Nederland moet spoed zetten
achter het atoomonderzoek
Verdrag met Zuid-Afrika
versterkt historische banden
Spaanse film over Fatima
BANDJIR OVER JAVA
Kamer
tege
De andere energiebronnen
dreigen uitgeput te raken
Steenkolen
RADIO
Geschool
PROF. DR. H. BRINKMAN:
BEURSOVERZICHT
Naor wij vernemen
schrijft mevr. v. H. uït Haarlem
Hier staat 'f dan in de krant! Als overtui
gend voorbeeld voor diè huisvrouwen, die
nog niet beseffen hoevee! DeGruyter's 10 °/0
korting per jaar voor 'n groot gezin uitmaakt!
0 U hoeft er niets voor te plakken.
0 U hoeft er niet naar te raden.
0 U hoeft er niet op te wachten
Wonderen aanvaardbaar gerealiseerd
Een bij uitstek
katholieke rolprent
Heel arsenaal
ondergedoken
door Leo Broeksmit
PAGINA 4
DONDERDAG 10 jANUARI 1952
UTRECHT „Het is inderdaad noodzakelijk, dat men zich, en
zeker niet het minst in ons land, volkomen rekenschap gaat
geven van het steeds ernstiger dreigende tekort aan energie
bronnen, welke wij nodig hebben voor verwarming en voor de
industrie. En bij dit zich rekenschap geven is het natuurlijk
nodig, zich te bezinnen op de mogelijkheden, de tot nu toe in
gebruik zijnde energiebronnen door andere, even goede, of zo
het kan betere, te vervangenAldus prof. dr. H. Brinkman,
hoogleraar-directeur van het natuurkundig laboratorium van de
Rijksuniversiteit te Groningen.
„Op het ogenblik bedraagt bij
voorbeeld de kolen en bruinkool
productie in de gehele wereld
ongeveer 1400 millioen ton per
jaar. Maar hoe groot zijn nu de
reserves? Wij kunnen die ver
delen in vastgestelde reserves, die
op maximaal 1200 meter diepte
in lagen van minstens 30 cm dik
gelegen zijn, en de waarschijn
lijke reserves. Met de waarschijn
lijke reserves samen is er een
voorraad van 6000 milliard ton
nen. Echter moet er rekening
mee gehouden worden, dat de
waarschijnlijke voorraad voor een
zeer aanzienlijk gedeelte niet
exploiteerbaar is. De deskundigen
zijn van oordeel, dat men van die
6Ó00 milliard ton slechts 1/3 deel
zal kunnen delven.
Nederlandse kolenreserve
in 75 jaar uitgeput.
Voor Nederland is de positie
ook allerminst gunstig. De Neder
landse kolenvoorraad kan geacht
worden te zijn uitgeput na 73
jaar. Dit tijdstip zal voor de Lim
burgse velden echter reeds veel
eerder zijn gekomen. Dan zal Ne
derland voor de verplichting
staan de Peelvelden en die in de
Achterhoek te gaan ontginnen.
Hier liggen de kolenlagen echter
dieper, zodat de kosten hoger zul
len worden.
Aardolie duurt nog korter
Ten aanzien van de aardolie
en het aardgas is de positie zelfs
nog ongunstiger. Volgens een
officiële statistiek van het jaar
1948 zal, bij gelijke productie, de
nu bekende reserve in 22 jaar
zijn verbruikt. Er is echter wel
reden om aan te nemen, dat er
nog vele onbekende reserves zijn.
De deskundige Parker is noch
tans van oordeel, dat ook bij het
ontdekken van nieuwe velden
de reserve aan aardolie en aard
gas binnen 50 a 100 jaar zal zijn
uitgeput".
Het zou daarom bijzonder wen
selijk zijn, dat een niet te grote
commissie van deskundigen on
derzoekt welke energiebronnen
voor Nederland van betekenis
zijn, hoe lang deze toereikend
zullen zijn en waarvoor zij door
hun specifieke geaardheid, althans
ten dele, gereserveerd moeten
worden. Het is verder van groot
belang het atoomonderzoek te be
vorderen, waarbij natuurkundig
en scheikundig onderzoek op
brede basis dient te worden aan
gevat.
