B. en W. niet interpellate!
inzake hun woningbeleid
Paranormale verschijnselen
Tetman de Vries stond weer
op de planken
Portret van Koningin
voor de raadszaal
I
1
i
Japonstof
Raadsvergadering Alkmaar
Dan zou een wetswijziging
noodzakelijk zijn
Nieuwe trottoirs
op de Houttil
AGENDA
Uitbundige Friese avond
„GEEN GOUD ZO GOED"
Beslissing aangehouden
f2.35 per meter
M. Meyer Zoon
SIMT MUS/
PAREL COLLIERS
98 ct.
voor
PAGINA 2
VkIJDAG 19 OCTOBER 1951
ALKMAAR. Tijdens de raadsvergadering van gistermiddag
heeft de Raad de discussie voortgezet aangaande de inter-
pellabiliteit van het college inzake het woningbeleid. Het kwam
tenslotte zo af, dat het verzoek, gedaan door de heer C. Berk
houwer (V.V.D.), het college voor een geval van woning
vordering aan de Nic. Beetskade te „interpelleren", door de
Raad werd afgewezen (Vóór stemden de heren Berkhouwer,
Holsmuller, Torenvlied, v. d. Borden en mevr. Holzmüiler)
conform de zienswijze van het college, terwijl het college wèl
bereid bleek omtrent het onderhavige geval „inlichtingen" te
verstrekken.
De heer Kirpensteijn (Arb.)
wilde een uitspraak over het al
of niet interpellabel zijn van het
college inzake zijn woningbeleid
maar aan de wetgever overlaten,
en niet aan de Raad. De heer
Berkhouwer betoogde, doelend
op de meningen van de heren
v. d. Berg en Oud over deze
kwestie, dat een minderheid niet
altijd ongelijk behoeft te hebben
en een meerderheid geen gelijk.
Het feit, dat het amendement-
Marchant in 1931 werd verwor
pen, sluit niet een algemeen stre
ven uit, B. en W. over alles en
altijd interpellabel te verklaren!
Voorts haalde hij er artikel 32
van de Woonruimtewet bij, waar
in gezegd wordt, dat alle vorde
ringen worden geacht te bevor
deren: een doelmatige verdeling
van de woonruimte in de ge
meente. Hij vond dit wel dege
lijk een zaak, die de „huishou
ding" der gemeente betrof, ergo,
via artikel 216 van de Gemeente-
treffende woorden herdacht. Het
paste, zo zei hij, haar een ogen
blik te gedenken, die zoveel be
langrijke geschenken aan de ge
meente heeft gegeven van haar
rijkdom en van haar rijke hart.
De heer Venneker was na zijn
ziekte weer voor het eerst in de
vergadering aanwezig. De heer
Sietsma werd gelukgewenst met
zijn 25-jarige ambtelijke dienst
op 1 October j.l.
Ingekomen stukken.
Een verzoek van het bestuur
van de R. K. Woningbouwvereni
ging „Goed Wonen" om toeken
ning van een grondvoorschot van
f 79.695.en een bouwvoorschot
van f 629.400.ten behoeve van
de bouw van 61 woningen aan
de Spieghelstraat, Coornhertkade
en Anna Bijnsstraat, werd in
handen gesteld van B. en W. om
advies. Een adres van het bestuur
van de buurtvereniging Ritsevoort
Koorstraat met het verzoek tot
opheffing van het stopverbod
voor auto's in het Ritsevoort en
de Koorstraat en over te gaan
tot demping van een gedeelte van
wet, achtte hij B. en W. over hun t j- u. j
woningbeleid interpellabel. Ten- de Lindengracht, werd om bericht
slotte zei hij, dat de Raad zelf
ook best van mening zou kunnen
en mogen zijn, B. en W. te inter
pelleren, aldus een wetenschap
pelijke minderheid omzettend in
een practische meerderheid. Dan
kunnen B. en W. de gelegenheid
hebben, een beroep te doen op
de Kroon.
De heer Hoytink (A.R.) vond,
dat men niet moest tornen aan
de algemene regels. De wetgever
heeft bepaald hoe de zaak moet
zijn en als de Raad verstandig
wil zijn, moet hij het zo houden.
De heer Eriks (Arb.) stipte aan,
dat er hier iets nieuws aan het
groeien was; er zijn verscheidene
gemeentebesturen, die B. en W.
interpellabel achten op grond van
de wet zelve, zo zei hij en dat
voorbeeld kunnen wij volgen. De
heer van der Borden kwam nog
met een opmerking, dat „zij die
niet kunnen spreken de bezitters
zijn van de huizen, waarover u
de macht hebt gekregen", waarin
hij een sterke beknotting van het
eigendomsrecht zag. De heer de
Zeeuw (K.V.P.) wees op art. 7
van de Woonruimtewet, dat zegt,
dat de Raad regels kan opstellen,
volgens welke B. en W. de vor-
deringskwesties moeten behande
len. Daarin kan de Raad het col
lege dan ook interpelleren, con
cludeerde hij. Dan kunnen we
aan de Kroon om een beslissing
vragen. De heer Torenvlied (C.
