BAGDAD, vol felle contrasten,
allesbehalve een sprookjesstad
Zullen er in de burgerluchtvaart
toch grenzen zijn?
P.T.T. schoolt haar personeel
voor de leidende functies
BANDJIR OVER JAVA
HOUTWORM IS EEN PLAAG
JOURNAAL VAN EEN K.LM.-REIS
Mesthopen rotten tegen gevels
van kostbare Moskeeën
Trots op Franse
winkeldochters
VRIJHEID OF PROTECTIE
PUROL GENEEST
In Wassenaar vindt men scholieren met grijs haar
Studiecentrum „Voorlinden"
heeft psychologische waarde
Scheepsberichten
Financiering van
de Duitse export
en moeilijk te bestrijden
door Leo Broeksmit
i-AGINA -4
DINSDAG 29 JANUARI 1952
(Van onze speciale verslaggever)
5AGDAD, een naam die uit het Perzisch stamt en „Geschenk
van God" betekent, is voor ons onverbrekelijk verbonden met
de verhalen van 1001 nacht, met de pracht en praal van het
Oosten en roept reminiscenties op aan rijke tempels en palei
zen. Hollywoodse kleurenfilms hebben er nog een schepje op
jedaan en hebben ons een Bagdad getoond van louter goud en
?delstenen, kleur en schittering. Men zou dus wel dwaas moeten
zijn om een onverwacht geboden gelegenheid op terugreis van
'apan een etmaal in deze oude sprookjesstad te kunnen door
brengen, niet met beide handen aan te grijpen.
dag leans door die auto's overre
den te worden, zo scharrelen zij,
zonder enige merkbare notie van
verkeersregels dwars door die
nimmer aflatende rij van auto's.
Waar die auto's allemaal van
daan komen en naar toe gaan,
heb ik niet begrepen, want de
buitenwijken van de stad, waar
bestofte palmen tevergeefs trach
ten de woonwijken een beetje
kleur te geven, zijn stil en ver
laten. Hoogstens moet men op zij
springen voor een toeterende
vrachtauto, die tot op de kap
volgeladen is met levende scha
pen, die vervoerd worden op een
wijze die alle Eiiropese vereni
gingen voor dierenbescherming
accuut in het geweer zou bren
gen.
Stad van de „toekomst"
Bagdad is de stad van het ver
leden, maar als men haar door
kruist lijkt het soms meer een
stad der toekomst. Dan komt men
namelijk langs een prachtige
poort, dje bedoeld is als de in
gangspoort van een groot mu
seum. De poort staat er al jaren,
maar het museum moet nog ge
bouwd worden. Men ziet een
enorm bouwwerk. Dat wordt het
nieuwe station. Omdat er geen
geld is, ligt het werk echter al
geruime tijd stil. Misschien gaat
het over een half jaar wel weer
eens verder. Een eind buiten de
stad ligt „Nieuw Bagdad". Dat is
een net van asphaltwegen door
een Engelse maatschappij aange
legd op de plaats waar men
een nieuw modern Bagdad wil
stichten. Toen de wegen pas klaar
waren, liep de hele streek onder
water bij een overstroming van
de Tigris. Niemand wil er nu hui
zen bouwen en de asphaltwegen
liggen doelloos en verlaten temid
den van een woestenij, waarin
men op het land naast een mo
derne tractor nog een ploeg aan
het werk ziet. die alleen maar uit
een balk met een aangepunte
stok bestaat en uit aartsvader
lijke tijden stammen moet.
O, die hygiëne.
Aan de oever van de Tigris
.juist tegenover de armzaligste en
smerigste verzameling lemen
Als dit etmaal door toevallige
nstandigheden uitdijt tot bijna
Irie, dan zou men al heel on
dankbaar zijn tegenover het lot,
lis men zich daarover zou be
slagen.
En toch, ik moet u een illusie
uitnemen 't tegenwoordige Bag
dad heeft niets van een sprook-
lesstad, heeft nagenoeg alles van
zijn oude glorie verloren, is voor
het grootste deel vies en vuil en
armoedig en maakt de indruk
alsof het om de andere dag ge
bombardeerd wordt. Ook een te
leurstellende ervaring kan een
mens verrijken en ik had het ver
blijf in Bagdad en het bezoek
aan de ruïnes van, Babyion niet
willen missen, maar Bagdad valt
tegen. Zeker er zijn een paar
prachtige gebouwen, de gouden
Moskee van Kazimain b.v. wier
koepels en minarets met echt
goud bedekt zijn en die schatten
aan juwelen bevat men schat
de totale waarde op 1000 millioen
dinar, dat is 10 milliard gulden
maar rondom die moskee ziet
men een armoede, een gebrek aan
stijl, een vervuiling en zulke zie
lig mislukte pogingen tot moder
nisering, dat men aan zeer wis
selende emoties onderworpen
wordt. Men wordt er zich pijn
lijk van bewust, dat de oude
cultuur van 1001 nacht en nog
ouder men is hier immers in
de oudste streek der aarde, waar
tussen Euphraat en Tigris het
aards paradijs gelegen moet heb
ben vervallen is tot een „cul
tuur" van leem en petroleum-
blikken.
