VAN MARKT TOT SHOW De strijd om de eeretitels V-rtegi Nieuw NoordhollandscH Dagblad 5 De Alkmaarsche Kaasmarkt Kaasbeurs bij de Kaasmarkt Een „paar" sigaretten gestolen A.F.C.-K.F.C. H.R.C. kampioen? Restantjes in de lagere afdeelingen RADIO-PROGRAMMA kroniek Boebi Trep en Jippie Jee in Duitsch/and ZATERDAG 25 MEI 1946 VOOR DE ALKMAARSCHE KAASMARKT komt de goede oude tijd nooit weerom, alle energieke pogingen om haar een ver jongingskuur te doen ondergaan ten spijt. Het zag er eenigen tijd zelfs naar uit, dat de wereldberoemde 'Alkmaarsche kaasmarkt heelemaal zou verdwijnen, om nooit meer terug te komen. Herinnert u zich de kaasmarkt nog uit haar glorietijdperk, toen het groote vierkant van het Waagplein geheel met lange stapels fabriekskaas en kleinere stapels boerenkaas overdekt was; toen in het toeristenseizoen de duizenden vreemdelingen het marktbeeld. dat met de witgepakte kaasdragers met hun kleurige hoeden toch al zoo'n aardigen aanblik bood, zoo markant verlevendigden toen de honderden op de Bathbrug om elf uur naar de ruitertjes stonden te kijken als groote kinderen en de stadsbeiaardier de vroo- lijke klanken uit het carillon van den Waagtoren over het zon beschenen marktplein liet golven? DAT WAREN hoogtijdagen voor Alkmaar en voor het edele product van den Noordholland- schen bodem, den smakelijken Edammer. Gek, dat die beroemde kaas van de Alkmaarsche kaasmarkt het etiket Edammer draagt! In die dagen ging al de gepro duceerde kaas via de markten naar den consument in Binnen- en Buitenland Dat waren jaren van grooten aanvoer. In de jaren van 1850 tot 1917 steeg de aanvoer ter Alk maarsche kaasmarkt van 4 mil lioen kg per jaar tot 8 millioen kg. In de jaren 19181920 (oor logsjaren) daalde de aanvoer tot 3 millioen kg om daarna weer te stijgen. De aanvoer bedroeg in: 1921—1922 5 millioen kg. 1923—1929 7 1930—1932 6 1933—1937 5 1938 4 1939 4 1940 3 1941 1V* 1942 682.774 1943 337.316 J» 1944 130.070 H 1945 10.850 JJ Vergelijkt men dit laatste cijfer met dat van den record-dagaan voer van 240.096 kg., welke Vrij dag 10 Juni 1927 genoteerd werd, dan ziet men, hqe de oorlogsom standigheden hun stempel op de kaasmarkt gedrukt hebben. Kaasbeurs-plannen In den loop der jaren vielen echter ingrijpende veranderingen plaats in de zuivelindustrie. Zoo omstreeks 1912 werd in onze pro vincie nog evenveel kaas gema'akt op de boerderijen als op de fa brieken Sedert den eersten we reldoorlog ontstond er echier een belangrijke verschuiving naar de zuivelfabrieken, die tenslotte de grootste kaasproducenten werden. Er wordt wel eens beweerd, dat de fijnste kaas nog steeds op de boerderij gemaakt wordt; dat is ook zoo, doch even waar Js, dat ook de slechtste kaas van de boe ren komt. De massaproductie aan de fabrieken kwam weliswaar in het algemeen den smaak van de kaas niet ten goede, doch bij de laatst gehouden keuring, tóen een der grootste fabrieken het hoog ste cijfer voor „smaak" verwierf (10), bleek wel, dat ook de fabrie ken een smakelijk product kunnen maken Het beste product werd echter niet steeds het beste be taald. De leiders van de groote fabrie ken voelden er steeds minder voor hun groote kwanta kaas iedere week weer daar op dat Waagplein te laten deponeeren; niet alleen bracht dit kosten aan vervoer en zetloon, aan wik- en weegloon mee, doch ook de weersomstandig heden waren van irwioed op net product. Daar kwam bij dat in de crisisjaren de aanvoerder vaak de kans liep, dat zijn ter markt aan gevoerde stapels niet kon verkoo- pen, met het gevolg van nieuwe kosten van opslag of vervoer en uitdroging van het product door langere bewaring