Toestand in slagersbedrijf
is weinig bevredigend
Philips gaat gramofoon-
platen maken in Baarn
Afrika vraagt de aandacht
éA.b.d]
Australië wil geen verbod
van communistische partij
BANDJIR OVER JAVA
Beursoverzicht
ragen reed
rmsloot
De verklaringen
van Washington
Worstmakende slagers zijn in het voordeel
RADIO
.Prof. van der Leeuw-prijsvoor muziek
Kansen voor onze export
BUITENLANDS OVERZICHT
door Leo Broeksmit
WOENSDAG 26 SEPTEMBER 1951
aan Uw
tralende
wasgoed
l
-T thans
,$38 ct
ka
ikbaar stellen van
i bedrag van drie-
;n en vrijstelling
zou hebben
mtkende dat ech-
ste.
van de president
:hte aan het slot
gzitting aan het
gen, mislukte vol-
wat ze verklaren
Hushka, die ove-
spraakzamer was
„Van al die ar-
ik niets."
gebrek aan waar-
i deze geslepen vos
ens de zitting al
gebleken, dat nie-
er deze woorden
Overal heeft hii
igstijd voorgesteld
t illagaal werker,
itastische verhalen
iver zijn activiteit,
zelfs dat hij agent
t Service was
;uigen had dat ont.
t hij „servies" zei.
r vertelde hij, dat
een vouwboot had
legale tochtjes naar
tijdens de zitting
is al gebleken dat
3e over een water -
eschikken voor het
ar onbezet gebied.
N AARDEWERK
itermorgen is op de
n Ede en de Klomp
'achtauto met aan-
in de N.V. Janssens
uit Venlo, komen-
;richt op weg naar
riet een lading van
aardewerk van de
[geweken en in de
ind.
er kroop ongedeerd
de vrachtauto werd
nd evenals de la-
keer in beide rich-
ond door de ravage
000 VOOR
IOTHEKEN
bare leeszalen en
zal in 1952 f610.00
ijn (v. j. f545.200),
rnnen overgaan tot
van één algemeen
filialen.
uitgetrokken voor
ilwerk en f 20.000
aan Nederlands
tact, en, voor het
;t Nederlands Ge
en wetenschappe-
op het gebied der
(Van onze diplomatieke
medewerker)
DE GROTE DRIE, Acheson,
Morrisson en Schuman, gaven na
hun overleg in Washington twee
verklaringen uit, die voor Europa
van werkelijk historische beteke
nis z;jn te noemen.
Voor het eerst erkent ook En
geland het gewicht en de nood
zaak van het Schuman plan en
van een Pleven-plan tot verdedi
ging van Europa met medewer
king van Duitsland. Alsmede van
een gemeenschap tussen de vaste-
landse mogendheden van dit we
relddeel. liiigeland wil zelfs in
alle fasen van ontwikkeling dier
gemeenschap die dus zeker van
economische en militaire aard zal
zijn er de engst mogelijke ban
den mee hebben. Duidelijk ver
klaart Engeland zich hier ook Eu
ropese mogendheid. Het aan
vaardt, dat de vastelands West-
Europeanen sneller, eerder gron
diger en meer eenmaking van hun
belangen nastreven en nel zai
als de verklaring redelijke zin
heeft die ontwikkeling niet
meer remmen en dwarsbomen.
De gedachte van Eisenhower,
onlangs tegen Amerikaanse sena
toren uitgesproken, dat Europa
hoe eerder hoe beter een federale
unie moet worden, kan na Wash
ington ten dele een werkelijk
heid worden in een niet al te
lange toekomst.
Voor Duitsland is het resultaat
van Washington van verstrekken
de en verheugende beteKcms.
West-Duitsland althans herkrijgt
zijn souvereiniteit. Het bezettings
statuut verdwijnt. Een vredes
verdrag is met mogelijk zolang en
omdat Rusland Duitsland ver
deeld houdt. De Europeanen aan
de overzij van het ijzeren gordijn
zijn dus in Washington niet ver
geten, noch afgeschreven. Het zal
geen vrede zijn m dit werelddeel,
zolang niet dat ijzeren scherm is
opgetrokken. Vooralsnog zal een
overeenkomst der Westelijke Gro
te Drie met Bonn de plaats inne
men van een vredesverdrag. Bij
die overeenkomst zal de Duitse
Bondsrepubliek rechtsgelijkheid
krijgen met de andere Europese
mogendheden. De Grote Drie be
houden zich slechts bijzondere
rechten voor nopens legering en
bescherming van hun troepen in
West Duitsland, nopens Berlijn en
nopens Duitsland als geheel (de
politieke betrekking en dus met
de Sovjets). De geallieerden heb
ben derhalve bij de bepalingen
van hun speciale voorrechten, af
gezien van het caoutchouc-artikel
dat in Bonn zozeer gevreesd werd
en waardoor zulk een „overeen
komst" niet enkel voor Bonn,
maar ook voor de plaats van West"
Duitsland in West Europa, en je
gens Oost-Duitsland weinig of
geen waarde zou hebben gehad.
