Voorhoede zonder Abe Lenstra
kwam niet éénmaal tot scoren
Werkgevers bereid tot het geven
van een compensatie-uitkering
BANDJIR OVER JAVA
DEFENSIE WAS WEER SAFE
RADIO
Huren moeten belangrijk
worden verhoogd
SMAS
LEVERTRAAN
Draw van Voorlopigen tegen Brentford
Twee debutanten
en 4 wijzigingen
De bromfiets weer
in het geding
Wielrijder onder
tram gedood
osberichten
Zó worden banden van liefde gesmeed en versterkt.
De nobele Gero-geschenken, in hun grote verscheiden
heid van luxe- en gebruiksvoorwerpen, spelen met
St. Nicolaas en Kerstmis weer een belangrijke rol.
U Wijf* opgewekt en
onvermoeibaar
met de heerlijk
verfrissende
door Leo Broeksmit
DONDERDAG 15 NOVEMBER 1951
(Van onze sportredacteur)
AMSTERDAM, Woensdagmiddag. Abe, Abe, riep zo om
streeks de dertigste minuut in de oefenwedstrijd der voor
lopigen zeker de helft van de ondanks de druilige regen nog
ongeveer 25.000 toeschouwers. Maar Abe hoorde deze kreet
niet meer. Hij was reeds in de catacomben van het Stadion
verdwenen om z'n alledaags costuum weer aan te trekken.
En in het veld keken alle spelers elkaar en toen allen aan
voerder Terlouw vragend aan. Wie moest nu toch die straf
schop nemen. Klaas Schipper stond ongeduldig te wachten,
de potige roodwit gestreepte defensie van tweede klasser
Brentford keek ook al vreemd op. Wel, toen deed Henk
Scjiijvenaar het maar. Het werd één lange aanloop vanaf de
backplaats en hij stond eerst stil toen de bal in het uiterste
hoekje van het regendruipende net belandde.
Dat was het eerste doelpunt
van de voorlopigen en het bleef
ook het enige. Juist genoeg om
senpozen en m gestadige cadans op
nederlaag te komen, want slechts
één van de vele aanvalsgolven,
die vooral na de rust zonder tus
senpose en in gestadige cadans op
de Nederlandse veste aanrolden,
kon door midvoor Monk naar be
horen worden afgewerkt. Zo hard
was de voorzet van de langs
Terlouw linkerbeen geglipte
rechtsbuiten Dare, dat een uit
gestoken voet alleen al de gena
deslag betekende voor de Neder
landse defensie.
Dat er niet meer dpelpunten
kwamen uit dit offensief? Och,
wie het vrij povere, zonder fan
tasie cn vooral stootkracht wer
kende Engelse aanvalsquintet aan
het werk zag, vond dit heel be
grijpelijk. De gevaarlijkste scho
ten dié Kraak na de pauze te
verwerken kreeg kwamen van de
vrijwel alomtegenwoordige en
verdedigend en aanvallend bui-
tengewoön sterke linkshalf Hill,
die zich na het vertrek van
Lenstra door een beenblessure
bij een verwoede aanval van de
Fries tegen drie Britten als
een kip zo lekker ging voelen op
het middenveld. En eenmaal be-
zweek de ditmaal meer safe na
tionale doelman bijna voor een
kanjer vanstopperspil Green
wood.
Drie invallers voor zekeren
Als we moeten gaan vergelij
ken met de -wedstrijd in Rotter
dam tegen Finland, dan hebben
we in elk geval dat voordeel, dat
we tevens zelfs een ruimere blik
IN NEDERLANDS ELFTAL
Slechts vijf spelers van de ploeg
die tegen Finland speelde, staan
voor de wedstrijd tegen België,
die Zondag 25 November in Rot-
van Melis en dus niet aan scoren terdam gespeeld wordt nog op
j:. -ui— i- dezelfde plaats. Twee zijn er ver
huisd. terwijl voorts vier nieuwe
gezichten de ploeg completeren,
waaronder twee debutanten. Die
debutanten zijn de voorhoedespe
lers v.d. Bogert en Bennaers. De
opstelling luidt namelijk:
PROGRAMM'A
VRIJDAG 16 NOVEMBER
HILVERSUM I 402 M.
