pliTmac
Na een zwerftocht van twee jaar
voer Hr. Ms. Banckert thuis
Zwaarbevochten gelijkspel
van Engeland op Fransen
BANDJIR OVER JAVA
Bijna sneuvelde een record
RADIO
Westfriese emigrant behaalde
op tentoonstelling 8 prijzen
Met Ome Willem
De Rozenkrans: een wapen
Zilvermijn in
gootsteenput
DRA I SM A'S
LEVERTRAAN
Trein greep auto
Ongeveer één jaar in Canada
Wrang geluid
bij installatie
Delft ongewassen
aan de arbeid
Naar wij vernemen
SPECIAAL ALKALIVRIJ VOOR ZIJDE
door Leo Broeksmit
Het record van Engeland noe
nimmer on ei een grond een ne
derlaag te hebben geleden tegen
een officieel elftal van een der
continentale landen werd Woens
dagmiddag on Highbury. het ter
rein van Arsenal, niet gebroken.
Het Franse elftal slaagde er in
om een eeliiksnel. dat door de
meeste critici als verdiend wordt
beoordeeld, te bereiken, ia. er
was zelfs de mogelijkheid ge
weest. dat de casten in de laat
ste minuut de winnende goal
zouden hebben gescoord.
Van mening, dat in het En
gelse elftal ingrijpende wijzigin
gen zullen worden aangebracht
met het oog op de ontmoeting
van het jaar, de wedstrijd tegen
Oostenrijk.
Het Franse elftal startte al
heel ongelukkig. De Algerijn Fi-
roud speelde een bal terug op
Vignal. die uit zijn doel was ge
komen om een voorzet van Fin
ney te onderscheppen. En op
deze wijze rolde het leder in het
Franse doel en had Engeland met
10 de leiding.
De Franse voorhoede beperkte
zich tot. enkele uitvallen, welke
zeker niet van gevaar waren
ontbloot.
Alpsteg plaatste na een schot
van Baratte tegen de paal een
hoekschop voor doel en Doye
loste, nadat de Engelse achter
hoede even aarzelde met wegwer
ken, van twee meter afstand, dat
Williams te machtig was. De ge
lijkmaker werd in de achttiende
minuut gescoord en een minuut
later had Frankrijk al de leiding.
Rene Alpsteg, de snelle rechts
buiten, liep snel naar binnen en
loste een verschrikkelijk hard
schot van niet te verre afstand,,
waarnaar Williams tevergeefs
greep.
Engeland stond op eigen grond
met 21 achter en dit feit im
poneerde de spelers zo, dat het
f Advertentie)
MUNHARDTJES: iterlce J
pijnen. "P-
bestrijders van
PROGRAMMA
VRIJDAG 5 OCTOBER 1951
HILVERSUM 1, 402 m.
7.00—24.00 NCRV.
NCRV: 7.00 Nieuws; 7.18 Ge
wijde muziek; 7.45 Een woord
voor de dag; 8.00 Nieuws en
weerberichten: 8.15 Gramofoon-
muziek; 8.45 Idem; 9.00 Voor de
zieken; 9.30 Waterstanden; 9.35
Gramofoonmuziek; 10.30 Mor
gendienst; 11.00 Alt en piano;
11.30 Amusementsmuziek; 12.00
Gramofoonmuziek; 12.30 Land
en tuinbouwmededelingen: 12.33
Lichte muziek; 13.00 Nieuws;
13.15 Harp-ensemble; 13.45 Gra
mofoonmuziek; 14.00 Hoeveel
water hebben kamerplanten no
dig", causerie; 14.15 Promenade
rkest; 14.50 Gramofoonmuziek;
15.40 Voordracht; 16.00 Altviool
en harp; 16.30 Voordracht; 16.50
Gramofoonmuziek; 17.00 Ver
zoekprogramma voor de jeugd;
17.30 „In dienst van het Vader
land", reportage: 17.40 Gramo
foonmuziek: 17.45 „Sophia Hed-
wig van Brunswijk", causerie;
18.00 Nieuws; 18.15 Salonorkest;
18.45 „Een goed woord voor een
goede zaak": 18.50 Lichte mu
ziek: 19.15 Regeringsuitzending:
Verklaring en toelichting: 19.35
Gramofoonmuziek; 19.40 Radio
krant ;20.00 Nieuws en weerbe
richten: 20.10 „Reclassering";
20.15 Radio Philharmonisch or
kest en soliste; 21.15 „Bezoek aan
Berlijn", causerie; 21.35 Piano
recital; 22.05 Kamerkoor; 22.30
Orgelconcert; 22.45 Avondover
denking; 23.00 Nieuws; 23.15
..Het Evangelie in Esperanto";
23.3024.00 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM 2. 298 m.
