Nieuw Nederland startte gisteravond met de televisie-uitzending Mossadeq zal in komende dagen per vliegtuig naar V S. gaan Mijnindustrieraad contra Katholieke mijnwerkers Churchill valt Labour aan over oliekwestie DAGBLAD VOOR ALKMAAR veilig. (Vondel) Nederland voor de kijkdoos Unie een sta-in-de-weg? Talrijke autoriteiten werden gefascineerd door „kijkdoos" De Perzische oliekwestie Brits consul-generaal vertrekt Adenauer waarschuwt EN OMGEVING NHD) „Hocus-Pocus- Pilatus-Cals Dank aan Moskou? Amerikaanse troepen yoor Europa Na de opstand in Argentinië De toestanden in de Maurits Publicatie gelaakt Woordbreuk van regering Oefening Combine vandaag begonnen De strijd op Korea Heerlijk schuimend! Abonnementsprijs t 5,30 per kwartaal, f 1.77 per mnd., inclusief incasso. Advertentie-tarief per ?ditie 16 ct. per m.m., minimum f 2,50; In alle edities 26 et. per m.m., minimum f 4. familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m. Bij contract belangrijke korting. Directeur! M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits. Bankrelaties: Noorderbank, Nederl. Credietfoank Noordhollands Daqhlad HET EEIT VAN HEDEN Pagina 1 en 3 Woensdag 3 October 1951 46e Jaargang No 12283 Kantoren: HOORN, Draafaingel 59. tel. 4243. Grote Noord 77, teL 4362 K 2290; ALKMAAR, Ritsevoort 52, tel 2046, (2 lijnen), K 2200; DEN HELDER. Keizerstraat 89. tel 2800 K 2230; SCHAGEN. Molenstraat 52, teL 459 K 2240 (van onze parlementaire redacteur) BIJ EEN BESCHOUWING van de "Verhouding Nederland Indonesië, kan de slotsom lui den, dat ohasnks ..het confict" en zijn nawerking, toch de kie men van een nieuwe samenwer king te voorschijn zijn gekomen. Zoals in een vorig artikel reeds werd opgemerkt ,is hel geens zins eenvoudig om een antwoord te geven op de vraag, welke houding moet worden aangeno men ten opzichte van de Indo nesische wens om de Unie op te heffen. Men zou er op de eerste plaats van kunnen uitgaan, dat het op dit ogenblik dus nog te vroeg is om een oordeel uit te spre ken. Eers; wanneer de verhou dingen verder hebben doorge werkt, zou met vrucht kunnen worden nagegaan in hoeverre de feitelijke samenwerking klopte met het daartoe op de R.T.C. geschapen opbouw. Een dergelijke afwachtende houding ware ongetwijfeld ook een Indonesisch belang. Terecht heeft de „New York Times" er onlangs op gewezen, dat vooral Indonesië „voordeel zou kunnen behalen van een nauwe verbon denheid met de bronnen van welvaart en bekwaamheid die beschikbaar zouden zijn in de Unie" en ook toonde het blad oog te hebben voor de samen werking Oost-West die door middel van de Unie tot uitdruk king zou kunnen komen. Het gaat hier ook, aldus de ..New York Times" om het beëindigen van wat misschien een belang rijke proefneming had kunnen ziin in de internationale betrek kingen voordat dit een eerlijke kans kreeg". Hoewel men aan Nederlandse zijde ongetwijfeld gaarne van 't boven ontwikkelde standpunt zou zijn uitgegaan, wordt zulks toch moeilijk nu door het bezoek van prof Supomo duidelijk is geworden dat de wederpartij ernst wil maken met de ophef fing van de Unie. Daardoor werd de Nederlandse regering ge dwongen om ook harerzijds een voorlopig standpunt in te nemen, een standpunt dat in Indonesië niet gunstig is ontvangen, maar dat ons toch alleszins juist voor komt. De Nederlandse regering ver klaarde zich bereid om de kwes tie aan een gezamenlijke studie te onderwerpen en van de vruchten van die studie zal het dan afhangen of de regering al dan niet in een wijziging van de R.T.C.