Het wetsontwerp inzake toezicht credietwezen SPORT r"™~r klein venster op de wereld BANDJIR OVER JAVA RADIO in het kort &e vtije Woensdagmiddag ONZE kabouters zaten maar te piekeren en te piekeren, maar ze kwamen geen stap verder. De ver jaardag van de koning kwam steeds naderbij, maar wie er een cadeau wist, de twee kaboutertjes niet. Toen het nog maar een dag voor de verjaardag van de koning was, zaten de kabouters werkelijk in Scheepsberichten BEURSOVERZICHT DE SLAAPROK VAN DE KONING -/tv door Leo Broeksmit WOENSDAG 7 Nuvliviu..K HACINA S Ter gelegenheid van het 17de lustrum van de Leidse Studen tenvereniging tot Vrijwillige Oefening in de Wapenhandel Pro Patria" vond Dinsdag in de Sleutelstad een parade plaats, welke door Z.K.H. Prins Bernhard in zijn functie van Inspecteur Generaal van de Landmacht werd afgenomen. Beverwijk 7 vm. R.dam verw.; Kota Gede 7 v. Cheribon te Se- marang verw.; Laertes 7 Makas sar verw.; Laurenskerk 7 Suez verw.; Loenerkerk 6 te Genua; Schie p. 6 Oussant; Soestdijk 6 v. Pladju-Tegal; Totnori 7 nm. Ma dras verw.- Willem. Ruys p. 6 kp de Gata; Zuiderkruis p. 6 Fini- sterre; Zijpenberg p. 6 Gibraltar; Boissevain 3 te Buenos Aires; Delft 5 nm. v. Valuparasiso-Sa- nantonio; Diemerdijk 5 V. Balboa -Los Angeles; Langleescot 2 v. Zanzibar; Mclampus 3 te Aden; Oranje p. 5 nm. Guardafui-Co- lomboOverijsel 6 v. Australië te Il'dam; Prins Maurits 1 te Montreal; Rempang 6 vm. v. Port Said-Djeddah; Roepat 5 v. New Orleans-Newportnews; Sarangan 2 v. San Francisco-Seattle; Su matra 2 v. Calcutta te Balikpa- pan; Willem Ruys p. 5 Galeta eil. Sibajak 6 vm. rede Belawan verw.; Singkep 5 v. Aden-Bela- wan; Teucer 6 Marseille verw.; Tjisadane 5 v. Ptelizabeth-Kaap- stad; Tomini R'dam-Surabaja 6 vm. Aden verw.; Volendam 5 100 m. NO Cp. Race; Westerdam 4 nm. v. Baltimore-R'dam. (Van een speciale medewertker) Over het wetsontwerp toezicht credietwezen is al veel te doen geweest. Er zijn twee soorten van toezicht op het credietwezen. Vooreerst is het nuttig, dat er op gelet wordt, dat een bank zich niet overbelast door teveel crediet te geven of crediet te verstrekken aan niet-crediet- waardigen. Het toezicht betreft dus de vraag: handeltde ban kier als een goed bankier, die het vertrouwen van het publiek waardig is? Zo'n zelfde vraag kan men ook stellen t.a.v. de geneesheer of de advocaat. Op advocaten wordt aldus toegezien door een raad van toezicht en discipline, met hoger beroep op het gerechtshof. Doctoren hebben ook hun eigen medische tucht colleges en een centraal medisch tuchtcollege, waarin ook de over heid meespeelt. Minister Lief- tinck wilde nu ook dit toezicht geheel opdragen aan de Neder landse Bank. Daartegen verzet ten zich niet enkel de bank wereld, maar ook „zeer vele" leden der Tweede Kamer (n.l. alle, behalve socialisten, com munisten). Want wat de minis ter voorstelde week wiet enkel af van de alleszins bevredigende praktijk in de wereld van het recht en van de geneeskunde, maar druiste zeker in tegen de grondslagen van de komende P. B.O. voor het bankbedrijf. De minister schijnt tenslotte dit soort controle wel te willen „overlaten" aan organen van het bedrijfsleven, mits de Neder landse Bank daarover dain aan die organen „aanwijzigingen" kan blijven geven. Deze oplossing" kan ons niet bekoren, Zti getuigt niet van een royale gezindheid om zoveel mogelijk in de geest van de P. B.O. de wet te schrijven. Wel licht zal de Kamer het ontwerp op dit punt nog wijzigen en PROGRAMMA DONDERDAG 8 NOVEMBER HILVERSUM I. 402 m. 7-00 KRO; 10.00 NCRV; 11.00 KRO 