Nieuw KONINKLIJKE BALSEM op nationale wonden Britten dreigen met vergelding H Voor Den HelderSchagen en omgeving ner°en* Bureaux: INDERDAAD: ZONDERLINGE VERHOUDINGEN UITING VAN VOLKS WOEDE HM. de Koningin spreekt tot de gerepatrieerden GOEDE VOORUITZICHTEN MICROFOON-DEBAT OVER DE DOODSTRAF „VUURVLIEGEN" Door de marine gekocht1 TWEE VLIEGERS GEDOOD NIEUWE ENCYCLIEK De republikeinen zijn boos op van Mook HET WIT BROOD WORDT GRIJS GRAAN UIT AMERIKA uur Hoolcïredncteur: H. N. Smits; rayon-redacteur P Slgon. Abonnementsprijs I 3.40 per kwartaal: 1.20 per maand, Inclusief incasso kosten. PrtJs der advertenties; 11 ct. per m.m. regel, 40 m.m. breed; ln tekst 22 ct. per m.m. regel, 50 m.m. breed. Contract op aanvraag. N o ordli ollands ch Datrblad Buiten God i* "t MAANDAG 7 JANUARI 1946 41e JAARGANG - NUMMER 10824 ALKMAAR: Langestraat 42Al tel. 4330 <K 2200) •IOÓRN: Draafsingel 50, tel. 4712 (K 2200) DEN HELDER: Loods, gracht 69, tel. 2303 K 2230 SCHAGEN: Molenstraat 52. tel. 459 (K 2240). Bankrelatie: Noordcrbank 11N ZIJN RADIO-REDE heeft I een der meest veel-besproken mannen van den laatsten tijd, de It. gouverneur-generaal dr. van Mook o.a. geconstateerd, dat door den bekenden samenloop van omstandigheden in Indië „zonderlinge verhoudingen" in het leven zijn geroepen. Die zonderlinge verhoudingen bestaan over het Indonesische Ïirobleem ook in het Moeder end. Er is bijv. een belangrijke conferentie geweest met de En- gelsche Regeering. op Chequers in Londen. Wat er\ precies be handeld is, weten We nog niet. Wel loopen er allerlei geruchten, maar zij bieden weinig houvast. Nu is het eensdeels begrijpe lijk dat in deze eigenaardige zaak niet alles direct aan de groote klok gehangen kan wor den. Als van Mook met zekere plannen of bepaalde toezeggin gen naar Batavia teruggaat, is het wel een beetje moeilijk, die te voren aan de publieke dis cussie prijs te geven. Van den anderen kant is er de vrees bij velen, ook in de kringen van de Volksvertegen woordiging, dat die plannen of toezeggingen te ver zullen gaan, nademaal men weet, dat de we derpartij niet met weinig genoe gen neemt. Wij zitten in een lastig schuitje, waar we niet gemakkelijk zon der kleerscheuren uitkomen. Het heeft van het begin af aan krach tig beleid ontbroken. De Regee ring is haar „eigen lijn", waar ze oorspronkelijk zoo fier van sprak, kwijt geraakt. Zij wordt gedreven door een sterke stroom in radicale rich ting, en weerhouden door con tra-actie van de v mindervoort- varenden. En zoo beleven wij het onverkwikkelijk beeld van een onophoudelijkpro" en „contra" in manifesten, petities, telegram men, vergaderingen. Intusschen komen de bewijzen van de Japansche wreedheid in levenden lijve voor zoover nog van levend sprake is tot ons aangevoerd met de schepen via Engeland. En nu is er toch wel iets héél zonderling! De krachtig ste stroom tot een toegeven aan de „nationalistische zelfbeschik- kingspolitiek" komt uit kringen, de in het Moederland elk con tact met wat maar zweemt naar Duitsche collaboratie-verdenking verafschuwen. Maar de groote kracht en de politieke misbrui ken, die de verhoudingen ver troebelden en een element vor men in de „tragiek van de situa tie met haar zonderlinge verhou dingen" kwamen van de collabo ratie met dien anderen vijand, de Japanners, die welbewust en opzettelijk deze situatie hebben voorbereid en in het aangezicht van de komende capitulatie hebben geforceerd. Wat in Indië gebeurt is in we zen een voortzetting van den strijd van den Jap tegen de ge allieerden, met name tegen En geland en Nederland.Dat element is te laat onderkend of.ge bagatelliseerd? Maar juist hier zou men van twee kanten, bij alle eischen van beleid en over leg, meer kracht hebben ver- langdv Van de zijde der Regee ring en van de zijde van hen, die dichterbij-huis zoo fier en onverzoenlijk afstand hebben genomen van alles wat met vijandige en vijandelijke activi teit in verband stond! Toen een W.A.