,Een der eerste toepassingen
van de atoomenergie zal ook naar
uw mening moeten zijn de pro
ductie van electrische energie?"
Stroombehoefte stijgt.
„Inderdaad is de electriciteits-
behoefte voortdurend stijgend.
Volgens de cijfers verdubbelt die
behoefte per tien jaar. Maar op
zichzelf is het niet zo belangrijk
op welke wijze men de atoom
energie dienstbaar wil maken. In
de eerste plaats moet ze in het
algemeen dienstbaar gemaakt
worden.
Het is van het grootste belang
van het land, dat onderzocht
wordt, hoeveel de kernphysica
voor de samenleving kan beteke
nen, en daarbij dient men er ter
dege van doordrongen te zijn, dat
onderzoekingen op zuiver weten
schappelijk gebied vroeg of laat
steeds van Betekenis zijn geble
ken voor de practijk. Het geld
uitgegeven voor zulk onderzoek
is, blijkens de ervaring, nooit op
onverantwoordelijke wijze ge-
investeerd gebleken. En vast
staat dat de toegepaste kernphy
sica verschillende grote mogelijk
heden biedt, waarvan voor de
nabije toekomst de opwekking
van electrische energie, de ver
warming van grote steden en het
voortdrijven van grote schepen
de belangrijkste zijn.
Taak voor physici en
technici.
De physici, maar ook de tech
nici moeten, voorgelicht door de
kernphysici, mee-experimenteren.
Voor een klein land als Neder
land is het natuurlijk uitgesloten
op het ganse gebied werkzaam te
zijn. Maar het zou volkomen on
juist zijn, indien wij ons volko
men afhankelijk maakten van
andere landen. Wij moeten dus
welgekozen objecten zoeken op
een betrekkelijk smal gebied,
maar dat dan ook diepgaand on
derzoeken. Wij mogen waarlijk
niet te lang wachten, doch, om
het ietwat symbolisch te zeggen,
wij moeten morgen reeds aan de
slag".
IN MILLIOEN TON
NEDERLAND
BELGIë en LUXEMBURG
FRANKRIJK
ENGELAND
DUITSLAND en POLEN
huidige
voorraad
in de
bodem
2.850
econo
misch
ontgin-
baar
950
10.200 3.400
11.000°) 3.670
171.200°) 57.070
354.000°) 118.000
Waarschijnlijke totale voorraad. De met zekerheid vast
gestelde voorraad is in Engeland 75%, in Frankrijk,
Duitsland en Polen slechts 25% van de waarsch. voorraad
jaarl. voorraad
productie toe
reikend
voor
73 jaar
107 jaar
81 jaar
228 jaar
513 jaar
13
30
45
250
230
Blijkens hun memorie van toe
lichting op het bij de Tweede
Kamer ingediende wetsontwerp
ter goedkeuring van het op 31
Mei 1951 gesloten cultureel ver
drag tussen Nederland en de Unie
van Zuid Afrika, zijn de minis
ters van O. K. en W. en van
Buitenlandse Zaken van mening
dat dit verdrag een goede basis
kan zijn voor handhaving en ver
sterking der culturele en intel
lectuele betrekkingen met de
Unie van Zuid Afrika.
Reeds thans kan worden gecon
stateerd, dat in Zuid Afrika een
verhoogde belangstelling voor Ne
derlandse wetenschappelijke pres
taties en uitingen van het kunst
leven valt waar te nemen, aan
welke door uitzending van voor
aanstaande vertegenwoordigers
op deze gebieden naar Zuid-
Afrika werd tegemoet gekomen.
Het cultureel verdrag tussen
Nederland en Zuid Afrika voor
ziet in een uitwisseling van de
wetenschappelijke staf van instel
lingen van hoger onderwijs, we
tenschappelijke onderzoekers, stu
denten, leraren, onderwijzers en
andere personen, die daarvoor
geschikt bevonden worden. Het
wil de samenwerking bevorderen
tussen wetenschappelijke vereni
gingen en erkende jeugdorganisa
ties in beide landen en bezoeken
over en weer stimuleren van
daartoe aangewezen personen of
groepen van personen, met het
doel de culturele samenwerking
te bevorderen.
