MIDDENSTANDS
BEDRIJFSORGANISATIE
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
Lezing van
drs. Lammers
Ons telefoonnummer
2383
NACHT IN VENETIE
Het welzijn van ons
vaderland
MgKATHOLIEKE
V VOLKSPARTIJ
NEDERLAND
OP ZIJN SMALST
HET BELEID VAN
IR. LOUWES GOED
GEKEURD
WEERBERICHT
Sint Theiesie Novene
17-25 Mei
Plechtige herdenking
van Mei 1'940
HOE HOUD IK MIJN
VROUW HIER?
Egypte sluit over
eenkomst met
Veiligheidsraad
2"
DONDERDAG 9 MEI 1945
VOLGENS Drs. Lammers uit
Den Haag, Hoofdredacteur
van Stuwing, die Maandagavond
voor de afd. der „Hanze" in de
Roode Leeuw sprak, zit hieraan
een heele geschiedenis vast. Op
schematische wijze toonde spr. de
constructie van horizontale orga
nisaties, b.v, die van arbeiders in
de textiel-, leder-, ijzerbranche;
welke dus naast elkander staan.
Vertikale organisaies omvatten
echter een geheele bedrijfstak, b.v.
arbeiders in de textielfabrieken,
manufacturiers, kleermakers,
groothandel in manufacturen, tex
tielfabrikanten.
Deze laatste organisatievorm
wordt nu genoemd een bedrijf
schap of orgaan. De historisch ge
groeide tegenstelling arbeider-
werkgever kan op deze wijze wor
den opgeheven.
In het voorontwerp van Mimss-
ter Vos wordt boven dit alles een
bestuur van een sociale en een
economische kamer gedacht, waar
van de laatste hoofdzakelijk werk
gevers met een enkele arbeider
als toehoorder zal omvatten en de
eerste half om half werkgevers en
arbeiders.
De P. v. d. A., die zoo progres
sief heet te zijn, stelt nu dit voor.
waar reeds jaren geleden de ka
tholieken een eenkamerstelse]
voorstonden die alles zou behan
delen. ook de economische gedeel
ten. Voorts heeft Min. Vos het
idee van Paus Leo XIII overge
nomen om in dit bedrijfschap de
verbruiker een stem te geven. Hij
wil dit toevertrouwen aan een
Hoogleeraar of i.d., wij zouden het
niet gek vinden indien dat een
goed onderlegde huismoeder was.
Een Vos verliest echter wel zijn
haren, doch niet zijn streken. De
ontwerpende minister van vol
bloed socialistische beginselen,
heeft de gedachte aan socialisatie
niet kunnen vergeten, en wil het
staatssocialisme invoeren in de
gedaante van den almachtigen re-
geeringscommissaris die niet al
leen voorzitter, doch ook directeur
van het bureau moet worden
Wat voor verschil zou er zijn. in
eenvoudige socialisatie van bedrij
ven, of dezen vorm die door deze
„Rijkscommissaris", ofwel „Ge
machtigde" precies door de regee
ring laat voorschrijven wat wel
en wat niet mag. of erger wat
precies moet.
Wij apprecieeren dus beslist
geen rijkscommissaris meer.
Neen, zegt de Partij v. d. Vrijheid,
baas in eigen huis. Maar ook deze
vossen van liberale huize zijn dezeli.
de. Leerzaam is de ontwikkeling van
den steenkolenhandel in dit verband.
De groot-kapitalisten Fentener v.
Vlissingen en v. Beuningen, uitma
kende de S.V.H. enz., hebben in den
vooroorlogschen tijd kans gezien een
trust te maken, door eerst gToot-
verkoopbedTijven over te nemen, den
verkoop te monopoliseeren, den
kleinen detaillist dood te concuree-
ren en uiteindelijk alles aan handen
en voeten te binden. Uiteindelijk
betaalt hier dus vandaag de dag nog
de arbeider de geheelè winst voor
het grootkapitaal.