14.00—24.00 NCRV. 7.00 Nieuws; 7.15 Gram.; 7.45 Morgengebed en liturgische ka lender; 8.00 Nieuws en weerbe richten; 815 Gram.; 9.00 Voor de vrouw; 9.30 Waterstanden; 9.3-5 Gram.; 9-40 Schoolradio; 10.00 Ge wijde muziek; 10.30 Morgendiénst 11.00 Voor de zieken; 11-45 Gram: 12.00 Angelus: 12.03 Lunchconcert (12.30-12.33 Land- en tuinbouw- mededeliwgen)12.55 Zonnewijzer 13.00 Nieuws en kath nieuws 13.20 Gram.; 13.35 Viool en piano; 14-00 Meropole Orkest en solist; 14.45 Voor de vrouw; 15.15 Gram; 15.20 Pianotrio 16.00 Bijbeloverdenking 16-30 Gram.; 17.00 Voor de jeugd 17.30 Voordracht; 17.50 Regerings uitzending: H. M. Laupman: „Pa- poease jagers op potvissen en zee koeien" 18-00 Nieuws: 18.15 Kerk koor en soliste; 18.40 Voor de jeugd; 18-50 Leger des Heilsorkest 19.05 „Levensvragen van allerlei aard en een pastoraal antwoord"; 19.20 Vocaal ensemble; 19.40 Ra diokrant; 20.10 Nieuws en weerbe richten 20.10 Gevarieerd program ma; 22.15 Buitenlands overzicht; 22.35 Gram-; 22.45 Avondoverden king; 23.00 Nieuws; 23.1524.00 Grasp. HILVERSUM II- 298 m. 7-00 AVRO 7.50 VPRO; 8.00—24.00 AVRO. 7.00 Nieuws; 7-15 Ochtendgym nastiek; 7.30 Gram.; 7.50 Dagope ning; 8.00 Nieuws; 8.15 Gram.; 9-00 Morgenwijding; 9.15 Gram.; 9.25 De groenteman; 9.30 Gram.; 10.50 Voor de kleuters; 11.00 Ka merorkest; 11.45 Voordracht 12.00 Piano en orgel; 12-25 In 't spion netje; 12.33 Band- en tuinbouw- medadelingen 12.33 Accordeonmu- ziek; 12-50 Financieel weekover zicht; 13.00 Nieuws; 13.15 Mede delingen of gram.; 13.20 Dans muziek; 13-55 „U kunt het gelo ven of niet"; 14.00 Geschiedkun dige anecdoten; 14.15 Gram; 14.30 „Oor die aigtergrond van die Unie van Suid-Afrika" causerie; 14.45 Gram,; 15.00 Voor de zieken; 16.00 „Van vier tot vijf"; 17.00 Voor de jeugd; 17.30 Saxofoon en piano; 18.00 Nieuws 18.15 Practisohe wen ken voor liefhebbers van de dui vensport; 18.20 Sportproblemen; 18.30 Lichte muziek; 18.55 Voor de kinderen; 19.00 Gesproken brief uit Londen; 19-05 AVRO-allerlei; 10.10 Metropole-orkest; 19.40 Ru briek van kunst en cultuur; 20-00 Nieuws; 20.05 Radio Philharmo- nisoh orkest 21.20 Klankbeeld over Njederlandse Industrie; 21.50 En quête; 22.15 AVRO-allerlei; 22.20 Onkestconcert; 23.00 Nieuws; 23-15 Sportactualiteiten: 23.30 Zang en orgel: 23.4524.0Q Gram. daarmede hopenlijk moderner maken, meer in de richting der P.B.O. Een tweede reden tot toe zicht op het credietwezen is het handhaven van waardevast geld, van geld met een stabiele koop kracht. Door credieten te verle nen „scheppen" de banken geld, vergroten zij dus de totale geld- hoeveeiheid en veranderen zij de verhouding tussen de omvang van -het geld en van de goederenvoorraad. Als er te wei nig goederen en teveel geld is, verliest het geld zijn waarde, stijgen, de prijzen en spreekt men van infla'tie. Seder-t de bevrij ding is ér m ons land zeker in flatie geweest, maar niet, omdat de banken teveel crediet gaven, maar omdat de overheid meer geld uitgaf dan zij ontving, daar mede dus ook geld „schiep" dat onder de mensen kwam, zonder da't er steeds zoveel goederen tegenover stonden, d'at het even wicht tussen goederen ei geldvoorraad het evenwicht der prijzen dus werd ge handhaafd. Waarom, zo zegge-n de banken, moeten wij nu onder toezicht komen ter voorkoming van inflatie, die goeddeels niet door ons, maar door de overheid is teweeggebracht? Dit klemt nog terneer, omdat dit „geld scheppen" door de Staat in feite betekent, dat de Staat zich in de schuld stak. Had de Staat nu zijn schuld voor lange jaren vastgelegd, „geconsolideerd" dan had die