I
L
Wie de auteurswet ontduikt
loopt grote risico's
§|f
Bergen werd door de
weigering van
Rijkswaterstaat gedupeerd
Te kusten te keur lectuur voor St. Nicolaas
Wieringermeer vierde
Oogstdankdag
cadeau
iCHERMERS
>v*w»w»v*wwxxxxyi
>f. Nicofoas
ken!
is groot!
2.75
0.90
1.35
2.25
3.45
1.35 B
(X95
0.50
1.50
2.25
3.50
.ACES
rijwielen
consumptie
aardappelen
IISREVUE
De BUMA en de muziekverbruiker
Velen moeten tegen zichzelf
worden beschermd
Het bouwen op de zee-reep
,Geef een boek
rheepsberichten
SCHIP VERMIST
Nieuwe school
te Burgerbrug
ZATERDAG 1 DECEMBER 1951
PAGINA 7
|£f
5»5i
tAIL
O.
alle prijzen
m
>s
brandstof 2 9Q
NTJES.. 7 50
alle prijzen
SS
azelle heren, laag mo-
1 met trommelremmen
jongensfietsen 58 jr
LAAS MIDDELBEEK
>et - Tel 251 - Schagen
koop gevraagd puike
N.V. DEUTEKOM
hagen Tel. K2240—268
[NSDAG 4 DEC a.s.
ertrek 5 u. V.a. f 4.50
HANNES - 't Zand
Tel. 326
i REGELS)
E aanbiedingen
ch aanbiedt
koop: MANTEL m. 38
prima staat. Verdron-
noord 59, Alkmaar.
s kp: HAARDKACHEL
geëm. Fornuis. Over-
estr. 16, Alkmaar.
koop: Groot Tafel-
Ijart, compleet. Oudor-
rdijk 10, Alkmaar.
i kp. 20.000 kg. verbe-
rde Vlakk. consumptie-
nrtelen. Joh. Wijnker,
rasweg 18, Anna Pau-
»na.
kp. wasmachine met
actr wringer en motor
h. Wijnker, Grasweg
Anna Paulowna.
kp.: Waldorp Radio
salonkast, prima, f100
mnd. gar. Schaafsma,
1. 208, Schagen.
DIVERSEN
:vr. in Heilo of Alkm.
n gem. zit-slaapk. met
ns. Br. no. 14489 NHD
mgeb. slaapk. m. of z.
nsion, geen beroeps;
atr. Alkmaar. Br. no
190, NHD.
vraagd: 4 stoelen, 2
.iteuils, eikenhout. Br.
:t prijs onder no. 14478
reau van dit blad.
larktbericht1
30 Nov. Late aard-
09,20; uien 724,40;
—11,90; prei 12—16;
1 1—2; rode kool 6,80
renkool 710; spruit-
witlof 1638; torna-
breekpeen 5,10—9; an-
sla 2,205,60; bloem-
groene kool 6—11;
-1,45; Goudreinet 11-
van Engeland 1254;
1287; Groninger
37; Jonathan 1558;
uter 1563; Glorie v-
—47; Laxton Superbe
irré Alex. Lucas 13
Louise 2459; Comp-
ris 1941; Conférence
enne du Comice 36
nt 24—54; Soldat La-
45; Gieser Wildeman
inter jan 1535: Win-
-33; Hertogin Elsa 18
ermain 24; St. Rémy
gne Tillison 11—34;
edling 518; Gratiool
Ge kunt het erg vinden en conferenciers mogen er grapjes over
maken, maar het blijft een feit, dat, wie in Nederland de wet
overtreedt er zeker van kan zijn de politie aan zijn deur te
krijgen. In ons dichtbevolkte landje ontkomt men niet aan het
spiedend oog der wet, dat fietsers ontdekt die geen richting
aangeven wanneer zij van koers veranderen en dat onzichtbaar
aanwezig is waaneer gij met bevende vingers en een bang hart
uw aanslagbiljet invult
Wie tegen de auteurswet zon
digt wacht eenzelfde lot: die
komt vroeg of laat ook op het
matje en hij moet er zich niet
over verbazen, dat hij enige hon
derden guldens moet neertellen,
omdat hij meende componist of
tekstdichter het schamele loon
van een paar gulden te kunnen
onthouden.
Het spiedend oog voor dlit deel
van de auteurswet is de BUMA.
het bureau voor muziekauteurs-
rechten, gevestigd op no. 51 van
Jacob Obrechtstraat te Amster-
nam. Het is, zoals wij in een
vorig artikel omstandig hebben
uiteengezet, in het leven geroe
pen door de belanghebbende
kunstenaars en het werkt met
een regeringsconcessie, ministe
riële beschikking van 24 Maart
1933, en onder toezicht van een
regeringscommissaris, die con
troleert of de voorgeschreven
richtlijnen worden nagev9lgd.De
voornaamste richtlijnen zijn, dat
het bureau geen winst mag ma
ken, dat het de algemene regels
van goed beheer moet volgen en
ook de belangen van hen, die
muziekwerken in het openbaar
uitvoeren of laten uitvoeren,
niet mag veronachtzamen.