In de verklaringen van Wash-
intong klinkt ook een toon door
van beheerste rustige, maar be
sliste zekerheid. Het zijn indruk
wekkende documenten van Wes
terse eensgezindheid en in die
eendracht weet dit vrije Westen
zich sterker dan het wereldcom
munisme. Voor het eerst sedert
de rampzalige Azië-politiek heeft
men weer de indruk, dat het vre
desoffensief in de hand is van de
grote vrije democraten en aan
Moskou is ontglipt. Het onver
wachte, bijna demonstratieve af
treden van de bejaarde en ver
moeide George C. Marshall beves
tigt nog eens Gromyko's neder
laag in San Francisco en het suc
ces der Grote Drie in Washington.
Het lijkt op een: „Laat nu nu
het westen niet meer in onmid
dellijk levensgevaar is uw die
naar in vrede gaan". Hiermee is
niet gezegd, dat er nu geen vuil
tje meer aan de lucht is. Politieke
verdeeldheid maakte plaats voor
eendracht en initiatief. Maar dat
betekent nog geen militaire pa
raatheid. Ook de eendrachtig en
rechtvaardig gewilde vrede is
zonder militaire paraatheid niet
veilig. Maar daarover o.m. gaat
het nu in Ottawa en op deze
plaats zal het daarover gaan de
volgende week. Waarschijnlijk
tenminste, want Moskou zal zich
wel niet zonder meer in de verde
diging laten dringen.
In 1949 werd in het slagersbe
drijf voor een bedrag van ca.
f 450.000.000 omgezet. Het aantal
vestigingen bedroeg in dat jaar
10.434, zodat per vestiging ge
middeld f 43,128 werd omgezet,
llooreengenomen kan het bedrijf
met een omzet van f 60-000 en
meer rendabel worden genoemd,
in deze zin, dat de ondernemer
en eventueel zijn medewerkende
huisgenoten een behoorlijke be
loning voor de door hen gepres
teerde arbeid ontvangen en daar
enboven nog een kleine overwinst
resteert. De gang van zaken in de
gehele bedrijfstak kan dus weinig
bevredigend worden genoemd.
Daar de bruto winstmarges in
hot slggersbedrijf niet onbelang -
rijk uiteenliepen, heeft het Eco
nomisch Instituut voor de Mid
denstand nagegaan wat daarvan
de oorzaak kon zijn. Geconclu
deerd werd. dat de hoogte van 't
bruto winstpercentage o.a. ver
band hield met de mate, waarin
de slager zelf worst en fijne vlees
waren bereidde. Daar het worst
maken in eigen beheer ook extra
kosten met zich brengt, vooral op
het gebied van de investeringen
(worstmachines) zijn ook gemid
delde kostenpercentages van sla
gerijen waarin geen, weinig en
veel fijne vleeswaren werden be
reid, berekend.
In de slagerijen, onderscheiden
naar de mate van fabricage van
worst en fijne vleeswaren, res
teert een economisch resultaat
van resp- 0-10.5, 1.4 en 2.4
Dat de eerste groep hier beter te
voorschijn komt dan de tweede
groep moet worden toegeschreven
•aan de omstandigheid dat een
tweetal grote zaken in de eerste
groep, de bedrijfsuitkomsten gun
stig beïnvloedt. De vorengenoem
de percentages geven slechts ge
middelden weer; in elke groep
komen zowel bedrijven met po
sitieve als met negatieve resul
taten voor.
Het percentage gunstig wer
kende bedrijven neemt echter
met de worstmakerij toe, zodat
in ieder geval kan worden ge
zegd, dat een slager-, die ziin vak
kennis vergroot en overgaat tot
het zelf vervaardigen van fiine
vleeswaren en worstsoorten, bij
voldoende afzetmogelijkheid, een
grotere kans op bevredigende
bedrijfsresultaten heeft dan zijn
vakgenoot, die in dit opzicht pas
sief is. Hot is tevens gebleken, dat
de loonkosten bij worstmakende
slagers niet noemenswaard ho
ger zijn dan bij de niet-worst-
makeride, hetgeen er op duidt,
dat de eerste oen meer efficiënte
arbeidsorganisatie hebben.
De loonkosten, uitgedrukt m de
totale kosten, variëren van ge -
ESPERANTO EN DE
TOEPASSING ERVAN
De internationale taal het Espe
ranto is in het afgelopen seizoen
weer op vele plaatsen in toepas
sing gebracht. Het 36e internatio
nale Esperantocongres van de
Universala Esperanto Asocio,
waaraan 2000 esperantisten uit 40
landen deelnamen, werd te Mün-
chen gehouden. Er werden protes
tantse en katholieke godsdienst
oefeningen gedeeltelijk in het Es
peranto gehouden. Tegelijk met
dit congres is het 23e Internatio
nale Katholieke Esperantocongres
gehouden, alsmede het 21e Espe
ranto Blindencongres. Het 37e
u.e.a.-congres zal het volgende
jaar te Oslo worden gehouden.