Olie brengt rijkdom
Irak is dank zij de olie -
een rijk land Dat wordt alleen al
bewezen door de onafgebroken
stroom van luxe Amerikaanse
auto's die oorverdovend claxone
rend van 's morgens vroeg tot
diep in de nacht door de hoofd
straat van Bagdad trekt, het over
steken levensgevaarlijk maakt
on de fiere Arabische paarden en
de schurftige afgejakkerde ezel
tjes naar de slecht geplaveide
trottoirs heeft verdreven..
Het doet aan als een permanent
anachronisme, als je in die auto's
vervaarlijk gesnorde Arabieren
ziet zitten met hoofddoek en
brede rokken en gesluierde vrou
wen. Vervuilde bedelaars, in de
vodderigste lompen die men zich
voor kan stellen, lopen de hele
WOENSDAG 30 JANUARI 1952
HILVERSUM 1. 420 m. 7.00
VARA. 10.00 VPRO. 10.30 VARA.
19.30 VPRO. 20.00—240.0 VARA.
VARA. 7.00 Nieuws; 7.15 Och
tendgymnastiek; 7.30 Zenderslui
ting; 9.00 Nieuws en weerberichten
9;.12 Gramofoonmuziek: 9.50 Voor
de huisvrouw; VPRO 10.00 School
radio; VARA: 10.20 Voor de vrouw;
10.30 Pianoduo; 10.45 Voor de
vrouw; 11.00 Gramofoonmuziek;
12.00 Voordracht; 12.15 Accordeon-
muziek; 12.30 Land- en tuinbouw.
mededelingen; 12.33 Voor het plat
teland; 12.38 Aceordeonmuziek;
12.55 Kalender; 13.00 Nieuws; 13.15
Semi-klassieke muziek; 13.40 Or
gelspel; 14,00 Gesproken portret;
14.15 Jeugdconcert; 15.00 Kinder
koor; 15.20 Strijkkwartet; 15.30
Voor do jeugd; 16.30 Zenderslui
ting; 18.00 Nieuws; 18.15 VARA-
Varia; 18.20 Het brandweercorps
van de luchtmacht", causerie; 18.30
R.V.U.: Dr. J. C. A. Fetter:,, De
Mens en zijn lot"; 19.00 „De weg
naar de vrijheid", causerie; 19.15
Amusementsmuziek; VPRO: 1930
Voor de jeugd; VARA: 20.00
Nieuws; 20,05 Politiek commentaar
20.15 Dansmuziek: 20.50 „De ma
gische Bruidegom", hoorspel; 22.20
Pianoracital; 22.45 „Tussen mens
en nevelvlek", causerie; 23.00
Nieuws; 23.15 Metropole orkest
13.4024.00 Orgelspel.
HILVERSUM II. 298 m. 7.00-24.00
ICRV
NCNV: 7.00 Nieuws; 7.15 Een
woord voor de dag; 7.30 Zender
sluiting; 9.00 Nieuws en weerbe
richten; 9.10 Voor de zieken; 9.30
Gramofocnmuz.; 10.15 Idem; 10.30
Morgendienst; 11.00 Gramofoonmu
ziek; 11.15 Idem; 11,40 Zeg het met
boeken, hoorspel; 12.00 Sopraan en
piano; 12.30 Land- en tuinbouwme-
dedelingen; 12.33 Gramofoonmuziek
12.37 Kerkdienst; 12.59 Klokgelui;
13.00 Nieuws; 13.15 Prot. Interker
kelijk Thuisfront; 13.20 Banjo-or
kest; 13.50 Regeringsuitz.: Jeugd
uitzending. De brievenbus gaat
open door Regina Zwart; 14.00
Gramofoonmuziek; 14.45 Voor de
meisjes; 15.00 Jeugdconcert; 15.45
Gev. programma voor de jeugd;
16.30 Zendersluiting; 18.00 Nieuws;
13,15 Surinaamse volksmuziek; 18.30
Orgelspel; 19.00 Spectrum van het
Chr. Organisatie- en Verenigingsle
ven; 19.15 Boekbespreking; 19.30
Gramofoonmuziek; 19.40 Radiokrant
20.00 Nieuws en weerberichten;
20.10 Commentaar familie-competi
tie; 20.30 Omroeporkest en solist;
21.00 Int. samenwerking: Luxe of
noodzaak?, causerie; 21.20 Lichte
muziek; 21.50 Zangavond; 22.20 Re
portage gedenkdag in Ginniken;
22.45 Avondoverdenking; 23.00
Nieuws; 23.15 Gramofoonmuziek;
23.20 Hoe zit dat met mijn kind,
causerie; 23.3524.00 Gramofoon
muziek.
