De stoters in de voorste lijn
weten wel wat van camouflage
1
Nederlandse Opera opende
het seizoen 1952-1953
Financiën en Economie
jf.-fr rv n -8
Men viel over hen
voor men hen zag
TUSSEN GROENLAND EN BLAUWLAND
ii
Keuken een „graf
van I1/2 meter
ï-pwgramma
Scheepsberichten
van deze
week
l
i
Fideiio, „het kind van smarte"
BEURSOVERZICHT
ZATERDAG 20 SEPTEMBER 1952
Wij liepen over een gerooid aardappelveld ergens aan het
front tussen Groenland en Blauwland, ten Oosten van Beckum,
en als een vaandrig ons niet tegengehouden had, waren wij
boven op een van zijn mortieropstellingen gestapt. Maar die
was dan ook prima gecamoufleerd met een dik zeil, waarop
losse aarde was gestrooid. Achter het 60 mm-mortier zaten
een paar soldaten, turend naar de bosrand aan de overkant,
waaruit de vijand wel eens te voorschijn zou kunnen komen.
In de berm van een onschul
dig landwegje lag een andere
vaandrig die hier een paar ve
nijnige zware mitrailleurs zoda
nig had opgesteld, dat men op 'n
meter afstond nog gezworen zou
hebben, voor een elzenstruikje
te staan. De mitrailleurschutter
liet ziin loop even naar links en
rechts draaien, en zijn helper til
de de warwinkel van takken,
waaronder hij verscholen lag.
even op. En toen pas ontdekten
wij het dodelijk gevaar dat hier
de vijand bedreigde.
Wij waren hier op bezoek bij
een bataljon stoottroepen dat
deel uitmaakt van 31 R.I., het
regiment dat verleden jaar deel
nam aan de oefening „Counter-
thrust", daarna afzwaaide en nu
voor herhaling onder de wape
nen kwam.
De stoters ontmoetten tot hun
oprechte vreugde dezelfde com
mandant als vorig jaar, de ma
joor van Hootegem. en ook de
meeste ondercommandanten ble
ken weer van de partij. Zo iets
is voor den troep goud waard.
Dat de stoters er zin in heb
ben. dat konden wij onder meer
constateren aan de inrichting
van de bataljonscommandopost,
welke een toonbeeld van camou
flage en gebruikmaking van het
terrein genoemd mocht worden.
Alle bureaux en tenten lagen
met de vloer een meter onder
het maaiveld, zodat de inzitten
den beschermd waren tegen
rondvliegende scherven. De mu
nitie lag in ondergrondse maga
zijnen, de sectiehoofden hadden
elk hun eigen ..hol". Maar de
keuken, dat was toch iets aparts.
Ondergrondse keuken
De sergeant-kok. die hier de
scepter zwaait, vertelde ons met
gepaste trots, dat vijfentwintig
man anderhalve dag met bijlen,
schoppen en pikhouwelen ge
zwoegd hadden om de keuken
uit het leem te houwen, tot een
diepte van 1% meter. Bij een
(Advertentie)
lïillioenen dames
zeggen: Voor de handen niets
beter dan HAMEA-GELEI.
lengte van vijf en een breedte
van vier meter was dat een be
hoorlijk stuk graafwerk.
Het resultaat mocht er wezen
en het eten was navenant, naar
de getuigenis van alle stoters die
wij onderweg tegenkwamen. Ma
joor van Hootegem vertelde ons
nog, dat de boeren uit de om
geving zoveel medewerking ver
lenen, dat zij zelfs wielesporen
die een vijandelijke vlieger aan
wijzingen zouden kunnen geven,
met de eg wegwerken.
De opgaande lijn houdende, re
den wij van de bataljons-com
mandopost naar die van het re
giment.
Ingebouwd bad
Ook hier bleek alles ingegra
ven te ziin. en verder zodanig
gecamoufleerd, dat zelfs de ha
viksogen van vijandelijke vlie
gers niets bijzonders zouden kun
nen ontdekken. In sommige
slaaptentjes had men zelfs twee
etages ingericht. De bovenste om
in te slapen, daarnaast een die
pere kuil als schuttersput. Deze
tentjes werden in de wandeling
..kamers met ingebouwd bad"
genoemd. Wanneer het onver
hoopt een paar dagen zou gaan
regenen, dan zou dat ingebouwde
bad wel eens werkelijkheid kun
nen worden. Maar ja, dat is nu
eenmaal het rauwe leven van
Jan Soldaat te velde, toch altijd
nog te verkiezen boven de dienst
in de kazerne.
Boven in een hoge beuk was
een magnifieke uitkijkpost ge
vestigd. welke telefonisch met de
sectie-inlichtingen in verbinding
stond. De nadering van vliegtui
gen kon op deze wiize tijdig
worden gerapporteerd.