-overeenkomsten zou kun nen toestemmen. Dit standpunt gaat er terecht van uit dat de overeenkomsten met instemming van beide partijen gesloten zijn en dus bestaan. En eerst als men als vrucht van gezamenlijk be raad tot een andere regeling komt, is de weg voor die rege ling vrij. Van Indonesische zijde gaf men duidelijk te kennen dat de Nederlandse regering in de roos schoot. Indonesië zou wensen dat de opheffing van de Unie reeds bij voorbaat als voldongen feit werd aanvaard, maar opvattingen als deze zijn zeker niet in overeen stemming met regels van het in ternationale rechtsverkeer. Juist is voorts dat de Neder landse regering nu eerst eens wil weten wat Indonesië voor de R.T.C.-overeenkomsten in d" plaats zou willen stellen. Het is immers geenszins zo, dat de overeenkomsten zoals die er nu liggen, alleen maar voordelig voor Nederland zijn. Ook Indo- nesië heeft er belang bij en te genover dit belang zullen ook ;n gewijzigde overeenkomsten vooi delen moeten staan blijven voos Nederland. Bij dit alles blijft echter nog een belangrijke vraag open. die uiteraard niet in het naar buiten omschreven Nederlandse stand punt kon worden vermeld, maar die desondanks van beslissend belang is. Het is de vraag, naar de werkelijke reden voor de opheffing van de Unie. De officiële reden die van In donesische zijde yoor de ophef fing van de Unie is gegeven gaat ervanuit dat de Unie aan een goede samenwerking in de weg zou staan. Indien zulks inder daad het geval zou zijn ware het bepaald onverstandig om van Nederlandse zijde bedenkingen tegen een dergelijke opheffing e maken. Dan zou het dus zo zijn. dat. de wens om de Unie op te heffen aansloot bij de opbouwen de lijn die wij meenden te be speuren. Maar er is, zoals gezegd, ook altijd nog een neergaande lijn en nu is het grote bezwaar dat er tal van aanwijzingen zijn dat de wens om de Unie op te -.ef fen, in feite meer het zoveelste offer is aan de nawerking van de revolutie die bewust door linkse elementen wordt aangezet, als een behoefte om de laatste hinderpaal voorgoed uit de weg te ruimen. Nu kan men andermaal de stel ling opzetten dat men de jonge democratie moet helpen om oe communistische tegenstand de wind uit de zeilen te nemen, maar bij de debatten over de begrotingen van Uniezaken en Overzeese Rijksdelen in de Tweéde Kamer werd reeds te recht de opmerking gemaakt, dat die democratie toch ook eens de moed en de kracht moet kunnen opbrengen om zich schrap te zetten. Deze opmerking heeft aan be tekenis gewonnen nu vooral de laatste tijd steeds duidelijker TELEVISIE UITZENDING Het allereerste Neder landse televisiepro gramma, van de Ne derlandse Televisie- stichting (gezamen lijk programma) is Dinsdag 2 October uitgezonden van 20.15 tot 21.45. Foto boven: een scène uit „De To verspiegel" met Ank v. d. Moer en Johan de Meester. Foto on der: de kleine Louis Bouwmeester, teza men met Albert van Dalsum, voor de tele visiecamera's in de studio's te Bussum. (Van onze verslaggever) BUSSUM, Dinsdagavond. Lopik, de Nederlandse televisie zender, is officieel in de lucht. Het was een historische gebeur tenis, vanavond hier in hotel de Rozenboom. Ministers Teu- lings, Mulderije en Rutten en staatssecretarissen v. Rhijn, Muntendam, Cals en Spitzen hadden een uurtje opgehouden met regeren en zaten in een zaai, propvol genodigden, gefasci neerd te staren naar het nieuwste grote-mensen-speelgoed: de kijkdoos". toren. Een zendertje, dat met een- tiende van de energie werkt die een f ietslampje bezit. En Lopik garandeert dan de heruitzending tot op zeventig