Voorts zullen studiebeurzen ter
beschikking worden gesteld ten
behoeve van academisch gevorm-
den.
VRIJDAG 11 JANUARI
HILVERSUM I, 402 M 7.00
VARA, 10.00 VPRO, i
12 00 AVRO, 16.00 VARA, 19.30
VPRof21 00 VARA, 22.40 VPRO,
23.0024.00 VARA.
7.00 Nieuws; 7.15 Gym.; 7.30
Zendersluiting; 9.00 Nieuws en
weerberichten; 9.12 Gr .muziek,
9.30 Waterstanden; 9.50 Voor de
huisvrouw; 10.00 Causerie; 10.05
Morgenwijding; 10.20 Orgel en
zang- 10.45 Voor de zieken; 11.15
Radiofeuilleton; 11.35 Vrouwen
koor; 12.00 Orkestconcert; 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen;
12.33 Sport en prognose; 13.00
Nieuws; 13.15 Medelmgen; 13.20
Dansmuziek; 13.50 Gr.muziek;
14.00 Kookpraatje; 14.20 Gr.muz.
15.30 Voordracht; 16.00 Muzikale
causerie; 16.30 Zendersluitmg;
18.00 Nieuws; 18.15 Felicitaties;
19.45 „Denk om de bocht 19.00
Pianospel; 19.10 „Wat doet Uw
man?", klankbeeld; 19.30 Cause
rie- 19.50 Berichten; 20.00 Nieuws
20.05 Boekbespreking; 20.15 Voor
dracht; 20.30 „Benelux'20.40
Causerié; 21.00 Gev. programma;
21.30 „De Ducdalf"; 21.50 Buiten
lands weekoverzicht; 22.05 Amu
sementsmuziek; 22.30 Gr.muziek;
22.40 Causerie; 22.45 Avondwij-
ding; 23.00 Nieuws; 23.15 Causerie
23.3024.00 Kamerorkest.
HILVERSUM II, 298 M 7.00
—24.00 NCRV
7.00 Nieuws; 7.15 Gewijde mu
ziek; 7.30 Zendersluiting; 9.00
Nieuws; 9.10 Voor de zieken; 9.30
Gr.muziek; 10.30 Morgendienst;
11.00 Gr.muziek; 11.25 Sopraan
en piano; 11.45 Gr. muziek; 12.00
Gev. muziek; 1230 Land- en
tuinbouwmededelingen; 12.33
Amusementsorkest; 12.59 Klok
gelui; 13.00 Nieuws; 13.15 Vocaal
ensemble en solisten; 13.45 Mi
litaire reportage; 13.55 Gr.muziek
14.00 Causerie; 14.15 Metropole
orkest; 14.45 Viool, clavecimbel
en basso-continuo; 15.15 Voor
dracht; 15.35 Kamer-kwartet;
16.00 Gr.muziek; 16.10 Voor
dracht; 16.30 Zendersluiting; 18.00
Nieuws; 18.15 Amusementsmuz.
18.35 Regeringsuitzending; 18.45
Gr. muziek; 18.50 Muzikale cause
rie; 19.15 Regeringsuitzending;
19.35 Gr.muziek; 19.40 Radio
krant; 20.00 Nieuws; 20.10 „Vijf
minuten"; 20.15 Radio Philh. or
kest en soliste; 21.15 Hoorspel;
22.00 Pianorecital; 22.20 „Zwerf
tochten door het Verre Oosten",
reportage; 22.30 Orgelconcert:
22.45 Avondoverdenking; 23.00
Nieuws; 23.15 „Het Evangelie in
Esperanto"; 23.30—24.00 Gr.muz.
TELEVISIE-PROGRAMMA
VRIJDAG 11 JANUARI 1952
Experimenteel televisie-pro
gramma van de A.V.R.O.
20.1521.45 1. Opening; 2. Te-
levizier; 3. Judo-demonstraties;
4. Pauze; 5. Zwemwedstrijden en
-demonstraties.
Dr. ir. A. Sevenster (rechts), consul-generaal der Nederlan
den in Canada en deken van het consulaire corps in Montreal,
met de luitenant-gouverneur van de provincie Quebec, de
heer Gaspard Fauteux en de heer Mariano de Yturalde
(midden), de consul van Spanje te Montreal, tijdens de jaar
lijkse receptie van het consulaire corps, die kortelings in het
Ritz-Carlton Hotel te Montreal is gehouden.
