geleidelijke wégen van opbouw 2 Nieuw NoordHollondsch Dagblad Longs Nieuws uit Den Helder Hollandsch trots in zakformaat Banden die binden REGISTRATIE VAN VEE NOODZAKELIJK CANADEESCHE OFFI CIEREN IN ARREST Auto's gesmokkeld HASTINGS ZATERDAG 5 JANUARI 1948 Een heel gewoon gelïeuren: een sleepboot komt de haven binnenvaren, groote rook slierten achter zich latend, hijgend en puffend door de ijsschotsen en langs de ge meerde booten. Heel gewoon, zooals dat in Den Helder misschien dagelijks plaats heeft, zooals dat vroeger o, die mooie tijd van vroeger, lezer verschillende keeren per dag gebeurde. Achter zich sleept de „Zeemeeuw", want dit is de naam van het hijgende bootje, een kolos sale kraan, die schommelend zijn kleine beschermengel volgt, gemoedelijk in zijn grootheid en dommelend in zijn zwaren omvang. Waarom wordt daar zoo'n drukte van gemaakt? Er zijn wel feiten die voornamer zijn en waaraan het papier beter besteed is. Maar dan schiet me als een soort verontschuldiging te bin nen, dat wie het kleine niet eert, het groote niet waard is. De meeste lezers, die voor zulke fu- tuliteiten van een binnenvarend sl'eepbootje hun gedachten geen moment willen stilhouden, die het niet de moeite waard vinden er een oogenblik aandacht aan te besteden, zou ik mee willen ne men naar de historische plekken hier in het oude Den Helder en ik zou al die kleine en geringe plekjes hun geschiedenis willen laten vertellen. Dan zou wellicht alles stil worden in den mensch en hij zou een klein momentje zijn hart voelen groeien van trots. De grootheid van ons land heeft steeds gelegen in 't kleine. Maar wij keeren terug naar onze „Zeemeeuw". Met een behendig heid, eigen aan den Nederland- schen schipper, stuurt hij zijn schip met den enormen aanhang door de smalle wateren, laveert voorbij de booten, gemeerd langs de Werf en maakt halt en front achteraan, waar nog een ruimte is om de kraan te kunnen vast leggen. En hier geschiedt het wonder, dat iederen landrot res pect afdwingt. In een ommezien hgt de kraan gemeerd langs den kant en het bootje is een, twee, drie gedraaid en gaat rustig, maar toch met een beetje triomph in zijn dansend lichaam, den weg terug. Wij volgen het op een veiligen afstand langs de kade. Dan zien we het weer, het bekende gezicht van schepen en scheepjes, booten van den sleepdienst en marine sloepjes, snelbooten, in een over haasten terugtocht achtergelaten en massale klompen oud roest, die je verstomd doen afvragen, of daar nu nog iets van te maken is. Maar luister, daar in de verte klinkt het geratel van electrische apparaten en zie je schimmen langs de wanden van schepen bezig, verf krabben, kloppen en schilderen, roest bikken eil oor logskleuren laten verdwijnen. Alles in koortsachtig tempo. Motorbootjes stuiven je voorbij en snerpen door de ijsschotsen, waar de meeuwen in hun gezellig onderonsje worden gestoord en wegvliegen in krijschend lawaai. Een paar schepen liggen daar in dok en er wordt met man en macht aan gewerkt. Het oude verdwijnt en geleidelijk komen er fonkelnieuwe wanden te voor schijn, Oorlogskleuren maken plaats voor de eenvoudige klee ding van een stoere Hollandsche schuit op zijn Zondags. Zeker lezer, het is waar, dat de hellingen nog onder een witte vorstlaag bedolven zijn, dat er nog