„Unificatie bouwvoorschriften
NIET dwingend opleggen"
Formateur Drees op zoek
naar ministers
Driehonderd vergaderingen
1183 verhoren....
Financiën
en Economie
Denis Compton
gepasseerd!
Te lang in Huis van Bewaring
vastgehouden
UW PUZZLE
Men fluistert o.a. namen van professoren
GroeneveldKernkamp en Tinbergen
Naar wij vernemen
Bruggenbouw
der standen
Door minister ingestelde
commissie brengt rapport uit
Kort geding tegen Staat en minister
Parlementaire Enquêtecommissie
Nieuw verslag uitgekomen
voor vandaan
Nog een punt
DE BEURS
Markt en beurs
Geen kool en bonen
naar Duitsland
Een prachtige avondopname van het nieuwe Amerikaanse
mailschip „United States", gemaakt te Southampton, nadat
het schip aldaar na de record-reis over de Atlantische Oceaan
was aangekomen.
l>EN HAAG, 14 Juli De formateur, dr. Drees, zal morgen
ochtend een onderhoud hebben met prof. Romme, de fractie
voorzitter van de K.V.P. in dit stadium van de formatie gaat
het om de getalsverhouding en de personen in het nieuwe
kabinet en het ligt dus voor de hand, dat ook dit onderhoud
daarover zal lopen. Ook de andere drie fractievoorzitters moe
ten in dit verband wellicht nog geraadpleegd worden. Onderwijl
heeft dr. Drees waarschijnlijk van zijn kant al een bepaalde
opzet in zijn hoofd, waaruit voortvloeit, dat met bepaalde per
sonen reeds een voorlopig contact wordt gezocht, zowel binnen
als buiten de kring van de zittende ministers.
Wat de getalsverhouding betreft
is men het er algemeen over eens,
dat P.v.d.A. en K.V.P. na de uit
slag van de verkiezingen even
sterk vertegenwoordigd zullen
moeten zijn en wel in een ver
houding van 5 5. A.R. zou o.i.
recht hebben op een grotere ver
tegenwoordiging dan de C.H. b.v.
3 2. Anderen menen echter, dat
ook hier een gelijke verhouding
en wel van 2 2 zou kunnen gel
den. Binnen de getalsverhoudin
gen blijft voorts van belang om
welke departementen het daarbij
zal gaan. De K.V.P. heeft in het
verleden wellioht te weinig de
partementen gehad, die ook naar
buiten spreken en het ware goed
wanneer hiermede thans meer
rekening kon worden gehouden.
Wat de zittende ministers be
treft, heeft de formateur Zater
dag een onderhoud gehad met
ir. Staf. Het ligt voor de hand,
dat de bezetting van deze depar
tementen de formateur geen
moeilijkheden zal opleveren, ir.
Staf wordt in alle politieke krin
gen gewaardeerd als de juiste
man op de juiste plaats en zal
met dit vertrouwen ongetwijfeld
zijn taak willen voortzetten. Naast
ir'. Staf zal dr. Drees vermoedelijk
ook reeds contact gezocht hebben
met andere figuren- uit het zit
tende kabinet. Men denkt dan aan
prof. Beel, prof. Rutten en minis
ter Mansholt en mogelijk ook mi
nister In 't Veld. Ook prof. v. d.
Brink zou men gaarne als Minis
ter van Economische Zaken terug
zien, maar van deze wordt reeds
lang gezegd, dat hij geen ambitie
zou hebben om nogmaals deze
portefeuille voor zijn rekening te
nemen.
Het schijnt echter nog lang niet
zeker te zijn, dat dr. Drees in
alle gevallen ook een instemmend
antwoord zal ontvangen. In elk
geval moet hij verschillende
nieuwe figuren trachten aan te
trekken. Namen worden hierbij,
althans in de nauwe omgeving
van de formateur, nog niet ge
noemd.
Wel moet hij reeds in één geval
een negatief antwoord hebben ge
kregen.
Wat de A.R. betreft worden
namen genoemd, die wij ook reeds
bij de vorige formatie hoorden,
nl. prof. de Gaay Fortman, Mr.
