Prins Sjaak" van Sittard kwam
om belastingvrijdom pleiten
Staten Generaal en
buitenlandse politiek
Amerikaans vliegtuig door Russen
totdalen gedwongen in Hongarije
01 mat
Franse regering gaat haar
invoerprogram herzien
BANDJIR OVER JAVA
Veertig Carnavalszotten brachten
Amsterdam in opschudding
RADIO
Fotojournalisten
protesteren
Geen antwoord
zeat burgemeester
De Grondwetswijziging
Rode beschuldigingen
VERRAS MOEDER
Scheepsberichten
BFNR<;OVFR7JCHT
Naar wij vernemen
Nieuw-Guinea
door Leo Broeksmit
AMSTERDAM. Voor de tariefcommissie van de omzetbelas
ting te Amsterdam, een scheidsgerecht m belastingzaken,
gepresideerd door de president van de rechtbank te Amsterdam,
ntr. C. W. Thöne, diende gisteren het verzoek van de Sittardse
carnavals vereniging ,,De Marotte" voor het verkrijgen van
belastingvrijdom voor de carnavalsviering.
In Limburgse carnavalskringen
was ernstige verontwaardiging
ontstaan over het feit, dat „de
Marotte" voor de carnavalsviering
aangeslagen was voor f 600.
omzetbelasting.
De Limburgers bekijken de
zaak echter van de vrolijke kant.
Veertig rasechte Sittardse carna
valszotten, en ook de complete
Marottekapel, waren in enkele
autobussen naar de hoofdstad ge
togen en hebben vóór de zitting
de Haarlemmerhouttuinen in een
ware carnavalsstemming gebracht.
„Wie zal dat betalen?" en der
gelijke carnavalsmelodieën klon
ken in gulle tonen uit de blaas
instrumenten, voor de aanvang
van de zitting der commissie, tot
groot genoegen van de ambtena
ren en ambtenaressen in het ge
bouw Droogbak la waar de com
missie zitting houdt. De complete
vrouwelijke lijfgarde en
zijn gevolg, compleet met adju
dant, vergezelden prins Sjaak de
eerste bij een rondje om het ge
bouw en betrokken de erewacht
toen hij, vergezeld van zijn „mi
nister van justitie" het gebouw
binnenging om het verzoek tot
ontheffing te bepleiten.
En als extra verrassing had de
prins een grote doos „nonnen-
votten", een speciaal carnavals
gebak, meegebracht.
Intussen bleken de marotte en
Eén der „zotten" maant de
afvaardigingsleden de nood
zakelijke eerbied en stilte te
betrachten bij het betreden
der raadzaal.
WOENSDAG 5 DECEMBER.
HILVERSUM I. 402 m. 7.00
—24.00 NCRV.
7.00 Nieuws; 7.10 Gram.; 7.1-5
Een woord voor de dag; 7.30 Zen
dersluiting; 9.00 Nieuwo en weer
berichten; 9.10 Voor de zieken;
9.30 Waterstanden; 9-35 Gram.;
10.30 Morgendienst; 11.00 Gram.;
11.15 „Een adder in de wijn",
hoorspel; 12.00 Cello en piano;
12.30 Land- en tuinbouwmedede-
lingen; 12.33 Gram. 12.37 Advents-
stonde; 12.59 Klokgelui; 13.00
Nieuws; 13.15 Protestants Inter
kerkelijk Thuisfront; 13.20 Amu
sementsmuziek; 13.50 Regerings
uitzending: Jeugduitzending; „Wij
slaan op de tong-tong", o.l.v. Re-
gina Zwart; 14.00 Advents- en
Kerstliederen; 14.30 Gram; 14.45
Voor de meisjes; 15.00 Omroepor
kest en soliste 15.45 Voor de jeugd
16.30 Zendersluiting; 18.00 Nieuws
18.15 Gram.; 18-15 Gram.; 18.30
Orgelspel; 19.00 „Spectrum van
het Christelijke Organisatie- en
Verenigingsleven," causerie; 19.15
Boekbespreking; 19.30 Uitslag
wedstrijd kinderpostzegels; 19.40
Radiokrant 20-00 Nieuws en weer
berichten; 20-10 Commentaar fa-
miliecompetitie; 20.20 Gevarieerd
programma; 22.45 Avondoverden
king; 23.00 Nieuws; 23.1524-00
Gram.
