Nieuw Persvrijheid in het geding? Wenst Rusland opnieuw conferentie der Grote Vier? Amerika laat niets los over wat vijanden tot nut strekt DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING Zo'n dure Veiser affaire Beginsel program Beperking van kopergebruik Heeft Rusland de H-bom? Voorzichtigheidgeen censuur Treinramp Italië in Militair geweld om o!iekwestie? Vandaag weer besprekingen? NHD) 25.000 gulden boete geëist Noorderlicht was duidelijk zichtbaar Mysteriemeisje opnieuw gepakt Spionnageproces in Zweden 29,6 millioen meer voor lager onderwijs Verduistering van ruim 10.000 gulden Huisraad vloog de straat op Twaalf doden bij treinramp in Stiermarken Toestand Koning George bemoedigend Te water gereden en verdronken Omroep weer duurder De goudsmokkel met de Westerdam Plesman pleit voor wereldregering Smokkelcomplot opgerold? Abonnementsprijs f 5,30 per kwartaal, f 1.77 por mnd., inclusief incasso. Advertentie-tariet per rditie 16 ct. per nt.ni., minimum f 2,50; In alle edities 26 et. per m.m., minimum f 4. familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m. Bij contract belangrijke korting. Directeur: E. f. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits. Bankrelaties: Noorderbank, Nederl. Credietbank HET FEIT Buiten God. is 't nergens veilig. (Vondel) VAN HEDEN Pagina 1 Woensdag 26 September 1951 46e Jaargang No. 12282 Kantoren: HOORN, Draafsingel 59, tel. 4243, Grote Noord 77, tel 4362 K 2290; ALKMAAR, Ritsevoort 52, teL 2046, (2 lijnen), K 2200; DEN HELDER, Keizerstraat 89, teL 2800 K 2230; SCHAGEN. Molenstraat 52, teL 459 K 2240 NIET VOOR HET EERST ma ken wij hier op deze plaats een paar opmerkingen over het Alge meen Staatkundig Program, ook wel kortweg Beginselprogram ge noemd, van de tegenwoordige Ka tholieke Volkspartij. Er is, sinds 1936, een dergelijk program van de vroegere R.K. Staatspartij en in haar nieuwe gedaante stond onze partij nu voor de taak, na te gaan, of er, na de evolutie, mis schien wel revolutie in vele en veler denkbeelden,, (sinds 1936) aanleiding was, om de for mulering van dit Beginselprogram te herzien. Thans is een nieuw ontwerp van een gezaghebbende commis- sie-ad-hoc, ingesteld door het Partijbestuur, verschenen, het komt in de Partij afdelingen en in de Kringen aan de orde en de Partijraad zal er, in zijn vergade ring van half December as. zijn oordeel over geven en zijn beslis sing over nemen. Wat nu in de eerste plaats op valt, is de samenstelling van de huidige commissie, in vergelijking met die van 1936. De commissie die het Program van 1936 ont wierp (dat het Partijbestuur on gewijzigd overnam) bestond uit 6 professoren en 3 andere acade misch gevormden. De negen man nen van toen waren: Prof. Aal- berse, voorzitter, pater dr Beau fort O.F.M., dr J. van Beurden O. Praem., mr C. Goseling, prof. mr P. W. Kamphuisen, prof. mag. dr J. B. Kors O.P., prof. J. H. Nie- kel, prof. mr W. Pompe en prof. dr ir J. Schmutzer, en secretaris was mr A. L. de Block. Later moest prof. Kamphuisen uitvallen evenals rnr de Block, de plaats van de eerste werd niet meer aan gevuld, secretaris werd mr H. Kolfschoten, toen partijsecretaris. De tegenwoordige com missie was van een geheel andere samenstelling. Aan de namen van de oude commissie ziet men al, dat een viertal leden overleden zijn, anderen, nog in leven, vielen blijkbaar buiten de belangstel ling van de tegenwoordige poli tiekIn de commissie van nu zaten aanvankelijk magister dr Stokman, O.F.M., prof. dr Beau fort O.F.M., prof de Block, mr v. d. Grinten, prof. Romme, mr E. Sassen, mr Struycken, Dré de Wolf, dr Albering en mr Rutten, de beide laatsten toen secretaris sen van de Partij. De commissie begon in 1947 met