NEDERLAND
en de Veiligheidsraad
Tartakower verliest v. Bernstein
RIJKSDAGBRAND
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
Wij houden een voorstel tot verbetering CSS,«»ï52wSnd
Uit alle hoeken
der aarde
in petfo
Euwe wint weer
kroniek
Van Eigen Ert
Salarissen
Rijkspersoneel
Het voorspel van den
WOENSDAG 16 JANUARI 1946
IN HET TWEEDE DEEL
van zijn rede voor de AI-
gemeene Vergadering van de
Vereenigde Volkeren eenige
punten van internationaal
belang besprekend. heettf
prof- Schermerhorn ó.a. be
toogd, dat Europa nooit in
staat zal zijn, tot een orde
lijken stand van zaken terug
te keeren, indien het vraag
stuk der uitgewekenen niet
op bevredigende wijze wordt
geregeld. En dan zullen deze
menschen beschouwd moeten
worden als menscheiijUe we
zens, wier belangen onze
meest sympathieke aandacht
waard ziin. Geen oplossing
langs nauwe nationale lijnen
moet worden nagestreefd het
menschelijk geluk mag niet
aan nationale belangen wor
den opgeofferd.
Na enkele woorden over de
wegneming van handelsbelemme
ringen. het credietvraagstük e.d-
kwam prof. Schermerhorn te
spreken over den Veiligheidsraad.
Nederland had, zoo weet men,
een voorstel ingediend inhou
dende dat de algemecne verga
dering een permanent comité
voor vrede en veiligheid zou in
stellen. niet -met het doel. r>rn
afbreuk te doen aan de bevoegd
heid van den veilighe'asrnad,
maar uitsluitend met het doel om
de best mogelijke samenwerking
te verzekeren tusschen de
jaarlijksche zittingen van dién
raad. In verband met de tegen
stand tegen dit voorstel had Ne
derland het teruggenomen, zich
het recht voorbehoudend, het op
een later en gunstiger moment
weer opnieuw in te dienen- De
Minister-President meende, dat
de Veiligheidsraad 'n delegatie
van bevoegdheid der aleemeene
vergadering is en dat die Raad
dus ten allen tiide verantwoor
ding schuldig is aan de Alge
mene vergadering.
Voorts wees prof. Schermer
horn op een ander punt. dat z. i.
essentieel is voor de goede wer
king v«n den beheerraad en de
uitvoering van het beheerscbao
over bepaalde volkeren n-1. dat
een weg gevond°n wordt, om de*
wen=chen van de beheerde vol
ken V-enbeer te dn°n maken.
De Nederlandsche natie is be.
zield met den wil om de pro
blemen waartegenover zij zich
geniaalst ziet, op te lossen ineen
radicalen, vooruitstrevenden
eindelijke lot van Duitschland,
dat zoo nauw met het lot van
heel Europa is verbonden, zei de
minister, die zich tenslotte als
volgt uitliet óver Indië:
„In zelfs nog sterkere mate
voltrekt zich in Nederlandsch.
Indië een sociale verandering,
waar zij grenst aan sociale om
wenteling. Ook dit vraagstuk
wordt thans aangevat door ons
land in samenwerking met de m p
volken van Indonesië, op radi- d,
cale wijze, waarbij wij geleid
worden door dezelfde moreele
normen, waaraan wij ons zoo
standvastig houden bij den her_-
bouw van ons eigen nationale
leven."
IEDER EEN REEP
«CHOCOLADE
De afd. voorlichting van het
Ministerie van Landbouw, Vis-
scherij en Voedselvoorziening,
deelt mede:
De volgende week zal voor alle
leeftijdsgroepen een tablet Engel-
sche Chocolade op een nader aan
te wijzen bon beschikbaar worden
gesteld.
De tweede ronde van 't schaak,
tournooi te Londen bracht een
nieuwe sensatie: Tartakower's
nederlaag tegen Bernstein. De
laatstgenoemde behandelde de
door Tartakower gekozen dame.
pionopening op rustige wijze en
won weldra een pion. Niettegen
staande de meest verwoede po
gingen van Hastings' overwin
naar, kon deze niet verhinderen,
dat Bernstein geleidelijk terrein
won en ten. slotte in het eindspel
zegevierde.
•VOO LANGZAMERHAND
beginnen de belangrijke con
touren v. d. Vergadering der U.
