Nieuw
GROOTSTE WINST IN BELGIE VOOR DE KATHOLIEKEN
Rusland gebruikt z'n veto-recht
Sovjet-spionnage in Canada
Rumor" in Mandsjoerije
g
UIS
IS
Voor Den HelderSchagen en omgeving
Bureaux:
Christelijke Volkspartij wint 19 zetels
Communisten springen van 9 op 23 zetels
MAGER RESULTAAT
VOOR SOCIALISTEN
Liberalen verliezen
16 zetels
PRIMAAT VAN
HONGARIJE
Mochf niet naar Rome
In den Veiligheidsraad
Prinselijk Paar half April
naar Scandinavië
Wild West in de
Residentie
Een nieuwe kwestie
Het voorontwerp op de
Bedrijfschappen
Nederlander adjunct
secretaris van de U.N.O.
Twee minuten
stilte
Engeland en Egypte
RONDOM FRANCO
IRI 1946
uur,
£ER-
van
w.o.
rste-
et 10
eelen
st. z.
tuin-
-wiel.
tank,
■uur-
met
looze
stel
enz.
Jun-
•den.
rec,
ïvee,
tens
dam.
café
den
Don
1946,
aan-
taan
troot
ra
aar-
trale
erse
iden
Lim-
dor-
-t 3
lan
na
huis
der
den
land
noet
nto-
aris.
9 te
517
a
:t:
i-
m
iri
*6
n.
Hoofdredacteur: H. N.
Smits; rayon-redacteur
P. Sigon.
Abonnementsprijs 3.40
per kwartaal: 1.20 per
maand, inclusief incasso
kosten.
Prijs der advertenties:
11 ct. per m.m. regel,
40 m.m. breed; In tekst
22 ct. per m.m. regel, 50
m.m. breed. Contract op
aanvraag.
Noordhollandsch Dagblad
Buiten God i*
nergens veilig
Vondel
MAANDAG 18 FEBRUARI 1946
41e JAARGANG - NUMMER 10859
ALKMAARLang"estraat
42A, tel. 4330 (K 2200)
TIOÖRN: Draafsingel 59.
tel. 4712 (K 2290)
DEN HELDER: LoodS-
gracht 69. tel. 2383 K2230
SCHAGEN: Molenstraat
52. tel. 459 (K 2240).
Bankrelatie:
Noorderbank
IJ ET RESULTAAT van de Belgische Kamerverkiezingen was
hedenmorgen tien uur nog niet definitief bekend. Officieel
ontbrak nog de uitslag van de provincie Luik. Daar is echter
een vermoedelijke uitslag van bekend. Op grond van deze
en de andere wel-officieele cijfers kan de uitslag van de Bel
gische verkiezingen als volgt worden berekend:
Christelijke (Katholieke) Volkspartij 92, voorheen 73 zetels,
socialisten 68, voorheen 64 zetels, communisten 23, voorheen
9, liberalen 17, voorheen 33, Democratische Unie 2, voorheen
geen. Hieruit vólgt, dat de Katholieken een winst boeken van
19 zetels, terwijl de communisten met 14 mandaten vooruit
gaan, de socialisten hadden tenslotte maar een mager resul
taat in een winst van 4 zetels. De liberalen komen gedeci
meerd uit den strijd. Zij verliezen 16 zetels. Opmerking ver
dient, dat het Vlaamsch Nationaal Verbond en de Rex-bewe-
ging van de Grelle, die samen 21 zetels hadden, verdwenen
zijn, tegelijk met enkele andere kleine partijen.
Hier volgen eenige gedetailleer
de uitslagen van de negen provin-
cies:
Luxemburg: Katholieken 4 (4);
socialisten 2 (2).
Oostvlaanderen: Katholieken 17
(13); socialisten 8 (8); liberalen 2
(4); communisten 2 (0).
Limburg: Katholieken 7 (6);
Cartel (d.i. soc„ comm. en lib.) AU)
Westvlaanderen: Katholieken 14
(11); socialisten 6 (5); liberalen 2
(2).
Brabant: Katholieken 16 (12);
socialisten 14 (11); communisten
6 (3); liberalen 5 (11); Democrati
sche Unie 1 (0).
Henegouwen: Socialisten 14 (16)
communisten 8 (3); Katholieken 7
(7); Liberalen 3 (6).
Antwerpen: Katholieken 16 (11)
socialisten 10 (10); liberalen 2 (3);
communisten 1 (0).
Namen: Socialisten 4 (3); katho.
lieken 4 (4); communisten 1 (0).
