Nieuuu
Geen directe steun
republikeinen
aan
Nederlandsche
op
troepen geland
Bali
Voor Den Helder, Schagen en omgeving
Bureaux
GEEN GEMEEN-
SCHAPPELIJK
URGENTIEPROGRAM
Republiek of Monarchie?
DE ACTIE TEGEN
FRANCO
HOE MEER LAWAAI
Hoe beter
SPAAK WIL EEN
LINKSCHE REGEERING
AMERIKA EN RUSLAND
Belangwekkende uit-
lafingen van Byrnes
MET ONGELADEN
GEWEREN
Zooiets kan in Bordeaux
gebeuren!
Het bombardement van
het Bezuidenhout
Weer zonnevlekken
Twee minuten
stilte
Russen beschoten
Amerikaansch vliegtuig
Hoofdredacteur: H. N.
Smits; rayon-redacteur
Fr. Otten; binnenland
P. SigOK.
Abonnementsprijs 3.40
per kwartaal; 1.20 per
maand, inclusief incasso
kosten.
Prijs der advertenties:
11 ct. per m.m. regel
40 m.m. breed; in tekst
22 ct. per m.m. regel 50
m.m. breed. Contract op
aanvraag.
Noordhollandsch Dacrhlad
Buiten God is 't
nergens veilig
(Vondel)
ZATERDAG 2 MAART 1946
41e JAARGANG - NUMMER 10870
ALKMAAR: Langestraat
42A tel. 4330 (K 2200)
HOORN: Draafsingel 59
tel. 4712 (K 2290)
DEN HELDER: West
straat 80; tel. K 2230 2182
SCHAGEN: Molenstraat
52 tel. 459 (K 2240)
Bankrelatie:
Noorderbank
MOETEN wij er nog een vraag-
teeken achter zetten? Met
andere woorden: is er nog kans,
dat er een gemeenschappelijk
urgentieprogram komt vóór de
verkiezingen.
Het is te vreezen van niet.
De Katholieke Volkspartij heeft
een ontwerp gereed gemaakt.
Het „Vrije Volk" liet in een twee.
tel artikelen uitkomen, dat een
gemeenschappelijk -program on.
gewenscht was. En het bestuur
van de Partij van den Arbeid
heeft dit standpunt bevestigd.
„O'ngewenscht en onwaarschijn
lijk wordt het genoemd.
Wel zou het mogelijk zijn, zoo
luidde dezer dagen een officieele
medeldeeling van dit bestuur, in
antwoord op de aanbieding van
de Katholieke Volkspartij, ..dat
er op een aantal belangrijke pun
ten een dusdanige overeenstem
ming tusschen beide programs
zal bestaan, dat wij op nader te
bepalen wijze de aandacht van
de kiezers op deze overeenstem
ming en de beteekenis daarvan
kunnen vestigen."
Dus alweer: niet en toch?
Er zullen besprekingen worden
gehouden, zegt de mededeeling,
„men hoede zich thans voor voor.
harige conclusies".
De P. v. d. A, is tegen een ..van
A tot Z gelijkluidend verkie.
zingsprogram" Daar zijn wij ook
tegen. De Volkspartij heeft ook
in zijn aanbod van 14 Februari
laten uitkomen, dat er, naast ge.
lijkluidende punten, dingen zijn'
die wij anders zien.
Ook als men een gemeenschap,
peli.ik urgentieprogram opmaakt,
houdt iedere partij haar eigen
zelfstandigheid. Maar waar
zooals ook in een resolutie van
de Werkgemeenschap Christofoor
wordt gezegd „een vooruitstre.
vend kabinet, dat in hoofdzaak
zal moeten steunen op de Katho.
lieke Volkspartij en de Partij van
den Arbeid", wenschelijk is. daar
kan gemakkelijk de stelling ver
dedigd worden, dat het de
zuiverheid van de politieke ver.
houdingen ten goede komt. als de
kiez.ers, hun stem uitbrengend
weten waar ze dat voor doen.
Want bet uiteindelijke doel van
de stembus is toch om tot een ka.
binet te komen, dat natuurlijk
een program moet hebben.