haar werk, onderbrak dit om bepaalde omstandigheden tot be gin 1951, toen niet minder dan vier leden achtereenvolgens voor het lidmaatschap hadden moeten bedanken, nl. mr Sassen, mr Struycken, mr Rutten en Dré de Wolf. Slechts een van deze vier plaatsen werd aangevuld, in de persoon van de heer Middelhuis, algemeen secretaris van de K.A.B. De commissie bestond dus ten slotte uit zeven mensen. Wij hebben opzettelijk bij het verschil in samenstelling iets lan ger stil gestaan. Dit verschil is nl. nogal opvallend, gezien de specia le taak, welke aan dit gezelschap was toevertrouwd, een verschil, dat voor sommigen onder ons wel licht ook al een eind verklaard wordt door het gemis van bepaal de letters achter namen van le den in de tweede plaats valt het op, dat de commissie haar werk drie jaar heeft onderbroken. Zij heeft dit gedaan, zo werd ons medege deeld, omdat het aanvankelijk te laat was, dit program gereed te krijgen vóór de verkiezingen van 1948 en het niet doelmatig werd geacht, geruime tijd voor de ver kiezingen van 1952 met een nieuw Beginselprogram te komen. Deze motivering heeft ons eni germate bevreemd. Zij wekt de indruk, alsof de commissie te zeer letten wil op de concrete moge lijkheden, waarop de beginselen moeten kloppen, terwijl toch de goede orde is, dat de concrete mo gelijkheden hun grondslag moeten vinden in de omschrijving der be ginselen. Vervolgens mag de vraag ge steld worden,-of de commissie in haar ontwerp niet méér gewijzigd heeft aan het oude Program, dan strikt-genomen wel noodzakelijk was, gelet op het karakter van het A.S.P., het Beginselprogram dus. (Men lette er daarbij wel op, dat de Partij, eerlang, naast dit program van beginselen, hoofd lijnen en richtlijnen, óók nog een Urgentieprogram of Verkiezings program zal uitgeven, hetwelk zal bevatten de punten van staatsbe leid die de Partij, c.q. de Fractie in de Tweede Kamer, zal trachten te verwezenlijken.) Op deze vraag zullen wij hier vandaag niet te diep ingaan. Wij stellen ons voor, zeer binnenkort, op een andere plaats in dit blad, de voornaamste punten van dit Alg. Program te vermelden en kort te bespreken. Thans ging het ons enkel maar om een „algeme ne (inleidende) beschouwing", waarbij wij er aan herinneren, dat in de nog altijd belangwek kende toelichting tot het Alge meen Program van 1936 o.i. te recht werd opgemerkt, dat het Beginselprogram 'n duurzaam karakter heeft, al geldt dit na tuurlijk in de formulering van een bepaald tijdstip, niet voor alle eeuwen. Maareeuwigheidswaarde heeft 1 wel, zolang, ook volgens 't nieu we ontwerp (en volgens het Al gemeen Reglement) het doel van de Partij is, te streven naar de doorvoering van een beleid (het bevorderen van het algemeen welzijn van het Koninkrijk) naar beginselen, die zijn ontleend aan „de normen, gelegen in de na tuurlijke zedenwet en in de God delijke Openbaring, gelijk deze beide door het Kerkelijk Leerge zag worden verklaard". In elk geval moge het nieuw- ontworpen Algemeen Program in de verschillende Partij instanties de behandeling vinden, welke het verdient! Op het R.K. Kerkhof te Obdam is Dinsdagmorgen onder grote belangstelling dokter B. H. A. Lohman ter aarde besteld. Pastoor L. H. Wanna verrichtte de kerkelijke plechtig heden. (Eigen foto) AMSTERDAM Voor de civiele kamer van de rechtbank te Amsterdam zijn gisteren de pleidooien gehouden in een pro cedure, waarin van „De Volkskrant" een bedrag van f25.000. wordt geëist inzake een publicatie over de zgn. Velser affaire. Eiser is een zekere Serphos, die enige passages van het op 14 April 1951 in bedoeld dagblad gepubliceerd artikel beledigend acht In de publicatie wordt gewag gemaakt van de omstandigheid, dat deze