7.00 VARA, 10.00 VPRO. 10.20
VARA. 12.00 AVRO, 16.00 VARA
19.30 VPRO 21.00 VARA, 22.40
VPRO. 23.00—24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nieuws; 7.15 Och
tendgymnastiek; 7.30 Gramo
foonmuziek; 8.00 Nieuws en
weerberichten: 8.18 Gramofoon
muziek: 8.50 Voor de huisvrouw;
9.00 Gramofoonmuziek; VPRO;
10.00 „Kinderen en mensen",
causerie: 10.05 Morgenwijding;
VARA: 10.20 Gramofoonmuziek;
10.30 Schoolradio; 10.50 Cello en
piano; 11.15 Radiofeuilleton;
11.35 Orgel en zang: AVRO:
12.00 Dansmuziek; 12.30 Land
en tuinbouwmededelingen; 12.33
Gramofoonmuziek: 12.45 Sport-
praatje; 13.00 Nieuws: 13.15 Me
dedelingen of gramofoonmuziek;
13.20 Metropole Orkest: 14.00
Voor de huisvrouw; 14.20 Gra
mofoonmuziek: Intermezzo: Po-
ezie over muziek: VARA: 16.00
Lichte muziek; 16.30 Jeugduit
zending: 17.00 Gramofoonmuziek
17.20 Muzikale causerie; 18.00
Nieuws; 13.15 Felicitaties; 18.45
.Denk om de bocht"; 19.00
Pianospel; 19.10 ^Spreekuur voor
emigranten: VPRO: 19.30 „De
nieuwe kerkorde" causerie; 19.50
Berichten: 20.00 Nieuws: 20.05
Boekbespreking: 20.10 Gramo
foonmuziek; 20.30 „Benelux'
20.40 „Een sterk volk", causerie;
VARA: 21.00 Cabaret; 21.30
„De Ducdalf'; 21.50 Buitenlands
weekoverzicht; 22.05 Instrumen
taal trio: 22.30 Gramofoonmu
ziek; VPRO: 22.40 „Vandaag",
causerie; 22.45 Avondwiiding;
VARA- 23.00 Nieuws: 23.15 ,.In
huwelijk en gezin", causerie;
23.3024.00 Gramofoonmuziek.
TELEVISIE
PROGRAMMA
VRIJDAG 5 OCTOBER
Eerste A.V.R.O.televisie-uitzen-
ding. 20.1521.45.
1. Ooening door G. de Clereq
en W. Vogt.
2. „Televizier".
3. Film-documentaire.
4. ..Artis-ticileiten", causerie.
Pauze
5. Cabaret.
verband in het elftal volkomen
zoek raakte.
Eerst een kwartier voor de
rust werd de gelijkmaker gebo
ren. De Engelse aanvoerder
Wright, de beste speler van zijn
ploeg, gaf een pass naar Man-
nion. De handige binnenspeler
plaatste het leer naar een open
plek aan de rechterzijde van het
veld. Zijn tactische manoeuvre
was door de linksbuiten van Tot
tenham Hotspur; Medley, begre
pen, zwenkte naar binnen, nam
de bal meteen op zijn schoen en
gaf doelman Vignal geen kans.
„ONBEWAAKTE" EISTE
WEDEROM SLACHTOFFER
WINSIJM. Weer heeft een
onbewaakte overweg een slacht
offer gemaakt, ditmaal te Win-
sum, waar een personenauto, be
stuurd door J. van der B. uit
Middelstum door de trein uit
Groningen werd gegrepen en
honderd meter langs de spoor
rails werd meegesleurd.