Zoo ook met de Unilever enz. die
niet alleen den detailverkoop van
velerlei in handen heeft doch ook
zuivel. en vleeschwarenfabrieken
met het geheele complex van bijbe
langen overneemt.
Neen, baas in eigen huis niet op
deze wijze. Een regeeringscommissaris
die niet alles te vertellen heeft doch
met vetorecht; een idee dat b.v. in
den Portugeeschen regeeringsvorm
is verwezenlijkt. Volgens het voor
ontwerp worden de vrije organisaties
gedacht als ook zitting nemende in
het bestuur. Straks gaan de vr.
organisaties niet langer verzoeken
met den papieren rompslomp daar
aan verbonden, doch meeregeeren.
In tegenstelling tot den minister
willen wij echter de onderbedrijf
schappen handhaven. Een schoen
fabrikant heeft immers niets te
maken met den prijs voor schoen
reparaties?
De bedrijfschappen worden pu
bliekrechtelijk; dus met verordenen
de, controleerende en registreerende
bevoegdheid. De vrije organisaties
daarentegen blijven privaatrechtelijk
men kan daar ook vrijelijk al dan
niet toetreden.
Wat te doen met de organisatie-
Woltersom; met haar 10 millioen per
jaar opbrengende contributie, op
nat.-socialistischen geest geschoeid in
hét dooreenhaspelen van privaat- en
publiekrechtelijke rechten?
Wat b.v. een door den staat of
DEN HELDER
Wij hebben weer een nieuw
telefoonnummer:
waarvan men goede nota ge
lieve te nemen.
partij aangewezen ambtenaar-rechter
te beteekenen heeft weten we thans.
Die combinatie overheid-onderdaan
s een onding.
Deze nationaal-socialistische erfenis
met zijn kapitalen verslindende luxe
dient zoodra mogelijk, in- ieder geval
bij de sticht.ng van de publiekrechte,
lijke organen opgedoekt te worden.
In geval zij dan echter een vrije neu.
traie organisatie willen worden; mag
een Katholiek daarvan dan geen lid
meer zijn, volgens de woorden van
Kardinaal De Jong.
Het voorontwerp Vos is dan ook
grootendeels g*ezond, alleen de figuur
van rijkscommissaris moet fundamen.
teel gewijzigd v-'orcfen in adviseurs of
deskundigen met vetorecht.
Voor een tot in de uiterste hoeken
bezet "Royal* ging' Dinsdagavond de
eerste uitvoering van Joh. Strauss'
Operette Een nacht in Venetië door
de samenwerkende koren West-Frisia
uit Winkel en Caecilia uit Barsin-
gerhorn en het Zijper Salon Orkest;
hef* geheel onder de voortreffelijke
leiding van Nico Snel. Het is een
waar succes geworden.
Een zeer lange intensieve voorbe
reiding heeft dit resultaat opgele
verd. Vooral de zang der koren ver-
d ent werkelijk den naam "indruk
wekkend en subliem".
Wij hebben van dit muzikale kijk
spel onverdeeld genoten. Ook het tot
in onderdeelen verzorgd tooneelspel
doet het streven der regisseurs Snel
en Wiedijk alle eer aan. Het tooneel
b'edt wel een uitzonderlijk bewege
lijk schouwspel zoodat van het dik
wijls gemis aan vaart thans geen
sprake was. Jammer genoeg bleken
verschillende solisten in het groote
Royal niet overal even verstaanbaar.
Zorgde de kok Pappacoda met zijn
dolle capriolen voor de vroolijke noot
daarin op waardige wijze door zijn
over een forsch stemgeluid beschik
kende tegenspeelster Cibolette bijge
staan; van de zangers vielen de pres-
tat'es van Jan Meijer als de barbier
wel het meest te wardeeren. Hij
heeft een praehttenor; doch is voor
hier nog' niet zwaar genoeg; al moet
wel overwogen worden dat hij na
een zware operatie nog niet geheel
op krachten is; zoodat hij z:ch nog
niet voor 300 pet. kan geven. Van de
dames bewonderden wij den zang en
het spel van Barbara en het vis-
schersmeisje Anina het meest.