hutton die ik ooit gezien heb
heeft de regering een blok mo
derne arbeidershuisjes laten
neerzetten. Ze waren nog onbe
woond en ik heb me laten ver
tellen dat het heel wat moeite
kost om de mensen erin te krij
gen, afschrik als zij hebben van
de hygiënische dwangmaatrege
len die de bewoners moeten
worden opgelegd.
In de betere woonwijken van
Bagdad ziet men temidden
van rijke dadelpalmtuinen
vaak mooie en ook moderne be
huizingen. Maar tegen de muren
daarvan wonen niet zelden hele
paupersgezinnen in een armelijk
samenstel van leem, stro en
blikken platen. De stad wemelt
trouwens van, de tegenstellingen.
Armoe naast rijkdom, mestho
pen tegen de gevels van mos-
keëen, vieze marktkraampjes
voor de deur van een bankpaleis
en open liggende riolen rond het
paleis van de jonge koning Fei-
sal. Ook van de bankpaleizen, de
regeringsgebouwen en de grote
hotels, die de trots van de Irake
zen zijn., moet men zich geen
overdreven voorstellingen maken
Met Westerse soortgelijke ge
bouwen kunnen zij zich meestal
in genendele meten.
De lift deed het niet
We werden een middag rond
geleid door de hoofdredacteur van
een Arabische krant, die tevens
advocaat was. Een vriendelijke
beschaafde man. die zijn uiterste
best deed ons Bagdad op zijn
voordeligst te laten zien. Aan het
slot van de tour bracht hij ons
in een groot (Frans) warenhuis
en zei: „Zoiets zult u nog wel
nooit gezien hebben". Het was
een grote winkel, maar toch
helemaal niets bijzonders, zij het
dan dat de Fransen er natuurlijk
een prachtige kans hebben om al
les wat ze in Parijs niet meer
kwijt kunnen aan, rijke Arabie
ren te verkopen. Onze gids was
zeer teleurgesteld, dat de lift
die een verdieping hoog gaat
en die hij ons vol trots had wil
len tonen, defect bleek te zijn
(er was trouwens ook een lift in
ons hotel en die werkte, zij het
erg traag).
Voor fotografen verboden.
Het is begrijpelijk dat er in
Bagdad niet vrijelijk gefotogra
feerd mag worden. De meeste
opnamen zouden geen reclame
zijn voor het moderne Irak. Een
collega kreeg hooglopende ruzie
met het publiek toen hij een
bouwvallig huis wou fotograferen
en werd gedwongen in, plaats
daarvan een opname te maken
van een nieuw, modern gebouw.
Aan de hand van officiële pu
blicaties van de Irakse regering,
zou er een enthousiast gestemd
verhaal te schrijven zijn over het
vooruitstrevende moderne Irak.
Maar de argeloze touristmerkt
van die vooruitstrevendheid maar
heel weinig, of het zouden de
luidsprekers en electrische lamp
jes moeten zijn, waarmee we de
minaret van een der moskeeën
„versierd" zagen.
DE VRIJE PERS
Het kapitaal van het
sedert 1945 onder
Amerikaans beheer
staande „Deutscher
Verlag" v/h Ullstein,
is aan de overlevende
familieleden van de
familie Ullstein,
Rudolf en Karl Ull
stein, tijdens een
plechtigheid in het
Amerikaanse hoofd
kwartier te Berlijn,
gerestitueerd.
Een natie heeft in de tegenwoordige tijd meer dan ooit behoefte
aan contact met andere landen. Hoe veelzijdiger en veelvuldi-
ger het contact met andere landen en technisch is de moge
lijkheid daartoe aanwezig hoe meer ontwikkelingsmogelijk
heden worden geopend. Dit moge vrijwel algemeen worden
erkend, niettemin wordt gevaar voor de eigen onafhankelijkheid
geducht, als een groot aantal buitenlanders activiteit in het
eigen land gaat ontplooien.