De bestuurder werd door het
zonlicht verblind, juist toen hii
de spoorwegovergang wilde pas
seren. Doordat hij het zonne
scherm naar beneden wilde
halen, lette hij onvoldoende op
de overweg met het noodlottig
gevolg. De auto werd totaal ver
nield. doch wonder boven won
der werd de chauffeur slechts
licht gewond. Met een hersen
schudding werd hii door een
ziekenauto naar zijn woning ver
voerd.
ENGELAND—OOSTENRIJK
ruim 60.000 kaarten verkocht
Voor de wedstrijd Engeland
Oostenrijk, te spelen Woensdag
23 November a.s. in het Wembley
Stadion, zijn reeds meer dan
60.000 toegangskaarten verkocht.
ONTSLAG IN CONFECTIE-
GROOTBEDRIJF
DEN HELDER. Daartoe ge
dwongen door de ingewikkelde
omstandigheden in de textiel
branche heeft het confectiebedrijf
van de fa. Gebr. Meijer zich ge
noodzaakt gezien aan zeven en
dertig meisjes ontslag aan te zeg
gen. Wel is daarbij op de voor
grond gezet, dat bij verbetering
der mogelijkheden zij in voor
rang opnieuw zullen worden aan
genomen.
Niet dan na lang aarzelen heeft
de firma dit besluit genomen. De
toestand was de laatste tijd n.l.
zodanig, dat de voorraden in de
fabriek zich bleven vermeerderen,
zonder dat de detailhandel vol
doende afzet garanderen kon. Dit
verschijnsel openbaart zich over
de gehele linie in verband met
de verminderde koopkracht. Prijs
verlaging om de koopwil te sti
muleren mocht evenmin baten,
zodat er voor de Directie niets
anders opzat, dan een gedeelte
van het personeel ontslag aan te
zeggen. Hierdoor zal het bedrijf
nog gaande kunnen worden ge
houden.
Advertentie
Woensdagochtend is Hr. Ms. torpedobootjager Banckertonder bevel van luitenant ter
zee der eerste klasse J. G. Stegeman, komen de uit Nederlands Nieuw Guinea, in de haven
van Den Helder teruggekeerd. Zoals altijd had zich een grote menigte verzameld om de
opvarenden welkom te heten. Tijdens het binnenvaren in de haven wuiven leden van
de bemanning de mensen op de wal toe.
„The Pictou Advocate", een
weekblad, dat verschijnt in Nova
Scotia (Canada) bevatte o.a. een
I nabeschouwing van een tentoon-
1 stelling in Pictou, met behalve
een algemene indruk, ook nog
enkele bijzonderheden over de
inzending van de heer C. Laken-
man, die ongeveer een jaar gele
den uit Lutjebroek naar Canada
vertrokken was. Dat de heer La-
kenman bijz. goed geacclima
tiseerd is in z'n nieuwe vaderland
en door vakmanschap heel wat
weet te bereiken, valt wel op te
maken uit het feit, dat hij niet
minder dan acht prijzen behaalde.
Maar laten we de deskundige
medewerker van „The Pictou Ad
vocate" zelf aan het woord:
„Wat de kwaliteit betreft werd
de mooiste collectie op deze ten
toonstelling ingezonden door C.
Lakenman, een Nederlandse emi
grant, die ongeveer een jaar ge
leden uit Holland in Canada aan
kwam en zich op een boerderij
in Pictou County vestigde. De
inzending bestond uit bloemkool,
Brussels lof, rode en groene kool,
rapen en vele andere variëteiten
gewone groenten. De collectie
was niet groot, maar toonde over
duidelijk wat verbouwd kan wor
den door iemand, die weet wat
en hoe hii verbouwen moet.
Uw verslaggever had laatst 't
genoegen de boerderij van La
kenman in Carriboo te bezoeken
en stond perplex over wat be-
DEN HELDER. Hr. Ms. torpedobootjager Banckert lag nog
maar nauwelijks tussen de beschutting van Wierhoofd en fort
Harssens of de ontzaglijke menigte, ter verwelkoming aanwezig,
kon zich niet meer goed houden en schreeuwde het welkom
tegen de thuisgevaren jager op. Woensdag werd een periode
afgesloten van ruim twee jaren buitengaats zwerven en voor
sommigen van de honderdtachtig opvarenden was het zelfs
drie of nog langer. Geen wonder, dat ze blij waren weer in
het vaderland te zijn, al was de overgang van Rode Zee (ruim
35 graden Celsius) naar Nieuwediep (frisse Oostenwind)
eigenlijk wel wat al te groot. Maar daarom niet getreurd.