Ook in ons land was deze zo
mer weer een internationale bij
eenkomst van esperantisten en
wel te Soesterberg: er waren
deelnemers uit België, Frankrijk,
Zweden, enkele IJslanders en Ne
derlanders.
DONDERDAG 27 SEPT. 1951
HILVERSUM I, 402 m-: 7.00
AVRO, 7.50 VPRO, 8.00—24.00
AVRO-
7.00 Nieuws; 7.15 Gramofoonmu-
ziek; 7.50 Dagopening; 8.00 Nieuws
8-15 Gramofoonmuziek; 9-00 Mor
genwijding; 9.15 Gramofoonmuz.;
9-30 Waterstanden; 9.35 Gramo-
foonmuziek; 10.30 Antwoordman;
10.45 Gramofoonmuz.; 10.50 Voor
de kleuters; 11.00 Omroeporkest;
11.45 Voordracht; 12.00 Metropole
orkest; 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingcn; 12.33 In 't spion-
ttfUe; 12.38 Gramofoomnuziek;
13 00 Nieuws; 13.15 Mededelingen
en gramofoonmuziek; 13.20 Orgel
en accordeon; 13-45 U kunt het
geloven of niet; 13,50 Orkestcon
cert; 14.20 Causerie; 15.00 Voor
de zieken; 1600 Van Vier tot
Vijf; 17.00 Voor de jeugd; 17.40
Gvamofoonmuziek; 17-50 Rege
ringsuitzending: 13.00 Nieuws;
1815 Sportprobiemen; 18.30 Amu
sementsmuziek; 19.00 De lucht
machtoefening Cirrus; 19.10 Gra
mofoomnuziek; 19-45 „Geestelijke
weerbaarheid", causerie; 20.00
Nieuws; 20.05 Actualiteiten; 20-15
Radio Philharmonisch orkest en
solist; 21.25 Vocaal dubbelkwar-
tet; 21.40 Wereldsensaties: De
dood van de duivel, hoorspel; 22.15
Gramofoomnuziek; (In de pauze;
gesproken brief uit Londen); 23.00
Nieuws; 23.15 Sportactualiteiten;
HILVERSUM II. 298 m.: 7.00
KRO; 10.00 NCRV; 11.00 KRO;
14.00—24.00 NCRV-
7.00 Nieuws; 7-15 Ochtendgym
nastiek; 7.30 Gramofoomnuziek;
7.45 Morgengebed en liturg, ka
lender; 8.00 Nieyws- en weerbe
richten; 815 Gramofoomnuziek;
9.00 Voor de huisvrouw; 9.40
Schoolradio: 10-00 Gvamofoonmu
ziek; 10.15 Morgendienst: 10.45
Orgelconcert; 11-00 Voor de zie
ken; 11.45 Gramofoonmuziek;
12.00 Angelus; 12-03 Gramofoon
muziek: (12.3012.33 Land- en
tuinbouwmededelingen);. 12.55
Zonnewijzer; 13.00 Nieuws en
kath. nieuws; 13.20 Gramofoon
muziek; 13.35 Pianorecital: 1400
Promenade orkest en solisten:
14.45 Voor de vrouw: 15.15 Gra
mofoonmuziek; 15.30 Vocaal
kwartet; 1600 Bijbellezing; 16.45
Gramofoonmuziek: 17-00 Voor de
jeugd: 17.30 Kamerkoor; 18 00
Verzoekprogramma; 18.30 De
stem van dc Chr. vakbeweging:
18.45 Leger des Heilsmuziek: 19.00
Nieuws; 19.15 Levensvragen van
allerlei aard en een pastoraal ant
woord; 19-30 Muzikale causerie;
19.40 Radiokrant; 2000 Nieuws;
20.05 Gramofoonmuziek; 20.45
„Waarom ik geen misdadiger
ben", causerie; 21.05 Zwerftocht
door het verre oosten; 21.15. Ka
merorkest en solist: 22.15 Buiten
lands overzicht; 22.35 Gramofoon
muziek; 22-45 Avondoverdenking;
mofoonmuziek.
AMSTERDAM 25 Sept. De
belangstelling voor cultuuraande
len was ook vandaag niet bijster
groot. Vanmorgen is het verslag
over 1949/50 van de Deli-maat-
schappii verschenen, doch de ge
publiceerde cijfers en beschouwin
gen van de directie waren in te
kleine kring bekend om van veel
invloed op de koers tc kunnen
zijn. De verklaring van dr Ruhm
in Oost Sumatra, waarin hij de
naleving der ronde tafel confe
rentie overeenkomst bepleitte en
op de noodzakelijkheid van bui
tenlands kapitaal voor Indonesië
wees, beoordeelde men ter beurze
belangrijk en gunstig. Van een
werkelijke invloed op het koers-
peil viel echter weinig te bespeu
ren. De meeste cultuurfondsen
sloten een fractie beneden giste
ren.