Aldus gaat men aarzelen tus- luchtverkeer, dat in wezen we-
sen de weg der vrijheid en de
weg der protectie. Men vreest n.l.
enerzijds de concurrentie van het
buitenland in eigen land, doch
men erkent anderzijds tegelijker
tijd de noodzaak voor zich zelf
vrijheid van handelen in andere
landen nodig te hebben om zelf
contact met deze landen te kun
nen hebben en daarmede een uit
wisseling van goederen en dien
sten tot beider voordeel te kun
nen opbouwen.
De luchtvaart is een terrein
waar dit dilemma duidelijk tot
uiting komt. Hoewel de luchtvaart
een wereldomvattende activiteit
ontplooit, zijn de luchtvaartmaat
schappijen afhankelijk van bila
terale overeenkomsten, die hun
de benodigde rechten om passa
giers, goederen en post op te ne
men en af te zetten in het bui
tenland, moeten verlenen. Het
Advertentie1
ruwe huid, ruwe handen, ruwe lippen
DEN HAAG Het is pauze tussen de lesuren en in de recreatie
zaal staan twee leerlingen met elkaar over hun gezin te praten,
de directeur feliciteert een andere leerling, die juist vader is
geworden. Dan gaat de bel en de hier en daar reeds grijzende
scholieren begeven zich weer naar hun klassen. Het zou een
wat vreemde gang van zaken zijn, wanneer men niet wist, in
het opleidingscentrum voor het hogere P.T.T.-personeel te zijn,
op „Voorlinden" in Wassenaar.
In dit kasteel van een landhuis
komen van overal uit het land en
in alle leeftijden P.T.T.-ers samen,
die na een uiterst zorgvuldige se
lectie geschikt zijn bevonden om
hogere functies bij de PTT te
gaan bezetten. Deze opleiding,
waarbij de cursisten ten dele in
tern op Voorlinden zijn, wordt
geheel door. de PTT bekostigd.
Ieder die de capaciteiten heeft,
kan zo, ongeacht rang, stand of
draagkracht, tot de leidende func
ties doordringen. Naast deze so
ciale waarde heeft de opleiding
grote betekenis in verband met
de centralisatie, die op het ogen
blik bij de PTT steeds meer door
gang vindt. Groter zelfstandig
heid van de districten en inspec
ties, vraagt ook groter zelfstan
digheid en deskundigheid van de
leiders. In Voorlinden wordt men
voor deze taak opgeleid. Boven
dien worden in het instituut iede
re veertien dagen twee dagen col
leges gegeven aan reeds in functie
zijnde hogere ambtenaren. Hier
door ontstaan tevens waardevolle
contacten tussen leiders en toe
komstige leiders van allerlei
functies en standplaatsen.
Voorlinden heeft een opleiding
voor het hogere administratief-
exploitatieve personeel, directeu
ren van grotere kantoren, inspec
teurs, referendarissen, administra
teurs en een voor het hogere
technische personeel.
In aanmerking komen voor
deze op hoog plan staande oplei
dingen jongelui met HBS- of
Gymnasiumdiploma, die dan eerst
twee jaar de practijk ingaan en
daarna op Voorlinden een drie
jarige theoretische opleiding krij
gen, verder eigen krachten, die al
langer bij de PTT zijn, waarbij
onder de ouderen van het mid
delbare leidinggevend personeel,
ook diegenen, die geen HBS- of
Gymnasiumopleiding hebben,
maar wel dusdanige kwaliteiten,
dat zij een plaats in de hogere
rangen dienen te krijgen. Hierbij
zijn veteranen van 50 tot 55 jaar.
Voor dë technische opleiding
komen in aanmerking pas afge
studeerde MTS-ers, die dan ook
weer eerst enige tijd de practijk
ingaan en eigen krachten, waar
bij PTT-ers, die in hun vrije tijd
het MTS-diploma hebben gehaald,
uiteraard het eerst in aanmer
king komen.
Van overal uit Nederland tref
fen hoge PTT-functionarissen el
kaar iedere tien dagen op Voor
linden, om van professoren van
verschillende Nederlandse univer
siteiten colleges te krijgen in be
drijfseconomie, sociologie, ge
schiedenis, arbeidsrecht en der
gelijke. De bedoeling hiervan is,
dat aan het personeel grotere
zelfstandigheid moet kunnefi wor
den gegeven.
Wil het leidinggevend perso
neel deze verantwoordelijkheid
kunnen dragen, dan zal het moe
ten beschikken over een gede
gen inzicht in vaktec'hnische-
economische- en algemeen-maat
schappelijke vraagstukken en in
zaken van personeelsbeleid.
