NLeuuu
Onder voogdij van de U.N.O.?
R.V.D. ONDER HET MES
Voor Den Helder, Schagen en omgeving
Bureaux:
Vreemde uitlating van Sir Archibald
over Indonesië
De moord op
Dollfuss
Repatrieerenden
Er wordt geen goed woord over gezegd...
SchermerhornObjec
tiviteit is een fictie; de
Regeering zal het ini
tiatief in de voorlich
ting blijven hanteeren
Directeur-generaal
voedselvoorziening
Dood van drie menschen
op haar geweten
VIER MENSCHEN
VERDRONKEN
Auto reed te water
Keizer, Buyen en
Langedijk vertrokken
Een traditie
Zijn mond voorbij
gepraat?
Massa- jubileum
Hoofdredacteur: H. N.
Smits; rayon-redacteur
P. Sigon.
Abonnementsprijs 3.40
per kwartaal; 1.20 per
maand, inclusief incasso
kosten.
Prijs der advertenties:
11 ct. per m.m. regel,
40 m.m. breed; in tekst
22 ct. per mm. regel, 50
m.m. breed. Contract op
aanvraag.
Noordhollandsch Daqblad
n Buiten God U
nergens veilig
Vondel
VRIJDAG 1 FEBRUARI 1946
41e JAARGANG - NUMMER 10846
ALKMAARLangstraat
42A tel. 4330 (K 1200)
HOORN: Draafsingel 59,
tel. 4712 (K 2290)
DEN HELDER: Loods,
gracht 69, tel. 2383 K2230
SCHAGEN: Molenstraat
52, tel. 459 (K2240).
Bankrelatie:
Noorderbank
Volgens een bercht uit Sin
gapore zou Sir Archibald
Clark Kerr verklaard heb
ben, dat de mogelijkheid groot
is, dat „Indonesië" onder
trusteeship van de U.N.O. ge
steld zal worden. Hij zou er
echter nadrukkelijk bijge
voegd hebben, dat deze ver
klaring uitsluitend berustte
op zekere persoonlijke waar
nemingen en dat men er geen
advies in moest zien.
Deze verklaring van Sir
Archibald werd afgelegd
op een persconferentie, waarin
deze Britsche speciale gezant
zeide, dat hij niets van belang
kon zeggen. Dit lijkt ons echter
nogal van belang en verontrus
tend. In dit geval voelen wij meer
voor het standpunt van het offi-
cieele orgaan der Indonesische
„republiek" dat zegt, dat wij be
ter doen, onszelf een rem op te
leggen, nu de besprekingen tus-
schen Nederlanders en Indone
siërs beginnen, en ons moeten
onthouden van propaganda, com
mentaren en adviezen! In plaats
van zulk een standpunt in te r.e-
men. doet een offic ee'e vertegen
woordiger van net Britsche Rijk
nog voor hij eenige stap van zijn
eigenlijke zending heeft ^gedaan,
een uitlating, die alleen maar on
rust kan wekken. Imrhers, van
beheerschap van een gebied dat
onder de souvereine rechtsmacht
van een souvereinen staat valt,
kan geen sprake zijn. Dat is de
taa# van de Trustee-raad (Be
heersraad) niet en zoowel En
geland als Amerika hebben toch
de souvereiniteit van Nederland
over Indië uitdrukkelijk erkend?
Diplomaten zijn vreemde men-
schen. Zij houden een persconfe
rentie en beginnen met de ver
klaring, dat zij niets van belang
kunnen zeggen, ook al, om niet
in de verleiding te komen, bij ge
brek aan beter iets te suggeree-
ren. dat den journalisten aanlei
ding geeft, er op aan te vallen
als op iets sensationeels. Over de
zending van een eventueele par
lementaire commissie zei Sir Ar
chibald dat hij daarover geen
meening had, want dit was een
Nederlandsche aangelegenheid,
hetgeen nu weer heel verstandig
gezien was van den diplomaat. Hij
is trouwens in het algemeen van
meening, dat de kwestie tusschen
Nederlanders en Indonesiërs een
Nederlandsche aangelegenheid is.