schuld, minder dan nu, de prijzen omhoog kunnen drij ven. De minister voerde een „goedkoop-geld-politiek", d.w-z. hh hield kunstmatig de geldren- te laag (lange tijd drie pro cent). Had hij toen de vlottende Staatsschuld in beduidende mate vastgemaakt, geconsolideerd, dan had de Staat daarvan kunnen profiteren. Maar dat deed hij niet, omdat de rente va-n vlot tende schuld (Schatkistpapier) nog lager is dan 3 procent; maar dat Schatkistpapier loopt maar kort en men behoeft het, als men zo'n kortlopende schuld brief van de Staat bezit, niet te verlengen. Nu voert men aan tegen mi nister Lieftinck's voorstel, dat hij door middel van „toezicht op credietwezen" de banken in feite wil dwingen, in plaats van cre dieten te geven aan het bedrijfs leven, kortlopende schuldbrieven ten laste van de Staat (Schat kistpapier) te kopen en te be houden. Vandaar dat men ge zegd heeft, dat er Staatssocialis tische trekken zitten in het wets ontwerp. De banken erkennen inmid dels, dat Nederland er niet goed voor staat, dat de gulden waar devast moet worden gehouden en dat er met voorzichtigheid op d-e investeringen geld steken in bedrijven, moet wor den beperkt, om onze beta lingsbalans niet nog meer te ont- wriah'tén. Want een ontwrichte betalingsbalans bedreigt de waar devastheid van de gulden t.a.v. andere buitenlandse geldsoorten. Zij erkennen dus ook, dat er daarom nu niet enkel een be drijfseconomische controle nodig is de eerste soort, waarover wij hierboven spraken maar ook een monetaire. Dat toezicht om monetaire redenen is even wel slechts als noodmaatregel te verdedigen en dient dus een tijdelijk karakter te dragen. Maar minister Lieftinck wilde het blijvend. Ziedaar, zo zeiden deskundigen, andermaal een staatssocialistische trek. Gestuit op veel en breed verzet uit het bedrijfsleven en uit de Kamer trok de minister ook hier, en ook hier met halfheid, terug. Hij wil niet erkennen, dat alleen, maar tijdelijk dit soort mone taire toezicht op het crediet. wezen nodig is en dat uiteinde lijk niet een wet op crediet- controle maar wel een wet op het geldstelsel zelve de waarde vastheid van de gulden moet handhaven. (Zoals vroeger, doordat de gulden toen aan het goud was gekoppeld). Maar hij schijnt deze wet wel een voorlopig tijdelijk karakter te willen geven. Is hiermede het staatssocialistische addertje niet van boven naar onder het gras gekropen? Wij menen van wel. Wij zullen nu het woord hier over echter aim de Kamer laten. Zoals ook over sommige o.i. on juiste detailpunten. Is het juist, b.v. dat de Nederlandse Bank aan de ene bankier kan toe staan tegen goedkope rente cre diet te geven, terwijl zij ter- zelfdertijd aan een andere ban kier voorschrijft slechts tegen hoge rente geld uit te lenen? Strookt dit men de gelijkheid van een ieder voor de wet? Zijn m.a.w. de maatstaven voor het toezicht voldoende in de wet omschreven? Zoals dat b.v. wel in België is gebeurd, waar ook een beroepsinstantie bestaat, 'die oordeelt over juiste toepas sing dier maatstaven of is teveel overgelaten aan het in zicht en de vrije beslissing van de Nederlandse Bank? Zien wij wel, dan zal het ko mende dagen niet gaan om de vraag of toezicht op het crediet wezen nodig is, maar over de vraag hoe, in hoeverre, hoelang en door wie? Wij geloven niet, dat on danks het uitvoerige voor-over leg minister en Kamer el kaar daarover al gevonden heb ben. Het belooft dus een span nend duel te worden. MOTORRIJDER REED TEGEN EEN PAARD Gistermorgen is op de Groene Kruisweg te Rotterdam de 48- jarige grondwerker J. Klein, wo