De reis van het Prinselijk Paar
naar Scandinavië
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
De Vastenbriefde Tijdeen pater
uit Helmond en de man met drie sterren!
ROND DE PARTIJ
VAN DEN ARBEID
RADiO-PROGRAMMA
Saaiste nieuws
PARATYPHUSIN
EENDENEIEREN
Ernstig geval van
vergiftiging
Ned. directeuren te
Savannah
Boebi T rep en Jippie Jee in Nederland^
DINSDAG 19 MAART 1946
Mijnheer de Redacteur
Uw hoofdartikelen; gemerkt met
hetzelfde teeken dat mijn jas ver
sierd; dwongen mij weer een zeer
bescheiden plaats te vragen in ons
Katholiek Dagblad.
U geeft in enkele artikelen een
nadere, beschouwing over de Vasten,
brief van het Hoogwaardig Episco
paat van Nederland. Ik kan mij niet
onttrekken aan de indruk, dat U
het jammer vindt, dat er niets in
staat over de Partij van een Arbeid
Ik kan mij dat voorstellen, maar
toch staat er niets over in.
U citeert "de Tijd". Mag ik vol-
ledighe dshalve ook dit R.K. Dag
blad citeeren? (5 Maart)
"Waar eenmaal bij de afwijzing
van neutrale erf zuiyer humanisti
sche organisatie's uitdrukkelijk het
sociaal en cultureel terrein genoemd
wordt, zou men zelfs kunnen zeggen
dat het politiek terrein uitdrukke
lijk met genoemd is. Een verbod of
ontoelaatbaarverklaririg van het lid
maatschap van de Partij v. d. Ar
beid voor Katholieken, valt dan ook
in het Herderlijk schrijven niet te
lezen.
Het langs een omweg afleiden uit
de afwijzing der socialistische ver-
eeniging zou in een Herderlijk
schrijven, dat aan duidelijkheid niets
te wenschen overlaat, gezocht zijn."
(Tot zoover "de Tijd").
Zoo is het inderdaad, de Bisschop
pen durven heusch wel precies te
zeggen waar het op staat.
Het is onbehoorlijk als de R.K.
Pers hier en daar probeert; dit ver
band toch te leggen.
Nu ik toch aan het citeeren ben,
zou het niet goed zijn, het volgende
citaat ook maar onder de aandacht
van Uw lezers te brengen? Ik meen
van wel!
In de Helmondsche Courant van
Febr. j.l. lazen wij onder het hoofd
"Discussies rond de nieuwe Partij"
de volgende uiteenzetting van P.
Drs. Martinianus O.F.M. Cap: "Op
de Centrale raadsvergadering van de
Katholieke Arbeidersbeweging in
Limburg, die verleden Zondag werd
gehouden, heeft Dr. Poels aldus
tenminste de Volkskrant van 12 Fe
bruari het volgende gezegd: "De
Partij v. d. Arbeid is een Partij
welke stoelt op de beginselen van
geen Engelsch, maar voor Christe
nen volkomen aanvaardbaar socia
lisme." Naar aanleiding hiervan,
willen wij het volgende opmer
ken: Van het Engelsche socialisme
kan men alleen zeggen, dat het niet
an Li-godsdienstig is, d.w.z. dat het
niet afwijzend staat tegenover oen
godsdienst. Van de Partij van den
Arbeid" moet men echter zeggen, dat
zij positief welwillend staat tegen
over een godsdienst. In het begin
selprogram van de Partij van den
Arbeid kan men daarover het vol
gende lezen:
"De Overheid is geroepen het
geestelijk en zedelijk leven van het
volk te beschermen en te bevorde
ren; doch is gehouden daarbij de
verdraagzaamheid te betrachten, de
geestelijke vrijheid te eerbiedigen en
rekening te houden met de verschei
denheid van levensovertuiging.
Aan de kerken wordt de vrijheid
gewaarborgd haar roeping te vervul
len zoowel met betrekking tot de
verkondiging van haar boodschap
als ten aanzien van de betooning van
haar dienst aan de wereld. Erkend
wordt, dat de kerken het haar taak
zullen achten, terwille van het gees
telijk qn zedelijk heil van het volk,
haar woord te spreken met betrek
king tot het staatkundige en maat
schappelijke leven. De Overheid be
hoort, voorzoover dit binnen haar
bevoegdheid ligt, mede te werken
de verhouding te scheppen, die de
kerken in staat stellen haar taak, te
vervullen." Aldus het beginselpro-
gramm van de Partij v. d. Arbeid.