Meynen en het Tweede Kamerlid
mr. Algera, die als verkeersspe-
cialist ongetwijfeld een uitste
kende minister van Verkeer en
opende Minister Albregts giste
ren in het Palace-hotel te Sche-
veningen het vijfde congres van
de Int. Federatie van maatkleer-
makers.
woonde Z.K.H. Prins Bernhard
tijdens het afgelopen weekend een
gedeelte van de luchtvaartdagen
te Brussel bij
passeerden gedurende de eerste
helft van dit jaar anderhalf mil-
lioen reizigers de grensovergangen
bij Aken
staat enige verlaging van het
luchtrecht voor brieven in het i
intercontinentale verkeer te wach
ten, zo is door het Congres van
de Wereldpostunie te Den Haag
besloten
vertrok de plv. Hoge Commissa
ris te Djakarta, de heer Schur-
mann gisteren per K.L.M. naar
Nederland.
vertrekt de secretaris van de
Kiesraad, Mr. Dr. van Ommen
Kloeke Donderdag a.s. naar de
IJ.S.A. om een studie te maken
van het systeem der presidents
verkiezingen. Zulks op uitnodi
ging van de Amerikaanse rege
ring
Waterstaat zou kunnen zijn. Af
gezien van zijn persoonlijke am
bities blijft echter de vraag of
hij tot dit deel van de A.R. be
hoort, dat het program heeft on
derschreven.
Het lijkt in elk geval wel
waarschijnlijk, dat dr. Drees dit
keer ook naar een parlementaire
A.R.-figuur zal zoeken. Gedachtig
de moeilijkheden die het vorig
jaar bij de A.R. rezen en ook het
verschil in waardering voor het
program zou voor een sprekende
binding kunnen pleiten.
Bij de C.H. noemt men voor
Justitie prof. Kernkamp, daar
mr. Mulderije waarschijnlijk
geen nieuw ministerschap ambi
eert. Er zal een nieuwe P.v.d.A.
figuur aan Econ. Zaken of Fi
nanciën moeten komen. En men
denkt dan uiteraard aan socia
listische kamerleden als dr. Ne-
derhorst en Hofstra, knappe
specialisten ongetwijfeld, maar
het is zeer de vraag of zij voor
andere fracties aanvaardbaar
zouden zijn omdat zij zich als
mannen met uitgesproken socia
listische denkbeelden hebben
doen kennen. Een naam als die
van prof. Tinbergen zou. wat dit
betreft, beter in het gehoor lig
gen.
Als K.V.P. figuur voor Econo
mische Zaken wordt ook weer
prof. Groeneveld als candidaat
aangedragen. Hij was eën der
inleiders op het laatste congres
van de K.V.P. en werkte mee
aan het rapport van het Cen
trum voor Staatkundige Vorming
inzake het Toezicht op het Cre-
dietwezen. Het wil ons voorko
men. dat de P.v.d.A. hem in elk
geval niet als de meest aange
wezen figuur zou willen begroe
ten.
Van andere zijde worden in
verschillende dagbladen de na
men genoemd van Prof. J. L.
Mey te Groningen, Prof. H. Kaag
te Tilburg en verder wil men,
dat de terugkeer van Prof. Dr.
L. Beel voor Binnenlandse Zaken
en van Prof. Rutten voor Onder
wijs, niet tot de onmogelijkheden
gerekend behoeft te worden.
Buitenlandse Zaken
De bezetting van het departe
ment van Buitenlandse Zaken
zal de formateur bijzonder veel
hoofdbrekens kosten. Het lijkt
ons niet waarschijnlijk dat mi
nister Stikker alsnog bereid zou
kunnen worden gevonden om
te blijven. Men noemt in dót
verband de naam van de partij
loze figuur mr. Beyen, een man
met veel internationale erva
ring en ook denkt men aan de
C.H. figuur mr. Lovink, thans
Ned. ambassadeur in Canada.
Met een van deze personen
zou echter weer afgestapt wor
den van de behoefte om ook aan
Buitenlandse Zaken een minister
met een politieke kleur te heb
ben, waarvan de wenselijkheid
nog onlangs ook door minister
Stikker benadrukt werd.
Maar voorlopig gaat het nog
om namen, die weinig houvast
bieden.
De formateur zal morgenmid
dag in Den Haag door H.M. de
Koningin worden ontvangen.
Hedenmiddag presideerde hij
de ministerraad.