P.N.) achtte B. en W. onder alle
omstandigheden aan de Raad ver-
antwoordingsplichtig.
Inlichtingen en daarmee uit
De voorzitter kwam met een
omvangrijk antwoord. Hij had er
geen bezwaar tegen, dat de Raad
om inlichtingen vroeg, maar wel
bezwaar, dat het zwaartepunt der
verantwoording naar de Raad ver
legd zou worden. De heer Berk
houwer zegt wel, dat dat het
recht van de Raad is, maar, zo
vervolgde de voorzitter, het ka
rakter van het interpellatierecht
is niets meer dan het vragen om
inlichtingen en het verkrijgen
van een antwoord. Dat houdt niet
in, dat B. en W. zich ook moeten
verantwoorden. Want als de Raad
na het horen van de inlichtingen
zich een mening gaat vormen,
waarnaar B. en Wi zich zullen
moeten richten, heeft er een on
houdbare overdracht van verant
woordelijkheid plaats. Er is geen
hogere menselijke macht, aan
wie B. en W. inzake het woning
beleid verantwoording schuldig
zijn, waar zij sommige eigen be
voegdheden bezitten. Ook de wet
geeft niet zulk een adres. Door
de wet onjuist te interpreteren
moet men zich een dergelijk adres
niet gaan verschaffen. B. en W.
zijn dus bereid inlichtingen te
geven, maar daarmee is het dan
ook afgelopen.
Zoals reeds gezegd, heeft de
Raad toen het verzoek van mr.
Berkhouwer verworpen en hoorde
daarna zonder meer de inlich
tingen aan, welke wethouder van
Slingerland omtrent het onder
havige geval gaf. Waarom van
het advies van de commissie was
afgeweken, die gezegd had, niet
tot vordering van de woning Nic.
Beetskade ten gunste van de heer
ir. H. G. Joosten over te gaan en
ten laste van de heer J. G. Hoo-
gerwerf, omdat de woningen aan
de Nic. Beetskade gelijkwaardig
moesten worden beschouwd aan
die van de Frans Halsstraat, wel,
omdat volgens opmetingen van
Openbare Werken de woningen
aan de Nic. Beetskade in het ge
heel niet gelijkwaardig zijn aan
die van de Frans Halsstraat; ze
zijn 140 m3 groterBovendien
was de circulaire van de minister
van Binnenlandse Zaken van
Augustus 1947 wèl op het onder
havige geval van toepassing, om
dat ae gemeente het recht heeft
wederom een ambtenaar in dienst
van de gemeente de woning te
laten betrekken, als een andere
ambtenaar er uit gaat. Aan de
heer J. Smit, leraar Rijksland-
bouwwinterschool, was de woning
niet toegewezen, omdat hij niet
als woningzoekende stond inge
schreven en daar trouwens ook
geen aanspraak op maakte. Bo
vendien waren de gezinnen van
de heren Joosten en Smit even
groot, zodat aan de heer Joosten
terecht de voorkeur kon worden
gegeven. Hiermede was dit punt
eindelijk afgehandeld.
Aan het begin van de vergade
ring werd mevr. Cohen-Stuart
door de voorzitter met enige
en raad in handen van B. en W.
gesteld. Een verzoek van de heer
J. Marbus en 13 andere volks
tuinders in Alkmaar, om de thans
bij hen in gebruik zijnde per
celen tuingrond, deel uitmaken
de van het door de gemeente tij
dens het verdere verloop van de
raadsvergadering van de heer J.
W. Teermk aangekochte terrein
aan de Zandersloot, van de ge
meente als volkstuintjes te mogen
inhuren, zolang aan deze grond
geen andere bestemming is ge
geven, werd in handen van B. en
W. gesteld ter afdoening.
Voorstel Sietsema
verworpen
Het voorstel Sietsema c.s. in
zake benoeming van in groep XV
der algemene salarisverordening
opgenomen ambtenaren, waarvoor
een herstemming noodzakelijk
was, en dat inhield dat de ad
junct-directeuren van de verschil
lende bedrijven in deze gemeente
door de Raad inplaats van door
B. en W. moeten worden be
noemd, werd verworpen. De he
ren v. d. Borden, Bos, Eriks, Kir
pensteijn, Berkhouwer, Couwen-
hoven, Holsmuller, Torenvlied en
Wiese en Mevr. Holzmüiler stem
den vóór het voorstel.
Onderwijs
In de vacature J. Kostelijk
werd tot tijdelijk leraar in de
Nederlandse taal aan de Handels
school, tot het einde van dit
schooljaar, benoemd de heer J.
Hoogtevling te Den Haag.
De Raad besloot, door gelden
uit de gemeentekas beschikbaar
te stellen, medewerking te ver
lenen aan het bestuur van de
R. K. Vereniging „St. Joseph"
voor het aanschaffen van school
boeken etc. voor de Bavo-, St.