De practiik
Hoe is nu de practijk van alle
dag? Wel, als de toestand ideaal
zou zijn en alle organisatoren
in Nederland eerlijke mensen
waren met een hoge opvatting
omtrent het „suum cuique", dan
zou de BUMA dagelijks stapels
aanvragen krijgen voor een mu-
ziekvergunning een vergun
ning voor een speciaal bal, een
revue, een concert van de dorps-
harmonie of een toneelavond
met muzikale omlijsting. De BU
MA zou per kerende post de
vergunning afsturen en aan de
hand van de op een aanvraag
formulier ingevulde gegevens
kunnen vaststellen, welk loon
de componist en de tekstdichter
rechtmatig toekomt. Als dan bo
vendien nog alle exploitanten
van café's ep restaurants bon
premie stipt op tijd zouden be
talen voor het reproduceren van
muziek langs mechanische weg,
"ia dan zou de Buma het bijna
zonder inspecteurs kunnen stel
len En wat zouden dan de kos
ten van het gehele apparaat een
stuk dalen.
En weet u wat nu juist het
grappige is? Vele weigeren de
BUMA hun medewerking te ver
lenen „omdat er zoveel aan de
strijkstok blijft hangen, daar in
Amsterdam" en „omdat de com
ponisten van al die centen toch
nooit een dubbeltje te zien
krijgen".
850.000 gulden.
Men behoeft natuurlijk niet
zonder meer te geloven dat een
regeringscommissaris nauwlettend
op deze zaken toeziet en het
jaarverslag van de BUMA, tot
op de laatste cent openbaar en
ter kennis gebracht van o.m. alle
gemeentebesturen van ons dier
bare land, daar kan men „im
mers toch geen wijs uit
maar neem dan in vredesnaam
van uw verslaggever aan, dat het
vorig jaar de BUMA meer dan
een millioen gulden aan auteurs
rechten wist in te vorderen. Der
tig procent van dit bedrag was
nodig om het BUM A-bedrijf te
laten draaien. Ruim acht en een
halve ton aan goed Nederlands
geld werd afgedragen aan au
teurs en uitgevers. Dat hebben
wij niet uit een gedrukt jaar
verslag; we tekenden deze be
dragen op uit de officiële boek
houding en desgewenst kunt U
vandaag nog een handvol Neder
landse componisten opbellen om
hen te vragen of zij hun loon al
dan niet hebben ontvangen.
Distributie
Hoe krijgt nu van de belang
hebbenden „elk zijn deel uit de
door de BUMA ontvangen gel
den?" Er is een heel distributie
kantoor (dat overigens de naam
repartitie afdeling draagt) voor
ingericht in de buurt van het
Leidseplein. Hier werken een
kleine honderd Amsterdamse
meisjes dagelijks aan de recht
vaardige verdeling. Aan de hand
van de ingezonden programma's
van uitvoeringen (ook van de ra
dio) wordt voor elke componist
en tekstdichter genoteerd wat
er van hem is gespeeld. Via een
doorwrocht systeem kan worden
uitgemaakt op hoeveel punten
de auteur recht heeft. Aan het
eind van het jaar wordt aan de
hand van de totaalopbrengst
welke waarde een
een betalingsregeling. Maar er
komt een tijd dat lankmoedig
heid ophoudt een deugd te zijn.
De BUMA neemt het beslist niet,
wanneer de auteurswet moed
willig wordt overtreden.
Er zijn legio voorbeelden aan
te halen van exploitanten, die
een simpel bedrag van twaalf
gulden ten nadele van de au
teur wensten te „verdienen" en
in conflict kwamen met de BU
MA. De domme opvatting dat
„er toch niets aan te doen viel"
kostte sommigen hun muziek-
vergunning midden in de drukte
van een kermisbal. De instru
menten van de muzikanten wer
den in beslag genomen. In een
ander geval legde de rechter een
boete op van twee duizend gul
den en een wel zeer halsstarrig
heerschap kreeg een veelvoud
van dwangsommen ad f 200 per
onrechtmatig uitgevoerd werk te
betalen.
Componist en tekstdichter
hebben de wet achter zich. Hun
zaakwaarnemer BUMA beschikt
zowel over strafrechtelijke als
civielrechtelij ke rechtsmiddelen
en gebruikt deze middelen als
het geduld is uitgeput.