N.O. nu weer vaak afgekort
als O.V.V. zich af te teeke
nen. De kwestie Indonesië is
..aanhangig gemaakt" wordt
gemeld, maar door wie wordt
er niet bijgezegd. Iran zou van
vlan zijn. de kwestie-Perzië op
de algemeene vergadering ter
sprake te brengen en reeds
heeft de afgevaardiade het
zonder agressiviteit duidelijk
gemaakt, dat zijn land vaar
hulp van de U.N.O. uitziet.
Het diplomatieke brandpunt te
Londen verplaatst zich intus-
schen meer buiten de vergade
ring. Er wordt met zekere
spanning gewacht op de komst
van den Russischen delegatie
leider Visjinskv. die heden
verwacht wordt. De reeds van
voor den oorlog bekende Chi-
neesche diplomaat dr. Welling
ton Koo bepleitte een spoedige
instelling van den Beheersraad
en Denemarken hield een be
toog over de gevaren van den
Duitschen trek in Europa.
Volaens de meenina in de
wandelgangen van het confe
rentiegebouw zou Rusland
nogal verontwaardigd zijn over
deze stap van Iran. Men ver
wacht, dat de vergadering van
den Veiligheidsraad Donderdag
zal beginnen, lntusschen heeft
de Wereldbond van Vakveree-
ningingen categorisch verzocht
vertegenwoordigd te mogen
bracht de Amerikaan een serie i e P^O. De Itali-
offers, welke regelrecht tot winstflansche regeering zond een
leidden i legram, aandringend op zoo
aangekomen, die zullen verblij
ven in 't kindertehuis van Adel-
boden. Binnenkort zal een
inter.Amerikaansche conferentie
over de zich op het westelijk
halfrond bevindende Duitsche
i activa, ten bedrage van naar
schatting 500 millioen dollar, ge
organiseerd worden. Z.H. de
Paus heeft Davis Lewis, alge
meen directeur van de Metro
Goldwyn Mayer Filmmaatschap.
ij en Pilade Levi, directeur van
e Paramount Filmmaatschappij
in particuliere audiëntie ontvan
gen. Gedurende de laatste we.
ken zijn in verschillende steden
van Italië demonstraties gehou
den door werkloozen. De Big
Three hebben de Fransche regee.
ring er van. in kennis gesteld, dat.
de conferentie ter voorbereiding
van de vredesverdragen met de
voormalige bondgenooten van
Duitschland op 1 Mei te Parijs
zal worden geopend. Binnen
enkele dagen zullen 4000 ton
graan, 2000 ton vethoudende pro
ducten en 600 ton medicamenten,
een schenking van Argentinië
aan het Vaticaan, van Buenos
Aires naar Italië worden ver
scheept.
Lupi stond zeer goed tegen
Wood, vermoedelijk gewonnen,
maar in tijdnood liet hij een
steek vallen en verloor. De partij
KoenigNewman eindigde na
wederzijds goed spel, met remise.
De hangpartii Abrahams
Christoffel uit de eerste ronde
werd na hardnekkigen strijd door
den Zwitser gewonnen.
De uitslagen van de tweede i
ronde luiden:
Euwe-Abrahams (Engeland)
10 na 17 zetten. List (Enge
land)—Broadbent (Engeland)
0-1 na 41 zetten: Friedmann
(Tsjecho Slowakije)Golombek
(Engeland) 01; Tartakower
Pomar speelde beter dan gis. (frankrijk)Bernstein (Fi^nk
teren. Hij bracht Stemer's ko. rijk) 0—1 na 49 zetten- JtóSer
mngsaanval tot staan en ging tot staten)—Pomar Vsname)
een tegenactie over. Hij zagi i venr- f*fbpanje)
-daarbij echter een ,',swindl" van J 9« v, cun"
zijn tegenstander over het hoofd eafgebroken Mrtiurst
en werd op den 33sten zet mat-,
Broadbent versloeg List door
sterk positiespel, terwijl ook Go. irSnrhipaB—Wnn^ fï-n»'
geest. Evenals in verschillende lombek goed werk deed door van (0_[ £f 43 z^°°n- winter
andere landen vinden ook in Ne. Friedmann te winnen, nadat hij (Engeland)Devos (België) 1
derland in sociaal opzicht ver. diens aanval onschadelijk had J nfll sT
andermgen plaats, die de natio- gemaakt. 1—Medina (SDa'nie) 1—0 na 8
nale gemeenschap diep beroeren. De overige partijen werden af- Yen- Christoffel (Zwitserland)
De wederopbouw van het land is gebroken. Prins staat een pion ^istotte;l (Avntserland)
met groote kracht aangepakt, voor tegen Fairhurst en zal wel na 30 zetteï?as (iMlgeland)
maar de economische activiteit winnen. In de partij StoneOpo.
