K.V.P.-KADER BIJEEN
Met geloof in de overwinning
den verkiezingsstrijd in
2
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
De katholieken
hooren niet thuis
in de P. v. d. A.
MAANDAG 4 MAART 1946
De MEEST-DRAMATISCHE VERKIEZINGSSTRIJD van de
laatste halve eeuw gaan wij voorbereiden, aldus Dr. J. de Boer
op de Zaterdag te Alkmaar gehouden Kaderbijeenkomst van de
K.V.P., ter voorbereiding van de verkiezingen. In een politieke be
schouwing over de laatste 100 jaar, schetste spr„ hoe de Katholie-
ken achtereenvolgens waren aangewezen op steunverleening aan de
liberalen en samengaan met de A. R. Deze laatste coalitie bracht
de pacificatie van het Onderwijs, een resultaat, dat wij ook bii
deze verkiezingen niet te veel voor oogen kunnen houden.
TOEN dit groote resultaat be
reikt was, en de nood niet
meer tot bieding dwong kwam
er weer verwijdering tusschen
katholieken en protestanten, die
uitgroeide tot tegenstellingen op
sociaal-economisch gebied.
Zoo kwam Nolens er toe te
spreken van „de uiterste nood
zaak". die zou kunnen leiden tot
een samengaan van Rood en
Roomsch.
Het is de grief van veel jonge
ren dat in de periode van 1930-
1940 op dit punt zoo weinig be
reikt werd. Maar men moet niet
vergeten, dat de SDAP in die ia-
ren geen partij voor ons was: zij
was nog marxistisch-materialis-
tisch; haar leus was nog. dat
godsdienst opium voor het volk
is en haar opvattingen over hu
welijk en huisgezin waren de on_
ze niet.
De oorlog deed een gezond na.
tionalisme herleven en in het ver
zet vond men elkaar. Er wa
ren er. die dachten, dat confes-
sioneele tegenstellingen niet meer
zouden blijven bestaan en Chris
tenen en humanisten elkander in
een gemeenschappelijk ideaal zou.
den vinden
Na studie kwamen -de Katholieken
echter tot het standpunt dat zij ook
op staatkundig terrein zelfstandig
moeten blijven werken, met ernstige
geneigdheid om samen te werken
waar dit» mogelijk is.
Ten aanzien van het herstel der
coalitie is spr. pessimistisch ge
stemd; er is geen vertrouwen in de
A.R., waar het gaat over sociaal-
econ. vraagstukken.
Na de verkiezingen
Zonder fantasie kan aangenomen
worden dat KVP en PvdA samen
met 70 zetels uit de stembus zullen
komen. De PvdA is in werkelijkheid
een meesterlijk gecamoufleerde SD
AP; zij erkent echter de rechten van
de Kerk; van het Bijzonder Onder
wijs; van het Gezinsleven en andere
zedelijke waarden. Het uur van de
uiterste noodzaak van samengaan
met deze partij schijnt aangebroken.
De Katholieken boden aan met een
gezamenlijk urgentieplan de verkie
zingen in ta gaan; hetgeen echter
stuixte op verzet. Dan zou er al
dus Koos Vorrink voor de Katho
lieken geen reden meer zijn op de
PvdA te stemmen. Hier komt de vu
rige politiek weer boven. Maar wij
kunnen onze Katholieken nu ook
vertellen waarom zij niet in de
PvdA thuis hooren.
De sfeer wordt daarin niet be
paald door een groepje CH of AR
of Katholieken; leest men "De Vlam"
en "De Baanbreker", dan wil m^n
de Katholieken in de PvdA opvoeden
tot roode democraten en gebruiken
als stemvee. Maar daar zijn wij te
goed voor.
De P.v.d.A. luidt al bij voorbaat
de overwinningsklok en rekent op
4045 zetels. Maar dan kunnen wij
er staat op maken dat wij aan de
fonnatie van een Kabinet niet deel
zullen hebben.
Dan zullen de ambten komen
in handen van de P. v. d. A.
Van Angeren werd weggepro
moveerd; Koebroeck niet in zijn
functie hersteld en Prof. Sassen
verdween. De macht in den toe
komstig en staat ligt meer m
handen van de secretarissen-ge
neraal, die blijven, dan bij de
ministers, die gaan.
Het zou een schande zijn, als
wij, die 4<0 pet, van de bevolking
uitmaken en 'meer dan 50 pet.
van de jeugd hebben, slechts met
28—30 zetels uit de stembus
kwamen.