kilometer afstand. Alles daarboven moet voorlopig op een toevalletje rekenen. TEHERAN. Van officiële zijde te Teheran is opnieuw ver klaard, dat premier Mossadeq de Perzische delegatie op de komende bijeenkomst van de Veiligheidsraad zal leiden. De datum van het vertrek van de delegatie zal echter eerst op het laatste ogenblik worden bekend gemaakt om eventuele onge regeldheden op het vliegveld te voorkomen. Men vermoedt echter Zaterdag of Zondag. Bij een onderhoud tussen Mos sadeq en de Russische ambassa deur te Teheran, Sadtsjikof, over de clearingovereenkomst tussen Perzië en de Sovjet-Unie, zou de premier de Russische ambassa deur hebben bedankt voor de houding van Rusland in de Vei ligheidsraad. Oppositie zal Mossadea steunen De laatste belangrijke tegen stander van premier Mossadeq, Ali Sjoestari, heeft Dinsdag ver klaard voortaan het beleid van de regering te zullen steunen. Elf andere afgevaardigden van de oppositie, die tot dezelfde groep behoorden, zegden de pre mier Maandag hun steun toe, nadat deze had meegedeeld de Perzische delegatie naar de Vei ligheidsraad te zullen leiden. Sjoestari had vorige week zijn toevlucht in het parlementsge bouw gezocht, nadat hij een brief CANADESE BRIGADE NAAR DUITSLAND BONN, 2 Oct. (A.P.). Een zelfstandige Canadese brigade van ongeveer 6000 man zal deze win ter in Duitsland aankomen, zo werd vandaag officiëel door het hoofdkwartier van het Britse le ger in Duitsland bekendgemaakt. De brigade zal gelegerd worden in het gebied van Hannover. wordt dat ook in Indonesië zelf gezaghebbende politici tot deze overtuiging komen. Zo was het dezer dagen Moh. Roem, die zich openlijk tegen de plannen in zake het opheffen van de overeen komsten met Nederland keerde. Uitlatingen als deze onderstre pen het standpunt dat de beslis sing over een herziening van het Uniestatuut zou moeten worden verschoven naar het tijdstip waarop de jonge democratie-ginds zichzelf meester is geworden. Ook de omstandigheid dat in Indone sië nog steeds geen algemene verkiezingen zijn gehouden, zou een dergelijk standpunt kunnen wettigen Daarnaast moet echter rekening worden gehouden met de gevolgen die deze politiek voor de nog tere kiemen van een nieuwe samenwerking zou kun nen hebben. Slechts regering en parlement zouden zo nodig kun nen beoordelen wat hier het zwaarste moet wegen. van het fanatieke Mohamme daanse „moordcomité" had ont vangen, waarin hij een verrader werd genoemd. Brits consul-generaal verlaat Perzië De Britse ambassadeur te Te heran, Sir Francis Shepherd, heeft Dinsdag op een persconferentie meegedeeld, dat de Britse consul- generaal in de Zuid-Perzische provincie Choezistan, major Fran cis Capper, Perzië Woensdag te zamen met de uitgewezen Britse olietechnici zal verlaten. WASHINGTON, 2 Oct. (Reu ter). De 43e divisie infanterie van de Nationale Garde zal dezer dagen naar Europa vertrekken om te worden toegevoegd aan de Noord-Atlantische strijdmacht on der generaal Eisenhower. Ook de 28ste divisie van dat wapen gaat spoedig naar Europa. De Ameri kaanse bijdrage tot de Europese verdediging zes divisies is dan compleet. POLITIEKE GEVANGENEN VRIJGELATEN BUENOS AIRES, 2 Oct. (AFP) Om het houden van werkelijk vrije verkiezingen op 11 Novem ber mogelijk te maken, heeft de federale politie opdracht gekre gen, alle politieke gevangenen, die naar aanleiding van de be raamde samenzwering gearres teerd zijn, vrij te laten. Dit ver klaarde Dinsdag de Argentijnse minister van binnenlandse zaken, Berlanghi, op een persconferentie. De minister