Joseph-, St. Aloysius- en St. Lau-
rentius scholen, en van een nieu
we godsdienstmethode en van
voetregels aan de schoolbanken,
van de St. Adelbertusschool.
De heer Holsmuller (V.V.D.)
had vooraf geëist, dat deze ver
zoeken voortaan eerst in de on
derwijscommissie dienen te wor
den gebracht, welke eis in het
college zal worden besproken.
Vervolgens stelde de Raad de
bedragen ex art. 55 ter, eerste lid,
der Lager Onderwijswet 1920,
over 1943 vast en besloot tot voor
lopige vaststelling van deze be
dragen over 1947.
De bedragen voor 1947 voor de
R. K. en Christelijke Scholen
voor de vergoeding, als bedoeld
in de Lager Onderwijswet 1920,
alsmede de voor vergoeding in
aanmerking komende uitgaven
van deze scholen over 1947, wer
den resp. toegekend en vastge
steld.
Het getal der wekelijkse les
uren, voor vakonderwijs, voor de
openbare school voor V.G.L.O.
werd voor het tijdvak van 1 Oc
tober t.m. December 1951, bepaald
op 3V2.
Met ingang van 1 Jan. '52 werd
aan mej. J. F. J. Dubois eervol
ontslag verleend als onderwij
zeres aan de U.L. school. Met in
gang van dezelfde datum werd
een betrekking als onderwijzeres
aan die school opgeheven, omdat
die overcompleet is geworden
door 't teruglopen van het aantal
leerlingen.
Van verschillende eigenaren
van panden aan de Houttil kwam
het verzoek aldaar trottoirs aan
te leggen, waarvan de kosten
f 2.300.— zullen bedragen. De
Raad besloot, goedgunstig op dit
adres te beschikken. Wanneer de
rijweg van de Houttil (binnen
kort) zal worden herbestraat, zul
len ook de trottoirs worden aan
gelegd.
Van de heer J. W. Teerink zal
een perceel tuingrond aan de Zan
dersloot, groot 91 aren, voor de
prijs van f 3— per vierkante
meter of in totaal voor f 27.800.
worden aangekocht.
De heer v. d. Borden (A.R.)
vroeg nog, waarom deze grond
niet meteen in het Sportparkbe-
drijf werd gebracht; dit is echter
niet de gewoonte met grond,
waarvoor men nog geen bestem
ming heeft, en die worden voor
lopig in het grondbedrijf gebracht.
Voorts besloot de Raad, onder
intrekking van een reeds eerder
daartoe genomen besluit, het ter
rein tussen de Ruysdaelkade en
Jan Steenstraat, ter grootte van
2373 m2 met ingang van 22 Sep
tember j.l. uit het grondbedrijf
te nemen i.v.m. bouw van een
school aan de Ruysdaelkade en
voor dit terrein aan het grond
bedrijf een bedrag van f33.222.
uit te keren.
De vaststelling van een „scha
devergoedingverordening, waarbij
belangen van eigenaren en andere
zakelijk gerechtigden worden be
schermd tegen voor hen nadelige
gevolgen van stedebouwkundige
maatregelen, werd aangehouden.
Enkele bezwaren van verschil
lende Raadsleden zullen dan nog
nader onder de ogen worden ge
zien. Wij zullen hierop nader te
rug komen.
Tevens stelde de Raad een ver
ordening vast, waarbij aan goud
en zilversmeden, kashouders, rij
wielhandelaren, uitdragers en op
kopers, die verplicht zijn een re
gister bij te houden van de door
hen aangekochte, ingeruilde, als
geschenk aangenomen of in pand,
gebruik of bewaring genomen
goederen, alsmede van de namen
der daarbij betrokken personen,
richtlijnen worden gegeven, die
zij moeten opvolgen, willen deze
registers aan alle gestelde eisen
voldoen.
Het voorstel werd aangenomen
met negen stemmen tegen, n.l.
van die van de heren de Zeeuw,
Holsmuller, Torenvlied, Eriks,
Vleugel, Kirpensteijn en Berk
houwer en de dames mej. Kamp-
huijs en mevr. Holzmüiler. De
heren Berkhouwer, Eriks en
Holsmuller hadden een amende
ment ingediend om verschillende
bepalingen te laten vervallen, n.l.
die aantekening eisen van de da
tum waarop de goederen zijn ver
kocht, of zijn gewijzigd, de ver
koopsprijs daarvan, de namen en
woonplaatsen van degenen, in
wier handen de goederen zijn
overgegaan en de aanduiding van
de wijze, waarop de goederen zijn
verdwenen etc. Dit amendement
werd verworpen. Vóór stemden de
Raadsleden, die tegen het voorstel
van B. en W. hebben gestemd en
de heer Venneker (K.V.P.). Van
deze zaken aantekening houden,
zo vonden deze raadsleden, zou
de handel in tweedehands artike
len ernstig belemmeren, en trou
wens slechts met vele moeilijk
heden in practijk gebracht kun
nen worden. Bij verkoop na lange
tijd zou het helemaal tot de on
mogelijkheden gaan behoren,
waar de voorzitter tegenin bracht,
dat men in Amsterdam daarmee
wel goede resultaten boekt, waar
precies dergelijke voorschriften
bestaan. Met het oog op de alge
mene orde achtte hij deze gang
van zaken zeer gewenst, zelfs
noodzakelijk. De Raad verdiepte
zich in allerlei mogelijkheden, die
in de practijk tot moeilijkheden
aanleiding zouden geven, maar
dat had niet tot gevolg, dat de
betreffende bepalingen werden
geschrapt.
