Mieuuu
Een Engelsche stem in het
Nederlandsche parlement
Een koning gaat in ballingschap
Radar heeft den oorlog beslist
Voor Den Helder, Schagen en omgeving
Bureaux:
"NIET OM WOORDEN
MAAR OM BEGIN
SELEN
HIROHITO
TROONSAFSTAND VAN
VICTOR EMMANUEL
DE PAUS LIJDT AAN
KEELONTSTEKING
VORRINK EXIT
Ontslag als Regeerings-
gemachtigde in
algemeenen dienst
Havenstakingen bedrei
gen voedselpositie
Vrijdag drie uur
Hoofdredacteur: H. N.
smits; rayon-redacteur
jr. Otten; binnenland
p,Sigon.
Abonnementsprijs 3.40
„er kwartaal: f 1.20 per
maand, inclusief incasso.
Advertentie-prijs: per
editie 11 ct. p. m.m.;
minimum 1.50, in alle
edities 26 ct. p. m.m.-.
minimum 4.—.
Fam. ber. 20 ct. p. m.m.;
in alle edities 30 ct
Noordhollandsch Daqblad
Buiten God is
nergens veilig
(Vondel)
VRIJDAG 10 MEI 1946
42e JAARGANG - NUMMER 10926
ALKMAARLangestraat
42A tel 2046 (adm.);
2047 (redactie) K 2200
HOORN: Draafsingel 59
tel. 4243 (K 2290 2 liinen
DEN HELDER: West
straat 80; tel. K 2230
SCHAGEN: Molenstraat
52 tel. 459 (K 2240)
Bankrelatie
Noord erbank
Er zijn ER nu nog, die bewe
ren, dat de politieke strijd ïn
de practijk niet zoozeer om be-
sinselen, maar om woorden gaat.
Maar dat is niet juist. Mr. Oud
mag in een recente brochure
schrijven, dat een der moeilijk
heden bij de totstandkoming van
de Partij van den Arbeid is ge
weest, dat men het woord socia
lisme niet wilde schrappen, het
ging bij degenen, die er voor
waren, dat woord te handhaven,
niet om het woord alleen, maar
om het begrip, dat door dat
woord gedekt wordt. En nu mag
er verschil van meening zijn over
dat begrip in principe gaat het
toch om de zaak En die zaak
voert ons gemakkelijk in een
verkeerde richting, als de leiding
niet in vaste principieele hand is.
Beginselen. Daar gaat het om.
Niet alleen om de moreele be
ginselen, maar ook om sociale en
economische, om de uitwerking
van vaste grondslagen in staat
en maatschappij. Het is inder
daad een „misverstand" te mee-
nen, dat degenen, die in een
eigen partijverband op princi-
pieelen grondslag bij elkaar ko
men, aan isolement doen en min
of meer hoovaardig zouden mee-
nen, dat alleen zij het bij het
rechte eind hebben.
De zaak staat zoo: de godsdien
stige overtuiging moet ons een
richtsnoer geven voor onze maat
schappelijke gedragingen. Hoe
zou onze politieke overtuiging
daarvan los kunnen staan? Let
wel, dit zeggen wij niet, maar.
dit schrijft burgemeester Oud
van Rotterdam in een pas ver
schenen brochure en Mr. Oud is
hoofdbestuurslid van de Partij
van den Arbeid.