De vaste stemming voor Staats
fondsen was verdwenen. Investe
ringscertificaten cn obligaties Ne
derland werden vrij behoorlijk
verhandeld, doch tegen lagere no
teringen, waarbij de gisteren be
haalde winst grotendeels verloren
ging. Het agio voor dollarwaarden
blijft inkrimpen, vandaag van
12'A procent tot ruim 11 procent.
Ook de dollarobligaties waren
over het algemeen luier.
Bij de industriefondsen hadden
Unilever vrij veel aanbod te ver
werken, waardoor dc koers 4
punten daalde tot 232. In Kon.
Olies was de handel gering en 't
hoofdfonds sloot nauwelijks prijs
houdend. De overige industrie
fondsen lagen in doorsnee eerder
wat luier.
Rijksstudietoclagcn
Op de Rijksbegroting 1952 is
f 80.00n uitgetrokken voor Rijks
studietoelagen aan gedemobili
seerde militairen, f 35.000 voor de
zgn. Maiino-studenten uit Indo
nesië en f 104.000 voor studenten
uit de West.
middeld 63.3 in de onderne
mingen met. een omzet van min
der dan f 20.000 tot 52-8 o/o van
de totale kosten in ondernemin
gen met een omzet van meer dan
f 175 000- Uit de gegevens blijkt
hoezeer overigens verwante sla
gerijen afwijkingen in haar kos
tenstructuur kunnen vertonen.
Een geheel nieuw element is de
berekening van de exploitatiekos
ten per 100 kg verwerkt vlees
met been.
Het is gebleken, dat de exploi
tatiekosten per 100 kg variëren
van f 51.64 tot f 61.24 bij een ge
middelde van f 68.11.
Deze verschillen vindon hun
oorzaak in de grootte van de
omzet, dc grootte van de vesti
gingsplaats, het percentage uit
breng, het percentage worstmake-
rij, de standing van de zaak, de
omvang, de samenstelling en de
beloning van het personeel, de
huisvestingskosten enz.
Vele slagers zullen nauwelijks
vermoeden dat zij voor elk kg-
verwerkt vlees en been 52 a 81
cent aan ko-sten in rekening moe
ten brengen, willen zii hun be
drijf gaande houden- Calculaties
als deze zullen prijsbederf kun
nen tegengaan; zij zijn onmisbaar
voor een verantwoorde prijs
zetting.
MEER STEUN VOOR
OPLEIDING
GEZINSVERZORGSTERS
Minister Rutten heeft aange
kondigd dat in het komende jaar
de steun aan een aantal interna
ten voor de opleiding van gezins
verzorgsters zal worden vergroot.
Het voor 1951 uitgetrokken be
drag van f 20.000 is tot f 60.000
verhoogd.
155.000 gulden is uitgetrokken
als Riikssteun voor het vormings
werk 'dat voor 5000 meisjes wordt
verricht door het Kath. Centraal
instituut ter verzorging van de
Mater Amabilis-scholen en het
nationaal Centrum Vorming be-
drijfsjeugd.
In de V'emarkthallen te 's-Hertogenbosch zijn de vierde
nati Mie wedstrijden voor het Rode Kruis Korps gehouden.
Elf ploegpn clie de provincies vertegenwoordigden alsmede de
■winnaar 1950, hebben hun prestaties gemeten. Lt.-generaal
b.a. L. H. van Oyen, commandant van het Rode Kruis Korps,
constateerde dat het gehalte van deze vierde nationale wed
strijd aanmerkelijk hoger ligt dan in de voorgaande jaren.
Een groen Rode Kruis-helpsters uit IJmuiden demonstreert
haar handigheid in gewondenverzorging.
BAARN. Nog deze maand
zal aan dc Torenlaan in Baarn
het laboratorium in gebruik ge
nomen worden van een nieuwe
tak van Thilips-bedrijvigheid:
Philips phonografische industrie,
waarvan dc fabriek hier volgend
voorjaar op volle loeren zal
gaan draaien.
Hoewel het bedrijf zich of
ficieel gezegd zal bezighouden
met de ontwikkeling, de fabri
cage en de verkoop van geluids-
Op de Jaarbeurs is door de sa
menwerking van het koninklijk
instituut te Amsterdam, het Afri-
ka-instituut te Rotterdam en de
economische voorlichtingsdienst
een zgn. Afrikadag gehouden.
Mr. Geveke betoogde, dat er
alle reden is om nu m het bijzon
der de aandacht op Afrika te ves
tigen. Afrika dat vroeger als een
onvruchtbaar land werd be
schouwd, is nu mede door de
vooruitgang van de techniek geen
In Kasteel Oud Wassenaar is
Zaterdag prof. dr. C. J. Gorter
van de Leidse Universiteit ge
huldigd, die 70 jaar is gewor
den en met emeritaat gaat.
