Nieuuu
Iran weer voor de groene tafel
Ts.
CHURCHILL SPRAK WEER
Hartstochtelijk beroep
van Minister Meynen
Voor Den HelderSchagen en omgeving
Bureaux:
MAAR RUSSEN
BEZETTEN BOEKAN
Ook Turkije voor den
Veiligheidsraad?
HARTELIJK WELKOM
ar
Vu.
S. 5. R.
Indië reageert kalm
PRO EN CONTRA
ZIJN OPTREDEN
HET MELiyiANTSOEN
STALIN TREEDT AF!
DE NIEUWSTE
SPELLING
ONRECHT
Geen knoet
DOODVONNIS
MAX BLOKZIJL
VOLTROKKEN
Wie heeft nog
honderdjes?
OP DE RESERVE-OFFI
CIEREN EN ONDER
OFFICIEREN
De Prinses neemt
afscheid
Hoofdredacteur: H. N.
Smits; rayon-redacteur
Fr. Otten: binnenland
P. Sigou
Abonnementsprijs 3.40
per kwartaal; 1.20 per
maand, mclusief incasso,
kosten.
Prijs der advertenties:
11 ct. per m.m. regel
40 m.m. breed; in tekst
22 ct. per m.m. regel 50
m.m. breed. Contract op
aanvraag.
Noordhollandsch Daqblad
t Buiten God is 't
nergens veilig
(Vondel)
ZATERDAG 16 MAART 1946
41e JAARGANG - NUMMER 10882
ALKMAAR: Langestraat -
42A tel. 4330 (K 2200)
HOORN: Draafsingel 59
tel. 4712 (K 2290)
DEN HELDER: West
straat 80; tel. K 2230 2102
SCHAGENMolenstraat
tel. 459 (K 2240)
Bankrelatie:
Noorderbank
52
DE.TITELS van een serie
berichten over en in ver
band met de Iraansche kwes
tie zeggen vandaag al weer
genoeg: Iran zal zelf de
kwestie voor den Veiligheids
raad brengen, in de Perzische
hoofdstad Teheran heerscht
'n paniekstemming, het Ame-
rikaansche slagschip de „Mis
souri" gaat, zooais gisteren is
gemeld, naar Turkije, eigen
lijk om het stoffelijk over
schot van een diplomaat over
te brengen, maar het wordt
nu, volgens de laatste berich
ten, ook al begeleid door een
Amerikaanschen torpedoboot-
jager en er is sprake van
het wordt te Washington noch
ontkend noch bevestigd dat
de „Missouri" in de Middel-
landsche Zee geëscorteerd zal
worden door groote Britsche
vlooteenheden.
Aan het bezoek van dit slag
schip wordt in Turkije groote
politieke beteekenis gehecht.
Churchill heeft in zijn nieuwe
rede te New York ook over Tur
kije iets gezegd en de meening
geuit, dat deze zaak voor den
Veiligheidsraad moest komen.
Overigens uitte Winston veel
vriendelijkheden aan het adres
van Stalin en Rusland, met het
doel blijkbaar, om alsnog olie op
de golven te werpen. Dan zijn
er een paar duizend Koerden in
opstand gekomen langs de grens
van Azerbeidsjan, Irak en Tur
kijeDe regeering van Irak
(niet te verwarren met Iran dus)
heeft versterkingen gezonden. En
Associated Press meldt, dat
„vooruitgeschoven Sovjetstrijd
krachten" Boekan zijn binnen
gerukt. dat is een stad in het
Noorden van de Iraansche, d.i.
Perzische, provincie Koerdistan.
176 km. ten Zuiden van de hoofd
stad van Azerbeidsjan, Tabriz, op
80 km. afstand van de Turksche
grens.