Men zou bijna geneigd zijn te
vragen, waarom deze Engelsch-
man de verre reis naar Batavia
eigenlijk heeft aanvaard
Maar dat is diplomatie. En dat is
een mysterieus vak!
De diplomaat verklaarde ver
der, dat een eventueele overeen,
komst,welke bereikt zou worden,
van toepassing is op geheel Ned.
Indië. De vraag, of zijn missie be.
invloed zou worden door de be.
handeling van de Indische kwes.
tie op de U.N.O., beantwoordde
Sir Clark met te zeggen, dat Be.
vin gezegd had, blij te zijn, dat
de zaak aan de orde zal worden
gesteld. Wat het onder beheer
stellen van Indië onder de U.N.O.
betreft, dit noemde hij „een ern.
stige mogelijkheid". Men vroeg
hem, of hij een dergelijke ont.
wikkeling voorstond, en hij ant
woordde met te zeggen, dat het
een Nederlandsche zaak was.
Het moederland moet in alle om.
standigheden de peet zijn over
zijn dochter of zoon.Wij zou.
den op die beeldspraak nog wel
even willen doorgaan: Nederland
zorgt voor Indië als een moeder
voor haar kind, en er is geen
enkele reden", Nederland uit de
ouderlijke macht te ontzetten!
Men doet dat wel, in gevallen
wanneer een moeder haar kind
verwaarloost, maar niet in een
geval als dit. waar Nederland de
bloedigste offers voor dat kind
gebracht heeft
Sir Archibald, zoo besluit het
bericht, verkeerde in een uitste.
kende stemming. Wij kunnen dit
van Nederland in deze „Neder,
landsche aangelegenheid" niet
zeggen
Intusschen zou Sir Archibald
heden, Vrijdag, om half twee,
van Singapore naar Batavia ver.
trekken.
In de Tweede Kamer zou de
voorzitter hedenmiddag een voor.
stel doen over de samenstelling
van de commissie, bedoeld in de
motie.van Poll, betreffende de
een commissie, door en uit
beide Kamers der Staten.Gene.
raal benoemd!
Winter, een Oostenrijksche
nazi, die deel zou hebben
genomen aan den moord
op den Qostenrijkschen bonds
kanselier Dollfuss, en die
daarvoor de „Bloedorde" van
Hitier ontvangen heeft, is ont
dekt onder Duitsche krijgsge
vangenen in Noorwegen. Win
ter heeft bekend inderdaad
medeplichtig te zijn geweest.
Ongeveer 2.500 evacuees
uit Java en Sumatra zullen
waarschijnlijk repatneeren
afvaardiging naar Ned. Indië van met het troepentransportschip
I H 1 ij A -1 A*VI
.Alcantara", dat de volgende
week uit Singapore vertrekt.
Er IS WEINIG of geen goeds
gezegd over de nieuwe
creaties van de Regeering,
den RegeeringsvOorlichtings-
dienst en den dienst „Oog en
Oor". Tal van sprekers in de
Tweede Kamer hebben cri-
tiek geoefend op deze dien
sten en op hun beleid, toen
deze zaken ter sprake kwa
men bü de behandeling van
het desbetreffende hoofdstuk
der Regeeringsnota. Een mo
tie om deze diensten te sta
ken, zou er met vlag en wim
pel doorgekomen zjjn
Maar zoo is de Kamer nog?
niet. Zij hoort den minis
terpresident, onder wiens de
partement deze diensten res
sorteeren, genoegeljjk aan,
ook als hij, tegen den storm
van critiek, zegt, dat het niet
zoo erg is, als men uit het
debat zou afleiden, al gaf de
minister bij herhaling toe,
dat er fouten zijn gemaakt!