voegde er aan toe, dat de minister voor luchtvaart, Ojeda, vrijwillig afgetreden was, omdat verscheidene leden van de luchtmacht aan de samenzwering hadden deelgenomen. Het ontslag van de minister van marine, Gar cia,' werd door president Peron geëist, niet alleen omdat de vloot- basis Punta Indion aan de op stand had deelgenomen, maar ook omdat de onder-minister van marine, tegen wie op het ogen blik een proces gevoerd wordt, tot de samenzweerders behoorde. Trachten V.S. te bemiddelen? Gemeld wordt dat de Ameri kaanse delegatie bij de Verenigde Naties Dinsdag andere delegaties raadpleegde over een compromis oplossing voor het Perzische olie geschil, welke zou voorzien in bemiddeling, waarschijnlijk door een door de Veiligheidsraad te benoemen bemiddelaar. Een Amerikaanse woordvoerder verklaarde dat uit het Maandag in de Veiligheidsraad gehouden debat is gebleken, dat er geen minimum van zeven raadsleden is dat de Britse resolutie zou willen steunen. Om kwart over acht was het zover. Toen lichtten de schermen van tien opgestelde televisietoe stellen op. Tegelijk klonk het ge luidssignaal van Lopik en luttele seconden later volgden en za gen we mr. Cals, staatssecre taris van O.K.W., wat onwennig nog onder het kwikdamplicht, maar in levenden lijve. Mr. Cals gaf aan zijn vreugde een onder toon van ernst. Hij waarschuwde tegen de dreiging van vervlak king, die ook tot de mogelijk heden van de televisie behoort, en sprak de dringende wens uit, dat dit nieuwe medium onder Gods bijstand voor allen een zegen zou zijn. Prof. Kors O.P., voorzitter van de Ned. Televisiestichting, zat er al iets gemakkelijker voor. Hij sprak al niet meer van „waarde toehoorders", maar van „beste kijkers". Dat op de achtergrond een hond furieus begon te blaf fen, deerde hem niet. Wel riep hij voorlopig nog de clementie van de kijkers in. Dit is een oefen periode eneen zeer zuinige ook. De N.T.S. heeft nl. geen bron nen van inkomsten, en alle pro blemen tussen N.T.S. en rege ring zijn nog niet van de baan. Directeur-generaal William Hai- ly van de Britse televisie kwam zijn gelukwensen aanbieden en de Denen, die ook vanavond ge start zijn, deden hetzelfde met een interessant filmpje. En toen kwam prof. N. A. Hal- bertsma vertellen hoe de hele zaak nu eigenlijk in elkaar zat. Ingewikkeld genoeg, maar in onderdelen toch weer heel sim pel. Het overbrengen van het beeld b.v. naar Lopik gebeurt met een korte-golf-spiegelzen- dertje vanuit een Bussumse kerk- Onlangs verscheen in het vak blad van de katholieke mijnwer- kersbond een artikel, getiteld „Alarmtoestand op de Staatsmijn Maurits". De Mijnindustrieraad heeft hierover vergaderd en heeft in een motie te kennen gegeven, dat de in het artikel genoemde klachten noch in de Mijnindus- trieraad, noch in de Onderne mingsraad ter sprake zijn ge bracht. In deze motie, die met 13 stem men voor en 6 tegen werd aan genomen, wordt verder gezegd, dat dit artikel een grote schade heeft toegebracht aan de ontwik keling van een goed werkende publiekrechtelijke bedrijfsorgani satie. De vertegenwoordigers der Staatsmijnen verklaarden uiter aard bereid te zijn, elke concrete klacht te onderzoeken en mede werking te verlenen aan de be handeling daarvan in de betrok ken organen van de P.B.O. in het mijnbedrijf. Zienswijze vakbond De voorzitter van de Katholieke Mijnwerkersbond, de heer Fr. Dohmen, gaf als commentaar tc kennen, dat de Mijnindustrieraad zich over de houding van de vak bond heeft uitgesproken, zonder dat alle leden van de M.I.R. in de gelegenheid waren