Tenslotte werden de gemeente
rekening en bedrijfsrekeningen
over 1947 voorlopig vastgesteld.
De Raad zal op 8 November
wederom bijeenkomen.
Burgerlijke Stand
ALKMAAR Geboren: Ariën
zv A. Hoogcarspel en H. Warte-
na.
Ondertrouwd: Johannes C- van
Doorn en Neeltje Kooy, Sjoerd
P- Pasma en Gerdina Scholten.
Overleden: Charles, Julius Wil
lem Maas 92 jaar wednr. van G.
Badenhuizen.
SCHOLA PUBLICA: Lezing
m. lichtbeelden over Egyp
te, de Soedan en Abessinië,
Gulden Vlies 8 uur pree.
FILMS:
Rex-Theater: Taxi 85 rijdt
voor, volwassenen.
De vrouw van mr. Graig,
18 jaar.
Harmonie: Met de kippen
op stok, alle leeft.
Cinema Americain: Song
of the Islands, 18 jaar.
VOORSTELLINGEN
Hedenavond 8 uur. Matinée
in het Rex-theater om 2.30
uur des middags.
APOTHEEK: Voor spoed
gevallen is geopend de
apotheek Kruisinga, Koor
straat 59-
K.F.C.-keuringen
SCHAGEN:
Royal: Lilli Mariene, alle leeft.
TEXEL;
Niet. gewenst, 18 jaar.
Millionair in nood, alle leeft.
HOORN:
Winston Theater: De pastoor
van Kirchfeld, 14 jaar
(Advertentie)
ALKMAAR In een goed be
zochte bijeenkomst van de afd.
Alkmaar van de St. Adelbert-
vereniging sprak de heer G. Stef-
fens uit 'sGravenhage over het
moderne wetenschappelijk onder
zoek inzake telepathie en helder'
ziendheid.
In een zwaar wetenschappelij
ke inleiding betoogde spr., dat
deze paranormale verschijnselen
wel degelijk bestaan, om vervol
gens aan de hand van de resulta
ten van het moderne onderzoek
te constateren, dat omtrent het
wezen dezer verschijnselen de
wetenschap nog volkomen in het
duister tast.
Reeds dadelijk zei spr., dat men
zich niet te grote voorstellingen
moet maken van de moderne we
tenschappelijke onderzoekingen
op dit punt. De paranormale
verschijnselen noemde spr. een
verlengstuk van de normale, naar
boven begrensd door de supra-
normale (bovennatuurlijke) ver
schijnselen. Ze zijn dus geen af
wijkingen van het normale; niet
abnormaal dus en komen dan ook
voor bij normale mensen; by ve
len zijn de paranormale gaven
echter niet tot ontwikkeling ge
komen.
Het paranormale is ook geen
Victoria: De Minivers, 14 jaar. overgevoeligheid van de zintuigen
ALKMAAR Zou Selslcip
Friso de laatste vijf jaren wel
zo'n uitbundige gearkomste ge
had hebben als Woensdagavond?
De grote zaal van het Gulden
Vlies de bedstee, om met de
„silveren foarsitter" te spreken,
inbegrepen groatfol en de
schallende, de uitgelatenlach
niet van de lucht! Waren dit nog
wel Friezen, van wie het heet,
dat zij zo dik bloed hebben en
zo moeilijk tot enthousiasme
zijn te brengen?
Maar Tetman van Stiens zou
Tetman niet zijn als 'hij mèt zijn
knappe medespelers zijn eigern
Fryske Folk niet zó in zijn ban
zou krijgen. Tetman. van wie
wij hier vroeger al bijzonder
hebben genoten, is wegens oven-
spanning pen paar jaar niet op
de planken geweest en heeft in
die tijd de kost verdiend met
een sigarenwinkel in Leeuwar
den. Maar deze man kon de
planken niet vergeten, hij „koe
it net litte". hij verkocht zijn
zaak er» maakte weer een revue
(de hoeveelste nu al?) die zijn
winkel als uitgangspunt heeft en
als titel voert: „Ik kin it net
litte".