„Heb je de kachel klaar liggen"
schreeuwde een matroos eerste
klasser naar zijn familie, toen hij
hen eindelijk in een wirwar van
stemmen en armen ontdekte. Nou
reken maar, dat zoiets al voor
elkaar was. Opvarenden zowel als
familieleden aan de wal bij de
Atjehloods waren in dezelfde
graad door het dolle heen en toen
de meerrol bedankt was ging het
stormenderhand op de wal af.
Een goede gedachte van de com
mandant It.z.I J. G. Stegeman om
het nu eens andersom te doen. De
bemanning kreeg volop gelegen
heid aan de wal hun familie te
begroeten en toen volgde de in
vasie op de Banckert, die dan ook
in een ommezien was herschapen
in een passagiersschip van stille,
luidruchtige of vertellende opva
renden.
Handig.
De zeventigjarige ome Willem
Jansen uit Arnhem had het daar
bij druk genoeg om handjes te
schudden links, rechts, voor en
achter zich. Ome Willem, die
veertig jaren in de Oost had ge
zeten, daar het nodige had mee
gemaakt en tenslotte via Nieuw-
Guinea (ja, hoe ik daar terecht
ben gekomen??) met de Banckert
WAAROM MOET de Rozenkrans, vooral in deze maand,
als een machtig wapen ten goede worden benut? Ook op
die vraag geejt de H. Vader in zijn Rozenkrans-encycliek
1951 het antwoord: omdat de broederlijke eensgezind
heid der naties, sedert lange tijd verbroken, nog steeds
niet is hersteld, Aan alle kanten zien wij de gemoederen
in beroering gebracht door haat en tegenstellingen. Nog
steeds hangen er bedreigingen van nieuwe bloedige
conflicten boven de volkeren. Hierbij komt de afschu
welijke storm van vervolgingen, welke nu reeds zo lang
tegen de H. Kerk woedt, die Haar zeer wreed treft met
laster en benauwenis van iedere soort, waardoor zelfs
af en toe het martelaarsbloed vloeit. Het gaat om
redding uit een grote nood, en daartoe beveelt de Paus
het bidden van de Rozenkrans in deze Octobermaand
dringend aan. En dat vooral morgen, op de Eerste
Vrijdag, die bijzonder is toegewijd aan Jezus' Goddelijk
Hart).
thuisvoer. Hij zal in het vader
land wel het een en ander ver
anderd zien, maar hij heeft straks
in Bronbeek tijd genoeg om met
zijn oude wapenbroeders uit het
ver-vooroorlogse K.N.I.L. sterke
verhalen te vertellen. Als soldaat
le klasse werd hij in 1930 gepen-
sionneerd, bezat daarna een aar
dig boerderijtje, dat door de Jap
pen grondig werd vernield, toen
hij in 1942 weer onder de wape
nen was en erop los ging. En
verder is het een verhaal zoals
van duizenden uit de Jappen
kampen. Opgewekt slingerde hij
echter in Nieuwediep zijn tropen
helm overboord en daarmede alle
tastbare herinneringen uit de
Oost. „Maar als ik de kans krijg
ben ik dit jaar een van de acht
tienduizend emigranten naar Ca
nada, dat kan ik je wel verzeke
ren. Dacht je, dat ik een beetje
op m'n dood zou gaan zitten
wachten"
Zucht van verlichting
Met een fonkelende Land
machtauto van de Aan- en Af-
voertroepen werd hij later op de
dag overgebracht naar Bronbeek.
Of er nog iets van die emigratie
fantasieën uit zullen komen??
