17 Augustus: De H. Hyacinthus
>-prog nmwm
\m w
Hoe kunnen we voor kinderverlamming
ons gezin vrijwaren?
PUZZLE VAN DE WEEK
ld"
ia" in de RAI
Beroemd missieheilige - Patroon
van de moeders - Beschermer in
de tijd van de blijde verwachting
Vermijd overmatige inspanning
en beoefen goede hygiëne
r
r"
r
r
s-
r
tr
r
4
1
b
i
9
i
PRAKTIJKDIPL. BOEKHOUDEN
HILVERSUM (Bekende schriftelijke cursus)
Vraagt ons prospectus
Keuze uit tal van opleidingen o.a. Handelsc., FR., D., ENG.«en NED.
Cursusadres: Soesldijkerstraalweg 83 Telefoon 5432
ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1952
PAGINA 5
Zo hebben ze al
;n met een lange
pgelaten om heel
trillingen op een
p te vangen. Er is
nig afwisseling bij
visie, omdat de
ers van één zen-
angen. De wijdte,
uitzendingen kun-
■rspanncn, zijn nog
Ik hoop, dat je er
meer van begre-
3t.
ieet er
HELENA
Helena was een
lig dienstmeisje en
>it gedacht hebben,
nog eens keizerin
orden. En dat ge
want een jonge
Constantius Chlo-
n haar tot zijn
Ze ging met hem
alle veldtochten,
Romeinse leger
le kreeg een zoon,
er Constantijn de
zou heten. Toen
aan keizer gewor-
is, liet hij Helena
steek. Dat was een
,-erdriet voor haar,
e droeg het als een
jhristin. Het bracht
aist dichter bij Je-
lie gekruisigd en
erd was. Toen haar
Constantijn keizer
ien was, dacht hij
n verstoten moeder
en maakte haar
tot keizerin. Maar
zich niet door de
van het hof ver-
Ze bleef nederig
ielp de armen en
voor de verfraai-
n de kerken. Bijna
r oud, ging de kei-
noeder nog een pel-
ocht houden naar
lem om de plaatsen
Jesus' sterven en
te vereren. Kort
stierf ze een hei-
)od. Haar feest vie-
e 18 Augustus.
rheen
pastoor bliksemt
jn ogen en kijkt de
jongens boos aan:
Veten jullie, vraagt
vaar de jongetjes
gaan, die Zondags
collecte in de kerk
geven?
stemmetje ant-
It:
Jawel, meneer pas-
naar de bioscoop.
lorizontaal.
Medeklinker
Deel van een vis
Ander woord voor
troep
Een klimplant
i. Plaatsje bij Am
sterdam
i. Grasvlakte
Een soort toneel
stuk
Niet wijd
I. Medeklinker
In de middelste rij
lokjes moet van bo
ven naar benéden de
ïaam ontstaan van
;en kruipend dier.
erde lipstick, waar-
mtbreekt. Inplaats
taafje zit er echter
veer in. Zeventien
ronde geldstukken
r geheel naar bené-
)e bovenste zit ech-
een inspringend
bodem. Komt de
lotseling voorrijden
en handbeweging 'n
den „afgenomen",
ten dienste staande
gevuld kan bijna
worden, want er is
jftig sleutelkettink-
t.
arneringen" worden
okers binnenkort in
acht en wel met het
nogram, met een
geheel effen.
:n met gepast geld"
'lemaal onze schou-
n halen als er ook
en stuiverkokertjes
loch voorlopig kan
de helft.
en met 19 October
(I-gebouw te Am-
;ernationale tentoon-
ïaria" worden ge-
s de bedoeling om
ïsen als het publiek
e geven van de ver-
e kookkunst. Voor 't
land zal tijdens deze
de „Grand prix
in goud, zilver en
uitgereikt voor de
lire kennis. De orga-
miging is de „Acade-
inale de chefs de
In 1183 werd hij op een burcht te Kamien in Opper-Silezië
geboren, Hyacinthus, telg uit het krijgshaftig riddergeslacht
der Odrowanz. Hij koos zijn levensweg niet in de wereldlijke
maar in de geestelijke strijd. Priester geworden ontmoette hij
op een reis naar Rome, waar alle christelijke natiën samen
komen, aldaar een riddertelg uit een andere uithoek van
Europa, de Spanjaard Sint Dominicus, kampvechter voor Gods
Waarheid, zoals Paus Honorius III hem genoemd had. Met
drie van zijn reisgezellen sloot Hyacinth zich bij diens nieuwe
apostolische Orde de Orde der Predikers aan. Zijn taak
als apostel langs de Oostgrenzen van Europa lag uitgetekend
vóór hem.
In zijn geboorteland in het
kleed der Predikers terugge
keerd, stichtte hij te Krakau 'n
klooster, dat het uitgangspunt
werd van onophoudelijke gees
telijke veroveringstochten.