Het was hier. dat de inspec
teur-generaal van de K.L., Z.K.H.
de Prins der Nederlanden Woens-
L 1ST ICE TELEFOON-TRUC
HAD SUCCES
MAASTRICHT, 19 Sept.
Een winkelierster te Maastricht
,werd dezer dagen door een on
bekende persoon aan de telefoon
van buurtbewoners geroepen. Zij
werd enige tijd door de man aan
de praat gehouden en toen zij
weer in haar winkel terugkwam,
bleek een bedrag van 1000 gul
den uit de lade te zijn verdwe
nen. Vermoedelijk is hier een
complot aan het werk geweest.
ZONDAG 21 SEPTEMBER
Hilversum I. 402 m. 8.00 u.
VARA; 10.00 VPRO; 10.30
IKOR; 12,00 AVRO; 17.00 u.
VPRO; 17.30 VARA; 20.00—
24.00 AVRO.
8.00 Nieuws en weerberichten;
8.18 Gramofoon; 8.30 Voor het
platteland; 8.40 Orgelspel; 8.58
Sportmededelingen en postdui-
venberichten; 9.05 Gramofoon;
9.45 „Geestelijk Leven", cause
rie; 10.00 Voor de jeugd; 10.30
Ned. Herv. Kerkdienst; 12.00 u.
Eventueel postduiventoerichten
Hierna Amusemen.tsmuz,; 12.30
„Even afrekenen, Heren!"; 12.40
Orgel en piano; 13.00 Nieuws en
weerberichten; 13.05 Medede
lingen en gramofoon; 13.25 uur
Amusementsmuziek; 13.55 uur
Boekbespreking; 14.15 Omroep
orkest; 15.15 Filmpraatje; 15.30
Gramofoon; 16.00 Dansmuziek;
16.30 Sportrevue; 17.00 Gesprek
ken met luisteraars; 17.20 „Van
het Kerkelijk Erf", causerie;
17.30 Voor de jeugd; 17.55 uur
Sportjournaal; 18.15 Nieuws en
sportuitslagen; 18.30 Pianospel;
18.45 Volkszang en woordenspel
19.30 Radiolympus; 20.00 uur
Nieuws; 20.05 Strijkorkest; 20.35
Mededelingen; 20.40 Amuse
mentsmuziek; 21.30 „Ontmoe
tingen met Christopher Blaze",
hoorspel; 22.05 Gramofoon; 22.30
u. „Herfst in Parijs", causerie;
22.40 Nederlandse kamermuziek;
23.00 Nieuws;- 23.15 Reportages
of gi-amofoonmuz.; 23.2524.00
Gramofoonmuziek.
Hilversum II. 298 m. 8.00 u.
NCRV; 9.30 KRO. 17.00 uur
IKOR, 19.00 NCRV, 19.45—
24.00 KRO.
8.00 Nieuws en weerberichten;
8.15 Orgelconcert; 8.30 Morgen
wijding; 9.15 Geestelijke liede
ren; 9.30 Nieuws en waterstan
den; 9.45 Gramofoon; 9.55 Pon
tificale Hoogmis en Priesterwij
ding; 12.15 „Apologie"; 12.35 u.
Lunchconcert; 12.55 Zonnewij
zer; 13.00 Nieuws en katholiek
nieuws; 13.10 Voetbalwedstrijd
Denemarken.Nederland; 15.30
Gramofoon; 15.45 Boekbespre
king; 16.00 Zangrecital; 16.30 u.
Vespers; 17.00 u. Oecumenische
jeugddienst; 18.00 u. „De Kerk
zingt"; 19.45 Pastorale rubriek;
19.00 Vocaal ensemble en so
listen; 19.30 „Rondom het Ko
ningschap van Israël", causerie;
19.45 Nieuws; 20.00 Gramofoon;
20.20 „ThuisfrontTombola";
20.30 Gevarieerd programma;
22.35 Actualiteiten; 22.45 Avond
gebed en liturgische kalender;
23.00 Nieuws; 23.1524.00 Om
roeporkest en solist.
MAANDAG 22 SEPTEMBER
HILVERSUM I, 402 M.