veel roest ligt en oud ijzer, dat er nog mannen, de handen in de zakken, rondloopen, met een groote dosis werklust, met een ondernemende geestdrift, maar die niet kunnen beginnen, omdat het materiaal nog niet dat is wat het moet zijn en omdat er bij lange na nog niet voldoende gereedschappen en apparaten zijn. Maar kijk naar het symbool van de voorbijstuivende motor bootjes, kijk naar het rythme van de laschapparaten en u voelt in uw bloed iets, dat op zingen gaat lijken. Het zingen van het victo rielied. Kijk naar de kringetjes, die de oude zeeschuimers weer op den grond tooveiyu en zie dan het jachtend verkeer in de havens van in- en uitgaande vaartuigen met de wuivende rookpluimen hoog uit de schoorsteenen. Maar vooral zie de kleine vlag wappe ren aan de mast. En sta dan even stil, denk desnoods over de voor bije glorie, maar denk dan ook aan de komende glorie, die nu groeit. 1 Kinderen staan weer aan zee en tellen de silhouetten van de verdwijnende schepen. Zeelui loopen weer rond, zoekend naar bekende namen van de hun ver trouwde makkers, de havens zijn weer bevolkt met matrozen en officieren en de marine over- heerscht weer in onze trouwe stad. Is dat niet om trots op té zijn? Het symbool van een kleine sleepboot is niet klein, als we ons maar een oogenblik den tijd gun nen er over te denken. Ondanks groote steenhoopen, ondanks ver dwenen straten en vertrouwde omgevingen, ondanks dat alles toch de groei van de nieuwe toe komst. Als we dan langzaam van on zen zwerftocht teruggaan naar de veiligheid van het huis, hoo- ren we nog in de verte de klop van den hamer en het geratel van de laschwerktuigen. Dan plots staan we weer bij de hijsch- kraan en we zien hoog in de lucht een groot stuk afweerge schut, opgehesehen door de kraan om te verdwijnen in de vergetel heid, want op de geleidelijke wegen van den opbouw heeft deze afweer afgedaan. Nu zingt het lied van de groei ende victorie. Zeven jaar geleden zag ik Den Helder. Het zou voor mij de laatste glimp zijn van de stad der Jantjes in haar glorietijd. - Enkele dagen geleden ben ik er teruggekeerd en herkende haar nauwelijks meer. EnDen Helder kent zich zelf ook niet meer. Nieuwe Diep is een verla ten visschersdor.p geworden en de lichte schuitjes in de haven liggen nog niet eens rijen dik. Zoo scheen het mij toe, bij mijn terugkeer op den eerstén dag van het versche jaar. Zeven jaar geleden. Wanneer ik daar naar teruggrijp, komt mij een smalfilm voor den geest uit den tijd dat vooral 's Zater dagavonds de Spoorstraat één blauwgestreept matrozenbaadje was en de braniekraag als een plaat triplex op de ronde zee mansschouders lag. de blauw zwarte lintjes als serpentine door de straten dwarrelden en het goudbrokaat der streepen twin kelde in het scherpe licht der etalagekasten. 9 Nieuwe Diep! Ik denk aan je jaarlijksche kermisfestijn, vooral als de Jantjes pas „katje" ge vangen hadden. Oogenblikken van zeemansjo- lijt doemen bij mij op, van toen ik vrienden opzocht op de „Schorpioen" in de Zuidstraat of voor een uurtje gezelligheid onderdook in de „Emma", waar slechts het rood der cadetten, de zware kleuren brak. Intens ge noot ik van de wekelijksche „rotmok" als ik, juist op tijd, te gast was. Nieuwe Diep van voor den oor logstijd, dat ik aalmoezenier Bangert