Naast sociale waarde voor het
personeel en economische voor
het bedrijf, heeft dit centrum een
belangrijke psychologische waar
de. Men gaat elkaar kennen, uit
de discussies en de bezinning op
allerlei problemen treedt een ver
ruiming van de blik naar voren,
daardoor ontstaat een betere on
derling begrip, dat'in de toekomst
de samenwerking vergemakke
lijkt. Door veelvuldig contact met
de bedrijfsleiding, ontstaat begrip
voor het directiebeleid, voor doel
en achtergrond, doch ook voor
de moeilijkheden. Er ontstaat
een verbondenheid met het be
drijf, die de beste resultaten voor
dat bedrijf afwerpt, zoals dat ook
bij Philips is bewezen.
IJS OP HET IJSELMEER
Op het IJselmeer hebben zich,
van Nijkerk tot nabij Naarden
en van Pampus tot de hoek van
het IJ, ijsvelden gevormd ter
dikte van circa 1 cm. De zeil
vaart ondervindt daarvan enige
belemmering.
reldverkeer is, wordt hierdoor
afhankelijk van een groot samen
stel van tweezijdig verleende
rechten, terwijl toch uit de aard
van het wereldluchtverkeer een
algemene basis meer in de lijn
zou liggen, met name een multi
lateraal verdrag tussen landen
over de gehele wereld.
Men zit nu met de moeilijkheid
om bij bilaterale luchtvaartonder-
handelingen de natuurlijke multi
laterale aspecten van het lucht
verkeer voldoende in acht te ne
men om niet het luchtverkeer te
splitsen in een aantal veelal on-
coördineerbafe tweezijdige „end-
to-end traffic" verbindingen, wel
ke commercieel onexploiteerbaar
zijn. Daarom erkent men haast
algemeen de noodzaak bij bilate
rale luchtvaartonderhandelingen
de natuurlijke multilaterale aspec
ten van het luchtverkeer voldoen
de in acht te nemen om niet het
luchtverkeer te splitsen in een
aantal veelal on-coördineerbare
tweezijdige „end-to-end traffic"
verbindingen, welke commercieel
onexploiteerbaar zijn. Daarom er
kent men haast algemeen de
noodzaak bij bilaterale luchtvaart
onderhandelingen rechten te ver
lenen voor het vervoer van pas
sagiers, goederen en post tussen
derde, op de route gelegen landen
en voorbij het land van bestem
ming. Dit erkent men, doch men
verleent deze rechten slechts op
beperkte schaal. Soms zelfs ont
kent men deze noodzaak geheel
en al. Gevolg is dan ook, dat men
deze rechten zelf ook slechts op
beperkte schaal of in het geheel
niet in andere landen zal mogen
uitoefenen. Dit is voor het eigen
land daarom nadelig, omdat men
aldus een eigen beperkt verkeers-
potentieel voor zichzelf reserveert
ten koste van een veel groter
verkeerspotentieel, n.l. dat van
en tussen alle andere landen te
zamen. Men beperkt met deze
protectie-politiek dus de ontwik
kelingsmogelijkheden voor de
eigen nationale luchtvaartmaat
schappijen aanzienlijk. Men vreest
echter de concurrentie van bui
tenlandse maatschappijen, die al
het verkeer voor de eigen maat
schappij (en) zouden weghalen,
meer, dan men de voordelen van
Aalsum 26 v. New Orleans-
Nederland; Aardijk p. 27 Le Ha
vre; Agamemnon 30 Barbados
verw.\ Alnati 28 te Santos; Cir
rus 28 v. Atl. Oceaan te R'dam;
Dalerdijk 26 v. R'dam-Hamburg;
Diemerdijk 27 v. Antw. te R'dam;
Gordias 27 te R'dam; Haarlem 27
nm. v. Cartagena-Callao; Heel-
sum 27 v. Houston te R'dam;
Johan v. Oldenbarnevelt p. 27
Gibraltar-AlgiersLekkerkerk 27
v. Antw. te R'dam; Manoeran 27
v. Suez-Djedddh; Nestor 26 v.
R'dam; Noordam 27 nm. v. New
York te R'dam; Sibajak 25 300
m. ZW Tahiti; Soestdijk 28 te
Boston; Skaubryn 26 250 m. ZO
Dondrahead CeylonTarakan 26
nm. v. Baltimore; Tripang 26 v.
R'dam-Tj. Priok; Veendam 28
New Hprk te Havanna; Willem
Ruys p. 27 Kp. Bon; Zuiderkruis
27 630 m. ZO Kp. Race.
een vrijheidspolitiek waardeert.