Serphos kort na de be vrijding werd aangehouden in de Zeeuwse wateren met zijn zeewaardig jacht „Zonnetii 4". Aan boord van het jacht zouden kapitale hoeveelheden juwelen en tapijten zijn aangetroffen. „De rijksrecherche" aldus het artikel, „liep prompt met haar onderzoek vast en de man kwam et af met een lichte straf, omdat vooraanstaande figuren uit de Velser illegaliteit tussenbeide kwamen". Mr. M. van Vugt, die als plei ter voor de eiser optrad, zeide, dat het artikel gesteld was in een niets ontziende terminologie. Pleiter betwijfelde of, zoals de Volkskrant beweert, door deze publicatie het algemeen belang is gediend. Het jacht zou zijn aangehouden op het gerucht dat aan boord juwelen en tapijten van Menten werden vervoerd, hetgeen echter naar gebleken zou zijn, niet het geval was. Mr. A. J. M. van Dal, pleiter voor gedaagde, noemde de pers vrijheid de inzet van deze bele digingsprocedure. De publicatie zou zijn gedaan 7 maanden nadat de minister van Justitie op de hoogte was gebracht van de feiten, met het doel een onpartijdig justitieel onderzoek te bewerkstelligen. Na publicatie is een lid van het O.M. vrijgesteld om het on derzoek te voeren. Hieruit blijkt, volgens pleiter, dat de publicatie het algemeen belang heeft gediend. Het oog merk tot beledigen zou z.i. vol komen hebben ontbroken. Ge daagde, zei pleiter, is ten volle HILVERSUM. Gisteravond is in ons land aan de Noordelijke hemel duidelijk Noorderlicht waargenomen. Het begon om 19.30 uur en om 22.30 uur was het belangrijk ster ker geworden. Hoewel Noorder licht meestal een paar keer per jaar in ons land is waar te ne men, was het gisteren toch wel bijzonder duidelijk. De laatste da gen worden ook sterke magneti sche storingen in Noord-West- Europa waargenomen. AMSTERDAM. Het 19-jarige meisje, dat enkele maanden ge leden in Amsterdam zwervend werd aangetroffen en aan de Am sterdamse politie mededeelde San- trina Rita Manzini te heten, is opnieuw gepakt. Zij was begin September uit het provinciaal ziekenhuis „Duin en Bosch" in Castricum ontvlucht. De politie trof haar aan in een Amsterdams hotel. Zij heeft thans verklaard Maria Manzi uit Londen te zijn. Ze ver telde voorts, dat ze aan boord van een Zweeds schip als verste- kelinge naar Nederland was ge komen en dat ze aan boord van dit schip een paspoort had ont vreemd, dat ze later had vernie tigd. Ze zeide bevreesd te zijn geweest voor de diefstal van dit paspoort te worden gestraft en daarom aanvankelijk haar identi teit geheim te hebben gehouden. De vreemdelingenpolitie meent, dat haar verklaring ditmaal juist is. Mocht blijken, dat zij inder daad Engelse is, dan zal zij zo snel mogelijk naar Engeland op transport worden gesteld. bereid getuigenbewijs voor de waarheid van het gepubliceerde te leveren. Tijdens zijn pleidooi maakte mr. van Vugt de opmerking, dat hij opgebeld was door een ge tuige, die zou zijn aangezocht om een onderhoud te hebben over deze zaak met prof. Rom me en mr. van Dal. Mr. van Dal verklaarde m dit verband, dat hij nimmer getui gen heeft uitgenodigd, dat hij prof. Romme in drie jaar niet heeft gesproken en dat deze laatste zich met de gehele zaak niet heeft ingelaten Op R November aanstaande zal vonnis gewezen worden. PARIJS De ledenlanden van de O.E.E.S. (Organisatie voor Europese Economische Samenwer king) hebben besloten het wereld tekort aan koper, dat nodig is voor defensiedoeleinden, te dek ken door het verbruik te beper ken. Met ingang van 1 October zal het verbruik van koper en enkele koperlegeringen verboden zijn in de productie van meer dan 200 artikelen, variërend van venster kozijnen tot cocktailshakers. STOCKHOLM. Van gewoon lijk welingelichte juridische zijde is