nn 7.00—24.00 AVRO
'00 Nieuws; 7.10 Gramofoon-
muziek; 8.00 Nieuws; 8.10 Gra-
mofoonmuziek; 9.00 Morgenwij
ding; 9.15 Gramofoonmuziek; 9.30
Voor de huisvrouw; 9.35 Water
standen; 9.40 Gramofoonmuziek;
11.00 „Op de uitkijk"; 11.15 Or-
gelcpncert; 11.50 Gramofoon
muziek; 12.00 Amusements
muziek; 12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingen; 12.33 In 't
spionnetje; 12.38 Pianospel; 13.00
Nieuws; 13.15 Mededelingen en
Gramofoonmuziek; 13.30 Metro-
pole-orkest: 14.00 „Wat gaat er
om in de wereld?", causerie:
14.20 Gramofoonmuziek; 14.30
Voordracht; 14.45 Jiddische en
Hebreeuwse liederen; 15.15 Voor
de vrouw; 16.15 Kamerorkest en
soliste; 17.00 Orgel en piano;
17.30 Voor de padvinders; 17.45
Gramofoonmuziek; 17.50 Militai
re reportage; 18.00 Nieuws; 18.15
Herfstprogramma; 18.55 Gramo
foonmuziek; 19.00 Muzikale cau
serie; 19.15 Hammond-orkest;
19.45 Regeringsuitzending: Land-
bouwrubriek; 20.00 Nieuws; 20.05
Amusementsmuziek; 21.00 Deens-
Nederlands programma; 21.45
Gramofoonmuziek: 21.50 „De
geest van Murdock Castle", hoor
spel; 22.30 Pianorecital; 23.00
Nieuws; 23.1524.00 Gramofoon
muziek.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00—24.00 NCRV
7.00 Nieuws: 7.15 Ochtendgymna
stiek; 7.30 Gramofoonmuziek; 7.45
Een woord voor de dag; 8.00
Nieuws en weerberichten; 8.10
Sportuitslagen; 8.23 Gewijde mu
ziek; 8.45 Gramofoonmuziek: 9.00
Voor de zieken: 9.30 Voor de
vrouw; 9.35 Gramofoonmuziek:
10.00 Orgelspel; 10.30 Morgen
dienst; 11.00 Fluit en piano: 11.30
Gramofoonmuziek; 12.05 Banjo
orkest: 12.25 Voor boer en tuin
der: 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen; 12.33 Orgelcon
cert; 12.59 Klokgelui; 13.00 Het
Nieuws; 13.15 Marinierskapel:
14.00 Schoolradio: 14.35 Gramo
foonmuziek; 14.45 Voor de
vrouw; 15.15 Gramofoonmuziek;
15.30 Gitaar-kamertrio; 16.00 Bij
bellezing; 16.30 Strijkkwartet:
17.00 Voor de kleuters: 17.15 Ge
varieerde muziek: 17.40 Gramo
foonmuziek; 17.45 Regerings
uitzending: R. D. Simons: „Uit
de geschiedenis van Suriname":
18.00 Gramofoonmuziek; 18.15
Sportpraatje; 18.25 Voor de man
nen in grijs, groen en blauw:
18.30 Gramofoonmuziek: 19.00
Nieuws en weerberichten; 19.10
Gramofoonmuziek: 19.15 „Volk
en Staat", causerie: 19.30 Gramo
foonmuziek; 19.40 Radiokrant:
20.00 Gramofoonmuziek; 20.15
Gewijde muziek: 20.45 Gramo
foonmuziek: 20.50 „Zoeklicht op
Zuid-Amerika". causerie; 21.00
Lichte muziek: 21.15 Salonorkest:
21.50 Radio Philharmonisch Or
kest: 22.45 Avondoverdenking;
23.00 Nieuws en S.O.S.-berichten:
23.1524.00 Gramofoonmuziek.
GOEDKOPE SIGARETTEN
VOOR 1 L.K.
Maar alleen.... op de bon
Verleden jaar was het met
de sigaretten-voorziening
van onze troepen in Duits
land niet je dat. Uit de les
sen van toen heeft men nu
lering getrokken, door een
bonkaart uit te geven aan
elke militair van het le
Nederlandse legercorps. Op
bon a van deze kaart kan
hij tegen de prijs van f 3.50
kopen een pakket, bestaan
de uit 150 sigaretten, 2 re
pen chocolade 1 pakje kauw
gum en 2 doosjes lucifers.
Bon b geeft recht op 110
sigaretten 2 repen chocola
de, kauwgom en lucifers als
boven en kost f 2.50. Ge
middeld kosten deze onge
banderolleerde sigaretten
2 cent per stuk.
Op deze wijze krijgt ieder
zijn deel en er behoeven
géén veldslagen voor de
cadiwagen te worden gele
verd, want daar worden geen
sigaretten verkocht. De bon
nen worden n.l. door de ad
ministrateurs van de onder
delen ingenomen en geho
noreerd. Een zeer verstan
dig besluit. Bij de cadiwa-
gens kan men overigens
net als verleden jaar met
cadigeld terecht. Een nieu
wigheid daarbij is, dat men
nu nieit alleen de plastic
muntstukken heeft in veler
lei kleur, maar ook papier
geld in de vorm van zilver
bons, waarop te lezen staat:
„Ministerie van Oorlog,
waarde.gulden. Niet ver
zilverbaar. Uitsluitend gel
dig bij oefeningen buiten
Nederland voor betaling
van aankopen bij de Neder
landse cantinedienst".
dag een kijkje kwam nemen,
rondgeleid door de kolonel van
Griethuvsen.