Allengs volgden vele klooster
stichtingen in nieuwgewonnen
Christenland. De prediktochten
van Hyacinth strekten zich uit
van Polen tot de Turken in de
Balkan en de wilde volksstam
men in Oost-Pruisen en langs
de Baltische Zee. Hij is de apos
tel geweest van de Roethenen
en hij heeft onder de Skandi-
naviërs het Christendom gepre
dikt. Hij waagde zich onder
voortdurend levensgevaar in de
onherbergzame vlakten van
Rusland, onder de Kirgiezen bij
de Oeral en de Cumanen in de
Kaukasus. Hij heeft het Evan
gelie verkondigd in de tenten
van het Tartaarse reuzenleger
onder Djengis Khan. Men heeft
nooit kunnen bepalen hoever
hij is doorgedrongen in de stre
ken, die zich ten Oosten van
de Oeral uitstrekken tot aan
de Chinese muur, maar zeker
is, dat zijn prediking doordrong
tot in Siberië en Mongolië. Tal
loze wonderen, door zwermen
getuigen gestaafd, verleenden
aan zijn prediking een boven
natuurlijke bezegeling, 't Meest
bekende is wel, wat gebeurde
te Kiew, toen de bevolking
overhaast moest vluchten voor
de aanstormende Tartarenlegers
Hyacinthus vertoefde in het
nieuwe Dominicanenklooster al
daar. Hij volgde zijn vluchten
de medebroeders, in zijn hand
dragend de Ciborie met het Al
lerheiligste; maar toen hij het
klooster wilde verlaten, klonk
er een stem uit de richting van
het Mariabeeld aan de muur
van de kloostergang: „Vergeet
Uw Moeder niet". Zonder be
denken sloeg Hyacinthus zijn
arm om het grote, massieve, al
basten beeld, dat nu nog in het
Dominicanenklooster te Lem-
berg vereerd wordt, tilde het
van de sokkel en droeg het,
wonderlijk licht als 'n zwaar
teloze wolk, mee tot aan de
oever van de Dnjepr. Daar wa
ren alle boten boordevol met
vluchtelingen, reeds afgevaren.
Maar vertrouwend op den Heer
en Zijn Moeder, die hij Beiden
met zich droeg, zette hij zijn
voet op het watervlak. Het woe
lige water vloerde zioh tot een
marmeren weg, waarover hij
droogvoets voortschreed naai
de overkant der brede stroom.
De Heilige Hyacinthus wordt
vereerd als de Patroon van het
Moederschap, vooral als be
schermer in de dagen van de
blijde verwachting en bij de
bevalling. Vindt deze verering
missohien haar oorsprong in het
feit, dat hij te Krakau de ade-
lijke dame Felicia Gruszouwska
na een twintigjarige kinderloos
heid de geboorte van een zoon
toezegde, welke profetie op
wonderbaarlijke wijze vervuld
werd? Feit is, dat talloze moe
ders, én reeds bij zijn leven,
én vooral na zijn dood, tot op
deze dag toe hun vertrouwen op
zijn voorspraak bij God in de
maanden der blijde verwachting
en vooral in het moeilijke uur
der bevalling met een treffende
uitkomst bekroond zagen.
Afbeeldingen met de Heilige,
met een toepasselijk gebed,
waarmee de toekomstige moeder
zijn hulp over zich en haar
kindje kan inroepen zijn ver
krijgbaar bij elk klooster en el
ke pastorie van de Paters
Dominicanen.
Pater N. A. van Rijn, O.P
BLINDEN DEDEN
DOCTORAAL IN BARCELONA
BARCELONA. Drie blinden
hebben hun doctoraal examen af
gelegd aan de Universiteit van
deze stad: Alfonso Cardona, 35
jaar, die doctorandus werd in de
letteren en wijsbegeerte; Jaime
Guillamon, 25 jaar, die meester
in de rechten werd en Juan Roca-
mora, 26 jaar, doctorandus in de
Romaanse taalwetenschappen. Zij
begonnen in 1943 hun middelbare
studie met een beurs van de
Nationale Blindenorganisatie.
Momenteel ontvangen nóg drie
blinden aldus de middelen om te
Barcelona een universitaire stu
die te volgen. Zes anderen- ge
nieten middelbaar onderwijs.
Twee blinden doorlopen de hoge
handelsschool en vier blinde meis
jes leren aan de kweekschool
voor onderwijzeres. Blindheid
komt o.a. tengevolge van het
stoffige, hete klimaat in Spanje
veel voor.
ARBEIDERS OP WACHTGELD
IN ZAANDAM
ZAANDAM Met ingang
van Maandag a.s. zullen honderd
arbeiders van de N.V. Bruyn-
zeel's Fineerfabriek te Zaandam
op wachtgeld geplaatst worden.