Wij mogen er geen genoegen
mee nemen, dart wij geen
zetel verliezen. Het mag ons
niet ontbreken aan het ge
loof in de overwinning. Eerst
als de P. v. d. A. en KVP
elk 35 zetels halen, zullen wii
.meespelen; dan zullen er 2
formateurs zijn, waarvan één
katholiek. Ais wij den ver
kiezingsstrijd mei kracht
zullen voeren, dan is een
oogst van 3540 zetels niet
fictief
Wij hebben onze standing op
te houden en dienen ons minder-
waarc^gheidscomplex radicaal
den kop in te drukken. Wij vor
men een potentieele meerderheid
in de natie, die meer katholiek
dan protes'ant is; wij zijn bereid
met geloovigen en ongeloovigen
in het belang van het land te
werken.
Het Urgentie-program.
De heer Th. S. Hooij uit Haarlem,
aie sprak in <Je plaats" van Pater
Stokman, besprak vervolgens enkele
punten uit het Urgentieprogram, dat
gebaseerd is op het beginselprogram.
Beide steunen op de zuilen van ver
sterking van de geestelijke en zede
lijke en van de sociaal-economische
grondslagen van ons volksleven. Het
beoogt herstel van de diepgeschokte
moraliteit, herstel van gezin en hu
welijk, tegengaan van ontvolking
van het platteland en overbevolking
van de steden.
Voorts woningbouw voor groote
gezinnen en een voorscbotregeling
voor aanschaffing van kleeding,
schoeisel en dekking, zoo noodig met
een_ overheidsbijdrage a fonds per-
du, een desbetreffend wetsontwerp
kan reeds in de Tweede Kamer ver
wacht worden.
Ter voorkoming van de z.g. infla
tiespiraal zal gestreefd worden naar
coördinatie van loonen en prijzen;
daarnaast beoogt het program rechts
zekerheid voor den werknemer, uit
breiding en vereenvoudiging van de
sociale verzekering, waarvan de
grondslag niet zal zijn het arbeids
contract maar de arbeid voor de ge
meenschap.
In plaats van de staatssociali-
satie van het plan-Vos streeft de
KVP naar de publiekrechtelijke
bedrijfsorganisatie; toezicht op
het bankwezen, concern- en kar
tel wezen De onderwijzerssala
rissen, die thans niet vergelijk
baar zijn met die in het vrije
bedrijf, zullen verhoogd moeten
worden.
Het is geen conservatisme als
wij den arbeid van onze sociale
organisaties willen voortzetten;
wij laten onze beginselen niet
verdoezelen in de mist van de
eenheidsorganisatie. Wij willen
aandeel hebben in den -opbouw
van ons vaderland op de funda
menten van rechtvaardigheid en
'iefde
Met élan gaan wij den ver
kiezingsstrijd voeren; wij zijn
de grootste partij en wij zul
len de grootste blijven. Het
katholiek reveil in België en
Frankrijk is voor ons het
sein!
Nationaal Kabinet 'n utopie?
Beide sprekers oogstten een dank
baar applaus.
In antwoord op de bij de hierop
volgende gedachtenwisseling betoog
de Dr. de Boer, dat de vraag van
den heer Jac. Groen, of spr. de mo
gelijkheid van de vorming van een
Nationaal Kabinet uitsluit, hem de
gelegenheid geeft te zeggen, dat hij
het liefst zag, dat de K.V.P. -een z.g.
Centrumspartij zou worden, staande
tusschen P.v.d.A. en de links-extre
mistische stroomingen aan den eenen
en de conservatieve groepen aan den
anderen kant Spr. vreest echter, dat
Schermerhorn geen samenwerking
op deze basis wil en dat deze positie
van Centrumpartij der K.V.P. in een
Nationaal Kaoinet een utopie is.
De vorming van een Kabinet met
de P.v.d.A. zal niet zonder moeilijk
heden gaan. Wij zullen onze eischen
moeten stellen en niet genoegen kun
nen nemen met het meest-impopulaire
Dep. van Justitie; wij wenschen meer
belangrijke departementen als b.v.
dat van Econ. Zaken; zal Ir. Vos dit
behouden of zal een meer gematigde
zijn plaats innemen?
(Geroep- Steenberghen
Het gaat er om een zoo groot
mogelijk aantal zetels te behalen;
laten wij ons spiegelen aan Bel
gië, waar men de Katholieken;
;die bijna de meerderheid behaal
den, van de regeering wil uitslui
ten Dat gevaar dreigt hier ook,
zij liet niet in die mate. Laten we
ons geen illusies maken van de
welwillendheid van de anderen
Wij zouden voorts de kans op
een elostorale overwinning op het
spel zetten, als wij de verkiezing
zouden ingaan met de bedoeling
de coalitie te herstellen. Wij kun
nen te weinig vertrouwen stellen
in de A.R. om er onze toekomst
voor in de waagschaal te stellen.