Ook de Britse minister van
defensie. Viscount Alexander, (de
veroveraar van Rome in Juni
1944) bracht deze dag een be
zoek aan de Nederlandse troe
pen. o.a. aan het 2e bataljon
zware tanks, waar hij door de
luit-kolonel Ootmar werd rond
geleid.
I fï
J
Prins Talal, ex-koning van Jor
danië, die afstand van de troon
deed, omdat zijn gezondheid
het koningschap niet toeliet, is
per vliegtuig uit Amman in
Cairo aangekomen. Hij rijdt
met Auni Abdulhadi (rechts)
naar de gezant van Jordanië in
Cairo.
Groote Beer 22 06.00 Hoek van
Holl. verw.; Kieldrecht 19 v"
Keelung nr. Yokohama; Meer
kerk 20 Madras verw.; Nieuw
Amsterdam 19 150 O. Nantucket;
Prins Willem IV 19 n.m. Ham
burg; Rossum 18 v. Sevilla nr.
R'dam; Straat Makassar 20 Na-
goya verw.; Westerdam 22 05.00
Hoek v. Holl. verw.; Zuiderkruis
19 te Le Havre; Drente 18 vm.
te Colombo; Garoet 19 v. Singa
pore nr. Belawan; Luttgrkerk 19
te Muscat verw.; Bloemfontein
19 te Marseille; Fairsea p. 18
Guardafui/Melbourne; Hera 18 v.
Trinidad nr. Guanta; Hermes 19
v. Pte Cabello te Curacao; Men
tor 18 v. La Guaira nr. Curacao:
Zuiderkruis 19 te Le Havre: Bali
18 v. Belawan nr. Singapore;
Bengkalis 18 nm. te Port Said;
Diemerdijk 18 nm. te Vancouver;
Edam 18 nm. te New York; Java
18 v. Genua: Kedoe p. 18 nm.
Guardafui; Kota Inten 18 v. Co
lombo nr. Penang; Maaskerk 19
te Monrovia; Murena 18 te Pt.
Said; Ootmarsum 18 v. New Or
leans: Poseidon 18 v. Cristobal n.
A'dam; Riouw 18 v. T. Priok nr.
Semarang; Rijndaïn via Sou
thampton en Le Havre 18 van
New York: Tabian 19 te Karachi.
In de hierbij afgedrukte
figuur moeten de onder
staande woorden inge
vuld worden:
ALLEREERST
AUTOMATIEK
ECHTGENOOT
GEKENMERKT
GERECHTIGD
GIRODIENST
1
J
5
1
1
9
II
KOOPVAARDIJ
LEPELREKJE
LIEFTALLIG
PRIEMGETAL
WENTELTRAP
WISKUNDIGE
Geen gezang van Beethoven is
zo bekend als zijn „Fideiio", dat
„kind van smarte". In deze com
positie laat hij duidelijk zien hoe
hoog hij zijn ideaal opvoert en
ook waartoe hem de gaaf ontbrak.
Want Beethoven miste geheel
en al. wat Mozart in zo hoge mate
bezat: het scheppen van een toe
stand, het doen leven en bewegen
van al zijn karakters, onverschil
lig hoe of die van nature waren.
Hoe prachtig de gehele opera
ook is, dit komt toch duidelijk in
de twee actes tot uiting. De han
deling in de eerste is droog, want
Jacquino, Marcelline en Rocco
zijn alledaagse mensen, die Beet
hoven niet in een scherp daglicht
wist te stellen. Het kwartet is
muzikaal een canonisch meester
stuk doch zonder dramatisch le
ven. Maar als Fideiio met haar
„Ich habe Muth" invalt, ontbrandt
ook de geestdrift van de toon
dichter, welke zich vooral in de
tweede acte openbaart, zoals in
geen enkele opera valt aan te wij
zen. Hier stond Beethoven weer
op eigen terrein en schildert hij
de trouw ener vrouw en de strijd
van een man voor recht en vrij
heid. De tekst voor dit hoogge
stemde loflied op echtelijke trouw
en vrouwelijke opofferingsgezind
heid vond Beethoven hij de
Fransman Bouilly, die beweerde
dat het verhaal authentiek was
Obligatielening Bank voor
Ned. Gemeenten
De N.V. Bank voor Nederl. Ge
meenten stelt op Vrijdag 26 Sep
tember de inschrijving open op
f 10.000.000 414 pet. 30-jarige
obligaties, tot de koers van 100
pet. (2e lening).
Wereldomiet Philips
met elf procent gestegen
De reeds enige dagen verwach
te tussentijdse mededeling over
de gang van zaken bij de N.V.
Philips gloeilampenfabrieken
maakt melding van een wereld-
omzet in het eerste halfjaar 1952
van f 624 millioen, tegen f 564
millioen in de overeenkomstige
periode van vorig jaar. Dit bete
kent een stijging van 11 procent.
