkeling bij te houden.
Niet alleen de burgerlijke maar
ook de Kerkelijke overheid zal
moeten gaan industrialiseren. Wij
zulen daarbij met Gods onmisbare
hulp de strijd tegen geloofsafval
en onverschilligheid onvermin
derd moeten voortzetten.
Wij zeiden U reeds het vorig
jaar, dat Wij volgens een zeer
sobere schatting tenminste 50
Kerken zullen moeten bouwen.
Wij zouden de toekomst met
meer vertrouwen tegemoet zien
indien Wij de zekerheid hadden,
dat Wij tenminste deze 50 kerken
zouden kunnen bouwen.
Immers na alles wat Wij hier
voor hebben uiteengezet, zal het
U duidelijk zijn, dat het bouwen
van te weinig Kerken onvermij
delijk voert tot het oprichten van
TE grote parochies.
Bij al Onze zorgen voor de
grote stad vergeten Wij allerminst
de kleine stad en het platteland.
Ons goede platteland, dat zoveel
priesters voortbrengt, waar het
godsdienstig leven veelal nog goed
is en de godsdienstige gebruiken
in ere zijn en waar het christelijk
gezinsleven gelukkig meestal nog
gaaf is.
Maar ook hier zijn voor de goe
de waarnemer reeds symptomen
te bespeuren, die tot voorzichtig
heid manen. Ook ons Katholieke
platteland immers staat voor gro
te veranderingen. De bevolkings
aanwas is er groot en er zal met
spoed gezocht moeten worden
naar nieuwe bestaansmiddelen ten
plattelande, in de steden, of zelfs
in het buitenland als het niet
anders kan. Ook dit vraagstuk
heeft onze volle aandacht.
Juist om deze reden doen Wij
een beroep ook op U, alle bewo
ners van het platteland. Want het
is zeer waarschijnlijk dat zeer
vele Uwer kinderen en kleinkin
deren in de steden en de verste
delijkte gebieden van Ons Bisdom
zullen moeten werken en wonen.
Door Uw Bissclvp nu te steunen
voor de Kerkebouw helpt U Hem
om Uw nageslacht voor God en
het Geloof te behouden.
In verband met de Kerkebouw
achten Wij ons verplicht nog Uw
aandacht te vragen voor een an
dere belangrijke aangelegenheid
Als Wij moeten voortgaan met
veel meer Kerken te bouwen wil
dat tevens zeggen, dat Wij ook
over voldoende priesters moeten
kunnen beschikken. Immers al
geven Wij het Bisdom een over
vloed van Kerken, indien de H.
Geest niet velen roept tot het
Heilig Priesterschap, bouwen Wij
tevergeefs. Met vertrouwen doen
Wij op U een dringend beroep om
innig te bidden dat God ons meer
en heilige priesters moge geven.
Wij zijn er van overtuigd, dat
de gelovigen van Ons Bisdom
juist in deze zorgvolle tijden to
nen zullen, dat zij begrijpen wel
ke grote belangen bij de Kerke
bouw gemoeid zijn.
Men zou de gedachte kunnen
opwerpen dat woningbouw nog
dringender is dan Kerkebouw.
Wij beseffen ten volle de grote
ellende van de woningnood. Maar
de Kerkebouw vraagt slechts een
kleine fractie van het materiaal,-
dat benodigd is voor de woning
bouw, en een woning is in beteke
nis niet te vergelijken met een
Kerk. Wij herinneren aan de toe
standen achter het IJzeren Gor
dijn en aan de situatie, waarin
de vele millioenen vluchtelingen
verkeren. Hoe gaarne zouden die
ontelbare ongelukkigen een Kerk
met een priester in hun midden
hebben. ONDANKS de SCHRIK
BARENDE woningnood. Moet dan
eerst de verschrikking ook over
Ons komen, voordat wij weer
leren bidden in God's huis?
Beminde gelovigen: Wij hebben
U deelgenoot gemaakt van Onze
zorgen. Wij zien ondanks alles de
toekomst in het licht van de
Voorzienigheid hoopvol tegemoet.