vernomen dat een onder-offi cier van de Zweedse marine gis teren te Stockholm terecht heeft gestaan op beschuldiging van „het ter kennis van een Russische di plomaat brengen van geheime ge gevens over de Zweedse militaire verdediging'. De terechtzitting was geheim. In verband met dit proces heeft de Zweedse regering het Kremlin verzocht een marine-officier, die behoort tot de staf van de Russi sche ambassade te Stokholm, on verwijld terug te roepen. Op de Rijksbegroting 1951 is voor lager onderwijs f 29.692.508 meer uitgetrokken dan in 1951 tengevolge van de stijging der salarissen, de algemene prijsstij ging en het toenemen van het aantal leerlingen dat zowel zijn invloed heeft op het aantal scho len als op de raming en subsidië ring van parallelklassen aan de kweekscholen. Het onderwijs aan in Nederland verblijvende Ambo- nese kinderen zal f 465.000 kos ten. De bijdragen in het belang van het onderwijs aan schippers kinderen zijn verhoogd tot f 1.016.900. DOOR BANKBEDIENDE Op een bank te Waalwijk kwam men dezer dagen tot de ontdek king dat er een tekort was van ruim f 10.200.— Een der bankbedienden gaf voor het bedrag te hebben ont vangen, doch hij vertelde het te zijn verloren, terwijl hij dit ver lies niet aan zijn superieuren durfde te vertellen. Dit verhaal kwam de directie nog al ongeloof waardig voor. De gemeentepolitie van Waalwijk werd in de de arm genomen. Bij onderzoek bekende de bediende, dat hij het geld had aangewend om kastekorten aan te zuiveren. Hij is ter beschikking van de justitie gesteld. ROTTERDAM. Uit een open raam van een huis, waar volgens het naambordje een koperslager woont, vlogen gistermorgen met korte tussenpozen diverse stukken huisraad uit het raam op de straat. Op te maken uit de verhalen, die de ronde deden bij de opge wonden menigte die dit toneel aanschouwde, zou gistermorgen de inboedel, waarop wegens be lastingschuld beslag zou zijn ge legd, worden verkocht. De eigenaar sloot toen de voor deur af en liet niemand binnen. Ook de politie, die via het dak probeerde binnen te komen, had geen succes. Daarop ontrolde zich voor de ogen van de toeschouwers een gratis gooi- en smijtfilm en allen vragen zich nu nieuwsgierig af, hoe de zaak zal aflopen. IN 1952 KOMEN ER 300 ONDERWIJZERS BIJ Naar verwachting zullen in 1952 ruim 300 candidaten de akte van onderwijzer behalen, daarin begrepen de candidaten van de demobilisantencursussen die in Februari 1952 zullen worden ge houden. In 1951 was het aantal candidaten zo groot, dat de exa mens voor ongeveer 200 van het totaal (430) in September moes ten worden voortgezet. WENEN 26 Sept. (Reuter) Gisteravond te 23.52 uur is op het station van Langenwang in Stier marken (Uosteniïjk) een snel trein die óp weg was van Wenen naar Rome ep een goederentrein gelojien. Er werden twaalf per sonen gedood en 20 ernstig ge wond. De wagens van de «nel- trein schoven in elkaar. De ma chinist van de trein is nog niet gevonden. De stoker kon pas na uren werken met een snijbrander uit de cabine worden bevrijd. De goederentrein werd in de flank getroffen- Zeven doden ziin reeds geïdentificeerd. Het ziin allen Italianen. De andere vijf zijn vrouwen, op wie geen pa pieren zijn gevonden. LONDEN (Ass. Press). Ken neth de Courcy, hoofdredacteur van de „Intelligence Digest", zegt dat Rusland van plan is in Juli 1952 zijn eerste waterstofbom tot ontploffing te brengen. Volgens de Courcy is de bom ontwikkeld door Bruno Ponte- corve, de afvallige geleerde, die in Augustus van het vorige jaar uit Engeland vluchtte. LONDEN (Ass. Press). Op het Buckingham Paleis is gister avond een bulletin uitgegeven, waarin wordt meegedeeld, dat koning George VI „een rustige dag heeft gehad en