Zij zullen een uitkering ont
vangen overeenkomende met de
nieuwe Wachtgeld- en Werkloos
heidswet.
Bij de N.V. Evenblij Vaten te
Koog aan de Zaan zal een kor
tere werkweek worden inge
voerd wegens daling van het
aantal orders. Deze regeling
kwam tot stand door overleg
tussen de directie en het perso
neel, aangesloten bij de Unie
bonden.
GENERAAL BOATNER
VERTREKT VAN KOJE
POESAN Generaal-majoor
Boatner, commandant der krijgs
gevangenenkampen op het ei
land Kojé, is tot plaatsvervan
gend bevelhebber van het Vier
de Amerikaanse leger benoemd;
hij zal zijn nieuwe functie be
gin October a.s. aanvaarden.
Generaal-majoor Boatner zal
in de tweede helft va" de maand
of begin September a.s. van
Kojé vertrekken; het is nog niet
bekend door wie hij zal worden
opgevolgd.
Boatner was de man, die de
orde in de krijgsgevangenen
kampen, die door „onverzoen
lijke communisten" was ver
stoord, wist te herstellen.
II. (Slot)
(Van onze medische medewerker)
Als „tussengastheer" voor het virus dat de kinderverlamming
teweegbrengt, wordt gedacht aan vliegen, muggen, kakker
lakken, pissebedden, muizen, ratten en kraaien. Deze dieren
zouden het virus kunnen verspreiden. Het is duidelijk dat
vermenging van verschillende bevolkingsgroepen met al hun
eigenaardigheden, zoals na elke oorlog, van grote betekenis is
voor de verspreiding van een epidemie. De cijfers van onze
mobilisatie in 1939 en 1940 (resp. 403 en 111) zijn hier echter
geen bewijs voor. Lichamelijke uitputting speelt ongetwijfeld
ook een rol. Ook de cijfers en militair geneeskundige diensten
en de burgerlijke gezondheidsdiensten van 1943 en 1944 spre
ken een duidelijke taal. De grootste epidemie was wel die in
1916 in New-York toen vier per duizend inwoners polioverschijn
selen kregen. Hoe kunnen we nu, gewapend met deze epide
miologische feiten en vermoedens, ons gezin vrijwaren, wanneer
er in de naaste omgeving poliomyelitis gaat optreden?
Hier volgen enkele adviezen, die
erger lijken dan ze zijn, want bij
verstandige mensen zijn het al lang
leefregels geworden.
1. Vermijd alle onnodige over
matige inspanning en uitputten
de sport, vooral wanneer gij u niet
geheel fit voelt. Volgt bij overver
moeidheid de waarschuwing van
de natuur (uw lichaam) en ga rus
ten of wat vroeger naar bed. Dit
is eigenlijk niets bijzonders. We
moeten het steeds doen, want ook
ff'i
ZONDAG 17 AUGUSTUS
HILVERSUM I, 402 M.
8.00 VARA 12.00 AVRO 17.00
VARA 18.30 VPRO 19.00 IKOR
20.00—24.00 AVRO
8.00 Nieuws en weerberichten;
8.18 Gramofoonmuziek; 8.35 Voor
het platteland; 8.45 Gramofoon
muziek; 9.02 Sportmededelingen
en postduivenberichten; 9.05 Gra
mofoonmuziek; 9.45 ..Geestelijk
leven", causerie; 10.00 Gramo
foonmuziek; 10.30 „Met en zon
der omslag"; 11.00 Gramofoon
muziek (In de pauzes: Voor
drachten); 12.00 Postduiven-
berichten en semi-klassieke mu
ziek; 12.30 „Even afrekenen,
Heren"; 12.40 Krontjong ensem
ble; 13.00 Nieuws en weerberich
ten; 13.05 Amusementsmuziek;
13.55 Boekbespreking; 14.15 Re
sidentie-orkest en solist (i. d.
pauze: filmpraatje); 16.10 Gra
mofoonmuziek; 16.30 Sportrevue;
17.00 Accordeonvereniging; 17.20
Mannenkoor; 17.35 Voor de
jeugd; 17.50 Sportjournaal; 18.15
Nieuws en sportuitslagen; 18.30
Korte Ned. Herv. Kerkdienst;
19.00 Voor de jeugd; 19.35 Bijbel
lezing; 20.00 Nieuws; 20.05 Geva
rieerde muziek; 21.00 „Het Slot
Loevesteyn", klankbeeld; 21.25
Surinaamse volksmuziek; 21.40
Gramofoonmuziek; 22.15 Viool
spel; 22.35 Dansmuziek; 23.00
Nieuws; 23.15 Weekoverzicht;
23.2524.00 Dansmuziek.
HILVERSUM II, 298 M.