Hoewel Amerikaansche berich
ten te kennen geven, dat te
Washington zou zijn gezegd, dat
De Holland-Canada Society heeft
bekend gemaakt, dat zij plannen
koestert verwelkomingscommis
sies in te stellen voor het ver
welkomen van alle treinen met
Nederlandsche bruidjes en haar
kinderen. De Society heeft een
regeling getroffen met het Cana-
deesche bruidencomité, waardoor
zij gewaarschuwd zal worden,
wanneer het eerste schip aan
komt en zij belooft de Nederland
sche bruiden hartelijk te zullen
verwelkomen'.
'"o,
BAKOEÏ
A S£>aElDJA<4^
TA BR/S
- I
*">-
Hamadan
KERM AN SCHA H p62Ö
Amerika geen minnelijke schik
king meer aanvaardt, heeft Byr
nes volgens Reuter medegedeeld,
dat het van groot belang is, dat
hij op het oogenblik geen verkla
ring over de Iraansche crisis af
legt.
Kapitaalkrachtige personen ver
laten de Iraansche hoofdstad, "be
vreesd voor moeilijkheden. De
regeering heeft een beroep ge
daan op de bevolking, om haar
kalmte te bewaren.
In elk geval staat het vast, dat
de Russische tegenspraken over
troepenbewegingen in Iran niet
juist kunnen zijn. Er trekken drie
colonnes op
BEHALVE VOOR DE REPU-
BLIKEINSCHE RADIO
Naar wij uit Batavia ver
nemen is de reactie van In
donesische zijde op de aan
komst van de Nederlandsche
troepen in het algemeen kalm.
Dit is ten deele toe te schrij
ven aan het feit, dat niet voor
de eerste maal Nederlandsche
troepen geland zijn en ook
aan de correcte houding der
manschappen, die van Indo
nesische zijde gewaardeerd
wordt.
De republikeinsche radio te
Bandoeng verkondigt de meening,
dat het aanstaand vertrek van sir
Archibald Clerk Kerr bewijst dat
er bepaalde gebeurtenissen op
handen zijn. De versterking van
d Britsche troepenmacht te Ban
doen" en Batavia wijst op een
spoedige oplossing van het Indo
nesische vraagstuk „zoo noodig
met wapengeweld". Den Indone
siërs wordt aangeraden vastbe
sloten te blijven doorstrijden, om
dat zij strijden voor het recht en
de heiligheid van hun zaak.
Van republikeinsche zijde in In
donesië worden de berichten om
trent een „wapenstilstand", welke
door Sjahrir zou worden voorge
steld. als uit de lucht gegrepen
aangemerkt.
Nederland is thans in onder
handeling met Australië over een
leening ten behoeve van het her
stel van Nederlandsch-Indië
\WINSTON CHURCHILL is
zoowel toegejuicht als uit
gejouwd, toen hij Vrijdag
door New York reed, voordat
hij ging spreken na de critiek,
die maarschalk Stalin op hem
heeft uitgeoefend. Zijn lijf
wacht was versterkt.
Churchill sprak aan een di
ner en zei o.m.: dat volgens
hem oorlog noch onvermijde
lijk noch ophanden was. Hij
geloofde niet, dat de macht
hebbers in de Sovjet-Unie
thans oorlog wenschen. De
vooruitgang en de vrijheid van
alle volkeren der wereld, zoo
zei hij, zal niet verwerkelijkt
worden zonder voortdurende,
getrouwe en onvervaarde toe
passing der rechtsbeginselen
van een wereldorganisatie op
de Britsche en Amerikaansche
maatschappelijke stelsels.
„Mijn eerbied en bewondering
voor het Russische volk en mijn
oprechte wensch. dat Rusland een
K. H Prins Bernhard, die thans in Zwitserland vertoeft, in gesprek
met zijn ski-gids voor het Jungfrau- hotel te Wengernalp. A.P. P.
beveiligd en welvarend land zij,
kunnen niet verzwakt worden",
zoo zei Churchill verder, „door
welke beweringen ook, door an
deren geuit". Evenzoo wenschte
spreker, dat dit land een eervolle
plaats zou innemen aan de spits
van de wereldorganisatie. Of dit
geschiedt of niet. hangt af van een
handvol bekwame mannen, die
over het lot van honderdtachtig-
millioen Sovjet-burgers en vele
millioenen meer buiten de Sovjet-
Unie hebben te beslissen. De En-
gelsch sprekende wereld was be
reid op een eerlijke manier en
met dezelfde rechten als de an
deren samen te werken met het
Russische volk.