geweest zich van de klachten op de hoogte te stellen. Hij voegde daaraan toe, dat maandenlang overleg was gepleegd over onhoudbare toe standen op de Maurits. Als maat regelen Waren toegezegd hieraan een einde te maken, zou de pu blicatie niet geschied zijn. „Er is op de Maurits blijkbaar niet één beambte, die tegenover de directie voor het goed recht der arbeiders durft op te komen, wanneer de directie een ander standpunt huldigt dan deze be ambte", aldus de voorzitter. Mijnbeambten verbolgen Inmiddels hebben 100 leden van de Katholieke Vereniging van Mijnbeambten hun lidmaatschap opgezegd. Deze vereniging werkte samen met de Katholieke Mijn werkersbond. De leden die be dankt hebben zagen in de publi catie een aanval op de mijnbe ambten. Met een kijkspel in antieke en ultra-moderne trant, vol van olijkheden „als gij de spiegel ziet, vergeet dan het schouwgeld niet" en „Hokus-Pokus-Pila- tus-Cals" werd de eerste uitzen ding besloten. Echter niet dan na een oprecht „Tot ziens"! Arbeidsinspectie op bezoek Twee heren hadden een bijzon dere belangstelling voor de uit zending. Het bleken „ambtenaren in functie" te zijn van de Arbeids inspectie in Utrecht. Zij waren naar Bussum gegaan, niet zozeer om te kijken, maar om proces verbaal op te maken, want. de U-jarige Louis Bouwmeester, kleinzoon van de grote Louis, werkte mee. En.... de wet staat nu eenmaal geen kinderarbeid toe. In de drukte kwam er weinig van om een proces-verbaal op te maken. „De heren zouden prof. Kors een dezer dagen wel op zoeken". Prof. Kors achtte het helemaal niet uitgesloten, dat nog meer overtredingen waren begaan. „Daarvoor is de zaak nog slechts in een beginstadium. Politie moest ingrijpen in Amsterdam In de hoofdstad was de belang stelling zo groot voor de uitzen ding, dat de politie zelfs gedwon gen was om in te grijpen. Er waren zoveel mensen in de stra ten voor de étalages, dat op som mige punten het tramverkeer werd stilgelegd. LONDEN, 2 Oct. (A.F.P.). Winston Churchill, de leider van dc Britse conservatieven, heeft Dinsdag in een verkiezingsrede te Liverpool verklaard, dat de regering door haar besluit om de Britse technici uit Abadan terug te trekken de plechtige beloften, die zij het parlement begin Augunstus had gedaan, gebroken had. Churchill zeide zich geen en kel geval te kunnen herinneren, waarin staatslieden hun woord „op een dergelijke lompe ma nier" hadden gebroken, zonder ook maar een poging te doen om hun handelwijze te rechtvaar digen. „Wij zijn van het slagveld gevlucht, nog voor de onderhan delingen afgesloten waren." „De vraag, of men onze rech ten en onze onderdanen even tueel met de wapenen zou moe ten beschermen is thans achter haald," aldus Churchill, die er aan toevoegde, dat dr. Mossadeq een grote overwinning had be haald, ook al zou deze nadelige gevolgen voor het Perzische volk hebben. De conservatieven we zen olke verantwoordelijkheid voor het gebeurde af. Met betrekking tot Churchills rede te Liverpool, waar hij o.m. verklaard heeft, dat Groot-Brit- tannië „een periode van grote stabiliteit door een regering met brede basis nodig heeft", wordt de Conservatieve Partij opge- wezen. dat de spreker niet heeft V.S. DUIKBOTEN VOOR OEFENDOELEINDEN WASHINGTON, 2 Oct. (Reu ter). De Amerikaanse Senaat heeft een bedrag van 49 millioen dollar goedgekeurd voor de bouw van duikboten voor oefendoel einden. Dit is een millioen min der dan de door het Huis goed gekeurde som. Het wetsontwerp gaat nu terug naar het Huis van Afgevaardigden. De artillerieschool van de Kon. Marine