8.00 KRO 9.30 NCRV 12.15 KRO
17.00 IKOR 19.00 NCRV 19.45—
24.00 KRO
8.00 Nieuws en weerberichten;
8.15 Gramofoonmuziek; 8.25
Hoogmis; 9.30 Nieuws en water
standen; 9.45 Fluit, hobo en cla-
vecimbel; 10.00 Geref. kerk
dienst; 11.30 Gewijde muziek;
12.15 Gramofoonmuziek; 12.35
Idem; 12.55 Zonnewijzer; 13.00
Nieuws, weerberichten en Ka
tholiek nieuws; 13.10 Lunchcon
cert; 13.35 „De wereld van Sint
Paulus", causerie; 13.50 Gramo
foonmuziek; 15.15 Clavecimbel-
recital; 16.05 Gramofoonmuziek;
16.10 „Katholiek Thuisfront
overal!"; 16.15 Sport; 16.30 Ves
pers; IKOR: 17.00 Ned. Herv.
Kerkdienst; 18.15 Zangdienst;
NCRV: 19.00 Gramofoonmuziek;
19.15 „Twee Koningen van Oud
Israël: Saul en Jerobeam I", cau
serie; 19.30 Nieuws, sportuitsla
gen en weerberichten; KRO: 19.45
Actualiteiten; 19.52 Boekbespre
king; 20.05 De gewone man zegt
er 't zijne van; 20.12 Gevarieerd
programma; 22.45 Avondgebed en
liturgische kalender; 23.00 Het
Nieuws; 23.1524.00 Gramofoon
muziek.
MAANDAG 18 AUG.
Hilversum I 402 m. 7 00 VARA
10.00 VPRO, 10.20—24.00 VARA
7.00 Nieuws; 7.18 Gramofoon;
7.30 Idem; 8.00 Nieuws en weer
berichten; 8-18 Gramofoon; 9.00
„Denk om de bocht"; 9.15 Gra
mofoon; (9.359.40 waterstan
den) 10.00 „Voor de oude dag,
causerie; 10.05 Morgenwijding;
10.20 Voor de kleuters; 10.40 uur
Gramofoon; 10-55 Voor de zieken
11.40 Bariton en piano; 12.00 uur
Amusementsbedrijf12-30 Land
en tuinbouwmededelingen; 12.33
Voor het platteland; 12.38 Gra
mofoon; 13.00 Nieuws; 13.15 Voor
de Middenstand; 13.20* Orgelspel;
(13.3013.45 u. Voor de jeugd);
14.00 Voor de vrouw; 14.15 Piano
recital; 14.45 Gramofoon; 15-00 u-
Zestig minuten voor boven de
zestig; 16.00 Utrechts Stedelijk
Orkest, koor en solisten; 17.05 u.
Voor de jeugd; 17.35 Lichte mu
ziek; 18.00 Nieuws; 18.15 Gramo
foon; 18-30 Parlementair over
zicht; 18-40 Voor de jeugd; 19-45
Gramofoon; 20.00 Nieuws; 20.05
Actualiteiten; 20.15 Gevarieerd
programma; 21.00 „De Harp van
Ebbenhout", klankbeeld; 21.30 u.
Dansmuziek; 22.00 Causerie; 22.15
Orkestconcert; 23.00 Nieuws; 23.15
Socialistisch nieuws in Esperanto
23-20 Orgelspel; 23-4524.00 uur
Gramofoonmuziek.
Hilversum II 298 m. 7 00—24.00
NCRV.
7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgym
nastiek; 7.30 Gramofoon; 7.45 uur
Een woord voor de dag; 8.00 uur
Nieuws en weerberichten; 8-18 u-
Gewijde muziek; 8.45 Gramofoon
9.00 Voor de zieken; 9.30 Voor de
huis-vrouw; 9.35 Gramofoon; 10 u.
Orgelspel; 10.30 Morgendienst;
11.00 Gramofoon; 11.30 Gevarieer
de muziek (Intermezzo: repor
tage); 12-25 Voor boer en tuin
der: 12.3-0 Land- en tuinbouwme
dedelingen; 12-33 Orgelconcert;
12-59 Klokgelui; 13.00 Nieuws;
13.15 Ban.jo-muziek; 13.45 Gra
mofoon; 14.00 u. Voor de jeugd;
14.35 Gramofoo-n; 14.45 Voor de
vrouw; 15.15 Kamermuziek; 16-00
Bijbellezing; 16.30 Strijkkwartet;
17-00 Voor de kleuters: 17.15 uur
Gramofoon; 17-30 Gitaarrecital;
17.45 Regerin-gsuitzending: Drs
S.C. Bakkenist: De importhandel
in Indonesië: 18.00 Nieuws; 18.15
Gramofoon; 18-25 Voor de man
nen in grijs, groen en blauw; 18.30
Gramofoon; 19.15 Mag de Kerk
zich met het vacantieprobleem
bemoeien?, causerie; 19.30 Gra
mofoon; 19-40 Radiokrant; 20 00
Nieuws en weerberichten: 20.10
Vijf minuten: 20.15 Vocaal en
semble en orgel; 20.45 Muziekin
strumenten van de verschillende
volkeren, causerie: 2].00 Gramo
foon: 21.20 Pianorecital: 21.45 In
de Arabische wereld, reportage;
21-55 Strijkorkest en solisten: 22.45
Avondoverdenking: 23.00 Nieuws
en SOS-berichten; 23.1524 00 u-
Gramofoon.