7.00—24.00 N.C.R.V.
NCRV: 7.00 Nieuws, 7.15 Een
woord voor de dag, 7.30 Zender
sluiting, 9.00 Nieuws en weerber.,
9 10 Voor de zieken, 9.30 Water
standen. 9.35 Gramofoonmuziek,
10.30 Morgendienst, 11.00 Piano
recital, 11.30 Gramofoonmuziek,
12.00 Amusementsmuziek, 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen,
12.33 Lichte muziek, 12.59 Klok
gelui, 13.00 Nieuws, 13.15 Vocaal
ensemble, 13.45 „Het commando
Luchtvaartopleidingen", causerie:
13.55 Gramofoonmuz., 14.00 „Het
tuinpad", causerie, 14.15 Metro-
Dole orkest en solist, 14.45 Strijk
kwartet, 15.15 Voordracht, 15.35
Instrumentaal trio, 16.10 Voor
dracht, 16.30 Zendersluiting, 18.00
Nieuws, 18.15 Surinaamse volks
muziek, 18.35 Regeringsuitzen-
din'g. J. Th. Verstelle: „Kaarte-
ring van de zeebodem in Indone
sië 18.45 Een goed woord voor
een goede zaak, 18.50 Muzikale
causerie, 19.15 Regeriftgsuitzen-
ding: Verklaring en toelichting,
19.35 Gramofoonmuziek, 19.40 Ra
diokrant, 20.00 Nieuws en weer
berichten, 20.10 Youth for Christ-
ralley, 21.10 Pianorecital, 21.30
„Zwerftocht door het Verre Oos
ten", reportage, 21.40 Gramofoon
muziek, 21.50 Radio Philharmo-
nisch orkest, 22.30 Orgelconcert,
22.45 Avondoverdenking, 23.00
Nieuws en S.O.S.-berichten, 23.15
24.00 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II 298 M.
7.00 VARA, 10.00 VPRO,
10.20 VARA, 12.00 AVRO,
16.00 VARA, 19.30 VPRO,
21.00 VARA, 22.40 VPRO,
23.00—24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nieuws, 7.15 Och
tendgymnastiek, 7.30 Zenderslui
ting, 9.00 Nieuws en weerberich
ten, 9.12 Grarhofoonmuziek, 9.50
Voor de huisvrouw. VPRO: 10.00
„Kinderen en mensen", causerie,
10.05 Morgenwijding. VARA:
10.20 Gramofoonmuziek, 10.30
Schoolradio, 10.50 Voor de zie
ken, 11.20 Voordracht, 11.40 So
praan en piano. AVRO: 12.00
Operettemuziek, 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen, 12.33
Sport en prognose, 13.00 Nieuws,
13.15 Mededelingen of gramofoon
muziek, 13.20 Orgelspel, 13.35
Dansmuziek, 14.00 Kookpraatje,
14.20 Gramofoonmuziek. 15.00
„Erepromotie Z.K.H. Prins Bern-
hard", 15.45 Gramofoonmuziek,
VARA: 16.00 Muzikale causerie,
16.30 Zendersluiting, 18.00 Nieuws
18.15 Felicitaties, 18.45 „Denk om
de bocht", 19.00 Pianospel, 19.10
Voor emigranten. VPRO: 19.30
„Televisie en vrije tijd", cause
rie, 19.50 Berichten, 20.00 Nieuws,
20.05 Boekbespreking, 20.15 Gra
mofoonmuziek, 20.30 „Benelux",
20.40 „Een sterk volk", causerie,
VARA: 21.00 Cabaret, 21.30 „De
ducdalf", 21.50 Buitenlands over
zicht, 22.05 Rhythmische muziek,
22.30 Gramofoonmuziek. VPRO:
22.40 „Vandaag", causerie, 22.45
Avondwiiding. VARA 23.- Nieuws
23.15 „In huwelijk en gezin",
causerie, 23.3024.00 Kamerork.
TELEVISIE-PROGRAMMA
VRIJDAG 16 NOVEMBER
20.15—21.45 AVRO
1. Opening.
2. Televizier.
3. „Vliegende dierentuin", docu
mentaire.