In 10 taferelen wordt heel
wat levenswijsheid aangeboden,
soms ernstig, soms overvol van
humor, nu en dan met verras
sende hoogtepunten, .al met. al
veel voldoening gevend. Aardig
(Advertentie)
dat zeggen al drie geslachten van Akker's
Kloosterbalsem. Het heerlijk verwar
mende wrijlmiddel bij rheumatlek en
spierpijn, waarvan de geneeskrachtige
bestanddelen door de huid en de daar
onder liggende pijnlijke weefsels drin
gen Bovendien is Akkers Klooster
balsem' een heerlijke wondbalsem die
snel geneest, wonden zuivert en nieuwe
huidvormlng bevordert. In vele gezinnen
is daarom een pot Akker's Kloosterbalsem
een huisapotheek op zich zelf.
gevonden en voortreffelijk ge
speeld was ongetwijfeld vooral
de overgang van Abe's winnend
elftal naar de strijd voor het be
houd van het Fries eigene ge
voerd door bekende Friese figu
ren, die evenals Abe hun kracht
zoeken in eenvoud ent eerlijk
heid: Sljocht en rjocht.
Tetman vroeg in zijn slotzang
om hem eventuele opmerkingen
niet te sparen. Nu, zie hier dan:
na het skoft waren tekst en spel
op hun best: Tetman, de Friese
Buziau zouden we gaarne willen
zeggep, een klasse apart. Maar
in de eerste taferelen werd soms
te goedkoop tegemoet gekomen
aan een zeker soort „volks" sen
timent. Heus, Tetman, je hebt
werkelijk geen pin-up girls no
dig, nog minder toespelingen op
vrije liefde om van uitbundig
succes volkomen verzekerd te
Zijn: Bliuw jou seis.
Na middernacht nog efkes de
skotse triie er« dan voldaan nei
hüs ta. En het volgend jaar
graag wéér Tetman de Vries
met wéér een nieuwe revue.
FINALE PERSOONLIJK
KAMPIOENSCHAP 1.25 TOT 2
Tournooi mei hoge moyenne's
ALKMAAR. Woensdagavond
is dit tournooi voortgezet met de
volgende resultaten:
Groot
75
23
15
3.26
Vingerling
59
23
9
2.56
Pater
75
30
12
2 50
de Waard
33
30
8
i.10
Quant
75
18
1.3
4.16
Vingerling
67
18
14
3.72
Groot
75
28
10
2.67
Jonker
73
28
8
2.60
Quant
75
20
15
3.75
Koning
43
20
8
2.15
Scheuerman
75
35
9
2.14
Jonker
70
35
7
2.—
Koning
75
20
14
3.75
Pater
34
20
7
1.70
Hedenavond,
niet gespeeld.
Vrijdag, wordt er
het is niet aan de zintuigen ge
bonden en dat er een zesde zin
tuig bij te pas komt, is slechts 'n
aardige suggestie.
Spr. gaf dan een definitie van
telepathie en helderziendheid, ge
grond op het wetenschappelijk
onderzoek.
Telepathie is een bewustzijns-
contact in subjectieve zin tussen
twee of meer pfersonen zonder
tussenkomst van zintuigelijk con
tact. De helderziendheid is een
ken-activiteit, uitgaande van een
persoon met betrekking tot ob
jectieve gegevens, die betrekking
hebben op het heden, zowel als
op verleden en toekomst.
De meeste gevallen liggen op
het terrein van het spontane en
moet men niet geringschatten
t.o.v. experimentele gevallen.
Het moderne experimentele
onderzoek dateert van 1880; in
Amerika hield vooral J. B. Rhine
van de Dukw Universiteit te
Durham zich ermee bezig. In ons
land houdt de wetenschap er zich
sedert 1920 mee bezig. Men on
derscheidt de kwalitatieve met
hode, die zich uitstrekt over een
groot aantal proeven, waarvan 't
resultaat in mathematische for
mules wordt uitgedrukt en die
o.a. werd gevolgd door Prof. G.
Heymans te Groningen, èn de
kwantitatieve methode, waarbij
sprake is van proeven onder bui
tengewone omstandigheden, zoals
het geval was met het Australi
sche echtpaar, waarvan de man,
die zich in een onderzeeër bevond,
als zender en zijn vrouw, die op
grote hoogte in een vliegtuig zat,
als ontvanger fungeerde en waar
bij een willekeurige regel uit een
boek langs telepathische weg van
de een naar de ander werd over
gebracht.
In dit verband vertelde spr. dat
uit de onderzoekingen wel geble
ken is, dat mannelijke personen
betere zenders en vrouwelijke
betere ontvangers zijn; dat voorts
jeugdige personen beter kunnen
zenden dan ontvangen en de pa
ranormale begaafdheid afneemt
met de toename van de leeftijd.
Concentratie is voor het welsla
gen van het experiment niet no
dig, doch werkt soms tegen, zoals
ook vermoeidheid van de proef
persoon nadelig werkt. Een ma
tige dosis alcohol heeft echter
een gunstige invloed, zoals ook
bloedverwantschap of affecten
van sympathie en antipathie het
resultaat van het experiment
gunstig beïnvloeden.