allerlei andere bacteriën zitten op
een kans te wachten om u ziek te
maken!
2. Zwem alleen in betrouwbaar
water en vermijd daarbij sterke
afkoeling, bijv. door een plotse
linge duik in koud water, wanneer
gij pas uit de kleren zijt.
3. Drink slechts betrouwbare
melk. vooral buitenshuis en op
reis.
4. Houdt uw huis zoveel moge
lijk vrij van vliegen.
5. Was uw handen veelvuldig en
zéker na elk bezoek aan de W.C.
Kortom: beoefen een goede hy
giëne.
6. Wanneer gij een leidende po
sitie hebt, breng dan niet allerlei
mensen van verschillende kanten,
onder minder gunstige omstandig
heden bijeen (zomerkampen).
Schoolsluiting heeft weinig zin,
zoals reeds uiteen werd gezet.
Operaties schijnen evenals uitput
ting enz. vatbaarder te maken voor
poliomyelitis.
Na operaties in mond en keel,
bijv. aan de amandelen of aan het
gebit, zag men tijdens een epide
mie soms bijzonder ernstige vor
men van „polio". Daarom zal uw
huisarts u adviseren om deze ope
raties zo mogelijk uit te stellen tot
na een epidemie. Ook niet-dringen-
de prophylactische inentingen,
bijv. tegen diphterie en kinkhoest,
worden zo mogelijk uitgesteld.
Wenken voor hen, die
kamperen.
Voor hen, die kamperen, worden
de volgende Wenken gegeven:
Geen grote marsen, oefeningen
en bijv. roei-wedstrijden, die grote
lichamelijke inspanning eisen.
Goede nachtrust van minstens 9
uur en ruime middagrust, strenge
controle op de toiletten (lysol) en
handen wassen na WC-bezoek.
Neem ook grote hygiëne in acht
bij het bereiden van maaltijden,
d.w.z. groenten goed wassen, pan
nen schoonmaken, vliegen weren
enz. Niet te veel rauwe groenten
eten, en niet te veel drinken.
Vaccinatie tegen „polio" is nog
niet efficiënt gebleken, in principe
moet het echter mogelijk zijn. En-
ders heeft onlangs door weefsel
kweken verzwakte stammen kun
nen kweken, waarmee vaccinatie
in de toekomst wellicht mogelijk
zal ziin.
Iemand die eenmaal „polio"
heeft gehad, al is het dan straks
alleen maar door vaccinatie met 'n
verzwakte stam, krijgt het niet
meer terug; hij (of beter zijn
bloed) heeft iets geleerd, wat het
nooit meer vergeet, nl. hoe dit
virus te overwinnen.
Verloop der ziekte.
En nu voor de leergierigen nog
iets over het verloop van de ziekte
zelf.
Men spreekt hierbij van een
voorstadium en een stadium van
verlammingen. In de eerste fase
van de ziekte die van 1 tot 5 dagen
duurt, lijkt de ziekte soms op een
ernstige (buik)griep met overge
voeligheid en prikkelingsver
schijnselen van de zijde van het
ruggemerg, in andere gevallen
merkt men van dit voorstadium
niet veel.
Het is dan ook voor een arts
meestal niet mogelijk om al in dit
stadium de diagnose poliomyelitis
te stellen.
Dan treden ineens verlammin
gen op van de spieren van armen
en benen, maar ook van de adem
halingsspieren. Dit laatste is na
tuurlijk ernstig en kan levensge
vaarlijk zijn. Gelukkig hebben we
hiervoor de ijzeren long, die tijde
lijk de taak van de ademhalings
spieren overneemt. Nog onlangs
lazen we van een millionairszoon,
die in een ijzeren long een wereld
reis maakte. U ziet dus wat al niet
mogelijk is tegenwoordig.