Ook de export uit Nederland is
gestegen ten opzichte van 1951.
doch deze is achtergebleven bij
de vermeerdering van de omzet.
De directie verwacht voor het
gehele jaar 1952 een stijging ten
opzichte van vorig jaar. Deze
stijging zal echter achterblijven
bij die van het eerste halfjaar.
Het exploitatieresultaat voor
aftrek van belastingen is in ver
houding tot de omzet iets terug
gelopen. Dit exploitatieresultaat
bedraagt namelijk f 69 millioen
bij een omzet van f624 millioen
hetgeen neerkomt op 11 procent.
In het eerste halfjaar 1951 be
droeg dit percentage 11.3 procent
(f64 mill. bij een omzet van
f 564 mill.) terwijl het gehele
jaar 1951 11.6 procent (f144 mill,
bij f 1.242 mill.) opleverde.
Na aftrek van belastingen re
sulteert evenals in het eerste
halfjaar 1951 een exploitatie
resultaat van f 28 mill., hetgeen
in verhouding tot de omzet 4,4
procent (v.j. 4.9 procent) uit
maakt. Over geheel 1951 was dit
percentage 5.1 procent. Bij de be
oordeling van deze cijfers moet
men echter in aanmerking nemen
dat bij de halfjaarcijfers ver
houdingsgewijze rekening gehou
den is met een schatting voor de
voorzieningen die, zoals gebrui
kelijk pas aan het einde van het
boekjaar plaats vinden.
De voorraden zijn per 30 Juni
hoger dan per einde 1951. De
directie verwacht echter in de
komende maanden een sterke da
ling van de voorraden, welke zal
leiden tot een yoorraadpositie op
het einde van het jaar, welke
beter is dan die van 1951.
Minder arbeiders in dienst
De bedragen van debiteuren
en liquide middelen tonen het
beeld, dat kort voor het seizoen
normaal is. zij zijn lager dan per
31December 1951. Bij de debi
teuren valt geen verlening van
de crediettermijn te constateren.
Het bedrag van de beschikbare
liquide middelen zal volgens de
planning aan het einde van het
boekjaar weinig afwijken van 't
saldo per einde 1951.
Over de werkgelegenheid in
Nederland merkt de raad van be
stuur op. dat het aantal werkne
mers in de Nederlandse Philips-
bedriiven per 30 Juni 1952
41.700 bedroeg in vergelijking
met ruim 43.500 oer 31 Decem
ber 1951. In de vermindering
is de afvloeiing van een aantal
tijdelijk tewerkgestelden begre
pen.
De verdere ontwikkeling van
de werkgelegenheid in Nederland
is mede afhankelijk van de In
vloed van het verkoopseizoen in
de maanden September t.m. De
cember en van vele externe fac
toren die thans in enkele landen
optreden, zoals fiscale maatre
gelen, weeldebelasting, de ont
wikkeling van de koopkracht, de
belemmeringen in het handels
verkeer en het tempo in de be
vrediging van de militaire be
hoeften.
Rijnstaal verhoogt dividend
De omzet van de N.V. „Rijn
staal". voorheen J. W. Oonk en
Co. te Arnhem is. uitgedrukt in
geld, meer dan verdubbeld te
genover 1950-'51. Deze toeneming
heeft zich zowel in de export als
in de binnenlandse omzet gema
nifesteerd. In de exploitatiereke
ning vindt deze gunstige ontwik
keling haar weerslag. Over 1951-
'52 is een bruto-winstsaldo be
haald van f 1.730.674 tegen
f 986.674 vorig jaar. De directie
stelt voor de afschrijvingen be
langrijk te verhogen, namelijk
tot f738.305 (v. i. f286.192).
Voorts kan 10 procent (v. j. 9
procent) dividend worden uitge
keerd.
STEMMING BLIJFT VRIJ
GUNSTIG
AMSTERDAM, 19 Sept. Ook
vandaag is de stemming over het
algemeen vrij gunstig geweest,
doch de affaire had wederom
uiterst weinig te betekenen. Even
als gisteren waren er enkele spe
ciale hoeken, die het marktbeeld
enigszins verlevendigden. In de
eerste plaats heerste er behoor
lijke belangstelling voor Philips,
v/aarvan men positief meende te
weten, dat de tussentijdse mede
deling over de bedrijfsgang in de
eerste helft van 1952 vanavond zal
worden bekend gemaakt. Hoewel
men officieel niets wist, was de
verwachting toch overwegend op
timistisch. Aanvankelijk steeg de
koers van 156% tot 157 3/4, tegen
slot werd 157 betaald. De gehele
industrie-afdeling had een goed
prijshoudend verloop met beschei
den koerswinsten in de meerder
heid. Olies en Unilever beiden 'n
fractie hoger.