ontdekte tusschen zijn jongens in „Stella Maris". Haven, waar ik, weinige oogenbikken voor het vertrek van de „O 19" naar de Oost, tusschen kombuis en lanceerka- mer mijn broer najoeg voor een kort afscheid, voor zeven lange jaren. Wanneer ik thans in het hart van Den Helder tusschen muren sta van opeengestapelde bik steen. kan ik mij niet losmaken van de vele banden die mij binden met de Marine en de stad die door haar werd groot gemaakt. Glorieuze tijd! Nieuwediep. nu ben je een ge havend schip, zonder mast en zonder anker. Je zoekt naar bak boord, omdat stuurboord zoek is. Bij n>;n terugkeer ontmoette ik weer vrienden en relaties. De een vraagt het op den man af, de ander durft niet, bang voor het antwoord. Maar op de gezichten staat de vraag: worden we deer marinebasis?. Pijnlijke vraag, die begrijpelijk is, maar, gezien de vermeende toebereidselen achter de coulis sen. misschien ook overbodig. Wij zullen voorloopig over dit thema zwijgen. Want, zoolang Nieuwediep nog leeft, kan het immers niet mis gaan! Bedriegen de voorteekenen en vooral de toebereidselen aan den overkant van hei water niet, dan zullen Den Helder en haar basis groo- ter en grootscher worden dan ooit tevoren. Dat is mijn wetenschap, uit heilige overtuiging. P. SIGON, red. BRAND EN ONTPLOFFING In een perceel aan de Prins Hendriklaan brak door onbe kende oorzaak brand uit, die echter door de terstond aanwe zige brandweer direct kon wor den aangepakt. Tijdens dit werk klonk er nog een kleine ontplof fing, waarvan de substantie en soort ook nog onbekend zijn. Persoonlijke ongelukken zijn hierbij niet voorgevallen. P. v. TWISK OVERLEDEN, Gisteren, Vrijdag, is de heer P. v. Twisk, directeur van de Tivoli- en Witte Bioscoop, op 63- jarigen leeftijd in de. St. Liduina- stichting overleden. Deze be kende figuur uit bet Heldersche leven zal zeer zeker een leege plaats in de gemeenschap ach terlaten. Nog onlangs werd hij spontaan door de burgerij ge huldigd in verband met zijn zil veren jubileum. Met weemoed zal ieder denken aan het feit, dat de heer v. Twisk de vrijheid van Den Helder en den hernieuwden bloei van zijn bedrijf niet lang heeft mogen be leven. In verband hiermee zal Tivoli tot Dinsdag gesloten zijn, terwijl de Witte Bioscoop Maan dag a.s. niet zal draaien. „HUISDUINER BELANG" Voor het eerst na den oorlog trommelde 't bestuur van „Huis- duiner Bfelang" de populaire vereeniging voor vreemdelingen verkeer van ons badplaatsjej die ook als buurtvereeniging reeds vóór den oorlog van zich deed spreken de dorpsgenooten bij elkaar. Ook de bewoners van den Jan Verfailleweg. die zich tot Huisduiners willen rekenen, werden uitgenoodigd. Onder de beproefde leiding van den heer de Jong werden de besprekingen gehouden, die de volgende resul taten gaven: ,Huisduiner Belang' zal de officieele buurtvereeniging voor de Huisduiners en de bewo- -iggs van den Jan Verfailleweg bTrpven. Voor te ondernemen ac ties zal het bestuur zich doen bij staan door speciale commissie leden. Van het oude bestuur blij ven aan de heeren de Jong, Kreuger en Terra, terwijl toege voegd werden de heeren Adolfs en Bruin. De heer Snel, die sinds iaren de functie van secretaris heeft bekleed, bedankte als lid, wegens het verlaten van het dorp. Zijn toewijding voor de belangen van