De handel pro fiteerde dan van deze situatie door lagere prijzen te bedingen. Zoo groeide ook in Alkmaar de behoefte aan een Kaasbeurs, waar het product op monster veitcocht werd. In 1936 kwam de eerste beurs tot stand door samenwer king van enkele fabrieken. Het Gemeentebestuur, dat in de beurs niet ten onrechte een bedrei- Wng zag' van de Kaasmarkt, reageer, de hierop door verlaging der wik_ en weegloonen en de handel schaarde zich achter de gemeente door op de markt*- een iets hoogere prijs te bie den dan ter beurze. Teg'en de beurs als zoodanig was de handel niet, Wel tegen een beurs in Alkmaar. De Bond van op Coöperatieven Grond slag werkende zuivelfabrieken1* daar entegen was als voorstander van de beurs nu niet bepaald tegen den Kaasmarkt, doch wèl tegen de Kaas. markt-in.haar-ouden vorm, dus tegen Het jacht ,,Piet Hein" van het Prin werd geroofd, vertoeft thans weer het schip onderhanden wordt geno selijk Paar; dat door de Duitschers in de Six-haven te Amsterdam; waar men. afzet van alle kaas via de markt. De Kaasbeurs bracht het nimmer tot een de markt overheerschende positie, ai werd in 1938 ter beurze 372.737 kg. en in 1939: 312.914 kg. verhandeld. In 1941 werd de beurs geheel stopgezet. Kaasmarktwereldreclame D*e kaasproducenten waren echter wèl zóó verstandig, dat zij inzagen dat de duizenden vreemdelingen trekkende Alkmaarsche Kaasmarkt een belangrijke reclamefactor betee_ kende; echter niet voor hun product; de Edammer alleen, doch voor bet geheele Nederlandsche product. Dat de kaas 'n belangrijke export artikel is moge blijke uit de volgen de cijfers: In cijfers van 10 millioen kg. uitge. drukt bedroeg in Binnenlandsch verbruik Export 1929 4 9 1931 5 8 1933 6 6 1935 6 6 1937 6 6 1939 7 5 Vergelijkt men daarbij de hierbo ven genoemde cijfers van den aan voer ter Alkmaarsche Kaasmarkt, dan zal men het standpunt van de aanvoerders op die markt moeteii billijken, dat heK niet aangaat, dat zij alleen die reclame die vanuit de Alkmaarsche Kaasmarkt voor het Nederlandsche product gemaakt wordt,' betalen. Ook voor den handel, voor de Gemeente Alkmaar en niet het minst voor den Middenstand is het van groot belang, dat de Kaasmarkt in stand wordt ge houden. Vandaar dat er onderhandelingen gevoerd werden, die ertoe zullen lei. den, dat naast de stichting' van een Kaasbeurs ook de Kaasmarkt weer," althans in de zomermaanden wordt hersteld, zij het niet in haar oude glorie, toen er aanvoeren waren van 200.000 kg. Men wist de Regeering ervan te overtuigen, dat handhaving van de Kaasmarkt onontbeerlijk is- als factor van .internationale reclame voor een bij uitstek Nederlandsch product. De kosten, verbonden aan het handhaven van de markt gedurende de vijf zomermaanden zullen door het Rijk gedragen worden, bier zul len zeker enkele tienduizenden gul dens mee gemoeid zijn. De fabrieken worden door deze Rijks bijdrage echter in staat ge steld, wekelijks 10% van hun productie ter markt aan te voe ren, zoodat de aanvoer van min stens 50.000 kg. gegarandeerd is. Ook van particuliere fabrieken en boeren is nog wel eenige aanvoer te wachten. Zoo zal de wekelijk- sche kaasmarkt meer het, karak" ter van een show krijgen, dan van een groote aanvoermarht. De Gemeente Alkmaar zal voor het intact houden van het kaasdragers- corps en andere kosten nog een jaar. lijkscb offer van 10.000 moeten brengen. Namens het» Gemeentebestuur heeft de Directeur van het Marktwezen eenige middenstanders bereid gevon. den een comité te vormen, met het doel bij den Alkmaarschen Midden stand daadwerkelijke belangstelling' te wekken, om dit offer voor de in. standhouding van