Eerlijk gezegd slaakte sergeant
machinist J. de Haas (ja, schrijf
maar gerust „De Kale") een die
pe zucht van verlichting toen
Ome Willem veilig en wel in de
auto zat. Als zee-vader had de
sergeant de nodige zorg over
Ome Willem gehad gedurende de
twee maanden, die de thuisvaart
had geduurd. Maar in Nieuwediep
zag hij er uit om door een ringe
tje te halen.
Dat was dan de romantiek van
de Banckert. De twee jaren zijn
in hoofdzaak doorgebracht met
patrouillediensten, van 1949 tot
eind 1950 in de Indonesische wa
teren en enkele maanden van
1951 rond Nieuw Giunea. „Tja,
de grond daar zal wel rijk genoeg
zijn, maar het klimaat....! Ne
gen en negentig procent vocht
gehalte in de lucht betekent
niets".
Daar tussendoor is er nog wel
het een en ander voorgevallen.
De Banckert kwam voor repara
tie in Singapore terecht en zat
meteen in het geharrewar tijdens
het befaamde proces Bertha Her-
togh. Om zeven uur de straat af
en als je als Hollands matroos
toch nog buiten was, dan
maakten ze een foto van je voor
de krant, omdat je zo'n lef-kerel
was. Nou, wat dan neg.
Buitenom is de Banckert toen
naar Australië geweest en heeft
met de Australische Marine oefe
ningen gehouden, waarbij de op
varenden het aan de wal in Mel
bourne bijzonder goed hebben
getroffen.
4 Een beetje warm
De thuisreis is uitstekend ver
lopen. Alleen in de Rode Zee
viel het niet bepaald mee, toen
de temperatuur tot 35 graden
Celsius opliep. „En dan te weten
dat je over tien dagen als meer
rol zou staan te blauwbekken van
de Hollandse kou".
In Tripolis hebben ze vier da
gen lang gepassagierd en zijn ont
vangen door de vertegenwoordi
ger van de Verenigde Natie's in
Lybië, de Nederlander Adr. van
Pelt. Hij schijnt een persoon te
zijn, waar iedereen daar respect
voor heeft. Omgekeerd bracht hij
bezoeken aan de Banckert met
zijn adviseurs met Lybische be
stuur.
De Commandant Zeemacht Ne
derland schout bij nacht C. W.
Slot had des morgens reeds vroeg
inspectie gehouden, voordat de
Banckert om half tien de haven
binnenliep en op het Wierhoofd
was de Marinierskapel aanwezig
om muzikaal de binnenkomst te
begeleiden. En voor de rest was
het zoals steeds, misschien nog
sterker dan voorheen: enthou
siasme, vreugde en toch nog een
tikkeltje stilte. Ondanks alle ru
moer en luidruchtigheid.
VAN HENGELO'S
NIEUWE BURGEMEESTER
HENGELO Gistermiddag
werd mr R. J. J. Lambooy geïn
stalleerd als burgemeester van
Hengelo (O). Wethouder G. H.
Bulters drukte er zijn spijt over
uit, dat de gemeenteraad zelf
geen invloed kon uitoefenen op
de burgemeestersbenoeming.
Voorzitters van enige raadsfrac
ties merkten op, dat door de be
noeming van een katholieke bur
gemeester in een stad, welke in
meerderheid niet die geloofsover
tuiging is toegedaan, teleurstel
lingen zijn gewekt. Een der spre
kers noemde het een misgreep
van de regering bij de benoeming
van burgemeesters de grootste
raadsfractie als uitgangspunt te
nemen.
reikt was in deze korte tijd, want
noch de gebouwen, noch d
derij zelf bevonden zich
e boer
in een
goede staat, toen hij en z'n
vrouw arriveerden. Bovendien
waren ze nog gehandicapt door
het feit, dat ze geen vervoermid-
(Advertentie)
Mevrouw G. te H. bemerkte tij
dens het afwassen dat een thee
lepeltje in de gootsteen ver
dween. Haar echtgenoot maakte
het afvoerput je open en ont
dekte toen tot zijn grote verba
zing een hele collectie tafelzilver
in de put: alle verloren gewaan
de lepels en vorken waren in de
loop van de tijd door de goot
steen verdwenen!
Iets dergelijks zal U wel niet
overkomen, maar toch raakt in
ieder huisgezin wel eens tafel
gerei zoek.
