f
Twee en dertig aalmoezeniers
delen het leven van Jan Soldaat
93 millioen voor de aanbouw
van de vloot in 1953
MANUS OLY, patiënt
of gewone misdadiger?
Handige Oostenrijkers
bedrogen Nederlanders
Financiën en Economie
antunc
i
ieding
JONG
De Heilige Mis in legertenten
RADIO
Marinebegroting '53 ingediend
E I
ooplieden
i
iponsioffen i
a
a
ooit weer! 5
zaak
ff: 24.901
ms 34.901
46.90
39.85
49.851
26.901
57.85!
65.90
119.85!
79.50
12.75
,er: 2.50
98.50
117.50
98.50
19.50
59.50
is 't
dijk!
ie Joiur
BIJ DE TROEPEN IN DUITSLAND
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
Zakenlieden
werden opgelicht
De Nederlanders
in China
BEURSOVERZICHT
VRIJDAG 19 SEPTEMBER 1952
PAGINA
■iiiaiHiaiaig
ïbrieksvoorra- 2
oze zaken in
liquideren. 5
a
en omgeving j
rfiteren.
TUIGT u
kt
r
1.
ijs en
Zaterdag a.s. 2
a
I - ALKMAAR
hoek LAAT
ons
fel.
le-
ht-
:s export onze
n 38 ct. p. kg.;
duinaardappelen
p. kg.; p. kist 25
pracht moes-
adappelen 4 pond
iJTJES EN ZN.,
lenenstr. Tel. 2052
TREFFER
TREFT
ALTIJD DOEL
BON
1214, hoek
ALKMAAR
en inlevering
1 KWARTJE
aardappelen
n, rode kool,
iten. andijvie
(Van onze speciale verslaggever)
„Zouden er nu ook aalmoezeniers en veldpredikers met onze
troepen mee naar Duitsland zijn getrokken? En als ze zijn mee
gegaan, slapen die geestelijke verzorgers dan ook in tentjes
te velde, net als de soldaten?" Inderdaad, er zijn geestelijken in
battle-dress meegegaan, en zij slapen om een toepasselijk
beeld te gebruiken met hun kudde in het veld. Strompelend
en struikelend over boomknoesten, ringplanten, scheerlijnen en
andere onverwachte obstakels bereikten wij in de stikdonkere
avond in het stafkwartier van ons legerkorps de bescheiden
legertent van de legercorps-aalmoezenier, de luitenant-kolonel
Beuken uit Vught
Alleen het kruisje op zijn
schouderbedekking en de witte
boord verraden, dat wij hier bij
een geestelijke verzorger zijn:
verder ziet men geen verschil
met een andere overste van de
staf. Ook de tent is een leger
tent als alle andere.
In dit eenvoudige soldatenver-
blijf wordt elke morgen een H.
Mis gelezen, er is gelegenheid om
te biechten en te communiceren.
En elke avond is er een Lof.
Daartussen bestaat er gelegen
heid om met de aalmoezenier te
praten, het hart eens uit te stor
ten en goede raad te ontvangen,
als er moeilijkheden zijn.
Aalmoezenier Beuken blijkt
graag bereid ons een en ander
te vertellen over wat er aan de
geestelijke verzorging in het le
gercorps gedaan wordt. Dat blijkt
niet gering te zijn. Niet minder
dan 32 aalmoezeniers trokken met
onze jongens mee de grens over.
Dit corps van aalmoezeniers is
gelijkelijk verdeeld over de di
verse onderdelen. Uiteraard vindt
men de meeste bij de 3e divisie,
waar de garnizoens-aalmoezenier
uit Bergen op Zoom, de Zeer-
eerw. heer Weemaas, de divisie
aalmoezenier is. Onder zijn su
pervisie werken hier drie aal
moezeniers bij de staf, vier bij
elk regiment en één bij het ge
neeskundig bataljon.
De legercorpstroepen beschik
ken over acht aalmoezeniers, en
zo hebben dus ook .de kleinere
onderdelen hun geestelijke her
der.
Elf „nieuwelingen"
Elf gloednieuwe aalmoezeniers
bevinden zich onder deze 32. Zij
kwamen pas op 5 Augustus op,
ontvingen een korte opleiding,
teneinde een beetje wegwijs te
worden in de wondere wereld
der sterren en strepen. Daarna
werden ze naar hun eigen oor
logsonderdeel gedirigeerd. Over
twee maanden is het ook voor
hen weer „afzwaaien" en keren
zij terug naar hun pastorie, hun
klooster of seminarie, een inte
ressante ervaring rijker.
„Wat zijn uw indrukken ten
aanzien van de geestelijke ver
zorging tot dusver, eerwaarde?"