4. Pauze.
5. Sprookje, tekenfilm en muzi
kale show.
6. Sluiting.
op het spelersmateriaal hebben
kunnen werpen. Want naast de
reeds weken geblesseerde Bies-
brouck was ook Noud van Melis
absent en verdween na een goe
de twintig minuten Lenstra te
vens van 't strijdtoneel. 3
die zich zeker weten van een ver
kiezing als ze fit zijn. Nu konden
we constateren, dat een voorhoe
de zonder Lenstra geen voorhoe
de met verrassende elementen is,
dat een Charley v.d. Weerd pre
cies een tempo lager speelt dan
toekomt in dit milieu, en ook,
dat Dosko's hoop Bennaers met
zijn jonge jaren nog! niet rijp
is voor het nationale shirt en dat
Cockie van der Tuyn ook als
binnenspeler niet tot internatio
naal niveau kwam. Alleen v.d.
Bogert speelde zich in het defini
tieve elftal en dat niet alleen om
die ene magnifieke kogel tegen
kruising van paal en lat. Deze
speler had op v.d. Tuyn voor, dat
hij werkelijk buitenspeler is.
Klaassens komt wel
En de middenlinie? Ook de
jonge, bijna in het Nederlands
Elftal geschreven, Klaassens was
geen Biesbrouck en zelfs geen
Wiertz. Sinds het vorig jaar dus
nog niet capabel voor de nationale
ploeg, maar toch wel op weg naar
een dergelijke vorm. Terlouw
was ditmaal beter dan de laatste
malen en minder grof. Maar mis
schien kwam dit ook meer door
het spel van de tegenpartij, die
hem eigenlijk geen kans gaf te
falen. Want niet alleen Terlouw
kon geen onheil stichten, het was
zelfs zo, dat Odenthals eeuwige
fout: niet dekken, minder storend
werkte, dan voor een voorberei
ding van de nationale ploeg wel
gewenst is.
Schijvenaar was zoals steeds.
Met Lenstra tenminste een „in
ternationaal". Ondanks snel
heidsgebrek zoveel surplus aan
technische en vooral tactische
kwaliteiten, dat dit de basis waar
op het linkerdejensieblok rustte,
niet kon verzwakken.
De wedstrijd zelf biedt wel heel
weihig stof om over te schrijven.
Vrijwel constant een vrij vlak
partijtje in, vooral aan Neder
landse zijde, betrekkelijk laag
tempo gespeeld. Een oefenwed-
srtijd, die alleen vlak na de rust
even het teken van een spel om
de knikkers gaf. Toen vochten de
Engelsen met een haast verbeten
wil om tenminste de nivellering
van de 10 achterstand. Het
scheen zelfs of ze ten koste van
alles moesten winnen.
Toen Abe speelde....
Toen Abe nog meespeelde wa
ren er nog twee opwindende mo
menten. De eerste keer na een
knappe combinatie met v.d.
Weerd, die door de Wageningse
scherpschutter besloten werd met
een kogel op de lat, terwijl Len
stra zelf na individueel spel, zo
als hij alleen het kan, een kogel,
ver buiten het strafschopgebied
loste, die precies tegen de onder
kant van de paal afschampte.
Kraak beperkte zich in de eerste
speelhelft tot een fraaie safe en
enkele goedgetimede onderschep
pingen. Na de rust kwamen de
Nederlanders er slechts spora
disch aan te pas en ookKraak
behoefde weinig werk te verrich
ten, daarvoor was Brentfords
aanvalslinie te zwak.
Doel: KRAAK (Stormvogels);
achter: ODENTHAL (Haarlem)
en SCHIJVENAAR (EDO); mid
den: WIERTZ (DWS), TERLOUW
(Sparta) en BIESBROUCK
(RCH); voor: v.d. BOGERT
(DOS), LENSTRA (Heerenveen),
van MELIS (Eindhoven), BEN
NAERS (DOSKO) én CLAVAN
(ADO). Reserves zijn: Landman
(Sparta), de Jong (ADO), van
Schijndel (SVV) en van der Tuyn
(HDVS).
