De Alkmadrsche Kaasmarkt
kan monsterkoffer worden
Nederland's uitplundering
voor het wereldtribunaal
Nieuw Noordhollondsch Dagblod
Alkmaar: let op uw saeck
m
(2aalsle nieuws
DINSDAG 22 JANUARI 1946
l/AAS! Wie dit tooverwoord voor Alkmaar rn de mond, neemt
moet daar onherroepelijk de markt aan verbinden. Dan
doemen er taiereelen op uit ouden glorietijd. Bolronde en plat
geslagen, eigele kazen, die huizenhoog lagen opgestapeld en
waar tusschendoor elke week opnieuw vertegenwoordigers van
allerlei nationaliteiten liepen te likkebaarden.
Kaas en kaasmarkt. Twee niet te scheiden begrippen, die vcor
onze stad zoo niet een kwestie van leven of dood, dan toch het
zout des levens zijn.
Maar zoo zullen velen zich afvragen waarom oude koeien
uit den sloot gehaald, waarri. die pijnlijke kwestie opnieuw op
gehaald en weer gehamerd op 'n reeds murw geslagen aambeeld?
Daar is alle reden voor!
Wij staan aan het begin van
een nieuw jaar. En wanneer men
de hardnekkige geruch.en mag ge-
looven, zal de kaas in den loop
van dit jaar wel niet vrijkomen,
doch in ieder geval in veel rui
mere mate worden aangevoerd èn
voor het binnenland èn voor den
export, die ons deviezen in het
laadje moet brengen.
Daarom zal 1946 voor Alk
maar in dit opzicht een beslis
send jaar worden, Kaasmarkt
of jaarbeurs, gele stapels of
monsterkoffers; Waaffplein
tintelend van kleurig leven of
dood stuk grond waar kinde
ren spelen!
Oude koeien! Het is waaT.
ook voor den oorlog bestond
reeds dit probleem, vocht de
kaasmarkt haar zwaren strijd
op leven en dood en wanneet
de „Stichting tot behoud van
de kaasmarkt" niet zoo erg
actief was geweest, zou moge
lijk het Waagplein al 'n kerk
hof van sehoone herinneringeu
zijn. uit beter tijden.
Kleine producenten opgeslokt
door grootbedrijven?
Er staan voor Alkmaar, voor ge
heel Noordholland en vooral
uit toeristisch oogpunt voor ge
heel het land. hooge belangen op
het spel.
Teveel is er reeds getamboe
reerd over voor en nadeelen van
markt en beurs, om dit weer eens
op te rakelen. Er zijn inderdaad
gegronde beweegredenen die plei
ten vóór een beurs en tegen de
markt, maar er zijn evengoed mo
tieven voor de markt en tegen de
beurs. Er zijn voorstanders van
het monsterkoffertje der beurs,
maar óók van de berrie der mark!.
Vooral grootproducenten scharen
zich bij de eerste groep; kleine fa
brieken en zelfkazende boeren,
bij de tweede.
Misschien heeft de eerste groep,
van haar standpunt gezien, gelijk.
KAASMARKT enz.
Het kan bezwaarlijk zijn voot
grootprocTueenten Inm groote nartrjen
aan de markt te brengen. Mogelijk
ook is het gelijk aan de tweede groep
Er is een tendenz, zooals na den
eersten wereldoorlog. vele kleine
zuivelfabrieken te doen opslokken
cJoot de machtigere zusters Is dit
vermoeden juist, dan zal de stem der
laatsten steeds zwaarder gaan wegen
in den strijd: beursmarkt.
Een compromis mogelijk?
Moet men. zoo kan men zich af
vragen, door dik en dun. ten koste
van alles, zelfs van het algemeen be
lang de kaasmarkt behouden?
"Neen. natuurlijk niet! Maar een
open vraag is of de kaasmarkt nood
zakelijkerwijs moet verdwijnen?
Is een compromis mogelijk tus-
srhen markt en beurs, of zün er
wellicht nog andeTe wegen?
Er zijn er, die met Alkmaar
denzelfden wee op willen als in
Purmerend. Dus naast de beurs,
een kleine onbeduidende markt
voor zelfkazende boeren. Wii ge-
looven niet. dat zooiets wensrbe-
liik zou ziin voor onze stad. Eer
der meenen wij dat di+ bet beein
van bet einde zon ziin: d*» plech
tigheid vóór de begrafenis.