Aalmoezenier Beuken blijkt
zeer tevreden èn over de mede
werking van de officieren èn
over de opkomst der militairen
bij de verschillende kerkelijke
samenkomsten. „Er moet natuur
lijk veel geïmproviseerd worden.
Sommige aalmoezeniers hebben
ZATERDAG 20 SEPTEMBER
HILVERSUM I. 402 m.
7.00 VARA; 10.00 VPRO; 10.20
VARA; 19.30 VPRO; 20.00—
24.00 VARA.
7.00 Nieuws; 7.18 Gram. muz.:
8.00 Nieuws en weerber.; 8.18
Gram. muz.; 8.55 Voor de huis
vrouw; 9.00 Gram. muz. (9.35
9.40 waterstanden); 10.00 „Tijde
lijk uitgeschakeld", causerie 10.05
Morgenwijding; 10.20 Voor de
arbeiders in de continubedrijven;
11.30 Piano-recital; 12.00 Gram.
muz.; 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen; 12.33 Lichte muz.:
13.00 Nieuws; 13.15 Metropole
orkest; 13.50 Gram. muz.; 14.35
Sallands programma; 15.00 Ama
teuruitzending: 15.30 Boekbespre
king; 15.45 Gram. muz.; 16.15
„Van de wieg tot het graf"; 16.00
Residentie-orkest en solist; 17.15
Sportpraatie: 17.30 Voor de jeugd
18.00 Nieuws; 18.15 VARA-Varia:
18.30 Gram. muz.; 18.30 Strijk
orkest: 19.00 Artistieke staalkaart
19.30 ..Passepartout". causerie;
19.40 „Het Oude Testament in
deze tijd"; 19.55 „Deze week",
causerie; 20.00 Nieuws; 20.05
Actualiteiten; 20.15 Gevarieerd
programma; 21.00 Gram. muz.;
21.05 Symphonie-concert; 22.00
Socialistisch commentaar: 22.15
Strijksextet; 22.40 „Onder de
pannen", hoorspel; 23.00 Nieuws:
23.15 Orgelspel; 23.35—24.00
Gram. muz.
HILVERSUM II. 298 m.
7.00—24.00 KRO.
7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgym
nastiek; 7.30 Gram. muz.; 7.45
Morgengebed en liturgische ka
lender: 8.00 Nieuws en weerbe
richten: 8.15 Gram. muz.; 9.00
Voor de huisvrouw: 9.35 Gram.
muz.; 10.00 Voor de kleuters
10.15 Gram. muz.
voor het lezen van de H. Mis de
beschikking over een schuur ge
kregen. Anderen gebruiken daar
toe een mess-tent. De aalmoeze
nier van Geffen, die bij de in
tendance werkt, heeft zelfs een
slotkapel ter beschikking gekre
gen. Wij hebben het voordeel,
dat wij in een overwegend ka
tholieke streek zitten, waardoor
zo nodig ook van kerken gebruik
gemaakt kan worden.
Ook de legering der aalmoeze
niers is heel verschillend. Som
mige slapen net als de soldaten
in een tweemans-tentje, anderen
hebben de beschikking over een
grotere legertent, en er zijn er
die op de hooizolder van een
boerderij hun dekens spreiden.
Van de bevelvoerende officieren
ondervinden wij de grootste me
dewerking."
„Hier in de mess-tent hadden
we de eerste Zondag zelfs twee
gezongen Missen. Er kwamen da
delijk al een paar geschoolde
zangers naar voren, en die fun
geerden min of meer als gang
makers voor de anderen."
Medewerking R. K. Thuisfront
Over de- medewerking van het
R.K. Thuisfront toonde de aal
moezenier Beuken zich tevreden.
„Wij hebben stapels lectuur ont
vangen: tweemaal twaalfduizend
Salvo's, duizenden geïllustreerde
bladen, bladen als Denksport, die
ook heel welkom zijn, en de mi
litairen stellen dat erg op prijs.
Niet alleen omdat zij in hun vrije
tijd graag lezen, maar ze zien ook
dat ze niet vergeten worden, al
vertoeven ze dan ook ver van
huis en haard."
Sfeer van samenwerking
De samenwerking met de leger-
predikanten is voortreffelijk. A.ls
er gebrek aan „kerkruimte" is,
dan doet men samen met een
tent; is er weinig vervoersgele-
genheid, dan trekt men er samen
met een jeep op uit.
Aalmoezenier Beuken keek op
zijn horloge. „Wilt u mij excuse
ren? Het wordt tijd voor de
avondsluiting".
Achter het flauwe schijnsel van
een met groen glas afgeschermde
zaklantaarn stapte de aalmoeze
nier door het in zeer tastbare
duisternis gehulde beukenbos.