Ook Lappen Scheepsbouw on
dervonden wederom een behoor
lijke belangstelling, doch t.o.v.
gisteren daalde de prijs met circa
twee gulden. Men is hier zeer
nieuwsgierig naar de koers van de
aandelen, doch hierin werd ook
vandaag geen notering gemaakt.
De nieuwe premielening van
's Gravenhage is voor de Beurs
een volkomen verrassing. „Knap
geheim gehouden, temeer daar er
zo vele instellingen bij betrokken
zijn", luidt het commentaar. Op
de reeds genoteerde premielenin
gen had deze aankondiging weinig
invloed. Amsterdam verloor ruim
1 punt, de andere premielening
slechts een fractie luier. De
Scheepvaartsector bewoog zich
eerder iets boven het niveau van
gisteren; bij de cultuuraandelen
was dit juist andersom en werd
hier en daar een fractioneel ver
lies geboekt.
Guidensbeleggingen lagen iets
lager in de markt, doch groot wa-
len de verschillen niet.
en zich tijdens het schrikbewind
van de Franse revolutie zou heb
ben afgespeeld.
In het eerste bedrijf zien wij de
binnenplaats van de gevangenis,
waarin Florestan, een edelman,
onschuldig zit opgesloten. Leo-
nore, zijn vrouw, in mannenkle
ren gestoken, heeft zich bp de
cipier Rocco gemeld en is door
hem in dienst genomen. Zij geeft
voor Fideiio te heten en weet
haar man te bereiken, die zich in
een onderaardse kerker bevindt
en aan het einde van zijn krach
ten is. In dit tweede bedrijf schil
dert Beethoven de verschrikkin
gen van dit onderaardse verblijf
tot het zijn dramatische hoogte
punt vindt in het herenigings
duet: „O namenlose Freude". De
grote derde Leonore ouverture
vormt dan de sinds Mahler ge
bruikelijke inleiding tot het slot
tafereel.
De uitvoering van Donderdag
avond in de Stadsschouwburg te
Amsterdam, o.l.v. Prof. dr. Josef
Krips, liet sterke indrukken na.
Onder zijn handen herleefde de
partituur in strenge overeenkomst
met de bedoelingen van de com
ponist en daaronder gloeide de
warmte van het Beethoveniaanse
pathos. Beproefde krachten bezet
ten de hoofdrollen.
Gré Brouwenstijn (Fideiio)
overtrof zichzelf en zong met bui
tengewone warmte haar partij.
Frans Vroons ging met grote zé
kerheid te werk en ook de ove
rige solisten bleken alleszins ca
pabel voor hun rol, al liet de
draagkracht van hun stem en ac
teertalent nog wat te wensen
over. In dit opzicht toonde Otokar
Kraus, gastsolist, zich een gerou-
tineerder vakman. Het koor o.l.v.
Henk van Wielink bleek weer
goed geïnstrueerd. Aan het orkest,
dat een zeer belangrijke rol speelt
in deze symfonie-opera, heeft
Krips gedaan wat hij kon en on
der zijn hand kwam het dikwijls
tot een hevige expressieve gela
denheid. De verzorgde mise en
scène en de décors moeten gepre
zen worden. En wat kan er nog
meer gezegd worden van dit Beet-
hovens gezang? Daarbij verstom
men vele andere werken en men
zal zelf deze enige opera van
Beethoven, zijn tiende symphonie,
moeten gaan zien en vooral ho
ren, om de grote spanning ervan
te ondergaan. S. V.
OPLOSSING VORIGE WEEK
De volledige oplossing luidt
als volgt:
14 Korporaal; 16 Kolen-
kist: 23 Onmin; 25 Orgie; 3
5 Notie: 46 Luitenant; 411
Landvoogd; 413 Lekkerbek; 5
8 Etage; 59 Eigen; 613 Teken-
haak; 615 Testament; 78 Vre
de; 7—12 Verte; 89 Emmen; 8
—12 Elite; 9—10 Noria; 9—14
Noach; 10—14 Atjeh; 1113 Doe
delzak; 1315 Kinkhoest.
Het interzonale
schaaktournooi te Stockholm
In Stockholm is het interzonale
schaaktournooi, waaruit de vijf
besten mogen meedingen in het
eigenlijke tournooi om het we
reldkampioenschap schaken, in
volle gang.
Onze landgenoot Prins boekte
gisteren zijn eerste halve punt
door een fraaie remise met de
sterke Rus Petrosian.
De stand luidt na drie ronden:
Gideon Stahlberg, Zweden 2'/s
pnt.; Averbach, Sanchez, Petro
sian, Kotov, Taimanov, Unzicker
2 pnt.; Barcza l'/s pnt. (en één
afgebroken); Matanlvic, Gligoric,
Pilnik U/2 pnt.; Szabo 1 pnt. (en
één afgebroken); Wade 1 pnt. (en
één afgebroken); Pachman, Gel-
Ier, Steiner, Golombek 1 pnt.;
Eliskases, Stolz en Prins '/a pnt;
Vaitonis geen pnt. (één afgebr.).