-man onder ge telde van een luitenant en twee soldaten der gezagstroepen, iets uit zijn woning aan de Hoefkade te Den Haag moest halen, lieoen de' buurtbewoners te hooo. Met potten en pannen gewapend pro beerde inen den WA-man te be werken, waarbij de poliite da grootste moeite had om den be dreigde te beschermen.. ARE MAJESTEIT DE KONINGIN heeft Zondagavond tot gerepatrieerden uit Ned.-Indië en tot de uit gevangenkam pen teruggekeerden een radiotoespraak gehouden, waarin zij het volgende zeide: Landegenooten, die zijt teruggekeerd uit de hel van concen tratiekamp, gevangenis, werk- of gevangenkamp, of een of meer van deze beproevingen hier te lande hebt ondergaan, en gij, die thans uit Indië zijt aangekomen, tot u allen wil ik heden een persoonlijk woord richten: Nu de eerste schepen uit het eens zoo vredige en welva rende Insulinde met uitgeputte kinderen, vrouwen en mannen zijn binnengeloopen, en deze thuiskomst in zoo grooten getale, na zoo verre reis over oceaan en zeeën, wellicht nog duide lijker tot de verbeeldingskracht spreekt van iederen Neder lander en deze nog meer doet beseffen, welk nameloos leed hij geroepen is te lenigen, dan bij den stroom huiswaartsge- keerden uit Duitschland en de door dat land bezette gebie den, heb ik dit oogenblilc aangegrepen om tot u allen het woord te richten. Hartelijk welkom heet ik U, landgenooten, die de verre reis naar hier hebt volbracht. Gij zijt voor een in Nederland de verper- poonslijklng van hetgeen geleden is, drie en een half jaar onder den hiel van den meedogenloozen Aziatischen overweldiger en van de daarop gevolgde geestelijke en lichamelijke martelingen na den val van Japan. Met open armen ontvangt U het veilige, gastvrije Nederland, dat U zeker alles zal geven, wat het te geven heeft. Wij allen Kier wenschen U toe rust en spoedig herstel van krachten. Diepe ontsteltenis heeft zich van elkeen meester gemaakt bij het vernemen van de berich ten over het' gruwelijke, dat zoo- velen, die zien trouw verbonden voelen aan ons rijk, is overkomen, waarbij ik niet zou willen verge ten, zij, die neergeveld werden om der wille van hun geloof. Vol eerbied en bewondering zijn wij voor uwe onoverwinlijke geestkracht, taaiheidenvolharding in die tijden van vernedering en smaad. Zij deden u de moei lijke omstandigheden waaronder de thuisreis moest worden vol bracht. moedig aanvaarden. Dat vervult ons met vertrouwen, dat gij de toekomst met dezelfde geestkracht tegemoet zult gaan. |N OFFICIEELS KRINGEN in Den Haag verwacht men, dat op het einde van 1916 fietsbanden, schoenen en steenkool even makkelijk te krijgen zullen zijn als nu brood. Meubilair en ander huisraad zal echter nog wel schaars blijven. En thans, gij die eerder van elders en langs anderen weg, het vaderland hebt bereikt, soms na lange omzwerving en moeizamen reis, gij, vrouwen en mannen, die daarginds de verschrikkingen van concentratiekamp en gevan genis hebt doorstaan of wel gij, die in het vaderland door deze hel zijt gegaan, ik weet hoe zwaar gij geleden hebt naar ziel en lichaam en hoe langzaam uw geknakte gezondheid, uw uitge teerd gestel zich weder oprichten en hoe gij meestentijd nog steeds het beeld van al die verschrik kingen in u omdraagt. Maar ik weet ook, hoe gij bovenal, door de diepten van uw geestelijk lij den heen, kunt opklimmen tot n punt, waarop gij u keert naar de toekomst om met nieuwen moed een nieuw leven aan te durven, (Vervolg pag'. 