Toen wij in Amsterdam waren
werd toevallig juist een zaak
door de BUMA minnelijk ge
schikt. Een caféhouder verzocht
een muziekvergunning voor een
kermisbal, alhoewel hij bij de
BUMA dik in het krijt stond en
nooit of nimmer had getracht
zijn schuld te vereffenen. De
man had de burgemeester van
zijn woonplaats in de arm ge
nomen, maar die had de BUMA
naar aanleiding van informaties
over dezelfde aangelegenheid
reeds meer dan drie maanden
tevergeefs naar een antwoord
laten uitzien
De betreffende caféhouder heeft
toch zijn - vergunning ontvangen,
want de BUMA maakt niet
graag van haar macht gebruik.
Men hoopt nu maar in Amster
dam, dat er in het dorp ook wat
medewerking zal worden ver
leend om de zaak voor goed te
regelen. De gemeentelijke over
heid kan zulke medewerking
gemakkelijk geven door eenvou
dig te bepalen, dat aan nie
mand de gemeentelijke vergun
ning voor het houden van een
TOESTEMMING VEREIST
In een vorig artikel maak
ten wij een bescheiden „tour
d' horizon" langs de auteurs
wet en daaruit zal men zich
nog wel herinneren, dat de
BUMA de zaakwaarnemer is
van alle componisten en
tekstdichters ter wereld,
wier scheppingen door de
auteurswet zijn beschermd.
Zonder toestemming van
en betaling aan de BUMA
mag men dus geen muziek
openbaar maken. Wie dat
toch doet overtreedt de
auteurswet en loopt grote
risico's. Welke risico's, dat
hopen wij u in nevenstaande
slotbeschouwing duidelijk te
maken.
bal of uitvoering wordt verleend
als niet aan de bepalingen van
de- auteurswet is voldaan. Vele
gemeenten passen deze preven
tieve maatregel toe, omdat zij
er van overtuigd zijn, dat som
migen hunner ingezetenen tegen
zichzelf in bescherming moeten
worden genomen. Helaas heeft de
BUMA niet alle gemeentebestu
ren tot preventie kunnen inspi
reren. Daar kan men dan van
daag of morgen een zaalhouder
op het raadhuis verwachten, die
door de componist gevoelig in
de nek is gegrepen. En eerst
dan zal men beseffen, dat als er
geen uitvoeringen meer mogelijk
zijn, ook de in deze tijd van
geldsehaarste wel erg welkome
vermakelijkheidsbelasting op
houdt in de gemeentekas te
vloeien
In de gisteravond gehouden gemeenteraadsvergadering van
Bergen, speciaal belegd op verzoek van een zevental raadsle
den, werd de situatie besproken, welke ontstaan is door weige
ring van Rijkswaterstaat van een vergunning voor de bouw van
een villa aan de Boulevard te Bergen aan Zee. De vraag werd
gesteld, wie voor de schade, door deze weigering voor de ge
meente en particulieren ontstaan, aansprakelijk moet worden
gesteld.
Het overweldigende vooraanzicht van het nieuwe super-lijn
schip „United States" in het dok in Newport News (Amerika),
dat het grootste en snelste passagiersschip zou zijn dat ooit in
Amerika is gebouwd. Het is 302 meter lang, 31 meter breed
en heejt een snelheid van meer dan 50 km per uur. Het schip
is voor 85 procent gereed.
f Advertentie)
kelijk op te maken. Wij stip
pen het verdeelsysteem slechts
oppervlakkig en summier, aan.
Wie er meer van weten wil kan
er het boekje van J. M. A. M.
Douwes „Muziekauteursrecht in
Nederland in de practijk" op na
slaan.
Rechtsmiddelen
Er zijn in Nederland nog heel
wat café- en zaalhouders, die
tegen de auteurswet zondigen.
De inspecteurs van de BUMA
ontdekken dat, vroeg of laat,
want zij bewerken systematisch
geheel Nederland. Het gevolg
van zulk een ontdekking is: een
navordering en, wie verstandig
is, betaalt die. De BUMA brengt
de man niet in acute moeilijk
heden en treft gewoonlijk, wan
neer de goede wil maar blijkt,
OUDE JENEVER
inhuur 1782
Ook verkrijgbaar op
Liter a f 5 55
Blitar 30 v. Singaporc/Tj. Priok
Hoogkerk p. 30 Gibraltar/Antw.;
Indrapoera 30 v. Tj. PriokOran
jefontein 1/12 Aden verw.; Si ba-
jak 30 dwars Djeddah; Talisse
30 nm Pt. Said verw.- Tjiluwah
verw. p. 30 nm Guardafui/Pulu-
bukom; Waterman 30 560 m nw
ten W 1 gr. kanaalPrins Fre-
derik Hendrik 28 te Montreal;
Prins Philips Willem 30 te Bre
men; Prins Willem 5 29 v. Mon
treal; Kota lnten 1/12 8 u. Mar
seille verw.; Domini 28 te Singa
pore; Willemstad 29 v. A'dam
Cristobal; Veendam p. 29 nm
Scillys/HalafaxEdam 29 nm v.