is op 1 October 1951 overgeplaatst van de Oostbatterij naar Fort Erfprins te Den Helder. Hiermede is het een zelfstandig Commando geworden. Op de foto: de vlag wordt gehesen. (Eigen foto). willen zeggen, dat hij eventueel voornemens is een coalitie-rege ring te vormen. Evenmin, zo ver klaart men in conservatieve kringen denkt Churchill aan een bestand tussen de partüen. van de zijde van het bestuur van GROOTSTE MANOEUVRE SEDERT DE OORLOG IN DUITSLAND FRANKFORT, 2 Oct. (Reuter). Vandaag zijn in de noordelijke helft van de Amerikaanse bezet tingszone in West-Duitsland de grootste geallieerde oefeningen van de oorlog begonnen; er wordt aan deelgenomen door 160.000 man Amerikaanse, Britse en Franse troepen, vliegers en opvarenden van Franse Rijn patrouillevaartuigen. De naam der oefening is „Combine". Zij zal acht dagen duren. OUD-STRIJDERS UIT NAZI-TIJD BONN, 21 Oct. (AP.) De West-Duitse regering heeft van daag de nieuwe en machtige or ganisatie van Duitse oudstrijders gewaarschuwd het land niet in twee kampen te splitsen door zich te mengen in de politiek. Tegelijkertijd werd officieel bekend gemaakt, dat de regering het parlement om gelden zal vra gen ter ondersteuning van be hoeftige nabestaanden van de sa menzweerders, die tevergeefs ge probeerd hebben Hitier op 20 Juli 1944 te vermoorden. NOORDELIJKEN BESCHULDIGEN RIDGWAY TOKIO, 2 Oct. (Reuter) - Radio Pjongjang heeft Dinsdag haar stilzwijgen over de wapenstil standsbesprekingen verbroken door te verklaren, dat het voor stel van generaal Ridgway om 'n nieuwe plaats voor de onderhan delingen te kiezen, een poging was om de onderhandelingen te laten mislukken. De officiële spreekbuis van de Noord-Koreaanse regering liet echter nog steeds in twijfel of de Noordelijken het voorstel zullen aannemen dan wel verwerpen. Volgens de omroep hadden de Amerikanen van de onderbreking der onderhandelingen gebruik gemaakt om nieuwe vijandige acties voor te bereiden. OOST-DUITSE REGERING ZAL ADENAUER ANTWOORDEN BERLIJN. 2 Oct. DPA Volgens mededelingen van het secretariaat van de S.E.D. zal de Oost-Duitse regering het komen de weekeinde officiëel antwoor den on het uit veertien punten bestaande voorstel van kanselier Adenauer tot het houden van verkiezingen in geheel Duits land. Vrijdag worden Ublicht, vice- premier en secretaris-generaal van de S.E.D. en president Pieck van een langdurig verblijf in de Sowjet-Unie in Oost-Berlijn ver wacht. f 101.870. (6 woningen): f 113.027. nschrijver: N. Borst, 102.557; hoogste in- 'a. Kielstra, Garijp, (7 woningen): f 121.132. nschrijver: N. Borst, 110.419; hoogste in- 'a. Kielstra, Garijp, (6 woningen): f 128.595. ischrijver: de Koning, f 104.500; hoogste in- ?a. Hogerwerf, Bus- 10. (8 woningen): f 193.880. ischrijver: Wed. Hui- iroek, f 141.775; hoog- er: Wassink van Gar- enmeer, f 175.700. inschrijver: De Nijs, :en, f 584.260; hoogste Fa. H. Meyer, Wol- >00. a vonden nog niet Metder zegt altijd: „Denk erom, Praag "iet zomaar „tand pasta", zeg duidelijk PRODENT". et Normals tube 44 ct 1 me die dikke Fatty a. Maar.... dat zat -. Blikslager gemerkt j e deur stak, of daar eb je de sheriff ook. bij zich. Zo'n eh. edaille aan een lintje og vijfduizend dollar rijk voor het vangen de rechercheurs uit iveel geld ineens te vreugde haast niets i geleerde aan, toen as speldde. Zo kwam oest hij dat geld ook ;e was dan weer een einde. De smid had erugbrengen van de ir.hij vergat niet, ïlijk het meeste had boeven netjes buiten I

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1951 | | pagina 1