Het hoofdbezwaar van de mees
te sprekers was, dat de R.V.D.
niet alleen voorlichting geeft,
maar ook aan politieke propagan
da doet. Hs is niet objectief. De
R.V.D., zei de heer Kuilenburg,
SDAP, heeft alles gedaan en niets
nagelaten, om met iedereen ruzie
te krijgen; de dienst is de school
meester en criticaster van de
pers, de commissaris van den
R.V.D. treedt voortdurend buiten
zijn bevoegdheid. (Een reden te
meer, om met Regeeringscom-
missarissen voorzichtig te zijn,
excellentie Vos!) De dienst zwijgt,
als hij spreken moet.
Het is uit den booze, voegde
o.a. de heer Schaepman, R*K.,
daaraan toe, dat de Regeerings-
commissaris een politiek persoon
is. Hoe zit het, vroeg deze afge
vaardigde, met al cGe persdien
sten, die verschillende departe
menten hebben, die naast en te
gen elkaar werken? (Uitgebreide
bureaux hebben, een staf van
ambtenaren in stand houden, veel
meer dan noodig schijnt.) En
wat kost dat allemaal?
De indruk bestaat, dat er ten
aanzien van de organisatie der
Overheidsdiensten met geld ge
smeten wordt, zei oud-minister
de Wilde, die den geldelijken kant
van het geval niet eens het be-
lapgrijkste vond, maar bezwaar
had tegen de wijze, waarop door
deze diensten de pers beïnvloed
wordt. Het is onjuist, dat de Re
geering met dit apparaat een rol
wil spelen in den geestelijken op
bouw van ons vaderland. Want
dat kan niet zonder geestelijken
grondslag en die moet de Regee
ring als zoodanig ongemoeid laten.
(Dat is niet heelemaal waar, in
zooverre de heer de Wilde zou
bedoelen, dat de Overheid neu
traal zou moeten zijn
De heer Wendelaar (lib) wees
er nog spciaal op, dat de voor
lichting in het buitenland onvol
doende ls. De heer Teulings, R.K.,
deed de deur dicht, door te be-
toogen, dat de R.V.D. een staats
rechtelijk onding is, die tenden-
sieuze voorlichting geeft
Men zou meenen, dat de minis
terpresident, na al deze critiek,
zou zeggen: wij zullen deze dien
sten zoo spoedig mogelijk liqui
deeren. Maar wie dat gedacht
heeft, kent minister Schermer
horn niet van wie dr. Kortenhorst
eens zeide, dat hij de man is van
de formules, die iedereen bevre
digen
De premier zeide, dat veel cri
tiek zich gericht heeft tegen de
Regeeringscommissaris, hetgeen
juist is en in normale omstandig-
Vervolg pag. 3. 5e kolom i
De twee weken geleden door
ons gemelde benoeming van
ir. J. S. Keyser te Zwolle, tot
plaatsvervangend directeur-
generaal van de Voedselvoor
ziening, met ingang van 1 Fe
bruari 1946, is gisteren door
een A.N.P.-bericht uit Den
Haag bevestigd.
Tegen de 25-jarige kantoor
bediende Geessien Bleeker
uit Delfzijl heeft de advocaat
fiscaal bij de Groninger Ka
mer van het Bijzonder Ge
rechtshof te Leeuwarden de
doodstraf geëischt. Zij had in
in den zomer van 1944 eenige
ondergrondsche werkers ver
raden, waardoor drie van hen
het leven hebben verloren.
Te Rotterdam is een auto met
zes personen, komende uit de
richting Overschie, op de Ael-
brechtskade ii) de Delfthavensche
Schie gereden. Hoewel voorbij
gangers onmiddellijk pogingen in
het werk stelden tot redding
van de inzittenden, mocht het
slechts gelukken twee hunner op
hét droge te brengen. De vier an
dere personen verdronken, na-
meijk de 18jarige mej. D. Cruyser
en haar 23-jarige zuster M. Cruy
ser, de 55jarige A. Watrin en de
25jarige G. Fijneman, allen af
komstig uit Tilburg. De lijken
zijn later geborgen en naar het
ziekenhuis aan den Coolsingel te
Rotterdam overgebracht.