Een groen licht in het duister:
treffende beeld van de geestelijke
verzorging in oorlogstijd
Aan de legeroefening „Hold fast", die ten doel heeft na te
gaan in hoeverre de Noordelijke strijdkrachten in staat zijn
zich in een defensieve strijd te weren tegen een veel sterkere
tegenstander, nemen Belgen, Canadezen, Engelsen en Neder
landers deel, in totaal 150.000 man. De Nederlandse troepen, in
totaal 35.000 man, liggen op de linkerflank van het „blauwe"
leger, in de buurt van het stadje Oelde. Generaal S. Opsomer,
de commandant van de Nederlandse troepen, inspecteert hier
een verdekt opgestelde Nederlandse mitrailleurpost. Telefoto
Tweejarig meisje bij vat
van 12 meter gedood
ROTTERDAM, 18 Sept. Gis
termiddag is de tweejarige Ma
ria S. wonende aan de Persoons
haven alhier uit een raam van
de 3e etage gevallen. Het kind
dat in het kozijn speelde, kwam
toen het naar buiten leunde, op
een 12 meter lager liggend krat
met flessen terecht en vervol
gens op de straat.
In ernstige toestand werd het
meisje naar het Zuiderziekenhuis
te Rotterdam overgebracht waar
het hedennacht is overleden.
Verzending zeepost
's-GRAVENHAGE, 18 Sept.
Met de volgende schepen kan
zeepost worden verzonden. De
data, waarop de correspondentie
uiterlijk ter post moet zijn be
zorgd, staan, tussen haakjes, ach
ter de naam van het schip ver
meld:
Indonesië en Nieuw-Guinea:
M.s. Willem Ruys (1 Oct.).
Nieuw Guinea (uitsluitend Hol-
landia: S.s. Tomini (4 Oct.)
Ned. Antillen: Ms. Sibajak (24
September).
Suriname: Ms. Bonaire (1 Oct.)
Canada: Ms. Westerdam (25
September).
Unie van Zuid-Afrika: Ms. Ja
gersfontein (23 September).
Zuid-Amerika: Ss. Andes (25
September).
Australië: via Engeland (20
September).
Nieuw Zeeland: Ms. Sibajak
(24 September).
De begroting van het departement van Marine wordt aan
geboden met een eindcijfer van 323 millioen, waarvan op de
Gewone Dienst I 227.5 millioen en op de Buitengewone Dienst II
95.5 millioen (kapitaalsuitgaven). Bovenstaand bedrag van 323
millioen zal bij suppletoire begroting nog worden verhoogd met
het onverbruikt gedeelte van de voor het jaar 1952 toegestane
begrotinsgelden.
Het wordt redelijk geacht, zo
wordt in de Memorie van Toelich
ting gezegd, dat een eventuele bij
drage van de Nederlandse Antil
len in de defensiekosten van dat
gebiedsdeel boven 't XVz milliard-
plafoP' 1 komen. Zodra dan ook
de b< an een dergelijke bij
drage aat, zal een supple
toire t ,ting tot het bedrag der
bijdrage worden ingediend.
De maritieme defensie van de
Overzeese Gebiedsdelen heeft de
volle aandacht. De sterkte van de
momenteel in Suriname aanwe
zige formatie van het Korps Ma
riniers onderging geen wijziging.
De regering is echter voornemens,
zodra personeel van de Koninkl.
Landmacht in voldoende mate in
Suriname beschikbaar is, de mari
niers van daar terug te trekken.
Er mag verwacht worden, dat de
proeftochten der beide kruisers en
van de eerste onderzeeboot jagers
in de loop van het jaar 1953 zul
len plaats hebben.
militaire personeel der zeemacht
voor 1953 is gesteld op 22.800
man, waarbij inbegrepen 380 adel
borsten.
Vliegersopleiding.
De opleiding van jeugdige vlie
gers en technisch personeel vond
en vindt onder de voorwaarden
van 't Defensie Bijstandsprogram
ma in Noord-Amerika plaats. Het
eskader Harpoonvliegtuigen nam
met gunstig resultaat geregeld aan
Geallieerde oefeningen deel.
Het marine luchtvaarttechnisch
bedrijf met toebehoren op het
vroegere vliegkamp De Kooy zal
in 1953 worden voltooid. Over de
verdere plannen met dit vliegveld
is officieel nog niets bekend, hoe
wel er voorlopig een bedrag van
900.000 gulden voor is uitgetrok
ken.