Hoe moeten hu b.v. katholie
ken de juiste richting voor hun
maatschappelijke gedragingen
leeren en aankweeken? In een
organisatie of partij, welke recht
en voluit die godsdienstige over
tuiging tot grondslag neemt, of
in een partij, die dezen grond
slag eigenlijk verwaarloost? Let
wel, het gaat er niet over, wat
bepaalde leden van zulk een
partij denken of willen, maar
wat de partij-als-zoodanig vast
stelt en aanneemt. Natuurlijk
komen de juiste beginselen, die
een katholiek tot richtsnoer
neemt, ook voor zijn maatschap
pelijk en politiek denken of han
delen, het best tot zijn recht in
een Katholieke partij, cHe recht
en voluit die katholieke opvat
ting tot uitgangspunt neemt én
daaruit de maatschappelijke en
politieke gedraging bepaalt. Het
is zoo klaar als een klontje'. Het
is alleen vreemd, dat een man
als Mr. Oud dit sommigen van
ons nog moet leeren. En het is
niet waar, te beweren, dat dit
alleen maar een strijd is over
woorden; het gaat wel degelijk
over zaken en over zaken
van het hoogste belang. Welnu,
omdat onze godsdienstige over
tuiging richtsnoer geeft aan ons
maatschappelijk en politiek ge
drag, en dit richtsnoer het best
leiding gegeven wordt in een
Partij, die deze godsdienstige
overtuiging tot grondslag neemt,
is aansluiting en steun aan de"
Katholieke Volkspartij alleen
reeds voor katholieken een eisch
van gezond verstand. En daar
uit volgt vanzelf, dat 'die Katho
lieken dan in zoo groot mogelijk
getal ook hun stem uitbrengen
op de Katholieke lijst, om van
die theorie, die zij in de partij
vaststellen, zooveel mogelijk te
verwezenlijken in de practijk
van het staatkundig leven, in het
Parlement. Daarom vermanen
JviJ alle Katholieken, zich te
houden aan de Katholieke Vólks-
Partij. De Partij van Romme,
lijst 2
.Volgens berichten uit Tokio.
uitgezonden door radio New
ïork zal keizer Hirohito van
Japan waarschijnlijk in de naas-
ïoek°mst besluiten om af te
Veden.
HET WAS ZEKER een bijzondere gebeurtenis, dat in het
Nederlandsche Parlement op dezen gedenkwaardigen
Donderdag 9 Mei 1946 de stem van een Engelsch politicus
werd gehoord. En nog wel van den leider der Engelsche Con
servatieven. Het was Winston Churchill die sprak. Maar hij
voerde niet het woord als conssrvatief leider, doch als de
groote man van den oorlog en de bevrijding. En de Vereenig-
de Vergadering van het Nederlandsche Parlement luisterde
met gespannen aandacht naar Churchill.
Hij dankte vnor het vertrouwen
dat Nederland in Engeland ge
steld heeft bij het herwinnen der
vrijheid tegen den overweldiger.
Op zijn beurt feliciteerde spr. ons
met de vorderingen, die in ons
land sinds de bevrijding gemaakt
zijn. Vervolgens gaf Churchill een
historisch overzicht en terugblik
kend op de generaties, moest hij
bespeuren, dat de toestand van
1940-'41 veel gelijkenis vertoonde
met het oogenblik toen Willem de
Zwijger verklaarde, dat de Hol
landers liever dan zich over te
geven, on den laatsten dijk wilden
sneuvelen.
Sinds de verwikkelingen tus-
schen Protestanten en Katho
lieken in de 16e en 17e eeuw,
is er een heilzaam feit, dat
elkeen in gedachten dient te
houden: de Kerk van Rome
schaart zich immer aan de
zijde van hen. die recht en
vrijheid overal ter wereld ver
dedigen.
Warme woorden van hulde
wijdde spr. aan de verzetsbewe
ging en speciaal prof. Gerbrandy
werd genoemd als een waakzaam
en getrouw kampioen voor de
rechten en belangen van Neder
land.
De rechten van de
kleine landen.
Churchill was van meening, dat
degene, die door daden of woord
het beginsel, n.l. dat de Christen
heid bestaat uit een vereeniging
van naties, die door banden van
het recht met elkaar zijn verbon
den. aantast, daardoor den vrede
in gevaar brengt. Het is derhalvè
de plicht van de Vereenigde Na
ties die rechten te beschermen.
De Vereenigde Staten
van Europa.
Na uitvoerig gesproken te heb
ben over het nationalisme, eindig
de spr. aldus;
Wij vertrouwen, dat de na
tuurlijke eenheid en verbon
denheid tusschen Groot-Brit-
tfknnië en Frankrijk opnieuw
haar bevesiging mogen vinden
in een formeel document. Wjj
verheugen ons er over. Frank
rijk te zien terugkeeren naar
zjjn oude plaats, welke, indien
zij open bleef, voor Europa
een levensgevaarlijke wond
zou beteekenen. Wij hopen,
dat de Westelijke en Ooste
lijke democratieën in Europa
in steeds hechter vriendschap
zullen optrekken.