Antw./Londen; Heemskerk 29 v.
Genua/Marseille; Mataram 29 v.
Surabaja/Makasar; Oranje p. 29
MunikoySuez; Riouw 30 vm Co
lombo verw.; Singkep 29 rede
PangkalipnangSumatra 29 nm
v. Penang/Belawan-, Tabian 29 v.
Pt. Sudan; Waterman 29 500 m
ZO Guardafui/FremantleWil
lem Ruys 29 nm te Pt. Said; Zui
derkruis 29 420 m NO St Helena.
OSLO. Vrijdagavond is alle
schepen aan de westkust van
Noorwegen verzocht uit te zien
naar een onttakeld schip met
twaalf man aan boord, dat Vrij
dagmiddag in een sneeuwstorm
van de sleep is losgeslagen en
volgens berichten in de richting
van de kust drijft.
Het schip is de gelichte Duitse
vrachtboot Aachen", die in 1940
in de haven van Narvik tot zin
ken werd gebracht. De „Aachen"
zou naar Bergen worden gesleept,
vanwaar het schip voor reparatie
naar Bremerhaven zou worden
gebseohti
De slagzin „Geef een boek"
mogo dan al vanuit het stand
punt der actieve boekverkoper
een commercieel en lucratief
smaakje hebben, hij behoudt er
niettemin zijn niet te onder
schatten geestelijke en culturele
betekenis om. „Geef een hoek
maar laat het dan een werkelijk
goed en waardevol boek zijn!
Van de grote heilige jiriester
Ariëns is bekend hoe hij het
liefst zijn tas vol goede lectuur
zou willen stoppen om deze
links en rechts met kwistige
hand te kunnen uitdelen, over
tuigd als hii was van het onbe
rekenbare belang van wat de
mensen lezen.
Nu het feest van Sint Nicolaas
.nadert en daarmée' dé tiid dat
men elkander met een geschenk
wil verrassen menen wii góed te
doen onze lezers te wijzen od de
aangename. prettige, waarde
volle en bliivende kant van de
verrassing, wanneer men iemand
een boek cadeau geeft, en wii
willen hun hier een kort over
zicht geven van enkele nieuwe
pas verschenen boeken die de
moeite waard ziin onder hun
aandacht gebracht'te worden.
Geestelijk leven.
Laten we beginnen .met het
kind. Dat het leert bidden in
ziin eigen kinder-taal, maar toch
tegelijkertijd gericht en afge
stemd op het wezenlijke in onze
godsdienst, op datgene waar het
op de eerste plaats om gaat. rp
het Offer van Christus in de
H. Mis. is meer nodig dan wat
ook. Een kerkboekje zal daarbij
van groot nut ziin. maar alleen
als het voldoet aan deze twee
eisen. Dat is het geval met „Mee
offeren. Misboek voor onze
schoolgaande jeugd" door Frater
Br. Helenus van Barel (Romen
en Zonen te Roermond). Samen
gesteld door een kundig en er
varen paedagoóg. in samenwer
king met het liturgisch centrum
van dp abdii van Bernp te Hees-
wiik is dit een haast ideaal ge
bedenboek voor onze kinderen.
Het kind groeit op. Onze ion-
gens en meisjes worden groter,
ouder, rijper. Een nieuwe wereld
doet zich voor hen open, zii on
dervinden tot dan to„ ongekende
indrukken en gewaarwordingen.
Het is van beslissend belang dat
zii een zuiver inzicht kriigen en
dat die voorlichting hun op het
passend" ogenblik met juistheid
en vertrouwvol aanvaard gezag
wordt gegeven. Daar kan het
door pern b°nropfd paedagoog en
geschoold theoloog geschreven
boek van Dr. A. Adam ..De groot
ste echter is de liefde. Een cri-
tiek op de gangbare kuisheids-
leer" (H. Nelissen te Bilthoven)
een kostbaar hulpmiddel ziin dat
zowel voor jongeren als ouderen
verhelderend en bevrijdend kan
werken
Waar woorden wekken, zijn
het dp voorbeelden die trekken.
Dp figuur van de grote H. Tere-
sia van Avila behoudt altijd haar
aantrekkingskracht, vooral nu de
Franse schrijfster Marcelle
Auclair haar terug plaatst in het
midden van het gewone dage
lijkse lever» en van de eenvou
dige menselijke omgang. Het is
een prachtig boek. ook letter
kundig. waarmee de Uitgeverij
De Fontein te Utrecht ons waar
lijk verrijkt.
Bii dezelfde uitgeverij ver
scheen de levens- en bekerings
geschiedenis van een zeer voor
aanstaand Chinees John Wu on
der de titel ..Boven Oost en
West". Nu Azië in opmars is en
heel de wereld gespannen toe
ziet naar dat onmeteliikp riik. is
dit boek eer» indrukwekkende
nobele openbaring van do edelste
krachten die China in zich bergt.