De overgrote meerderheid van
Onze gelovigen in Stad en Land
zijn trouwe zonen en dochters van
onze Moeder de H. Kerk. Ook en
wellicht juist in de steden wonen
onze talrijke fiere Katholieken,
die strijden in de voorste linies
van het geestelijk front. Het
bloeiend godsdienstig leven in de
goede Katholieke gezinnen is een
voorbeeld voor velen. De vele be
keringen stemmen Ons tot grote
dankbaarheid tegenover God.
Wij weten, dat Wij van U allen
kunnen en moeten vragen dat
„Gij elkanders lasten draagt". Dit
is de meest christelijke gedachte,
want zo zegt de Apostel, „daar
door vervult ge de Wil van Chris
tus". De gejonde leden van Chris
tus' Mystieke Lichaam dragen de
lasten van de zieke ledematen.
De rijken helpen aanvullen wat de
armen onmogelijk geven kunnen.
Laat toch niet het betrekkelijk
onbelangrijke te zwaar wegen,
want er zou e entijd kunnen ko
men, dat Ge het diep betreurt
niet MEER te hebben gegeven,
toen Ge daartoe door Uw Bis
schop werd aangespoord en God
U daartoe in de gelegenheid
stelde.
Helpt Uw Bisschop kerken,
VELE kerken bouwen. De toe
komst van Uw kinderen, van de
H. Kerk, van Ons Bisdom is er
mede gemoeid. Als allen naar hun
vermogen helpen, zullen Wij allen
ook behouden kunnen worden
voor de Kerk van Christus.
Wij vertrouwen daarbij op de
bijzondere hulp van de Heilige
Maria, de Moeder van Altijddu
rende Bijstand, van de H. Joseph
de Beschermer der Kerk en van
alle Heiligen, waaraan de Kerken
van Ons Bisdom zijn toegewijd.
Wij zullen ook dit jaar in een
plechtige H. Mis Gods onmisbare
en rijke zegen afsmeken over dit
grote werk en over allen, die
daarin met Ons medewerken.
PERZISCHE
TEGENMAATREGEL
OPGEHEVEN
LONDEN (Reuter). Volgens
op het Britse ministerie van bui
tenlandse zaken uit Teheran ont
vangen berichten heeft Perzië het
verbod van conversie van sterlings
in rials door de Brits-Iraanse olie
maatschappij opgeheven.
Dit groot opgezette feest, waar
aan 1500 mensen deelnamen, werd
gevierd binnen de muren van de
stad Amsterdam, waarmee de
congregatie met hechte banden is
verbonden, al was het maar al
leen doordat het schone werk
van de honderdjarige in deze
stad zijn aanvang heeft genomen.
Toespraak Mgr. Huibers
De Moeder van Smarten, offe
rend staande onder het Kruis, in
leed het hoogste heil verwervend
heeft de Stichters van de con
gregatie voor de geest gestaan,
aldus sprak Z. H. Exc. Mgr. J. P.
Huibers, bisschop van Haarlem,
in de feestpredicatie tijdens de
door Hem gecelebreerde pontifi
cale H. Mis in de kerk van St
Willibrordus buiten de Veste, die
de viering van dit eeuwfeest
plechtig inleidde.
En het voorbeeld van Christus'
offerende Moeder hield Mgr. de
congregatie voor ogen, omdat ook
haar arbeid slechts uit offers
vruchten draagt.
De opvoeding van de jeugd zien
als middel tot het congregatiedoel:
het religieuze leven, kwaliteit
doen prevaleren boven kwanti-
Met ingang van 1 October a.s. is benoemd tot burgemeester
van Groningen, de heer J. Tuin, lid van de Tweede Kamer van
de P.v.tLA, Met ingang van dezelfde datum zijn benoemd resp.
tot burgemeester van Hilversum en Hengelo, de heer J. I. G.
Boot, thans burgemeester van Ede (A.R.) en mr. R. J. J. Lambooy,
thans burgemeester van Waalwijk. Mr. Lambooy is katholiek.