De kwantitatieve methode
werd door 'n Engels onderzoeker
echter niet geschikt geacht tot 't
leveren van het bewijs.
Aan het eind van zijn leerza
me causerie kwam de heer Stef-
fens tot de conclusie, dat het
modern experimenteel onderzoek
nog slechts gericht is op het be
staan van telepathie en hel
derziendheid; dit bestaan kunnen
we veilig aannemen, afgezien nog
van het materiaal der ontelbare
spontane gevallen.
Omtrent het wezen van de
paranormale verschijnselen tast
men echter nog in het duister;
veel blijft nog hypothese, niet be
wezen door feiten.
De wetenschappelijke wereld
staat nog zeer sceptisch tegenover
de paranormale verschijnselen en
bij promovendi bestaat nog maar
weinig animo voor dit onderwerp.
Er ontstond vervolgens een
levendige gedachtenwisseling,
waarbij de heer Steffens in de
beantwoording van verschillende
vragen op meer bevattelijke wij
ze wat dieper inging op enkele
details; aan het slot bracht de
voorzitter, Mr. Leesberg hem
dank voor zijn komst.
Geen audiëntie
Z. H. Exc. de Bisschop van
Haarlem zal Dinsdag 23 en
Woensdag 24 October geen
audiëntie verlenen.
ALKMAAR. Na een langdurig maar hoogstaand debat
besloot de Raad de beslissing omtrent de aanvaarding van het
door Mr. D. Vis in opdracht van de Raad geschilderde portret
van H. M. Koningin Juliana, bestemd voor de Raadszaal, aan
te houden. Hoewel van de tafel van B. en W. was aangedrongen
het schilderij reeds thans te aanvaarden, toonde de Raad zich
daartoe weinig geneigd; de meningen waren zeer verdeeld en
de voorzitter een nederlaag vrezende stelde schorsing
van de vergadering voor, waartoe de Raad besloot. Daarna
kwam het College zelf met het voorstel tot aanhouding. Het
schilderij zal nu, behoudens goedkeuring van de schilder, enige
tijd in de Raadszaal worden opgehangen.
gelijkend was. Wij kunnen, al
dus spr., moeilijk oordelen over
de kunstwaarde. Naar zijn me
ning echter is het schilderij in
harmonie met de Raadszaal.
Ook de heer Couwenhoven
(Arb.) vond het schilderij goed
getroffen; hij zag er wèl waar
digheid en majesteit in.
'n Vrouw aan het woord.
Mevr. Holzmüiler (VVD) was
van mening, dat op een portret
van de Koningin Haar innerlijk
wezen tot uitdrukking moet ko
men. Het aangezicht van de Ko
ningin straalt in werkelijkheid
innerlijke grootheid uit. Ómdat
het schilderij hiervan geen goede
typering geeft, is het voor spr.
onaanvaardbaar. Spr. wees er nog
op, dat de handen van H.M., die
buitengewoon mooi zijn, op dit
schilderij niet tot hun recht ko
men.
De voorzitter had geen een
stemmigheid verwacht; het is
practisch onmogelijk, ieders per
soonlijke smaak en opvatting en
artistieke voorkeur in één kunst
werk tot uitdrukking te brengen.
Wat spr. persoonlijk betrof hij
had er, alvorens zich een oordeel
te vormen, vijf kwartier naar
gekeken, om ermee vertrouwd te
raken. Mij went aan iets en men
moet, los van de eerste indruk,
luisteren naar de taal van de
schilder. Een oordeel blijft altijd
moeilijk en spr. wilde daarom
niemand een verwijt maken over
zijn oordeel. In een gesprek met
mr. Vis zeide deze, dat de Raad
af moest gaan op eigen mening
en moest beslissen zonder de
De heer Kirpensteijn (Arb.)
opende de discussies en zei, wel
zekere waardering voor het schil
derij te hebben, doch niet zó
veel, om het te kunnen waarde
ren op de plaats, waar het voor
bestemd is. Spr. had gaarne ge
zien, dat het reeds op de plaats
zou hangen, waar het zal moe
ten hangen, om het in de sfeer
van de Raadszaal te kunnen be
oordelen. Dat de commissie, die
adviseerde tot aanvaarding, uit
Bergenaren bestaat, is voor spr.
geen bezwaar; maar wèl geloofde
spr., dat de commissie door het
feit, dat de heer Vis daar ook
deel van uitmaakt al was die
er niet bij beïnvloed was. Spr.
miste in het schilderij een ze
kere conventionaliteit; dit is geen
schilderij van een Vorstin
spra. gaf echter toe, dat het voor
de kunstenaar een buitengewoon
moeilijke opdracht was. Spr.
vroeg het College het schilderij
in de Raadszaal te doen ophan
gen, alvorens de Raad beslist en
tevens het schilderij van Jan v.
Herwijnen af te wachten.