De revisie van het aanwezige
artillerie-materieel is voltooid en
dank zij de Amerikaanse steun
ARNHEM, 18 Sept. Voor
voor Arnhemse Gerechtshof
stond heden voor de tweede
maal terecht de 40-jarige
monteur Manus Oly, de be
kende in- en uitbreker, die
door de Zutphense Rechtbank
in October 1951 werd veroor
deeld tot vier jaar gevange
nisstraf en ter beschikking
stelling van de regering.
zieken; 11.45 Kamerkoor; 12.00
Angelus: 12.03 Gram. muz. (12.30
12.33 Land- en tuinbouwmede-
delingen); 12.55 Zonnewijzer:
13.00 Nieuws en Kath. nieuws:
13.20 Lunchconcert: 13.50 Gram.
muz.; 14.00 Boekbespreking; 14.10
Gram. muz.: 14.20 Engelse les:
14.40 Harmonie-orkest: 15.00 Kro
niek van letteren en kunsten:
15.38 Gemengd koor: 16.00 Pro
menade-orkest en soliste; 16.30
De schoonheid van het Gregori
aans: 17.00 Voor de jeugd; 18.00
Gram. muz.: 18.15 Journalistiek
weekoverzicht: 18.25 Gevarieerde
muziek: 18.40 Militaire reportage;
19.00 Nieuws: 19.10 Gram. muz.;
19.20 Parlementsoverzicht; 19.30
Gram. muz.; 20.25 De gewone
man zegt er 't zijne van; 20.30
„Lichtbaken". causerie; 20.50
Gram. muz.: 21.00 Gevarieerd
programma: 21.50 Actualiteiten:
22.00 Amusementsmuz.: 22.30
••Wii luiden de Zondag in!" 23.00
Nieuws: 23.15 Nieuws in Espe
ranto: 23.22—24.00 Gram. muz.
De President deelde een en
ander mede over de inmiddels
uitgebrachte rapporten van prof.
Baan. Deze was het in grote
trekken eens met dr. Dubois, die
verdachte in het eerste rapport
iemand met morele defecten had
genoemd, die onder meer leugen
achtig en onbetrouwbaar is, doch
verminderd toerekeningsvatbaar.
Volgens de mening van prof.
Baan leed hij ten tijde van het
gepleegde feit aan ziekelijke
stoornissen. Om zijn onvoldoend-
heidgevoelens in evenwicht te
brengen ried prof. Baan aan.
11.00 Voor de hem een vak te laten leren met
knutselen had verdachte te
Utrecht verdienstelijk werk ge
daan.
Dr. Hartsuyker, de derde psy
chiater in deze zaak. concludeer
de tot gevangenisstraf en onvoor
waardelijke ter beschikking stel
ling uit een oogpunt van alge
mene orde en uit medische over
wegingen.
De procureur-generaal. mr.
Hoekstra, zeide in ziin requisitoir
dat de schuld van verdachte
vaststaat. Er zijn nog een 25-tal
feiten te noemen. Ondanks de
conclusies van prof. Baan blijft
mr. Hoekstra bij zijn mening, dat
verdachte als een doodgewone
misdadiger kan worden be
schouwd. Sinds 1941 heeft hij
contacten met de onderwereld en
steeds kwam hii in aanraking
met de Justitie. Hij is weliswaar
verminderd - toerekeningsvatbaar,
aldus mr. Hoekstra, doch spr. zag
hierin geen aanleiding voor ver
mindering van de straf, waartoe
hii door de Rechtbank is veroor
deeld. Deze vier jaar gevangenis
straf komt hem toe, hij pleegde
een groot aantal diefstallen
(maakte auto's nutteloos kapot).
Dit kan niet met een kortere
straf worden geboet.
Gezien de conslusies van de
drie psychiaters eiste de procu
reur-generaal bovendien ter be
schikking stelling van de rege
ring.
maakte de materiële oorlogsuit
rusting goede voortgang. Met de
betrokken instanties is overleg
gaande om te bereiken, dat de
radio-uitrusting aan boord van
koopvaardijschepen reeds in vre
destijd zoveel mogelijk aan de
eisen voor oorlogstijd voldoet.
Voor de financiering van de in
1953 verschijnende betalingster
mijnen voor de aanbouw van de
vloot wordt een bedrag van 93
millioen nodig geacht. Op de post
vliegtuigen wordt bijna 8 millioen
aangevraagd. De opgebrachte be
dragen zijn berekend aan de hand
van de voor de verschillende ty
pen vliegtuigen vastgestelde aan
tallen vlieguren. Zij dienen voor
onderhoud, herstelling en revisie
der vliegtuigen en voor het op
peil houden van de technische in
stallaties der vliegvelden.
Om strategische, technische en
economische redenen is concen
tratie der marine-eenheden op
Nieuw-Guinea gewenst.
Voor exploitatiekosten van het
Marine Electroniseh Bedrijf is een
bedrag van 785.000 gulden opge
nomen.
De sterkte van het Marine Wa-
kerscorns zal, in verband met het
beschikbaar komen van nieuw ge
bouwde magazijnen, werkplaatsen
en opslagplaatsen, van 242 tot
312 man dienen te worden uitge
breid. Hierdoor wordt tevens be
reikt, dat de werktijden voor het
personeel van dit korps, welke tot
nu toe zeer ongunstig waren, tot
meer normale kunnen worden te
ruggebracht.