De Middlesex-cricketer Denis
Compton, die 49 maal in test
wedstrijden heeft meegespeeld,
zal niet in het Engelse team wor
den opgenomen, dal Donderdag
a.s. te Manchester tegen India
uitkomt voor de test. Hoewel hij
zich volkomen fit voelt en be
schikbaar is, zal Compon vervan
gen worden door de linkshandi
ge batsman John Ikin uit Lan
cashire.
Compton debuteerde in test
wedstrijden in 1937 tegen Nieuw.
Zeeland en heeft sindsdien onaf
gebroken voor Engeland gespeeld.
DRAKENBURGH. „Bruggen
bouw tussen de standen" was het
thema, dat Zaterdag en Zondag
op het Katholiek Gemeenschaps
oord Drakenburgh te Baarn werd
behandeld voor vertegenwoordi
gers uit alle standen, afkomstig
uit alle delen van Nederland en
Belgi Er waren jonge arbeiders
studenten, werkgevers, midden
standers, kunstenaars en boeren.
Hoofdaalmoezenier Roncken van
d4 Sociale Werken lin Limburg
wees er op, dat de sociale groe
peringen niet meer zo sterk zijn
afgesloten van elkander. De span
ningen tussen de standen hebben
altijd bestaan, al werden zij in
de oorlog verbroken, omdat er
een spanning van hogere orde
voor in de plaats kwam. Zij ko
men nu weer terug, maar liggen
thans op een ander, dieper vlak.
Het gaat om materiële en econo
mische belangen, maar nu veel
meer dan vroeger ook om de
plaats der groeperingen en om
de waardering van de menselijke
persoonlijkheid. Het oude even
wicht is verlaten, het nieuwe nog
wankel. De oorzaken van de hui
dige spanningen liggen voorna
melijk in de tegenwoordige moei
lijke economische omstandighe
den, in de emancipatie van de
arbeidersstand en tenslotte in het
gebrek aan inzicht en aan Chris
telijke waardering voor elkanders
plaats in de samenleving.
De gezonde ontwikkeling der
standsorganisaties ziet hoofdaal
moezenier Roncken als het enige
middel om tot nieuw en stabiel
evenwicht tussen de standen te
komen, omdat de standsorgani-
saties niet alleen de materië le
en economische belangen der ge-
interesseerden behartigen, maar
tevens hun geestelijke en cultu
rele interessen voeden. Hoofd
aalmoezenier Roncken spoorde
tenslotte allerdringendst aan tot
een gezamenlijk overleg, daarbij
niet schuwend de problemen
openhartig met elkander te be-
sDreken in een contact, niet al
leen van organisaties, maar ook
van mensqn.
Tijdens de hierop volgende
discussies werd er door vertegen
woordigers uit de arbeiderswe
reld de aandacht op gevestigd,
dat bij de arbeiders, die econo
misch zijn gestegen, een culture
le nood heerst, die opgeheven
moet worden door de intellectu
elen. De intellectuelen hebben
hier een leidende, d.w.z. 'n die
nende taak, die zij tot dusver
nog al te veel hebben verwaar
loosd. Een inleiding van Gabriël
Smit sloot treffend bij- de discus
sies aan. Hij wees erop, dat de
huidige cultuur samenhangt met
een stervende maatschappijvorm.
Wij groeien naar een nieuwe
maatschappij zo zeide hij, die wel
rechtvaardiger zal zijn, maar
minder schoonheid zal bezitten.
Reeds nu is duidelijk 'n cultureel
depersonalisatieproces waar te
nemen. Hij vroeg zich daarom
af of er naast een bezitsspreiding
niet tevens een cultuurspreiding
mogeli,jk is. De bevordering van
de cultuur onder alle standen
moet reeds op de lagere school
beginnen. Niet alleen wetenschap
moet onderwezen worden, maar
ook aesthetica. Gabriël Smit be
klemtoonde, dat de cultuur niei
hét alleenrecht is van en gebon
den is aan een bepaalde stand.
Tijdens de op zijn inleiding vol-
g ide discussies werd duidelijk
aangetoond, dat cultuur niet te
vereenzelvigen is met beschaving
civilisatie, maar dat de bescha
ving, verschillend naar stand, de
cultuur moet completeren.