Geen nood: wanneer U de waar-
depunten van Niemeijer's Thee en
Koffie spaart, kunt U geheel zon
der kosten in het bezit komen van
het prachtige „Safira"-tafel-bestek
vlekvrij door-en_-door.
U geniet dubbel wanneer U Nie
meijer's Thee en Koffie gebruikt:
hoe zeldzaam geurig is zo'n kopie
Gala-Thee en welk een pittig
kopje koffie zet U van Nie-
meijer's-Paarsmerk.
En op beide: waardepunten voor
„Safira"!
Indien U nog geen cadeaulijst
mocht hebben, vraagt er dan nog
heden even een per briefkaart aan
Niemeijer-Groningen (dat adres
is voldoende).
H.H.Y.C.-IJ5HOCKEY HEEFT
WEER 2 CANADESE SPELERS
Op 15 October zal de Canadese
ijshockeyspeler Leo Carey in ons
land arriveren. Evenals het vorig
seizoen zal hij als coach-speler
fungeren van H.H.Y.C.. Behalve
Carey komt nog een tweede Ca
nadese speler in het team van
H.H.Y.C. uit, namelijk Arnold,
die geruime tijd in de Schotse
League heeft meegespeeld.
DELFT Tal van inwoners
van Delft kwamen gistermorgen
tot de onaangename verrassing,
dat zij ongewassen en zonder een
kopje thee te hebben gedronken
naar het werk moesten gaan. De
bovenwoningen zaten namelijk
geheel zonder water, terwijl in de
benedenhuizen slechts een dun
straaltje water uit de kranen
kwam. De oorzaak van dit onge
mak was, dat de transportleiding
van Rotterdam naar Delft ter
hoogte van de kandelaar bij
Overschie was gesprongen.
del hadden om materialen en
voorraden te halen en dikwijls
zag men ze fietsen naar en van
de stad. Ze hadden wel enige re
den om zich over meer dingen te
beklagen, dan het slechte weer
alleen
Tot zover deze medewerker.
Men begrijpe, dat iedere recht
geaarde Nederlander dergelijke
verslagen in een buitenlandse
krant met een zekere trots leest.
Wij, hier in ons eigen land, mo
gen deze ambassadeurs in het
buitenland dankbaar zijn, dat ze
hun specifiek Nederlandse ka
raktertrekken niet hebben ver
loochend. Niet alleen bouwen
deze twee mensen aan hun eigen
toekomst, ze zijn ook de werkers
van goodwill voor allen, die nog
de intentie hebben over te steken
naar het land, waar reeds velen
door hard werken een behoorlijk
levenspeil vonden.
f 25.000 BOETE VOOR
TEXTIEL ZONDER PUNTEN
AMSTERDAM Wegens over
treding van de destijds van
kracht zijnde textielbeschikking
heeft het Amsterdams Gerechts
hof een kledingmagazijn te Am
sterdam (H.J.H.) veroordeeld tot
betaling van een geldboete van
25.000,subs. 6 maanden ge
vangenisstraf. Veertien dagen ge
leden had de Procureur-Generaal
een boete van 41.000.geëist.
is er te Oostzaan wederom
vogelpest geconstateerd. 47 kip
pen gingen de (destructor) pot
in;
keerde minister Stikker giste
ren met de „Nieuw Amsterdam"
in ons land terug uit San Fran
cisco en Ottawa;
kunnen academisch gevormde
vrouwen weer Amerikaanse en
Engelse studiebeurzen aanvragen
bü dr. R. H. Kotting-Menko. Joh.
Vermeerstraat 41, Amsterdam;
hebben de Eerste Kamerleden
aan hun collega's van de Tweede
Kamer twee kalenderschilden
aangeboden voor het gerestau
reerde gebouw der Kamer;
mag de damesbeurs „Femina"
te Rotterdam zich hedenmorgen
verheugen in het bezoek van de
echtgenoten van de ministers
Drees, v. d. Brink, Manshoit en
in 't Veld en van de dames Jonk
man en Kortenhorst;
werd gisteren te Almelo onder
zeer grote belangstelling door de
Canadese ambassadeur, de heer
Dupuy, een bevrijdingsmonument
onthuld;
reiken H.M. de Koningin en
Prins Bernhard Maandag a.s. te
Amersfoort de nieuwe vaandels
uit aan de regimenten Johan
Willem Friso, de Limburgse Ja
gers en aan het Regiment Oranje
Gelderland.