De gemiddelde sterkte van het
(Advertentie)
zult '8 morgens „kiplekker"
uit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal ln
uw ingewanden doen stromen, anders ver
teert uw voedsel niet, het bederft. U raakt
verstopt, wordt humeurig en loom. Neem
de plantaardige CARTER'S LEVERPIL
LETJES om die liter gal op te wekken en
uw spijsvertering en stoelgang op natuur
lijke wijze te regelen. Een plantaardig zacht
middel, onovertroffen om de gal te doen
stromen. Eist Carter's Levemilleties
Het aantal vlootgeestelijken,
hetwelk ten laste komt van de
Rijksbegroting, is gestegen van 32
tot 34, doordat twee vlootgeeste
lijken uit Indonesië zijn gerepa
trieerd, terwijl een gelijk aantal
in Nieuw-Guinea is geplaatst.
Voor voorbereidende werkzaam
heden van de bouw van een Mari
nehospitaal is een bedrag van
250.000 gulden opgenomen.
Enkele Oostenrijkse particulie
ren zouden in December 1950 aan
drie Nederlanders niet minder
dan 30.000 m3 naaldhout leveren,
maar van Oostenrijkse zijde schij
nen de contractuele verplichtin
gen 'niet te zijn nagekomen. De
zaak is in onderzoek bij de Am
sterdamse politie. Inspecteur H.
G. Oele, die met een rechercheur
en een accountant drie weken
voor onderzoek in Oostenrijk
heeft vertoefd, heeft hierover het
een en ander verteld.
Eind 1950 kwam op de hout-
beurs te Amsterdam een zekere
Oostenrijkse dr. R. B. uit Den
Haag in contact met een Neder
lands groot-industrieel. De Oos
tenrijker bleek zeer goedkoop
naaldhout aan te kunnen bieden.
De industrieel voelde er wel iets
voor en in combinatie met een
aannemer en landbouwer sloot hij
een transactie af. In Oostenrijk
echter werden deze drie heren,
die nog vergezeld waren van een
Nederlands hout vakman, van het
kastje naar de muur gestuurd.
Maar uiteindelijk kwamen ze
toch in verbinding met een man,
die het hout zou leveren. Dr. B.
werd tot gevolmachtigde van de
Ned. combinatie benoemd en stel
de het definitieve contract op,
dat werd getekend. De Neder
landse Bank echter achtte het
contract niet reëel genoeg, om
hierop een deviezen-vergunning
te geven, zodat een tweede con
tract werd opgesteld.
Dit werd wel goed bevonden
en op 6 Jan. 1951 getekend. In
drie gedeelten werd het geld op
rekening van de leverancier, een
zekere F. A., overgemaakt. Deze
F. A. stuurde echter op de eerste
plaats te weinig (slechts 360 m3),
en op de tweede plaats hout van
slechte kwaliteit op.
Bij controle van de Nederlandse
Bank, viel het tenslotte op, dat
er voor veel meer waarde was
uit- dan ingevoerd. De douane
recherche werd ingeschakeld, die
op haar beurt de politie inlichtte.
Deze probeert nu langs civiel-
rechterlijke weg het geld terug
te krijgen. Men zal al blij zijn,
als men een gedeelte van het geld
terug ziet, want er schijnt mee
geknoeid te zijn. De Nederlandse
politie heeft alle steun van de
Oostenrijkse, die uiteraard ook in
deze zaak geïnteresseerd is.
ROTTERDAM, 18 Sept. De
Nederlanders in Peking verkeren
in een zeer aparte positie, aldus
verklaarde de eerste ambassade
secretaris van de Nederlandse
Ambassade aldaar. G. J. Disse-
velt. die vanmorgen met de
„Willem Ruys" in ons land aan
kwam. Wat de diplomatieke re
laties betreft, er wordt sinds Mei
1950. toen Nederland de eerste
positieve stappen tot erkenning
van de Volksrepubliek deed. nog
altijd onderhandeld. Wat dit be
treft verkeren Noorwegen en
Engeland in dezelfde positie. Er
zijn. wat Nederland betreft, di
verse besprekingen gevoerd met
afgevaardigden van de Volksre
publiek en bepaalde suggesties
gedaan maar een antwoord hun
nerzijds is totnutoe uitgebleven.
De heer Dissevelt verklaarde
voorts dat de employé's van het
gezantschap in Peking volledige
bewegingsvrijheid genieten. Men
kan er ongeveer komen tot de
Western Hills en wil men verder
dan is daar een vergunning voor
nodig. Die is echter tot heden
nog nooit geweigerd. De Neder
landse handelshuizen is Shanghai
zijn gesloten. met uitzondering
van de Factorij der Nederlandse
Handel Maatschappij.