Het is een bemoedigend boek dat
terecht zeer hoopvol stemt om
trent hetgeen de Voorzienigheid
met China en de Kerk aldaar p|
daardoor met heel de wereld,
voor heeft.
De aarde rond.
WiP verre reizen doet. kan
veel verhalen. Ver van huis be
hoeven Wo niet te gaan om veel
wetenswaardigp dingen op te
doen. Bii de Uitgeverij Jacob
van Campen te Amsterdam ver
scheen de studie van Dr. G. Kar-
ftton over „Noordholiandse
plaatsnamen", zeer interessant
zowel vanuit het oogpunt der
plaatselijke geschiedenis van ons
eigen Noord Hollandse heem als
vanuit het standpunt der mid-
delnederlandse taalwetenschap.
Over de naam van nagenoeg elke
Noordhollandse plaats ziin hier
de historische gegevens bijeen
gebracht die Pen boeiende be
schrijving vormen
En dan is er onder de Neder
landse gewesten- het onvergelij
kelijke Vlaanderen. Iedere
Noord-Nederlander is reeds bii
voorbaat onder de betovering
van dit gebenediidp land. Hii zal
het nog meer zijn als hii de
weergaloze foto's door Cas Oort-
huvs beziet in hetsrandiozp pla
tenboek „Het Vlaamse Land
schap". weer oen magnifiek d»°l
uit de heerlijke reeks „De
schoonheid van -bhs land" (uit
geverij Contact te Amsterdam).
Een zestien schrijvers bezingen
in proza en poëzie dit welige
huis van Vlaanderen. Het is een
boek vol schone genieting.
Bij het Nederlandse' Rijk be
hoort Suriname en zijn buur
landen" waarover Dr. J. J.
Kruyer met gezaghebbende stem
een boek schreef met als onder
titel „Lichtplekken in het Oer
woud van Guyana". Het is een
deel uit de bekende reeks van
de Terra-bibliotheek (Uitgeverij
Boom te Meppel) en het is er
lang niet het minste van. Het
licht valt hier van alle zijden
op het Nederlandse gebied uit
de Caraïbische wereld.
Dichterschap en schoonheid
Van de natuur gaan wij over
naar wat er aan schoons door
mensen-handen is gewrocht. Een
voortreffelijke inleiding tot de
kunst vinden wij in het werk
van Dr. E. H. Gombrich „Eeu
wige schoonheid" fUitgeversmij.
W. de Haan te Utrecht). Niét
minder dan 370 zwarte en ge
kleurde reproducties verluchten
de tekst. Aan de hand van beide
worden wij op deskundige wiize
binnengebracht in het rijk der
beeldende kunsten. Dit werk
verzekert ons een genieting met
inzicht.
Een goede inleiding is nood
zakelijk en onmisbaar ook 00 het
gebied van het woord. „Dichter
schap en werkelijkheid" is een
geïllustreerde literatuur-geschie
denis van Noord- en Zuid-Ne
derland en Zuid-Afrika,
Onder redactie van W. L.
M. E, van Leeuwen hebben
meerdere vakkundige schrij
vers er aan medegewerkt. Reeds
verscheen er de derde druk van
bij de Uitgeversmaatschappij de
Haan te Utrecht en dat is reeds
op zichzelf een aanbeveling,
mede van de fraaie vorm waar
in het werk werd uitgegeven.
Dan zijn er meerdere nieuwe
uitgaven van belangrijke letter
kundige werken. Van de Rus
Tolstoi verschenen in de reeks
„De Onsterfelijken" bij de Uit
geverij Contact te Amsterdam
vertellingen, brieven en dagboek
fragmenten onder de titel
„Waardoor de mensen leven".
Henriëtte Roland Holst heeft aan
deze vertaling meegewerkt.
Eveneens bii Contact zag het
licht de vertaling van de nieuwT
ste roman van de Engelsman
Graham Greene „Het einde van
het spel". Godsdienst en Huwe
lijk is de dubbele spil waarom
heen het gegeven zich beweegt
Greene tekent zijn figuren met
literair-meesterschap.
In het 4e deel van het Verza
meld Werk van de Nederlandse
schrijver E. du Perron (bii Con
tact te Amsterdam) werden
diens verhalen opgenomen. Een
ervan „Poging tot opstand" gaf
de naam aan geheel de verzame
ling. Du Perron is een vooraan
staand literator van onze dagen.
Bartel Drayer is de schuil
naam van een nieuwe schrijver,
die debuteert met zijn roman
„Het hoofd van Joannes" (De
Fontein, Utrecht) Het bijbels go.
geven rond de figuur van de
Voorloper des Heren Sint Jan
de Doper dat zijn actualiteit
steeds blijft behouden, leverde
de boeiende stof voor deze nieu
we roman die van Bartel Drayer
als schrijver veel goeds doet
verwachten.