Huisduinen werd erkend door de aanbieding van het eere-lidmaatschap. Het bestuur zal zich tot de be treffende autoriteiten wenden i. v. m. op de vergadering naar voren gebrachte klachten over verlichting, rioleering e.d. „Huisduiner Iffelang" is weer herrezen en zal weer van zich doen hooren. Wij wenschen de vereeniging veel" succes toe, op dat spoedig Huisduinen weer in zijn oude glorie zal zijn hersteld! UITREIKING NIEUWE -BONKAARTEN De uitreiking van bonkaarten Tweede periode 1946 zal plaats vinden te: Den Helder, distributiekantoor, voor niet-zelfverzorgers: familienamen A t.m. C op Maandag 7 Januari 1946; D t.m. I op Dinsdag 8 Januari 1946; J t.m. M op Woensdag 9 Januari 1946; N t.m. T op Donderdag 10 Jan. 1946; V t.m. Z op Vrijdag 11 Jan. 1946; zelfverzorgers op Zaterdag 12 Januari 1946. Julianadorp, café Doom: niet-zelfverzorgers op Zater dag 12 Januari 1946; zelfverzor gers op Zaterdag 19 Jan. 1946. Anna Paulowna, café Slikker: familienamen A t.m. K op Dinsdag 15 Januari 1946: L t.m. Z op Woensdag 16 Januari 1946. Breezand, café Vader: familienamen A t.m. K op Donderdag 17 Januari 1946; L t.m. Z op Vrijdag 18 Jan. 1946. Callantsoog, café van Scheijen, op Maandag 14 Januari 1946. Waar dit niet nader is aange geven, geschiedt de uitreiking van zelfverzorgers en niet-zelf verzorgers wel afzonderlijk, doch op denzelfden dag. Kantoortijden van 912 en van 1416 uur, des Zaterdags van 912 uur. Tegen inname van inlegvelbon worden uitgereikt aan niet-zelf verzorgers de bonkaarten: A 23: KA en LA 602- B 23: KB en LB 602; C 23: KC en LC 602; D 23: KD en LD 602; E 23: KE en LE 602; aan zelfverzorgers: A 23: KA 602; B 23: KB 602; C 23: KC 602; D 23: KD 602; E 23: KE 602; benevens voor de artikelen, waar voor geen zelfverzorgers: een bonkaart LA-LE 602. De gewone bonkaarten (K 602) zijn bestemd voor één periode, de afzonderlijke kaarten voor melk, vleesch en aardappelen (L 602) echter voor twee perio den. In het vakje 402 b van de dis tributiestamkaart wordt een A, B, C, D of E vermeld, naar ge lang de uitgereikte bonkaarten. Omtrent de door de zelfver zorgers in te leveren bonnen, aangewezen gedurende de eerste periode, volgt nog een mededee- ling. SCHAGEN NATtlTTR-HISTORISCHE VEREENIGING Vrijdagavond hield de Natuur-Hist. Vereeniging een druk bezochte cur susvergadering in Hotel Peetoom, onder leiding' van den heer Rinsema, aocent aan de RX.W.S. Deze deelde o.m. mede dat de con tributie verhoogd was van 3.op 5.— per jaar en dat in het hoofd bestuur een omvangrijke wijziging zal worden doorgevoerd, o.a. ook door wijziging van de statuten. Voorts zal de plaatselijke afdeeling in de volgende vergadering een nieuwe secretaresse mo<ften kiezen wegens vertrek van M. Tiddens naar Winschoten. De heer Heinzbergen uit Zaandam hield vervolgens een zeer interessante causerie over "Insecten", toegelicht met een groot aantal duidelijke licht beelden. Van de gelegenheid tot vragen stel len werd ruim gebruik gemaakt. In zijn slotwoord braeht de voor zitter dank aan den heer Heinzbergen voor zijn heldere uiteenzetting en deelde ten slotte nog mede, dat in de tweede helft van Januari de heer C. Hana, 'n algemeen bekend bioloog een lezing zal houden en op 14 Febr. de heer Chealen uit Maastricht over "Flora en Fana van Zuid-Limburg". 