Moskou krijg! een
reuzenstadion
Het vijfde vijfjarenplan voor
ziet in de bouw van een stadion
te Moskou, dat met 200.000 plaat
sen het grootste van de wereld
zal zijn.
Te Moskou beschikt men thans
over het Dynamo-stadion met ac
commodatie voor 90.000 toeschou
wers. Leningrad heeft er een met
100.000 plaatsen en dit is momen
teel het grootste van de Sovjet-
Unie.
Borsumij gaat tot
herkapitalisatie over
In het verslag over 1951 der
N.V. Borneo-Sumatra Handel
maatschappij te Den Haag wordt
gezegd, dat de resultaten van het
verslagjaar gunstig zijn geweest
niettegenstaande in de tweede
helft van 1951 door prijsval van
vele
totale uitkering ad 25 pet ver
schuldigde inkomstenbelasting op
verzoek naar een tarief van 20
procent zal worden geheven.
Invoer voor 94 pet
gedekt door uitvoer
Volgens de door het Centraal
Bureau voor de Statistiek samen
gestelde voorlopige gegevens be
goederen voorzieningen^ ri waarde'vafi de eeïm-
moesten worden getroffen om de droeg de waa™e van de geim-
balanswaarde der goederen in
overeenstemming te brengen met
de gedaalde wereldmarktprijzen.
Het stemt tot tevredenheid, al
dus het verslag, dat vestigingen
der maatschappij buiten Indone
sië in belangrijk grotere mate
dan in voorgaande jaren tot deze
resultaten hebben bijgedragen.
De financiële positie buiten In
donesië kon in het boekjaar 1951
wederom worden versterkt, ter
wijl in de loop van 1952 uit In
donesië een aanvullend winst
transfer over het boekjaar 1950
en een ruimer winsttransfer over
het boekjaar 1951 werd ontvan
gen. De liquiditeitspositie is
thans bevredigend.
Na afschrijvingen op diverse
activa ad f4.523.639 en toevoeging
van de rente over 1951 aan de
dividendreserve bedraagt het sal
do winst fl.587.602.96.
Reeds lang achtte de maat
schappij het gewenst een deel
van naar reserves om te zetten
in kapitaal. De wet op de her
kapitalisatie 1951 biedt haar
thans de gelegenheid op voor
aandeelhouders gunstige fiscale
voorwaarden hiertoe over te
gaan. Voorgesteld wordt dan ook
aan bovengenoemd winstbedrag
naast de onverdeelde saldi van
vorig jaar de gehele dividend
reserve toe te voegen, waardoor
een bedrag van f4.321.771 ter be
schikking komt, hetgeen een uit
kering van 5 procent in contan
ten en 20 procent in aandelen
toelaat. Het uitgesteld dividend
over 1950 ad 4 procent zal gelijk
tijdig in contanten worden uit
gekeerd.
De nieuw uit te geven bonus
aandelen zullen van 1 Januari
1952 af ten volle delen in de
door de vennootschap te behalen
winsten. De inspecteur der belas
tingen heeft zich met het voor
stel verenigd, zodat de over de
porteerde goederen in Augustus
1952 f623 millioen (v. m. f727
millioen), terwijl voor een waar
de van f585 millioen (v. m. f651
millioen) werd geëxporteerd. Het
dekkingspercentage bedroeg in
Augustus 94 (v. m. 89).
Stork meldt verhoging
der productie
In een tussentijdse mededeling
over de gang van zaken zegt de
directie der Kon. Machinefabriek
Gebr. Stork en Co., dat in het
eerste halfjaar van 1952 de pro
ductie nog iets is toegenomen ten
opzichte van het tweede half
jaar 1951. Dit kon bereikt wor
den door een verdere stijging
van de productiviteit, èn bij de
machinefabriek te Hengelo, èn
bij haar dochterondernemingen.
Hoewel de binnenlandse vraag
voor enkele productengroepen af
nam, kon toch voor alle afdelin
gen een redelijk aantal nieuwe
bestellingen worden geboekt.
Hierdoor is een bezetting op het
huidige niveau voor vele afde
lingen tot diep in 1953 verzekerd.
Door de sterke opvoering van de
productie is het mogelijk lever
tijden af te geven, welke ook in
ternationaal gezien, gunstig lig
gen.
Hogere consumptie
in de maand Juli
Naar hét Centraal Bureau voor
de Statistiek berekend heeft, be
droeg de waarde van de totale
consumptie in Juli 125 tegen 110
in Juni (basis 1949 100). Daar
het prijsindex met 1 punt tot 119
gedaald is betekent dit dus, dat
het hoeveelheidsindexcijfer van
92 tot 105 is gestegen. Deze stij
ging was het grootst in de sector
van de duurzame consumptive
deren.