Tijdens de afscheidsreceptie,
die werd bijgewoond door de
oud-assistenten van de hoog
leraar, bood dr. F. Hengeveld,
kinderarts te Rotterdam en de
eerste en oudste assistent, na
mens allen een schilderij aan.
Het portret van prof. dr. C. J.
Gorter, geschilderd door de
Haarlemse kunstschilder Kees
Verwey.
land meer dat vergeten kan wor
den. Het is het land van de toe
komst geworden, vele havens zijn
in aanbouw en het probleem van
de droogte is nagenoeg geheel op
gelost door grote stuwdammen en
ïrrigatiewerkeil. De insectenpla
gen worden met de modernste
middelen bestreden, zodat de
oogsten in het geheel niet of zeer
weinig meer worden aangetast.
Deze verandering doet een grote
vraag naar machines ontstaan
voor de verhoging van de pro
ductie. De koopkracht zal natuur
lijk m grote mate toenemen en
daarom is het de taak van Neder
land om niet achter te blijven
met het oog op de export. Ons
land is in ae naoorlogse jaren
wat op de achtergrond gebleven
door weinig of geen aandacht te
schenken aan de voor ons zo be
langrijke exportspreiding. Als Ne
derland dc grote mogelijkheden
in Afrika wil benutten, verdient
het aanbeveling, dat men zich
aanpast aan de eisen welke wor
den bepaald door een aantal zeer
uiteenlopende factoren zoals kli
maat, godsdienst, beschavings
peil, koopkracht enz. Nu moet
men ook niet denken, dat men
alle goederen die men elders niet
kan verkopen, in Afrika kan in
voeren. Dit is een grote misvat
ting. Afrika biedt ook vele kan
sen voor ervaren Nederlandse
werkkrachten met tropenervaring
in cultures en bosbouw. De uit
voer van ons land is in vergelij
king met voor de oorlog met het
achtvoudige verdubbeld.
Prof. Bosman, ambassadeur
van de Unie van Zuid-Afrika, zei,
dat de economische ontwikkeling
van Afrika onmogelijk in dit
tempo kan doorgaan, tenzij gro
tere buitenlandse kapitalen in de
Unie belegd worden. Nederland
moet zorgen dat het zijn aandeel
krijgt in de economische opbloei
van Zuid-Afyika en de a.s. ont
wikkeling van het donkere con
tinent.
(Advertentie)
iVVv^ Gqpr.esmiddel tegen
huidaandoeningen.
Doet de jeuk bedaren en
doodt dc ziektekiemen, zodat i
dc huid zich kan herstellen.
dragers in de ruimste zin des
woords gaat het voorlopig aller
eerst om gramofoonplaten. Van
een bijzonder soort uiteraard.
De „minigroef'-platen die hier
gemaakt worden, meten slechts
17 qjxi in doorsnede tegen een
normale plaat 30, maar hebben
dezelfde speelduur van vijf mi
nuten per zijde. Zii kunnen met
een lichte opnemer worden af
gespeeld op de bestaande appa
ratuur met een draaisnelheid
van 78 toeren per minuut Deze
nieuwe combinatie van mogelijk
heden werd bereikt door ge
bruik te maken van de techniek
der langspeelplaten: uiterst fijne
groeven honderd per centi
meter en geluidstrillingen,
die in microns worden gemeten.
De fabricage eist een hoge mate
van precisie-arbeid en verfijnde
galvanoplastiek. In tegenstelling
met de kortelings eveneens door
Philips op de markt gebrachte
langspeelplaten, zijn echter geen
draaitafels met een snelheid van
33 1/3 toeren noodzakelijk voor
de „minigroef'-platen, die boven
dien onbreekbaar zijn nagenoeg
ruisvrij en die een minimum
aan opbergruimte vragen,
Philips wil in Baarn een cen
trum van internationale activi
teit op dit gebied vestigen, waar
voor bereids sedert 1950 orga
nisaties werden opgebouwd in
Frankrijk, Oostenrijk, België,
Duitsland, Canada en Columbia,
terwijl zii in Zweden, Zwitser
land, Denemarken en Spanje in
voorbereiding zijn. Men hoopt
binnen een afzienbare tijd de
Philips-platcn in al deze landen
aan de markt te brengen. Er is
reeds een uitgebreid repertoire
opgenomen van binnen- en bui
tenlandse toonkunstenaars.
Staatssecretaris mr. Cals heeft
dez.cr dagen bekend gemaakt
dat Philips' phonografische in
dustrie een jaarlijkse prijs van
3000heeft uitgeloofd voor
het beste muziekwerk van een
Nederlandse componist. De prijs
zal de naam van wijlen prof, dl'.
G. van der Leeuw dragen.
Inlichtingen verzocht over
vermiste Engelse matroos
AMSTERDAM De Hoofd
commissaris van Politie te Am
sterdam verzoekt elkeen die meent
inlichtingen te kunnen geven om
trent de tegenwoordige verblijf
plaats van William Richard
Hughes zich te wenden tot de
hoofdstedelijke vreemdelingen
politie.
