TIS •I 10 s Terugblik op de verkiezingen Streeft Rusland toch naar 'n toenadering? Sarco globine Nota van Den Haag wordt niet bevredigend geacht •LING! Hulp voor Hongarije PARADE' ischenken oi te geven banketstaaf mandelen '//////W//////?/////Jk Gulden Vlies et jtohandel lutomobielen Katholieke stem uit Engeland Slechts één uitslag liet een waarschuwing horen Naar wij vernemen Indonesische reacties Laat ze niet in de steek! SnuiPen wrijf Zondagsevangelie Buitenlands overzicht ZATERDAG 17 NOVEMBER 1951 PAGINA 5 ïcember ontvangt ens vijf gulden bij »n deze kostelijke dag al komen en leze verrukkelijke mantels, jassen 3ar. lan Uw kostbare irug. RIJ EN VERVERU f Af KIEK VOOKMEEK 3. itKMM SS IH 3341 |K 1300) WINKEL SCHOU- }SJ lENSERMt H, ALKMAAR, ia. «554. SS DEPOTI H M. 4 fKOEOEK. BERGEN, SS STATI0N5STRAAH TEL J«14(l220S) N g> 5> er 1951 - 8 uur g> Belasting inbegrepen g> ^LAATSBESPREKEN g, Tember dagelijks van n i, ook telefonisch na ummer 2451. S* 951/52 R0O5 JSKETIERS kSIO IEKOS BEL CUP AAR VERDR.OORD 121 i 3463 VAKLUI 10 van de ijsvorming in is 't de slager orm ook lagers mogen of vleeswaren tiviteiten e.d. Het bestuur van de Alkm. Slagersvereen. lling thans f 6000. illing f 6250. demonstraties: - TEL. K 2264-226 ion Heiloo. 4EILOO - Tel. 3804 (Door graaf M. de la Bedoyere) Bij een rustige nabeschouwing van de verkiezingscampage 1951, ontdekt de katholiek in Engeland vanuit godsdienstig oogpunt een aantal verwarrende verschijnselen. Onze bisschoppen zijn er, traditioneel, inderdaad zeer afkerig van enige verklaring af te leg gen, tvelke zou kunnen worden uitgelegd als een politiek ingrijpen in het recht van de katholieken, te stemmen zoals zij willen. Het verbod om communistische candidaten te stemmen is natuurlijk volkomen duidelijk. Maar bij de laatste verkiezingen heeft een bisschop, de onlangs benoemde bisschop van Leeds, Mgr. Heenan, tot op zekere hoogte de traditie verbroken door de katholieken te waarschuwen tegen de gevaren van- de Bevan-vleugel van de La- bour-parttj en tegen candidaten, die in naam Labourgezind, maar in werkelijkheid meelopers van de communisten zijn. Met dit ongewone initiatief heeft dr. Heenan ongetwijfeld een sterk verbreide mening in het land vertolkt. Aan Labour- zijde was er veel verbittering, niet zozeer tegen Bevan's anti- bewapeningspolitiek, dan wel tegen zijn tactiek, splitsing in de eenheid van de Labourpartij te brengen. En de Conservatieven beschouwen het Bevanisme over het algemeen als een beweging, welke de gehele Labour-partjj in de toekomst zal volgen. Ik zelf had reeds enige aan wijzing gekregen van de enorm toegenomen anti-Labourstroming onder de middenklassen en voor al onder katholieke middenklas sen. Als hoofdredacteur van een katholiek nieuwsblad ontving ik steeds voor een algemene ver kiezing, een groot aantal brie ven, waarin lezers van hun standpunt blijk gaven. Bij vorige gelegenheden deden deze brieven van katholieken de balans door slaan ten gunste van Labour, Maar ditmaal werd ik over stroomd melt brieven, waarin de zaak der Conservatieven heftig werd beredeneerd en de recht schapenheid en het inzicht van katholieken, die voorstelden op Labour te stemmen, krachtig werd aangevallen. Door deze uitingen was ik volkomen ver rast. Hier hadden we dus het alge meen verbreide katholieke stand punt. Een Bisschop, die het vroegere stilzwijgen verbrak door minstens een element in de La bourpartij te becritiseren en een zeer klaarblijkelijke katholieke oppositie tegen de socialistische politiek en vooral tegen Labours schijnbaar verzuim het nationale •welzijn boven partijbelang te stellen. Het leek erop, dat een duidelijke morele gevolgtrekking was gemaakt. Toch duidt een onderzoek van de stemuitslagen aan, dat de overwegende katholieke steun aan Labourcandidaten feitelijk ongekunsteld was. In een bekend kiesdistrict met veel katholieke arbeiidersstemmen deed de Labourcandidaat, die bekend stond als sterk anti-cle- ricaal en als atheïst, het aanita) Labourstemmeh werkelijk toe nemen tegen de algemene ver wachting lm en tegen de katho lieke Conservatieve tegenstander uit arbeiderskringen. In