Luik (vermoedelijke uitslag):
Socialisten 9 (9); katholieken 7 (5);
communisten 5 (3); Democratische
Unie 1 (0).
De Democratische Unie is een
partij van linksche Waalsche
katholieken. Er waren 2.500.000
kiezers. Ongeveer 300.000 kiezers
mochten wegens hun houding in
den bezettingstijd niet meestem
men, hoewel er voor vrouwenkies
recht een meerderheid in de Ka
mer was. Het aantal nieuwe jonge
kiezers bedroeg 400.000. De zetel
aantallen voor de verschillende
partijen zijn anders uitgevallen,
dan de verwachting was. Het aan
tal mandaten der katholieken en
communisten is overtroffen, dat
der liberalen en socialisten bleef
beneden de verwachting.
De verkiezingen voor den
Senaat gaven ongeveer hetzelfde
beeld. Terwijl voor den Senaat
101 mandaten gestemd moesten
worden, bedraagt dat voor de
Belgische Kamer 202. Spaak
sprak gisteravond nog de hoop
uit, dat de uitslag een absolute
meerderheid voor Socialisten en
Communisten te zien zou geven,
deze hoop is niet in vervulling
gegaan. Terwijl in de Oude Ka
mer de verhouding Katholieken
contra Socialisten en Communis
ten 73 om 73 was, is deze nu 92
om 91. In elk geval is de fractie
van de Christelijke Volkspartij,
dat is de Partij der Katholieken,
die door den kardinaal is ge
steund, thans de grootste in net
Belgische parlement. De Katho
lieken zouden met de Liberalen
een meerderheid kunnen vor
men, wat zij wel niet zullen
doen. Hun programma was ver
nieuwend en vooruitstrevend en
de Katholieken waren eigenlijk
de eenige partij, die een uitge
werkt programma hadden opge
steld. Op den achtergrond van
deze stembus stond vanzelfspre
kend de figuur van Koning
Leopold. Aan de vooravond van
de verkiezingen waren nog
eenige documenten gepubliceerd,
die niet aangenaam waren voor
de zittende regeering, hetgeen
de oud-premier Pierlot, die mi
nister-president was in den oor
log, noodzaakte, nog Zaterdag
avond voor de radio een verkla
ring af te leggen, waarin hij be
weerde, dat de indrukken uit
deze «publicatie valsch waren.
De gebruikelijke vraag: Wat nu?
kan gesteld worden ten aanzien
van de komende regeeringscombi-
natie.
Volgens Reuter acht men het
te Brussel op grond van de ver
kiezingsuitslagen het waarschijn
(Vervolg pag. 3. 5e kolom)
De Hongaarsche Primaat,
Kardinaal Mindszenty, zou
per Amerikaansch vliegtuig
naar Rome vertrekken voor
het Consistorie. De Russische
bezettingstroepen hebben de
reis belet. Toen hij Donder
dag den tocht naar Rome per
auto zou maken, is deze auto
aangehouden en moest de
Kardinaal naar zijn residentie
terugkeeren.
Bevestigt dit bericht eenerziids
de tegenspraak van een Ameri
kaansch persbericht, dat de Kar
dinaal door de Volksrechtbank
er dood veroordeeld zou zijn.
wegens collaboratie met den vu-
and, anderzijds wijst het op
de vreemde toestanden, waaraan
Hongarije onder de Sovjetbezet
ting ten prooi is. De Kardinaal
liet zich nu en dan onvriendelijk
uit over het communisme en dit
is' blijkbaar reden genoeg, om
hem zijn vrijheid t^ ontnemen.
De beschuldiging van collaboratie
mist eiken grond. Kardinaal
Mindszenty is integendeel een
krachtige steun voor het verzet
tegen de Duitsche overheersching
geweest.
Een bericht uit Amerikaan-
sche bron meldde hedennacht,
dat het verbod van de Russi
sche autoriteiten aan Kardi
naal Mindszenty, om naar
Rome te reizen, is opgehe
ven. Zijne Eminentie kon zich
thans ongehinderd naar de
Eeuwige Stad begeven.
De VEILIGHEIDSRAAD is
Zaterdag nog langdurig
bezig geweest met de Syrisch-
Libaneesche kwestie, dLw.z.
de eisch van de beide iie-
vantstaten, om de Fransche
en Engelsche troepen onver
wijld uit het land te verwij
deren. Er was ter zake reeds
vroeger een soort overeen
komst tot stand gekomen,
maar in de wiize en het tem
po der uitvoering van die
overeenkomst met de beide
Westelijke mogendheden sche
nen Syrië en de Libanon niet
voldoende vertrouwen te
hebben en men herinnert zich
wellicht, dat Rusland al eer
der te kennen had gegeven,
dat het wel zou helpen, als
de Levantstaten in moeilijk
heden kwamen.