'T ZAND "DYNAMO" KOMT NIET! Na den uitstekenden wedstrijd van Geel-Zwart tegen de a.s. kampioen "Wikkel" is' gebleken dat de verre gaande dreiging' van "Dijkhazen" toch wel ongemotiveerd was. Het bestuur trekt daarom alsnog 't genomen be sluit in en biedt zoo noodig z'n ver ontschuldiging aan, hopende dat de Gelen 't lek nu gevonden hebben. "Dynamo" komt dus niet en 't ge vaar voor een Russische invasie is voorloopig bezworen!! Dijkhaas. WIERINGEN NEEMT nE RAAD EEN KEER? In de laatst gehouden raadsverga dering is een voorstel van B. en W. om het aantal drankvergunningen met 1 uit te breiden, verworpen. Een voorstel van den heer Boon (SDAP) is aangenomen om het aantal drankverg'unningen niet uit te brei den. De gedupeerde, die geen drank- vergunning krijgt, de heer De Haan te Den Oever, is naar den burge meester gegaan om te vrag'en naar een gunstige oplossing, waarop hij prompt ten antwoord kreeg dat hij maar moest probeerert een paar raadsleden op zijn hand te krijgen. --Dit is hem schijnbaar gelukt, want voor Maandagmiddag a.s. is een raadsvergadering uitgeschreven ter behandeling van een voorstel om het aantal drankvergunningen met 1 uit te breiden. Wij zijn nieuwsgierig welke be slissing' de raad thans zal nemen. In verband met de huidige po sitie van de vleeschvoorziening in ons land blijft registratie van het vee voorloopig noodzakelijk, daar het huidige vleeschrantsoen alleen op deze wijze kan worden ge handhaafd en in de toekomst ver hoogd. Ambtenaren van den CCD constateeren evenwel bij herha ling, dat er nog veehouders zijn, die de registratiekaarten onvol ledig invullen en ongeregistreerde koelen, varkens en schapen aan houden. Zoo werden bij een con trole in Zuid-Holland in.één week twaalf processen-verbaal opge maakt, waarbij zeventien varkens in beslag werden genomen. In Katwijk werden bij een veehouder vijftien ongeregistreerde schapen in beslag genomen en verbeurd verklaard. Deze veehouder kreeg f 500 boete en werd, wegens her haalde overtreding, bovendien ver oordeeld tot anderhalf jaar ge vangenisstraf. Op het bedrijf van een veehou der te Waverveen troffen contro leurs vijftien schapen en een var ken aan, welke dieren niet waren geregistreerd en waarvoor de ver- eisChte vergunning ontbrak. Te Purmerend werden zeven var kens, die zonder contract of ver gunning werden aangehouden, in beslag genomen, evenals een ge lijk aantal te Berkhout. In al deze gevallen werd proces verbaal opgemaakt en het gere gistreerde vee in beslag genomen. De volgende verklaring' werd in het Engelsch afgegeven door Lt.-General Cg. G. Simonds, eb, cbe, dso, bevel hebber van het Canadeesche leger in Nederland: "Inlichtingen zijn verkregen, die er op wijzen dat zich in den gang van zaken van de "Canadian Amenities Control" organisatie in Nederland veronachtzaam- en onregelmatighe den hebben voorgedaan. 