De heer Berkhouwer (VVD)
volstond in eerste instantie met
te zeggen, dat het schilderij te
kort schiet in waardigheid, ma
jesteitelijkheid en stijl en dat 't
daarom niet voor de Raad accep
tabel is.
De heer Woldendorp (KVP)
was van mening, dat het schil
derij juist getroffen is; hij her
innerde eraan, dat men zich des
tijds met de „Nachtwacht van
Rembrandt" ook niet kon ver
enigen, omdat het schilderij niet-
mening van deskundigen. De
Raad is aldus mr. Vis vol
komen vrij.
Als leek wilde spr. over het
schilderij zelf niet veel zeggen.
Naar zijn mening is de wijze van
opvatting wèl koninklijk; de
wens van mevr. Holzmüiler is
niet vervulbaar, omdat H.M. voor
de schilder niet kan poseren;
„daar hebben wij ons bij neer
te leggen". Spr. betoogde voorts,
dat bij het moderne koningschap
van Juliana niet de uiterlijke
dingen, maar de warme, supe
rieure menselijkheid van de
Vorstin ons in het hart grijpt;
spr. herinnerde in dit verband
aan de inhuldigingsrede van
H.M., toen deze zeide, dat Zij
Haar taak als Moeder niet min-
der-belangrijk vond dan die als
Koningin. Daarom is het ontbre
ken van de uiterlijke kentekenen
der koninklijke waardigheid hier
eerder een voordeel.
Nu de schilder aan zijn op
dracht heeft voldaan, moet het
schilderij worden aanvaard. Het
provisorisch ophangen van het
schilderij vond spr. pijnlijk; dat
het schilderij van Jan van Her-
wijnen niet goed zal zijn, dat
risico is niet groot. Het leek spr.
moeilijk, de beslissing aan te
houden, totdat het andere schil
derij gereed is.
Andere sprekers.
De heer Eriks (Arb.) vond 't
schilderij, al heeft het kwalitei
ten, niet geschikt voor de Raads-
De heer Holsmuller (VVD) had
aanvankelijk een niet-ongunstige
indruk van het schilderij, doch
later is deze indruk ten ongunste
gekeerd. Spr. oefende enige cri-
tiek op de détails van het schil
derij uit, dat hij tenslotte niet
aanvaardbaar vond. Een bezwaar
van spr. was ook, dat, als het
schilderij aanvaard wordt, men
ook gebonden is aan dat van
Jan van Herwijnen. „Is er", zo
vroeg hij tenslotte, „door het
College over de opvatting met
de schilder gesproken?"
Dr. Berkhouwer (VVD) bleef
het schilderij niet acceptabel vin
den, omdat het qua stijl beneden
de maat bleef. De moederlijkheid
en de hoge voornaamheid van de
Koningin komen er niet in tot
uitdrukking; „het is het schil
derij van een moeder aan het
strand, maar niet van een
Vorstin. Geslachten na ons zullen
in dit portret niet de Koningin
zien als hoogste Gezagdraagster
in onze samenleving. Dat H.M.
niet zou poseren, wist men
vooraf; dan had men het niet
moeten doen. De vrijheid, om
te beslissen, behoeft de Raad
niet van de heer Vis af te wach
ten". Ook privé zou spr. dit schil,
derjj niet aanvaarden.
Spr. maakte voorts enkele
aanmerkingen en wees op pic
turale onvolkomenheden, wat
betreft de compositie en enkele
détails van het schilderij.
„Wij hebben", aldus spr., „deze
schilder geen dienst bewezen, met
de opdracht; een vergelijking met
Rembrandt gaat niet op." Hoe
langer spr. dit schilderij op zich
laat inwerken, hoe minder
enthousiast hij er voor wordt.
De Raad beslist hier als repre
sentant van de Alkmaarse bevol
king, en naar spr.s mening kan
dit portret niet de reverentie
teweegbrengen, die ervan ver
wacht mag worden.
De heer Hoytink (A.R.) ver
klaarde volmondig, dat hij het
schilderij niet kan beoordelen; hij
zag gaarne, dat er een weg ge
vonden werd, die zal leiden tot
een algemene beslissing, hetzij
aanvaarden, hetzij verwerpen'.
Spr. opperde het denkbeeld, nog
een deskundig advies te vragen.
Eigen oordeel.
De voorzitter geloofde, dat de
Raad door op dit dringend ver
zoek van de heer Hoytink in te
gaan, juist de verkeerde weg zou
opgaan. Met de heer Vis was spr.
van mening, dat de Raad zich
niet door deskundigen moet la
ten leiden, maar door eigen oor
deel. Een beslissing blijft moei
lijk, omdat men zich blootstelt
aan de critiek van het nageslacht.
In antwoord aan de heer Hols
muller, zeide spr., dat met de
schilder geen overleg omtrent de
opvatting gepleegd is. De gelij
kenis was, naar spr.'s smaak,
voldoende. Men kan het schilderij
niet weigeren, om uiterlijke
omstandigheden. Spr. stelde voor
de vergadering te schorsen, op
dat men zich nog even kon be
raden. Wethouder Bakker ging
hiermede accoord, mits men
schorsing niet zou zier. als een
ontwijken van de beslissing.