dit geval kan er geen sprake van zijn, dat de katholieke ar beiders overwegend op de La- bour-atheïst hebben gestemd, tegen de katholieke Conserva tief, ondanks het feit, dat de laatste man arbeider was. In een ander district met zeer veel katholieke arbeiders, ver wierf de jonge katholieke Con servatief met progressieve ideeën slechts 14.000 stemmen tegen de 44.000 van zijn tegenstander. Ook hier waren bijna zeker de katho lieke stemmen en bloc aan de niet-katholiek gegeven. In weer een ander kiesdistrict behaalde de katholieke Labour candidaat, die geen geheim maakt van zijn steun aan mr. Bevan en van zijn uiterst socialistische mening, meer stemmen dan in 1950 en moet daarom dus stem men van alle katholieke arbei ders hebben gekregen. In Leeds, de zetel van Mgr. Heenan, een stad met een talrijke katholieke bevolking, werden de Labour- zetels behouden met nauwelijks enige verandering in het aantal Labourstemmen sinds 1950. Deze voorbeelden wijzen erop, dat de traditie van de katholieke arbeidersklasse om automatisch op Labour te stemmen, nauwe lijks is verstoord. Zelfs wanneer de Labour-candidaat het meer extreme Labourstandpunt steunt, wanneer hij of zij bekend staat als anti-clericaal, en wanneer de Conservatieve candidaat een be kende katholieke figuur is. Men kan hieromtrent verschillende opmerkingen maken, maar vast staat de geweldige vasthoudend heid en solidariteit van de La- bour-aanhang onder de arbei dersklasse in dit land, indien, onder de bijzondere omstandig heden van de laatste verkiezing, men in het geheel geen katho lieke ontrouw aan Labour kan constateren. Tegen de sterke associatie tus- werd de 65-jarige tolk T. B. uit Den Haag, die een freule voor enkele duizenden guldens had op gelicht, tot twee jaar gevangenis straf met aftrek veroordeeld vertrekt het Amsterdamse Con certgebouworkest Maandagavond a.s. voor een zesdaagse tournee naar Engeland. In Manchester worden een tweetal feestconcerten gegeven werd Donderdagmiddag onder grote belangstelling het nieuwe kantoorgebouw te Utrecht van de vereniging van artsen-automo bilisten in gebruik genomen ontving Dr. Ir. M. H. Damme, oud-dirccteur-gcneraal van de P.T.T., die gisteren 75 jaar werd, vele gelukwensen, bloemen en geschenken. sen het voornaamste deel van het katholieke kiezersvolk in dit land, en de Labourpartij, heeft de nederlaag van Labour de katholieke vertegenwoordiging in ons politiek leven ernstig ver zwakt. Opmerkelijk is voorts, dat in een reeks partijpolitieke radio- speeches, uitgezonden vóór de verkiezingsdatum, van politieke, door de partijen aangewezen sprekers, alleen mr. Stokes open lijk zijn levensstandpunt heeft gebaseerd op zijn katholieke en christelijke overtuiging. Dit is de eerste keer, dat enig spreker zo iets heeft gedaan. Een tweede merkwaardig as pect van de verkiezingsuitslagen, gezien vanuit katholiek stand punt, is dat de tegenwoordige Conservatieve meerderheid, al is zij gering, is aangedikt door 8 Conservatieven, gekozen in Noord-Ierland door de anti-katho lieke Unionisten. Deze acht katholieke stemmen zullen in de komende tijd voor de Conser vatieve regering buitengewoon waardevol zijn. Maar zij leggen een geval bloot, waarmede de katholieken over het algemeen niet veel op hebben. Niet slechts omdat het anti-katholiek is, maar omdat die stemmen het absoluut onmogelijk maken voor een Conservatieve regering om enige vordering te maken ten opzichte van een verenigd Ierland en de verdeling op te heffen, een zaak waarvoor vele katholieke Con servatieven enige sympathie koesteren. Algemene verkiezingen in een land als Engeland met een ge wichtige, maar kleine, katholieke minderheid, doen enige zeer zon derlinge vragen rijzen, omtrent de plicht en de belangen van katholieke kiezers, die, indien zij gezamenlijk optraden, in deze tijd een zeer beslissende invloed zouden kunnen uitoefenen. DJAKARTA, 16 Nov. (Aneta). Het Indonesische kabinet heeft de gisteren gepubliceerde nota van de Nederlandse regering over het opnemen van Nieuw Guinea in de Nederlandse grondwet gekwalifi ceerd als „niet bevredigend", en heeft de Indonesische