Hughes, geboren 24 Maart 1923
te Holyhead (Engeland), heeft in
December 1950 zijn in de Amster
damse haven liggende schip ver
laten om te gaan passagieren en
is sindsdien spoorloos.
AUTO TEGEN BOOM
1 dode
Gisternacht keerden drie per
sonen uit Harderwijk, de heren H.
Bloksma, T. de Pauw en P. de
Pauw per auto terug naar Har
derwijk. Tussen Nunspeet en
Hulshorst sprong een band, waar
door de auto in volle vaart tegen
een boom reed. De heer H. Bloks
ma werd onmiddellijk gedood; de
beide anderen werden zeer zwaar
gewond. De slachtoffers werden
overgebracht naar een ziekenhuis.
De toestand was gisterochtend
nog zeer ernstig.
Het pogen van de liberale
Australische Regering het com
munisme in dit land krachtig te
gaan bestrijden, heeft tot nu toé
niet veel resultaat opgeleverd.
Toen de socialistische meerder
heid bij de December-verkiezin-
gen van 1949 verslagen werd en
de liberalen cn boeren het be
wind aanvaardden, was een van
de eerste maatregelen, welke de
liberale premier Menzies aan
kondigde, een krachtige strijd
tegen het communisme. Onbe
grijpelijk was dit niet, want het
was in de na-oorlogse jaren wel
heel duidelijk gebleken, dat de
communistische minderheid, door
een niets ontziende terreur, voor
al in de havensteden, een be
langrijke politieke macht uit
oefende. Zijn voorganger, de so
cialistische premier dr. Evatt,
zag meermalen zijn buitenlandse
politiek gedwarsboomd, door
communistische havenstakingen.
Wy Nederlanders, weten daar
van mee te praten, uit de da
gen, dat de communistische ar
beiders in Australië de Neder
landse schepen boycotten, als
wij in onze Indonesische poli
tiek niet dansten naar het pij
pen van de communisten. De
socialisten traden tegen deze
communistische arrogantie veel
te zwak op en dit was ook een
der oorzaken, waardoor een be
langrijk deel van de Australische
kiezers zijn stem niet meer aan
Labour gaf. Een van de eerste
daden van de liberale regering.
Menzies was dan ook, een wet
uit te vaardigen, de z.g. „Com
munist Party Dissolution Bill',
welke het bestaan van een com
munistische partij legaal onmo
gelijk maakte. Het Lagerhuis
aanvaardde deze wet en zelfs
de Senaat, waar toen nog een
socialistische meerderheid was.
Maar zowel de communistische
partij, als de vakbonden legden
zich bij deze parlementaire be
slissing niet neer en brachten de
zaak voor het Hooggerechtshof,
dat besliste dat deze wet in strijd
was met de Grondwet, welke aan
alle Australische burgers een
vrije politieke organisatie waar
borgde. Na deze beslissing was
er voor het Kabinet Menzies nog
maar één uitweg, nl. deze maat
regel aan een referendum te on
derwerpen. Want de Grondwet
in Australia wijkt voor eeii be
slissing, welke het volk bii re
ferendum neemt: Welnu dit re
ferendum heeft j.l. Zaterdag
plaats gehad en is opnieuw een
nederlaag voor de regering-Men-
zies geworden. Want 2 millioen
Australiërs hebben zich uitge
sproken tegen deze wet en 13/4
millioen voor, zodat de wet,
welke practisch de communisti
sche partij in Australië verbiedt,
nu definitief van de baan is.
Ook het tweede verzoek van de
regering, haar bevoegdheid te
geven verdere maatregelen, te
nemen tegen de communisten,
welke door de defensie en de
veiligheid van het land geëist
worden, viel onder deze beslis
sing.
Nu zou het wellicht onvoor
zichtig zijn hieruit te conclude
ren, dat de meerderheid van 't
Australische volk niets voelt
voor een krachtige bestrijding
van het communisme. Reeds het
feit, dat de liberale en agrarische
groepen, terwijl zij deze bestrij
ding als punt één op hun pro
gramma hadden staan, de meer
derheid van de Australische kie
zers achter zich kregen, zou dit
immers weerspreken. Want niet
alleen in December 1949 kreeg
deze anti-communistische groep
een meerderheid bij de stembus,
maar ook toen in April j.l. de
regering Menzies algemene ver
kiezingen voor Huis en Senaat
afkondigde, om ook in de Senaat
de socialistische meerderheid te
breken, kreeg zi.i haar zin en
bereikte in beide huizen een ab
solute meerderheid.