Immers, het aantal zelfkazende
hoeren in onze omgeving is klein
zeer klein en zelfs dit handje vol
kwijnt.
Maar wat dan wel?
Er is maar helang: hef alge
meen belang. Dit eischt het behoud
der markt. Uit een oogpunt van
„GRENSCELDEN"
Terugbetaling aan
repatrieerenden
De Directeur van het Geweste
lijk Arbeidsbureau te Alkmaar
maakt bekend, dat belangheb
benden de aanvrage om uitbeta
ling der ingeleverde grensgelden
uitsluitend schriftelijk kunnen in
dienen. De aanvrage dient te
worden gericht, tot den Directeur
van het Gewestelijk Arbeidsbu
reau of het bijkantoor, waaronder
de gemeente ressorteert, waarin
de aanvrager woont. De kantoren
zijn gevestigd te Alkmaar, Den
Burg, Edam. Enkhuizen, Den
Helder. Hippolytushoef. Hoorn,
Medemblik, Purmerend en Scha-
Ken.
vreemdelingenverkeer, van reclame
voor ons kostelijke Hollandsche pro
duct. van kwaliteitsniveau enz.
Het Is kort dag. Wanneer nu niet
de handen ineen worden geslagen,
zal het straks te laat zijn.
Er moet een oplossing gevonden
worden, die alle partijen bevredigt
ende oplossing schijnt te dagen
Er gaan hier en daar stemmen op,
die in die richting' wijzen.
Zouden, wanneer eerlang de kaas
productie weer op redelijk peil zal
zijn, fabrikanten hun product in den
vorm van monsterpartijen niet naar
de markt kunnen sturen? Tezamen
m t de heeïe partijen der zelfkazen
de boeren, zou dan ongetwijfeld een
heel behoorlijke markt te organisee-
ren zijn, die beide partijen tegemoet
komt, terwij] Alkmaar haar winst
gevende traditie behoudt.
Mogelijk is dit een vingerwijzing-
om te voorkomen dat onze stad haar
markt, v^er roem jarenlang tot in
alle uithoeken der wereld is uitge
dragen. zou verliezen Dat zou een
ramn zijn.
Alkmaar, let op Uw saeck! P. S.
DEN HELDER
HARMONIEKAPEL
„WINXUBST"
Op 12 en 13 Februari a.s. geeft
de Harmoniekapel „Winnubst'V
onder leiding van den heer H. B
Schenkels, een concert voor haar
donateurs en begunstigers. Daar
alle adressen van de donateurs
niet bekend zijn door de vele
verhuizingen, is het niet moge
lijk geweest al haar oude dona
teurs aan te schrijven. Zij, die dit
concert wenschen bij te wonen,
worden vriendelijk verzocht zich
op te geven vóór 30 Januari a.s
bij een der leden van de Harmo
niekapel „Winnubst" of bij het
bestuur: C. C. Mahieu, Kruger.
straat; A. Heijblok, Gravenstraat
65; C. C. Biegslraaten, Bassin
gracht 8 en J. J. Planken. Hector
Treubstraat 34.
ORGELCONCERT
Morgenavond geeft Feike Asma
een orgelconcert In de Nieuwe
Kerk aan de Weststraat.
De organist is ook voor Den
Helder geen onbekende. Hoe-
velen hebben hem niet in vroe
ger dagen als organist bij de
diensten kunnen beluisteren.
Het zal dan ook een avond zijn
van schoonheid en klankenrijk
dom.
GEEN TABAK. DAN MAAR
KRAKEN
Zoo ongeveer zullen de sigreu.
fen wel gedacht hebben, die in
een perceel aan den^Jan Ver-
failleweg een kijkj'e gingen ne
men, toen de familie van huis
was. Het keukenraam werd inge
slagen en op die manier werd
toegang verschaft. Het aanwezige
rookgerei verdween, maar., ook
de eerlijkheid van de personen,
die het weghaalden,
WEG SCHUTTING!
Kon het een winter terug ge
beuren. dat er 's morgens een
paar boomen voor je deur ver
dwenen waren, nu kunnen er
ook wel eens rare ontdekkingen
worden gedaan. Stel u voor hoe
u zou kijken als b.v. uw schut
ting plotseling was verdwenen
en uw houten hok, waar u wat
in wil stoppen. Zooiets dergelijks
gebeurde er in de Hoogstraat.
Schutting, hok en dader vanzelf
spoorloos.