minister van Buitenlandse Zaken, mr. A. Subardjo, de instructie toegezon den, te Parijs nadere toelichtingen te vragen aan minister Stikker en daarna zo spoedig mogelijk naar Indonesië terug te keren. Inmiddels wordt de Nederland se nota door het kabinet grondig bestudeerd, doch er zal geen be slissing worden genomen voor de terugkeer van minister Subardjo, die in de loop van de volgende week te Djakarta wordt verwacht. Vrijdagmorgen werd van de zijde der Indonesische politieke partijen commentaar geleverd op de Nederlandse nota. Een zegsman van de „Masjumi" verklaarde tegenover Aneta, dat in deze zaak koel overleg wen selijk is en dat overhaaste stap pen dienen te worden vermeden. Het lid van de Partijraad der P.N.I., Sabilal Rasad, zeide tegen Aneta, dat een eenzijdige ophef fing van het Unieverband voor Indonesië meer voordelen dan nadelen biedt en zeide verder, te zullen aandringen op zulk een Unilaterale opzegging, aangezien de houding van Nederland het bev/ijs vormt, dat Nederland een voortzetting der koloniale politiek beoogt. Het Uniehof achtte Rasad niet competent voor een behan deling der kwestie-Irian. De fractieleider van de Partai Indonesia Raya, mr. Tadjuddin Noor, beschouwde de Nederlandse nota als een bevestiging van de wanprestatie van Nederland je gens Indonesië, hetgeen in zijn ogen een aanleiding vormt tot het opzeggen van alle voor Indo- We moeten on z'n tiid ook eens zakcliik ziin. Welnu, dezer dagen zult u in de krant ingesloten een stembiliet vinden voor de ..Baas- boven-Baas"-actie. Dat stembiliet zit er niet voor niets in! Het g aat hier om een belaneriike zaak. Het Nationaal Katholiek Thuis front «is bezig alle katholieken van ons land te mobiliseren. In het geweer te brengen voor onze soldaten. U weet het: het werk van de RAO, dat van rijks wege en op rijkskosten ontspan ning en ontwikkeling moet bren gen aan de jongens op de vloot, in het leger en bij de luchtmacht, is de laatste tijd door gebrek aan financiën stérk gekortwiekt. Het komt dus alwéér aan op de portemonnaie van de bur german. Welnu, burgerman, je mag de jongens niet in de steek laten. Als een ander het dan niet doet, dan laat jii het toch ook niet na? Duizenden en duizenden heeft het Thuisfront nodig voor zijn werk, vooral voor zijn Militaire Tehuizen. De jongens moeten van de straat gehouden worden. Als ze straks thuiskeren, moeten ze minstens even goed zijn als toen ze "weggingen. Dit is een zaak, die ons allen aangaat. Lezer, die gulden zal niet ieder gemakkelijk vallen. Maar denk hier eens ernstig over na. Niet te lang. U mocht het gewoon-weg vergeten. En dat hebben onze jongens, die als het nodig is ook voor u in actie ko men. toch niet aan u verdiend.... AMBTENAAR SCHOND AMBTSGEHEIM Het Haagse gerechtshof veroor deelde de 41-jarige W. A. K. uit den Haag tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van twee maan den met een proeftijd van twee jaar. K. had toen hij chef was van het bureau regeringsmolest- regelingen bij het directoraat- generaal van de Scheepvaart, aan een particulier namen en adres sen verstrekt van degenen, die schade-claims hadden ingediend, waardoor hij zijn geheimhoudings plicht beeft geschonden. nesië nadelige overeenkomsten van de Rondetafel-conferentie. Gezien het Nederlandse standpunt achtte mr. Noor een nadere be spreking tussen de ministers Su bardjo en Stikker nutteloos. De heer Sahetapy Engel van de „Fractie Democrat" heeft wei nig hoop op succes bij een voort zetting der besprekingen, ofschoon dit naar zijn mening wel dient te geschieden om aan de wereld de goede wil van Indonesië te tonen. De heer Engel achtte een be spreking over de wijziging der Unie niet onmogelijk zonder daar in de kwestie-Irian te betrekken, doch het belangrijkste voor Indo- sië blijft volgens hem de terug keer van Irian tot Indonesië. Hij wees tenslotte op de mogelijkheid, dat de kwestie-Irian zal worden besproken op internationaal di plomatiek niveau. Het ochtendblad „Pedoman" zegt dat het spel van Nederland is, zich aan de gehele wereld op te dringen als een land met vre delievende bedoelingen en om, wanneer er