DIE waren er nu. En het resul
taat van veel gepraat is ten
slotte, dat ook hlbr niets gebeurt.
Er is veel gestemd, en het ging
tenslotte om een voorstel van
Stettinius (Amerika), dat de Raad
zou verklaren te verwachten, dat
de vreemde troepen zoo spoedig
mogelijk zouden worden terug
getrokken, terwijl de Raad op de
hoogte gehouden moest worden
van de onderhandelingen, welke
Engeland en Frankrijk onmiddel
lijk met Syrië en de Libanon zou
den moeten beginnen. Rusland
had eenige amendementen op dit
voorstel en toen die verworpen
waren, stemde Wisiinsky tegen.
Dit beteekent een veto, want het
Handvest eischt voor dit soort
zaken eenstemmigheid van alle
permanente leden
De moeilijkheid bleef dus onop
Naar „Trouw" uit Kopenha
gen verneemt, zal het bezoek
van het Prinselijk Paar aan Ko
penhagen thans half April plaats
hebben.
gelost en de vergadering werd
verdaagd! Syrië en de Libanon
spraken niettemin in een persge
sprek over een moreele over
winning, omdat Engeland en
Frankrijk in het Amerikaansche
voorstel hadden toegestemd,
waarvan spoedig concrete resul
taten verwacht werden. De vol
gende bijeenkomst van den Vei
ligheidsraad zal te New York
plaats hebben.
Een bende van vijf mannen,
twee militairen en drie burgers
die zich in militair costuum sta
ken, maakten er in 's-Graven-
hage gewoonte van, auto's te ste
len en deze aan den buitenkant
van de stad van de wielen te
ontdoen.! Dezer dagen zijn zii bij
zulk een akkevietje onder Loos
duinen betrapt. Zij gingen er met
een andere (gestolen) auto van
door. de politie schoot, de ban
dieten schoten terug! Na een uit
gebreid onderzoek kon de politie
er in slagen, de heeren te grijpen.
De banden van zes gestolen auto's
zijn achterhaald.
De Russische delegatie-leider
Wisjinski heeft bij de Uno schrif
telijk een nieuwe kwestie aanhan
gig gemaakt. Het gaat over de
aanwezigheid van het ruim
100.000 man sterke Poolsche le
gioen, dat door Engeland onder,
houden wordt, in Italië, aan de
grens van Joego Slavië, dat zich
bedreigd gevoelt. Een en ander is
in een memorandum van Joego
slavië uitvoerig uiteengezet. Wis
jinsky heeft dit memorandum
overgelegd.
Op Dinsdag 26 Februari a.s.
houden de groote sociale organi.
saties van werkgevers, arbeiders
middenstanders en boeren een
gezamenlijk congres in het Jaar
beursrestaurant te Utrecht, ter
bespreking van hét voorontwerp
van wet op de bedrijfschappen.
Er zijn eenige adjunct-secreta
rissen benoemd bij de Organisatie
der Vereenigde Volkeren. Een de
zer is een Nederlander, de heer
A. Pelt, vroeger journalist, later
werkzaam bij den Volkenbond en
gedurende den oorlóg hoofd van
den Nederlandschen Regeerings-
voorlichtingsdienst te Londen. Hij
was lid van de Nederlandsche
delegatie ter Conferentie van San
Francisco en thans van onze de
legatie bij de U.N.O. Hij is spe
ciaal belast met de conferentie en
algemeene diensten.
De Rus Sobolev is adjunct-se
cretaris voor den Veiligheidsraad,
de Engelschman Owen is uitvoe
rend adjudant en directeur bij
het bureau van den secretaris
generaal, de Amerikaan Feller is
algemeen raadsman en directeur
bii den S O.