Het ging ditmaal bij het refe
rendum echter niet om een be
strijding van het communisme
zonder meer, maar om de vraag
of men de communistische partij
in Australië het legale bestaan
onmogelijk moest maken door de
party officieel te verbieden. Er
waren er onder de aanhangers
van Menzies velen, die meenden
dat een dergelijke illegale com
munistische groep gevaarlijker
zou zijn dan een wettige, die in
het openbaar kon optreden en
wier acties dan ook voor het
land duidelijk controleerbaar
waren. Dit zelfde verschpnsel
zien we ook in ons land, zelfs in
leidende kringen van de K.V.P.,
waar men wel voorstander is,
om het communisme een aantal
vrijheden, waarvan ze in het
nadeel van de democratie en
onze parlementaire instellingen
misbruik van maken, te ontne
men, maar die ernstig waarschu
wen tegen een streven om het
communisme zonder meer te
verbieden. Zo zijn er ook velen
in Australië, die Menzies anti
communistische politiek wel wil
len steunen, maar die een ver
bod zonder meer strijdig achten
met de democratische grondrech
ten van het Australische geme
nebest en menen, dat wanneer
men deze weg opgaat, een ge
vaarlijke bres wordt gestoten in
dc aloude rechten, waardoor ook
andere partijen zich beschermd
voelen. Deze twee soorten be
zwaren, de principiële en de
meer tactische, vindt men terug
bij alle groepen, al blijkt juist,
dat b(j het katholieke bevolkings
deel van de ruim 8 millioen
Australiërs zijn er 1.6 millioen
katholiek en in hoofdzaak aan
gesloten bij de socialistische la-
bourparty men meer voelt
voor een verbod van het com
munisme zonder meer. Deze stro
ming onder de katholieken is dan
ook voor de Anglikaanse bis
schop van Goulborn, dezer dagen
aanleiding geweest openlijk te
waarschuwen tegen een verbod
van de communistische partij
zonder meer. Deze waarschuwing
van de Anglikaanse bisschop ging
gepaard met een nog al felle aan
val op de Katholieke Kerk, die
hij beschuldigde van een geeste
lijke onverdraagzaamheid en in
dit kader paste het voorstel Men
zies om de communistische partij
te verbieden. Rome, zo zeide
deze bisschop, heeft geen oog
voor de traditionele Britse vrij
heden en wanneer het referen
dum voor de regering Menzies
een succes zou zijn, dan was dit
een nederlaag voor de beste
Britse tradities en een overwin
ning voor de Rooms-Katholieke
Kerk.
We weten niet of dit anti
roomse geluid bij het referendum
van j.l. Zaterdag de doorslag
heeft gegeven! Het bewijst al
leen opnieuw, dat bij deze sau
vering van de communistische
partij door de Australische be
volking. nog andere motieven de
doorslag hebben gegeven, dan
alleen sympathie voor het com
munisme.
De minister-president Menzies
heeft dan ook na het bekend
worden van het referendum reeds
aangekondigd, dat de regering
nu andere maatregelen zal ne
men om de invloed van het com
munisme in Australië te beper
ken en dat hij hoopte, daarbij
de steun te zullen vinden van
de overgrote meerderheid van 't
Australische volk.
fAdvertentie
Dc was doet m'n vrouw, maar ik trees het
uel: Alkalivrij betekent niet. geschikt voor
allee en nog wat. Veilig toast U indien U
speciaal alkalivnj wast. Speciaal alkalivrij
voor wol is Echfalon en speciaal alkalivrij
voor zijde is VivaJon.
27 SEPTEMBER:
H. Cosnas en Diamianus
Ofschoon de geneeskunde
in deze na-oorlogse jaren een
grote vlucht heeft genomen,
zal toch iedere arts eerlijk
moeten toegeven, dat boven
de perfecte middelen steeds
nog God staat. En daarom zal
de arts, die niet alleen aan
het lichaam mgar ook aan
de ziel moet denken, zijn
patiënten aansporen om te
bidden, om op God te ver
trouwen. Dat deden ook de
heilige geneesheren Cosnas
en Damianus en zelf baden
zy met hun zieken mee. Zij
wisten hen tot die berusting
te brengen, die nodig is om
het kruis van Christus op
waardige wijze mee te dra
gen. Mogen onze artsen deze
geest bezitten tot kracht van
al hun zieken en daarom past
het ons op deze dag, die van
ouds een gewichtige gedenk
dag was voor de oude gilden
van de chirurgijns, een extra
gebed te storten voor goede
geneesheren, die echt ook
denken aan de ziel, die iedere
mens bezit.
IN DESERTO
FEUILLETON
27.
Vier dagen slaagde de vast
beraden dokter er in Oemar in
bed te houden, maar toen dwong
de patiënt de tegenstribbelende
verpleegster hem zijn kleren» te
geven en wandelde hii triom
fantelijk de tuin in. Hetty lag
in een ruststoel op de achter
galerij en haar vader zat naast
haar. Oemar voelde een warm
gevoel in zich opkomen, toen
het meisje hem met een dank
bare glimlach aankeek.
Zijn handdruk was als een
streling era als het niet. was om
haar vader, had hii haar in ziin
armen wjllcn nemen, haar van
zijn liefde willen spreken, zoals
hji tijdens die verschrikkelijke
afdaling had gedaan.