De nieuwe burgemeester
van Groningen
De nieuwe burgemeester van
Groningen, waarvan wij hierbo
ven een foto afdrukken, de heer
Tuin, werd op 25 Maart 1900 te
Finsterwolde geboren, waar zijn
vader landarbeider was. In April
1919 slaagde hij voor het onder
wijzersexamen en twee jaar later
voor de hoofdacte. Een benoeming
in Winschoten gaf hem de gele
genheid zich reeds spoedig op
maatschappelijk gebied te gaan
bewegen. Daar begon hij een rol
te spelen in de S.D.A.P. In 1925
koos de afdeling Winschoten van
de S.D.A.P. hem tot haar voor
zitter. In hetzelfde jaar werd hij
(Van een onzer verslaggevers)
De tegenwoordigheid van geestelijke en burgerlijke hoogwaar
digheidsbekleders bij de viering van het honderdjarig bestaan
van de Broederscongregatie van Onze Lieve Vrouw van Zeven
Smarten, heeft Zaterdag veelzeggend getuigd van de waardering
die het werk van Naastenliefde van „de broeders met de blauwe
koorden" in kerkelijk en maatschappelijk verband ten deel valt.
teit, dat hield Mgr. tenslotte
de congregatie voor, die hij geluk
wenste met de gezegende resulta
ten van haar honderdjarige ar
beid, hier en in de missie.
Pontificale H. Mts
Mgr. Huibers pontificeerde met
assistentie van Mgr. G. P. J. v. d.
Burg, deken van Amsterdam, als
presbyter-assistens, pastoor P. JJ
Aarts en rector E. Paap als dia
ken en subdiaken, pater E. Wolf-
kamp O.F.M., Gardiaan van het
klooster te Wychen, en rector J.
v. Laarschot S.C.J. als troondia-
ken.
In de met rose, rode, gele en
een schat van witte bloemen ver
sierde, monumentale kerk vulden
de 1500 leerlingen en oud-leerlin
gen van de broeders, de leden der
congregatie en de genodigden het
gehele middenschip.
Een koor der broeders zong
o.l.v. Br. Emmanuel de wisselende
gezangen van de H. Mis van de
Moeder van Smarten, aan het
orgel begeleid door Tom Peelen.
Hoge gasten
Op het altaar was aanwezig de
Apostolische Internuntius Mgr.
Paolo Giobbe, terwijl voorts in de
kerk aanwezig waren de minister
van Justitie, Mr. H. Mulderije en
de Commissaris der Koningin in
de provincie Noordholland, Dr.
J. E. de Vos van Steenwijk.
En na de H. Mis trokken de
1300 jongens, zoals zij van heinde
en ver naar Amsterdam gekomen
waren, met talloze autobussen en
watertaxi's, naar de zalen van
Bellevue om er met autoriteiten,
broeders en genodigden aan te
zitten aan de gemeenschappelijke
lunch.
De Z. E. Algemene Overste,
Broeder Tarcisius, verwelkomde
daar allereerst Mgr. Huibers wie
hij namens de congregatie dankte
voor zjjn medeleven en zijn va
derlijke genegenheid en wie hij
met kinderlijke eerbied zijn war
mt hulde betuigde. Hij verwel
komde voorts Z. Exc. Prof. Dr. F.
J. Rutten, minister van O. K. en
W„ Z. Exc. Mr. H. Mulderije
minister van Justitie, de Commis
saris der Koningin, die nog even
ili Bellevue aanwezig was, de
burgemeester van Amsterdam Mr.
A. J. d'Ailly jegens wie hij, de
stichting van de congregatie in
Amsterdam herdenkende, getuig
de van haar verbondenheid
met de stad. Vervolgens heette de
Algemene Overste welkom de
burgemeesters der plaatsen waar
de broeders hun huizen hebbest
de leden van het ere-comité, de
aanwezige priesters en de familie
leden van de stichter der congre
gatie, pastoor Hesseveld. Na zijn
medebroeders te hebben aange
spoord tot een stipt religieus le
ven en over hen Gods zegen te
hebben afgebeden, begroette hij
de 1300 jongens die van de 1900Ö
leerlingen in deze 100 jaren, de
blijde vertegenwoordigers waren
op dit feest.
Overste onderscheiden
De Ned. regering bracht bij dit
eeuwfeest openlijk haar waarde
ring voor het werk der broeders
tot uiting toen de minister van
O. K. en W. Prof. Rutten mee
deelde dat het H. M. de Koningin
had behaagd de algemene Overste
broeder Tarcisius te benoemen
tot Officier in de Orde van Oranje
Nassau.