Wanneer men dus van het Engel
sche socialisme al niet zeggen kan,
dat het voor Christenen onaanvaard
baar is, kan men zeker niet zeggen
gram van de Partij v. d. Arbeid.
Men wachte zich dus ervoor onze
Katholieken een politieke eenheid
op te dringen, die geenszins door de
Katholieke belangen wordt gevor
derd. De eenheid, die wij K'atholie-
WOENSDAG 20 MAART
HILVERSUM I (301 M.):
N.C.R.V.-uitz. 7.00 Nieuws,
gymn., morgenwijding en gram.
11.15 Piano en zang; 11.45 Ber.
krijgsgev. 12.00 Orkest. 13.00
Nieuws. 13.20 Orgel. 13.45 „Melo-
dia". 14.45 Gram. 15.30 Solisten.
16.00 Over postzegels. 16.15 Gram.
16.45 voor de Jeugd. 17.35 Mando-
liata. 18.15 Engelsche les. 18.45
Concert. 19.00 Nieuws en causerie.
19.30 V. d. Ned. Strijdkr. 20.05
Philh. orkest. 21.20 Causerie 22.00
Nieuws en causerie. 22.3023.50
Gram.
HILVERSUM II (415 M.):
VARA-uitz.: 7.00 Nieuws, gymn.
en gram. 10.20 Voor de Vrouw.
10.35 Sopraan en piano. 11.00
Gram. 12.00 E. Walis. 12.35 Poli-
tiemuziekkorps. 1300. Nieuws.
13.15 Orkest. 13.45 Gram. 14.15
Voor de vrouw. 14.30 Gram. 15.30
Voor de jeugd. 17.00 Vaudeville
orkest. 18.00 Nieuws en orgel. 19.15
Over indonesië. 19.30 VPRO. 20.05
Causerie. 20.20 Concert. 20.25
Hoorspel. 21.10 Missa C gr. t.
Beethoven. 22.05 Causerie. 22.15
Viool en piano. 22.45 Causerie.
23.00 Nieuws. 23.1524.00 Gram.
ken bij den komenden verkiezings
strijd vóór alles dienen te bewaren
is de eenheid ons door God zelf op
gelegd' n.l. de eenheid van het geloof
en de liefde. De eenheid in het ge
loot, doordat alle Katholieken, welk
politiek program zij ook onderschrij.
ven, daarbij steeds zich blijven ba
seeren op hun Katholieke levensbe
schouwing en geen duimbreed wijken
van de beginselen, die daarin gege
ven zijn. Vervolgens ce eenheid van
de liefde, die ons onderling vereenigt
en tezamen houdt in Christus. Als
werkelijk de liefde ons bindt dan is er
niets dat ons scheidt, ook niet een
verschil van politieke overtuiging."
Tot zoover de "Patriot" uitgave
stichting "Christofoor".
Het is voor mij altijd weer een re
den tot dankbaarheid, als U ook de
stem van de minderheid eenige
ruimte in Uw veelgelezen blad geeft.
Hoogachtend,
A. P. N. PIELAGE.
Noot v. d. Redactie.
Kapitein Pielage heeft ten aanzien
van het begrip "bescheidenheid" al
net zoo'n vreemde opvatting als over
principiëele katholieke eischen in de
politiek. Zijn stuk is n.l. zeer lang,
voor de tegenwoordige omvang van
oe krant die het formaat van de
boterbon nauwelijks overschrijdt.
Bovendien wordt het moeilij-k voor
een redactie, die weloverwogen en
welbewust de zijde van de K.V.P.
gekozen heeft, hem nog te beschou
wen als "minderheid", waar hij niet
alleen het lidmaatschap, maar zelfs
het voorzitterschap van de P. v. d.
A. heeft gekozen en zelfs een plaats
op de Provinciale candidatenlijst van
die Partij bezet. Hier is geen sprake
van een "minderheid", maar van
een tegenstelling; de P. v. d. A. en
de 'K.V.P. staan uitdrukkelijk tegen
over elkaar. De heer P. moet even
uitdrukkelijk begrijpen, dat dit
consequenties meebrengt, ook ten
aanzien van zijn vermeende recht,
om opname van ingezonden stukken
in ons blad te verlangen. Dat kan
n.l. zoo niet doorgaan.
Wat nu de Vastenbrief betreft,
stellen wij vast, dat wij niet juist
niet getracht hebben, uit dien
brief meer te halen dan er al of niet
in staat. Sommige bladen deden dit
wel. O.a. "de Tijd" en dat was
merkwaardig, gezien de houding,
die dat blad langen tijd ten opzichte
van de kwestie-K'atholieke-Partij
aannam. Het citaat van den heer P.
is dan ook hëelemaal niet volledig.