HILVERSUM n. 298 m. 7-00
VARA; 10.00 VPRO; 10.20
VARA: 19.30 VPRO; 20.00—
24.00 VARA.
7-00 Nieuws; 7.15 Ochtendgym
nastiek; 7.30 Zendersluiting; 9.00
Nieuws en weerberichten; 9.12
Gramofoonmuz 9.50 Voor de huis
vrouw; 10.00 Schoolradio; 10.20
Voor de vrouw; 10.30 Pianoduo;
10 45 Voor de vrouw; 11.00 Gram;
12.00 Voordracht; 12.15 Accorde
onorkest; 12 30 Land- en tuin-
bouwmededelingen; 12.33 Voor 't
platteland; 12.38 Accordeonorkest;
12.55 Kalender; 13.00 Nieuws 13.15
Amusementsmuziek; 13.40 Orgel
spel; 1400 Gesproken portret;
14.15 Philharmonisch orkest koor
en solisten; 15.20 Voor de jeugd;
15.50 Pianorecital; 16.00 Voor de
jeugd; 16.30 Zendersluiting; 18-00
Nieuws; 18.15 VARA-varia; 18.20
„St. Nicolaas en de Koninklijke
Marine," causerie; 18.30 St. Nico-
laasfeest in een kindertehuis 19.30
Voor de jeugd; 20.00 Nieuws 20-05
Uitslag Prijsvraag Kinderpostze
gels; 20.15 Gevarieerd program
ma; 21.50 Dansmuziek; 22-15 „On
der de pannen," hoorspel; 22.35
Amusementsmuziek; 23.00 Nieuws
23.1524 00 Gram.
de marottinnekens of mechelkens
niet bij de pakken neer te zitten.
Om 5 uur marcheerden de marot
tekapel, de raad van elf en de
lijfwacht van maagden met tij
delijk hoofdkwartier (Heck's
lunchroom) binnen om er de Am
sterdammers kennis te laten ma
ken met Sittardse leut en dat
duurde nog wel even.
De uitspraak laat nog 14 dagen
op zich wachten.
TEGEN UITLATINGEN
VAN LEO PAGANO
Het bestuur van de Ned. Ver
eniging van fotojournalisten heeft
door middel van haar rechtskun
dig adviseur, mr. R. p. Kokosky
te Amsterdam, geprotesteerd bij
de KRO tegen „de onheuse, on
waardige en onjuiste uitlatingen
van de radioreporter Leo Pagano
gedurende zijn verslaggeving van
de Zondag 25 November j.l. te
Rotterdam gehouden voetbalwed
strijd NederlandBelgië, o.a. bij
gelegenheid van het ongeluk van
Schijvenaar."
Het bestuur vér-zoekt in dit
schrijven, waarvan afschrift aan
alle radioinstanties, de KNVB en
de Belgische vereniging van foto
journalisten werd gezonden maat
regelen te willen nemen, opdat
herhaling worde voorkomen.
Het acht de verslaggeving van
de heer Pagano onverantwoord
tegenover een publiek van enkele
millioenen luisteraars, die zich
daardoor een volkomen onjuiste
mening zouden kunnen vormen
over het werk van de fotojourna
listen, dat in het Rotterdamse
stadion al bijzonder moeilijk
wordt gemaakt, doordat het foto
graferen alleen is tovgestaan plat
op de buik liggende onder alle
weersomstandigheden.
OP VRAGEN OVER REL
TE LEEUWARDEN
(Van onze verslaggevers)
LEEUWARDEN. Men zal
zich herinneren, dat het lid van
de gemeenteraad de heer J. Vel-
lenga zich schriftelijk gewend
heeft tot de burgemeester als
hoofd van de gemeentepolitie, ter
zake van ongeregeldheden, welke
plaats hebben gevonden tijdens
en na de zitting van de politie
rechter mr. Taconis, voor wie
toen verschenen waren Fedde
Schurer en Tjebbe de Jong, ver
dacht van belediging van de Hee
renveen se kantonrechter.
Mr. Van der Meulen heeft ter
zake medegedeeld, dat hij op de
hem gestelde vragen geen ant
woord wenst te geven, daar hij
nopens het beleid van de gemeen
tepolitie geen verantwoording
schuldig is aan de gemeenteraad.