Het schijnt eerlijker, dat men
reeds bij de stembus zoo duide
lijk mogelijk weet. wat de inhoud
van dat program zal ziin.
Maar: er is ook een andere
kant, zooals wij nader zullen zien.
De Italiaansche ministerraad
heeft besloten, dat de vraag of
Italië een republiek zal worden
of een monarchie zal blijven, be
slist zal worden in een referen-
.um, dat gelijk met de algemeene
verkiezingen zal worden gehou
den.
9
Welingelichte kringen te Was
hington hebben een toelich
ting gegeven op wat men moet
verstaan onder de „tusschen-
tijdsche regeering'', waarover
gesproken wordt in de Ameri-
kaansche nota aan de Fran-
sche regeering betreffende
een drievoudige verklaring
aan Franco.
Men yvil een regeering, ge
vormd door personen, die
reeds in Spanje verblijven en
onder wie zelfs leden van de
huidige regeering kunnen zijn.
De voornaamste voorwaarde
hiervoor is het houden van
vrije verkiezingen.
Ook wil men, dat Engeland,
Frankrijk en de Ver. Stateri een
commissie van waarnemers naar
Spanja zullen zenden om de voor
bereidingen voor de verkiezingen
en ook de verkiezingen zelf te
controleeren op gelijke wijze als
de commissie, die de Grieksche
verkiezingen zal observeeren. Men
is er in diplomatieke kringen van
overtuigd, dat wanneer-de bedoel
de gemeenschappelijke verklaring
wordt gepubliceerd, een breuk
tusschen Spanje en Frankrijk on
vermijdelijk zal zijn.
De New York Times scorijft
naar aanleiding van de voorge
stelde gemeenschappelijke verkla.
ring, dat deze niet rechtstreeks de
Spaansche republikeinsche regee
ring zal steunen. Een werkelijke
interventie of eenige aansporing
tot burgeroorlog zal worden ver
meden. Wel wil men amnestie
aan de politieke gevangenen.
De afgezant van de Catalaan-
sche socialistische partij in Frank-
IN IJ MUIDEN lijkt het, alsof
de klok een jaar terug is ge
zet. Als toen, loeien weer de
sirenes en volgen donderende
explosies elkaar met korte tus-
schenpoozen op.
Gelukig lijkt het erger dan
hetes. Kondigden in oorlogstijd
de^irene's de nadering van
bombardementstoestellen aan,
die een mogelijke vernietiging
voorspeldenthans qeldt het
lawaai het explodeeren van ob
stakels, die een hinderpaal vor
men op den weg naar vooruit
gang den heropbouw.
Hoe meer geloei, hoe meer
lawaai, des te beter dus.
rijk heeft op een vergadering ge
zegd, dat het huidige conflict in
geen geval in een zuiver Fransch.
Spaansche twist mag ontaarden.
Daarom moet de Spaansche kwes
tie terstond resoluut door dé
Vereenigde Volken gezamenlijk
worden onderzocht.
De Amerikaansche Democrati
sche Senator Pepper heeft te ken
nen gegeven dat de militaire be
zetting van Spanje door Groot-
Brittannië, de Sovjet-Unie. de
Vereenigde Staten en Frankrijk
het middel vormt, waartoe men
zijn toevlucht zal moeten nemen,
indien Franco niet vrijwillig ver
dwijnt.
De Spaansche radio-commenta_
tor betoogde Vrijdagavond, dat
Spanje aangevallen wordt omdat
het een bolwerk is van het katho
licisme. Kardinaal Spellman zou
naar Madrid gaan. Thans meldt
Reuter, dat Z.Em, in verband met
drukke werkzaamheden van dit
bezoek heeft afgezien.
Spaak, de Belgische kabinets
informateur" hij heeft n.l,
geen opdracht om een kabi
net te formeeren, maar alleen
om naar de mogelijkheid
daarvan te informeeren
heeft Vrijdagmiddag aan de
pers verklaard, dat hij geen
contact zal zoeken met de
rechterzijde! Hij wil een re
geering vormen naar het
voorbeeld van de regeering
van Acker. Niet alle personen
in de C.V.P. boezemen hem
vertrouwen in....