Veemarkt Leiden
LEIDEN, 19 Sept. Te Leiden
werden ter veemarkt aangevoerd
op Vrijdag 19 Sept. in totaal
2605 stuks vee, waarvan: 20 stie
ren, 80 melkkoeien, 210 vette
koeien en 300 varekoeien. De
handel hierin was vrij goed; ver
der waren er 31 graskalveren 9
vette kalveren en 2 nuchtere
kalveren; de handel in kalveren
was willig. Voorts waren er 100
vette schapen, 200 weideschapen,
1048 vette lammeren, 22 varkens
(zeugen) 73 schrammen 78 big
gen 4 paarden. 10 veulens en 28
geiten. De noteringen waren als
volgt: stieren (fok) 300600. stie
ren (slacht) 8001050; melk
koeien 8501000; vette koeien
8501125; varekoeien 500-825;
vaarzen 650900; pinken 375
680; graskalveren 200350; vette
kalveren 280450; nuchtere kal
veren (slacht) 6075; vette scha
pen 100125; weideschapen 70
100; vette lammeren 7095; zeu
gen (drachtige) 250-450; schram
men 60105; biggen 4060;
paarden 700-1150; veulens 250
520; geiten 1540.
Handel: schapen, lammeren
kalm; zeugen, schrammen en big
gen traag; paarden, veulens en
geiten matig.
Kaasmarkt- Leiden
LEIDEN, 19 Sept. Handel goed;
Goudse extra kwal. 260, Goudse
le kwal. 246250; Goudse 2e
kwal. 240245; Leidse 252. Aan
gevoerde partijen: Goudse 64,
Leidse 8; total 72.
.4-
ffïï'
wssi-iiiglP
tgSI S®f®
iSilflii
Op het onbewoonde eiland San Benedicto, dat 1255 km ten
zuiden van San Diego ligt, heeft zich in zeer korte tijd (zes
weken) een werkende vulkaan gevormd, de krater van de
vulkaan ligt op 320 meter boven de zeespiegel.
\m mm w
DOOR DOROTHEE COEBELER
40)
Misschien zouden zij
deze herfst naar de Harz gaan.
maar op het ogenblik was het
uitgesloten, omdat de zaken dit
eenvoudig niet toestonden.
Die vervloekte zaken! Er ging
geen ogenblik voorbij of er werd
over gepraat. En nooit hoorde zij
iets goeds. Was er vroeger wel
eens ooit zo veel over zaken in
de huiskamer gesproken? Deze
herfst naar de Harz. waar ieder
een naar toe ging en dan nog
wel m het naseizoen. Ja. wat
dacht hij eigenlijk wel?
Mevrouw Dehn was opgewon-
den. Het bezoek van meneer
Hendrich was op een gelukkig
moment gekomen. Die kon nu in
ieder geval met Hilde praten.
En misschien kwam er op de
duur iets van. Haar man scheen
er ook niets meer op tegen te
hebben. Vooral omdat het met
die doctor van het museum toch
niets scheen te worden. En me
neer Hendrich had toch wel een
aardige carrière in het vooruit
zicht. Een goede partij deed het
meisje in ieder geval. Wat hij
voorlopig nog aan salaris tekort
zou komen, kon hij aanvullen uit
de bruidsschat. Hilde kwam be
slist in een uitgelezen kring,
want het ministerie van buiten
landse zaken ging toch maar
voor haar open en echtgenote
van een gezant, klonk misschien
nog wel beter dan echtgenote
van een museum-directeur.
Die doctor Böhmer was toch
eigenlijk maar vreemd. Eerst dat
vreemde gedrag van hem in Wer-
der, toen hij na een half uur al
weer wegliep. En nu die terug
houdendheid. Reeds acht dagen
was hij terug van zijn reis en
nog steeds was hij niet op be
zoek geweest. Hij had zelfs niets
van zich laten horen.
Of die onbetaalde rekeningen
in de zaak daarvan misschien de
oorzaak waren? Ach kom. daar
wist hij toch immers niets van...
Hoe graag had zij op het feest
bii Kroll haar hart eens gelucht
tegenover mevrouw Böhmer!
Maar die ongelukkige grootmoe
der was erbij. Die kon zij een
voudig niet uitstaan. En nu had
zij ernstige zorgen. Dat eeuwige
gepieker! Kon zij er maar eens
drie weken tussenuit. Al was het
dan niet naar Kissingen. dan
maar naar Schwinemünde of Ha-
ringsdorf". Mevrouw Dehn nam
weer haar medicijnen tegen mi
graine.