Dat deze concurrentievrees ech
ter overdreven is, moge blijken
uit een frappant voorbeeld in
Canada. Jaren achtereen exploi
teerde Colonial Airlines, een
Amerikaanse maatschappij, een
dienst MontrealNew York bi.i
wijze van monopolie. In 1950
werd tussen de U.S. en Canada
een luchtvaartovereenkomst ge
sloten, waarbij een Canadese
maatschappij werd gemachtigd
deze route eveneens te vliegen,
in concurrentie met de Ameri
kaanse maatschappij. Uit de ver
voerscijfers blijkt, dat geen der
beide maatschappijen onder deze
concurrentie heeft geleden; inte
gendeel, het vervoer is door deze
dubbele verbinding met sprongen
omhoog gegaan.
BANKIERS ZULLEN
300 MILLIOEN BIJEENBRENGEN
FRANKFORT In welinge
lichte bankkringen verwacht men
dat binnen 14 dagen het nieuwe
export-financiëringsinstituut zal
worden opgericht. Hoewel het
verlenen van oestemming daartoe
door de commissie voor toezicht
op de kapitaalmarkt bij de tegen
woordige stand van de bespre
king nog slechts een formaliteit
geacht moet worden, moet eerst
nog de samenselling van de Raad
van Toezicht en van het bestuur
worden vastgesteld. Van het ka
pitaal van de export-financië-
ringsmaatschappij van 20 millioen
D.M. zal aanvankelijk niet 100%
doch slechts 50% worden gestort.
Het credietbedrag, dat door de
ruim 30 institutent omvattende
bankgroep moet worden opge
bracht, zal 300 a 400 millioen
D.M. bedragen.
VIER NATIES VOCHTEN
In de Delistraat te Rotterdam
raakten Zaterdagnacht een aan
tal Finnen Surinamers, Denen
en Nederlanders slaags. In het
vuur van de strijd werd een 38-
jarige Finse zeeman door een
onbekende met een scherp voor
werp die gehele linkerwang
opengesneden.
Een Engelse zeeman, diie ge
tuige v*n de vechtpartij was,
raakte zo overstuur, dat hij een
uurtje rust op een politiebureau
nodiig had, om weer een beetje
op zijn verhaal te komen.
ENVELOPPEN MET VERGIF
IN VOORBURG
De hoofdinspecteur van politie
te Voorburg heeft bekend ge
maakt, dat in de Heerenstraat te
Voorburg een grote hoeveelheid
witte enveloppen is gevonden.
Deze enveloppen zijn groot on-
gev. 6x4 cm. Zij zijn gevuld
met een zeer vergiftig perman-
ga^ppoeder. De kans bestaat, dat
enige van deze enveloppen zijn
opgeraapt door kinderen, zodat
voorzichtigheid geboden is.
Wanneer het poeder nat wordt
geeft het paarse vlekken, die
later in zwartbruin overgaan.
Het blijkt nuttig en nodig om
weer eens iets te vertellen over
de houtworm en over de bestrij
ding van deze keversoort.
Met de naam „houtworm"
duidt men larven van de kever
soort Anobium Striatum Oliv.
aan. welke voorkomen in het
hout van oude huizen, in meube
len, planken, balken enz. Zij
kunnen door het vernielen van
meubels en houtwerk belang
rijke schade aanrichten en zijn
zonder overdrijving een schrik
voor de huisvrouwen.
Levenwijze Alvorens iets
over de bestrijding te zeggen, is
het gewenst enige bijzonder
heden naar voren te brengen
over de levenscyclus van het
insect. Zonder daarvan iets af te
weten, heeft de bestrijding veel
al geen zin. want het gaat er om
de zwakke plekken in de levens
cyclus op te sporen, waarop men
met een middel kan ingrijpen.
Omstreeks Mei/Juni komen de
kevertjes uit het hout te voor
schijn. Zij hebben daarin als
larven van het hout geleefd en
zijn daarin in het vroege "voor
jaar verpopt. De kevertjes vlie
gen en lopen na hun verschijnen
wat rond en intussen vindt de
paring plaats. De wijfjes gaan
dan over tot het leggen van hun
eieren. Deze eieren worden tegen
de buitenzijde van het hout in
kleine barstjes en spleetjes ge
legd; ze zijn te klein om gemak
kelijk met het blote oog te on
derscheiden. De jonge larven
verschijnen na 3-4 weken en
leven van het hout, vandaar de
naam „houtworm". De gaatjes in
het hout wijzen op de plaatsen,
waar de kevertjes te voorschijn
zijn gekomen er» wettigen het
vermoeden dat daarin ook weer
larven zich te goed doen. Het
opschrift: Houtworm houdt huis
in hout" is hiermede voldoende
verklaard.