nende te Barendrecht, met zijn motor tegen een paard gereden, dat uit de wei was ontsnapt. De man werd naar het- Zuider Zie kenhuis gebracht, maar bleek bij aankomst reeds overleden te zijn. Dollars voor boter uit Nederland De West-Duitse, autoriteiten hebben Dinsdag een bedrag van 1,2 millioen dollar beschikbaar ge steld voor de invoer van boter uit Nederland. Advertentie WELVERZORGDE HANDEN In elk Jaargetij Hamea-Gelei Niet alleen hebben de Neder landse dames op de laatste dag van haar Scandinavische zwem- tournee in de wedstrijd tegen Zweden alle eerste plaatsen voor zich opgeëist, ze legden zelfs be slag op alle tweede plaatsen. Irma Schuhmacher en Wies Vaessen werden eersten op de 100 m. vrije slag, Rika Bruins nam revanche op het Zweedse meisje Eklund, terwijl Ned Gar- ritsen weer de eerste plaats be zette. Geertje Wielema en Joke de Korte waren eersten op 100 m. rugslag, terwijl ook de estafette een dubbele Nederlandse zege werd. De Nederlandse handbalploeg zal als voorwedstrijd van de Eu ropese kampioenschappen te Zwitserland voor 11 Mei 1952 moeten spelen tegen Noorwegen om definitief geplaatst te worden. Jan Nicolaas heeft in het Concertgebouw te Amsterdam voor de zoveelste maal zijn licht- gewichttitel met succes verdedigd Met een puntenzege op Jan Maas bleef hij voor het elfde jaar in 't bezit van de titel. In de eerste ronde van de door Luc van Dam in Den Haag georganiseerde weltercompetitie won de Fransman Ussin van de Nederlander Ludwig sloeg Brom mer de Italiaan Martina en klopte de Belg „Stierke" Mino de Ne derlander Kraus. AMSTERDAM, 6 Nov. Het enige vérschil met gisteren was. dat de gedeprimeerde stemming verdwenen was en de interna tionale waarden goed op peil openden. De belangstelling bleef echter gering era was hoofdzake- luk afkomstig van de beroeps handelaren. Unilevers wisten zich aanvan- kelpk gemakkelijk te handha ven, maar moesten tegen slot een klein verlies incasseren. Hetzelfde geldt voor Kon. Olie. die meestentiids tegen de 300 werd verhandeld, maar met een verlies van ruim een punt op 298% sloot. Philips moest enig aanbod verwerken en verloor ruim twee punten. De scheepvaart en cultuur afdeling waren verwaarloosd, doch bleven in het algemeen goed op peil met hier en daar een kleine winst.. In de Staatsfondsenhoek heer ste grote animo voor investe ringscertificaten, die waarschijn lijk voor belastingbetaling in vru sterke mate werden aange kocht en de andere guldens- leningen in de vaste stemming meetrokken. Voor dollarpapie ren was de belangstelling Uiterst gering en de dollaro-bli- gaties verloren dan ook een klei nigheid evenals het agio dat op circa 12 V, percent werd ge taxeerd. Er zijn enige specialiteiten die ter beurze de aandacht hebben. lsTde hoge nriis voor claims van ylissingen, die gisterera be taald is. nl. f75 bii een theoreti sche waarde van f55. waarschijn lijk het gevolg van een vergis sing omtrent het aantal in te leveren claims bii jnsehrjivinrr op een nieuw ''aandeel. Vandaag volgde dp rq'actié hierop, en werd f58 voóP :eé'n claim be taald. Aandelen Maxwell werden geadviseerd op 255 bieden (vo rige notering 225). Zoals bekend is een bod van 1V, millioen dol lar gedaan op de bezittingen in Nieuw Mexico. Aandelen Wal- vischvaart golden 10414. Ten slotte trok het. agio voor de meuwe premielening Amsterdam met procent aan en werd voor de coupures van flOO. 10114 .procent betaald. Vette varkensmarkt Leiden LEIDEN, 6 Nov. Aanvoer 304 vette varkens; notering zware 216 224, lichte 200212 zouters 180 190, zuegen 190205. Handel slap. Enkele