Dat de keuzecommissie zich
voor een moeilijke taak gesteld
zag, toen het er op aankwam het
elftal te formeren, dat de Belgen
moet bestrijden kunnen we ons
indenken, maar dat de heren zich
zo zouden vergissen, nee dat
hadden we niet gedacht. Bennaers
kwam ondanks z'n zwak debuut
toch in de ploeg. Bennaers, die
tegen de stevige Engelse achter
hoede elk duel verloor en bij
iedere tackle tegen de grasmat
smakte. De heren hadden moeten
bedenken, dat ook in de Belgische
achterhoede enkele potige kerels
opdracht hebben elke sc
kans te beletten.
De verkiezing van Clavan is een
noodgreep. Zeker de ADO'er
toont momenteel een behoorlijke
vorm, maar als van Overbeek
niet radicaal gefaald had, zou de
keuzecommissie er niet aan ge
dacht hebben. Wat het overige
betreft, als Odenthal er in slaagt
z'n dekking te verscherpen en
Biesbrouck absoluut geen hinder
heeft van z'n blessure, dan gelo
ven we wel de sterkste defensie
te hebben, die momenteel te ma
ken valt. De voorhoede heeft dus
de linkervleugel als vraagteken,
voor de overigen zijn we niet be
vreesd. (Sportred.
scorings-
MOTOR OF RIJWIEL?
ENSCHEDE. De principiële
zaak of een bromfiets beschouwd
moet worden als een motorvoer
tuig of als een rijwiel, kwam
gisterochtend voor de waarne
mende kantonrechter te Enschede,
mr. D. P. S. Meerburg, ter sprake.
De bromfietsrijder J. C. had op
de Haaksbergerstraat te Enschede
feen voorrang verleend aan de
4-jarige automobilist J. G. S. De
politie maakte proces-verbaal op
tegen C„ maar de ambtenaar van
het Openbaar Ministerie was het
daarmee niet eens. Volgens de
laatste had de automobilist be
keurd moeten worden.
De ambtenaar beschouwde de
bromfiets niet als een fiets, maar
als een motorvoertuig. Tegen de
automobilist werd dan ook een
vervolging ingesteld.
De verdediger van S, mr. F.
W. B. Baron van Lynden te Rot
terdam, wees er in zijn pleidooi
op, dat het merendeel der dode
lijke ongevallen met een brom
fietser is veroorzaakt door het
niet verlenen van voorrang door
de laatsten. Hij wilde deze prin
cipiële zaak tot in hoogste instan
tie voortzetten, teneinde een be
slissing te forceren. De ambtenaar
had zes gulden of twee dagen
geëist tegen de automobilist. De
kantonrechter deed uitspraak
conform de eis. De verdediger zal
voor zijn cliënt hoger beroep aan
tekenen.
NIEUWE BASILIEK VAN
FATIMA DOOR BLIKSEM
GETROFFEN
FATIMA (K.N.P.) De nieu
we basiliek van Fatima is tijdens
een zwaar onweer door de blik
sem getroffen- Behalve enkele
gesprongen vensterruiten werd
geen schade toegebracht. De gro
te tribune echter, welke voor de
basiliek staat en waar de plech
tigheden van de sluiting vap het
H- Jaar geschiedden, werd gedeel
telijk vernietigd.
DEN HAAG Op de Waldeck
Pyrmontkade te Den Haag is gis
teravond de 49-jarige wielrijder
A. A. S. van de Soestdijksekade
onder een tramstel van lijn 10
gekomen. De heer S. werd op slag
gedood. Naar de oorzaak van het
ongeval wordt een onderzoek in
gesteld.
DE KOMENDE
GRONDWETSHERZIENING
Naar het A.N.P. verneeemt is te
verwachten, dat het wetsontwerp
in zake grondwetsherziening in
verband met de buitenlandse be
trekkingen, zomede een ontwerp
betreffende verhoging van de
meerderjarigheidsgrens van de
kroonprinses einde dezer maand
bij de Tweede Kamer zullen wor
den ingediend.