Een lust voor het oog mogen we
ongetwijfeld de overmatig rijke re-
na ssance décoren noemen. Minder
succesvol achten we evenwel de en
kele balletten die o.i. niet den wijd-
schen titel verdienen. De dansjes wa
ren aardig; maar daarmee uit.
Een Nacht in Venetië, gedragen
door de onvergelijkelijke Johann
Straussmuziek lijkt werkelijk een
sprookje. Het Zij per Salonorkest heeft
door zijn volledig aangepaste bege
leiding en op hoog peil staande wij
ze van musiceeren, dat ver boven het
gewone amateurisme uitgaat; tot dit
sprookje niet we nig bijgedragen.
Het jaarlijksche evenement van de
drie samenwerkende vereenigingen
is ook ditmaal voor Schagen en om
geving aldus een grootsch festijn
geworden dat nog' lang in veler her
innering zal voortleven.
pilitiek misbruik.
In ons verslag van de krans-
legging door de georganiseerde
jeugd van Schagen op het Hel
den gecenkteeken, hebben wij ons
onthouden van de vermelding
van een daarbij gebleken poli
tiek misbruik.
Waar ae Nw. Schager zich ge
roepen voelde om het leggen van
een bloemstuk door de C. P. N.
.,De Waarheid" in één adem met
cJe andere te vermelden, willen
wij er den nadruk op leggep, dat
dit een absoluut niet gerecht
vaardigde handelwijze was.
Deze wel zeer doorzichtige
partij-standjes-makerij. had
plaats zonder eeni&e voorkennis
der organisatoren. Van de gele
genheid om zich hiervoor op te
geven was n.l. wel gebruik ge
maakt door het G. I. O. W. een
buiten elke politiek staande or
ganisatie, doch vanzelfsprekend,
niet door de C P.N. Het erger
lijke ligt niet in het feit, dat zij
een bloemstuk met de Sovjet
emblemen neerlagen, maar wel
dat zij dit deden bij deze gele
genheid.
Onze gevallenen hebben hun
leven geofferd voor Nederlaond,
(en als zoodanig herdenken wij
hen), doch niet voor het commu
nisme.
bridge-drive
Dezer dagen werd door de R.K.
Bridgecub een wedstrijd georga
niseerd ter gelegenheid van het
afscheid van een trouw lid, den
HoogEerw. Deken G. Kuijs. De
wedstrijd had een aangenaam
verloop. Na afloop kwamen de
navolgende prijzen uit de bus.
Ie pr. A-lijn de H.E. Deken
ZeerEerw. Pastoor v. Burger-
brug, 64 pnt.; 2e prijs de heeren
Settels en Kuiper.
Ie pr. B-lijn mej. C. Deute-
komde heer O. Kroon. 76p.;
2e pr. de heer en mevr. Tailer
met 60^ p.
„Onze Katholieke Volkspar
tij is de Partij voor alle Ka
tholieken, en voor de niet-Ka-
tholieken, die bij de vergelij
king van de beginselen en
programs der verschillende
partijen van oordeel zijn, dat
het welzijn van ons vaderland
het best gediend wordt, als de
vertegenwoordigers van ónze
Partij de gelegenheid krijgen
de richtlijnen onzer Partij te
verwezenlijken".
(Mr. Dr. Witteman, voor
zitter van de K.V.P., in de
„Opmarsch")
dan het meesterwerk van Antoon
Coolen „De Vier Jaargetijden",
een boeiend Brabant's spel in
vier bedrijven. Wij twijfelen er
niet aan dat déze uitvoering veel
belangstelling zal trekken. (Zie
advertentie.)
waarland
op ter stembus
Zieken, ouden van dagen, die
zich voor de stemming op 17 Mei
naar het stemlokaal moeten be
geven, kunnen dit opgeven bij P.