Het virus van de „polio" voelt
zich speciaal tot de zenuwcellen
aangetrokken en wel vooral tot die
van het voorste (motorische) ge
deelte van het ruggemerg, vandaar
de spierverlammingen. Het komt
het menselijk lichaam waarschijn
lijk binnen via neus en spijsver
teringskanaal. Voor het herstel
van de verlamde spieren worden
tegenwoordig door de orthopedis
ten op voorbeeld van Amerika
vooral zwemoefeningen aanbevo
len. De borst- en rugspieren her
stellen zich meestal wel, de andere
niet altijd. Eerst plm. drie maan
den na de ziekte kan de huisarts
u enige garantie geven over het
definitieve herstel van de aange
dane spieren. Toch duurt het
meestal nog twee jaar tot een defi
nitieve toestand is ingetreden.
Een over de hele wereld beken
de poliomyelitis-patiënt, die zelfs
achter het ijzeren gordijn bekend
was, was Amerika's vorige presi
dent Franklin Delano Roosevelt.
Gij ziet dus wel, dat een oud polio-
myelitispatiënt nog een lang en
verdienstelijk leven leiden kan.
De patiënt scheidt gedurende de
ziekte het virus in grote hoeveel
heden af met zijn ontlasting, die
bijv. via allerlei insecten een bron
van infectie voor anderen kan zijn.
Echte geneesmiddelen tegen po
lio kennen we nog niet. We zouden
door de raadselachtige beginsymp-
tomen meestal ook te laat met de
toepassing ervan zijn. Maar goede
en langdurige bedrust kan de uit
breiding van de verlammingen wél
tegengaan.
Horizontaal:
1 Ned. geldstuk - Spoedig - In
elkaar gevlochten ring van
bloemen:
2 Mannelijk beroep - Deel van
Europa
3 Staatsbedrijf (afk.) - Vloeistof
Zeker geloof (afk.) - Bijbelse
naam - Soort van viool
4 Verbrandingsrest - Water in
Friesland - Europeaan - Knor
repot - Schaakterm (afk.)
5 Duitse munt (afk.) - Werk
pak - Oevergewas - Graanpak-
huis
6 Voorbijgaand - Rund - Brede
weg tussen twee of meer riien
bomen - Ernstig
7 Voedsel - Maanstand (afk.) -
Familielid - Verfrissing
Briefaanhef (afk.) - Afgemat
8 Vleesproduct - Voorzetsel -
Pers. voornaamwoord - Ver
goeding van werk
9 Hulde - Toneelterm - Gewicht
- Fraaie kleding - Droogoven
voor mout
10 Kloosterlinge - Keukengerei -
Opkoper van gestolen goede
ren
11 Voorzetsel - Reeds - Oosters
vaartuig - Drinkgeld - Wind
richting (afk.)
12 Kerkelijke huwelijksbevesti
ging - Wijze van zangvoor
dracht
13 Deel van het oor - Betalings
stelsel - Pers. voornaamwoord
(spreektaal) - Watering
Aanlegplaats - Stapel.
14 Grond bij een boerderij
Kleine baarsvis - De oudere
(afk.) - Vroegere zeearm der
Zuiderzee - Gebouwtje van
tijdelijke aard bij bouwwer
ken - Vragend voornaamw.
15 Waterstand (afk.) - Slag -
Echtgenoot - Voegwoord - O.I.
rijtuig
16 Heden, thans - Eng. biersoort
- Uitroep - Mengsel van klei
of leem met ijzeroxyde
17 Edelgesteente - Hetzelfde
(afk.) - Gebladerte - Voor
middag (afk.) - Deel van een
voertuig
18 Boom - Insecteneter - Titaan
(afk. scheik.) - Snavel van 'n
vogel - Bedorven - Lichtge
raakt
19 Kunstmens - Uedele (afk.) -
Openbare verkoping - Met
name (afk.) - Per express
(afk.)
20 Bloedhuis - Kledingstuk van
dames - Drinkgerei
21 Snel uitgevoerde onderneming
in een vijandelijk land - Ita
liaans nationaal gerecht
Vulkanisch gesteente
Verticaal:
1 Tak van dienst v. h. uitvoe
rend staatsbestuur - Altijd
groene heester - Wintervoer-
tuig
2 Broodje belegd met ham en
spiegelei - Boord van een
stroom - Benedendeel van een
winkelgevel - Reinigingsmid
del
3 Hap - Lyrisch gedicht - Dunne
smalle lat - Volle maan (afk.)
Pijnlijk ongemak
1
r-
ri
2
3
5
i
to
H
tl
a
*1
*5
tb
'1
w~
u
-£
4 Kantoorbenodigdheden - Ze
kere kleur - Strafbaar delict
5 Getijde - Mengsel van ver
schillende metalen - Kijfach
tige vrouw - Zangstem - Per
procuratie (afk.)
6 Haarkrul - Bijwoord - Merk
teken op maten en gewichten
- Tocht te paard - Aanmati
gend - Soort van onderwijs
(afk.)