In de sfeer van een Ameri-
kaans seminarie en priesterstu
denten verplaatst ons de roman
van F. J. Eduard „De Uitver
korene" (Romen en Zonen te
Roermond). Drukt op hen die
„terugkwamen" het brandmerk
van mislukking? Een stuk leven
wordt hier raak geschetst.
Kroon en samenvatting;
Veelzijdig is de taak van
de ouders. Zij hebben niet
enkel voor de lichamelijke
en tijdelijke belangen van
hun kinderen te zorgen, maar
nog meet1 zullen zij komen te
staan voor de vele geestelijke en
psychische problemen die zich
in een gezin kunnen voordoen.
Dan zullen zij goede raad en be
trouwbare voorlichting op .alle
gebied kunnen vinden in een
werk dat speciaal voor hen is
bestemd. Hot is de „Encyclopae
dic voor Ouders", weer een van
die prachtige werken, waar de
bekende Uitgeversmaatschappij
W. de Haan te Utrecht even
glansrijk als altijd mee vóór de
dag komt. Het eerste deel is
pas van de pers gekomen. In
alfabetische volgorde behandelt
bet de verschillende rubrieken
die bij het leven in een gezin in
aanmerking komen, vanaf de
fruit- en nootsoorten als aalbes
tot en met Bodestelsel, een be
paald systeem van gymnastiek.
Van katholieke zijde trad Rec
tor H. J. J. Wachters op als
degene die het geheel critisch
doorzag en dit standaardwerk
zonder enig bezwaar aanvaard
baar maakte. Het werk zal in zes
fraaie uitgevoerde delen ver
schijnen.
Als de kroon en de samenvat
ting van al hetgeen er op het
gebied van hoeken verschijnt,
moet de grote „Katholieke En
cyclopaedic" beschouwd worden,
de vorstelijke uitgave van „Joost
van den Vondel" te Amsterdam.
Het is als het sluitstuk van ons
katholieke culturele leven, een
prestatie die in alle opzichten
oefbied afdwingt. Niet genoeg
kunnen wij dit standaardwerk
aan onze lezers aanbevelen. Het
is een bezit voor hun leven. Met
de laatst verschenen delen 9 en
10 zijn we bijna op de helft van
het gehele werk gekomen. De
intekening op dit klassieke werk
staat nog altijd op zeer gunsti
ge voorwaarden open. Het ver
dient ten volle de belangstelling
van ons katholieke volksdeel dat
terecht groot mag gaan op het
geen hier door de beste van onze
eigen wetenschappelijke werkers
tot stand is gebracht. De, „Ka
tholieke Encyclopaedic" is de
steeds onvervangbare vraagbaak
en raadgever die op alle gebie
den van het menselijk weten en
leven betrouwbare voorlichting
geeft. H.J
Veemarkt- Leiden
LEIDEN, 30 Nov. Te Leiden
ter veemarkt aangevoerd op
30 Nov. 1951: 5 fokstieren, 3
slachtstieren; 40 kalf- en melk
koeien 600890, handel willig;
128 vare koeien e.a. 400730
handel willig; 240 vette koeien
700—930; geslacht 1.90—2.60 per
kg. handel stil; 15 vaarzen 525
800, handel willig; 15 pinken 360
500 handel willig; 36 graskal
veren 180310; handel willig
5 vette kalveren; 80 slachtkalve-
ren 40—60 handel willig; 369
vette schapen 100135 handel
stug, duur; 17 zeugen; 175
schrammen 6095 handel willig;
472 biggen 3545 handel willig;
17 bokken en geiten 1540 han
del matig. Totaal aantal dieren
2377.
Kaasmarkt van Vrijdag 30 Nov.
1951: aangevoerde partijen: 64
Goudse en 3 Leidse. Notering per
100 kg, in guldens: Goudse kaas
extra kwaliteit tot 241, Goudse
eerste soort 230234; Goudse
tweede soort van 225229. Leidse
kaas le soort 222228. Handel
flauw.
Onlangs werd door de aannemer
J. Mosk te Bergen aan Zee be
gonnen met de bouw van een
villa voor prof. dr. P. A. H. de
Boer te Leiden; zulks met goed
keuring van de Dienst voor de
Wederopbouw. Toen de funda
menten met de kelder voor dit
gebouw .gereed waren, is 't werk
stopgezet tengevolge van het in
grijpen van Rijkswaterstaat, dat
het bouwen van deze villa ten
Westen van de boulevard op nog
geèn 20 M. van de duinvoet on
verantwoord" achtte.
Het Rijkszeeweringsregiement
verbiedt nl., behoudens toestem
ming van Rijkswaterstaat, het
bouwen op de zepreep, welke zich
vanaf de duinvoet 70 M. land
inwaarts uitstrekt.