De eersté sneeuw van het jaar bedekt het Koreaanse land
schap. Koreaanse waterdragers brengen water naar de top
van een besneeuwde heuvel. In de wintertenten op de achter
grond hebben zij gerust en zich verwarmd vóór de moeizame
beklimming te ondernemen.
LONDEN, 3 Dec. (Reuter).
Het officiële Russische persbu
reau „Tass" heeft Maandag ge
meld, dat Russische jagers het
Amerikaanse militaire vliegtuig,
dat kortgeleden bij een vlucht
boven Joego-Slavië is vermist,
boven Hongaars gebied tot lan
den hebben gedwongen.
De Russische lezing is, dat het
Amerikaanse toestel de Roemeen
se grens boven de omgeving van
de stad Reshitsa schond. „Het
Amerikaanse vliegtuig vloog eni
ge tijd boven Roemeens gebied,
waarna het boven de omgeving
van de stad Djoela boven Hon
gaars gebied kwam. Het toestel
poogde zijn reis voort te zetten,
doch Russische jagers hebben het
gedwongen te landen. De Russi
sche gevechtsvliegtuigen maak
ten deel uit van een vliegtuig-
groep, welke overeenkomstig ar
tikel 22 van het met Honrarije
gesloten vredesverdrag in dat
land is gelegerd", aldus het tele
gram van „Tass", waarin verder
PARIJS. 3 Dec. (AFP). Nu
Amerika de hulD voor de periode
van 1 Juli 1951 tot 30 Juni 1952
heeft bepaald op 600 millioen
dollar, is de Franse regering in
staat om enerziids haar invoer
programma voor het tiidvak tot
30 Juni a.s. te herzien en ander
zijds haar begroting voor 1952
te voltooien.
Wat het invoerprogramma be
treft kan worden aangenomen,
dat de invoer van kolen en ben
zine onveranderd kan worden
gehandhaafd, en dat de invoer
van nonferrometalen geen be
langrijke beperkingen zal be
hoeven te ondergaan. Echter
blijven wel onvermijdelijk in-
Volgens welingelichte kringen
stelt de regering bij het opstel
len van de begroting voor 1952
zich ten doel de exploitatie
tekorten der genationaliseerde
ondernemingen te verminderen,
het sparen te bevorderen, de
productie te verhogen en de uit
gaven en inkomsten van de
staat in evenwicht te brengen.
Van de grote genationaliseerde
ondernemingen hebben het gas-
en electriciteitsbedrijf en de ko
lenmijnen een sluitende begro
ting. Hetzelfde kan echter niet
gezegd worden van de sociale
dienst der regering en van de
spoorwegen.
De minister van Financiën.
Rcne Maver. heeft te kennen ee-
eeven, dat d» resrerinsr van nlan
is het exploitatietekort van de
sociale diensten eeheel te elimi
neren en het tekort van de
SDOorweeen te verminderen tot
80 of 90 milliard francs.
Om het sparen te bevorderen
overweegt de regering verschil
lende maatregelen, die naar zij
hoopt haar de beschikking zul
len geven over ruim 450 milliard
francs. Om het plaatsen van
leningen en dergelijke te ver
gemakkelijken zal de regering
onder meer de beursbelasting
5 DECEMBER:
Gedachtenis van de
eerste Zondag
De vier weken van de ad
ventstijd herinneren ons aan
de 4000 jaren, die tussen de
zondeval en de verlossing
verlopen zijn. De liturgie
spreekt herhaaldelijk over
de verwachting, die leefde in
het volk van God en de ge
beden worden dan ook ge
dragen door de vurige sme
king: „Dauwt hemelen uit
den hoge en wolken regent
de gerechte neer." De kerk
wil dat wij ook in onze har
ten iets van die verwachting
opnemen en ons bewust zijn,
dat ook in deze weken voor
ons de duisternis wijkt voor
het licht van God dat stra
len zal. Op deze dag willen
wij daar in onze gebeden aan
denken.
IN DESERTO.
verminderen, faciliteiten schep
pen voor het omzetten van obli
gaties in aandelen en maatrege
len treffen, die de mogelijkheid
tot verhoging van de dividend
uitkeringen zullen vergroten.