Het Politiek Advies
Bij de rondvraag kreeg de heer
Roeleveld (Ilpendam) gelegen
heid uiting te geven aan de,on
tevredenheid, die in LTB-k'rin-
gen heerscht, nu de Kamercan-
didaat van den Kieskring Den
Helder, ondanks het feit, dat
deze kieskring wellicht tweemaal
den vollen kiesdeeler haalt,
geen verkiesbare plaats kreeg in
het P.A., terwijl dit met den
candidaat van Zeeland, waar
men slechts den halven kiesdee
ler haalt, wèj het geval is. Hij
wees er hierbij op, dat de heer
Groen, die een van de weinige
agrarische specialisten in de
Kamer is, in ruim 100 afdeelin.
gen van Zeeland tot Texel
gecandideerd werd.
De heer Nolet antwoordde, dat
de gecombineerde kieskringen,
waarvoor dit PA. werd opge
steld, naar zijn 'overtuiging zes
zetels zullen opleveren, zoodat
de heer Groen een verkiesbare
plaats heeft. Hij stelde echter
voor, dat de'heer Roeleveld met
hem deze kwestie bij het Partij
bestuur zou gaan bespreken,
waarmee de vergadering in
stemde.
DEN HELDER
DE KATH VOLKSPARTIJ
De Kath. Volkspartij gaat in
Den Helder actief werken, d.w.z.
er is een propagandis'enkern ge
vormd, die deze week intens zal
gaan beginnen met het voeren
van propaganda, het werven van
leden, het verspreiden van „De
Opmarsch enz. Aldus is besloten
in de laatstgehouden besprekin
gen. Vooral nu er wellicht spoe
dig verkiezingen in zicht zijn, is
dit een noodzakelijke maa regel,
die dan ook van harte wordt toe
gejuicht. Katholiek Den Helder
zal weten, hoe zich te houden en
de propagandisten zullen hun
besL doen d'eze week allen te be
zoeken. Er zullen verdere mede-
deelingen volgen over bereikte
resultaten, komende vergaderin
gen en acties, die in de toekomst
zullen gevoerd worden.
BENOEMING
Tot Directeur van Gemeente
werken is met. ingang van 1 Mrt
1946 benoemd ing. A. Looserg,
die jaren geleden 'reeds in Den
Helder op het Geniebureau werk
zaam was.
COEN BOT NEEMT AFSCHEID
Den Helderschen Zeeridders
werd Vrijdagavond door „Moed,
Volharding en Zelfopoffering"
een feestavond aangeboden. De
zeeridders waren'in ruime mate
vertegenwoordigd Het waren
echte tanige visscheriui, die zich
in hun beste pak en ook omdat
ze voor vanavond hun „keessie"
moesten missen, niet erg op hun
gemak voelden.
De heer v. Dok heette allen
har.elijk welkom, in hêt hijzon
der burgemeester Ritmeester,
den burgemeester van Texel, den
heer Reehorst, de commandanten
van Mariqe en Erfprins, alsook
den directeur der Rijkswerf. Spr.
uitte den wensch om samen met
den energieken burgemeester
Den Helder te helpen opbouwen.
Daarna verzocht hij alle aanweJ
zigen het Wilhelmus mede te
zingen. Spreker wenschte allen
een onvergelelijken avond toe.
Het duo Boot.v. d. Zaride
opende hierna op origineele wij
ze een cabaretrevue. Het cabaret
werd op vlotte wij zé uitgevoerd.
Daar waren de Los Equapos, die
met hun liedjes veel succes oogst
ten, de Morali's met hun verbijs
terende s: aaltjes van acrobatiek,
het duo Boot.v. d. Zande, dat al
heel spoedig de 'zaal wist te „pak
ken", de Krekeltjes met hun
goed verzorgd „zeeprogramma",
Tom Borgerding in eenige ern
stige en humoristische schetsen.
Kortom, het geheel maakte een
goed verzorgden indruk. Voor de
paüze vond' de huldiging van
Schipper Bot plaats. Namens alle
oud-zeeridders dankte de heer
Jaarsma Schipper Bot voor de
buitengewone prestaties welke
hij met de „Dorus Rijkers'' heeft
verricht. Als blijk van waardee
ring overhandigde hij hem een
schilderij, voorstellende de „Do-
rus Rijkers" in voile zee. Schip
per Bot dankte met eeni'ge wel
gekozen woorden en haalde even
een aantal oude herinneringen
op uit het „roeiboof'-tijdperk.