Eén van de weinige momenten dat Kraak werkelijk in actie
moest komen. Van links kwam een gevaarlijke voorzet,
Schijvenaar was reeds naar binnen gerend, Terlouw was met
midvoor Monk op z'n hielen op de bedreigde plaats, terwijl
Klaassens en Bennaers belangstellend toekeken. Wel, Kraak
sloeg één vuist kordaat het luchtruim in en aan Bennaers
was toen de taak voor verdere expeditie te zorgen.
Kieldrecht 13 v. Singapore/
Hongkong; Laertes 14 Panarukan
verw.; Loenerkerk verw. p. 14
nm Gibraltar; Muiderkerk 15
Aden verw.; Noordwijk p. 14 Fi-
nisterreTjiluwah p. 14 Gibraltar
Savona; Alphard 15 te Dakar
verw.: Molenkerk 14 v. Lagos/
Matadi (Angola); Tabinta 13 v.
Pt. Said; Alcyone 13 te Emden;
Annenkerk 13 v. R'dam te Syd
ney; Mariekerk 13 v. Melbourne/
Sydney; Amsteldijk 14 vm te
Antwerpen; Drente 13 16 u. v. Tj.
Priok; Modjokerto p. 13 6 u.
Ouessant/Lissabon; Amstelkerk
p. 13 nm Ouessant; Celebes 14 te
Belawan verw.; Java verw. p. 14
G E R O - ZIL V E R, vervaardigd van zilverwit Gero-
metaal, hecht verbonden meteen zware laag zuiver zilver.
GERO -ZILMETA, het door en door vlekvrye metaal
~GEROZZGEROzU
In een te Amsterdam gehouden vergadering van het Centraal
Sociaal Werkgevers-Verbond heeft de voorzitter, Mr. F. H. A. de
Graaff, medegedeeld, dat de centrale werkgeversorganisaties ge
meend hebben haar medewerking aan een compensatie-uitkering
te moeten geven van 11 procent van een weekloon en 2'A procent
van een maandloon. Deze uitkering wordt gemotiveerd door de
omstandigheid, dat de loontrekkenden een iets hoger consumptie
offer hebben gebracht dan een offer van vijf procent. Met de
vakcentrales is hierover reeds overeenstemming bereikt. Overleg
wordt nog gepleegd met dc regering over de definitieve vorm
van de uitkering.
Mr. de Graaff sprak zich uit
tegen de huidige loonpolitiek, die
hij bestempelde als „millimete
ren", d.w.z. loonbepaling aan de
hand van prijsindexcijfers, die
niet de vereiste graad van nauw
keurigheid bezitten. Hij wenste
bij de loonvorming meer vrijheid
en keerde zich tegen de uitscha
keling der werking van vraag en
aanbod. Deze bezwaren zijn niet
zonder weerklank gebleven bij
de vertegenwoordigers der Werk
nemers en binnenkort zal wor
den overlegd met de vakcentrales
hoe de loonpolitiek in meer prac-
tische banen kan worden geleid.
Huurverhoging nodig
Wil men een verantwoorde po
litiek op het gebied der volks
huisvesting voeren, dan is een
aanmerkelijke verhoging van het
huidige huurpeil noodzakelijk.
Volgens verantwoorde raming,
aldus spr., is een huurverhoging
nodig tot een peil van 225, om
tot een rendabele exploitatie te
geraken (op basis 1938-'39 is ge
lijk 100). Bij de vooroorlogse wo
ningen is handhaving van het
slechts met 15 procent verhoogde
huurpeil niet langer redelijk ver
antwoord, mede omdat hierdoor
de heractivering van de bouwbe-
drijvigheid wordt belemmerd.
Onder het oog zal moeten wor
den gezien, hoe binnen afzien
bare tijd huurverhogingen voor
arbeiderswoningen in de grote
steden van 5 a 6V= gulden per
week kunnen worden gereali
seerd.
Een richtlijn zal moeten worden
opgesteld, volgens welke het
huurbeleid en daarmee gecoördi
neerd de loon- en prijspolitiek
dient te worden gevoerd. Pas
wanneer een evenwichtiger ver
houding tussen huren en bouw
kosten zal zijn hersteld, acht spr.
de door hem voorgestane grote
mate van vrijheid in de loonvor
ming voor mogelijk.