Verder is een aanzienlijke ver
zachting van de successierechten
aangekondigd. Op nalatenschap
pen zullen de rechten aanzien
lijk worden verlaagd.
Productieverhoging wordt als
een eerste voorwaarde voor het
welslagen van de strijd tegen de
inflatie beschouwd. Er zullen
maatregelen worden genomen
om de productiviteit te stimule
ren. die onder meer belasting
verlichtingen inhouden voor
ondernemingen, die hun bedrijf
moderniseren en de productivi
teit per arbeider verhogen. Of
verlenging van de arbeidsweek
zal worden overwogen is niet
bekend.
GETROFFEN ITALIAANSE
PLAATSEN ADOPTEREN
's-GRAVENHAGE. De ver
eniging van Nederlandse Gemeen
ten overweegt thans een plan tot
het adopteren van Italiaanse ste
den en plaatsen, welke door de
watersnood het zwaarst hebben
geleden. De bedoeling is dit plan
internationaal tot ontwikkeling te
brengen.
nog wordt gezegd, dat „de Ame
rikaanse militaire autoriteiten
een vliegtuig, waarin zich Rus
sische kaarten bevonden, naar
Joego-Slavië hebben gezonden
om daar een of meer spionnen
Van Tito aan boord te nemen, die
met behulp van valschermen bo
ven gebied der Sowjet-Unie zou
den worden neergelaten".
Volgens de Russische lezing
„heeft het Amerikaanse militaire
vliegtuig de grenzen van Roeme
nië en Hongarije opzettelijk ge
schonden. Dit blijkt uit op leden
der bemanning gevonden orders"
Volgens Tass zijn „kaarten van
belangrijke Russische districten,
o.a. in de Oekraine en langs de
Wolga bij de bestuurder van het
Amerikaanse toestel aangetrof
fen, evenals kaarten van delen
van Tsjecho Slowakije, Roemenië
en Hongarije."
In het „Tass"-telegram wordt
verder gezegd: „Sowjet-ambtena-
ren vonden in het Amerikaanse
toestel een radio-zendinstallatie,
die aan een valscherm kon wor
den neergelaten. Er werden te
vens zes valschermen aangetrof
fen, die op zodanige wijze waren
weggeborgen, dat hieruit bleek,
dat zij geen deel uitmaakten der
uitrusting van de bemanning.
Ook zijn uit dekens bestaande
pakjes aangetroffen, die eveneens
bestemd waren om per val
scherm te worden uitgeworpen.
Daar het vliegtuig dat be-
Advertentie)
en Meisjes op St. Nicolaas mede
met een tube HAMEA-GELEI.
Prijs f 1.54 en 93 ct.
Advertentie
Modjokerto 3 Guardafui-Bela-
wan; Oranje 3 180 m. Ptsudan
Rode Zee; Prins Philips Willem
7 of 8 te R'dam verw. v. Quebec;
Prins Willem 4 ca. 12 Dec. te
R'dam verw. v. Chicago; Prins
Willem v. Oranje p. 3 Finisterre;
Slamat 3 nog op rivier Calcutta;
Stad Alkmaar 4 vm. v. R'dam te
Hamptonroads verw.; Delfshaven
p. 2 kp. Finisterre; Friesland ssm
1 v. R'dam te Huelva; Loppersum
p. 3 Finisterre; Rijnland 1 te
Montevideo; Tabian 2 v. Pt. Said-
AlexandrieAmpenan 2 v. Mar
seille-Halifax; Cumulus (weer-
schip) 1 v. R'dam-Atl. Oceaan;
Heelsum p. 2 Bahamas; Ovula
(T) p. 2 nm. Azoren; Rijndam 2
v. New York te R'dam; Sibajak
2 nm. v. Port Said; Waterman 2
300 m. NO Diegogarcia-Freman-
tle; Westerdam 3 v. R'dam te
New York; Willem Ruys 2 ter
hoogte Massawa Rode Zee; Zui
derkruis 2 200 m. ZW Walvisbaai
Heemskerk p. 2 Gibraltar-Duin-
kerken; Helicon 2 nm. Hamburg
verw.; Hermes 2 v. Curagao-
Aruba; Jagersfontein 2 vm. te
Pt. Elisabeth; Katwijk p. 2 nm.