LASTIGE BEZOEKER
Dat het niet altijd meevalt om
te wachten en dat het ook dik
wijls een teleurstelling is, wan
neer steeds maar iets bij den
distributiedienst moet worden
geweigerd, is iedereen bekend.
Maar daarom gaat het niet op,
om dan maar wat ruzie te ma
ken, zooals die bezoeker dezer
dagen, die op verzoek van den
directeur door de politie werd
verwijderd. Beleefdheid is een
sehoone, maar moeilijke deugd.
AVONTUREN VAN HR. MS.
TORPEDOBOOTJAGER
„KORTENAER"
In aansluiting op kortelings in
de Nederlandsche pers versche
nen berichten over operaties van
Hr. Ms. torpedobootjager „Korte,
naer". meldt de marine voorlich
tingsdienst, d.d. 27 December j.l.
uit Ba'avia, dat het schip op 18
December j.l. in een tweede actie
werd betrokken. Onder comman
do van luitenant ter zee le klasse
J. Kempees was Hr. Ms. „Kor-
tenaer" op onderzoek naar de
gebeurtenissen in een dorp bij
den vuurtoren van Ajer Lan-
tjoer. waar volgens meldingen
piraten gevangenen zouden vast
houden.
Gewapende troepen aan wal
maakten het de landingsdivisie
onmogelijk verder te gaan en
waarschuwingen door luidspre
kers mochten niet baten.
Na een derde waarschuwing
opende de „Kortenaer" het
vuAr met machinegeweren, dat
de gewapende benden verspreid
de. Toen kon de landingstroep
oprukken en vond zes doode ter
roristen en groote hoeveelheden
lichte wapens en munitie. Ook
ontdekte men een gewonden
Chinees, die door de terroristen
gevangen gehouden werd. Hij
was op zee overvallen door een
motorboot van 30 ton. welke een
roodwitte vlag voerde. Zijn
scheepje, zoowel als de lading,
werd gestolen. De lading vond
men niet meer terug, doch het
scheepje werd ontdekt. De Chi
nees werd aan boord genomen
en naar het hosphaal in Tand
jong Penang gebracht De motor
boot werd vernietigd.
Bij Borneo onderzocht de
„Kortenaar" drie groote zeil.
prauwen, waarvan de passagiers
voorzien moesten worden van
voedsel en medicijnen
TEXEL
BURGERLIJKE STAND
Geboren; Petronella Theresia,
d. v Pieter Bakker en Annaatje
Verberne; Willem, z.v. Arie Moor
en Trijntje N. Bruin.
Ondertrouwd; Cornells Slik en
Anna M. J. Tuinman.
Overleden: Hendrik C. J. Maas,
16 d., z. v. H. J. Maas en M. O.
L. Daems; Johannes Antonius
Witte. 5 j., z. v. J. Witte en J. G
van Sambeek: Lubbertus Corne
lls Haarsma, 19 j.; Christina Mar
tha Dalmeijer, 36 j
Gevonden voorwerpen; want,
combinatietang, sleutel, .broche,
tasch met •inhoud, bankbiljetten,
kunstmest
ANNA PAULOWNA
OPENING BESTAANDE ZAAK
Het van ouds bekende Café.
Restaurant ,,De Vlas. en Koren,
beurs" alhier is van eigenaar ver.
anderd. Het is thans overgegaan
aan den heer A. Buisman van
Oudesluls. Zaterdagavond heefl
de nieuwe eigenaar het officieel
in gebruik genomen. Vele genoo.
digden en ook vele belangstellen
den woonden de opening bij. De
zaal was geheel gevuld Men had,
ondanks de bloemenschaarschte,
toch nog beslag weten te leggen
op vele mooie bloemen en er wa
ren ook nog een paar prachtige
bloemenmanden bij. De zaal was
dan ook heel gezéllig ingericht
en er is dan ook volop door de
aanwezigen genoten. De nieuwe
caféhouder heeft zich hierbij
lang niet onbetuigd gelaten en
dit viel natuurlijk bij iedereen
in goede aarde. In de toekomst is
hij van plan om volop restaurant
van zijn zaak te maken en ook
gelegenheid te geven voor par.
tiien en diners. Gezien de gun
stige ligging van het café, dicht
bij station en bus. twijfelen wij
er niet aan of deze zaak zal met
dezen eigenaar een goede toe
komst tegemoet gaan.
WINKEL
FIETS VERGETEN
Op het gemeentehuis is een
fiets blijven staan! Verloren: een
vulpen.