„Vader heeft mij verteld, hoe
jij me bii die oude tempel op de
Soenüara hebt gevonden. Ik heb
daar vreseiykp dagen doorge-
bracht..... en nachten." Ze hui
verde bii de herinnering. ..Ik
wilde daar orchideeën plukken
cn verstuikte mijn enkel locn ik
in een kuil stapte. Ik heb nog
geprobeerd om met mijn zak
doek een stevig verband te ma
ken. maar lopen kon ik er niet
mee. De eerste nacht was vrese
lijk. Het was koud en ik lag
daar alleen, terwijl om mij heen
alles stil werd.... op het gehuil
van dc jakhalzen na De tweede
dag heb ik schaduw gezocht
achter een stuk muur en 's mid
dags, toen do zon loodrecht
boven het plateau brandde, ben
ik onder een struik gekropen.
De dorst werd steeds erger en
■ik heb bladeren fi.ingekauwd om
niet te stikken. Toen de tweede
nacht kwam, wenste ik dat ik
maar spoedig mocht sterven.
Maar na eindeloze uren brak de
nieuwe dag aan en kreeg ik
weer een beetje hoop. Toen des
middags de zon voorbij het
hoogste punt was, voelde ik me
zo ellendig, dat ik onder de
struiken wilde blijven liggen.
Maar ik begreep, dat niemand
mij daar zou kunnen vinden en
ik had nog juist genoeg kracht
om mij naar de muur te slepen.
Nadien weet ik niets meer, tot
een vriendelijke inlander mij
warme melk iiet drinken."
„Dat was mjjn laatste bestel
ling," zei Oemar, ,Ik was 's mid
dags bjj hem geweest en toen
had ik ook al wat melk ge
dronken. De oude man moet wel
gedacht hebben, dat ik zijn hut
als een mclksalon beschouw."
Hij wilde de smartelijke uit
drukking van het gelaat van de
postdirecteur verjagen, die pijn
lijk herinnerd werd aan de
gruwelijke ontberingen, die zijn
dochter had doorgemaakt: Ver
hagen keek de jongeman ernstig
aan.
„Zonder jou, Oemar, zou ik
mijn dochter hebben moeten be
treuren,"
Zyn stem trilde, maar hij
dwong zich om op luchtiger toon
te vervolgen: „Jullie zijn geluk
kig allebei weer zo wat hersteld.
Ik zal morgen ons vertrek rege
len en dan geef ik morgenavond
een feestdiner ter ere van de
redder en de redding. Ik heb be
richt gekregen, dat mijn vrouw
ook weer op de been is na de
crisis, die de verschrikkelijke
spanning haar had bezorgd. Wij
hebben dus heel wat te vieren.
En na afloop van het feest héb
ben we een verrassig, niet waar,
Hetty?"
Ze knikte dankbaar en met
haar stralend gezicht voor ogen
ging Oemar n.aar zijn kamer.
Een diepe vreugde zong in zijn
hart. Hii was zo gelukkig, dat
hij er haast angstig van werd.
Was het wel mogelijk om zoveel
ongeschonden geluk te bezitten?
Maar de herinnering aan Hetty's
stralende ogen stelde hem ge
rust. Zi.i was een engel. Zij was
voor het geluk geboren» en hij
mocht er van mep genieten.
Drie vrolijke mensen reden
de volgende dag in de blauwe
cabriolet van de postdirecteur
naar Batavia.
„Jii blijft natupriyk vandaag
onze gast," verklaarde Verhagen,
maar Oemar wees dit aanbod
beslist of. Hij wilde nas na het
feest met Hetty spreken en als
hij de hele dag met haar samen
was. zou hii zich zeker ver
raden. Bovendien moest hij zich
verkleden en een heel belang
rijke boodschap doen.
„Ik heb namelijk ook een ver
rassing," zei hij geheimzinnig.
„Maar om acht uur in Concor
dia," waarschuwde Verhagen,
toen ze voor Oemars hotel stil
hielden.
„Geen politiecordon om het
Waterlooplein zou mii er van
daan kunnen houden, antwoord
de Oemar uit de grond van zijn
hart.
Fluitend liep hij de trap naar
zijn kamer op, neuriënd legde
hij zijn smoking klaar en onder
het mandien, proestend tegen de
golven water die hij over zich
uitgoot, zong hii jubelend het
„Asam kana", het lied van de
kanabloem.
Na de rijsttafel ging hij de
stad in voor zi.in geheimzinnige
verrassing, die in de ogen van
de juwelier niet zo geheimzin
nig was. Alleen toen hij de
namen opgaf, die in de ringen
gegraveerd moestpji worden,
meende Oemar een trek van
verwondering te ontmoeten,
maar dat kon wel verbeelding
van hem zijn.
Dc sociëteit Concordia, dp def
tigste club van Weltevreden, die
op het Waterlooplein wordt ge
flankeerd door de statige rege
ringsgebouwen bood een gezel
lige aanblik. In het midden van
de zaal was een aantal tafels
aaneen geschoven tot feestdis.
(Wordt vervolgd