Het is onvolledig en derhalve mis
leidend. Hij citeert n.l. de "overwe
ging" van de redactie, met wegla
ting van de "conclusie" en ook in
krantenartikelen komt het nog altijd
op de conclusie aan! Die conclusie
was; dat de "wensch (der Bis
schoppen) zich ongetwijfeld ook tot
het terrein der politiek in deze on
zekere jaren uit" (strekt"). En daar
vóór^ was reeds betoogd, dat de
^deugd der voorzichtigheid ook op
het politiek terrein" als leidster Tn
het licht staat".
Overigens is het merkwaardig, dat
men juist van de zijde van de Partij
van den Arbexï en van "Christo
foor" zoo ijverig speurt, naar wat
er in den Vastenbrief niet staat over
politiek en politieke partijen! Men
schijnt daar toch in zekere mate on
gerust te zijn, omdat men vermoece.
lijk intellectueel genoeg is om te
weten, dat cultureele en vooral so
ciale actie uiteindelijk uitmondt op
politiek terrein. En; daar juicht men
het beginsel van de kathQlieke een
heid t.oe, om hetvoor ae po
litieke toepassing buiten de deur te
zetten
Alijd hebben menschen onder ons
betoogd, dat Pausen en Bisschoppen
die zich in allerlei landen over deze
kwestie hebben uitgesproken, wan
neer zij de staatkundige eenheid van
de Katholieken bepleitten, eigenlijk
bedoelden, cat het maar het beste
was, wanneer die katholieken zich.,
verdeelden over verschillende par
tijen! Zoo is het nu net precies niet.
Het Kerkelijk Gezag spreekt zich in.
deroaad niet uit over de praktijk van
staatkundig organiseeren, maar wel
geeft het en gaf het in de historie
herhaaldelijk deze theoret sche
richtlijn, dat de Katholieken ook in
het Staatkundige één moeten zijn.
Het laat dan aan de wijsheid en aan
de voorzichtigheid, aan het gezonde
verstand en aan de persoonlijke ver
antwoordelijkheid (personalisme!)
van de katholieken over, om zich
volgens die richtlijn te gedragen,
maar niet met de bedoeling, die
richtlijn te negeeren! Het beginsel,
d.i. het u.tgangspunt, is dus dat de
katholieken ook in het staatkundige
één moeten zijn. Vroeger en nu.
Is het daartoe nu volooende, dat
wij "ook in de politiek de eenheid
van gelooi* en liefde handhaven"?
Met alle respect voor de meening
die pater Martinianus er in de "Hel
mondsche Courant" van 15 Februari
op na schijnt te houden hoeveel
gezaghebbender andere meeningen
hebben wij nè dien tijd achter al niet
vernomen! meenen wij van niet.
In de politiek, bij uitstek een zaak
van'handelen en zeer zeker ook van
machtvorming, gaat het veel meer
om practijk dan om theorie en wij
kunnen ons, al die schoon e verhan
delingen rondom de P. v. d. A. le
zend, maar niet onttrekken aan den
indruk, dat katholieken, die deel
neming aan die Partij goedpraten,
zich tot een nuttelooze vlucht in ver
nuftige theorie verliezen. Maar
zij mijden angstvallig de praktijk
waarin hun theorie te pletter loopt.
Dan nog eens iets over socialisme!
Is dèt en is met name derhalve
de P. v. d. A. voor Katholieken
aanvaardbaar, omdat het socialisme
in die partij "positief welwillend
tegenover den godscienst zou staan?"
In elk geval is het voor een katho
liek niet voldoende, tegenover den
godsdienst "positief-welwillend' te
staan! De godsdienst moet zijn leven
doordringen op alle terreinen
ook op het terrein van de staatkunde!
Maar: het socialisme doet meer
dan een zeker standpunt innemen,
t.o.v. den godsdienst. Het oefent
vooral invloed uit op sociaal en eco-
In de zaak tegen de Gebr. de
Vilder, die wegens callaboratie
terecht staan, heeft de advocaat,
fiscaal bij 't Bijzonder Gerechts,
hof te Amsterdam, mr. W. Bak.
hoven, hedenmorgen tegen A. F.
de Vilder vijf jaar en tegen C. F.
de Vilder drie jaar, beide door
te brengen in een rijkswerkin
richting, geëischt.