wat voedsel tot zich heeft genomen". Het was het vijfde en meest bemoedigende bulletin sedert de doktoren Zondag de longoperatie uitgevoerd hebben. WADDINXVEEN. Gistermid dag is de 63-jarige Waddinxveen- se meubelfabrikant de heer O. A. H. Matse te Waddinxveen met zijn auto in het water van de Gouwe gereden en verdronken. Twee personen, die zich onmid dellijk te water begaven, slaagden erin een portier van de gekan telde auto te openen, een derde bracht de bestuurder op de kant. Twee artsen, die onmiddellijk aanwezig waren, pasten kunstma tige ademhaling toe, hetgeen ech ter niet mocht baten. De auto werd met behulp van een kraanwagen op het droge gebracht. 's-GRAVENHAGE. In de in ternationale pers wordt thans ge speculeerd over de mogelijkheid van een nieuw initiatief van Sowjet-Russische zijde ten aan zien van de hangende problemen tussen West en Oost, en speciaal met betrekking tot de eenmaking van Duitsland. Zo stelt Andre Fontaine in „Le Monde" met name als mogelijk heid, dat de Russen opnieuw een conferentie van de Grote Vier zullen voorstellen althans her vatting van de besprekingen der plaatsvervangers in het Palais Rose te Parijs. Een dergelijke verwachting is VRIJWEL IEDER GEZIN LUISTERT Op de Rijksbegroting 1952 is f 19.492.311 uitgetrokken als bij drage aan de binnenlandse en de wereldomroep. In de stijging t.o.v. 1951 met bijna 3, millioen gulden is 2 mil lioen begrepen voor zenderhuur van de Nozema. Totnogtoe werden de exploitatiekosten der zenders door PTT rechtstreeks in minde ring gebracht op de door deze dienst geïnde luisterbijdragen. Hoewel de laatste jaren de uit gaven voor de radio belangrijk beneden de opbrengst der luister bijdrage zijn gebleven, was het reserveren van de overschotten hoogst noodzakelijk, daar de on kosten, gezien de snel veroude rende apparatuur, in snel tempo stijgen terwijl de toeneming van het getal betalende luisteraars binnenkort tot staan zal komen, daar thans vrijwel elk Nederlands gezin over een toestel of distri butieaansluiting beschikt. Intus sen werd het tekort van 2,6 mil lioen, dat in de loop van 1947 bij de omroep was ontstaan, in 1950 geheel ingelopen. ook geuit door de correspondent te Bonn van het te Hamburg ver schijnende weekblad „Die Welt am Sontag". Volgens deze corres pondent zou een Russisch voor stel tot een conferentie van de Grote Vier te Berlijn, in aanwe zigheid van Stalin, niet onmoge lijk zijn. Ook de te Berlijn verschijnen de, onder Westelijk toezicht staan de „Tagesspiegel" acht een nieuw Russisch voorstel voor een con ferentie van vier mogelijk. WASHINGTON (A.P.). Pre sident Truman heeft gisteren een order getekend waarbij voor civiele regeringsorganen veilig heidsregels worden gesteld om te verhinderen dat gegevens uitlek ken die van belang kunnen zijn voor politieke vijanden. Tegelijk verscheen er een ver klaring van de president, waarin hij zegt dat het enige doel van de order is te waken tegen open baarmaking van inlichtingen, waardoor de veiligheid van de Ver. Staten wordt geschaad, maar het doel niet is inlichtingen ach ter te houden, welke niet met de nationale veiligheid in verband staan. Het Amerikaanse volk heeft recht op inlichtingen om trent zijn regering, en deze order SLECHTS DRIE GEWONDEN ROME (A.P.). De expres- trein TurijnRome is gisteren in de nabijheid van Livorno ont spoord. Een deel van de trein stortte naar beneden en kwam op de spoordijk terecht. Slechts drie personen zouden zijn gewond, van wie een zwaar. LONDEN (A.P.). De Britse premier Clement Attlee heeft gisteren zijn voornaamste mede werkers bijeengeroepen om te be raadslagen, of Groot Brittannië zich dient te verzetten tegen het besluit van Perzië, al het Britse olie-personeel, dat zich nog in Abadan bevindt, binnen een week uit te wijzen. Indien tot verzet wordt beslo ten, zou dit de vraag doen rijzen, of er militair geweld moet wor den gebruikt om de Britse invloed in Abadan te beveiligen. ROTTERDAM. Enige tijd ge leden werd bij de debarkatie van de „Westerdam" te Rotterdam een Zwitserse dame aangehouden die in het bezit bleek te zijn van ruim 20 goudstaven, die een waarde vertegenwoordigen van f 120.000 a f 130.00. Behalve de vrouw, de 48-jarige G. C.