Beachyhead (met Rode Zee);
Kota Agoeng 2 v. Colombo-Dji
bouti; Kota Inten 2 nm. v. Mar-
seille-Genua; Laertes 2 v. Bela-
wan-Adén; Lindekerk, 1 te Genua
hoort tot de 85ste groep van de
twaalfde Amerikaanse luchtvloot
in Hongarije is geland, is het,
evenals zijn bemanning, in han
den gesteld der Hongaarse auto
riteiten."
Een toeval.
Het hoofdkwartier van de At
lantische luchtstrijdkrachten te
Rocquencourt heeft het Tass-be-
richt „een poging om een toeval
in een internationaal incident te
veranderen" genoemd. Een offi
cier verklaarde, dat de in het
Tassbericht genoemde voorwerpen
tot de normale uitrusting van
ieder vliegtuig behoorden. Voorts
vestigde hij de aandacht op het
feit, dat Russische en niet Hon
gaarse jagers het vliegtuig tot
landen hadden gedwoneen.
Het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft giste
ren verklaard „onmiddellijk stap
pen te zullen nemen" om de be
manning van vier koppen van
het Amerikaanse toestel dat bo
ven Hongarije gedwongen werd
te dalen te bevrijden.
Het ministerie heeft terzelfder-
tijd de beschuldiging van Moskou
dat het toestel uitrusting vervoer
de voor anti-communistische
„spionnen en saboteurs" achter
het ijzeren gordijn van de hand
gewezen.
De dekens, parachutes, kaarten
en de draagbare radio behoren
tot de standaarduitrusting van het
vliegtuig, aldus het ministerie.
STEMMING BLIJFT VAST
AMSTERDAM, 3 Dec. Met
nog slechts twee dagen voor de
boeg, daar morgen de inschrij
ving op de emissie Unilever
openstaat, opende de beurs voor
claims vandaag enigszins nerveus.
Grote verkopen uit het buiten-
of binnenland verwacht men niet
meer en het publiek is nog steeds
koper. De slotnotering van Vrij
dag f 94.werd dan ook grif bij
opening betaald en na een lich
te achteruitgang tot f91.ging
het snel in opwaartse richting,
waarbij tijdelijk op f100.ge
handeld werd. Slotnotering f 98.
De aandelen golden 181''' (179'/=).
De markt toonde voor de ove
rige sectoren vrijwel dezelfde
stemming als Vrijdag, waarbij de
koersstijgingen hier en daar iets
geprononceerder waren. Olies ste
gen ruim vier punten tot 288.
AKU was goed prijshoudend en
de oude en nieuwe aandelen Phi
lips verbeterden twee punten.
Vast was ook de stemming voor
scheepvaartpapieren waar scheep
vaart unie een koerswinst van
vier punten boekte.
Cultures bliiven verwaarloosd,
doch zowel HVA als Amsterdam
rubber konden zich licht verbe
teren. Deli daarentegen was 1''=
punt lager De guldensbeleggingen
bewogen zich op een goed prijs
houdend niveau. Dollarwaarden
eveneens iets beter in overeen
stemming met het agio, dat van
daag tot negen procent steeg.
Voorts heerste er goede belang
stelling voor claims Hollandsche
Bank Unie. die op f 127.werden
geadviseerd bii een theoretische
waarde van f120.Aandelen
Ford waren licht in reactie na
de stiiging met 35 punten tot 385
op Vrijdag j.l. Vandaag werd een
adviesprijs van 370 vernomen.
's-GRAVENHAGE. In de
straks gewijzigde grondwet zullen
de Staten-Generaal intensiever
worden ingeschakeld in de be
trekkingen met het buitenland.
Bij de Tweede Kamer is een
wetsontwerp ingediend om be
paalde artikelen in de Grondwet,
betreffende de buitenlandse be
trekkingen te wijzigen.
Er is een ingrijpende verande
ring gekomen in de verhouding
tot de volkerengemeenschap.
Vroeger vond de verhouding van
Nederland tot de volkerenge
meenschap haar uitdrukking in
de traditionele onzijdigheidspoli-
tiek, thans is ons land actief lid
geworden van internationale ge
meenschappen.