Churchill betoogde, dat hij nooit
om een militair verbond of ver
drag met de Vereenigde Staten
had gevraagd, wel om een vrijwil
lig broederlijk samengaan.
De Vakvereeniging van Indu
striearbeiders (C.I.O.) had aange
kondigd, dat er bij Churchills ho
tel gepost zou worden. Zij be
schuldigt Churchill van drijven
naar een nieuwen wereldoorlog,
en voegt daaraan toe, dat het „on
gehoord is, dat New York den
man die onlangs door een over
weldigende meerderheid van kie
zers is weggestemd, een officieele,
ontvangst geeft en in het open
baar het woord verleent". Enkele
groote radiomaatschappijen heb
ben volgens A.F.P. geweigerd de
rede van Churchill uit te zenden.
Einde Maart zal het melkrant-
soen voor kinderen boven vier
jaar worden' verhoogd van 3 tot
3% liter en voor de leeftijdsgroep
boven 20 jaar van IK tot 2 liter
per week. Hiermede is het peil
van November 1945 weer bereikt.
Voor zoover melkhandelaren
ontheffing hadden gekregen van
de verplichting om dagelijks te
bezorgen, komen deze ontheffin
gen per 17 Maart te vervallen.
Volgens de Amerikaansche ra
dio zal maarschalk Stalin zijn
post van voorzitter van den raad
van volkscommissarissen in de
thans aan den gang zijnde zitting
van de opperste Sovjet over
eenkomstig de grondwet der Sov
jetunie neerleggen. Men ver
wacht, dat hem dan formeel zal
worden verzocht aan te blijven
en zijn politiek voort te zetten.
Naar aanleiding van de be
krachtiging door den Prinsregent
van Beigië van het besluit be
treffende de nieuwe schrijfwijze
van de Nederlandsche taai, héb
ben wij ons gewend tot het de
partement van Onderwijs Kun
sten en Wetenschappen.
Daar deelde men ons mede. dat
binnen afzienbaren tijd de Indie
ning van een wetsontwerp be
treffende de spelling van de Ne
derlandsche taal kan worden te
gepioet gezjen.
In een boodschap van de Gene
rale Synode der Ned. Herv. Kerk,
gericht tot de overheid en het Ne
derlandsche volk, wordt o m. ge
zegd:
Het is diep te betreuren,
dat de inboedels van vele ge
detineerden, die nog niet ver
oordeeld werden, zijn ont
vreemd. Er geschiedt onrecht,
wanneer bij een voorwaarde
lijke buitenvervolgingstelling
als voorwaarde wordt gesteld,
afstand te doen van de goede
ren, die zonder rechterlijke
uitspraak aan de betrokkenen
werden ontnomen.
In de Nederlandsche Staatscou
rant van 15 Maart is opgenomen
een beschikking van den minister
van justitie d.d. 28 Februari 1946
betreffende de bewaringskampen,
waarin o.m. wordt bepaald, dat
de bewaarden verplicht zijn ar-*
beid te verrichten ten behoeve
van de gemeenschap, bij voorkeur
ten behoeve van het rijk of van
andere publiekrechtelijke licha
men. In de bepalingen betreffen
de de orde en tucht vermeldt ar
tikel 29 dat het opleggen van lijf
straffen en collectieve straffen
verboden is.
's-GRAVENHAGE, 16 Maart.
Namens den minister van justitie
wordt medegedeeld, dat het dood
vonnis tegen 'Max Blokzijl, wiens
gratieverzoek door Hare Majes
teit de Koningin werd afgewezen,
heden in den vroegen morgen is
voltrokken.