De minister sprak als vertegen"
woordiger van de burgerlijke
overheid zijn erkentelijkheid uit
voor de opvoeding van vele jon
geren tot nuttige leden van de
maatschappij. Hij noemde het
liefdewerk der broeders, aan dui
zenden gebracht, van onschatbare
waarde en zijn beroep op de aan
wezige jeugd: „Er moet een lied
komen werd spontaan beant
woord, toen een enthousiaste zaal
broeder Tarcisius het „Lang zal
hij leven" toezong. Nadat de Al
gemene Overste de secretaresse
van H.K.H. Prinses Wilhelmina,
Mej. J. Geldens had verwelkomd,
gewaagde hij van zijn dank voor
de Koninklijke onderscheiding,
die m hem de congregatie was te
beurt gevallen. Het plechtig ge
zongen volkslied en het 3 maal
herhaalde „Leve de Koningin",
door Haarlems Bisschop ingezet,
onderstreepte die dank.
Namens alle jongens van alle
huizen, die de broeders beheren,
bood Wout van Boxel een gekalli
grafeerde gelukwens aan, die in
zilver was ingelijst. En met dit
geschenk bewezen de jongens
hun dankbaarheid voor wat de
in het gewestelijk bestuur van de
S.D.A.P. gekozen.
In 1928 werd de heer Tuin lid
van het bestuur van de Raad van
Arbeid, een jaar later werd hij
benoemd tot hoofd van de O.L.
School te Oude Pekela. In 1933
kreeg hij voor de S.D.A.P. zitting
in de Provinciale Staten van Gro
ningen. Toen volgde in 1937 zjjn
benoeming tot burgemeester van
Hoogezand, welke functie hij met
onderbreking van Juli 1942 tot
het einde van de oorlog, heeft
vervuld tot Juli 1946, toen 'hij in
verband met zijn benoeming tot
lid van Ged. Staten ontslag vroeg.
In dit zelfde jaar werd de heer UUIIT
Tuin tevens tot lid van de Twee- broeders voor hen gedaan hebben
de Kamer verkozen.
en nog steeds doen.
Namens leraren en leken-per-
soneel van de verschillende hui
zen bood de heer Deutekom een
koormantel aan, versierd met de
voorstelling van O. L. Vrouw van
Zeven Smarten.
Groot feest
Het theater Carré was des
middags een uitverkocht huis,
toen daar de feestviering werd
voortgezet met de première van
de wmtershow van de K.R.O.
Ger de Roos en de zijnen was
de muzikale verzorging van deze
feestmiddag wel toevertrouwd en
zijn solisten oogstten een luid
ruchtig succes. Applaudisseren
kunnen ze, die 1300 jongens. U
had ze eens moeten horen na het
optreden van de muzikale clown
Fantasio en na de voortreffelijke
imitaties van Peter Picos. Het was
een goed verzorgd programma,
dat de KRO hier braent, een pro
gramma dat ons slechts in enkele
onderdelen minder geslaagd voor
kwam. Met name de „Opera"
vonden wij wat lang van stof en
kort van geest, om het zo maar
eens te zeggen.
Feestrede Mr. Derks
.Voordat „Het Orkest Zonder
Naam zich op het podium ver
toonde had Mr. Jan Derks de
feestrede uitgesproken. De broe
ders zo zei hij, waren op deze
feestdag al genoeg gehuldigd. Hij
wilde zich bepalen tot een huldi
ging van de jongens maar zijns
ondanks huldigde hij de broeders
toch om hun weerbare blijmoedig
heid, hun strijdbaarheid tegen 't
kwaad, en het blij aanvaarden
van de ellende van dit tranendal.
Van de 19000 jongens, in de af
gelopen 100 jaren door de broe
ders met de blauwe koorden" op
gevoed prees Mr. Derks de mede
werking waarmee zij de taak van
de broeders hebben verlicht en
waardoor zij, ook zelf hebben bij
gedragen tot het gunstige resul
taat van hun opvoeding. Die 19000
hebben getoond karakter te be
zitten en uit het goede hout te
zijn gesneden, waaruit men man
nen maakt.