Pater Dr. R Kuiters OESA, be
sloot het weekeinde met 'n in
leiding over de religieuze bin
ding der standen en wees op de
noodzaak van opvoeding tot een
juist begrip der eigen waarde en
tot zelfbewustzijn, welke de ge
meenschappelijke en bindende
elementen der standen zijn. Ook
de zielzorg heeft hier een belang
rijke taak.
DEN HAAG Op 31 October 1949 heeft de minister van We
deropbouw en Volkshuisvesting een commissie geïnstalleerd,
die in overleg met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten
was ingesteld, ten einde na te gaan op welke wijze meer een
heid in inhoud en vorm van de verschillende gemeentelijke
bouwvoorschriften kon worden gebracht. Deze commissie heeft
op 11 Juli j.L haar rapport aan de minister aangeboden.
In dit uitvoerige rapport
wordt, zo deelt men ons van de
zijde van het ministerie van
Wederopbouw en Volkshuisves
ting mede, een overzicht gegeven
van de verscheidenheid op diverse
punten in de gemeentelijke bouw
verordeningen, vervolgens wor
den de voor- en nadelen van
eenheid in de bouwvoorschriften
tegen elkaar afgewogen, waarna
de commissie tot de conclusie
komt, dat:
1. de technische en economische
ontwikkeling in Nederland zo
danig is geweest, dat de histo
risch gegroeide, onderling
sterk afwijkende gemeente-
bouw verorden ingen duidelij ke
nadelen medebrengen;
hoewel de unificatie van de
bouwvoorschriften nadelen in
houdt, is de betekenis daar
van gering, mits de unificatie
niet verder gaat dan nodig is
om de nadelen van de ver
scheidenheid in de bouwvoor
schriften weg te nemen;
het dwingend opleggen van
een volledige landelijke bouw
verordening in verschillende
opzichten nadelen en gevaren
medebrengt, zodat de com
missie zich tegen een zoda
nige vorm van unificatie uit
spreekt;
4. de commissie grote betekenis
toekent aan een landelijke mo
delbouwverordening, die als
grondslag voor vrijwillige uni
ficatie kan dienen;
5. het streven om dit model
door de gemeenten te doen
aanvaarden zeer verschillend
moet zijn, al naar de aard
der voorschriften.
De studiecommissie heeft dan
ook een modelbouwverordening
ontworpen, die aan het rapport
is toegevoegd.
Advertentie)
HAMEA Zonnefilter voorkomt
en HAMEA Brandlotion geneest
zonnebrand
Dit is Heikki Savelainen, lid
van het Finse Olympisch gym-
nastiek-team. Bij de opening
van de Olympische Spelen in
Helsinki de volgende week zal
hij de eed afleggen.
's-GRAVENHAGE, 14 Juli
De Enquêtecommissie Regerings
beleid 19401945 heeft haar ze
vende verslag uitgebracht aan de
Tweede Kaïmer. In de verslag
periode, welke begint na het uit
brengen van het zesde verslag
betreffende de stand van de
werkzaamheden der commissie
d.d. 19 December 1950, is haar
werk langzamer gevorderd dan
de commissie zelf gaarne zou
hebben gezien.
Het gelukte tegen het einde
van de verslagperiode het zesde
deel van het verslag, betrekking
hebbende op de vertegenwoordi
ging van Nederland in het bui
tenland en de behartiging van de
Nederlandse belangen aldaar en
op de mate waarin en de wijze
waarop ae hulpverlening aan
Nederlandse krijgsgevangenen en
civiele gedetineerden heeft plaats
gevonden, vast te stellen. Dit
deel is thans ter perse, de ver
schijning kan binnen enige maan
den worden tegemoet gezien.
Het onderzoeK van de commis
sie is nog r.iet gereed en er kan
nog niet met zekerheid worden
voorspeld, wanneer dat wel het
geval zal zijn. Intussen zijn de
werkzaamheden, hoewel zij in
de verslagperiode in vertraagd
tempo zijn voortgezet, toen weer
niet onbelangrijk gevorderd. Om
de omvang daarvan te doen uit
komen, moge de commissie hier
memoreeren, dat zij dezer dagen
haar 300ste plenaire vergadering
heeft gehouden. Daarnaast staan
dan niet alleen de talrijke ver
horen, in totaal op het ogenblik
1183 doch ook de zeer vele
vergaderingen van subcommissies,
waarvan het nauwkeurig aantal
niet kan worden opgegeven, doch
dat eveneens in, de honderden
loopt.