CULTURES EN ALGEMENE
EXPLORATIE VAST
AMSTERDAM, 9 Jan. Ook
vandaag heerste er maar weinig
verschil met gisteren, de Indone
sische afdeling vertoonde een
betere ondertoon en overigens
was de stemming amper prijshou
dend. Met name de cultures wa
ren aan de vaste kant en onder
leiding van H.V.A., die van lOO'/a
tot 103 steeg, werden hier kleine
vorderingen geboekt. Het bericht
dat de vergoeding aan de Indone
sische tramwegmaatschappijen
misschien verhoogd zal worden,
had zo goed als geen uitwerking.
Zowel de obligaties, die in eer
ste instantie hiervan zouden pro
fiteren, als de aandelen bleven
onveranderd. Wel heerste er een
vaste stemming voor algemene
exploratie, die wederom in open
hoek werd verhandeld en drie
punten steeg tot 97V2. Blijkbaar
had het feit, dat er vanmorgen
telefonisch in dit fonds enige
transacties zijn verricht, de markt
gestimuleerd. Ter beurze wist
men ook te vertellen, dat binnen
kort de jaarvergadering wordt
gehouden en het is niet onwaar
schijnlijk, zo meent men, dat dan
mededelingen omtrent een even
tuele overneming door Kon. Olie
zullen worden gedaan.
De industrie- en scheepvaart
sector bleef waardeloos. Zowel in
het hoofdfonds Kon. Olie als in
Unilever, Philips en AKU waren
de verschillen onbetekenend. De
stockdividenden Ford golden on
veranderd f 112. Ook op de
scheepvaartafdeling kwam er zo
goed als geen verandering.
De affaire op de beleggirags-
markt scheen vandaag iets groter
dan anders te zijn, onder goed
prijshoudende stemming. Dollar
waarden onveranderd.
BROEDER GUMMARUS
OVERLEDEN
In het pensionaat St. Marie te
Huybergen is Woensdagmorgen
tengevolge van een hartaanval
plotseling overleden broeder
Gummarus (in de wereld p. W.
v. Gils) in de leeftijd van 56 jaar.
De overledene was een zeer be
kende figuur uit de Brabantse
onderwijswereld en schrijver van
verscheidene jongensboeken en
toneelstukken.
De ministers spreken als hun
verwachting uit, dat het onder
havige verdrag zal bijdragen tot
het versterken der historische
banden tussen Nederland en de
Unie van Zuid Afrika, in het
bijzonder op het terrein van on
derwijs, wetenschap en cultuur.
MR. SUSANTO
HOGE COMMISSARIS?
DJAKARTA (Aneta). Naar
Aneta uit betrouwbare bron heeft
vernomen, is het mogelijk dat de
huidige gouverneur van de Kleine
Sunda-eilanden, mr. Susanto Tir-
toprodio benoemd zal worden tot
Hoge Commissaris voor Indonesië
in Nederland. Minister-president
Sukiman verklaarde hierover aan
het blad „Merdeka", dat nog geen
zekerheid over deze benoeming
bestaat.
bedraagt de netto-opbrengst
van de Nationale Reclasserings-
collecte 1951 f2.445.804.28, dat is
f 1.383.53 meer dan vorig jaar;
krijgt de K.L.M. in verband
met het steeds toenemend vracht
vervoer een z.g. iiftmaster, die
speciaal voor vrachtvervoer is
geconstrueerd en die elf ton goe
deren kan vervoeren;
heeft de Rotterdamse firma
Allan Co. het eerste viertal
van 16 salonrijtuigen voor Uru
guay afgeleverd;
zijn gisteravond de loodsdien-
sten Vlissingen, Hoek van Hol
land en IJmuiden gestaakt;
draagt de jonge acteur Wim
Bary Jr. uit Bussum, de eerste
voordrachten verzorgend die de
K.R.O. in een televisie-uitzending
in beeld brengt, in 't programma
van 22 Januari voor uit het werk
van Godfried Bomans en Simon
Carmiggelt.