Het merkwaardige is, dat het
wcderopbouwplan-Bergen a. Zee
in 1950 door alle mogelijke instan
ties, w.o. ook Rijkswaterstaat,
werd goedgekeurd; de plannen
voor de bouw van bedoelde villa
waren geheel in overeenstem
ming met dit wederopbouwplan,
door dr. Wieger Bruin ontwor
pen.
Het ingrijpen van Rijkswater
staat had dan ook in Bergen het
effect van een donderslag bij hel
dere hemel. Zowel de heer Taets
van Amerongen als dr. Hemelrijk
vroegen welke stappen het col
lege van B. en W. dacht te nemen
Laatstgenoemde noemde deze be
slissing een zware slag voor Ber
gen aan Zee en meende, dat
Bergen er niet zonder meer in
kon' berusten; hij herinnerde er
aan, dat het vier jaar van '46
tot '50 geduurd had, vóór het
wederopbouwplan-Bergen a. Zee
door alle instanties was goedge
keurd. Wat het tracé der wegen
betreft, is dit al uitgevoerd, zo
dat, als het bouwen hier nu ver
boden wordt, deze weg nutteloos
is aangelegd. Spr. vroeg zich af,
wié de verantwoording voor deze
weigering heeft en meende, dat
Bergen er in geen geval de dupe
van mag worden.
Spr. voelde niets voor een ge
heel nieuw plan, omdat hij
vreesde, dat dit weer 5 jaar op
zich zou laten wachten, waar
door de badplaats zeer gedupeerd
zou worden. Als, de weigering
wordt gehandhaafd, zou er daar
geen enkel gebouw „met uitzicht
op zee" gebouwd kunnen worden,
hetgeen juist de attractie is van
een badplaats.
De heer Hemelrijk hoopte, dat
door onderhandelingen een op
lossing gevonden zal worden;
Bergen is er onschuldig ingelo
pen en wie voor deze gang van
zaken verantwoordelijk is, zal
voor de schade moeten opkomen.
Mr. Sluis sprak evenals de
vorige sprekers zijn vertrouwen
uit in het beleid van B. en W.,
doch betreurde het, dat de Raad
niet eerder werd ingelicht. Spr.
achtte het formeel en juridisch
mogelijk hier een bouwvergun
ning te weigeren; zelfs achtte
spr. het ook moreel verantwoord;
zijns inziens dienen de betrokke
nen dan zonder meer schadeloos
te worden gesteld. Naar 't schijnt
aldus mr. Sluis heeft prof.
de Boer de gemeente al te vlug
willen aanspreken voor de door
hem als gevolg van deze weige
ring geleden schade.
De heer Broersma zeide er van
overtuigd te zijn, dat hier geen
willekeur van Rijkswaterstaat in
het spel is; hij wees echter op de
consekwentie van de weigering
voor Rijkswaterstaat. Als het
waar is, dat de zee elk jaar een
meter van de duinkant afslaat,
dan is z.i. Rijkswaterstaat in ge
breke gebleven en hadden hier
tegen al veel eerder maatregelen
genomen moeten worden. R.W.S.
mag zich zeker geen speculaties
veroorloven ten koste van de ge
meente of van particulieren.
Burgemeester Huygens wilde
uitgaan van het wederopbouw
plan-Bergen aan Zee, dat hij in
principe wilde handhaven, tenzij
zou blijken, dat het bouwen hier
onverantwoord is. Overigens kon
worden aangenomen, dat de be
zwaren van R.W.S. niet uit de
lucht zijn gegrepen. Waar er voor
Bergen grote belangen op het
spel staan, is nader overleg nood
zakelijk. Spr. stelde voor twee
leden uit de Raad aan te wijzen,
die met het college deze bespre
kingen met Rijkswaterstaat zal
gaan voeren.
De Raad ging hiermee accoord
en wees hiervoor aan de heren
Taets van Amerongen en He
melrijk.
Besloten werd voorts het be
drag, dat in 1952 voor kasgeld
leningen bij de N.V. Bank voor
Ned. Gemeenten mag worden op
genomen, te bepalen op f 1.400.000
en het bedrag, waarvoor in '52
kasgeldleningen mogen worden
aangegaan te bepalen op f 700.000.
Mr. Sluis vroeg naar de moge
lijkheden tot financiering van de
woningbouw; de voorzitter wilde
hem hierover in comité mede
deling doen.
Verschillende voorstellen inzake
onderwijsvergoedingen werden,
nadat de heer Ellis enkele opmer
kingen had gemaakt, vastgesteld;
medewerking werd verleend voor
de aanschaffing van 10 nieuwe
schoolbanken voor de Berger
Schoolvereniging; kosten f 700.