boven notering. ZOALS je weet, is er eep tijd geweest, dat de kaboutertjes 's nachts de mensen hielperi. Er was geen huis of geen werk plaats, waar ze niet stille tjes binnen liepen en ijve rig aan de slag gingen. Zo waren er ook eens twee kabouters, die elke nacht naar de woning van een handschoenmaker slopen. Vlug zetten zij zich op de tafel, namen een stuk leer, dat al klaar lag, en sneden daaruit zulke fijne hand schoen, als je nog nooit ge zien had. Daarna begonnen ze te naaien. Pik, pik, pik, wat ging hun naald snel op en neer! Voor het morgen was, waren de kaboutertjes klaar, zodat ef een prach tig paar handschoenen op de handschoenmaker lag te wachten Of die daarmee in zijn schik was? Nou, geloof me maar. „Zo schiet je nog eens op" lachte hij elke morgen, terwijl hij zich in de handen wreef, „ik hoop, dat mijn helpertjes van nacht maar weer komen". En ja, ze kwamen weer. Er ging geen nacht voorbij, of ze zaten druk te naaien, zonder een woord te zeg gen Behalvetoen het tegen de verjaardag van de kabouterkoning liep. Lieve hemeltje, wat hadden ze toen veel te bepraten. Ze kregen hun paar hand- schoenen maar nauwelijks af. Maar waar ging het dan toch over? Over- het ca- deau natuurlijk! Alle ka- J bouters zouden de koning een geschenk geven en ze mochten zelf bedenken wat voor een. Sommigen deden het samen en onze twee kaboutertjes ook. Maar al waren ze nu honderd maal met zijn tweetjes, ze wis ten niets te verzinnen. Wat moesten ze die goede ko ning toch cadeau geven? Een nieuwe bril, een mooie slaapmuts of een gemakke lijk pijpje, gesneden uit eiken hout? Zo iets hadden de anderen al gemaakt. ten ze toen ieder een hand schoen in! Het hoofd van de handschoenmaker gluurde om de deur, maar hoe de goede man ook tuurde, hij kon niets ont dekken. De twee kabouter tjes zaten veilig en diep in een handschoen! Toen de handschoenma ker weer verdwenen was, kropen ze tevoorschijn. „Dat was een lekker war me schuilplaats" zei de een. „Nou" antwoordde de an der, „zo'n fijne slaapzak heb ik van mijn* leven nog niet gehad". En toen.... toén keken ze elkaar op- de put. „Nou moeten we morgenavond naar het feest van de koning toe1' zeiden ze treurig tegen el kaar, „en nou hebben we nog niets". Het werk vlotte maar slecht ei. een van de twee was zo in de war, dat hij op een gegeven ogenblik tegen een grote schaar op de tafel aanstootte. Pats, met een harde slag viel die op de grond. Wat klonk dat in de nacht! Maar na die pats hoorden de twee ka boutertjes nog iets. Er schuifelden voetstappen over de trap„De handschoenenmaker!" fluis terden de kereltjes elkaar angstig toe, „waar moeten we naar toe?" Ze wilden zich niet laten zien, o nee. dat doen kabouters nooit Maar ja, hoe moesten ze zich verbergen? „Daar" wees een van de twee op eens. In een hoek van de kamer lag nog een paar handschoenen gereed. „Vlug!" riep de kabouter weer en in een wip scho- eens heel veel betekenend aan. „We maken" zeiden ze allebei tegelijk, „we ma ken een slaapzak voor de koning!" Dat was een pracht idee. Een slaapzak van heerlijk zacht leder met een warme voering van lammetjeswol, zo iets hadden ze nog nooit in Kabouterland gezien. „En we laten de vingers er aan zitten hoor" zeiden de kabouters tegen elkaar, „ten minste de wijsvinger en de middelvinger, daar kan de koning zijn benen in steken. Ennedat splitje bovenin blijft er ook aan, dat is net een mooie opening voor zijn hoofd, anders wordt het misschien te benauwd." Ze gingen meteen aan de slag. Het stuk leer, dat eigenlijk voor een paar handschoenen