11 Januari;
Onder het Octaaf van
Drie Koningen
Vanavond stond hij aan
onze deur: een arme man
met zijn papieren ster vol
met heiligenplaatjes. Ik ken
de hem goed, deze schamele
Driekoningenzanger en ik
wist dat hij in zijn hart diep
gelovig was. Met schorre
stem sprak hij zijn wens uit:
Weest nu verblijdt,
gij mensen al,
En dank de Heer der Heeren
dat wij hier nog zijn
op dit aardse dal.
Wilt U tot God bekeren.
God is de verlosser
van ons al
Hij is geboren in een stal.
Dit simpele preekje ont
roerde mij meer dan de toe
spraak van de meest beken
de redenaar. Wij kunnen
soms door een eenvoudig
woord, zonder te vervallen
in een hinderlijke preektoon,
zoveel bereiken en dat wordt
wel eens vergeten. Gods ge
nade werkt dikwijls door de
meest gewone dingen.
IN DESERTO
Ik lees zo dikwijls in de krant, wal andere huisvrouwen
voor hun cassabons hebben gekocht. Maar ik ben ze geloof
ik allemaal de baasLuxe kan er met mijn grote gezin
niet af daarom wissel ik eens per jaar de bons in als
de kolen komen. Ik kreeg 56 gulden terug, juist voor
8 mud kolen als ik door mekaar stook. Is dat niet fijn
Wat zie ik toch veel vrouwen tobben, die moesten ook maar
voor de kolen spareni Kan U dat niet(jn de kraru) zetten?
De Gruyter's cassabons zijn ALTIJD geldig,
ALTIJD inwisselbaar en U krijgt ALTUD een
gulden terug vow tien gulden aan bonst
S20UO
,,La Se nor a de Fatima", de Lievevrouw van Fatima, zo luidt de
titel van deze film, welke als het eerste werkelijk belangrijke
filmwerk van de Spaanse filmindustrie wordt aangekondigd.
Dit alleen is al een reden, om de film te gaan zien, zodat men
vergelijkingen kan treffen met de films uit andere landen.
Wat het karakter van de film betreft, komt deze rolprent in
veel overeen met bepaalde Italiaanse films; aan de ene kant
sterk realistisch, aan de andere kant wat al te simpel waar het
gaat, om de verwerking van het gegeven.
In deze film over het gebeuren
in Fatima wordt de nadruk te
veel gelegd op het wonder en te
weinig op de eigenlijke boodschap
die Maria van Fatima aan de
wereld wilde geven en welke
boodschap inhield, dat als de we
reld wilde terugkeren tot Christus
de vrede over de wereld zou
komen.
MEXICO KRIJGT WEDEROM
KATHOLIEKE UNIVERSITEIT
MEXICO-STAD (K.N.P.). Vol
gens een mededeling van het
Mexicaanse dagblad „La Verdad"
te Colima zal in Maart van dit
jaar in Mexico-Stad wederom een
Katholieke Universiteit worden
opgericht. De vestiging' van een
eigen Katholieke universiteit is
een zeer belangrijke stap voor
waarts van het Katholieke leven
in Mexico, dat tientallen jaren
geteisterd werd door vervolgin
gen. Het betekent tevens een her
stel van een eeuwenoude traditie.
De eerste Katholieke universiteit
van Mexico werd opgericht in
1551 bij decreet van Keizer Karei
V. In 1855 werd deze universiteit
door de sterk laïcistische regering
van Mexico gesloten.
Voor ons nuchtere Noorderlin
gen zal het spontane en kinder
lijke enthousiasme van de bevol
king van Fatima en heel Portugal
over het wonderlijk gebeuren wel
wat vreemd aandoen; men ver-
gete echter niet, dat deze film
het product is van een Zuidelijk
land, waar wat het geloofsleven
betreft de uitersten elkaar dik
wijls raken.