0$ grond van tot dusverre verkre gen bewijsmateriaal zijn Lt. Colonel P. H. Tedman, R.C.A., Captain S. B: Landell, R.C.A.S.C. en Captain D. W; Thompson, R.C.E.M.E. onder streng arrest gesteld. Deze drie officieren worden in hechtenis gehouden in verband met de tegen hen ingebrach te beschuldigingen aangaande de be weerde/ onrlecbtmatige verschepir^g van drie autolnobielen van Rotter dam naar New York. Het is eveneens noodzakelijk ge weest om bepaalde andere hoog'ere officieren in hun functie te schorsen, gedurende den tijd dat het onderzoek gaande is. Het is in dit stadium ongewenscht om het onderzoek naar deze daden door verdere gedetailleerde bijzon derheden te beïnvloeden, maar vol ledige inlichtingen zullen worden ge publiceerd als de omstandigheden, zonder beletsel voor een rechtvaardig' onderzoek en disciplinaire maatrege len tegen allen die hierbij betrokken zijn. zulks toestaan." Dr. Euwe seinde Vrijdagavond uit Hastings: Het organisatiecomité is zoo welwillend geweest mij heden vrijaf te geven, teneinde mijn zuster, die met de „Nieuw Am sterdam" te Southampton is aan gekomen, te bezoeken. Euwe's zuster is vier jaar op Java ge ïnterneerd geweest. Mijn partij voor de 7e ronde tegen Sergeant zal nu Zondag worden" gespeeld, evenals de af gebroken partij tegen Ekstroem. De uitslagen der zevende ronde luiden: MiesesPrins remise ma 108 zetten. Dit was een Siciliaansche partij. Tartakower won na 53 zet ten van Christoffel (damepion- opening). Devos verloor na 29 zet ten van Ekstroem (kruisopening later overgaand in damepionspel). AitkenDenker remise na 28 zet ten (Siciliaansche opening). Tho mas verloor na 23 zetten van Stei- ner (Spaansche opening). De stand luidt thans: Tartakower 5% punt; Denker, Steiner en Prins elk 4%Ekstroem 4 plus afgebr. partij; Aitken 4; Euwe 3 Yz plus twee afgebr. par tijen; Mieses 3; Christoffel 2%; Sir George Thomas 2%; Devos 1; Sergeant y2 plus afgebr. partij. Steiner, die tegen Thomas uit stekend stond, maakte een fout die hem de partij had moeten kos ten, als Thomas terzake had ge reageerd. Nu kreeg hij alsnog ge legenheid met geweld van wape nen de aanvankelijk welverdiende een te incasseeren. Denker offerde een pion, maar de kleine dr. Aitken stond zijn mannetje, ging geen duimbreed opzij en behaalde eervol zijn zoo- veelste remise. Met de leiding van het tournooi in handen had Tartakower het voorzien op Christoffel, die zich Katalaansch wel taai verdedigde, maar toch langzaam en zeker van het bord werd gedrongen. Zeer opwindend verliep Mieses Prins, die elkaar 108 zetten lang bezig hielden met allerhande com binaties en matdreigingen. Noch de halve eeuw leeftijdsverschil, noch zijn verloren stelling weer hielden Mieses ervan zich staande te houden, zij het ook omdat Prins, in tijdnood, de winnende zet ver zuimde. Na de hervatting won Prins een stuk en trachtte nog 50 zetten lang het eindspel toren- plus-looper tegen toren te win nen. Vergeefs! Ook Ekstroem begint nu ge vaarlijk te worden. Hij maakte vandaag korte metten met Devos. ™ev.os Zwart: Ekstroem icruis-opening overgaand in Dame-pionspel. 1- Pgl—f3 d7—<J5 2. eZ—e» Pg8—f6 3. b2—b3 g7—g6 4. Lelb2 Lf8—g7 5. Lfle2 0-0 6. O—O e7e5 7. d2d4 o5 x d4 8. Pf3 x d4 Tf8—e8 9. Pd4—f3 Pb8—e6 10. c2c4 e7e5 11. c4 x d5 Pf6 x d5 12. Pf3d2 b7b6 13. Pd2e4 Lc8—f5 14. Le2—f3 Ta8c8 15. Pbla3 Te8e7 16. Ddld5 Dd8 x d5 17. Pe4f6 schaak Lg7 x f6 18. Lg3 x d5 Pc6—b4 19. e3e4 Pb4—d5 20. e4xf5 g6xf5 21. Pa3c4 Te7e6 22. Tfl—dl b6b5 23. Pc4a3 Pd5—f4 24. Pa3 x b5 Teé—c2 25. Lb2—a3 e5—e4 26. Tal—bl e4e3 27. f2 x e3 Te6 x e3 28. Tdlfl Tc2 x g2sehaak 29. Kgl—hl Te3h3 Wit geeft op in tijdnood.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad, editie Schagen | 1946 | | pagina 2