-V., die uit Zwitserland komt werd nog een Amerikaan aange houden, de 50-jarige H. E. R. Voor de rechter-commissaris heeft de vrouw verklaard de kof fers waar het goud tussen dub bele wanden verborgen zat, van R. in ontvangst te hebben geno men. Zij ontkent geweten te heb ben wat zich in de koffers had bevonden. De Amerikaan legde voor de rechtercommissaris een volledige bekentenis af. Hij ver klaarde te New York het goud in de koffers te hebben gedaan. Assistentie zou hij daarbij niet hebben gehad. Deze zaak zal te Rotterdam worden behandeld. bevat dan ook, noch direct, noch indirect, enig element van cen suur. De order heeft alleen be trekking op regeringsautoriteiten en ambtenaren. Er zijn geen strafmaatregelen in opgenomen en niet wordt getracht beperking op te leggen aan pers of radio. HET CONTACT IN KOREA TOKIO (A.P.) Het geallieer de opperbevel heeft gisteravond aangeboden de besprekingen met de communisten vandaag in Kae- song te hervatten, niettegenstaan de het feit, dat de communisten gisteren uit de vergadering zijn weggelopen. LONDEN. Gistermorgen is te Londen de tweede vergadering gehouden van de parlementaire conferentie over een wereldrege ring. De conferentie wordt bijge woond door 300 gedelegeerden uit 22 landen. Het doel is een hand vest voor een wereldregering op te stellen. De directeur van de K.L.M., dr. Albert Plesman, riep de confe rentie op het hoofd te bieden aan de „uitdaging van de atoom energie". Over vijftien jaar, zo zeide hij, zou de atoomenergie in dienst ge steld zijn van de mensheid. Alle vervoersmiddelen, ook de lucht vaart bijvoorbeeld, zou atoom energie gebruiken. Dr. Plesman stelde de instel ling van een internationale be groting voor waaraan ieder land zou bijdragen. IN GELDERSE ACHTERHOEK HENGELO. De rijkspolitie te Hengelo (Gld.) heeft zeer waarschijnlijk de hand gelegd op een uitgebreid smokkelcomplot in de Gelderse Achterhoek. De zaak kwam aan het licht toen Zaterdagmiddag te Hengelo een auto in beslag werd genomen die niet van de vereiste papieren was voorzien. Vermoed werd dat deze auto was gebruikt voor het smokkelen. Er werden uitgebrei de maatregelen genomen. Als resultaat hiervan werden Maan dagmorgen door de rijkspolitie twee personen aangehouden. Een ervan wordt voor de leider van het smokkelcomplot aangezien. Hij is een sinds jaren ondergedo ken en tijdens de bezetting be rucht SS-er. De rijkspolitie nam de auto waarin deze mannen re den in beslag, benevens smokkel waar voor een waarde van onge veer duizend gulden. Een derde inzittende nam de vlucht. Wel werden verscheidene waarschu wingsschoten gelost, maar de man wist te ontkomen. Verwacht wordt dat nog ver scheidene arrestaties zijn te ver wachten. In hel Julianakamp te Kijkduin werd Dinsdagmiddag het commando van het Vrouwelijk Hulp Korps overgedragen door de waarnemend commandant, kapitein Mevr. N. Bloemen- daal aan majoor Mej. A. Halbesma. Het défilé voor de nieuwe commandant; van links naar rechts: It. gen. D. C. Buurman van Vreeden, majeer Mej. A Halbesma, nieuwe commandant cn de scheidende waarnemend commandant, kapitein Mevr. N. Bloemendaal. e I

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1951 | | pagina 1