De geschiedenis van het won
der van Fatima mogen wij bekend
veronderstellen. Wij zien de drie
herderskinderen Lucia, Francisco
en Jacinta in een arcadisch land
schap hun schaapjes hoeden in
de vlakte van Cova; daar ver
schijnt hen de H. Maagd. De
wijze, waarop deze verschijning
verfilm werd, is alleszins aan
vaardbaar; van de gestalte van
de H. Maagd zien wij slechts een
licht profiel, vanwaar stralen
bundels een helder licht over het
landschap en de drie herderskin
deren laten schijnen. Ook het
zonnewonder, waar de tiendui
zenden getuige van waren, werd
zo aanvaardbaar mogelijk voorge
steld, doch met het massale pu
bliek, dat hierbij ten tonele wordt
gevoerd, wist de regie blijkbaar
geen raad.
Met de autoriteiten, die ten
koste van alles aan de gebeurte
nissen in Fatima een eind willen
maken, wordt fijntjes de spot ge
dreven.
Overigens is de sfeer van het
landelijke Fatima gevoelig ge
troffen. Van de spelers verdienen
Ines Orsini en José Nieto bijzon
dere vermelding. Ines Orsini, die
ook in de film van Maria Goretti
de hoofdrol speelde, geeft in Fa
tima een zeer aannemelijke ver
tolking van de Lucia-rol; haar
spel is beheerst en natuurlijk.
Nieto, een der grootste Spaanse
acteurs, is een arme boer, wiens
zoontje bij het Zonnewonder van
blindheid wordt genezen; het spel
van Nieto maakt deze gebeurtenis
tot een der roerendste momenten
van de film.
Een goede vertolking wordt ook
gegeven van de rol van Lucia's
vader, die eerst afwijzend tegen
over net wonder staat, doch ten
slotte, als zovele anderen over
tuigd wordt.
Zoals de film „Het Red van
Bernadette" kan deze film een
bij uitstek kathoUeke film ge
noemd worden; het gegeven werd
zoveel mogelijk in overeenstem
ming met de historische feiten
verfilmd, zodat haar ook docu
mentaire waarde niet kan worden
ontzegd.
Een groot deel van het bioscoop
publiek moge dan, om de wijze,
waarop hier het wonder wordt
voorgesteld, sceptisch tegenover
deze film staan, het katholieke
publiek kan er zich slechts over
verheugen. Fr. O.
MET KANONNEN EN AL
GENUA (Ass. Press.) Onder
de clandestiene wapens en mu
nitie, welke de politie gedurende
1951 in Genua en vijf andere pro
vincies in het Noord-Westen ont
dekt heeft, bewinden zich twee
kanonnen, een telefooncentrale en
twee radiozenders- Zo blijkt uit
een thans gepubliceerd officieel
rapport. Verder worden o-pgesomd
28 zware mitrailleurs, 71 lichte
mitrailleurs, 800 geweren, 166 pi
stolen, 3.202 handgranaten, 1.578
artillerie granaten, een grote hoe
veelheid andere munitie en spring
stoffen.
FEUILLETON
114.
De komst van de kapitein
met de drie soldaten en de bei-
niets aan te doen. Of hij zou
overplaatsing moeten aanvragen.
De colonne zette zich in bewe-
de gevangenen rukte hem uit ging en Verhagen trachtte de be-
TT, roerde gedachten uit zijn hoofd
te zetten. De kerels waren in elk
geval niet dood, zelfs niet ge
wond. Hij keek naar de bloeien
de flamboyantbomen, die er met
hun kruin van felrode bloemen
als reuzeboeketten uitzagen. Een
apenfamilie stak tie weg over,
voorop het mannetje en daar
achter het wijfje met twee jon
gen. Het eerste hield moeders
staart vast, het tweede die van
z'n broertje. Een vlucht parkie
ten steeg op uit een fel-bloeiende
pisangboom. Verhagen trachtte
volledig te genieten van de kleu
rige schoonhied om hem heen,
maar diep in zijn gemoed bleef
de verontwaardiging, dat een Ne.
derlands officier.
Zodra ze in het kamp waren,
moest hij zich bij de kapitein mel
den om rapport uit te brengen.
zijn sombere gedachten. Hij
keek naar de officier, die in zijn
jeep stapte en de inlanders met
een soldaat achterin liet plaats
nemen. Hij leek opgelucht en
toen één der gevangenen ang
stig weigerde, sprak hii hem
rustig toe. Zelfs liet hii hun
handen zo ver losmaken, dat ze
zich aan de rand van de jeep
vast konder» houden.