Het hoeveelheidsindexcijfer
steeg met 30 tot 105. Ook in de
voedings- en genotmiddelen
sector geeft Juli een vooruitgang
te zien. Hier steeg de hoeveel-
heidsindex van 97 tot 102. De
hoeveelheidsindex van de genot
middelen steeg van 86 tot 92,
terwijl de hoeveelheidsindexvan
de diensten van 102 in Juni tot
110 in Juli steeg.
PRIJSHOUDENDE MARKT
AMSTERDAM. 18 Sept. Ook
vandaag is de animo ter beurze
niet groot geweest, doch enige
specialiteiten hebben vanmiddag
de markt tenminste nog enige
fleur verleend. In de eerste
plaats is de handel in amortisa-
tiebewiizen Nederlandse scheeps
bouw bervat. waarbij een flinke
open hoek ontstond, waarin re
gelmatig druk gehandeld werd
bij een laatste notering van f 64
werd vanmiddag f 86 tot f 89 be
taald, hetgeen in feite iets bene
den de theoretische waarde blijft.
(Volgens berekeningen van de
beurs maakt het echter, gezien
de fiscale consequenties, 'n groot
verschil of particuliere dan wel
N.V.'s of beroepshandelaren deze
lappen bezitten). Van particuliere
zijde bestond er dan ook flink
aanbod, dat echter vlot werd op
genomen.
Het lang verbeide tussentijdse
rapport van Philips is nog niet
verschenen, doch men rekent hier
toch binnen afzienbare tijd op
Voor de aandelen was dit van
daag een stimulans, waarbij het
verlies van de beide laatste da
gen ruimschoots werd ingehaald
met een koerswinst van circa 4
punten. Olies en Unilever hiel
den zich goed prijshoudend, zo
dat de industriemarkt vandaag
op een iets hoger niveau kwam.
Het tegenovergestelde was het
geval op de Scheepvaartsector.
De stemming was hier enigszins
gedrukt hetgeen in verband ge
bracht werd met de opnieuw ge
daalde vrabhtenindex in Augus
tus. Nergens echter waren de
verliezen omvangrijk. Cultures
blijven in de verdrukking en ook
vandaag ging hierin uiterst wei
nig om. De leidende soorten eer
der een fractie luier, uitgezon
derd Deli-Batavia tabak, die ex-6
procent dividend 91 noteerde
(96). Guldensbeleggingen weinig
veranderd. Prolongatie 3 procent.
FEUILLETON
\m w «i w
DOOR DOROTHEE COEBELER
39)
Onze moeders
kunnen niet begrijpen, dat wij
als meisjes een beetje anders
zijn dan zij waren. Jouw moe
der had er tenminste begrip
voor."
„Ja. maar dat heeft lang ge
duurd". Kate moest lachen. „Bo
vendien werd zij door de om
standigheden min of meer ge
dwongen."
„Maar dat. is bij ons toch ook
zo! .Ach Kate, het is toch zo
moeilijk. Ik heb gehuild, toen ik
laatst met papa sprak. Hij zei
mij dat ik er maar eens goed
over na moest denken, hoe het
zal zijn. als ik alleen overblijf.
Toen is mama ook gaan huilen.
Zij wilde niet hebben dat papa
daar nog verder over sprak.
Maar papa zei: Dat is onzin.
Men moet zich tijdig op de toe
komst instellen. Kate, wanneer
ik over dat alles eens goed na
denk. dan ben jij mijn voor
beeld. Jij kunt nu voor jezelf
een fiets kopen. Papa heeft daar
geen geld voor. want mijn broers
kosten zoveel. „Ja, Lisa. ik ben
gelukkig."
HOOFDSTUK XVI
Ik ben gelukkig. Dat herhaal
de zij nog eens. toen haar vrien
din weg was en zij voor het raam
van haar kamer stond. Nu had
zij weer een kamer, waar zij kon
naaien.
Zij herhaalde het toen zij des
Zondags met haar fiets zij
had nu werkelijk een fiets
naar buiten ging. Toen zij door
stille dorpjes reed. oude kerken
bezocht in verafgelegen stadjes
en peinzend stond te kijken naar
het kleurenspel in de hoge glas-
in-lood-ramen.
„Hoe gelukkig ben ik". Dat
dacht zij in stille bossen, aan
stille meren of in de zaak. wan
neer zij haar ogen liet gaan over
het werk en wanneer er weer
eens een uitstekend model onder
haar handen vandaan was geko
men. Dat dacht zij ook, als Jo-
hann Böhmer zei: „Heerlijk, juf
frouw Scholz." En ook wanneer
juffrouw Burkhard zonder enige
jaloezie bekende: „Weet u dat
men in de winkel steeds naar u
vraagt? Er zijn klanten, die al
leen maar met u willen praten."