Daarvoor breng ik jullie, die
duizenden vertegenwoordigt mijn
hulde, aldus mr. Derks. Wil voor
jullie voorgangers niet onder
doen ui edelmoedigheid en in
wil tot het goede. Beter dank
Kunnen de Broeders niet ver
langen.
„Zorgt dat jullie op een vol
gend broedersfeest weer zult
worden gehuldigd, omdat je 't op
jullie manier evengoed hebt ge
daan als de broeders" zo besloot
mr. Derks zijn feestrede.
Slotwooord burgemeester van
Amsterdam.
Burgemeester d'Ailly, als eer
ste burger van Amsterdam de
gastheer der feestvierenden, ge-
tuigde van Amsterdam's trots en
dankbaarheid naar aanleiding van
de honderdjarige activiteit van
de jubilerende Congregatie, die
hij een indrukwekkend stuk werk
noemde.
.ee,n geestige speech vertolk
te hij de dank van de maatschap-
PU voor dit belangrijke werk
van zorg voor anderen.
De muzikale show. waaron de
K.R.O. na al deze harteliike
woorden de 15.000 reünisten en
feestvierenden vergastte. was
het allerplezierigst besluit van
een dag van waarachtig feest,
een feest, dat even groots van
opzet als welgeslaagd mag heten.
PARIJS, 16 Sept. (A.P.).
Maurice Petsche, een vaste ver
schijning in de verschillende na
oorlogse Franse regeringen als
minister van financiën, is van
daag op 56-jarige leeftijd over
leden.
Petsche, die minister van staat
in de huidige regering-Pleven
was, was gedurende twee weken
voor een nierkwaal in een kliniek
behandeld. Vandaag verergerde
zijn toestand en werd hij naar
zijn huis teruggebracht.
CHEF STAF
COMMANDANT ZEEMACHT
Met ingang van 17 September
wordt kapitein-luitenant ter zee
B. C. Mahieu eervol ontheven van
de functie van chef staf van de
commandant der zeemacht in Ne
derland. Hij is aangewezen tot het
volgen van een stafcursus.
Met ingang van diezelfde da
tum is met deze functie belast
kapitein ter zee A. J. Quanjer, die
te voren was geplaatst bij de ma
rinestaf.
Sterling Moss wint de T.T.-race
De TT-race voor automobielen
te Durod in Ulster werd gewon-
nen door de Engelsman Sterling
Moss in een Jaguar met een ge
middelde snelheid van 133,680 km
per uur. Walker (G.B.), die even
eens een Jaguar bereed werd
tweede.
FEUILLETON
19)
De rechter knikte. „Ik sta u
toe de overmacht aan te tonen".
Oemar ordende zijn papieren.
„Mijn cliënt geeft toe, de twee
dagen niet gewerkt te hebben.
Zijn vrouw was echter ernstig
ziek, reeds na de geboorte van
't jongste dochtertje. Mijn cliënt
woont in een huisje dat minstens
achthonderd meter van de dessa
verwijderd is. Hij heeft geen bu
ren en z'n oudste kind is 5 jaar.
Het is dus duidelijk, dat hij zijn
vrouw niet onverzorgd kan ach
terlaten".
De advocaat van de tegenpar
tij kreeg het woord. „Volgens de
mandoer is de koelie beide mid
dagen naar hanengevechten gaan
kijken!"
De rechter wendde zidh tot de
inlander. „Heb je begrepen wat
hier zo juist is besproken?"
De koelie schudde het hoofd.
„Tida. toean besar. Ik heb niet
geluisterd".
„Maar het gaat over jouw per
kara".
„Jawel, edele heer, maar men
had mij gezegd, dat mijn' advo
caat voor mij zou spreken".
„Dat doet hij ook maar jij
moet toch luisteren".
„Ampoen. Ik vraag vergeving
edele heer".
„Ja het is al goed. Je verdedi
ger heeft gezegd dat je niet kon
werken, omdat jij op je zieke
vrouw moest passen en de man
doer verklaart dat je naar ha
nengevechten bent gaan kijken.
Waar ben je nu die dagen ge
weest?"
„Des middags heb ik naar de
hanengevechten gekeken, edele
heer".