De medezeggenschap van de
Staten-Generaal bij het tot stand
komen van alle overeenkomsten
met andere mogendheden zal
thans worden geregeld. Overi
gens met zekere waarborgen om
het snel en doelmatig optreden
van Nederland te kunnen verze
keren.
Zo kan het staatshoofd geen
oorlog verklaren dan na vooraf
gaande toestemming van de Sta
ten-Generaal. Wordt het Konink
rijk echter door een andere mo
gendheid aangevallen of raakt het
tengevolge van het nakomen van
zijn internationale verplichtingen
in oorlog, dan is deze toestem
ming niet vereist.
Alle overeenkomsten met an
dere mogendheden of met volken
rechtelijke organisaties worden
door of met machtiging van de
koning gesloten, maar zij wor
den niet bekrachtigd en treden
ook niet in werking dan nadat zij
door de Staten-Generaal zijn
goedgekeurd. Er blijven uitzonde
ringen bestaan, waarin deze goed
keuring niet vereist is; in het al
gemeen, wanneer de belangen van
het koninkrijk een afwijking
noodzakelijk maken.
Technisch houdt de goedkeu
ring door de Staten-Generaal in,
dat binnen dertig dagen na het
overleggen van de betrokken
overeenkomst uit de Kamers de
wens te kennen moet worden
gegeven, dat de overeenkomst
aan de uitspraak van de Staten-
Generaal zal moeten worden on
derworpen. Wordt deze wens niet
geuit, dan wordt geacht, dat de
goedkeuring is verleend.
Advertentie
EXTRA'TJE VOOR
MEUBELMAKERS
's-GRAVENHAGE. De Vak-
raad in de meubileringsindustrie
(industrie en ambacht) heeft „on
der erkenning van de moeilijke
omstandigheden waarin de meu
bileringsindustrie zich bevindt",
de werkgevers in deze industrie
geadviseerd om van de verleende
vergunning tot de z.g. compensa
tie-uitkering gebruik te maken.
Deze uitkering bedraagt II pro
cent van het loon over de week
waarin 3 December valt, dan wel
2Va procent van het loon over de
maand November.
wordt op 5 December te Rome
een cultureel accoord tussen Ne
derland en Italië ondertekend.
Het accoord voorziet in de uit
wisseling van hoogleraren, stu
denten en uitwisseling op het
gebied van muziek, beeldende
kunsten enz
heeft de Spaanse gezant te Den
Haag gisteren in zijn ambtswo
ning onderscheidingen uitgereikt
aan Prof. Mr. Dr. J. A. van
Praag, hoogleraar te Amsterdam
en aan Prof. Dr. L. Sechles, di
recteur van het laboratorium voor
medisch-veterinaire chemie te
Utrecht.
zijn door de Amsterdamse recher
che een drietal mannen gearres
teerd, die zich Donderdag j.l. heb
ben schuldig gemaakt aan dief
stal van 1000 kg koper ter waarde
van 2500 gulden. Het koper kon
worden achterhaald
werden 19500 mobilisatie-oorlogs
kruizen uitgereikt, aldus is offi
cieel medegedeeld
zal op Vrijdag 7 December a.s.
om 4 uur in de grote zaal van
het A.M.V.J.-gebouw te Amster
dam een openbare Groen van
Prinsterer-herdenking worden ge
houden, uitgaande van de Vrije
Universiteit.
werd aan de gevel van de Am
sterdamse Stadsschouwburg een
plaquette onthuld, voorstellende
Dr. Samuel Coster, die leefde van
1579 tot 1665. Hij was vijftig jaar
lang stadsgeneesheer en boven
dien literator.
...om
op te knappen I
(Vervolg van pagina 1)
mende conferentie behoeven te
wanhopen. Nederland is daartoe
ook van zijn kant bereid, al is uit
de rede van de K.V.P.-afgevaar
digde de Graaf wel gebleken, dat
men aan die zijde geporteerd
blijft voor een ruime en ook ge
organiseerde samenwerking. An
ders gezegd voor het behoud van
het werkterrein van de Unie,
maar waarbij dan de vorm zo
danig zal zijn, dat zij geen steen
des aanstoots meer is voor het
Indonesische nationalistisch' sen
timent.