sprake is van rumoer of het zoeken naar een aanleiding tot een conflict, het voor te stel len, dat zulks van Indonesische zijde geschiedt.. Het blad vreest „dat deze tactiek van Nederland de steun zal krijgen van onze eigen politici", omdat „de krijgs haftige verklaringen, door onze politici afgelegd, slechts de indruk zullen versterken die Nederland probeert te wekken, n.l. dat het Indonesië is, dat twist wenst en dat men ten aanzien van Neder land unilaterale maatregelen wil nemen". Uw verkoudheid van neus, keel of borst weg met H. VADER NIET NAAR BARCELONA VATICAANSTAD (K.N.P.). Een internationaal persagent schap heeft het bericht ver spreid. dat de Heilige Vader zou overwegen om volgend iaar deel te nemen aan het Internationaal Eucharistisch Congres te Barce lona in Spanje. Dit bericht heeft echter geen enkele grond van waarheid. Vaticaanse kringen verwiizen het bericht naar het riik der fantasie. UIT EEN VERSLAG JAARVERSLAGEN zijn niet altijd aangename en opwekkende lectuur, hoezeer zulke zaken voor de betreffende organisatie, bewe ging of actie, onmisbaar al thans onvermijdelijk! zijn. Wanneer wij een paar punten naar voren brengen uit het ver slag over het eerste halfjaar 1951 van de stichting „Hulpactie voor Hongarije", dan doen wij dat, om dat ook dit als het ware onver mijdelijk, in elk geval noodzake lijk is. Kijk eens aan, wij hebben een goede drie jaar geleden in vuur en vlam gestaan, wij katholieken van Nederland allemaal met elkaar, over de smaad, de men selijkheid en de Kerk aangedaan door de steeds heviger wordende vervolging in het diep-gefolterde Hongaarse land, welke vervolging een van haar duivelse hoogte punten beleefde in de arrestatie van de Kardinaal Primaat. Wij hebben geprotesteerd en gefulmi neerd en wij waren toen tot alles in staat, om die smaad uit te wissen. Maar, helaas, dat kun nen wij niet. Wij kunnen bidden om eerherstel, om kracht voor de vervolgden, om bescherming en uitkomst, in een verdere of nabije toekomst, zoals de Voorzienigheid dat zal bepalen, maar verder??... Kunnen wij verder niets doen? Daarover spreekt het ver slag van de stichting „Hulpactie voor Hongarije" een andere taal! Er i s zelfs al heel wat ge daan, en velen uit onze lezers kring weten dat van vroegere acties, zij hebben ijverig geholpen en veel gegeven maar het ein de is hier nog lang niet te zien! Daarom nemen wij vandaag de draad voor dit goede doel nog weer eens op. Het verslag is maar zakelijk en draait er niet met schone frasen en indrukwekkende taal omheen, maar de cijfers en de gegevens, spreken wat men noemt boekdelen. Vandaag een paar puntjes maar. Er worden pakketten, goederen en levens middelen, verzonden, zowel naar Hongarije zelf waar ze ter be stemder plaatse terecht komen! als in de z.g. Diaspora, hieronder vooral te verbaan de Diaspora- kampen in Munchen en Salz burg. Hier is een erge nood ge constateerd en daarvan vertellen wij een volgende maal nog iets. Een Hongaars pater-Franciscaan, pater Kertesz verzorgt, als opvol ger van de vroeger bekende pater Knebel. de zielzorg onder de Hon garen in ons land. Er is contact met de ..Mindszentv-stichting", die als doel heeft. Hongaarse jon gelingen in staat ,te stel'cn, in Nederland te studéren. Er zijn allerlei acties en activiteiten op gezet. teveel om op te noemen. Er wordt heel wat gedaan, en daar is het bestuur van de stich ting dankbaar voor. Maar er moet nog veel meer gedaan worden. De toestand in Hongarije is veel ver slechterd en.... de stichting ..Hulpactie voor Hongariie". heeft aan Z Fm. Kardinaal Mindszentv, toen hii nog vrij was. hulp be loofd. Er kan nog meer gedaan worden, om die belofte in te los sen. Hier is het adres: Stichting Hulnactie voor Hongariie. Hnize Zeeburg, Zeebnrgerdnv jttr Am sterdam. postgiro 14378. Wii ko men over deze zaak nn« eens *eru» maar. u behoeft met hpt zenden van „pn naliet of een bodrae ;n geld. déarot» niet te vrachten Om ons goed te doordringen van de belangrijkheid wordt ons vandaag weer als de vorige Zon dag gesproken in 't Evangelie over de Kerk. Nu wordt ons de H. Kerk voorgehouden als een zaad dat uitkiemt