Verhagen was opzettelijk in de
auto bij de soldaten geklommen.
Van de vriendelijkheid van de
kapitein om met hem samen te
rijden, wenste hij geen gebruik
te maken. De ander was als offi
cier zijn meerdere. Goed. Hij zou
zijn dienst doen. Maar hij was
niet verplicht, meer met hém sa
men te zijn dan de dienst vor
derde. Het werd wel een ellen
dige verhouding, maar daar was
Kapitein Horstman leunde ge
makkelijk achterover in zijn
rotanstoel en wenkte de ander
plaats te nemen.
„Ik bemerkte uw ontstemming
vanmorgen, luitenant. Natuurlijk
ben ik niet verplicht om mij te
genover u te verantwoorden,
maar om misverstand te voorko
men, zal ik u zeggen, waarom ik
het nodig vond om de gevange
nen ruw aan te pakken. Nee,
maakt u geen gezwaren. Ik ken
uw mening uit gesprekken met
de jongens. Nu zal ik u eenmaal
mijn mening uiteenzetten en
daarna zal ik er niet meer over
spreken en wil ik er ook niets
meer over horen.
In onze vorige standplaats had
den wij de medewerking der be
volking. Dat was prettig. Wanneer
de mensen hier tegen ons zijn
opgezet, is dat te betreuren, maar
daar kunnen wij niets aan ver
anderen. Ik ben er van over
tuigd, dat de desabewoners ons
waardevolle inlichtingen zouden
kunnen geven over de benden,
die wij moeten bestrijden, maar
ik zal niemand, die zich buiten
deze strijd houdt, dwingen om
zijn landgenoten te verraden. Er
zijn echter mensen, die deel uit
maken van zulke benden, zonder
openlijk tegen ons op te treden.
Dat zijn de mannen achter de
schermen, die anderen ophitsen,
die wapens gereed houden en,
aanslagen uitlokken, die ze door
anderen laten opknappen; aan
slagen waarvan onze jongens het
slachtoffer worden. Vandaag
hebben wij bij twee mensen land
mijnen gevonden. Hier hebt u
het rapport van vorige maand:
achttien doden en tientallen
zwaar gewonden door landmij
nen. Ik ben verantwoordelijk voor
onze jongens en elke soldaat, die
gedood wordt door een landmijn,
die door burgers is verborgen,
beschouw ik als vermoord door
de kampongintellectuelen als die
goeroe en modin bij wie wij
vanmorgen de mijnen vonden.
Dat zijn franc-tireurs en als wij
het oorlogsrecht wilden toepassen,
zouden ze de kogel krijgen. Dat
doen wij niet en daar ben ik het
mee eens. Zij zijn ook weer op
gehitst, eerst door de Jappen,
daarna door onverantwoordelijke
propagandisten. Maar ze hebben
niet de rechten, die een krijgs
gevangene heeft, die een uniform
draagt. Ik heb hun gevraagd,
waar die mijnen vandaan kwa
men. Aan een gevangen soldaat
behoef ik niet te vragen, van wie
hij z'n wapens heeft. Daar ziet
u het verschil al. Toen de goeroe
weigerde te antwoorden, heb ik
hem een flinke rammeling gege-
Dorpspriester.
ven en daarna Leeft de modin
mij verteld, wat ik moest weten.
De mijnen kwamen uit Pasoeran
en ik heb de commandant daar
al gewaarschuwd. De twee ge
vangenen, met wie u medelijden
hebt, zijn nog gezond en tiental
len van onze jongens, die andere
door de volgende landnujnen in
stukken gereten zouden worden,
blijven nu ook gezond.
Zelfs al had ik nog harder
moeten slaan om dat antwoord
er uit te krijgen, dan had ik dat
nog redelijk geacht. Wij zitten
hier in een primitieve omgeving,
met landmijnen, sluipschutters en
rampokkere. Het is gemakkelijk
genoeg om in een gezellige huis
kamer, met een kopje thee en
een goede sigaar, te vertellen hoe
de mensen zich tegenover elkaar
moeten gedragen. Dat is theorie
en die ken ik ook. Maar hier be
leven wij de practijk en die is,
dat ik verantwoordelijk ben voor
ruim zestig soldaten; jongens die
in het vaderland een moeder en
een meisje, misschien wel een
vrouw en kind hebben.