Ik zie geen reden, waarom
niet tenslotte, onder de hoede
van een wereldorganisatie, de
Vereenigde Staten van Europa
zouden verrijzen, zoowel van
Oost-Azië als van West-Euro
pa. welke Vereenigde Staten
het continent zouden kunnen
vereenigen op een wijze, welke
nooit gekend is sedert den val
van het Romeinsche rijk en in
welke geheel haar bevolking
zou kunnen tezamen wonen in
voorspoed, rechtvaardigheid
en vrede.
Na de beëindiging van zijn rede,
verliet Churchill, in gezelschap
van den Engelschen ambassadeur,
den Nederlandschen ambassadeur
te Londen, de ridderzaal. Chur
chill had plaats genomen in den
open wagen en had inmiddels een
versche sigaar opgestoken, waar
mee hij zeer joviaal de menigte
begroette. Luide toegejuicht door
de menigte, verdwenen de autos
richting Benoordenhoutschen weg.
VICTOR EMMANUEL, de
Koning van Italië, heeft
afstand gedaan van den troon.
Hij zal door zijn zoon, Ura-
berto worden opgevolgd. Op
2 Juni zal bij referendum
worden uitgemaakt, of Italië
een republiek zal worden of
een monarchie zal blijven. De
Koning en de Koningin zijn
met een kruiser naar Port
Said vertrokken. De troons
afstand en het vertrek worden
van socialistische zijde be
schouwd als een poging om de
ordelijke voorbereidingen voor
het referendum en de verkie
zingen voor de constitueerende
vergadering te verstoren.
Koning Victor Emmanuel is
met zijn vrouw en vijftig stuks
bagage aan boord van de kruiser
„Duca Degli Abruzzi" uit Napels
naar Port Said vertrokken.
Hij teekende de acte van
troonafstand in zijn villa Maria
Pia te Napels, waarna deze, te
zamen met een brief, in een le
deren enveloppe werd gesloten.
De ceremonie duurde onge
veer vijf minuten. Aanwezig
waren de koninklijke notaris
Anglesani en de adjudanten
generaal Puntoni en kolonel
Zaccarini. De laatsten contra
signeerden de acte.
Heden, Vrijdag, 'zal Anglesani
de acte laten registreeren en
vervolgens aan den Minister-
President De Gasperi overhandi
gen Om twintig minuten over
drie begaf de Koning zich uit zijn
studeerkamer naar de salon,
waar zijn familieleden hem
wachtten. Na zijn zoon Umberto
de hand gedrukt te hebben be
gaf hij zich naar zijn bibliotheek.
Admiraal Stone, het hoofd van
de Geallieerde commissie in
Italië, bracht den Koning om
Uit Vaticaanstad wordt ge
meld. dat de gezondheidstoestand
van Z.H. den Paus bevredigend
is. Pius XII lijdt aan een keel-
ontsteking waarvoor hij behan
deld wordt. Dit belet hem even
wel niet aan zijn dagelijksche
wandelingen in den tuin van het
Vaticaan te doen.
Donderdagochtend verleende
Z.H. nog enkele privé-audiënties.
Het buitengewoon consistorie
waarbij de kardinalen, Saliege
en Caro in hun waardigheid zul
len worden bevestigd, is vastge
steld op Woensdag 15 Mei a.s.
half vijf een bezoek. Hij had een
onderhoud van tien 'minuten met
den afgetreden vorst.
Om zeven uur wierp de kruiser
de ankers bij Napels uit. Twee
torpedoboot jagers kruisten in de
omgeving. De Koning, de Ko
ningin en Gravin Jaccarino, haar
intieme vriendin, alsmede twee
dienaren namen om half acht in
een sloep plaats, die hen naar
de kruiser voer. Bij het vertrek
was de geheele Koninklijke fa
milie aanwezig. Koningin He
lena verloor bij' het afscheid van
haar zoon Umberto haar zelfbe-
heersching, doch de Koning be
hield zijn koelbloedigheid.
Kroonprins Umberto zal als
Umberto II den troon bestijgen.
DE BESCHULDIGINGEN, ge
richt tegen den heer J. J.
