Nieuw
ROODE SCHADUW VALT OVER DEN UITSLAG
'n Groote dag ging voorbij
De Katholieken zijn nog de grootste partij
De winst van den dag is voor de Communisten
Bureaux:
Katholieken moeten met 32 zetels tevre
den zijn - Partij van den Arbeid met 29
10 Communisten in de Kamer!
DE VERDEELING
DER ZETELS
K. V. P. 32 (31)
P. v. d. A. 29 (31)
Anti Rev. Partij 13 (17)
Communisten 10 (3)
Chr. Hist. Unie 8 (8)
Partij v. d. Vr. 6 (4)
Staatk. Cer. P. 2 (2)
N.S.B. 0 (4)
Kard. De Jong
mocht niet-
stemmen
De eerste indruk
DE KIESDEELER
Eenige plaatselijke
uitslagen
MEDEDEELINGEN
Hoofdredacteur: H. N.
Smits; rayon-Tedacteur
fr. Otten; binnenland
P Sigon.
Abonnementsprijs f 3.40
%T kwartaal; 1.20 per
maand; inclusief incasso.
Advertentie-prijs: per
editie 13 ct. p. m.m.;
minimum f 2.50; in alle
edities 26 ct. p. m.m.;
minimum 4.
Fam. ber. 20 ct. p. m-m.;
in alle edities 30 ct
No ordhollandsch Dagblad
Buiten God is 't
nergens veilig
(Vondel)
ZATERDAG 18 MEI 1946
42e JAARGANG - NUMMER 10933
ALKMAAR: Langestraat
42A - tel 2046 (adm.);
2047 (redactie) 'K 2200
HOORN: Draafsingel 59
tel. 4243 (K 2290) 2 lijnen
DEN HELDER: West
straat 80; tel. K2230
SCHAGENMolenstraat
52 tel 459 (K 2240)
Bankrelatie:
Noorderbank
De einduitslag van de Tweede Kamerverkiezingen is als volgt:
Partijen
SDAP
VD
CDU
1 Partij v.d. Arb.
2 Kath. Volksp.
3 A.R. Partij
4 C.H. Unie
5 Partij v.d. Vrijh.
6 Comm. Partij
7 Protest. Unie
8 Stk. Geref. P.
9 Bellamy Partij
9 Gr. Rodr. Lopez
Overige partijen
1946
1,347,664
1,466,510
610,177
377,191
305,202
502,935
32,013
101,772
11,205
5,537
4.760.206
pet.
28,31
30,81
12,90
7,84
6,41
10,57
0,67
2,14
0,23
0,12
Prov. Staten
1939
878.225
282.418
84.786
Percentage
1.245.429
1.228.536
519.432
405.512
250.009
132.700
11.160
84.617
236.447
4.113.842
21,3
6,9
2,1
30,3
29,8
12,6
9,9
6.1
3.2
0,3
2,1
Tweede Kamer Percentage
1937
890.661 21,95
239.502 5,90
85 004 2,09
1.215.167 29,94
1.170.431 28,84
665.501 16,40
302.829, 7,46
160.260 3,95
136.026 3,35
24.543 0,61
78 619 1,94
5,7
100,0
•304.701
4.058.077
7,51
100,00
(Tusschen haakjes de cijfers in
de oude Kamer)
Bij de eerste verdeeling van
de zetels werden aan de Par ij
van den Arbeid toegewezen 28
zetels, aam de Kath. Volkspartij
30 zetels, aan de Anti Rev. Par
tij 12 zetels, aan de Christ. Hist.
Unie 7 ze els.
Daarna verkregen rest zetels de
Partij van den Arbeid 1, totaal 29,
de Kath. Volkspartij 2, totaal 32,
d'e Anti Rev. Partij 1. to aal 13,
de Chr. Hict. Unie 1, totaal 8.
De andere partijen verkregen
geen restzetels.
"N
lAARDINAAL DE JONG
kwam gistermorgen ook
zijn stem uitbrengen op het
stembureau van zijn district
in Utrecht. De ambtenaar
kon echter zijn persoons
kaart niet in het register
vinden. De kardinaal is
daarop naar het bevolkings
register gegaan en heeft er
zijn beklag gedaan. Een
ambtenaar van dit bureau
heeft den Kardinaal toen
vergezeld naar het stembu
reau, waar deze ambtenaar
da persoonskaart wel vond.
De Kardinaal heeft daarop
zonder meer zijn stem kun
nen uitbrengen.
V..
LIET IS NOODIG noch gezond,
1 te verbloemen, dat de uit
slag van deze verkiezingen, de
eerste na zeven jaar, als we re
kenen sinds de Staten en Raads
verkiezingen van 1939, teleur-
S' 'ellend1 isvoor Nederland.
De groote schaduw welke over
dezen uitslag valt is de enorme
winst van de communisten. Alle
reclame-opinie-onderzoekers ten
spijt, zijn de communisten met
de grootste wins;1 gaan strijken.