Nog een ander punt uit de
artikelen van de katholie
ke P.vd„A.-man Geert Ruygers
verdient de aandacht. Er is in
verschillende beschouwingen op
gemerkt, dat het stemmen door
een aantal katholieke arbeiders
maar waren dat alleen maar
arbeiders? op de P.v.d.A. een
oewqs oi een aanwijzing is van
een neiging tot geioolsverviak-
king en onkerkelijkheid. Er is
zells, nogal heel sterk, gezegd,
dat dit stemmen van katholieken
op de P.v.d.A. bewijst, dat het
onkerkelijke deel van de katho
lieke arbeiders ook in politiek
opzicht zijn consequenties trekt.
Daar zijn wij het niet mede
eens. De vraag zou trouwens ge
steld mogen worden, wat in dit
geval onder „onkerkelijkheid"
moet worden verstaan en wat te
aenken zou vallen van de katho
liciteit van „onkerkelijke arbei
ders"
Hoewel wq, gelijk bekend,
geenszins op het standpunt staan,
uat dit „afdwalen" van katholie
ke stemmen naar de socialis
tische partij, in wezen iets met
„doorbraak' te maken heeft,
zien wij in dit stemmen op die
partij geen bewijs van onkerke
lijkheid of geioofsvervlakking,
laat staan geloofsafval.
JJit stemmen heeft andere, al
enige malen genoemde oorzaken,
waar wij nu met verder op wil
len ingaan. Maar wel zit er toch
in deze situatie een gevaar, dat
wij niet mogen onderschatten.
Daarop wordt gewezen in een
korte beschouwing van het ka
tholieke dagblad, „De Stem" te
Breda, dat o.i. zeer juist aangeeft,
waar hier de schoen wringt.
Het is duidelijk, zegt dit blad,
dat alwie geboekt staat als lid
of sympahisant van de PvdA,
zeker zal worden bewerkt door
al die nauw daaraan verwante
socialistische organisaties en in
stellingen, waarbij valt te denken
aan het NVV en de VARA e.d.
„In het neigen van grote groe
pen katholieken naar de PvdA
schuilt o.i. dan ook aldus de
„Stem". het ernstige gevaar,
dat ze losraken uit de katholieke
levenskring en het begrip voor
de grote roeping van de katho
lieken in deze tijd bij hen zal
verzwakken, zo niet verdwijnen.
Wij zien hier een verschijnsel,
dat, zo het zich zou doorzetten,
fnuikend zou worden voor het
katholiek idealisme en het ka
tholieke élan, niet alleen op poli
tiek terrein, maar ook op andere
gebieden".
VASTE STEMMING
OLIES WILLIG
DEIN HAAG, 14 Juli Voor de
President van de Haagse Recht
bank mr. Marinus, werd heden
morgen in kort geding de zaak
behandeld van een zestal in het
Huis van Bewaring te Utrecht
ter beschikking van de regering
gestelden" tegen de Staat der Ne
derlanden en de Minister van
Justitie. Voor de eisers trad op
mr. Ferd. Keulen uit Utrecht, die
onmiddellijke invrijheidstelling
eiste van deze gedetineerden, die
vinden dat zij, in afwachting van
hun plaatsing in een Rijksasyl of
'n particuliere inrichting reeds te
lang in het Huis van Bewaring
zijn vastgehouden, enkelen al
meer dan 30 weken. Pleiter wees
op de verderfelijke sfeer die in
sommige Huizen van Bewaring
heerst en waarmede de mensen
gaat hier niet om een kwestie
van rechtmatigheid maar van
doelmatigheid. Zijn conclusie
was dan ook, dat de bij dagvaar
ding gestelde eis niet ontvankelijk
kon worden verklaard, zolang er
geen sprake is van willekeur.
Uitspraak 19 Juli.