3, 2e kolom) op 5 Jan. 1945 werd door de onder grondsche werkers de Spieghel-School te Amster dam, een der adressen, waar de mannen zich op Duitsch be vel moesten melden, om naar Duitschland getransporteerd te worden, in brand gestoken, waarbij de gegevens van admi nistratie betreffende deze actie verloren gingen. Bij wijze van represaille werden eenige ar restanten uit het Huis van Be waring door de Duitschers voor het schoolgebouw neergescho ten. De school is nog altijd niet gerepareerd. Aan den gevel hangen kransen als een hulde aan de verzetslieden. Om 21 uur zendt Herrijzend Nederland over Hilversum I een radiodebat uit. met de doddstraf als onderwerp. De debatteerenden zijn: mr. dr. F B. Jonker en Jef Last. Jef Last zal een standpunt tegen de doodstraf innemen. De Nederlandsche marine heeft haar besluit bekend gemaakt, om haar bewapening met Fairy „Fire fly" machines uit te- breiden. Dit is de eerste verkoop van Britscho oorlogsvliegtuigen aam een bui- tenlandsche mogendheid De „Firefly" (Vuurvlieg) is een standaard tweezits venkennings- jager van de Britsche marine. Zij is ontworpen voor operaties van een vliegtuigmoederschip af. De vjeugels kunnen opgevouwen worden. Het eerste Britsche vliegtuig, dat boven. Tokio vloog, was een „Vuurvlieg". Zaterdagmorgen heeft op het vliegveld Valkenburg een ernstig vliegongeval plaats gehad, dat aan twee Nederlandsche vliegers het leven heeft gekost. Toen een Nederlandsch Austertoestel kwam landen, werd het ttldens de lan ding door een eveneens landende Spitfire geraakt. De vleugel van dit toestel raakte de Auster ter hoogte v. d. cockpit, met 't nood lottig gevolg, dat de twee inzit tenden, de serg.vllegers Ottes en Zwaai, op slag werden gedood. Z. II. de Paus heeft een Encycliek Quemadmodum uitgegeven, waarin de aan dacht wordt gevraagd voor het lijden van duizenden kinderen, die door den oorlog van alles beroofd zijn. Z. U herinnert aan de belangstelling, die de Katholieke Kerk in den loop der eeuwen zoOwcl geestelijk als materieel voor de kinderen gehad heeft Hij looft 't werk, dat reeds gedaan is, maar de nooden der kinderen zijn zoo groot, dat een intense activi teit ten bate van het kind nu geboden is. TEN ZUIDEN VAN SEMARANG heeft een Dakota-vlicgtuig van de RAF gisterochtend 20.000 pamfletten uitgeworpen boven 'n gebied van 50 vierkante mijlen. Do pamfletten dreigen met vergel dingsmaatregelen voor het beschieten van het vliegveld te Semarang. dat al verscheidene dagen onder Indonesisch yuur ligt. De vredelie vende bevolking wordt aangeraden hun kampongs te verlaten, als er gewapende benden vechten, aangezien „de kampongs blootge steld zullen worden aan bommen en granaten, als zij door benden gebruikt worden als bases voor aanvallen op geallieerde troepen." Daar in verband met de were'.d- marlctpositie van het broodgraan, zoowel als ter besparing op de voor aankoop noodige deviezen, zuinigheid dient te worden be tracht. is besloten de hoedanig heid van ons brood eenigszlns te wijzigen door verhooging van het uitmalingspercentage bij de fa bricage van broodbloem. Het ge volg zal zijn, dat de kleur van het wittebrood enigszins grijs zal worden, zoodat het uiterlijk van ons wittebrood iets minder aan trekkelijk wordt. De voedings waarde vermindert daardoor niet. Deze wijziging der hoedanigheid van het wittebrood voltrekt zich geleidelijk. Opgemerkt zij nog, dat de