N. Kuijs en worden dan per auto
van huis gehaald en gebracht.
breezand
„het vierde beest"
Dinsdagavond j1 had Bree-
zand de eer den Z.È. Heer H. de
Greeve in zijn midden te hebben
die een vertolking kwam geven
van zijn voordracht „Het Vierde
Beest".
Dit werk, opgedragen aan de
illegaliteit, werd door Z.Eerw.
geschreven tijdens zijn verblijf
in een interneringskamp in 1944
De diepernstige ondergrond
van het gegevene werd af en toe
doorbroken door 'n vroolijke, hu
moristische passage. We denken
hierbij o.a. aan de poppenkast-
scène
In ademlooze spanning volgden
de tallooze aanwezigen de diverse
toonelen, hun climax bereikend
in bet 5e bedrijf, als Heinrich
eindelijk na 't schoone Hoog
lied door den Jood gezegd iets
menschelijks in zich ontdekt en
de gevangenen vrij laat! Prach
tig!
De Z.Eerw. Heer Pastoor J. G.
Verhoeff dankte den Eerw. Ac
teur voor zijn voordracht en
vooral voor de eer, dat 't kleine
Breezand vóór zooveel andere
grootere plaatsen hem in zijn
midden mocht zien. Dit was
waarlijk een kunstvolle avond.
afscheidspredicaties
Wij vernemen, dat de W.E,
Pater Jac. de Wit W.P. a.s. Zon
dag hier in onze parochiekerk
afscheid van Breezand komt ne
men, daar hij eerstdaags naar de
Missie vertrekt. Moge zijn werk
in 't verre Afrika rijke vruchten
dragen.
ANNA PAULOWNA Verloren
voorwerpen: 1 zware regenjas; l
auto-ban op een velg bl. geseïr. met
stalen sleepkabel 7.50x20; 1 bruin le_
deren actetasch met ledige papieren
zakken. Gevonden voorwerpen1
leeren knipportemonnaie met biljet
van f 1.i gec. tabaks, en versna-
peringenkaart; f 2.50 en 2 x f 1.pa
piergeld 1 donkerbl. ceintuurband;
f3.1 sch'Idersstopmes1.
Weer schoolfeest! Maandag
avond had in Veerburg een vergade
ring plaats ter bespreking van het
a.s. schoolfeest. De voorzitter de heer
G. H. Geerlings; de mededeelin.g dat
de school met den Bijbel dit jaar
en ook de volgende jaren zal mee
doen met de schoolreisjes. Het plan
is om het feest te houden op Donder,
dag' 27 Juni a.s. De hoogste klassen
gaan per trein naar Amsterdam voor
bezoek aan Artis en vervolgens naar
Schiphol. De laagste klassen gaan
per boot naar SelToorldam; vandaar
wandelen naar den speeltuin te
Schoori en dan 's avonds de bioscoop
bezoeken te Alkmaar en weer terug
per boot naar Westeinde. Getracht
zal worden een muziekkorps te" laten
.meegaan op de boot.
Er zullen evenals vorige malen
wederom lijsten in de gemeente cir-
culeeren voor dit doel.
wieringen
burgerlijke stand
Geboren: Pieter, zoon van F.
Stulp en J. Mollema; Harm, zoon
van K. Kamping en A. Pathuis;
Maria.' dochter van A. Grin en
H. Klonowska; Pieter, zoon van
G. Kooij en A. Kooij; Maria C.
G|, dochter van P. C. Bosters en
J. Hommel.
Ondertrouwd: H. Noor en A,
Mooij; A. C. Loozé en J. Krom.
medam; 'A.v d Vliet en M.
Kingma
Gehuwd: G. van Heusden en
H. Hoekstra; R. Zuidema en M.
Heerschap- N.'de Jong en Ai
Zuidema; D Óosterhof en A. v.
d. Zwaag.- A. Kuipers en J.' C.