Veemarkt Leiden
LEIDEN, 11 Juli. Aantal:
10 stieren, 50 melkkoeien, 130
vette koeien, 228 vare en andere
koeien, 5 graskalveren, 41 vette
kalveren, 141 nuchtere kalveren,
50 vette schapen, 243 weide scha
pen, 617 lammeren, i9 varkens,
neersi en waarmeae ae mensen l89 schrammen) 4'75 biggen; 1
dan verder worden besmet. Vaak paardi n veulens, 25 geiten-
werd reeds bxj de minister, zij het ---- -
te vergeefs, op verbetering in
deze toestand aangedrongen. In
December verbleven 60 ter be
schikking gestelden als „passan
ten" in Htnzen van Bewaring; nu
zijn het er al meer dan 200. Voor
de Staat der Nederlanden pleitte
de Landsadvocaat mr. J. J. R.
Hoogeweegen.
Deze sprak van een absurditeit,
om zonder meer deze mensen,
onder wie er zijn, die zeer ge
vaarlijk voor de samenleving moe
ten worden geacht, op de maat
schappij los te wilen laten. Het
Ingaande Dinsdag 15 Juli, is
de invoer in West Duitsland van
Bloemkool en andere koolsoorten,
alsmede van alle soorten bonen
krachtens een publicatie in de
Duitse Staatscourant, tot nader
order niet meer toegestaan.
West-Duitsland heeft deze be
perking namelijk verbonden aan
het beschikbaar stellen Zaterdag
j.L van een nieuw bedrag van
twee millioen dollar, voor invoer
van groenten uit Nederland. De
ze eenzijdig door Duitsland op
gelegde beperking is volgens be
voegde kringen in strijd met het
Nederlands-Duitse handelsaccoord
De Nederlandse regering heeft
naar wij uit welingelichte bron
vernemen, tegen deze gang va»
zaken protest aangetekend.
paard, 11
totaal 2235,
Notering: stieren 3001000,
melkkoeien 775—1135, vette
koeien 8001100, vare en andere
koeien 550850; vette kalveren
1.702.40 per kg levend, nuch
tere kalveren 45-60, vette scha
pen 110120, weide schapen 95
135, lammeren 6075, varkens
180400, schrammen 60100,
biggen 4252, veulens 275300,
geiten 1540.
Handel: voor stieren, melk
koeien en vare koeien kalm, voor
vette kalveren stug, voor nuch
tere kalveren slepend, voor vette
schapen stug, voor weide scha
pen vlug, voor lammeren slepend,
voor varkens, schrammen en
biggen traag, veulens en geiten
matig.
18 Juli wordt de veelading in
gebruik genomen.
Paardenmarkt Utrecht
UTRECHT, 14 Juli. Op de
Utrechtse paardenmarkt werden
aangevoerd 405 paarden. De prij
zen varieerden voor: luxe paar
den 10001250; werkpaarden 875
1150; oude paarden 650950;
3-jarige paarden 7501100; 2-ja-
rige paarden 675950; veulens
250—350; hitten 350—725.
De handel was redelijk.
Graanbcurs Rotterdam
ROTTERDAM, 14 Juli. Bin
nenlandse granen. (Officieuze no
teringen per 100 kg franco Rot
terdam.) Tarwe onveranderd
25,5027; voedergranen, bij ge
ringe omzet kalm; zomergerst 31
33; wintergerst 3031,75; ha
ver 2829,75; rogge 28,5029,50
PUZZLE 50
Horizontaal:
f. trachten
5. troepen, waartegen men oor
log voert
9. familielid
10. soort steen
11. vr. munt
!4. bekende motorraces
15. zwijn
17. zout
18. voorzetsel
19. klein raampje
20. voegwoord
21. voorzetsel
23. jongensnaam
25. zangnoot
26. roofdiertje
27. windrichting
28. deel van de bijbel
29. water in N. Brabant
31. hoofddeksel
35. jongensnaam
36. strijdperk
37. plaats in Limburg.
Verticaal:
1. stoot
2. plaats in Overijsel
3. bevel
4. op dit ogenblik
5. familielid
6. reeds
7. juiste gewicht
8. aanw. voornaamwoord
12 seconde
13. kern
16. mechanisch mens
17. gevoelsorgaan
22. voorzetsel (Eng.)
23. steen
24. sportterm
25. metaal
28. familielid
30. meisjesnaam
32. voorzetsel
33. zangnoot
34. als volgt
35. toestemming
Oplossing No. 49
Horizontaal: 1. nt; 3. ovaal;
7. te; 9. aan; 11. eed; 12. ben; 13.
lome; 15. even; 18. gorilla; 21.
maan; 23. inkt; 25. er; 26. st;
27. run; 28. aa; 29. laat; 32. darm;
34. kegelen; 37. tere; 38. arts; 40.
pon; 41. Eva; 43. ier; 45. in; 46.
glans; 47. ta.