Aannemende dat Nederland en
Indonesië tot een dergelijk resul
taat kunnen komen, zou hierop
ook de volle nadruk kunnen val
len wanneer de komende confe
rentie geen tweeledige opgave
was. Nu echter ook Nieuw Guinea
ter. sprake zal komen, een punt
waarover geen overeenstemming
mogelijk lijkt, dreigt het gevaar
dat deze conferentie vooral in het
teken van deze mislukking zal
komen te staan.
De K.V.P.-afgevaardigde de
Graaf, die dit gevaar ook aan
voelde, deed daarom de suggestie
om de besprekingen duidelijk
gescheiden te houden. Formeel
zou men daardoor inderdaad ook
de uitkomst van het overleg ge
scheiden kunnen houden, maar
wij zijn er vooralsnog lang niet
zeker van, dat deze procedure het
bovengenoemde gevaar zal onder
vangen, afgezien nog van de vraag
of Indonesië hiertoe bereid is.
Nederland moge in een bespre
king van de kwestie Nieuw Gui
nea hebben bewilligd, zonder de
verwachting dat zulks een positief
resultaat zou opleveren, aan In
donesische zijde is daardoor bij
de publieke opinie, naar wij vre
zen, de verwachting versterkt,
dat Nederland alsnog bereid zou
blijken, om de souvereiniteit over
dit gebiedsdeel over te dragen.
Komt deze verwachting voor een
nieuwe teleurstelling te staan,
dan is het zeker niet ongerijmd
om rekening te houden met de
mogelijkheid dat deze teleurstel-
Ing de voldoening over een wel
licht wel tot stand gekomen her
ziening van de Unie zal wegvagen.
En tenslotte is er nog de in
ternationale opinie. De woord
voerder van de PvdA, de heer De
Kadt. heeft in dit debat met een
gevaarlijke openheid betoogd, dat
de Indonesische kaarten in het
internationale spel, ook wat Nw
Guinea betreft, beter zouden lig
gen, dan hier veelal wordt aan
genomen. Indien dit zo mocht zijn
ligt hierin nog een derde reden
voor bezorgdheid over het twee
ledige karakter van de komende
onderhandelingen.
Hebben wij de verwachting uit
gesproken dat minister Peters ons
de volgende week nader zal ver
klaren waarom de regering in
deze gevaarlijke opzet heeft be
willigd belangrijker is nog dat
hij dit debat mede zal gebrui
ken om reeds bij voorbaat duide
lijk te maken, dat noch Indonesië
noch de wereldmening wat Nw
Guinea betreft een oplossing kun
nen verwachten die onze souve
reiniteit over dit gebiedsdeel zal
aantasten.
FEUILLETON
85.
Toeni plotseling lichtte
een tipje van de zonneschijf bo
ven de zee en zette de hemel in
een gloed van rood en goud. die
golvend weerkaatste. Mardjo
stond op de achterplecht. Hij had
de riem laten zakken en keek
gespannen naar een punt in de
verte. Qpeents gaf hii een
schreeuw en strekte de hand uit.
„Toean. Kapal!"
Allen wendden zich in dp aan
gegeven richting, maar het duur
de enigp tijd, vóór ook zij het
kleine zwarte stipje ontdekten.
Zwijgend wachtten ze af. Het
stipje werd groter en er was
geeni twijfel aan. dat het recht
in hun richting voer Een kwar
tier later kon Mardlio het sil
houet van pen stoomschip onder
scheiden. „Het heeft twee
schoorstenen, dip roken", kon
digde hii aan. trots omdat geen
der toeans zulke scherpe ogen
had als hii.
„Als het een Jap is, neemt hij
zijn landgenoten aan boord - en
laat ons verrekken", zei één der
mannen grof. „We hebben im
mers gezien, hoe ze die arme
drommels in de ruimen lieten
verzuipen, liever dan ze kans te
geven zich met een stuk brand
hout te redden".
Waarschuw ons als je een
den nu de commandobrug met
zijn in de zon schitterende ra
men al zien.
„Wat is het voor een vlag
achterop, Mardjo?" De stem van
zijn toean klonk vreemd schor.
„Weet ik niet, toean. Hij is
erg kleinen beweegt telkens.
„Is hij wit met een rode bol?"
vroeg iemand achter hem.