Overal had zij succes. En toch
bleef er iets leeg in haar hart.
Er ontbrak iets: zij wist het.
Zelfs op die ogenblikken, dat zij
het beslist niet wilde weten. Haar
ontbrak iemand, met wie zii kon
praten over dingen, die buiten
de sfeer van het gewone leven
lagen. Zij kon er niet over pra
ten met mama en ook niet met
Lisa. die thans vrij veel kwam
en ook werkelijk met haar cur
sus was begonnen. Ze 'zou zo
graag willen praten, zoals eens
met.Maar wanneer Kate
Scholz op dat punt was gekomen,,
maakte zij resoluut een einde
aan haar fantasieën. Zii begon
dan te zingen en dwong haar ge
dachten in een andere richting.
Dat ondanks alles dan toch
nog een naar grijze ogen vopr
haar opdoemden en 'n stem zei:
„Met u zou ik werkelijk graag
eens oude schilderijen willen
gaan bezichtigen" daar kon
zij toch werkelijk niets aan doen.
Wie was dan toch eigenlijk die
doctor Rolf? Nou dat zou zij toch
wel te weten komen, wanneer zij
een verlovingskaart zou ontvan
gen van Hilde Dehn. En dat
moest toch eens gebeuren.
HOOFDSTUK XXVII
In de zaak heerste een opge
wonden stemming. Het zou wel
dra gebeuren. Spoedig zou de
dag aanbreken, waarop de direc
teur. zoals elk jaar. met het ge
hele personeel een uitstapje zou
gaan maken. Men sprak erover,
men verheugde zich erop en
maakte plannen. Zij zouden naar
Schildhorn gaan. Dat was tradi
tie. Zii zouden de Jan Pleziers
opsieren met guirlandes en lam
pions. Zij zouden ontbijten, pick
nicken in het bos. dineren aan
het meer. des middags zouden zii
dansen en dan kwam 's avonds
die prachtige tocht naar huis. in
't licht van de lampions.
De meisjes lichten en waren
erg opgewonden. Zij zeiden te
gen Kate: .Juffrouw Scholz, wat
zullen wij aandoen? Juffrouw
Scholz, ach zeg eens. hoe moeten
wij deze jurk veranderen, welk
lint hoort hierbij?"
Kate had het in die dagen
druk. Zii gaf iedereen raad en
hielp overal waar de meisjes
haar riepen.
Intussen hoorde zij veel. Het
uitstapje was traditie. Grootmoe
der en haar man waren ermee
begonnen, toen de zaak nog heel
klein was en er nog maar een
paar bedienden en naaisters in
dienst waren. Grootmoeder zat
toen nog zelf aan de naaimachine
en stond dikwijls achter de toon
bank. Na die tijd was het uit
stapje nooit achterwege geble
ven. De jonge mevrouw Böhmer
was er echter geen voorstander
van. Maar die was zoveel anders.
Sinds grootmoeder niet meer
meereed in de Jan Plezier en
met een aparte wagen kwam.
ging ook de jonge mevrouw
Böhmer afzonderlijk. Zij dook
nu eens hier. dan weer daar op.
Zii sprak nu en dan eens een
vriendelijk woord tegen de be
dienden en ging dan weer spoe
dig weg. Nee, zoals grootmoeder,
of zoals meneer Johann was de
jonge mevrouw Böhmer niet.
Maar Rudi was uit 't ware hout
gesneden.
En Rudi zou weer thuis zijn.
wanneer het uitstapje werd ge
houden.
„Ik hoop maar. dat hij veel
mooie dingen heeft gekocht, die
wij hier in de zaak kunnen ge
bruiken." zei Kate. „Waarom
lacht u. juffrouw Burkhard?"
Juffrouw Burkhard lachte inder
daad. En de anderen deden dat
ook. „Dingen die wij kunnen ge
bruiken? Hoe komt u daarbij?
Reist hii dan voor de firma?"
„Maar juffrouw Scholz!"
Er werd nog harder gelachen.
„Doctor Böhmer is toch verbon
den aan het museum. Misschien
wordt hij binnenkort zelfs wel
directeur. Hii is naar het buiten
land geweest, om kunstschatten
voor het museum te kopen."
„O", zei Kate. Zij zei dit erg
nuchter en zij wist zelf niet
waarom zii zich plotseling zo
vreemd voelde.
HOOFDSTUK XXVIII
Geo Hendrich en Hilde Dehn
zaten te schaken. Mevrouw Dehn
had zich na de thee teruggetrok
ken in haar boudoir. Zij voelde
de migraine weer opkomen en
dat was niet zonder reden. Er
was weer een beetje ruzie ge
weest. Meneer Dehn had kort en
goed gezegd dat de vacantiereis
naar Kissingen dit jaar niet zou
doorgaan.
(wordt vervolgd)