Hilde en Geo Hendrich zaten
intussen in de erker te schaken.
Maar zij raakten de stukken bij
na niet aan.
Met-schitterende ogen luisterde
het meisje naar de jongeman, die
tijdens het spel onwillekeurig
aan het vertellen was gegaan.
„Naar het Zuidwesten?" vroeg
ze. „Werkelijk naar het Zuid
westen?"
„Het is ook mogelijk dat het
Oost-Afrika is of Togo. Ik weet
nog niet, waarheen ik gestuurd I
zal worden".
„En je wilt werkelijk weg?" I
„Zo gauw het mogelijk is. Zij
hebben daar ambtenaren nodig.
En er is een veel grotere kans
op promotie dan hier. Bovendien
zijn er voor iemand die van aan- 1
pakken weet. veel meer moge
lijkheden. Je kan daar vrij snel
zelfstandig worden. Zelfs is het
niet uitgesloten, dat men daar
eigenaar wordt van een boerde
rij. Kijk Hilde. dat is nu eigen
lijk mijn doel en mijn streven".
„Ja?" vroeg het meisje, terwijl
haar ogen straalden. „O wat zou
het heerlijk zijn als wij op een
eigen boerderij zaten, als wij on
ze eigen landerijen zouden heb
ben en een grote tuin. Wanneer
we konden zien hoe alles groeit,
en wanneer wij dieren konden
verzorgen."
Hij lachte. „Ja, vind je het
niet mooi? Maar ik weet natuur
lijk met, of ik dat allemaal op
korte termijn kan bereiken. Het
zal ongetwijfeld moeilijk ziin en
er zal veel werk verzet moeten
worden. Je moet bovendien niet
vergeten, dat het daar een ander
klimaat is en dat wij nog niet
gewend zijn aan de omstandighe
den. waaronder wij zullen moe
ten leven. Je moet je er geen te
eenvoudige voorstellingen van
maken en het niet alleen van de
romantische kant zien."
„Dat doe ik zeker niet. Maar
ik geniet al van de gedachte, dat
ik daar op een boerderii zit. En
dat alles rondom ons groeit en
dat er de hele dag dieren rond
om ons zijn. En juist omdat het
zwaar werk zal zijn. zal de
vreugde groot zijn. wanneer wij
daar succes hebben. Een zwager
van mijn vader was boer op een
landgoed in Westfalen. Het was
maar een heel eenvoudige boer.
Als kind ben ik er dikwijls ge
weest en hoe dikwijls neb ix er
naar verlangd dat ik ook eens
op een boerderij zou mogen wo
nen".
Er viel een stilte. Toen zei
plotseling een zachte mannen
stem: „Zou ie met me mee wil
len gaan Hilde? Zou je.... zou
je.... echt met me mee willen?"
Weer werd het een ogenblik
stil. Toen kwam het zachte ant
woord: „Ja, Geo. Ik ga mee
waarheen jij ook zou willen
gaan." Op de zelfde avond zei
Geo Hendrich tegen ziin moeder:
„Ik heb Hilde Dehn gevraagd en
zij heeft „ia" gezegd". Mevrouw
Hendrich liet zich in een stoel
vallen. Zij sloeg de handen in
een en zij kon aanvankelijk geen
woord spreken. Ze zuchtte. Tra
nen stonden in haar ogen. Toen
zei zij: „Geo wat een geluk! Nu
is alle armoe voorbij. Nu ligt 't
leven voor je open. Ja. daar heb
ik altijd van gedroomd. En wat
heeft haar vader gezegd? Gaf hii
ogenblikkelijk zijn toestem
ming?" „Ik heb met haar ouders
gesproken. Wij zullen met onze
verloving nog twee a drie we
ken wachten. Dat vindt mijn
aanstaande schoonvader het bes
te. Want hij wil in zijn zaak
eerst nog het een en ander af
handelen". Zij genoot. „Hebben
jullie al gesproken over.... over...
de bruidsschat.... die Hilde..."
„Maar moeder!" Hij liet haar niet
uitpraten. Hii ging naar haar toe
en keek haar lang en doordrin
gend aan. „Nou eet. me maar
niet op!" Ze lachte. „Dat is toch
het voornaamste zou ik zo den
ken. Jij hebt niets, dat weet hii
toch. Heeft hij helemaal niets
laten doorschemeren?" Geo gaf
geen antwoord. Zijn moeder
stond op. „Wat zal de familie er
van zeggen. Geo. dat jij zo'n uit
stekende partij gaat doen!"
Maar haar zoon luisterde niet.
Hii staarde in de verte en zei:
„Geloof ie niet. moeder, dat ik
er zal komen. Ik weet dat de
grootste moeilijkheden mii nog
te wachten zullen staan. Maar nu
heb ik een toekomst.
(wordt vervolgd)
k