Schade We zullen niet ai te
diep inigaan op de schade, die
houtworm aan ons meubilair
binnenshuis kan veroorzaken.
Die schade kan enorm groot zijn
en het ellendigste is, dat steeds
meer meubilair wordt aangetast.
Het klinkt misschien wat on
geloofwaardig, maar er komen
soorten houtworm voor, die rus
tig balken en planken van je
woning opvreten. Wanneer een
soortgelijke plaag in kerken,
boerderijen enz. voorkomt, kan
instorting van het dak er het
gevolg van zijn.
Het spreekt vanzelf, dat tegen
een zo ernstige aantasting wei
nig te d'oen is.
Bestrijding Bestrijding van
houtworm is mogelijk, maar geen
eenvoudige zaak. wat U wel dui
delijk is geworden uit het door
mij aangehaalde omtrent aantas
ting van balken in kerken en
boerderijen. W® willen ons
daarom in hoofdzaak bepalen bij
de bestrijding van houtworm in
meubilair, bij de lichte gevallen
dus. Wie met zware gevallen zit,
doet verstandig de hulp van de
Plantenziektenkundige Dienst in
te roepen voor een ter plaatse in
te stellen onderzoek.
Houtworm in meubilair e.a.
kan men trachten te doden door
met een oliespuitje terpentijn of
petroleum in de gaatjes te bren
gen welke toegang geven tot de
dieper liggende gangen van de
larven. Na de behandeling met
deze middelen moeten de gaatjes
met enig boenwas dichtgesmeerd
worden, om te voorkomen dat
de middelen vervliegen of ver
dampen.
Een ander middel kan als
volgt worden samengesteld: 10
gram paradichloor-benzol en, 5
gram harde pargfine oplossen in
een mengsel van 15 gram ter
pentijn en 30 gram tetrachloor-
koolstof. Dit mengsel kan even
eens met een oliespuitje in de
gaatjes worden gebracht, waar
na deze zorgvuldig met was
worden opgevuld.
Helaas kan met één behande
ling niet worden volstaan en is
herhaling van tiid tot tijd ge
wenst. Bij een ernstige aantas
ting van het hout is vervanging
van het aangetaste deel en het
verbranden daarvan het aller
beste. Overigens kunnen we
zwaar aangetaste meubelen, die
men niet wil missen, door de
gemeentelijke ontsmettingsdienst
of door een andere speciale
dienst op dat gebied, laten be
handelen met blauwzuurgas.
Natuurlijk moet men bedacht
zijn op een nieuwe infectie en
daartegen de nodige maatregelen
treffen. Nieuw hout late men
vernissen of behandelen met
creosoot, of afdekken met verf.
Bij verschillende handelaren
in bestrijdingsmiddelen of hun
vertegenwoordigers kan men
brochures verkrijgen, die speci
aal gewijd zijn aan het bescher
men van het hout tegen hout
worm, andere insecten, schim
mels enz. Er bestaan momenteel
voor de behandeling van de
meubelen speciale kleurloze pro
ducten met een langdurige na
werking. Dit product kan men
met een kwast uitsmeren, een
voudiger kan het niet. Benut de
kans! DROST
FEUILLETON
130
Hun machinegeweren maaiden
de eerste rijen der aanvallers
weg en deden grote verwarring
ontstaan. Ooder het meedogen
loze vuur verspreidden de tegen
standers zich in de bosrand. De
losse schoten en pijlen, die ze
van daaruit afzonden, waren
niet gevaarlijk en Oemar adem
de op dat deze eerste aanval
was afgeslagen. Maar nauwelijks
had hij zijn mannen bevel ge
geven om nog een salvo af te
vuren, toen hun tegenstanders
versterking kregen. Het gevecht
had die hoofdmacht der roden
gealarmeerd en het kleine T.N.I.-
groepje zat nu op_gesloten tus
sen twee vuren.
Het zou zelfmoord geweest
zijn om te trachten een aanval
van twee zijden door 'n vijfmaal
zo talrijke vijand af te slaan. Ze
konden hoogstens proberen om
zich vechtend een doortocht te
banen. Snel verzamelde Oemar
de overgebleven mannen en gaf
hastig enkele aanwijzingen. Ze
moesten doorbreken naar het
oosten en dan door de rand van
hiet bos de grote weg volgen.
Hun einddoel was het hospitaal
van Malang, waar ze hun kame
raden zouden vinden.
Hij zei het beslist, hoewel hij
werd verteerd door de angst dat
de sergeant met zijn mapmen
ook in botsing was gekomen met
een Pasoekan-bende. Reeds
weerklonken de eerste schoten
van de communisten, die hun
kameraden te hulp kwamen.