De Amerikaansche Minister van
Buitenlandsehe Zaken Byrnes
heeft in een rede eenige interes,
santé verklaringen over de inter,
nationale politiek afgelegd. Hij
zeide o.a. dat de organisatie der
Vereen. Volkeren slechts effectief
kan zijn, als de Volkeren vastbe
sloten zijn, voor die effectiviteit
te zorgen.
De wereldsituatie is op het
oogenblik niet gezond of ge
ruststellend. Overal om ons
heen is wantrouwen en arg
waan. Sommige verdenkingen
zijn ongegrond en onredelijk.
Van andere kan dat niet ge
zegd worden. Dit vereischt
openhartige besprekingen tus
schen de betrokkenen.
Geweld wordt alleen gebruikt
ter verdediging van het recht,
volgens de bepalingen van het
Handvest. Wij moeten handelen,
om agressie te voorkomen. Wij
wenschen algemeene ontwapening
en beperking van de bewapening,
maar wij kunnen niet trouw zijn
aan onze verplichtingen jegens
ons zelf en jegens de wereld,
wanneer wij alleen ontwapenen.
Slechts een niet te veront
schuldigen tragedie van ver
gissingen zou een ernstig con
flict tusschen de Vereenigde
Staten en Eusland kunnen
veroorzaken. Maar wij willen
niet en kunnen niet afzijdig
blijven staan, wanneer ge
weld of bedreiging met ge
weld wordt gebruikt in strijd
met de bedoelingen en de
principes van het Handvest.
Byrnes zei verder blijkbaar o.a.
doelend op hetgeen Rusland zich
veroorlooft rni Mandsjoerije. dat
geen mogendheid het recht heeft
zichzelf a&n beweerd vijandelijk
bezit te helpen, voordat de geal
lieerden overeenstemming hebben
bereikt over een herstelregeling.
Tweeduizend soldaten van
het Nederlandsch-indische
leger ziin, onder commando
van luitenant-kolonel F. H.
Termeulen, met ongeladen ge
weren op de Zuidkust van
Bali geland om het geallieer
de militaire bestuur op het
eiland te vestigen.
Officieel is medegedeeld, dat
Sir Archibald Clark Kerr, die
een zeereis gemaakt heeft
langs de kust van Java, weer
hersteld is en naar Batavia
is teruggekeerd. Hij zal ech
ter nog eenigen tijd aan boord
van den kruiser „Norfolk"
blijven.
Over de landingen op Bali
wordt nader nog het volgende
gemeld: De schepen der Bali vloot
stonden onder bevel van den
Britschen kapitein ter zee Love-
harad, zij landden aan de kust.
van de Sanoer-baai. De vloot be.
stond uit de volgende schenen:
twee Nederlandsche tanklan-
dingsvaartuigen, twee Britsche
infanterielandingsvaartuigen. drie
Britsche tanklandingsvaartuigen
en een vrachtschip. De Nede»-
Foto hiernaast:
De gigantische windtunnel in het
Langley Memorial Luchtvaart Labo
ratorium te Langley Field, Virginia,
in de Ver Staten, waar vliegtuigen
aan proefnemingen worden onder
worpen. Een Amerikaansch marine
vliegtuig staat gereed in de test
kamer. Bij het beschouwen van de
figuren der ingenieurs in het midden
der foto krijgt men een indruk van
de geweldige afmetingen der appa
ratuur. A. P. P.
landsche landingsvaartuigen wer
den geëscorteerd door de „Kor-
tenaar".
Zaterdagochtend 7.30 u. (plaat
selijke tijd) gingen de eerste
manschappen van twee Neder
landsche bataljons lichte infan
terie aan land. Zij staan onder
bevel van den Nederlandschen
kapitein ter zee W. J. Tetenburg.
Het Republikeinsche Persbu
reau „Antara" heeft hedenoch"
tend vroeg bericht, dat het Cen-
rale Comité te Soerakarta heeft
besloten dat Siahrir's kabinet
moet worden uitgebreid „in over.
eenstemming met de poliieke
constellatie".
De havenarbeiders te Bor
deaux zijn in staking gegaan,
ais protest tegen de naivee-
ring -an hun wijniantsoen.