Donderdagmiddag zijn de Ne
derlandsche schaatsenrijders Kei
zer, Buyen en Langendijk om 1
uur van Schiphol per vliegtuig
naar Noorwegen vertrokken, waar
zij op nog nader vast e stellen
data in een aantal wedstrijden
tegen Scandinavische rijders zul
len uitkomen.
In Oslo arriveerde de Russi
sche „Sportdelegatie", welke is
uitgezonden om deel te nemen aan
de Internationale Schaatswedstrij
den te Noorwegen.
EN NOG IETS
MORGEN, 2 Februari, begint
de jaarlijksche novene ter
eere van Onze Lieve Vrouw van
Lourdes. Zij is een traditie in ons
bisdom, sinds mgr. Huibers het
Diocees, onder Hare bijzondere
bescherming, bestuurt: „Sub
Tuum Praesidium". Er is een
buitengewone aanleiding, dit jaar
deze novene met bijzondere vu.
righeid te houden. Niet alleen
om de traditie te handhaven,
maar ook om nog weer eens in
§roote mate een blijk van dank.
aarheid te geven aan God, voor
de groote gunst van de bevrij
ding van oorlogsgeweld en on.
derdrukking en vervolging. En
aan Zijn Heilige Moeder voor
Haar voorspraak en bescherming.
Dankbaarheid is een groote
deugdals ze onderhouden
wordt! En nog meer speciaal
hebben wij God te danken voor
wat Hij ons in de leiding van de
Bisschoppen gegeven heeft, voor.
al voor de zegeningen, welke ons
Bisdom heeft ontvangen door
het zegenrijk bestuur van mgr.
Huibers in de afgeloopen tien
jaar. Laat ons bij de komende
novene.gebeden ook het gewich.
tige werk en de persoon van
den Bisschop gedenken. Heel het
bisdom Haarlem bidt in de ko.
mende negen dagen den rozen
krans voor de intenties, die de
Bisschop heeft aangegeven! God
en Zijne Heilige Moeder ter eere!
HOE STAAT HET MET DE
KOLENVOORZIENING
Zie pagina 3
Blijkens een nader bericht
uit Londen, hedenmorgen ont
vangen, verspreid Associated
Press een officieele verklaring
van Sir Archibald Clark uit
Singapore, datde corres
pondenten hem over de kwestie
van het Trusteeship over In
dië verkeerd hebben begre
pen! Hij heeft heelemaal niet
over Trusteeship gesproken!
Het ging volgens hem over de
vraag, of Indonesië uiteinde
lijk toegelaten zou worden tot
de U.N.O., en daarop heeft
Sir Archibald verklaard, dat
het initiatief daartoe van het
Moederland moest uitgaan.
Het „misverstand" is te wijten
aan de slechte accousstiek
van de zaal!
Wij mogen natuurlijk niet
zeggen, dat Sir Archibald te
rugkrabbelt, maar wij hand
haven wel onze verklaring,
dat diplomaten vreemde men
schen zijn
De klacht van de Oekraïensche
delegatie over de toestand in In
donesië zal waarschijnlijk r.iet
voor het einde van de volgende
week in den Veiligheidsraad ter
sprake komen.
De japansche keizer
heeft den apostolischen ge
delegeerde Paul Marella in audi
ëntie ontvangen.
De Nationale Raad van Vrouwen van Groot-Brittannië hield
te Londen een receptie voor de vrouwelijke gedelegeerden en
adviseurs op de algemeene vergadering der N. Mevrouw
Eleanor Roosevelt was een der eeregasten. Mevrouw Dr. H.
Verwenvertenenwoordigster van het Nederlandsche 'Vrouwen
Comité, spreekt de vergadering toe. In het midden Mevr.
Cowan, Cresidente van de Nationale Vrouwen Raad van Groot-
Brittannië; rechts: Mevr. Roosevelt.
Fotobur. Amsterdam P.
I
Bij de Noord-Zuid-Holl.
Tramwegmaatschappij te
Haarlem zijn, over zes
feestavonden verdeeld, 175
jubilarissen gehuldigd, die
in de afgeloopen jaren een
dienstjubileum hebben ge
vierd!