Als wij terugkomen, dan zul
len er lege plekken zijn m onze
rijen. Er zullen ook jongens zijn,
die gezond en flink zijn wegge
gaan en die tot menselijke wrak
ken verminkt terugkeren.
(Wordt vervolgd)
In de gistermiddag
dering van de
lands Noorderk
verhindering
voorzitter, de 1
voorzitter, de
Kamer weder!
Hij meende, d
een gerust hart
en de toenement
verband met rem
lemmeren in de
De handarbeide:
al te beseffen,
arbeiders niet op
tot werkloosheid
daarom wilde h
aansporen hun
ren. De welstand
zo concludeerde
'n groot deel af
geschoolde arbeic
De heer Van
band hiermee
lijkheid geschape
arbeiders ook be
den worden.
De heer Van
aan bij de passage
jaarsrede omtrent
lasting; waar het
rooi versobering
drijfsleven hier
moet z.i. geen
schapen worden
drijfsleven en d
soberingstendenz
heer v. Jaarsveld
te worden voor de
diegenen, die in
werkzaam zijn.
De voorzitter
verband op, dat
len, zoals b.v. wasn
onrechte met 15%
artikel zijn belast
De heer Arntz
gens als voorz:
evenals de drie
de heer Fr. Ring
gezondheidsredenen
herkiesbaar geste'
bleef onvervuld,
ondervoorzitters
te.
Overeenkomstig
van de fa. Karei
Kamer bemiddel:
om tegemoet te
bezwaren tegen
kengeld" van dc
men wil trachten
vallen reductie
colli's beneden et
wicht vrij te stelli
het aantekengeld
voor zendingen,
vervoerders word
Besloten werd
tuigen aan het
K.v.K. voor Zd.
2de Kamer, waa
werd de K.'s v. K
schakelen in de toe
de woonruimtewet
het vorderen van
voor bedrijven,
werd, dat de heren
lid der Kamer,
J. A. Allan (Kami
K. C. de Bruyn
benoemd zijn in
missie; deze comn
Ir. den Hollander
stalleerd.
In de Prov. Comi
werkgelegenheid
K.'s v. K. in Noord
noemd de heer Ir
Besloten werd
tuigen aan het scl
heer H. Kroeze ti
de ophaalbrug ov<
te Slootdorp. In
„Commissie Hand
welke de rapporten
ren van Regeringsw
wege het bedrijfs
bracht over de dooi
voorgenomen reorp
het Handelsonderwi.
de kamer aangewez
Drs. J. Slagman.
Ingevolge een v
Ver. v. K.'s v. K.
sprak de Kamer zij
over de beteugeli
cadeaustelsel; aan
hierover werd deels
de heren Heuseve
Grondsma, Conijn,
Van Jaarsveld. Al
men ervoor, dat zo
afdoend mogelijk
deaustelsel maatre
getroffen. De W
portefeuille, Min.
bij de begroting
hij zo spoedig mc
wetsontwerp in dez
Men was dan ook
dat men niet kon
P.B.O., zoals men
wege aanvankelijk
De heer Heuseveldt
heel de bona fide hi
Inbraken te M
MIDDENMEER
van Dinsdag op
hebben inbrekers
aan ons dorp gebr
langstelling ging ui
houd van ortbewooi
als de Gereformee
Wieringermeer soho
kerk. £>0 buit was
maar wel hadden
len de boel danig
gehaald. De politie
in onderzoek. He
dat er eens een e
maakt aan deze dl
de laatste tiid vin
Wieringenmeer hee
RSEUDO-DREt
VEROORZAAKT
ROTTERDAM
ligt in het water
ginne brug," vertelt
aan 'n politieagent,
op geen ogenblik
de aangegeven Ple!
sprong. Driemaal d<
zonder resultaat. Tv
ters probeerden h
een dreg en ook kv,
een politieboot ass
nen. Alle pogingen
jarig knaapje te v
vruchteloos.
Toen men bijna
was bleek het ven
terecht te zijn en
2oeken staken. De n
het te water rakei
stig van een vierjai
hetzelfde gezin, al
„drenkeling" behoo