Mardjo tuurde nog eens en
schudde beslist het hoofd. „Nee
niet wit. Er lopen donkere stre
pen over en de hoek is weer
anders, gestippeld".
Hij begreep niet, waarom men
hem nu opeens op zijn schouder
sloeg en waarom ze allemaal
plotseling zo uitbundig vrolijk
deden.
„Je hebt je honderd gulden
verdiend, Mardjo", lachte de toe
an, die nu ook erg opgewonden
ylag kunt zien of een band om was. „Mensen, wie had dat ge-
een pijp", zei een ander tegen
Mardjo, „Honderd gulden voor
jou, als het een Amerikaan of
een Engelsman is". De Javaan
spande zijn ogen tot het uiterste
in.
Het schip kwam snel nader.
dacht? We zijn 'gered, 't Is een
Amerikaan!"
Ze werden langs de touwlad
der aan boord genomen. Ze kre
gen droge kleren, een middag
maal met kip, zalm, tong en
nog veel meer lekkernijen. Ze
maar de nationaliteit was niet kregen tinnetjes sigaretten en
vast te stellen. Iemand in de blikjes bier, die ze niet open
sloep had zijn witte jasje uit-1 behoefden te maken, omdat de
gedaan en zwaaide er opgewon
den mee in de lucht.
,Er gaat een vlag aan de mast
op en neer", zei Mardjo. Ze kon
bemanning hun van alle zijden
„smokes" en „drinks" aanbood.
Ze kregen elk tien dollar om in
de cantine van het schip te kun
nen kopen, ofschoon Mardjo niet
zou weten wat hem nu nog ont
brak. Hij verstond die Ameri
kaan niet, maar wanneer hij de
kleine, schriele en nerveuze Ja
panse soldaten vergeleek met
deze stevige en gulle kerels, met
hun vanzelfsprekende zelfver
trouwen en hun gumkauwende
onverzettelijkheid, dan voelde hij
zich heel gerust over de afloop
van deze oorlog. De toean had
hem verteld, dat de Amerikanen
bondgenoten waren van de Ne
derlanders en Mardjo twijfelde
er geen ogenblik aan, of die ma
gere gele officier, met z'n grijn
zende gezicht, zou als een haas
wegrennen, ajs zijn toean met 'n
paar van deze vrienden aan
kwam om z'n huis weer op te
eisen.
Ja de Amerikanen hadden met
hun hartelijke ontvangst en hun
gulheid Mardjo's bewondering
al dadelijk gewonnen. Alleen
hadden zé niet het minste ge
voel voor goede manieren. Ze
wilden hem warempel naast de
toean aan tafel laten zitten om
te eten- Mardjo zag nóg het
verbaasde gezicht van de be
diende, die het eten rondbracht,
toen hij hem het blad uit de
handen nam, om zelf zijn toean
te bedienen. Gek, dat zulke ver
standige en vriendelijke mensen
de adat zo slecht kenden.
Maar verder was het leven aan
boord prachtig en Mardjo vond
het jammer, toen ze na enkele
dagen land zagen en de toean
hem zei, dat ze in Australië aan
wal zouden gaan.
Australië. Dat was dus deze
haven, die vol schepen en drukte
was. Grote kranen tilden enorme
bundels kisten en balen van de
kade en lieten ze met een zwaai
in de buik van een groot stoom
schip zakken. Vrachtauto's en
kleine, platte wagentjes ratelden
over de keien en brachten steeds
weer nieuwe voorraden aan. Een
volgeladen schip werd door een
klein bootje weggesleept en da
delijk nam een ander zijn plaats
voor de loodsen in. Het was een
duizelig makend beeld van haas
tige arbeid, heel anders dan de
haven van Tjilatjap, waar Mardjo
rustig één schip tegelijk had zien
laden en waar de koelies tussen
twee vrachten in bij de loods
even uitbliezen. En dan dat
lawaai! In Tjilatjap hoorde je
niets dan het sissen van de lieren
en daartussen door het rustige
„Ati-ati Planplan"*) van de
bootsman.
Hier snerpten fluitjes, loeiden
sirenes en stoomfluiten, toeterden
vrachtauto's en schreeuwden
mannen, dat Mardjo er angstig
van werd. Word: vervolgd
voorzichtig, langzaam.