7 Ontvlekkingsmiddel - Gratis -
Werkzaamheid - Oosterlengte
(afk.)
8 De jongere (afk.) - Vliegtuig
bestuurder - In strijd met de
waarheid - Inboorling van
Hindostan
9 Europeaan - Bekend kasteel
aan de Theems in Londen -
Regel - Zwemwiek
10 Rolrond handvat van een zeis
- Zuster (afk.) - Grove wollen
stof - Japanse munt - Ver
heugd - Korte herenjas zonder
panden
11 IJzeren staaf - Land door wa
ter omgeven - Pers. voornaam
woord - Knaagdier - Onder
andere (afk.)
12 Soort van papegaai - Gierig
aard - Taaie aardsoort - Le
venloos - Kon. besluit (afk.)
13 Trekvogel - Tak van sport -
Klaar - Koperen muziekin
strument
14 Onbeslist geëindigde schaak
partij - Steenvrucht - Onder
andere (afk.) - Adm. troepen
(afk.) - Heelkundig instru
ment
15 Z.-Amerikaanse trompetvogel
- Drietenige struisvogel - In
gewandsworm - Oude Peru
viaanse koningstitel
16 Brandend jeukende huiduit
slag - Boomloot - Eetbare
aardvrucht
17 Inlandse vogel - Plantje - Na
gerecht
OPLOSSING
(Woordvorm)
Puzzle no. 1 model serie 185
In de gevraagde volgorde lui
den de woorden als volgt:
1—2 Gymnast; 2—3 Terrier:
34 Reserve; 45 Eskader; 56
Roetmop; 67 Penseel; 78
Legioen; 89 Nuchter; 910
Rotting; 1011 Glucose; 1112
Ereprijs; 121 Slordig; 113
Granadine; 213 Tante: 313
Rozenolie; 413 Voile; 513 Re
cherche; 613 Panne; 713 Le
vantine; 813 Negge: 913 Re
petitie; 1013 Gonje; 1113
Eminentie; 1213 Spade; 24
Tientje: 46 Ellepijp; 6—8 Pen
noen; 810 Nijptang; 1012 Ge
nesis; 122 Sigaret
Advertentie
Wilt Gij in 1953 slagen
Sluit U dan zo spoedig mogelijk aan bij
Gelijk marionetten op een
verlicht toneel bewegen
de spelers van de Engelse
voetbalclub Arsenal zich
over het door schijnwer
pers hel verlichte gras
tapijt van het Highbury
Stadion te Londen.
FEUILLETON
DOOR DOROTHEE COEBELER.
10.
„Jij altijd met je geld verdie
nen. Waarmee wil jij geld ver
dienen en nog wel zoveel, dat 't
zoden aan de dijk zet? Pianoles
sen kan ie niet geven en kinde
ren helpen met hun huiswerk?"
„Dat brengt niet veel op. naar
ik meen. En bovendien doe ik
dat niet graag. Ik wil iets heel
anders. Ga maar eens vast op
Uw stoel zitten, moeder, want er
komt iets verschrikkelijks: ik wil
naaister worden!"
„Naaister?!".... Mevr. Scholz
kon van verbazing bijna niet
meer spreken. „Naaister, Kate?
Voor andere mensen! Japonnen
naaien? Huisnaaister, jij, de doch
ter van de directeur van het
gymnasium?"
„Denk maar eens aan juffrouw
Traschke. moeder. Wat die heeft
bereikt! Op het ogenblik woont
ze in het Harzgebergte. waar ze
een eigen landhuis heeft." Kate's
ogen glinsterden.
„Neen, Kate, daarvoor geef ik
geen toestemming. Wat zou papa
gezegd hebben?"
„Ongetwijfeld, dat het een goed
idee is. Want papa was zeer ver
standig. Ik heb er zin in en ik
kan het. dat weet ik. Ik wil en
kan meer dan alleen maar zo
men leggen!"
„En wat zullen onze kennissen,
onze oude vrienden er van zeg
gen?"
„Hebt U iets van hen gemerkt
in het jaar sedert papa's dood?"
Er lag een spottende klank in
haar stem.
„Het was toch een jaar van
rouw, Kate?" Haar moeder zei
dit wat schuchter.
„Een reden temeer om eens
wat vriendschap te tonen. Maar
wij hadden geen geld meer. dat
is alles. Maar laten we er niet
meer over praten. Bovendien
wordt er gebeld. Dat is vast en
zeker tante Petersen."
Tussen de familie Scholz en de
eigenares van het pand was in
de loop van de jaren een soort
stille vriendschap ontstaan. Zii
had Kate zien opgroeien en de
eigenaresse werd langzamerhand
tante Petersen genoemd. De plot
selinge dood van de directeur en
de verandering in de uiterlijke
omstandigheden hadden deze
vriendschap nog hechter gemaakt.