samenstelling van bruin brood en roggebrood geen verandering ondergaat. Reacties op dr. van Mook's radiorede. De republikeinsche reactie op de radiorede van v. Mook beperkt zich tot deze zin; „De toon was sympathiek, maar wij tasten nog steeds in het duister voor wat be treft de werkelijke plannen, die hij meebrengt." Intusschen hebben de republi keinen de laatste dagen hun boos heid uitgedrukt over de recente verklaringen van dr. van Mook. waarin hij gezegd heeft, dat Sjahrir's groep geen regeering is. Volgens de „Independent", die als regel nogal afbrekend is in haar critiek, zou de macht, of ten minste het initiatief, van de repu blikeinsche autoriteiten niet ge bruikt worden, waar of wanneer deze juist het meest gebruikt zou kunnen worden Terwijl Batavia een steeds meer verwaarloosd aanzien krijgt, wordt er niet de geringste poging gedaan om de trams weer te laten rijden, die 'n maand geleden van de straat zijn verdwenen. Het bedelen op straat heeft ongekende afmetingen aan genomen. In de oude stad ls on mogelijk een restaurant te ver laten, zonder dat een aantal kin deren do etensresten van de bor den haalt, soms doen ook ouderen hieraan mee. Even slecht schijnt de controle te zijn op de volksgezondheid. In de straten van de stad ziet men kinderen en armen in grooter ge tale dan ooit tevoren loopen met open zweren en in een toestand, die .onmiddellijke opneming in het ziekenhuis zou eischen. Van Oyen optimistisch. Lt.-generaal L. H. van Oyen heeft mededeeling gedaan van zijn ontslagaanvrage in een in terview dat in de „Melbourne Herald" en de „Sun" is gepubli ceerd. Hij zal enkele maanden in Australië blijven en misschien er zich zelfs vestigen. Met betrek king tot de toestanden op Java, zei hij dat dit eiland zonder Ne derlandsch gezag binnen een jaar weer in denzelfden primitieven staat zöu zijn als 200 jaar gele den. De openbare werken, die de Indonesiërs onder controle had den, waren gedesorganiseerd. Overal waar de Indonesiërs maar een gering gezag hadden, is ge plunderd. De zakenwijk van Ban doeng, een van de mooiste van de wereld, is ontluisterd. De Neder landers waren erin geslaagd der tien bataljons blanke veiligheids troepen op Java te krijgen en nog een aantal wachtten nog slechts om aan land te gaan. Hij was van meening, dat de moei lijkheden spoedig voorbij zouden zijn. zeker binnen een jaar. Sockarno c.s. voelen zich in Batavia niet veilig. Het besluit van Soelcarno en Hatta hun hoofdkwartier in Djok jakarta te vestigen, waar Sjari- foedin wiens taak nu beperkt is tot „minister" van binnenlandsche veiligheid eveneens zijn hoofd kwartier heeft, wordt in Batavia druk besproken. Volgens een re publikeinsche zegsman zijn zij daar „in overeenstemming met den wensch van het Indonesische volk"; terwijl zij volgens Sjahrir vertrokken zijn omdat „Batavia hen onvoldoende veiligheid ver schaft." Niet - Nederlandsche kringen hebben verklaard, dat een afwij zen van de voorstellen, dia door van Mook naar voren zullen wor den gebracht en waarvoor hij den steun van de Britsche regee ring schijnt te hebben de In donesiërs in een kwaad daglicht zou stellen. In het bijzonder zou de Britsche houding jegens hen in dat geval een belangrijke verandering ondergaan. Volgens een mededeeling van Radio-Londen zal in de maand Februari 22.000 ton graan uit Amerika naar ons land worden verscheept. Naar verluidt zullen de oud- Spanjestrijders. die hun Neder landsche nationaliteit hadden ver loren, deze binnen afzienbaren tijd terugkrijgen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad, editie Schagen | 1946 | | pagina 1