Het is met groote droefenis, dat
deze schipper afscheid van zijn
schip moei nemen. Met een ge
zellig dansje werd deze avond
besloten. Niet vergeten mag
worden te vermelden, dat de
heer Wassink zijn zaal voor dezt
gelegenheid gratis beschikbaar
had gesteld
R.K. BRIDGECLUB
Uitslag van de gehouden- bridge
drive op 25 Februari 1S46:
1. Heeren Bouman en Zwagerma
51 punten; 2. Kroon en Verberne 49
punten; 3. Schneiders en Dorrée 45
punten; 4. Ran en Sinnege 44 punten;
5. Goes en Verberne 44 punten; 6.
Van Koningsbruggen en Van der
Kroft 42 punten; 7. Prins en S waters
39 punten; 8. Groenewegen en Heij-
blok 36' '2 punt; 9. Sturk en Van Riel
32'/! punt; 10. Mevr. en dhr. Limo-
nard 31'/! punt; 11. Heeren Padt en
Va i Kempen 25'/; punt.
Da paren speelden vrijwel allen in
hun oude formatie, waardoor het nu
weer mogelijk is om eenige vergelij
kingen te maken.
Paar 7, het eenigste hetwelk niet
in oude formatie speelde, eindigde
no. 1 en de beide heeren zullen wel
tevreden zijn.
De paren 11, 3 en 6 behaalden we
derom een goed resultaat en deze
spelers eindigen iederen wedstrijd
meestal in de kopgroep.
Paar 2 bezette na geruimen tijd
weer een goede plaats.
De paren 5 en 4 zijn eenige plaat
sen gezakt, terwijl paar 12 in dezen
wedstrijd meerdere plaatsen naar
beneden ging.
Paar 1 moet het beter gaan doen
aangezien de resultaten van de laat
ste wedstrijden niet fraai zijn.
Paar 9 was er dezen avond niet
erg best "in" en de laatste plaats
moeten zij maar weer spoedig ver
laten.
Het bestuur van de R.K. Bridge
club richt zich hierbij tot de nog
ongetwijfeld vele br id ge-liefhebber s
hier ter plaatse en die nog niet in
clubverband spelen, met het verzoek
om zioh als lid van onze veTeeniging
op te geven, aangezien de vereeni-
ging een aanvulling van nieuwe spe
lers en speelsters best kan gebruiken.
Ook zii die niet kunnen bridgen
zijn welkom, daar het bestuur bij
genoegzame deelname overweegt om
aan dezen de eerste beginselen bij te
laten brengen door een alleszins be
kwamen speler.
U kunt zioh melden bij een der in
den uitslag genoemde personen, die
wel zullen zorgen dat Uw aanmelding
op de daarvoor bestemde plaats komt.
TEXEL
BURGERLIJKE STAND
Geboren; Cornelis Johannes,
zoon van Cornelis Huisman en
Gre-'a Schraag; Benjamintje Jan
netje, dochter van Abram de
Ridder en Maria Verbrugge; Dirk
zoon van Nan Eelman en Grietje
Lap; Henk Bernard, zoon van
Gerrit B. F Scharp en Alber.
dina J. Room; Agatha Margare.
tha, dochter van Nicolaas C. B.
Ran en Margaretha C. Zijm.
Ondertrouwd; Adriaan Koger
en Antje Klasina Dijker,
Gehuwd; Norbertus Adrianus
Samuels en Guurtje Bakker.
Overleden: Jan Cornelis Bruin,
19 jaar, ongehuwd; Martha Jan
nette Jonker, 24 jaar, ongehuwd;
Marretje Bakker, 64 jaar, vrouw
van Jan Witte.
GEVONDEN VOORWERPEN
Kinderhandschoenen, wantje,
rader tjdT
WOGNUM
Burgemeester Comman
deur gaat heen
Bij -K. B. is aan J. Comman
deur op zijn verzoek met ingang
van 15 Maart 1946 eervol ont
slag verleend als' burgemeester
der gemeente Wognum.
C^aahte nieuws
De Ned. Herv. Kerk te i»j.aas-
tricht dringt erop aan de Carna
valsviering af te lasten. Thans
is uit Batavia officieel bericht,
dat Sjahrir opdracht heeft een
nieuw coalitie-kabinet te vormen.
Voor uitzending naar de Mis
sie staan thans in Nederland ge
reed 1070 Nederlandsche missio
narissen nl. 807 priesters, 100
fraters en broeders en 163 zusters.