Zij komen met tien inplaats van
met drie man in de Kamer. De
Katholieken moeten met 32 ze
tels tevreden zijn. De Par;ïj van
den Arbeid met 29. Wij" moeten
eerlijk bekennen, dat de winst
van een zetel voor ons een lee-
lijke tegenvaller is. Het feit,
dat zonder wijfel. vooral in he;1
Zuiden, een flink aantal katho
lieken op de Partij van Scher-
merhorn en Geert Ruygers ge
stemd heeft, kon deze Partij niet
aan de verhoopte zetelwins hel
pen. Daarvoor was het verloop
uit de rijen der oude socialisten
naar de communisten te groot.
De Anti-Revolutionairen be
schikken nog slechts over 13 ze
tels inplaats van 17. Merkwaar
dig is het standhouden, ondanks
de affaire-De Geer het verloop
naar de Partij van de Arbeid1 en
de concurrentie van andere pro-
testantsche partijen, van de
Christelijk Historische Unie, die
haar ach' zetels handhaafde.
Wat is nu de algemeené ten-
denz van dezen uitslag? Een
groote ruk naar links-radicalis-
me, die gedeeltelijk door het
standhouden van de Katholieke
Volkspartij te niet gedaan word;1.
De Anti's hebben hun vroegere
winst uit liberale rijen niet kun
nen behouden. Vele liberalen zijn
naar de Partij van de Vrijheid
teruggekeerd, die deze terug-
winst zelfs in ze 'elwinst kon
uitdrukken. In de meer conser
vatieve groepen is dus een ver
schuiving geweest, zonder d'at
dit aan het totaal van de con
servatieve macht veel afbreuk
heef;1 gedaan.
Maar als geheel is het met
de conservatieve opvatting in de
politiek gedaan. Nederland heeft
vooruitstrevend gestemd1. De
Katholieken vormen me;1 de Par
tij van den Arbeid met hun 61
zetels een sterke kracht in het
parlement, sterk genoeg om een
constructieve poll'lek te voeren.
Daarnaast staa.' het vast. dat een
meerderheid van het kiezersvolk
De overige partijen en groepen
waren bij de verkiezingen in
1937: N.S.B Rev, Soc, Arb, Par
tij; Kath. Dem. Partij; Actie-
Bouwman; Chr. Nat. Actie; Alg.
Belang, Zwart Front; Nat. Boe
ren-, Tuinders- en Middenstands
partij Verbond voor Nationaal
Herstel; Nat. Soc. Arb. Partij.
In 1939 waren de overige par
tijen en groepen: N.S.B.; RSAP;
lijst Bauwens, Recht en Vrijheid,
Federatie van Transportarbei
ders; Actie Bouwman; Troelstra-
beweging Nederland; Diss. R.K
Clevers, Diss R. Ie Iuewe.
Aanteekening:
Ter vergelijking van de cijfers
der huidige verkiezingen met
die van vorige verkiezingen zijn:
1. de cijfers van Sociaal-Demo
cratische Arbeiderspartij; Vrij
zinnig Democratische Bond en
Christelijk Democratische Unie
tezamengevoegd ter vergelijking
met die van de Partij van de
Arbeid;
2. de cijfers van de Liberale
Staatspartij gegeven ter verge
lijking met die van de Partij van
de Vrijheid.
3. de cijfers van de Hervormde
(Gereformeerde) Staatspartij ge
geven ter vergelijking met die
van de Protestantsche Unie;
4. de cijfers van de overige
partijen en groepen tezamen ge
voegd ter vergelijking met die
van de Nederlandsche Bellamy
Partij en de Groep Rodrigues
Lopez
Dezè vergelijking moge in feite
niet geheel zuiver zijn, niettemin
was dit de eenige mogelijkheid
om vergelijkende cijfers te pu-
bliceeren.
Aangezien het totaal aantal
geldig uitgebrachte stemmen
4.76&.206 bedroeg, is de kies-
deeler
47602
van Nederland gestemd heeft
voor volwaardige erkenning van
de christelijke beginselen in het
staatsbestuur. Het zal voor de
Katholieke Volkspartij een eer
zijn, in de toekomstige regeering,
die niet zonder haar tot stand
za kunnen komen, de groote
kracht te vormen, om in den ra
dicalen hang, welke in he-' toe
komstig beleid tot uitdrukking
zal willen komen, de koers recht
te houden.
Tusschen een christelijk-iïatio-
nale koers en een sociaal-voor
uitstrevend bewind mag geen
tegens telling bestaan. In de taak
van de toekomstige regeering en
toekomstig parlement om hier
een synthese te zoeken en te be
vestigen. heeft <Je Katholieke
Partij een eere-plicht te vervul
len!
HAARLEM: Totaal geldig: 82,881;
PvdA 30,500; KVP 23,186; ARV
7,472; CHU 2,501; PvdV 5,630;
CPN 12,320; Prot. Unie 418; St.
Ger. Partij 254; Ned. Bellamy P.
600.
VELSEN: Totaal geldig: 19,998;
PvdA 6,758; KVP 4,515; ARP
2,176; CHU 1,007; PvdV 916; CPN
4,287; Prot. Unie 127; St. Ger. P.
113; Ned. Bellamy Partij 99.