Over de huur van het voetbal
terrein aan B.S.V. zal de Raad
binnenkort een voorstel bereiken,
aldus de voorzitter in antwoord
op een vraag van de heer Taets
van Amerongen. Aan het dood
lopend eind van de Tuindorpweg,
waarop de' heer Wittebrood de
aandacht vestigde, zullen veilig
heidsmaatregelen genomen wor
den.
Aan het begin van de vergade
ring had de voorzitter namens de
Raad dr. Hemelrijk geluk gewenst
met zijn 25-jarig jubileum als
rector van het Murmellius-Gym-
nasium te Alkmaar; de heer
Broersma sloot zich hierbij aan
en bracht de heer Hemelrijk hul
de voor het succes, dat hij met
zijn gymnasium in die 25 jaar
had behaald.
BURGERBRUG Dezer dagen
werd de nieuwe O. L. School te
Burgerbrug in gebruik genomen.
De burgemeester, Mr. Breebaart,
heette allen welkom en wees er
op, hoe dit reeds de vierde open
bare school was, die in Burger-
brug geopend werd; de eerste
echter, welke door een gemeente
bestuur gebouwd was. Voorts
heette hij ook de kinderen wel
kom, waarna hij de jongste leer
linge der school uitnodigde de ge
denksteen in de buitengevel te
onthullen en daarmede de school
ook officieel te openen. Grietje
Maartje Klaver trok daarna ferm
het kleed voor de fraaie gevel
steen weg, waarna zij de burge
meester een fraai bouquet bloe
men aanibood.
Nadat alle genodigden zich weer
in de school verzameld hadden,
opende de Z-E. Heer Karskens,
pastoor en voorzitter van het R.K.
Schoolbestuur, de rij der sprekers,
om het gemeentebestuur geluk te
wensen met dit fraaie gebouw en
het personeel de kracht toe te
wensen, hierin te werken aan de
opvoeding der kinderen in weten
schap, beschaving en cultuur.
Daarna spraken de heren Bol,
hoofd deT school, Ir. van der
Steur, architect en de heer Kla
ver woorden van dank. De heer
H. M. Bos, inspecteur van het La
ger Onderwijs, prees het gebouw
om de verdiensten, die het heeft
voor het onderwijs boven het oude
schoolgebouw. Spr. hield er zich
van overtuigd, dat door het fraaie
gebouw de werklust gestimu
leerd zal worden. Nadat het hoofd
der R.K. school zijn collega's ge
lukgewenst had, sprak wethouder
Kok, als oud-leerling, de wens uit,
dat de leerlingen in deze school
kennis zullen vergaren, om daar
mee later de samenleving te die
nen.
Nadat de diverse sprekers door
de burgemeester op geestige wijze
waren bedankt, werd het gebouw
bezichtigd, waarna de gasten door
de oudercommissie een verversing
werd aangeboden.
WIERINGERMEER De oogst
dankdag, welke Donderdag is ge
houden is wederom zeer goed ge
slaagd. Des morgens waren de 3
parochiekerken geheel gevuld en
des avonds verzamelden de paro
chianen zich in de grote Beurs-
zaal van Hotel Smit om deze dag
feestelijk te besluiten.
In zijn openingswoord heette
de voorzitter van de Katholieke
Raad van Overleg, die deze dag
had georganiseerd, de heer J.A.
Bergman, een groot aantal aan
wezigen van harte welkom en hij
sprak de hoop uit dat het gebo-
dene van deze avond in de smaak
zou vallen. Daarna gaf hij het
woord aan de Z.E. Heer Pastoor
de Wit uit Middenmeer, die in
enkele goedgekozen woorden het
doel en de betekenis van Oogst
dankdag toelichtte. Nadat 't meis
jeskoor onder leiding van mej. J.
Meijerink met pianobegeleiding
van de heer P. Spanjaard enkele
liedjes ten gehore had gebracht
en mej. Groteman het toneelspel
had ingeleid werd de hoofdscho
tel van deze avond opgedist in de
vorm van enkele fragmenten uit
de Camera Obscura van Hilde-
birandt door de hr. Rob Geraerds.
De heer Geraerds die alleen 22
personen uitbeeldde deed ons
weer eens voor de geest halen de
figuren van o.a. het Diakenhuis
mannetje, Meester Nurk, schipper
Rietheuvel en de familie Kegge
en anderen.
Het daverend applaus dat na
elk spelfragment weerklonk was
wel een bewijs dat het spel van
de héér Geraerds keurig was ver
zorgd en voor de Raad van Over
leg. dat het publiek ook deze
uiting van kunst heeft verstaan.
Na nog een kleine verloting en
enige nummertjes van het zang
koor bedankte de voorzitter de
aanwezigen voor de opkomst en
allen die deze avond hebben hel
pen doen slagen maar in het bij
zonder de heer Geraerds en ziin
muzikale begeleiding voor 't ge-
bodene.