en, hoe klein het ook was in 't begin, opgloeit tot een struik, een boom, waarin vogels van allerlei soort een plek vinden om te nestelen. Is dit on derwerp werkelijk van zo groot belang? Als we elke Zondag naar de H. Mis gaan, de feestdag vie ren, de Vrijdagen onderhouden en verder geloven wat de pastoor gelooft, doen wij en weten wij dan niet genoeg? Wij menen van niet. Wij hebben dan niet die op vatting van de H. Kerk die Onze Lieve Heer van ons verwacht. In de H. Schrift waarin Gods eigen opvattingen staan wordt herhaaldelijk gesproken over de Kerk. Niet alleen de Meester zegt verheven woorden hierover Hij noemt de Kerk, 't Rijk der hemelen (op aarde), vergelijkt het met een feestmaal, een brui loftsmaal, 'n wijnberg waarin we allen arbeiden maar ook de apostelen doen dit. Sint Petrus bijv. noemt de Kerk: een uitge lezen stam, een koninklijk Pries terdom, een heilige natie, Gods volk. Sint Paulus kan de Kerk niet los zien van haar Stichter en spreekt onbegrijpelijk diep over het Lichaam van Christus. Hij ziet Christus als het Hoofd van de Kerk, die leeft van één brood, één Geest: waarom de H. Augus- tinus een scheuring noemt: het uiteenrijten van Christus' lichaam Sint Jan zegt van de Kerk, dat Zij is: het Nieuw Jeruzalem, neergedaald van God uit de he mel, de Tent van God onder de mensen. Het is maar een kleine bloem lezing uit de H. Schrift, maar misschien geeft zij toch een idee van Gods zienswijze op de Kerk. Wij noemen de H. Kerk graag 't Schip van S. Petrus; meer ver trouwd echter, en meer beant woord aan Gods bedoelingen, klinkt: Önze Moeder de H. Kerk. Zij is werkelijk Onze goede zorgzame Moeder. Zeker, de Kerk is een machtige organisatie. Deze grote groep mensen, één in levenshouding en geloof, met aan het hoofd Chris tus, die zijn volk leidt door Z. H. de Paus en tal van bisschoppen, is iets machtigs en sterks, en zelfs iets dreigends voor degenen die in de Katholieke Kerk niet Gods werk kunnen zien. Wij doen echter verkeerd als wij aan de Kerk denken op de eerste plaats als de machtigste groepe ring ter aarde. Ondanks haar noodzakelijk, door God gewild eenhoofdig bestuur, is zij een goede moeder wier eerste doel is haar kinderen naar de Vader te leiden. Zij bracht ons ter wereld als kinderen van God; Zij houdt ons het leven en de leer van Christus voor ogen, laat ons aan zitten aan het feestmaal, waar God zich geeft, zij luistert vol erbarmen naar onze tekortko mingen, onze fouten, onze slecht heden. Zij geneest onze wonden en als het einde nadert geeft Zij ons moed en sterkt ons om de overtocht naar het paradijs met vertrouwen aan te durven. Zij is onze Moeder. We zijn wel erg gewend aan Haar zorg, zo zelfs dat we wel eens klagen over Haar dienaars de priesters. Misschien met recht. En toch kan niemand ontkennen dat we door de Sacramenten die, eerlijk gezegd, belangrijker zijn dan de persoonlijke belangstelling van pastoor of kapelaan ontzaglijk veilig leven temidden van duis ternis en onzekerheid. Verliezen we de hoofdzaak niet uit het oog, zijn we niet bekrom pen! Waarderen we door het menselijke heen de Kerk als werkelijk: het Rijk van God op aarde. als een echte, levende, zorgzame Moeder, bereid haar hartebloed te geven voor het ge luk van haar kinderen. P. C. de Haas O.M. Er is in de afgelopen week in de Tweede ie Kamer veel gesproken over de woningbouw. En ook over traditie. Tradities zijn schoon, maarmen kan er niet altijd van eten of, in dit geval, van bouwen. Tot de traditie behoort het o.a. dat bij de algemene beschouwingen over de Rijksbegroting in eerste aanleg de leiders van de fracties het woord voeren en pas daarna de specialisten op verschillende gebieden, voor zover deze bij dit Algemene Debat in beweging moeten komen. Dit is o.a. steeds het geval ten aanzien van het algemene financiële beleid. Deze keer was het niet de heer Romme, die het eerst het woord voerde, maar de heer Andriessen en wel over het grote, zo sterk tot het volk sprekende probleem van de woningbouw e.d. Dit was een goede gedachte van de Katholieke Fractie. Alleen al dit feit legde de klemtoon hierop, dat de (volks)woningbouw primair