En Mathilde Petersen had geen
titel en was ook niet van bijzon
dere afkomst; zij was „slechts" de
weduwe van een gewone huis
eigenaar. Kate had thee gezet en
het koekjestrommeltje gevuld. Nu
zaten ze met hun drieën te be
raadslagen in een hoekje bij de
kachel.
„Dus Kate is er ook voor", zei
Mathilde Petersen. „Zeer verstan
dig van Kate. Wat kunnen jullie
de mensen schelen? Naar hun
mening vraagt momenteel geen
verstandig mens meer. Het zou
onzin zijn dit mooie huis prijs te
geven en jullie meubels te gaan
verkopen. Wanneer jullie de
voorkamer boven netjes inrich
ten, hebben jullie zo een huur
der. En jullie blijven in je ver
trouwde omgeving, waar jullie
iedereen en waar iedereen jullie
kent".
„Maar wie weet, wat je in huis
krijgt", begon mevrouw Scholz
weer.
Mathilde Petersen klopte haar
eens op de schouder: „Ach, me
vrouw, dat zal allemaal wel mee
vallen. En U hebt bovendien toch
ook Kate nog. Die laat zich de
kaas niet van het brood eten.
Naaister worden? Een schitterend
idee! Dat kan ze en ze heeft
smaak en aanleg: dat zie je zo
aan haar eigen kleren. Kate, ie
kan meteen bij mij beginnen. Ik
heb stof liggen voor een ochtend
japon: die moet je voor mii ma
ken. Je eerste geld zul je bij mii
verdienen."
„Ach. tante Petersen." Het
meisje drukte haar hartelijk de
hand.
„En wanneer U nog iemand
weet?"
„Dan zal ik aan je denken, dat
beloof ik je. Maar je moet niet
zo hard van stapel lopen. Want
zoals jii het je voorstelt gaat het
toch ook weer niet".
„Heus niet?" Het meisje keek
haar verbaasd aan.
„Heus niet", herhaalde mevr.
Petersen op dezelfde verbaasde
toon. „Tot nu toe heb je alleen
nog maar mooie dingen uit mooie
stof gemaakt. Voor het dadelijks
gebruik voor je zelf gaat dat al
lemaal wel en voor een paar goe
de vriendinnen ook nog wel.
Wanneer je verder wilt komen -
en dat wil je immers moet je.
meer kennen. Dan moet ie het
hele vak beheersen met aile fijne
kneepjes, begrijp je?"
„Dus een mode-vakschool vol
gen? Ja. daar heb ik ook al aan
gedacht."
Maar mevrouw Petersen maak
te een afwerend gebaar. „Neen
dat is ook niet het echte. Je moet
in een zaak op een echt atelier en
zien hoe alles wordt gemaakt.
Maar is dat wel iets voor jou?
Zou het ites zijn voor juffrouw
Kate Scholz? Juffrouw Kate zegt
daar niemand".
„Ze moet op een atelier? En
nog wel tussen fabrieksmeisjes?"
„Fabrieksmeisjes zijn toch ook
mensen en dikwijls keurig nette."
„Dat is wel mogelijk. maar
mijn dochter
„Ach laat je dochter toch, moe
der. Het zal haar geen kwaad
doen. En zij wil en moet het le
ven in."
„Gemakkelijk is het niet",
knikte mevrouw Petersen. „Maar
ie hebt gelijk en als je het wer
kelijk meent, dan moet je maar
eens met mevrouw Wender pra
ten, die in de Oraniënstraat, in
een ander huis van mij woont.
Die heeft een atelier. Je kunt
zeggen, dat ik je gestuurd heb.
misschien heeft ze wel 'n plaatsje
voor je".
„Tante Petersen lieve tante
Petersen. Twee zachte meisjes
handen omklemde de harde han
den van mevr. Petersen. „De
eerste stap in de goede richting:
wat ben ik U dankbaar!"
„Enfin, we zullen eerst nog
eens afwachten, wat de familie
er van zegt", zei mevr. Scholz.
toen mevrouw Petersen weg was.
Ze had blijkbaar toch geen on
beperkt vertrouwen in de me
ning van de eigenaresse van het
huis.
HOOFDSTUK V
De familie werd tegen de vol
gende Zondag uitgenodigd. Het
was hard nodig, want het weer
standsvermogen van mevr. Scholz
schrompelde met de dag ineen.
Van de familie waren er niet
erg veel meer in leven: een neef
van de directeur, die leraar was
op een middelbare meisjesschool,
met zijn vrouw. Een tante van
moeders kant. die met een ac
countant was getrouwd en die
ook was meegekomen.
(wordt vervolgd)