Aan den Oostzanerdijk te Oost-
zaan, heeft zich een vergiftigings-
geval voorgedaan met doodelijken
afloop. Ten huize van een boter-
handelaar had men een paai
eendeneieren te zacht gekookt en
te eten gegeven aan de beide kin
deren. De kinderen werden na hel
consumeeren onwel en de behan
delende arts adviseerde terstond
beiden te doen opnemen in een
ziekenhuis te Amsterdam. De
jongste der twee, een meisjes van
ongeveer 15 maanden oyerleed
reeds spoedig, terwijl het oudere
zusje in zorgwekkenden toestand
werd opgenomen en vermoedelijk
blind zal blijven.
De oorzaak is te vinden in de
aanwezigheid van paratyphus-
bacillen in de eieren.
HENSBROEK
EEN MOLEN VERDWIJNT
De oude molen, reeds jaren
zonder wieken, staande aan den
Uilgang te Hensbroek en eigen
dom van den polder de Wog-
meer, is voor den sloop bestemd.
Sinds de jaren dat deze molen
onbewoond is, is het bouwwerk
meer en meer in verval geraakt.
Vooral vorigen winter, toen de
brandstoffennood er sommigen
toe dreef eigenmachtig den mo
len als sloopobject te beschou.
wen, zoodat het polderbestuur
zich tenslotte genoodzaakt zag
den molen stevig van prikkel,
draad te voorzien.
Het polderbestuur van de
Wogmeer heeft in de oorlogs
jaren, toen de electriciteitsvoor.
ziening voor haar bemalingen
precair begon te worden, nog
voornemens gekoesterd om de
zen molen, indien de nood zou
nijpen, weer geheel te herstellen
en in bedrijf te brengen.
Al betreft het hier dan ook
een bouwval, inmiddels is het te
betreuren, dat weer een molen
het veld moet ruimen.
ONDERDIJK
FANFARECORPS OPGERICHT
Door enkele vooruitstrevende
jongemannen is alhier een katho
lieke fanfare opgericht. Ais di
recteur is aangesteld de heer
Morsch. onderwijzer alhier. Moge
deze groote onderneming van de
ze kleine, maar vooruitstrevende
parochie slagen in het belang van
de geheele parochie.
nomisch terrein. En in dit opzicht
staat het tegenover de geldende ka
tholieke opvattingen, die steunen op
ce christelijke waarheid. En om nu
maar weer practischr te zijn: die
leert men niet in de P. v. d. A.,
maar in de K.V.P. De practijk leert
óók dat katholieken in de P. v. d.
A. de goece normen van de christe
lijke staat- en maatschappijleer ver
liezen (ondanks alle schoone theo
rie!) en dat. zij, om met "de Op-
marsch" van 9 Februari te spreken:
"in socialistisch vaarwater terecht
komen". Dat is terwijl hret Ker
kelijk Gezag,' na zijn richtlijn gege
ven te hebben, op voorzichtigheid,
gezond verstand en personalisme
vertrouwt n et meer voorzichtig,
getuigt niet van gezond verstane en
beteekent vermetel vertrouwen in
zake de persoonlijke verantwoorde
lijkheid! Afgezien van het feit, dat
het personal istischr-socialisme in de
P. v. d. A., tot gewoon en dus
verboden socialisme is ineen
gekrompen.
Merkwaardig is het in dit verband'
te lezen, hoe dr. Brongersma in een
artikel van "Christophoor" van 16
Maart dit is een nieuw citaat;
heer kapitein! in welk artikel hij
overigens ook "den Vastenbrief indi
rect aanwendt als een schild voor
katholieke P. v. d. A 'ers tot de
conclusie komt, dat "het socialisme"
moet terugkeeren tot de christelijke
beginselen!
Zoolang dit niet het geval is, spe
len katholieken, die lid worden van
een staatkundige vereeniging, welke
op den grondslag van "het socialis
me" staat, o.i. met vuur. En boven
dien zijn de socialisten van hét mét
de communisten coquetteerendë N.V.
V. en al die andere lieden, die deel
uitmaken van allerlei door de Bis
schoppen positief ongewenscht en
verboden verklaarde cultureele en
soc ale vereenigingen, dezelfde we
zens van vleescb en bloed, die voor
de politiek den dienst uitmaken in de
P. v. d. A. Zegt dat dan nog niet
genoeg? Zegt het ook niets; dat naar
officieele socialistische meenlng de
Partfj van den Arbeid op de basis
van het SDAP-program 1937 staat,
welk program positief voor katholie
ken onaanvaardbaar is?! Reoactie.
Met man en macht wordt gewerkt aan het herstel van de door
de Duitschers vernielde schuitsluizen in den afsluitdijk bij Korn-
werderzand. (Friezer P.)
Thans is de reis van H.K H.
Prinses Juliana en Z.K.H.