5 OCTOBER:
H. Placidus en gezellen
Het is van het allergrootste
belang 'om de kinderen van
hun prille jeugd af te vor
men naar de beginselen van
het Evangelie. Dat deed de
vader van de H. Placidus,
die zijn zoontje, toen hij vier
jaar oud was, naar Benedic-
tus stuurde om van hem
onderricht te ontvangen. Hij
werd dan ook geheel naar
de Benedictijnse geest ge
vormd, stichtte later in Sici
lië een klooster en viel daar
met zijn monniken als slacht
offer van felle geloofshaat.
Het schijnt wel, dat wij in
deze tijd daar nog niet zo
van doordrongen zijn: klei
nere kinderen mogen gerust
volgens het begrip van vele
ouders lid zijn van neutrale
gymverenigingen; het kan
voor die kleine kinderen toch
geen kwaad! Ze mogen ge
rust naar een niet-katholiek
bewaarschooltje de katho
lieke ligt zo ver weg en je
hebt toch niet altijd gelegen
heid om zo'n kind te halen
en te brengen! Ze mogen
gerust naar neutrale zang
klassen gaan je stem heeft
toch niets .met de godsdienst
te maken! Maar ondertussen
doen deze kinderen invloe
den op, die later hun levens
gang kunnen bepalen.
IN DESERTO
Advertentie
Het risico met „alkalivrij voor alles en nog wat" is mij te gortig, zegt de textielman.
Het sop van de ragfijne Vivalon-vlokjes is garant voor ruisende zij en heldere kleuren.
WONINGBOUWLENING UIT
PENSIOENFONDS SHELL
RHEDEN. In een spoed
eisende vergadering nam de raad
van Rheden met algemene stem
men een voorstel van B. en W.
aan tot het aangaan van een 4
pet. geldlening groot f 600.000 uit
het pensioenfonds van de Konink
lijke Shell te Den Haag ten be
hoeve van de bouw van 43 wo
ningen voor de N.V. Moteren-
fabriek Thomassen te de Steeg.
Advertentie)
FEUILLETON
34
Men kan niet alle gei
ten en alle karbouwen verkopen,
want dan kan nieraand de sa-
wah's bewerken".
Er waren nog enkele mannen
bijgekomen en toen de zaak
waarnemer zag, cfat hij het mid
delpunt was van een steeds aan
groeiende volksvergadering, be
sefte hij plotseling, dat dit de
grootste perkara kon worden, die
hij ooit had uitgelokt!
„Deze brief heeft gelijk", zei
hij gewichtig. „Als alle mensen
in alle dessa's weigeren om padj ah
te betalen, kan Toean Goeverne-
ment niets doen. Als er één sapi
wordt verkocht dan zijn er altijd
wel mensen uit de desa, die een
sapi nodig hebben en er geld
voor bieden. Maar als alle sapi's
in alle desa's tegelijk worden
aangeboden, kan niemand ze ko
pen. Als jullie verstandig zijn,
betaal je niet de veertien of acht
tien roepiah waarvoor je niets
terugkrijgt. Als je mij elk twee
roepiah's geeft, zal ik naar de
toean besar van de belastingen
schrijven, dat jullie doen wat in
de brief van Merdeka staat". -
De omstanders keken naar hun
belastingbiljetten en naar elkaar.
Het aanbod was verleidelijk, maar
twee roepiah was een boel geld.
„Je mag mij ook per week be
talen". haastte de zaakwaarne
mer zich te zeggen, toen hij de
aarzelende houding bemerkte.
„Drie ketip per week gedurende
tien weken. Dat is elke week de
helft minder dan je anders aan
padjah moet betalen".
De geestdriftigsten gaven zich
dadelijk op, terwijl de meer voor-
zichtigen er nog eens over wil
den nadenken. Maar ook zij be
taalden toch liever geen belasting
en als de zaakwaarnemer en de
opstellers van die gedrukte brief
de verantwoording namen, wilden
ze wel meedoen.