De argumenten voor een zekere
aanspraak door werknemers op
de eigendom van nieuwe investe
ringen achtte spr. verwerpelijk.
Onbewezen is, aldus spr., dat de
reële inkomenspositie van de
werknemersgroepen tegenover die
van andere categorieën is ach-
teruitgegaan.
De sociale voorzieningen
Sprekend over de sociale voor
zieningen betoogde spr., dat er
steeds voor moet worden ge
zorgd, dat het verantwoordelijk
heidsbesef van het individu zo
veel mogelijk wordt gestimuleerd.
De invoering der werkloosheids
wet achtte hij sociaal wenselijk,
maar hij achtte het onverstandig,
voor deze nieuwe tak van verze
kering vast te houden aan uitke
ringsnormen, die hoger liggen
dan waar ook ter wereld. Ook
bij de definitieve ouderdomsver-
zekering hoede men zich voor
onberadén stappen. Een algemene
volksverzekering legt nieuwe
zware lasten op de schouders der
werkenden.
Nieuwe sociale kosten met de
onvermijdelijke uitbreiding van
het loonvolume door de geleide
lijke huurverhoging zullen een
zware druk leggen op het prijs
peil en wellicht op onze export
positie. De nadelige gevolgen
voor de werkgelegenheid moeten
worden opgevangen door eon
aanzienlijke opvoering van de
productiviteit. Spr. waarschuwde
tegen verdere verhogingen van
sociale kosten van ziekenfonds-
wezen en kinderbijslagregelingen.
De Stichting van de Arbeid blfi ft
voor het overleg haar grote nut
bewijzen.
MILITAIRE WILLEMSORDE
VOOR KAPITEIN DOURLEIN
De kapitein der mariniers J.
Dourlein is benoemd tot ridder
der 4e klasse in de militaire Wil
lemsorde. Deze onderscheiding is
toegekend wegens zijn optreden
in Oost-Java.
Anderson krijgt- levenslang
STOCKHOLM (A.Pï). Ernst
Hilding Anderson, die bekend
heeft voor Rusland gespionneerd
te hebben ten nadele van Zwe
den, is gisteren tot levenslange
dwangarbeid' veroordeeld.
FEUILLETON
69.
Het was alsof
ze nog slechts leefde om zijn ogen
-te kunnen vervangen. Toen
Hetty aan haar werd voorgesteld,
was ze even geprikkeld gewor
den door de nauwkeurigheid,
waarmede mevrouw Verkerk
haar van het hoofd tot de voeten
opnam. Wat een grenzeloos
nieuwsgierig mens, had ze ge
dacht. Maar toen mevrouw Van
Heijnsbergen en zij afscheid na
men, hoorde Hetty achter zich de
moeder vertellen: „De nieuwe
juffrouw is nog een jong meisje.
Ze is ongeveer even groot als ik
en erg slank. Mooi goudblond
haar heeft ze en haar ogen zijn
donkerblauw. Als ze lacht, lijkt
ze op je nichtje Christine. Ze
draagt een leuke witte jurk met
een rode gelakte ceintuur en ze
heeft witte schoentjes aan met
open neuzen, net zoals ik heb.
Zie je haar nu vent?" De tranen
waren Hetty in de ogen ge-
sprongen, toen ze bemerkte hoe
veel moeite deze moeder zich gaf
om alle details op te merken en
nauwkeurig over te brengen.
Haar beschrijving was fotogra
fisch juist geweest, alsof haar
ogen gescherpt waren om voor
haar zoon te zien.
Ze kwamen bij de barak, waar
de blinde jongen in de schaduw
zat en een gelukkige glimlach
trok over het bleke gezicht van
de moeder, toen Hetty haar de
bananen gaf. „O, Henk", zei ze
dankbaar, „die nieuwe blonde
juffrouw met de witte jurk en
de rode ceintuur heeft een pi
sang voor je meegebracht. Ik
heb je immers verteld dat ze
elke dag vruchten in haar ka
mertje vindt en niet weet, wie
die daar neerlegt? Nu krijg je er
een pisang van. De juffrouw zit
tegenover je, rechts van me
vrouw Van Heijnsbergen".