bestemd was, werd nu voor een slaapzak voor de koning gebruikt. Dat leer was wel van de handschoenmaker, maar hoe vaak hadden de kaboutertjes hem niet ge- nolpen? Ze namen ook een stukje lamswol en naaiden dat binnenin vast. „Heer lijk warm", zeiden de ka boutertjes verheugd en toen de slaapzak klaar was, klapten ze bijna in de han den van plezier. Maar dat mocht niet, de handschoen maker kon wel eens wak ker worden! „En nu naar huis" fluis terden de kaboutertjes el kaar toe, „met de slaap zak". Daar gingen ze op weg, twee kleine kereltjes met een grote leren hand schoen tussen zich in.... De volgende avond, ja zelfs de hel nacht, was het groot feest in Kabou- terbos. Alle kabouters wa ren blij, want de koning was overgelukkig met zijn cadeautjes. Hij had ze al lemaal uitgestald en.... naar de slaapzak van onze kaboutertjes hoefde je niet lang te zoeken. Die stond middenin op een verhoging, zodat iedereen hem goed kon zien. „Een prachtig stukje werk, een prachtig stukje werk" zei de koning maar steeds. O, wat waren die twee kaboutertjes in hun nopjes, maar de handschoenmaker was niet zo erg blij. Eerst miste hij een stuk leer uit zijn werkplaats en toen kwam hij tot de ont dekking, dat er helemaal geen handschoenen waren gemaakt. „Zou het afgelo pen zijn", vroeg hij zich angstig af, maar gelukkig, al spoedig kwamen de ka boutertjes weer trouw op het werk. De handschoen maker dacht toen iqaar niet langer over het stuk leer na en al zou hij het wel gedaan hebben, nooit en nooit had hij geraden, dat daar in het vervolg een echte koning fn sliep! Van 12 November tot en met 29 December zal de stichting „Voor het Kind" wederom een rondreis door Nederland maken om de verkoop van kinderpostzegels te bevorderen. Een rijdend postkan toor zal achtereenvolgens o.a. bezoeken: 14 Nov. Alkmaar, 15 Nov. den Helder, 16 Nov. Harlin- gen, 17 Nov. Sneek, 19 Nov. Leeu warden. 20 Nov. Groningen, 21 Nov. Assen, 22 Nov. Coevorden, 23 Nov. Zwolle en 28 Nov. De venter. BONDSELFTAL VOL EXPERIMENTEN Het Bondselftal, dat Zaterdag op het Spartaterrein te Rotter dam in de wedstrijd om de gou den onafhankelijkneidsbeker te gen het Rotterdams elftal uitkomt is _als_ volgt samengesteld: ng (i Mesman (Blauw Witjj doel; Van Raalte (BI. Wit); achter: __de Jong (A.D.O.) e Midden; Schaap (D.F.C.), Bak ('t Gooi) en Appel (Be Quick, Gron.); voor: Van der Bogert (D.O.S.), Lugthart (Be Quick. Gron.), van de Langenberg (N.A.C,), Clavan (A.D.O.) en van der Weerd (Wa- geningen). Reserves: van der Land (H.B.S.), Boonkamp (Blauw Wit), Feld- mann (A.F.C.) en Tjepkema (Blauw Wit). Naar aanleiding van f het vijfentwintig-jarig bestaan van de Natio nale Maatschappij der Belgische Spoorwegen is langs het verbin- dingsspoor een trein- v rit Noord-Zuid geor- ganiseerd. Talrijke f autoriteiten hadden plaats genomen in de trein, die te 10.45 uit het Noordstation ver trok en om 11.50 in het Zuidstation arri veerde. De speciale trein op het stationne tje aan het Kapelle- plein. t ^■u;: EEN PHILIPPIJNS meisje van elf maan den is gisteren in San Francisco geopereerd, waarbij twee veilig heidsspelden werden verwijderd uit de long en de maag. Elvira Difuntorum, zo heet ze, is een dochter van een kantoorbediende in Manilla, die 7 gul den per week ver dient. Ze werd op kosten van een aantal zakenlieden per vlieg tuig naar Amerika vervoerd. ROKEN WORDT, evenals trouwens alle andere dingen, duur der in Frankrijk. De regering heeft mee gedeeld, dat de prij zen van tabak en ci- garetten met 25% zijn verhoogd. Het goed koopste pakje cigaret- ten