Vorrink. regeeringsgemachtigde in
algemeenen dienst bij het minis
terie voor algemeene oorlogvoering
van het Koninkrijk en tevens
voorzitter van de Partij van den
Arbeid, in verband met de zaak
Arnold Meijer, hebben den heer
Vorrink aanleiding gegeven tot
een krachtig verweer, waarin het
beleid van de bijzondere rechts
pleging ter zake in het geding is
gekomen, aldus deelt de Regee-
ringsvoorlichtingsdienst ons mede.
De regeering heeft het volste
vertrouwen, zoowel in den heer
Vorrink, als in het beleid van het
directoraat-generaal voor de bij
zondere rechtspleging, maar heeft
in de discussie, die is ontstaan,
aanleiding gevonden, haar stand
punt ter zake van de vereenig-
baarheid van de ambtelijke en de
politieke functie, die de heer Vor
rink tot nog toe heeft bekleed, te
herzien.
Zij erkent de bezwaren, aan
de dubbele functie van den
heer Vorrink te hebben onder
schat. Laatstgenoemde heeft
op grond daarvan besloten zijn
ontslag te vragen als regee
ringsgemachtigde in algemee
nen dienst.
Minister Mansholt heeft op een
vergadering van de Partij van
den Arbeid te Haarlem verklaard
dat de stakingen in de havens de
aanvoer uit het buitenland in
groot gevaar brengen. Indien de
havenstaking nog lang duurt, zal
het vetransoen op 26 Mei ver
laagd moeten worden.
In de kazerne te Apeldoorn
heeft zich een geval van nekkramp
voorgedaan, dè geheele kazerne is
onder quarantaine gesteld.
IN NEURENBERG heeft de
I vroegere opperbevelhebber
van de Duitsche Marine,
Doenitz, verklaard, dat radar
den oorlog heeft beslist.
De beruchte verboden aan
U-booten om drenkelingen
te redden waren volgens
Doenitz een gevolg van den
uiterst zwaren strijd, die de
.duikbooten tegen de vlieg
tuigen hadden te voeren.
Door „radar" konden de
Duitsche duikbooten prac-
tisch niet meer aan de opper
vlakte verschijnen zonder
te worden opgemerkt.
Doenitz werd genoodzaakt een
geheel nieuwe duikboot te ont
wikkelen, die desnoods van
Duitschland naar Japan zou
kunnen varen zonder boven te
komen. Tot Juni 1942 bleven de
Duitsche duikbootverliezen bin
nen dragelijke grenzen, daarna
stegen zij evenwel. Doenitz zeide
dat 650 duikbooten gezonken zijn
en dat vgn 40 duizend man duik-
bootpersoneel er 25 duizend ge
sneuveld zijn.
Na een zeer zakeljjk opgezette
verdediging van de Duitsche
Marine heeft Karl Doenitz in een
hevig anti-Russisch getinte be
schouwing voor het Tribunaal te
Neurenberg de bewering geuit,
dat de Duitsche legerleiding door
in den hopeloozen toestand van
den winter 19441945 niet te
capituleeren, de levens van mil-
lioenen Duitschers heeft gered.
Want het doorbreken van het
front in het Oosten zou in Doe
nitz gedachte de vernietiging
van de Duitsche bevolking achter
het front" beteekend hebben. De
voormalige opperbevelhebber der
Duitsche Marine zeide, dat zijn
benoeming tot staatshoofd door
Hitier volkomen onverwacht
voor hem was geweest en uit
sluitend het gevolg was van „een
betreurenswaardig misverstand
I tusschen Hitier en Goering",
yERGETEN we nooit, dat het
zonder Goeden Vrijdag
eeen Paschen had kunnen
worden. Bezinnen wij ons
iederen Vrijdag op het myste
rie van Jesus' lijden en dood.
Een kort gebed, 's middags
om drie uur, tusschen het
werk door vereenige ons met
den Goeden Herder, die de
wondteekenen nog in Zijn
handen en voeten draagt. B.v.:
„Wij aanbidden U, Christus,
en loven U, omdat Gij door
Uw Heilig Kruis de wereld
verlost hebt.
En om onzen geest voor den
komenden Zondag te verster
ken, moeten wij Vrijdags het
lichaam in iets wat het „lek
ker", „prettig" of „gemakke
lijk" vindt, zooals in de Vas
ten, „den pin op de neus" zet
ten.
MARCUS