De jongen richtte zijn witte
ogen op Hetty. „Dank u wel.
juffrouw", zei hij. „Het is erg
aardig van u om aan mij te den
ken". Zijn stem klonk zacht, als
of hij onder het spreken luister
de naar de bewegingen van de
mensen, die hij niet kon zien.
„Mag ik moeder er de helft van
geven? Zij heeft ook in geen
maanden pisangs gehad en aan
de helft heb ik toch voldoende
om de smaak weer te proeven".
De moeder wilde er niet van
weten, maar hij hield aan, tot
dat ze er een stuk had afgehapt.
„Dat is niet de helft", merkte
hij op, terwijl hij voorzichtig de
vrucht betastte en hij dwong
haar om nog wat te nemen. „Het
gaat immers niet om de hoeveel
heid, maar om de smaak", zei hij
wijs, terwijl hij Hetty zijn hand
toestak, omdat hij hoorde dat ze
opstond.
„Een wonderlijk verstandige
en goede jongen", zei Hetty
zachtjes, toen ze naar hun barak
terugliepen. Mevrouw Van
Heijnsbergen knikte.
„Hij is zestien jaar, maar de
dood van zijn vader heeft hem
volwassen gemaakt. Toen zijn
moeder eens bij de Jappen was
geroepen en mevrouw Boersma
bij hem bleef, zei hij, dat het
juist nu zo erg was om blind te
zijn. Vroeger voelde hij het niet
zo, maar nu zijn vader er niet'
meer was, moest hij toch zijn
moeder beschermen. Ik heb nu
zoveel verantwoordelijkheid en
ik voel me nu zo ellendig mach
teloos", zei hij.
Hetty hoorde een snik in haar
stem en een bittere ontroering
steeg in haar op.
„Zo spreekt een kind", zei ze.
„Voelden de regeerders, die al
dit leed over de wereld hebben
uitgestort, maar iets van hun
verantwoordelijkheid en voelden
alle grote mensen,' die zelf in
vrijheid en luxe leven, maar iets
van deze ellende. Wat zou er dan
veel veranderen!"
Eentonig gingen de dagen
voorbij. Elke morgen het ontwa
ken met kindergehuil, kribbige
stemmen en gestommel van dof-
onverschillige mensen. Na het
wassen en eten de morgenschool
tijd met de steeds dringender
wordende moeilijkheid de kinde
ren les te geven zonder de nood
zakelijke leerboekjes, 's Middags
de schep kleefrijst met sambal
Na de rust de middagschool en
's avonds het eeuwige gesprek
over de vraag, wanneer deze
oorlog zou eindigen. Het leven
in hetkamp was nu nog moei
lijker geworden, want de natte
moeson begon en de zware tro
pische regens zetten het terrein
om de barakken een voet onder
water. Na de bui nam de door
weekte grond het regenwater
dan wel op en na korte tijd had
de zon alles weer drooggestoofd,
maar men was toch genoodzaakt
om uren achtereen in de barak
ken te blijven. De kinderen ver
veelden zich en werden lastig.
De moeders moesten pannen en
busjes neerzetten op de plaatsen,
waar het atap lekte en hadden
hun zorgen voor de toch al zo
schamele bezittingen. En als
allen naar buiten moesten om
het eten te halen, dan stapte
men buiten de barak in de zui
gende klei en was bij terug
komst de barak een modderpoel.
Het dagelijks leven werd een
aaneenschakeling van kleinere
én grotere verdrietelijkheden.
Alleen de lezingen en cursussen,
die mevrouw Van Heijnsbergen
organiseerde, brachten wat aflei
ding en voor Hetty was er nog
steeds de verrassing, welke
vruchten ze zou vinden, want
elke middag, wanneer ze met
haar schep rijst terugkwam, la
gen op het bed een paar soeas,
pisangs, djeroeks of mangga's.
De brenger er van was nog nooit
gezien, want hij kwam altijd als
alle bewoners van de barak hun
eten moesten halen.
Toch was enkele dagen gele
den een tipje opgelicht van de
sluier, die het geheim bedekte.
Wordt vervolgd