ZWEMMEND REDDEN
Deze week gaf de Reddingsbri
gade, onder behoorlijke belang
stelling van een meerendeels jeug
dig publiek, een filmavond bij den
heer Laan. De avond werd ge
opend door den heer .G. Nobel De
heer J. H. Schmidt uit Haarlem
propagandist van den Ned. Bond
tot het Redden van Drenkelingen
en .van den Kon. Ned. Zwembond.
vertoonde na een vlotte inleiding
eenige films. Het gebodene was
van een zeer goed gehalte en kan
ten volle aan het doel „Ieder
zwemmer redder", dat de Ned
Bond tot het Redden van Drenke
lingen zich stelt, beantwoorden.
FELLE CRITIEK
Sovjetpers over
Indonesische kwestie
Gedurende de afgeloopen we
ken hebben Sowj et-bladen felle
critiek uitgeoefend op de Neder
landsche en Britsche politiek in
Ned. Indië, aldus de diplomatieke
correspondent van de „Times".
Zij lieten de vooruitstrevende
hervormingsplannen, die de Ned.
regeering op politiek en sociaal
gebied voor het Indonesische
volk heeft ontwikkeld, onbespro
ken, doch betoogden, „dat de
door het Handvest der Vereenig.
de Volken erkende rechten aan
het Indonesische volk werden
onthouden.
HIMMLER OVER
MUSSERT!!
Documenten, die thans te Neu
renberg, geopend worden, beves
tigen de algemeene opvatting,
dat de heeren in Duitschland de
capaciteiten van hun handlanger
Mussert in Nederland niet hoog
aansloegen.
Nadat hem eerst een bezoek
aan een opleidingskamp van de
Nederlansche S.S. te Graz in
Oostenrijk was geweigerd, gaf
men hem evenmin toestemming
voor een bezoek aan het Neder-
landsch legioen bij Leningrad.
Dit verbod ging van Himmler
uit, die ronduit aan Seyss Inquart
verklaarde, toen deze om ophel
dering vroeg, dat hij eerst de ga
rantie moest hebben, dat de heer
Mussert als leider der N.S.B.
geestelijk even ver zou zijn als
zijn laatste recruut.
Sir Archibald gaat' in
versneld tempo
Hoewel in de officieele Britsche
verklaring gezegd werd, dat de
Engelsche gezant uit Moskou. Sir
Archibald Clark Kerr, eind Fe
bruari in Batavia zpu komen
wordt thans uit Londen gemeld,
dat Sir Archibald reeds op 30 Ja
nuari te Batavia verwacht wordt.
Wellicht houdt dit verband met
een ander bericht uit Batavia dat
men daar „in sommige kringen"
gelooft, dat de reis van Clark
Kerr wel 'ns verklaard zou kun
nen worden .door den loop der
gebeurtenissen" als gevolg van de
motie-van Poll.
Te Batavia is een nood-zieken
huis geopend. Een nieuw ..Mar-
grief'-ziekenhuis zal binnenkort
geopend worden.
Rubberlaarzen
Met ingang van 20 Jan. kun
nen wederom op plaatselijk na
der te bepalen tijdstippen aan
vragen voor rubberlaarzen wor
den ingediend bij de distributie
diensten voor bepaalde groepen
arbeiders. Bepaalde bedrijven
kunnen ten behoeve van hun
arbeiders collectief aanvragen
doen.
De nieuwe Socialistische Inter
nationale wordt door de Italiaan-
sche en Britsche socialistische
leiders voorbereid. De commu
nisten in Griekenland roepen op
tot een algemeene staking.
dr.
De toestand van
Mook verbeterd
van
Officieel wordt medegedeeld,
dat de toestand van Dr v. Mook
aanmerkelijk is verbeterd. Zoo
mogelijk zal hij Woensdag de
reis naar Batavia voortzetten.
Zes nieuwe tin
baggermolens
Op de scheespwerf van J. en K.
Smit te Kinderdijk heeft de
„eerste kiellegging" plaats gehad
van een serie van zes emmer,
baggers, bestemd voor Indië.
Dat de Nederlandsche scheeps.
werven weer in staat zijn. om
deze groote order uit te voeren,
is een bewijs, hoe ver de weder
opbouw in Nederland reeds ge
vorderd is en hoe krachtig de
wederopbouw van de tinbedrij.
ven in ons Indië wordt aange
pakt.'