is, dus boven alles voorrang heeft. Wij hebben zelfs gelezen, dat de volkshuisvestings- spëcialist (en algemeen voorzitter) van de K.V.P. de woningbouw ziet als de „primairste" eis van het huidige regeringsbeleid. Men zou menen, dat „primairder dan primair" eigenlijk haast niet kan. Maar ten overvloede is dit dan toch wel een aanwijzing, dat het probleem van de woningbouw dus primair is! 4» Hoe zal de regering daarop nu reageren? Aanvankelijk liep dat niet zo hoog. Dr. Drees bepaalde zich tot het uitspreken van de hóóp, dat het toch tot 50.000 woningen zou komen, maar Andriessen had dit in zijn motie veel meer positief gevraagd. Bovendien had hij, terecht, ook de kwestie van de huren e.d. in het geding gebracht. En de meest-progressieven in de Kamer of die daar graag voor door willen gaan vonden die motie van de K.V.P„voorbarig", hoewel ze zelf, zoals de P.v.d.A. immers, in een Urgentieprogram de eis van 50.000 woningen hadden gesteld! Enfin, het is allemaal bijzonder goed gelopen. Want hoewel er in de Kamer deze week nogal verschil van mening bleek over het begrip „eensgezindheid", waar wij het verleden week hier ook over hadden, hebben alle grote fracties zich tenslotte op een nieuwe motie van de heer Andriessen verenigd. 4» Dat geeft de burger werkelijk moed, ook voor de verdere toekomst, in breder verband. Deze motie, die Vrijdag overigens nog in stemming moest komen, houdt een nationale uit spraak in, die danook een nationale zaak betreft. En bij alle verschil van mening over de mogelijk heid van een politiek op brede basis e.d. hebben wij hier een concreet geval van nationale en brede- basispolitiek. Zowel de katholieke als de socialis tische, de anti-revolutionairen als de christelijk- historischen en de liberalen zijn, met zijn vijven, nu van oordcel, dat het beleid van de regering zich moet richten op de bouw van 50.000 woningen. Dat is geen eis, eisen doet men als regel alleen buiten de Kamer! maar een dringende aan wijzing, welke de regering natuurlijk niet naast zich neer kan leggen: dr. Drees heeft zich trou wens al, namens het kabinet, instemmend over deze tweede motie uitgelaten. Hier is dus, bij alle verschil van mening, een gelukkige en belangrijke richtigwijzer, dat het wel degelijk mogelijk is, dat de verschillende partijen elkaar kunnen vinden, als het een zaak van "het volk, een waarlijk nationale zaak betreft. Van de volks verte genwoordiging kan men bezwaarlijk anders ver wachten! 4» Mogen wij dus hopen, dat er ten aanzien van dit belangrijke men mag zeggen, vitale, sociale probleem, een goede oplossing in het zient is, een ander punt, dat wij hier vorige week ook bespraken, n.l. de Gezinsraad, is er nog niet zo goed afgekomen. Maar, wat prof. Romme er in zijn eerste rede over gezegd heeft, gaat toch in de goede richting, al moeten wij nog nagaan, wat dr. Drees er namens het kabinet over gezégd heeft. Het schijnt, dat het kabinet een beetje schrik heeft, om tot het woord Gezins raad over te gaan. Het verwees naar de Nationale Contact commissie voor de Gezinsbelangen, die mogelijk tot een Gezinsraad zou kunnen uitgroeien, maar wij hebben toen gevraagd, of die Commissie zicli behalve met de culturele zaken, ook bemoeien zou met sociale, financiële en economische zaken van het gezin. In die zelfde geest nu sprekend, bepleitte prof Romme, de opzet van die commissie te ver ruimen en ook haar inrichting te wijzigen. Het kwam er dus op neer, dat het inderdaad een Gezinsraad worden zou, alleen zonder die naam. Waar het tenslotte op de daad aankomt, zou men er vrede mee kunnen hebben, maar wat voor bezwaar is er eigenlijk om een instelling, die als een gezinsraad wérkt, ook Gezinsraad te noemen???? 