Na circa 25 min. werd de ver
gadering weer heropend, en
deelde de voorzitter mede, dat
het College, gezien de belangrijk
heid van de beslissing, zich niet
de vrijheid wilde veroorloven, te
persisteren bij zijn eis, reeds
thans te beslissen. Met goedvin
den van de schilder, zal het
schilderij op de daarvoor bestem
de plaats in de Raadszaal worden
opgehangen, hetgeen niet bete
kent, dat het publiekelijk ten
toongesteld wordt. Voor de war
me voorstanders leek spr. dit niet
de meest-gewenste oplossing, doch
de aangelegenheid is te dierbaar,
om een beslissing te forceren.
om
op te knappen!
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I-
te De Bilt, geldig van Vrijdag
avond tot Zaterdagavond.
OPNIEUW NACHTVORST
Vanavond en vannacht weinig
wind, op vele plaatsen nevel
of mist en hier en daar lichte
nachtvorst. Morgen later op de
dag toenemende bewolking
maar toch aan het einde van
de middag nog vrijwel overal
droog weer. Overwegend ma
tige Zuidelijke wind. Ongeveer
dezelfde temperati<*en als
vandaag.
Advertentie
EXTRA AANBIEDING l
in frisse ruitdessins
Zeer geschikt voor
kinderjurken,
I
ONTVANGST BURGEMEESTER
ALKMAAR Naar ons wordt
meegedeeld zullen de burgemees
ter van Alkmaar en mevr. Wyte-
ma te hunnen huize, Ebrimastraat
1, ontvangen op Zondag 21 Octo
ber a.s. van half 4 tot 5 uur des
middags.
25 JARIG AMBTSJUBILEUM
H. E. WIEBOLS
ALKMAAR. De heer Wie-
bols, hoofdcommies ter gemeente
secretarie, herdacht op 18 dezer
zijn zilveren ambtsjubileum.
Ter herdenking van dit feit
werd de jubilaris, die vergezeld
was van zijn echtgenote en ver
dere familie in een bijeenkomst
op de trouwzaal van het gemeen
tehuis, waarbij behalve het ge
meentebestuur tevens het bijna
voltallige personeel der secreta
rie aanwezig was, achtereenvol
gens toegesproken door de burge
meester, de gemeentesecretaris,
de referendaris ter secretarie, Mr.
K. L. de Ronde en de commies L.
de Liefde. Door alle sprekers
werden de grote verdiensten en
nauwgezette plichtsbetrachting
van de jubilaris in het licht ge
steld, waarbij tevens de hoop
werd uitgesproken, dat de ge
meente nog vele jaren van zijn
uitnemende werkkracht zal mo
gen profiteren. De heer Wiebols
ontving uit handen van de bur
gemeester de erepenning der ge
meente, terwijl hem verder door
zijn collega's enkele stoffelijke
blijken van waardering werden
overhandigd. Mevrouw Wiebols
werden bloemen aangeboden.
Tenslotte bedankte de jubilaris
in welgekozen woorden voor de
hem gebrachte hulde, daarbij zijn
collega's mede in de huldiging
betrekkende.
WEINIG ANIMO
VOOR JONGLISTO
ALKMAAR. In het Wapen
van Heemskerk werd Donderdag
avond, voor een zeer minimaal
gezelschap, een uitvoering gege
ven door het gezelschap Jonglisto,
waarbij optraden Kostja van Kat
wijk als conferencier, de 17-jarige
Henny Meyer met zijn accordeon
en Jonglisto zelf als goochelaar
en telepaath. Van de goocheltoe
ren, die overigens niet allemaal
even nieuw waren, hebben wij
nog het meest genoten. De stem
ming in de zaal was met die paar
mensen moeilijk tot een gezellige
te maken, zodat de conferèncier
nogal eens terug greep op mop
pen, die een baard droegen. De
accordeonist werkte niet onver
dienstelijk maar had ook al de
sfeer van de lege zaal tegen zich.
(Advertentie)
EEN VOORBEELD
GROTE PARTIJEN RESTANTEN
3.25
BEELDEN VOOR DE
MERELHOF
BERGEN. De onlangs aan
de gemeente door mevr. Boender
maker-Schoenmaker geschonken
borstbeelden zijn thans in de
prachtig gelegen Merelhof ge
plaatst. De twee gevelbeelden
stellen Apollo en Diana voor.
Een van de bewoners van het
Merelhof, de heer Dingerdis, heeft
geheel belangeloos de voetstukken
gemetseld. Het geboomte achter
de beelden zal zo worden ge
snoeid, dat de stenen geheel in
een nis van groen worden ge
plaatst, terwijl de gemeente de
grond ervoor zal egaliseren.
Voorts ligt het in de bedoeling
midden in het park van het hofje
een beeld van een merel te
plaatsen.