Bevroren kabeljauw
Dezer dagen wordt in Rotter,
dam verwacht een lading van
ongeveer 1500 ton bevroren ka
beljauw uit Canada. Ze is bon.
loos verkrijgbaar, gefileerd en
gesneden en vormt een welkome
aanvulling op het vleeschrant-
soen.
KLOMPEN
Er is uitbreiding gegeven aan
de groepen bedrijven, waarvan de
arbeiders in aanmerking komen
voor klompen. De distributiedien
sten maken t.z.t. nadere gegevens
bekend.
Bezwaren tegen jongere
kiezers
„Zeer vele leden" hadden vol
gens het Voorloopig Verslag van
de Tweede Kamer inzake de kies-
wetwijziging enz., bezwaar tegen
het houden van de Kamer- en
Statenverkiezing op denzelfden
dag. Vele leden bestreden de ar
gumentatie van de Regeering be
treffende het verlagen van den
kiesgerechtigden leeftijd. De Re
geering zei steeds, dat ons volk
nog niet rijp was voor de verkie
zingen en nu.wil ze ineens
politieke medezeggenschap geven
aan jongere burgers, die tot nog
toe een behoorlijke politieke ont
wikkeling hebben moeten missen.
Aldus het V.V. Er zit wel wat in.
Maar wij zouden toch maar lie
ver niet zoo zwaartillend willen
zijn. Laat ons het verkiezingspa-
radijs maar wiid open zetten voor
jong-Nederland!
WIJ WETEN HET: uitgeplun.
derd is ons land door de
Duitsche bezetters, Het materiaal
dat Baron van Tuyll voor het
Neurenbergsche wereldtribunaal
heeft verzameld, is Maandag in
de uiteenzettingen van den Fran.
schen aanklager ter sprake geko
men. Van onze rijkdommen bleef
niets over, onze bevolking, „de
best-gevoede van Europa", werd
aan den hongerdood prijs gege
ven, onze goudvoorraden ver
dwenen, de verwoestingen waren
enorm wij waren, zegt het rap
port, „een land, dat vrijwel ge
heel geruïneerd was door de
plundering van den bezëtter".
Nogmaals zijn rapporten van
Seyss Inquart ter tafel gebracht,
die de ware bedoeling van dezen
opper-verrader in het licht stel
den. Het bedrag der collectieve
boeten, aan gemeenten opgelegd,
moest tot een waarde van 18
millioen ter beschikking gesteld
worden voor nazi.propaganda.
Het totaal der aan Nederland op
gelegde financieele lasten be
draagt 22 milliard!
Sedert Maart 1943 bezat Ntoer-
land volgens een brief van Rost
van Tonningen geen goud meer.
(Behalve dan de behoorlijke voor
raad, die onze regeering bijtijds
in veiligheid gebracht, had!} De
Duitschers hebben zich ook door
middel van den door hen zoo
huichelachtig ge wraakten zwar
ten handel enorm verrijkt De
zoogen. „regelmatige inschakeling"
van Nederlandsche industiice.e
waarden in Duitschland bracht net
Rijk der Nazidemonen mina'.ens
8Ö0 millioen baton! In Jan. 1944
steeg de waarde van weggevoerde
machines alleen tot over de 7U0
millioen. De Duitsche rooi op
agrarisch gebied werd gescha- cp
300 millioen. En dan nog de roof
van transportmiddelen, (de soo <r-
weaenll enz.
De Fransche aanklager besloot:
De vermindering van het natio
nale vermogen is zoodanig dat de
productiekracht vele jaren ver
minderd zal blijven. Niet te her
stellen schade is evenwel toege
bracht aan de volksgezondheid.
Hij stelde Seyss verantwoordelijk
voor den hongersnood in den
laatsten oorlogswinter in Holland;
zijn maatregel om voedseltrans-
port uit Friesland naar Holland
te verbieden kwalificeerde hij als
de uiting van haat tegen het volk.
Hij wees er uitdrukkelijk op dat
geen enkel militair belang deze
njaatregel kon rechtvaardigen.
„Den eersten December werd
deze onmenschelijke maatregel
opgeheven maar toen was het te
laat en de hongersnood was reeds
algemeen" zoo zeide spreker. Hij
verwees naar de hooge sterfte
cijfers der Hollandsche steden en
zeide dat deze situatie onherstel
bare gevolgen voor de toekomst
van het volk moet hebben.