Zondag 3 Maart zal het een jaar
geleden ziin. dat Den Haag werd
opgeschrikt door het groots- bom.
bardement op het Bezuidenhout-
kwartier, hetwelk Den Haag de
finitief onder de meest getroffen
Nederlandsche steden bracht.
Den Haag zal dezen dag op
waardige wijze herdenken.
Volgens berichten uit Zuid-
Afrikaansche astronomische krin
gen heeft de groep zonnevlekken,
welke vorige maand storingen
teweeg bracht ini de radioverbin
dingen over de geheele wereld,
zich wederom gemanifesteerd,
zoodat het 'opnieuw optreden van
electro-magnetische storingen
waarschijnlijk is.
HET VOORNAAMSTE
kAORGEN Quinquagesima,
hoogtepunt van den Voor
vasten. Nog drie dagen, dan
wordt ons voorhoofd met asch
bekruistDan zullen wij,
met meer ijver dan te voren in
den Wijngaard des Heeren
gaan werken en het zaad van
het woord uitstrooien (K.A.).
Maar,als ik de talen van
menschen en engelen spreek,
doch de liefde niet heb, dan
ben ik een rinkelend bekken
of een rammelend cymbaal".
Wij zullen in de Vasten innig
met de Mysteriën van Christus
qeaan meeleven (vaker naar de
H. Mis dan gewoonlijk) en ons
in de waarheden van ons H.
Geloof ernstig verdiepen.
MaarAl heb ik de gave
der profetie, al bezit ik alle
mysteriën en kennis, al heb ik
het volle geloof, dat bergen
verzet: zonder liefde ben ik
niets". Wij zullen naar oud
christelijk gebruik milder aan
gewoonlijk aalmoezen geven in
den Vastentijd, en wij zullen
onze zinnen versterven en wer
ken van boetvaardigheid doen,
maarAl schenk ik weg
al wat ik heb, al qeef ik mijn
lichaam om het te laten ver
branden; zoo ik de liefde niet
heb, het dient me tot niets" -
Zoo leert ons het Epistel van
morgen tevens, wat het voor
naamste is, dat ons in den Vas
ten te doen staat: de liefde te
beoefenen. En hoeOok dat
zegt St. Paulus: geduldig,
goedertieren, niet afgunstig,
niet pronkzuchtig, niet ver
waand; .handelt niet onedel,
zoekt zichzelve niet, laat zich
niet verbitteren, rekent het
kwade niet aan; alles bedekt
ze, alles gelooft ze, alles hoopt
ze, alles duldt ze!" De verster
vingen en zelfverloocheningen
die deze liefde in de praktijk
eischt, die moeten in de ko
mende Vastentijd vooropgaan!
Ai het andere komt daaruit
voort! Onze Moeder de H. Kerk
wil ons niet de H. Vastentijd in
laten gaan, zonder ons dit vcor
ooqen te hebben gehouden: dat
alle goede werken die wij in
de Vasten willen verrichten,
waar-de-loos zijn, indien zij
niet voortkomen uit en ge
paard gaan met geduld, goe
dertierenheid, onzelfzuchtig
heid, vergevingsgezindheidin
één ivoord: Chrstelijke Liefde.
Goede werken zonder liejde
zijn het kenmerk der kerksche
farizeeën, nu nog even zon als
in het Jeruzalem van twee dui
zend jaar geleden.
MARCUS
Weer naar huis
Deze maand zullen een groot
aantal Nederlandsche vrouwen
en kinderen van Siam naar Hol
land evacueeren. Op 15 Maart zal
het eerste schip met 1000 evacué's
Bangkok verlaten.
Sovjetrussische geveehtsvheg.
tuigen hebben op twintig Febru
ari j.l. boven de Mandsjoerijsche
haven Dairen op een vliegtuig
van- de Amerikaansche Marine
geschoten. Op 15 Ottober van het
vorige jaar werd ook een vlieg
tuig van de Amerikaansche ma
rine, 25 mijl zee-inwaarts ter
hoogte van Port-Arthur, door een
Sovjetrussisch gevechtstoestel
beschoten.
De pilpot van het Amerikaan
sche toestel, waarvan thans spra
ke is, was in strijd met zijn or
ders verscheidene mijlen land
inwaarts gevlogen.