Zo gebeurde het, dat de inspec
teur der directe belastingen in 't
West-Javaanse district verrast
werd met 84 brieven, waarin de
desalieden mededeelden, dat zij
ingevolge het desbetreffende ad
vies van de groep Merdeka, wel
ke onderhavig stuk van overtui
ging annex met het belastingbil
jet was ingekomen, zeer tot hun
spijt niet bereid waren de pad
jah te betalen.
Hetwelk doende met verschul
digde eerbied. Alle brieven be
vatten dezelfde taalfouten en
warer» door dezelfde hand ge
schreven. Alleen de namen en
de duimtoppen verschilden.
De belastinginspecteur kende
geen groep Merdeka, maar hij
kende de wet, die opruiing tegen
het Nederlands gezag strafbaar
stelde en dus stuurde bij de
hoogdravende brieven prompt
naar de hoofdcommissaris van
politie „ter fine van onderzoek
en rapport".
Terwijl de rijksrechercheurs
een onderzoek instelden naar de
herkomst van de omzendbrieven,
ging het leven in de desa's rus
tig voort. De inlanders betaal
den elke week drie dubbeltjes
aan Husein Sasmidjo en kochten
voor de gespaarde dertig eenten
kwee-kwee gebak suikerbollen,
geconfijte vruchten, een fietsbel,
een Japans baadje, een blikken
zakmes, een doekspeld met rode
en groene diamanten of een sier-
kam, al naar gelang hun per
soonlijke voorkeur. Toen ze een
in hoog-Maleis gestelde aanma-
ningskaart ontvingen, waarin ze
aan de achterstallige belasting
werden herinnerd, drukte dit de
stemming niet in het minst. Als
de toean besar van de belasting
de eerste brief van de zaakwaar
nemer niet had begrepen, dan
moest die nog ir/ar eens schrij
ven. Na de aanmaning gebeurde
er trouwens niets, zodat de
voorspelling van de omzendbrief
over de machteloosheid van Toe
an Gouverneur wel scheen uit te
komen. Alleen kregen ze alle
maal een dwangbevel, dat ze aan
Husein Sasmidjo doorgaven,
hetgeen de belastinginspecteur
weer eer» vloed van seduimtopte
brieven bezorgde. Toen brak de
oogsttijd aan en in de desa's wa
ren alle krachten nodig cm de
rijpe padi te snijden. Elke dag
trokken de manhen. vrouwen en
zelfs kinderen naar de sawahs.
Zodra de opgaande zon haar
eerste aarzelende stralen boven
de horizon zond. zwermden de
oogsters uit over het net van
smalle paadjes en diikjes. di° de
rijstvelden van elkaar scheidden.
Wanneer de zon 's middags het
landschap zengde werkten ze
voort, de ani-ani. het kleine
rijstmesje, in de rechterhand, de
bundel geoogste halmen in de
linker. En onder de schemerige
schijn van de laatste stralen dei-
ondergaande zon keerden ze te
rug naar de deur, waar alleen
de ouden van dagen waren ach
tergebleven om de maaltijd te
bereiden.
Vermoeid en met pijnlijke rug
van het gebogen werken kwa
men de oogsters thuis, maar in
hun harten zong de voldoening,
want als loon zouden ze tien
kati van elke geoogste pikoel
krijgen. En in hun ogen glin
sterde de vreugde, omdat het
oogstfeest weer een dag nader
was gekomen.
Het was enkele dagen voor
het einde van de oogst, toen Ali
Koesono. nadat hii met ziin
vrouw en de drie oudste kinde
ren 's avonds van de sawahs was
teruggekeerd, boven de deur van
ziin huisje eer» plakbrief ont
dekte. Zijn oude, halfblinde
grootmoeder, die alleen thuis
was geweest, had er niet veel
van begrepen. Uit haar verwar
de verklaringen maakte Ali op.
dat er een toean besar was ge
weest. die beweerd bad dat mor
gen Ali's bezittingen zouden
worden verkocht wegens belas
tingschuld. (Wordt vervolgd