censky zijn de kansen vrijwel ge.
zal voor een aanzienlijk deel
moeten -afhangen van het uit-
Millioen dollar voor
Nederland
De weleerw. Heer P. J. M, H,
Mommersteeg, waarnemer voor
Nederland op de Amerikaansche
conferentie voor sociaal werk. die
een kort bezoek aan Curasao
brengt, heeft verklaard, dat de
diverse organisaties in de Veree
nigde Staten in het afgeloopen
jaar een bedrag van een millioen
dollar hadden uitgegeven voor
hulpverleening aan Nederland. Hij
voegde hier nog aan toe, dat hoe
wel Nederland zwaar heeft gele
den en de toestanden nog zeer
verward zijn, de Nederlandsche
geest ongebroken is gebleven. Hij
prees de hulp, welke door Neder
land uit Curagao is ontvangen.
RADIO-PROGRAMMA
DONDERDAG 17 JANUARI
HILVERSUM I:
12.00 Orkest van Ted Powder; 12.30
Hoe Nederland den vrede wint; 12.35
Gramofoonmuziek; 14.00 Wereldpro
gramma; 15.00 Voor de vrpuw; 15.15
Beroemde orkesten (g'r.); 16.00 Gods
dienstig halfuurtje; 16.30 Yvonne
Dellow. sopraan en Cor v. Boven
piano; 16.45 Voor de kleuters; 17.00
Radio-jeugdkrant; 19.30 Dolf v. d.
Linden en zijn Métropole orkest;
20.00 Nederland herrijst; 20 15 Con
certgebouworkest. Tijdens de pauze
van 21.Ï021.30 Cultureele agenda
door J. W. Acda; 22.15 Mensch en
Maatschappij.
HILVERSUM II:
19.00 Sini van den Brom, piano;
19.30 Voor de Ned. Strijdkrachten.
20.00 Gevarieerd concert; 21.00 Oe
Regeeringsvoorlichtingsdlenst ant
woordt; 21.15 Eddy Walls 6peelt; 21.45
Avondwijdlng.®
lijk. De hangpartij Golombek
List uit de eerste ronde werd ten
gunste van laatstgenoemde be
slist.
In groep B won Euwe tegep
Abrahams in 17 zetten, nadat
deze laatste een incorrect stuk
offer had gebracht en bovendien
de sterkste voortzetting had ver
zuimd
Thomas was evenmin gelukkig
met zijn stukoffer tegen Christof
fel. De Zwitsersche kampioen
won zonder moeite.
Devos bracht tegen Winter een
overmoedig kwaliteitsoffer en de
gevolgen bleven niet uit.
Denker en Medina speelden 'n
opwindende partij. In tijdnood
QE VOLENDAMSCHE too-
neelgroep is van plan om
onder leiding van J. Steur een
tournee te makenwaarvan de
opbrengst ten goede komt aan
de Hulpactie voor Indië.
Gisteren is een convooi, be
staande uit zes vrachtwagens,
geladen met ongeveer 50 ton
cacaoboter en 5 ton vlas naar
Tsjecho-Slowakije vertrokken,
in verband met de handels
overeenkomst tusschen ons
land en Tsjecho-Slowakije.
De gouden medaille van de
Royal astronomical society te
Londen is dit jaar toegekend
aan Prof. Dr. J. H. Oort, den
Directeur van de Leidsche ster
renwacht.
Dr. EUWE
spoedig mogelijke toelating van
Italië tot de internationale ge
meenschap. Overigens hebtèn
de Groote Drie geantwoord op
de Fransche nota inzake de be
sluiten van Moskou, men 'ver
wacht, dat de Franschen be
vredigd zullen zijn. En tenslot
te was er in Londen gisteren
avond weer een groot diner ter
eere van tweehonderd diplo
maten, aangeboden door de
Engelsche Regeering.