„Juist, en wat deed je 's mor
gens?"
De inlander gaf geen antwoord.
„Je moet mij vertellen, wat je
's morgens hebt gedaan".
„Ampoen, toean besar. Het is
vele dagen geleden".
„Je wilt toch niet zeggen, dat
je wel onthouden hebt wat je
des middags deed en nu niet
meer weet wat je des morgens
hebt gedaan? Denk er om dat je
niet mag liegen. Toean Allah
ziet je!"
De koelie schoof onrustig op
de mat heen en weer.
„Ik vraag verlof nu te mogen
heengaan, edele heer".
„Dat kan niet. Je moet mij zeg
gen, wat je 's morgens hebt ge
daan".
„Kan mijn advocaat dat niet
voor mij zeggen, edele heer?"
De rechter glimlachte.
m „Dat zou je wel willen hè, dan
behoefde jij er niet omheen te
draaien maar dan zou je 'n an
der in alle onschuld in commis
sie laten jokken Ik vraag Te nu
voor de laatste keer, waar je
's morgens bent geweest".
Met een diepe zucht gaf de
koelie zich over.
,,'s Morgens heb ik gevist in
de vijver van 't witte hospitaal.
Ik wist, dat het niet mocht, maar
ik heb ook maar heel weinig
gevangen, edele heer".
De inlandse griffier schreef on
bewogen door, maar de rechter
moest zich diep over de stukken
buigen om een brede glimlach
te verbergen. Toen bij weer op
keek. twinkelden twee lichtjes
achter de brilleglazen. Hji wén
de zich tot de inlander, die ang
stig rondkeek.
„Eigenlijk moest ik dus 'n per
kara tegen jouw beginnen om
dat je in een verboden vijver
hebt gevist, maar als je ajlcs
eerlijk vertelt, zullen we dat
maar door de vingers zien, om
dat je zo weinig hebt gevangen.
Kon je de zieke vrouw alleen la
ten, terwijl je zover van de des-
sa woont?T
„Jawel, edele heer, want de
moeder en nog twee zusters van
mijn vrouw wonen bij ons".
„Zo. dan was er dus verzor
ging genoeg. Waarom ben je dan
met gaan werken?"
„Omdat het niet nodig was,
edele heer".
„Niet nodig? Waarom was het
met nodig?"
„Omdat het loon eén gulden
en twintig eenten per dag werd,
edele heer en daarvoor was het
maar tachtig centen".
„Dat is dan toch een reden te
meer om geen dag te verliezen?
Nu verloor je twee gulden en
veertig centen".
De inlander keek verbaasd op.
„Ik verloor niets, edele heer. Ik
kreeg elke Zaterdag vier gulden
en tachtig centen en die kreeg
ik nu ook".
„Maar anders had je nog twee
gulden en veertig centen meer
verdiend. Dan had je die Zater
dag zeven guldens en twee dub
beltjes gekregen!"
De koelie bleef geduldig. „Ik
heb zoveel niet nodig. Vier gul
dens en tachtig centen is immers
voldoende. Ik ben maar een een
voudige desaman, edele heer".
Hij was opgelucht, toen de
rechter met zijn advocaat verder
praatte. Die Blanda's waren wel
erg knap, maar het was toch
moeilijk om ze te doen inzien,
hoe dom het is om zes dagen te
werken, als je in vier dagen ge
noeg kunt verdienen om rustig
te leven.
Oemar moest erkennen, dat de
contractbreuk bewezen was en
dat zijn cliënt de maatschaippij
dankbaar moest zijn, dat de eis
tot schadevergoeding was inge
trokken. Maar er was nog de
grote zaak, de mishandeling.
„Ik heb hiervoor drie getuigen
opgeroepen. Ze hadden me be
loofd hier aanwezig te zullen
zijn".
De deurwaarder ging naar de
gang en riep de namen af. Hij
keek in de wachtkamer en stuur
de op Oemars verzoek een klerk
naar buiten, maar de getuigen
waren er niet.
„Dan zullen we het venhaal
alleen van uw cliënt moeten ho
ren", concludeerde de rechter.
„Deurwaarder, wilt u de eisende
partij even wakker maken".
(Wordt vervolgd