WIJ ZIJN ANDERS
menschen van de wereld
zijn hard voor den zondaar
tegen hun wetten: wie éénmaal
gestolen heeft, dien wijzen zij
levenslang met den vinger na;
wie eens op een leugen werd
betrapt, drukken zij het blij
vend stempel van leugenaar op;
één misstap maakt den arme
tot een geteekende. De oprecht
heid van zijn bekeering wordt
in twijfel getrokken en van zijn
berouw wordt gezegd, dat het
„te laat" komt en dat men zich
niet door „mooie praatjes" laat
misleiden. Zoo zijn de men
schen van de wereld. Wij ech
ter, volgelingen van Christus,
deelen in de vreugde der Enge
len over het teruggevonden
schaap en in de vreugde van
den huisvader over den terug
gekeerden zoon. Wij weten dat
eenige arbeiders 's morgens
vroeg door de Genade worden
geroepen, anderen in het mid
daguur en sommigen kort vóór
de avond valt. Het Evangelie
van Zondag Septuagesima heeft
het ons weer ingescherpt. Wij
maken de laatgekomenen niet
verdacht wegens hun verleden,
eischen geen streepje voor op
hen (zooals die mopperaars in
het Evangelie van gisteren,
met hun wereldsche opvatting
van „recht en billijkheid
doch wij verwelkomen hen als
volwaardige mede-arbeiders in
den Wijngaard des Heexen, vol
vreugde, omdat de Heer zoo
goed is. De menschen van de
wereld noemen dat „al te
goed" en „buurmans gek".
Maar wij, volgelingen van
Christus, zijn nu eenmaal an
ders dan zij' Tenminste
Dat behooren wij te zijn
MARCUS
CR ZIJN NOG verschillende berichten gepubliceerd over het
schandaal in Canada, waar geheimen van het gebruik van
atoom-energie aan onbevoegden zijn bekend gemaakt. Het zou
hier een geval van Russische spionnage betreffen. De Sovjet
gezant uit Canada is dezer dagen \oevallig in het geheim naar
Moskou vertrokken Er gaan verschillende geruchten over
deze onverkwikkelijke zaak, maar Amerika zwijgt tot nog toe,
tenminste officieel. Sovjet-Rusland, zoo melden berichten uit
Canada, zou stelselmatig een uitgebreide dienst in Canada heb
ben opgebouwd. Daarover was, zoo meldt Associated Press
later uit Ottawa, de Canadeesche minister-president Mackenzie
King zeer bezorgd, maar zijn bezorgdheid betrof vooral het
feit, dat Rusland aanstuurt op een breuk tusschen de Ver-
eeninde Staten en het Britsche Gemeenebest. Ook wordt ge-
melddat president Tvuman de Canadeesche regeering reeds
geruimen tijd geleden op de activiteit der spionnage, welke
op het atoom-geheim gericht was, opmerkzaam had' gemaakt.
Een nieuwe Regeering is ge
vormd in Egypte, die een nog
hechtere vriendschap met Enge
land nastreeft.
n
kJANDSJOERIJE is, na de aanvankelijke overeenstemming tus-
schen de verschillende partijen in China, een nieuw obstakel,
niet alleen in de binnenlandsche rust, maar ook tegen de vreedzame
ontwikkeling van de betrekkigen tusschen de Vereenigde Staten
en de Sovjet-Unie. Amerika vraagt inlichtingen aan China over het
feit, dat Rusland Mandsjoerije economisch „leeghaalt", terwijl nog
altijd Russische troepen in Mandsjoerije verblijven, hoewel ze per
1 Februari zouden vertrekken Rusland gaat in dit Chineesche
gebied zijn gang, zonder zich van de andere mogendheden iets aan
te trekken. Er zijn „onderhandelingen van economischen aard" gaande
tusschen de Sovjets en China.
Thans wordt uit Tsjoengking gemeld, dat geoefende Amerikaansche
troepen naar Mandsjoerije zullen worden overgebracht. De tui-
neesche Regeering zou om deze versterkingen hebben verzocht! Ook
de Communisten hebben aan de Centrale Chineesche regeering ver
zocht, mee te mogen trekken naar Mandsjoerije, waar de lucht nog
niet zuiver schijnt te zijn.
In Madrid zijn Zaterdag de
monstraties pro en contra Franco
gehouden. De Spaansche leider
heeft een rede gehouden, waaruit
kan worden afgeleid, dat hii niet
aan aftreden denkt. Spanje pro
testeert tegen de anti-Spaansche
tendenz in het Amerikaansche
blauwboek, dat over de nazi
gezindheid van Argentinië han
delt. Alle Spaansch-Argentijnsche
transacties werden door de geal
lieerden streng gecontroleerd. Ook
Argentinië protesteert tegen het
Amerikaansche memorandum en
constateert, dat Amerika zich hier
bemoeit met de binnenlandsche
aangelegenheden van een souve-
rein land. Inderdaad is dit in het
Handvest van de U.N.O. verbo
den, dat kwam pas nog in den
Veiligheidsraad bij een andere
aangelegenheid ter sprakeIn
tusschen wordt van andere zijde
tegen Argentinië weer aange
voerd, dat het nog in den laat-
sten oorlog wapens uit Duitsch-
land kocht I