Prins Beriihard naar de
Scandinavische landen vast
gesteld. Het Prinselijk Paar
zal op Vrijdag 5 April om
half negen in den ochtend
met eigen vliegtuig naar
Kopenhagen vertrekken.
Het Prinselijk Paar bezoekt
eerst Kopenhagen, vervolgens
Stockholm, tenslotte Oslo. Het
bezoek aan Oslo draagt een be
leefdheidskarakter.
Te Kopenhagen gearriveerd,
zijn onze Prins en Prinses gasten
bij den Kroonprins en de Kroon
prinses van Denemarken, zfj lo.
geeren te Amaliënborg. Op den
dag van aankomst, 5 April, wordt/
de Nederlandsche kolonie ont
vangen in het gezantschapsge
bouw.
Op Zaterdag 6 April zullen in
den middag in de ambassade de
decoraties aan de Denen en en
kele Nederlanders uitgereikt
worden, als uiting van dank voor
alles, wat dezen deden voor ons
Nederlandsche volk. In den
avond is er een galadiner ten
Hove door Koning en Koningin
van Denemarken aan Prinses
Juliana en Prins Bernhard aan
geboden. Het galaconcert van
het Amsterdamsche Concertge
bouworkest onder leiding van
Eduard van Beinum te Kopen
hagen vindt Zondag 7 April
plaats, om acht uur in den na
middag, in de K.B-hallen. Het
wordt per radio uitgezonden,
waardoor de Denen en de Ne
derlanders gelegenheid hebben
deze manifestatie mee te maken.
Dit concert wordt bijgewoond
door Prinses en Prins, door de
geheele koninklijke familie en
3000 invité's.
Maandag 8 April bezoekt- Prin
ses Juliana in den ochtend een
kinderziekenhuis, waarnahet
Prinselijk Paar zich naar Ama.
ger begeeft, waar zij in de kerk
worden ontvangen en toegespro
ken door den predikant, die bij
den doop van Prinses Juliana
aanwezig was. Na de lunch ver
trekken zij naar Stockholm,
waar zij als gas van den Ko
ning in diens paleis logeeren. Op
Dinsdag 9 April biedt het Kroon
prinselijk Paar van Zweden aan
Prinses Juliana en Prins Bern.
hard een dejeuner aan en wordt,
waar Nederland momenteel niet
over een eigen gezantschapsge
bouw te Stockholm beschikt, in
het. Grand Hotel een receptie
gehouden, waar de onderschei,
dingen zullen worden uitgereikt.
In den avond vindt een gala
diner plaats door den Koning
aan den Prins en de Prinses aan
geboden 10 April zal het Prin.
selijk Paar de van Gogh.ten.
toonstelling bezoeken, waarna
het op Maga, het buitenverblijf
van Prins Gustav Adolf, de lunch
zal gebruiken. Dien avond heeft
in de Opera een galaconcert
Dlaafs. wederom onder leiding
van Eduard van Beinum, waar
de geheele koninklijke familie
aanwezig is.
"Op 11 April wordt in de parti.
culiere woning van den Neder-
lanHsehen gezant. Jhr. mr. P. D,
E. Teixeira de Mat/tos door Prins
en Prinses aan den Zweedschen
Kroonprins en Kroonprinses een
'unch aangeboden, waarna in
Grand Hotel de ontvangst der
Nederlandsche kolonie zal plaats
hebben. Bovendien zal hier een
aantal Nederlandsche kinderen
van nog niet gerenalrieerde Ne.
derianders aanwezig ziin. In den
och'/end van den 12den April
vertrekt het Prinselijk Paar naar
Oslo. Hier krijgt het bezoek, zoo
als reeds gemeld, een beleefd
heidskarakter. Nadere bijzonder
heden ziin hieromtrent nog niet
bekend Wel kan worden mede
gedeeld, dat het 13 April, na de
lunch, eindigt, waarna het Prin
selijk Paar oer eigen vliegtuig
weer naar Nederland zal terug
keeren.
Onze landgenooten prof. G.
W. J. Bruins en dr. J. W.
Beyen zijn heden door den
Raad van Gouverneurs tot di
recteur (executive director) van
het Internationale Monetaire
Fonds en den Wereldbank be
noemd.
pLOTSELING stonden ze echter als aan den grond genageld
en keken elkaar verschrikt aan. „Mma, maar de com
mandant heeft vergeten te zeggen, waar Nederland ligt! Ja, ja,
wat nu? Wacht! riep Jippie Jee ruik eens, is dat geen 40+
lucht? En kijk daar eens een bordje met „Naar Volvet" en tus-
schen twee haakjes: Holland"!!" „Prachtig!" gromde Boebi
Trep, „prachtigagrewwww