kost de Fransman nu bijna 90 cent. Dan komen we er hier toch beter af. DE VERENIGDE Naties willen probe ren het zover te krij gen, dat de Nomaden niet meer behoeven te trekken. Men kwam op de gedachte in het onvruchtbare, berg achtige landschap van Perzié „kunstmatige weidegronden" aan te leggen. Dat zou men dan aan verschillende stammen willen toe wijzen. EEN BENDE Itali aanse smokkelaars had kortgeleden on der een rots aan de Zwitserse kant van de grens acht balen tabak verborgen. Men wilde wachten op een gelegenheid om de tabak in het geheim over de grens te krij gen. Toen de smokke laars op een gegeven moment bij de berg plaats kwamen was een der zakken ver dwenen. De diefstal 'werd onmiddellijk aan de politie doorgege ven en de bende trok met de overige zeven balen naar Italië. De politie stelde een on derzoek in, vond de vermiste zak in een arbeiderskamp en er werden drie Zwitser se arbeiders gearres teerd. De smokke laars konden daarna hun eigendom terug halen. Zwitserland kent namelijk geen beperkende bepalin gen op de uitvoer van tabak. DE OOSTDUITSERS hebben er een nieu we staatsvijand bij: de mussen! Het is nl. gebleken, dat de mus sen vier tot acht pond graan per jaar veror beren. Men betoogt nu verontwaardigd, dat dit graan aan de arbeidersklasse ten goede dient te komen en de politie heeft reeds uitgerekend, dat er per hectare be bouwde grond tien mussen moeten wor den doodgeschoten. Als er dus een mus aan Uw raam tikt, laat hem dan, als po litieke vluchteling, binnen. JUAN FANGXO, de Argentijnse coureur, reed in Barcelona, waar hij aan de auto races mee zou doen, door terwijl de ver keerslichten op rood stonden. Prompt volgde een bekeuring, maar toen de agent merkte tegen wie hij proces-verbaal op maakte, vroeg hij om z'n handtekening. Daarmee was de boe te betaald. FEUILLETON 62. Bovendien moeten de in landers zien hoe de Blanda's in die kamrien worden vernederd. Er zit nogte veel slaven,bloed in ons volk. Anders zouden er niet nog altijd diongos baboes en kokki's zijn, die de blanken blijven dienen. Ze zier» de Blanda's nog steeds als de toeans besar, de grote heren, die gerespecteerd moeten wor den. Nu worden die vereerde Blanda's in de kampen verne derd en geranseld, maar dat zien alleen de kampbewakers". Qemar schoof onrui) ie op ziin stoel heen en weer. Er was een trek van afkeer op zijn ge zicht gekomen. In gedachten zag hii weer het mishandelde gezicht van die Nederlandse jongen voor zich. rook hii op nieuw de lucht van schroeiende huid. Wanneer hii aan de Ja panse martelkamp dacht, wan. kelde zijn overtuiging dat hii voor een rechtvaardige zaak streed, voelde hii zich alsof hii aan de verkeerde kant stond. De chef kende ziin zwakheid en had hem er ernstig voor ge waarschuwd. Indonesia kon geen salon-nationalisten gebruiken, die op papier vurig de opstand predikten», maar schrokken als ze bloed zagen. „De verhalen over. wat in de kampen gebeurt, blijven heus niet alleen onder de Japanners", antwoordde hii wrevelig. Ook de inlanders horen die wel en praten er over". „Maar ze geloven niet alles. Ze kunnen zich gewoon niet voorstellen. dat hun deftige toean daar over eer» tafel wordt gelegd en met een zweep afge ranseld. omdat hii niet dien heeft gebogen voor een gekleur de soldaat. Zoiets moeten ze met- hun eigen ogen zien. Dan dringt het pas tot hen door. dat die toean dus geen bijzonder mens is en dat het respect, dat ze altiid voor hern, hadden, al leen het gevolg is van hun eeuwenlange onderdrukking". Oemar dacht aan de liefde volle eer-bied, die Verhagen