Verticaal: 1. na; 2. tal; 4. veer;
5. ae; 6. adel; 7. ten; 8. en; 10.
noga; 12. Bean; 14. monster; 16.
vlinder; 17. ernelt; 19. ik; 20.
stamp; 22. ara; 24. kar; 30. aken;
31. le; 33. anti; 35. geel; 36. laan;
37. ton; 39. set; 40. pi; 42. va;
44. ra.
AMSTERDAM, 14 Juli
Sinds Vrijdag heeft de Beurs
een verrassende wending geno
men. De stijging van Kon. Olie
is vorige week geleidelijk ver
lopen, maar Zaterdag was de
vraag uit het buitenland reeds
zodanig dat tien punten en meer
dan Vrijdag, toen de beurs 317
was, betaald werd. Vanmiddag
werden hieraan nog enkele pun
ten toegevoegd, zodat olies
„brandwillig" waren. Geopend
werd op 328 1/4, waarna de
koers steeg tot 3313/4, waarop
ook gesloten werd. Converteer
bare obligaties en stockdividen
den vertoonden een overeen
komstige s-tijging tot respectie
velijk 119% en f 66.75. Laatst
genoemden zijn vanmiddag ver
handeld tussen f 65.50 en f 66.75.
Vast was ook de stemming
voor de internationale industrie
waarden, waarbij Unilever en
Philips ruim zes punten stegen.
Omtrent Philips waren geruch
ten in omloop, dat dit aandeel
ter beurze van Brussel zou wor
den geïntroduceerd, doch een
bevestiging hiervan was niet te
krijgen. Aandelen A.K.U. kwa
men van 145 op 149 en ook ae
incourante industriepapieren
hadden een vaste ondergrond.
De mankt was vanmiddag min
der eenzijdig georiënteerd dan
de vorige week. Op de scheep
vaartafdeling is het aanbod van
stookdividenden Scheepvaartunie
thans bijna geheel opgedroogd.
In navolging van de vaste ten
dens voor de internationale in
dustrie was ook hier de stem
ming uitgesproken gunstig. Aan
delen Scneepvaartunie hadden
hierbij de leiding met een koers
winst van ruim vier punten, de
overige scheepvaartwaarden
avanceerden een a twee punten.
De cultuurmarkt moest aanvan
kelijk enige aarzeling overwinnen
maar bleef tenslotte toch niet
achter. H.V.A. kwam van 95
op 99, Amsterdam Rubber van
78 op 80 3/4 en Deli van 73 1/4
op 74%.
AFZET BILLITON TOT 1954
VOOR 60 pCt. VERZEKERD
In de jaarvergadering van de
N.V. Billiton-Mij. heeft de di
rectie medegedeeld, dat de pro
ductie van de tin-eilanden in de
tot nu toe verstreken maanden
van het lopende jaar iets hoger
is geweest dan in de overeen
komstige maanden van het vo
rige jaar.
Nog steeds blijft de productie
echter beneden hetgeen technisch
mogelijk geacht moet worden. De
afzet van circa 60 pCt. van de
productie is tot 1 Maart 1954
verzekerd. Voorzover betreft de
overige 40 pet. is de opbrengst
geheel afhankelijk van de ont
wikkeling van. de tinprijs, waar
omtrent nog geen voorspellingen
gedaan kunnen worden. De pro
ductie van het bedrijf in Su
riname vertoont een belangrijke
stijging en beweegt zich op èen
bevredigend niveau. Voor be
doelde productievergroting was
een bedrag van circa f 6.000.000
Nederlandse guldens nodig, dat
geheel uit eigen middelen kon
worden besteden.
CALVE-DELFT N.V.
Commissarissen en directie
van de N.V. Frans-Hollandse
Oliefabrieken Nouveaux Etablis-
sements Calve-Delft hebben be
sloten aan de algemene verga
dering van aandeelhouders voor
te stellen het dividend der ge
wone aandelen vast te stellen
op 6% pCt. en het dividend der
6 pCt. cumulatief preferente
aandelen te bepalen op 6.125
pCt., warin is begrepen 0.05 pCt.
over 1950, vorig jaar voorlopig
op rekening van houders van
prefente aandelen geboekt.