Voorloopige maatregelen
ter verbetering
Een koninklijk besluit van 15
Januari 1946 bevat de voorloo
pige maatregelen ter verbetering
van de financieele positie van
burgerlijk rijkspersoneel ën on
derwijzend personeel.
Het besluit geeft een samen
vatting van de reeds vroeger en
thans genomen maatregelen tot
verbetering. De verbeterings
maatregelen bestaan uit:
1. een vaste verhooging van
KJ AAR UIT NEURENBERG aan de „Daily WorkelP' wordt geseind,
werpt een brief van Kruse, lid van de lijfwacht van den S.A.-
leider Roehm aan president Hindenburg (de brief is nu in banden
van de geallieerde autoriteiten), een geheel nieuw licht op den brand
van het Rijksdaggebouw in 1933, gezien door den bril van één der
ex-nazisamenzweerders. Het plan tot de brandstichting werd op
touw gezet door de nazi's om zich een excuus te verschaffen voor de
gigantische terreur tegen de werkende klasse en de democratische
machten vóór de Maart-,,verkiezingen", die tenslotte Hitier aan het
bewind brachten-
De schrijver van den brief was
op het oogenblik, dat hij dezen
opstelde, de eenige overlevende
van de brandstichters. De Gesta
po zat hem toen (enkele dagen
na het nazi-bloedbad on 30 Juni
1934) op de hielen- Officieren van
de Intelligénce Service hebben
tot nog toe geen spoor van hem
kunnen vinden; men neemt aan,
dat hij is omgekomen.
De brandstichting wgr<f gepleegd
door twee groepen van 5, onder
leiding van Heines en Ernst. Vijf
verdwenen op mysterieuze wijze
vóór den nacht van den 30en
Juni. Hitier en Goebbels ver
moordden- Heines en Roehm in
hun slaapkamer, zoogenaamd we
gens homosexueel vergrijn: vol
gens Kruse werd Eoehm doodge
schoten bp grond van zijn dreige
ment. de feiten van den brand te
zullen publiceeren. Roehm had
al- een belangrijk aandeel in de
uitvoering van het nlan. Nadat
iiij zich ervan had verzekerd, dat
v. d- Lubbe. met een valsch be- distische verklaring van het ge
wijs van lidmaatschap der com- 'beuren te gelooven.
munistische partij in zijn zak. in
het gebouw was achtergebleven,
en „in de voorvertrekken rond
sprong met toortsen, die hem wa
ren geseven", gaf hij bevel voor
het inbrandsteken van de stroo-
ken celluloid, die de medeplich
tigen tot aan den ingang hadden
uitgerold en waarvan het vuur
zich mededeelde aan de zakken
van cellophaara, die explosieve
stoffen bevatten.
Hoe v. d. Lubbe gepaaid
werd.
Roehm had v- d. Lubbe tot me
dewerking weten te verleiden
door de belofte hem na een paar
maanden gevangenisstraf met
veel geld naar Amerika te zuï'eni
zenden. Goering en Goeboels zou
den op deze samenzwering héb
ben aangedrongen, omda» het de
opvatting, vooral van Goebbels.
was. dat de stemming bij de ver
kiezingen belangrijk - beïnvloed
zou worden, indien men het volk
er toe kon brengen de propagan-
15 pet. en een tijdelijke verhoo
ging van 5 pet. van de salarissen,
zoogls die op 10 Mei 1940 luidden
2. een tijdelijke verhooging
voor de lager bezoldigden van
5 pet. van de salarissen, zooals
die op 10 Mei 1940 luidden;
3. vermindering van de mini
mum kindertoelage van 200 per
jaar, per kind, tot f 150 per jaar,
per kind.
Tegenover de onder 1 t.m. 3
omschreven maatregelen, die
reeds van 1 Jan., resp. 1 Mei '45
in werking zijn. staat, dat voor
pers. die daaronder vallen, niet
meer gelden de tijdens de bezet,
ting genomen maatregelen tot
verbetering der financieele posi
tie, te weten; intrekking van de
5 pet. korting 1936, zoomede de
salarisverhoogingen van 6 pet. en
10 pet. voor het lager bezoldigd
rijkspersoneel.