Men verwacht, dat de bespre
kingen te Batavia over de Ne
derlandsche voorstellen, in de
tweede helft van deze week zul
len beginnen. De drievoudige
verklaring inzake Spanje wordt
niet voer Woensdag gepubliceerd.
Weer een havenconflict
in Rotterdam
In de haven van Rotterdam
moesten eenige met meel beladen
schepen voor Duitschland ook op
Zaterdag en Zondag worden- ver.
laden. De havenarbeiders van de
EVC hadden daar bezwaar tege'ü.
„omdat ze de kwestie niet geheel
onder de oogen hadden kunnen
zien". De geallieerden hebben me
degedeeld, dat ze, als er gestaakt
werd, de schepen voortaan over
Hamburg en Bremen zouden di-
rigeeren.
DE BEZETTING VAN
BALI
Na vier jaar van Japansche be.
zetting wappert de Nederlandsche
vlag weer boven den Pasar, de
belangrijkste plaats van Zuid-
Bali en de op een na grootste stda
van het geheele eiland. Zater
dagmiddag te 14-30 uur plaatse-
lijken tijd zijn de driekleur en de
„Union Jack" geheschem.
Onze speciale correspondent
seint, dat hij verscheidene rood
witte vlaggen en republikeinsche
aanplakbiljetten heeft gezien,
maar dat de bevolking ondanks
deze en andere propaganda een
zeer vriendschappelijke houding
aanneemt. Nederlandsche troe
pen hebben nu het gebied om den
Pasar, Sanoer, het vliegveld Koe-
tai en Benda bezet. Men verwacht
dat het geheele eiland binnen
eenige dagen bezet zal zijn.
Verreweg de meesten der 2000
Nederlandsche soldaten, die op
Bali aan land zijn gegaan, zijn
krijgsgevangenen geweest in Bir
ma, waar zij aan den beruchten
Birmaspoorweg hebben gewerkt.
Zij hebben hun opleiding in Bang
kok ontvangen. Zij moesten Ball
onder geallieerd, militair bestuur
brengen en de 3400 Japanners, die
op het eiland verblijven, ontwa
penen en bijeenbrengen.
In Zuid-West Celebes hebben
rondom het meer Sidenreng con.
eenfcraties van gewapende ex
tremisten onder leiding van drie
Japansche officieren plaats. De
bevolking verlaat in panischen
angst het gebied.
Een bericht, volgens hetwelk
Nederlanders tegen Indonesiërs
op Java wreedheden zouden heb-
ben^egaan en op grond daarvan
door Britsche en Britsch-Indische
troepen zouden zijn bedreigd is
volgens een officieele mededee-
ling uit Batavia onjuist gebleken!
SUIKERBIETENPRIJ S
Blijkens een mededeeling van
het Ministerie van Landbouw, in
overleg met- de Stichting voor den
Landbouw kunnen de prijzen der
akkerbouwproducten voor den
oogst 1946 nog niet bekend wor
den gemaakt, aangezien niet vol
doende zekerheid bestaat omtrent
eenige belangrijke factoren die
deze prijzen beïnvloeden. Wel is
het mogelijk thans den suiker-
bietenprijs bekend te maken. Deze
prijs is vastgesteld op f 37.50 per
10Ö0 kg. (vorig jaar f 301.
De andere prijzen zullen zoo
spoedig mogelijk worden vast
gesteld. Met zekerheid kan
nu reeds worden bericht, dat
ook voor de granen, peul.
vruchten en aardappelen
prijsverhooging in de bedoe.
Jing ligt.
HET DUITSCHE VRAAGSTUK
Frankrijk stelt voor, in Parijs
eeh conferentie der vier groote
mogendheden te houden ter be
spreking van alle aspecten van
het Duitsche probleem.
Frankrijk heeft geen bezwaar
tegen centralisatie van de Duit
sche technische diensten van het
Duitsche bestuurdersapparaa'
,A a u.v ungelscftt pusuamj, ure w» innü, na aoui oruen
landgenoot D. Drijver in uïtgeputten toestand te zijn opge
vangenmet Belangrijke militaire inlichtingen naar Engeland
terugvloogheejt op de Nederlandsche ambassade te Londen
de Dickin- medaille, het Victoria Cross poor dieren, der Allied
Forves Mascot Club ontvangen. Gen.-Maj. J. W. van Oorschot
(links) omhangt het diertje de onder scl eiding. Rechts Tommy's
ei^enaa 1 de smid William Brockbank. A. P. P.