ZUID-PREANGER RUBBER
9 pCt. DIVIDEND
De winst van de Zuid-Prean-
ger rubber-maatschappij bedroeg
in 1951 f 523 460. Voorgesteld
wordt een dividend van 9 pCt.,
zijnde het fiscale maximum. Een
bedrag van f 240.189 gaat over
naar de rekening „onverdeeld
dividend". In het verslag schrijft
de directie, dat 1951 voor de
N.V. een belangrijk jaar is ge
weest. In de eerste plaats be
stond de vennootschap 40 jaar en
in de tweede plaats zijn de be
langen aanmerkelijk uitgebreid
door de overneming van andere
maatschappijen.
CONCENTRATIE WAS GUNSTIG
VOOR ZWITSAL
Volgens het verslag over 1951
van ae Verenigde Pharmaceuti-
sche fabrieken N.V. te Apeldoorn
(Zwitsal) is de overbrenging van
de verschillende bedrijfstakken
en kantoren naar het complex
aan de Viijtseweg een concentia-
tie gebleken, welke de gang van
zaken in gunstige zin beïnvloedt
De omzetten zijn verder vergroot
Na conservatieve afschrijving
tot een bedrag van f 393.277
(vorig jaar f 190.105) en reser
vering van f 50.000 resteert een
netto winst van f 261.610
(f 224.846). Voorgesteld wordt
een onveranderd dividend van
5 pCt.
Zowel de fabrikatie van opium-
kaloiden als de omzet in Zwit-
salproducten is vergroot. De di
rectie heeft goede verwachtin
gen omtrent 1952. Er staan dit
jaar ook weer grote investeringen
op het programma.
JAVABANK DIENT
ONAFHANKELIJK TE ZIJN
In de op 11 Juli gehouden al
gemene vergadering van aan-
deelhoudtrs der Javasdhe Bank
werden dp jaarstukken over het
boekjaar 1951—1952 goedge
keurd. Hiet dividend is vastge
steld op 15 procent.
De Javasdhe Bank heeft over
19511952, het 124ste boekjaar,
een netto-winst gemaakt van
Rp. 4.001.639. Dit bedraig is als
volgt verdeeld: voor aandeelhou
ders Rp. 1.347.422, voor het re
servefonds Rp. 501.937. voor
tantième Rn. 4450.013 en voor de
19501951 ad Rp. 8.867, is voor
de Staat Rp. 1.702.266.
Vermeerderd met het onver
deeld saldo van het boekjaar
wordt uitgekeerd 15 pet. over
aandeelhouders dus in totaal be
schikbaar Rp. 1.356.289. Hiervan
het kapitaal ad Rp. 9.000.000,
zijnde Rp. 1.350.000. waarna als
onverdeeld saldo Rp. 6.289.29
overblijft.
Het thans afgesloten 124ste
boekjaar van de Javasche Bank
behoort ongetwijfeld tot de be
langrijkste episoden in haar be
staan, omdat in de loop van het
boekjaar een aanvang werd ge
maakt met een ingrijpende wij
ziging in de status van de Bank
als circulatiebank van Indonesië,
zo begint de president, mr. Sja-
fruddin ziin jaarverslag.
Bij het ontwerpen van een
nieuw statuut van de Centrale
Bank gaat het in de eerste
plaats om de regeling van de
verhouding tussen de Centrale
Bank en de overheid. Dp circu
latiebank heeft, volgens de pre
sident, als eerste taak de stabi
liteit van de muntwaarde te
waarborgen, zodat onder welke
omstandigheid ook, het vertrou
wen als ruilmiddel ongeschokt
blijft. Aan de regering dient
slechts die bevoegdheid te wor
den verleend, toezicht op de cir
culatiebank uit te oefenen, om
er voor te waken, dat de bank
oii de uitvoering van haar taak
noch naar de letter noch naar
de geest afwijkt van de bank-
wet. Juist om meningsverschillen
welke tot ernstige conflicten
tussen regering er» bankddrectie
zouden kunnen leiden, te voor
komen, is het noodzakelijk een
coórdinerendp raad in het leven
te roepen, waarin vertegenwoor
digers van de regering en bank-
directie zitting helbben.