BEVERWIJK: Totaal geldig:
13,026; PvdA 3,074; KVP 5,479;
ARP 696; CHU 321; PvdV 443;
CPN 2,854; Prot. Unie 85; St. Ger.
Partij 17; Ned. Bellamy P. 57.
HAARLEMMERMEER: Totaal
geldig: 17,189; PvdA 4,036; KVP
4,006; ARP 3,999; CHU 2,418; Pvd
V 571; CPN 1,627; Prot. Unie 176;
St. Ger. Partij 291; Ned. Bellamy
Partij 65.
HILVERSUM: Tot. geldig 43,883;
PvdA 13,275; KVP 9,350; ARP
6,283; CHU 2,768; PvdV 4,456;
CPN 5,773; Prot. Unie 757; St. G.
Partij 760; Ned. Bellamy Partij
461.
IN VERBAND met de publicatie
van de verkiezingsuitslagen
is het den dagbladen toegestaan,
heden in dubbelen omvang te
verschijnen.
HET NUMMER van heden ver
schijnt in den ochtend, om
onzen lezers het nieuws van de
verkiezingen zoo spoedig moge»
lijk te geven.
Het auteursrecht van alle ver-
kiezingsberichten berust bij het
A.N.P. Nadruk geheel of gedeel*
telük verboden.
DE STRIJD is gestreden. Niet
alleen in de groote steden
maakten partijen kranten re
clame met de publicatie van
den erkiezingsuitslag. Ook
kleinere plaatsen deden een
duit in het zakje en als we de
plaatsen, waar in Noordhol
land onze kantoren gevestigd
zijn, nagaan, dan kunnen we
zeggen, dat het een groote
duit is geweest. Het Nieuw
Noordhollandsch Dagblad was
overal troef. Alkmaar spande
de kroon. Hoorn overtrof ook
wat de publieke belangstelling
betrof, de stoutste verwach
tingen, in den Helder liep al
les ook al even vlot en in
Schagen heeft de krant zich
ook door de bekendmaking
van den uitslag duchtig ge
roerd. De Katholieke Pers in
ons gewest heeft getoond, dat
ze ook thans weer „bij" was
en wij mogen van deze plaats
af allen, die aan dit prachtige
resultaat hebben medegewerkt
wel hartelijk dank brengen.
Ook in dit opzicht was het
voor ons gewest een groote
dag.
Een GROOTE DAG. Op het
oogenblik, dat wij aan de
ze indmkken beginnen, in het
nachtelijk uur, twee uur na de
klok van twaalf, wachten wij
nog op het eindresultaat van
twee kieskringen: Amsterdam
en Utrecht. De totaaluitslag is
er dus op dit oogenblik nog
niet. In het hoofdkwartier van
de krant zitten redacteuren en
tellers en helpers met spanning
te wachten op het moment,
dat de Telex het beslissende
oogenblik zal door-ratelen. Wel
kunnen eenige commentaren
gegeven worden over eenige
kringuitslagen. Zij zijn interes
sant genoeg!
Het beste resultaat voor de
Katholieke Volkspartij is be
haald in den kieskring Leiden.
Daar steeg ons stemmenper
centage met niet minder dan
11.75. Het stemmen cij f er
steeg omhoog met 12.600. Een
schitterend resultaat voor het
roomsche platteland van Zuid-
Holland.
Daarnaast mag onmiddel
lijk onze kieskring den Helder
genoemd worden. Daar steeg
ons stemmencijfer met 13.000,
op een totaal van rondom
215.000. Ons percentage klom
van 27.70 op 30.24. Hier daal
de het percentage van de Par
tij van den Arbeid van 41.1 op
35.30. De communisten gingen
vooruit van 4.2 op 14.92
Merkwaardig is ook het cijfer
van de Partij van de Vrijheid.
Deze haalde nu 5.32 tegen
slechts 2.9 in 1937.
Opmerkelijk en niet zoo
verheugend zijn de resultaten
in de Zuidelijke provincies, die
in de stijging van hun percen
tages de stijging van het ka
tholieke bevolkingscijfer niet
tot uitdrukking brengen, ter
wijl Limburg zelfs een daling
van iy2 vertoont.
De Zuidelijke provincies ga
ven dit beeld te zien: zonder
twijfel heeft daar een grooter
aantal katholieken op de P.
v. d. A. gestemd dan verwacht
werd. In het Noorden heeft
men over het algemeen een
sterkere gehechtheid aan de
Katholieke Volkspartij ge
toond. Dat geeft stof tot over
denken in verschillende rich
tingen
In die overwegingen, die in
rustiger momenten moeten be
tijen, worden wij om kwart
voor drie vannacht gestoord
door het geratel van den aar
zelenden Telex, die eindelijk,
met den vertraagden uitslag
van Amsterdam doorkomt. De
groote schaduw is hier het
stemmencijfer van de commu
nisten, die van 12.8 op
30.07 kwamen. Van ruim
51.000 stegen de communis
ten op ruim129.000. De
mannen van den sikkel en
dm hamer behooren tot de
groote overwinnaars van den
voorbijen grooten dag. Dit
roode aandeel in de overwin
ning is de groote schaduw
van den uitslag.... v