4» Het is in elk geval goed, dat de katholieke volkspartij voor de belangen van het gezin ob de bres blijft staan. Want het gezin moet gezien worden als het merg van de natie en dat moet niet alleen stoffelijk maar ook geestelijk zo krachtig mogelijk zijn. Nu is uit de debatten in de Tweede Kamer ook gebleken, dat er reden voor zeker optimisme is. Men kan een verklaring voor het feit, dat de minister-president meer optimis tisch was in zijn uitlatingen dan minister Lieftinck, in verschillende richtingen zoeken, al naar gelang van zijn eigen persoonlijke instelling. Maar zelfs Lieftinck liet uitkomen, dat het er juist in de laatste tijden met ons land financieel (en dus economisch) wat beter voorstaat, al moeten wij natuurlijk geen „hei" roepen, voordat we over de brug zijn. En stellig niet zonder aandoening sprak minister Drees over de resultaten, welke in de zes jaren na de bevrijding in en door ons land zijn bereikt. Dat is zeker waard, om eens over na te denken, maardan moeten de geestelijke en morele factoren niet worden miskend; ja, daar moet meer aandacht aan geschonken worden, ook in de staatkunde, ook dus door de Overheid. Er bestaat nog gèèn evenwicht in de mate. waarin èn het stoffelijk èn het geestelijk herstel van de grondslagen ïran nn« volksleven worden nagestreefd. Toen deze week de Russische minister Wisjinsky toestemming vroeg om bij de algemene be schouwingen voor de tweede maal het woord te mogen voeren, wat geen gebruik is, Was dit verzoek op zich reeds een verrassing en wekte het een nieuwe, zij het gematigde hoop, dat Wisjinsky de vorige week "Vrijdag met zijn to tale afwijzing van de gealliëerde vredesvoorstellen toch nog weer niet het laatste woord had ge sproken. Deze afwijzing was overigens niet alleen zeer duide lijk geweest, maar Wisjinsky had ze zelfs in het belachelijke ge trokken, zo dwaas waren ze. En nog geen 48 uur later, komt de heer Wisjinsky meedelen, dat hetgeen hij in deze afwijzende rede over deze voorstellen had gezegd toch nog wel voor een correctie'vatbaar was en verzocht hij hem opnieuw in de gelegen heid te stellen hel Russische standpunt nog eens uiteen te zet ten. Dat hebben wij dan gistermid dag gehad en in deze rede heeft de Russische minister weer een geheel nieuw vredesplan ontwik keld, waarvan bij de eerste in drukken Zeker nog niet kan ge zegd worden of het werkelijk een nieuwe en belangrijke stap tot toenadering tot het Westen is, maar wel staat het onomstotelijk vast, dat het nu ingediende Rus sische vredesplan in belangrijke mate afwijkt van het plan Wis jinsky op 9 Nov. in de Assemblee van de Ver. Naties ontvouwd en in elk geval tegemoetkomender is, dan het eerste Russische voor stel, dat eigenlijk in niets afweek van het reeds het vorige jaar door Rusland ingediende voorstel en toen reeds door alle andere landen, dan die, tot de Commu nistische heilstaat behoren, zon der meer is afgewezen. De mo gelijkheid van dergelijke politie ke salto mortales, welke alleen in de Russische diplomatie mogelijk zijn, werkt niet direct mee om het vertrouwen in dergelijke voor stellen hoog aan te slaan. Want als deze heren in 48 uur in 'n zo uitermate belangrijke kwestie, zo radicaal van standpunt verande ren, dat wat ze eerst belachelijk noemen, dan als een eigen voor stel 48 uur later zelf indienen, wekt wel heel sterk de indruk, dat de ernst waarmee dergelijke voor stellen worden gedaan niet heel groot is. Want de telling van de gewapende strijdkrachten, uitge oefend door éen internationale organisatie, vond Wisjinsky op Vrijdag 9 Nov. zo belachelijk, dat hij de gehele nacht niet had kun nen slapen van de lachstuipen welke dit voorstel bij hem had gewekt. Maar op Vrijdag 16 November verdedigt diezelfde Wisjinsky een telling van alle bewapening en strijdkrachten, met inbegrip van het atoomwapen en stelt hij voor, dat deze telling zal moeten geschieden onder toe zicht van een internationaal ge zagsorgaan. Zoals we reeds zeiden, is het en Zenuwzwakte Het tonisch krachtpreparaai Vraagt het Uw apotheker of drogist MINISTER TEULINCS WERD ZESTIC |AAR Celukwens van H. Vader De vice-mi raster-president en minister zonder portefeuille mr. Fr. Teulings heeft in de huise lijke kring ziin zestigste ver jaardag gevierd. Onder meer kwamen hem gelukwensen aan bieden: mgr. Mutsaerts. mgr. Hendrikx en mgr. Van Over- beek. Uit alle delen van het land kwamen telegrafische ge lukwensen binnen, o.a. van mgr. Montini namens Z.H. de Paus. van de nauseliike internuntius mgr. Giobbe. van de bisschop van Haarlem mar. Huibers