Steigstra- C. Bakker en M. Hage
Overleden'; Klaas Westra, oud
85 jaren, wedn. van F. Wiersma;
Hubertje Kievit, oud 7 maanden;
M. Bakker, oud 61 jaren, echtg.
van A. de Wit; Antje Lont, oud
77 jaren
zijdewind
tooneeluitvoering
Zondag 12 en Maandag 13 Mei,
's avonds half acht zal in de zaal
Blankendaal door het R.K. Too-
neelgezelschap „Onder Ons", lei
der A. J. M, Schmedder, een uit
voering geven Opgevoerd wordt
„Plotseling gerezen moeilijkhe
den" deelde de omroeper van Ra
dio Nederland laconiek mede en
zijn teleurgestelde luisteraars
moesten het Zaterdag maar zonder
de uitzending van het in het Sta
dion te Amsterdam opgevoerd
„Bevrijdingsspel" stellen."
Geheel eigener beweging ver
klaarden de auteurs, Carel Briels
en A. den Doolaard, het door hen
bedongen bedrag ad f 5000.af te
staan aan de stichting 1940- 45.
Radio Nederland bood f 1500, maar
meende er de bepaling aan te
moeten verbinden, dat de auteurs
verplicht waren f 1000.- af te staan
aan voornoemde stichting.
Toen de standpunten over dit
eigenaardig optreden van het da-
gelijksch bestuur van Radio Ne
derland onverzoenlijk bleken, bo
den de auteurs de uitzending vol
komen kosteloos aan, zonder eeni-
ge tegenprestatie van Radio Ne
derland. Zij deden dit aanbod te
recht, omdat zij van de uitzending
eener officieele herdenking van de
oorlogsslachoffers geen handels
zaak wenschten te maken met lo
ven en bieden.
Een ieder zou nu gedacht heb
ben, dat de heeren bestuursleden
van Radio Nederland dit voorstel
zouden hebben geaccepteerd. Neen
de heeren eischten, dat de auteurs
telegrafisch hun goedkeuring zou
den geven aan een gift van f 1500
ten voordeele van de stichting. Dit
telegram moest voor Zaterdag 4
Mei 10 uur binnen zijn. anders
ging de uitzending niet door. De
auteurs handhaafden hun gratis
en onconditioneel aanbod, waarop
inderdaad de uitzending kwam te
vervallen.
Op het allerlaatste moment kon
gearrangeerd worden, dat Godfrey
Talbot van de B.B.C. en een
Deensch radioreporter uitzend-
faciliteiten konden krijgen. Dit is
echter buiten het bestuur van Ra
dio Nederland om geschied.
O tempora, o mores, vijf jaren
van bezetting hebben sommigen
klaarblijkelijk niets geleerd. Een
zielige vertooning, die onze repu
tatie in het algemeen nog meer in
discrediet brengen.
De commissie, die was inge
steld om een onaterzoek in te
stellen naar het door Ir. S. L.
Louwes, directeur-generaal van
de voedselvoorziening tijdens de
bezetting gevoerde beleid, heeft
rapport uitgebracht.
In dit rapport zegt de commis
sie, die bestond uit de heeren
Dr. F. H. Fentenen van Vlissin
gen, voorzitter. Ir. J. W. Albar
da, E. H. Ebels, G. W. J. van
Koeverden, Jhr. Mr. P. G. M. van
Meeuwen, leden en Mr. J. Ie Poo
le, secretaris, dat hoewel zij som
mige handelingen van den heer
Ir. Louwes niet goedkeurt, deze
een bij voortduring op de belan
gen der Nederlandsche bevolking-
gericht beleid ter zake van de le
vensmiddelenvoorziening beeft
gevoerd. De commissie is van
oordeel, dat Ir. Louwes daarbij
groote diensten aan den lande
Weersverwachting medegedeeld don.
het K.N.M.I. te De Bilt, geldig
Donderdagavond tot Vrijdagavond;
VRIJ WARM!
Zondag en vrij warm weer met
zwakke tot matige wind tus.
schen Noordoost en Zuidoost.