van ziin bedienden ondervond. ..Dikwijls berust dait resneat ook op vriendschap", zei hii „en ik geloof dat 'het liid-en van de blanken de band dan nog hech ter maakt. Medelijden en ver ontwaardiging versterken de vriendschap". De chef schudde beslist het hoofd, „Dat is een westerse opvat ting, die alleen voor Europa en Amerika geldt. Het oosten be wondert slechts dp machtige. ige. Als hier iemand ..z'n gezicht verliest", openlijk wordt verne derd,, dan heeft hii geera vrien den meer. Dan is hii alleen be lachelijk. Jii en ik voelen dat niet, omdat we in Europa heb ben gestudeerd. Maar als lei ders van, het Javaanse volk moeten wii rekening houden met de kinderlijkheid van de oosterling, die dol is op macht, op pracht en praal; die knielt voor de man die in een vergulde draagstoel zit op eer» met rood fluweel beklede olifant en die minachting voelt, voor de man. die zich moet laten slaan. Weg met de overwonnene! Daarom moeten wii er voor zorgen dat zoveel mogelijk eenvoudige dessalieden als bewakers naar de kampen gaan. Ze moeten ziera, hoe de van hun voetstuk gevallen toeans en njonjas worden geitrapit. Ze moeten leren meetrappen en het rond vertellen. Dan zal het volk zich verzetten tegen terugkeer der Nederlanders, zelfs al zou Japan deze oorlog verliezen", „Een half jaar geleden achtte u een Japanse nederlaag uitge sloten", herinnerde Oemar hem en de chef knikte, „De ontwik keling van de laatste maander» bevalt me niet. De Japanners gaan nergens meer vooruit en in de oorlog is stilstand achter uitgang. Amerika bouwt vlieg tuigfabrieken die volgend jaar gaan produceren en dip over twee jaar hun topprestatie zul len leveren. Ik had gehoopt op een snellajapanse overwinning! Als het iaren gaat duren, kan Japan niet op tegen het Ameri kaanse kapitaal, dat onbeperkt vliegtuigen en schepen kan produceren. Dit is natuurlijk miin persoonlijke mening, die ik je in strikt vertrouwen geef. In het openbaar ben ik over tuigd van een Japanse overwin ning al was het alleen maar door de familierelatie tussen de Mikado en de zon!" Toen drie weken later overal schreeuwend* realamebilj et-ten de inlanders aanspoorden om dierast te nemen in het Japanse leger en In elke dessa dp ronse laars rondgingen, werden me vrouw Verhagen en 'h-aar doch ter door twee grijnzende Japan se soldaten weggevoerd naar het vrouwenkamp „Tjideng". Nadat ze uit hun huis waren gezet, haddera ze onderdak gevonden bii een vriendin van Hetty, een Indische, wier man als krijgs gevangene was weggevoerd. Met twee kleinp kinderen was zé achtergebleven en toen na en kele maanden dp geldzorgen kwartier», had ze het hoofd boven water trachten te houden met naaiwerk te doen. De diongos en de baboe waren omslagen en 'h-et was voor haar een op luchting geweest, toen de Ver- hagens bii haar kwamen in wonen er. hun trouwe bedien den meebrachten. Maar die tiid van betrekkeliikp rust duurde slechts kort want onverwachts stapte de auto van de Kempei ook voor deze deur. Twep sol daten sprongen er uit en gaven de verschrikte vrouwer» tien minuten tiid om epn koffer met wat kleren en toiletgerei te pakken. Mardio was naar de pasar en mevrouw Verhagen drukte kokki od het hart, hem te zeggen, ciat 'hii niets tegen de Japanners mocht doen. Hii kon her» toch niet helpen en daden van geweld zouden alles alleen maar erger maken. Ze liet het grootste deel van haar geld ach ter. zodat het ionge mevrouwtje de bedienden steeds hun Joon zou kunnen uitbetalen. (Wordt vervolgd

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1951 | | pagina 5