Verschenen is een beschikking
van den minister van financiën
inzake het besluit intrekking
bank- en muntbiljetten van hon
derd gulden, volgens welke de
eigenaren van buiten omloop ge
stelde bank- en muntbiljetten en
zilverbons tot een door de Ned.
Bank te bepalen tijdstip en op
door haar te bepalen voorwaar
den gerechtigd zijn, deze biljetten
alsnog in te leveren bij de kan
toren van de Nederj. Bank.
Terwijl Winston Churchill en gene
raal Eisenhower in een ouderwetsch
voertuig een rijtoer maakten door
Williamsburg in Virginia werden de
paarden, die het voertuig trokken
schichtig en sloegen op hol. Churchill
behield zijn kalmte, deed 'n flinken
trek aan zijn sigaar en wuifde naar
de menigte, die ontsteld toekeek. De
Britsche ex-premier en generaal
Eisenhower verlaten ongedeerd de
plaats, waar deze episode zich af
speelde A.P. P.
In een woord Op de Brug
tot de reserve-officieren en
onderofficieren heeft Minister
Meynen gisterenavond gespro
ken over hun verplichten op
roep in werkelijken dienst. Hij
heeft daarbij een hartstochte
lijk beroep gedaan op de be
trokkenen, om, al lijkt het en
al is het dikwijls hard, hun
persoonlijke en zakelijke be
langen niet voor te willen la
ten gaan bij de belangen van
het Koninkrijk.
De Minister weer er op, dat het
hoog tijd wordt, dat wij de taak
van de Britsche troepen in Indo
nesië overnemen, waar o.a. nog
300.000 Japanners aanwezig zijn.
De minister schat, dat hij voor de
vier divisies, die hij binnen een
jaar moet formeeren, vier maal
ruim 2400 onderofficieren en vier
maal ruim 900 officieren noodig
heeft. Hij hoop t, maar aan
een termijn kan hij zich niet bin
den dat hij de eerste divisie,
welke wordt uitgezonden, biftnen
twee jaar door een nieuwe divisie
zal kunnen vervangen, indien dat
dan nog noodig mocht zijn.
Verder wees de Minister erop,
dat de Regeering een beroep op
de onrechtmatigheid van de uit
zending naar Indië niet kan aan
vaarden. Het is in het belang van
het land en het Rijk noodzakelijk,
de oproepingen te doen, al weet
de Minister, dat hij daardoor op
een harde manier ingrijpt in de
persoonlijke en zakelijke levens
omstandigheden van velen. Ook
voor Nederland en het Rijk tre
den n.l. de bijzondere omstandig
heden op, welke altijd optreden
als afsluiting van een oorlog. Mil
lioenen Amerikaansche en Engel-
sche soldaten hebben zes jaar
over de geheele wereld hun dienst
gedaan, nu is, zeker in het Ne
derlandsche Rijksgebied, de beurt
aan Nederlanders. Tenslotte her
halen wij. voor vandaag, want er
zit nog wel meer copie in deze
rede, wat de minister zei over de
onbillijkheid, dat altijd weer de
zelfde categorie de last moet dra
gen, terwijl er zoo velen zijn, die
vrij lootten of door broederdienst
vrij kwamen. De Minister ver
klaarde in verband daarmede,
voorstander te zijn van algemee-
ned ienStplicht, al zullen steeds
de zwaarste lasten blijven rusten
op de oficieren en onderofficieren.
De Minister aanvaardde niet het
verwijt, dat hij den opbouw van
Nederland achterstelt bij de te
nemen militaire maatregelen.
H. K. H. Prinses Juliana heeft
gistermiddag, voor het eerst na
haar herstel, weder een bezoek
gebracht aan het hoofdbestuur
van het Nederlandsche Roode
Kruis te Den Haag. Zij nam per
soonlijk afscheid van de 15 man
verplegend personeel, die he
den per Skymaster naar Nederl.
Indië vertrekken om. daar werk
zaam te zijn op de schepen met
repatri eerenden.