Zon opk. 4.56 onder 20.18; maan
opk. 14.00, onder 3.33.
heeft bewezen en dat zijn aan.
blijven in landsbelang is geweest
De Minister van Landbouw]
Visscherij en Voedselvoorziening'
heeft naar aanleiding van dit
rapport Ir. Louwes schriftelijk
zijn dank betuigd voor de zoo ge
wichtige diensten, die den Direc
teur-Generaal van de voedsel
voorziening den lande onder zoo
moeilijke omstandigheden heeft
bewezen.
„Waar twee of meer in Mijnen
Naam vergaderd zijn, ben Ik' in
hun midden", 't Zijn de woorden
van Jezus zelf. Daarom herinneren
we U zoo gaarne aan bovenstaan
de novene. Vertouwvol leggen
we te zamen in die dagen met
Moeder Maria en de H. kl. The-
resia alle nooden van de geheele
wereld en van ieder in 't bijzon
der in Jezus' Godd. Hart ter ver
hooring van onze gebeden.
Doet daarom allen mede!
Plaatjes met noveengebed tijdig
aan te vragen bij Zusters Carme-
litessen.
Egmond a. d. Hoef, gironummer
39730.
Op 14 Mei zal het geheele Ne
derlandsche volk plechtig herden
ken den weerstand, die de Ko
ninklijke Landmacht in den tach-
tigurigen oorlog van 1940 tegen
den overweldiger heeft geboden en
allen die als slachtoffer daarbij
vielen. Centra van bijzondere
plechtigheden zijn de volgende
plaatsen, die in de oorlogsdagen
brandpunten van strijd zijn ge
weest: Ypenburg, KornwerJer-
zand, Dordrecht, Middelburg, Mill,
Maastricht. Zutphen, Gronkgen
en alle garnizoenplaatsen. De be
langrijkste plechtigheid is die op
den Grebbeberg
De destijds gesloten huwelij.
ken van Nederlanders met vijan.
delijke onderdanen werden niet
als wettig aangemerkt, zoodat
bedoelde vrouwen het Neder,
landerschap niet konden verwer.
ven. De wettigheid van bedoelde
huwelijken wordt bij een K.B,
nu w e 1 erkend.
In aansluiting 'hierop wordt
thans medegedeeld: Ter verkrij.
ging van een vergunning tot
voortgezet verblijf hier te lande
van deze vrouwen, wende men,
zich schriftelijk tot het hoofd
van de plaatselijke politie.
Dit geldt ook voor hen, die
willen vragen om vergunning tot
vestiging hier te lande, ten be.
hoeve van vrouwen, die in het
buitenland verblijven.
Het indienen van dit schrille,
lijk verzoek moet geschieden
vóór 15 Juni 1946.
Wordt het verzoek gedaan ten
behoeve van vrouwen, vijande.
lijke onderdanen, dan dient te
worden getoond het bewijs, dat
f 50.voor administratiekosten
is gestort op postrekening nr 1
van 's Rijks schatkist, met ver.
melding: „Ten bate van het De.
parlement van Justitie, corrun,
F 278, ten behoeve van:
(naam, voornaam, geboorteda.
turn van den man en de vrouw
invullen).
Zij, die reeds een verzoek heb
ben ingediend, behoeven geen
nieuw verzoekschrift in te die
nen, doch behooren zoo spoedij
mogelijk f 50.zooals boveii
vermeld, te storten. Zoolang het
stortingsbewijs niet is getoond
zal geen verdere behandeling
van het verzoekschrift plaats
hebben. Wordt het verzoek ge
daan ten bate van vrouwen,
niet-vijandelijke vreemdelingen,
dan behoeft het bedrag van f 50
niet te worden gestort.
De Egyptische ministerpresident
heeft aangekondigd, a'at zijn re
geering besloten heeft een over
eenkomst met den Veiligheids
raad aan te gaan. Hij verklaar®
öat zijn regeering de Britse»®
regeerin'g op de hoogte van a»
plan heeft gebracht.