Toen vielen de twee dozijn repu
blikeinen de kleinste bende aan.
Ze hadden geen tijd om hun ge
weren te herladen, nadat ze die
hadden leeggeschoten en het
werd een gevecht van man tegen
man. Een hoofdman van de
vijand hief zijn speer tegen
Oemar op, maar een pistoolschot
iu de volle borst deed hem met
uitgestrekte armen voorover
vallen. Toen Oemar op een
tweede tegenstander schoot
voelde hij een vlijmende pijn in
zijn linkerarm. Hij bleef staan
en rukte de pijl uit het vlees
maar nog voor hii zich weer kon
omdraaien, knelden twee wur
gende handen om zijn keel. In
een laatste inspanning poogde
hij zijn aanvaller van zich af te
schudden, dp knellende vingers
om zijn strot los te wringen.
Maar hij kon alleen zijn rechter
hand gébruiken en de greep
bleef. Toer» werd het zwart voor
zijn ogen, zijn hart hamerde
bonzend en hij viel achterover
met de awder bovenop zich. Vaag
hoorde hij een luid beyel en
toen hij in een laatste gedaeh-
tenfiits meende dat nu ales was
afgelopen, werd de knelling om
zijn keel losser. Hjj kon weer
lucht krijgen. Hij leefde.
Ruwe handen sjorden hem
overeind en half hangend tus
sen twee mannen voelde hij zich
wegbrengen, het pad langs naar
het kampement der communis
ten. Met de lucht, die hii stotend
inademde, kwamen ook zijn
krachten weer terug en toen hij
voor die ketoea werd gebracht,
kon hij weer zonder ondersteu
ning staan. Hij keek de leider
der terroristen aan en een uit
drukking van grote verbazing
tekende zich op zijn gezicht af.
Deze man droeg het uniform
van officier der T.N.I.! Alleen
had hij een rode sjerp om de
schouder.
De ander lachte spottend om
de verwondering van de gevan
gene. „Het verbaast u. dat wij
tot op zekere hoogte collega's
zijn,"t zei hij sarcastisch. „Maar
het kan voor ons zijn nut heb
ben om op de hoogte te blijven
van wat er in het andere kamp
gebeurt."
Oemar keek hem strak aan.
Hij wilde elke trek van dit ge
laat in ziin geheugen griffen» om
het te herkennen, wanneer hij
dit zou overleven. De ketoea zag
het en er kwam een vals licht
in zijn ogen. „Kijk me niet zo
aan. Dat is nergens voor nodig."
De scherpe blik bleef nog een
ogenblik op hem gevestigd,
peilde die dicht bijeenstaande
ogen, de smalle neusrug, de
orenHet rechter oor met
een klein litteken over de rand.
Toen eerst wendde Oeipar de
ogen af.
„Warom keek je zo?" De stem
van d'e ketoea klonk ruw. met
eer» donkere ondertoon van
woede en toen de gevangene de
schouders ophaalde, barstte hij
uit; „Je dacht mij misschien ooit
tegen te komen, hè? Je wild'e
mijn gezicht onthouden." Zijn
gelaat wrong in razende woede.
„Ik zal het je onmogelijk maken
mij ooit te herkenner»." hijgde
hij. „Ik was eerst van plan je
voor te stellen om aan onze zijde
te komen. Ik zaj het je niet vra
gen. Ik zal je niet eens doden
en toch zal je mij nooit herken
nen. Hè, wat heb je cCaaroo te
zeggen?"
„Dat mijn geheugen uitste
kend is' antwoordde Oemar
trots. „Elke lijn van je gezicht
staat in mijn herinnering ge
tekend."
De ketoea deed een stap voor
uit en in zijn donker*» ogen
fonkelde een dodelijke haat.
„Houd mijn gezicht in je her
innering! Houd elke lijn goed in
je geheugen, want er zal geen
andier beeld meer op volger».
Kijk naar de boom, waar je on
der staat. Ja, je schrikt. Je hebt
het gezien. Het is een boeta-
boeta." Hij rukte een tak af en
scheurde de schors los. „Hier is
de gom. één druppel, twee drup
pels. Er zijn maar twee drup
pels nodig. Houdt hem vast.
mannen!"
Oemar worstelde vergeefs in
de greep van drie bendeleden.
Hij trachtte het hoofd af te wen
den, maar iemand greep hem
met bedde handen in zijn haar.
Hij kneep z'n ogen dicht, maar
twee vingers duwden -ruw de
oogleden van elkaar.
(Wordt vervolgd