Als nieuwe maatregelen worden
thans met ingang van 1 September
1945 voor meerderjarigen twee toe
lagen .geïntroduceerd; n.l.
4. een -tijdelijke ove'rbruggings-
toelage ten bedrage van 240.— per
jaar voor gehuwden en van 120.
per jaar voor ongehuwden;
5. een garantietoelawe waardoor
bereikt wordt dat het ambtelijk in
komen van gehuwden ten minste
1800 (le -kl. standplaats), 1675
(2e kl. standplaats). of 1550.—
(overige standplaatsen) per jaar be
draagt en voor ongehuwden ten
minste 1400; 1325 of .1250 De
garant'elberoi.diging van de gehuw
den ad 1550 komt neer op een loon
van 62 ets per uur waardoor aan
sluiting' is verkregen bij den zg.
loonvloer, welke op het oogenblik
voor particuliere werknemers geldt.
Tot nog toe bedroeg de gegaran
deerde minimum bezoldiging voor
meerderjarigen 1200 per Jaar;
6. ten slotte is bepaald dat de
vroegere kindertoelage van f 200
per ja-ar per kind, van 1 Februari
1946 af weer onbeperkt zal gelden
voor de kinderen, waarvoor die
kindertoelage voor 1 Mei 1945 werd
genoten. Daartegenover staat af
schaffing van de door den bezetter
geïntroduceerde bepallne', krachtens
welke by eerste huwelijk aan meer
derjarig manneliik personeel toela
ge ineens van 360.— werd gegeven.
Moreele beginselen in de
internationale
betrekkingen
(Vervolg van pag. 1)
Indien dat niet het geval zou
zijn, zouden wij ons gesteld zien
voor de waarlijk Vreeselijtke con
clusie, dat in. de gemeenschap
der volkeren de afschuwelijke
opvatting „recht is, wat nuttig is
voor de staat" haar volledige gel
digheid zou herkrijgen. Hier ligt
het schijnbaar onoplosbare con
flict tusschen deze uitersten vorm
van nationaal egoïsme aan den
eenen kant, en aan den anderen
kant het feit, dat het van elk land
te veel gevraagd zou zijn volledig
afstand te doen van zijn eigen be
langen en van de verantwoorde
lijkheden, die uit die belangen
voorvloeien. Als de moreele nor
men, waarover ik sprak, geen
geldigheid in het internationale
„leven krijgen, zullen de conse
quenties van het alleen op eigen
belangen letten gelijk staan met
de toepassing van den verfoeilij
ken Duitschen regel, dien ik zoo
juist genoemd heb. In dat geval
kan geen handvest, hoe goed ook
opgesteld, van de vereenigde vol
keren een instrument maken, dat
den vrede waarborgt en een nieu
we toekomst voor de menschheid
opent- In geval van zulk een mis
lukking is er geen andere moge
lijkheid dan een regelrechte over-
heersching door een of meer mo
gendheden of een hachelijk en
ouderwetsch systeem van machts
evenwicht, want dan is er zelfs
geen reëele kans op een supra-
natoinaal gezag, een systeem, dat
verder gaat dan het stelsel, door
de Vereen. Volkeren geschapen.
Het 'geheim van de explosieve
vrijmaking van atoomenergie is
op het oog-enblik slechts aan en
kele mogendheden bekend, maar
het is zeker dat binnen korten
tijd vele andere mogendheden,
ook kleine, dezelfde en misschien
nog erger mogelijkheden zullen
bezitten. Misschien kan deze
overtuiging, die vrees baart, lei
den tot Internationale samenwer
king, maar vrees alleen zal niet
voldoerfüe zijn- Het zal noodzake
lijk zijn' steeds weer te herhalen
■en te blijven herhalen, dat wij
op den verkeerden weg zijn. Dat
wij in een critiek stadium van de
evolutie der menschheid zijn ge
komen, endat er maar weinig
tijd over is om onze "politiek te
doen steunen op den hechten
grondslag van. de moreele begin
selen. die leven in het hart van
elk normaal menschelijk wezen,
wat ook Zijn of haar geloof, is.
Alleen op deze'wijze zullen wij det.
problemen die een gevolg zijn van
de ontdekking der vrijmaking van
atoomenergie meester kunnen
worden. En in dezen geest zal
Nederland deze organisatie in al
haar werkzaamheden steunen.