en van de minister-president dr. Drees. heet van de naald niet gemakke lijk reeds een enigszins betrouw baar oordeel over deze nieuwe Russische voorstellen te geven, te meer waar men bij de Russen, altijd rekening moet houden, dat er onder hun voorstellen een ge- vaarlijk addertje zit. Maar de Amerikaanse minister zeide gis teravond, toen hem werd ge vraagd, wat hij van deze voor stellen dacht, dat ze eerst ernstig bestudeerd moeten worden, alvo rens hij er een commentaar op wilde geven. Terwijl men van Franse zijde een zeker optimisme niet onder stoelen of banken stak. Jn elk geval, dat Wisjinsky's voor stel, door de Amerikanen waard geacht werd een nadere bestude ring er aan te wijden, zegt dui delijk, dat het allerminst zo on aanvaardbaar is, als Wisjinsky's eerste plan, waaraan niemand verder ook maar een ernstig woord heeft besteed. Het nieuwe Russische plan be staat uit vier punten, terwijl Tru man zijn plan in drie punten had verdeeld, hoewel hij daarbij een voorwaarde had vooropgesteld nl. deze, dat eerst de oorlog in Korea gelikwideerd moest worden, alvo rens mén over vrede en ontwape ning kan gaan spreken. Het nieuwe Russische voorstel spreekt echter van Korea met geen woord, maar gaat direct in op de drie punten welke ook Tru man noemde en hoewel natuur lijk in andere woorden, benaderen hier elkander de beide standpun ten toch zeer dicht. Truman wilde beginnen met een internationale controlemacht in te stellen, die zou beginnen met de bewapening in de verschillende landen te tellen en terwijl deze daarmee bezig waren, zouden de Grote Mogendheden reeds kunnen be ginnen niet een ontwapenings overeenkomst af te sluiten. Zijn de resultaten van de telling dan bekend, dan zou aan de hand daarvan deze overeenkomst in concrete vormen op grond van deze telling kunnen worden uit gewerkt. Wisjinsky wilde echter voor Februari a.s. reeds een rege ling van de productie van de atoomwapens, behalve zover deze voor economische doeleinden is bestemd. Verder wil hij binnen het jaar een overeenkomst van de Grote Vijf, waarbij dfe gehele bewapening tot een derde ver minderd wordt. Daarnaast wil hij ook gegevens verzamelen van de gehele bewapening, strijdkrach ten, soorten van wapenen, atoom bommen en ook gewapende ne derzettingen elders. Tenslotte vraagt hij ook een internationaal gezag om de uitvoering van de ontwapening te controleren. Men ziet, er is nog een belang rijke afwijking tussen beide voor schriften. Rusland wil geen Grote Vier, maar een Grote Vijf, dus ook communistisch China inscha kelen, waartegen vooral Amerika ernstige bezwaren heeft. Wash ington zal dit zeker niet willen doen, voordat het vrij zeker is, dat de waar, waarvoor het deze grote prijs moet betalen, inder daad zal geleverd worden. D.w.z. dus een aannemelijk vredesvoor stel. Verder stelt Rusland de ont wapening voor ieder land op een derde, wat natuurlijk niet aan vaardbaar is, zolang men in de blinde tast, hoe groot de bewape ning momenteel voor ieder is. Immers een derde voor allen tege lijk, zou bijv. de grote voorsprong, welke Rusland momenteel waar schijnlijk heeft, veilig stellen en daar voelen de Geallieerden na tuurlijk niets voor. Er zal dus nog heel wat overleg nodig zijn, voor hier een algeme ne basis wordt gevonden. Maar dat Rusland zich nu bereid ver klaart een telling van de bewa pening te aanvaarden en ook controle van niet Russen op de Russische bewapening, is onge twijfeld een belangrijke concessie. Maar als daarvoor de twee voor afgaande voorwaarden een „Con ditio sine qua non" zijn, dus dat China wordt erkend en dat reeds voor Februari, dus voor een on derzoek plaats gehad kan heb ben, de atoomproductie voor oor logsdoeleinden verboden of stop gezet zal moeten worden, dan zal er niet veel van komen. Want president Truman heeft nadruk kelijk verklaard, dat Amerika zijn voorsprong op Rusland inzake de atoomproductie niet wil prijs geven, alvorens Rusland daad werkelijk zich bereid verklaart een vredespolitiek te voeren. Maar er is toch meer toenade ring dan een week geleden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1951 | | pagina 5