de kaasiparkt, ge heel of gedeeltelijk voor zijn reke ning te nemen. Deze commissie, die staat onder voorzitterschap van den beer C. W. Keysper, den in den kaashandel vergrijsden nestor uit den midden stand, zal dezer dagen een beroep doen op de zakenmenschenom hun bijdrage te geven voor de instand houding van den kaasmarkt. Ook de Kaasbeursplannen hebben de aandacht van deze commissie, die wij in dit verband erop willen wij zen, dat de beurs in de onmiddellijke nabijheid van de markt dient gesticht te worden. De Korenbeurs; straks tot nood- schouwburg verbouwd, ligt veel te uitmiddelpuntig en te ver van de markt. Half Juni zal de eerste kaasmarkt weer van beteeken is zijn, dat moet een feestdag worden voor Alkmaar met kaaswimpels en vlaggen. Fr. O. Vier Canadeesche soldaten hebben 81.000 sigaretten van het Canadeesche Roode Kruis te Londen gestolen en aan Neder landsche soldaten verkocht. OVERZICHT Het ziet er niet naar uit dat er morgen beslissingen vallen. De groote bom komt zeer waarschijn lijk op de eerste Zjndag in Juni, want op Hemelvaartsdag is, met het oog op BelgiëNederland, het programma maar zeer klein Wel komen enkele clubs uitge speeld, ook in de le klasse, waar Feijenoord en Roermond vorige week de 20 reeds volmaakten. Zoo speelt in de le klasse Afdeeiing I Volewijckers haar laatste wedstrijd De mogelijkheid dat Ajax mor gen de eeretitel haalt is er doch de kans is niet zeer groot. Vole wijckers immers zal dan van Her mes moeten verliezen en dat zul len de Over IJ-ers hun aanhang zeer zeker niet aandoen Boven dien zal Ajax in Hilversum van 't Gooi moeten winnen en gezien de positie van de laatste zal er voor gewerkt moeten worden. RFC dat onderaan bengelt, heeft tegen Emma dat veilig is o.i. wel een kansje. EDO zal goed doen thuis van ADO te winnen. Dan immers zijn de Haarlemmers definitief veilig. In Afdeeiing II vier wedstrij den. De groote strijd voor de eere titel is DWSHaarlem welke ontmoeting heden Zaterdag in het Stadion plaats heeft. DWS kan haar stadgenooten Blauw Wit een groot genoegen doen de roodbroekën onverrichter zake huis toe te zenden, want dan komt ze weer geducht in de run ning als ze tenminste zelf van Nentunus gaat winnen Een tweede belangrijke strijd is VUCStormvogels beide vormen met 11 winstpunten de staart in deze afdeeiing. 1 HBS kan zich veilig stellen met in Spanger te winnen. In Afdeeiing III komt er zoo waar ook eenige teekening in den strij,d Het aantal gegadigden voor de bovenste plaats is tot vier ge slonken. MAANDAG 27 MEI HILVERSUM I (301.5 M.): AVRO: 7.00 Nieuws, gym. en gram.; 8.00 Nieuws en gram.; 9.15 Morgenwij. ding; 9.30 Gram.; 11.15 Concert; 11.45 Familieberichten; 12.00 Orkest; 12.35 Het Lyra trio; 13.00 Nieuws; 13.15 Kon. Mil. Kapel; 14.00 Concert; 15.00 Voordracht door Ank van der Moer; 15.15 Bonbonnière; een licht program, ma; 16.30 Gram.; 16.45 Voordracht; 17.00 Harpkwintet; 17.35 Gram.; 17.45 Het Rijk overzee; 18.00 Nieuws; 18.15 Gram.; 18.30 Ned. Strijdkrachten; 19.20 Radio-dansorkest; 19.45 Voor den landbouw; 20.00 Nieuws; 20.08 Om roeporkest; 21.10 Hoorspel; 22.00 Weet je nog wel oudje; 22.30 Swing college; •23.00 Nieuws; 23.15 Pierre Palla; 23.45 Gram. HILVERSUM II (415.5 M.): NCRV; 7.00 Nieuws, gym. en gram.; 8.00 Nieuws en gram.; 9.15 Voor jonge zieken; 10.30 Morgendienst; H.15 Van oude en nieuwe schrijvers; 11.35 Am. sterdamsch politiemuziekcorps; 12.15 Gram.; 12.30 Orgelbespeling; 13.00 Nieuws; 13.20 All round sextet; 14.00 Voor jonge moeders; 14.20 Pianorecital 14.40 Cantate; 15.00 Strijkkwartet; 15.45 Gram.; 16.00 Bijbellezing; 16.45 Orgelbespeling; 17.30 Zangrecital; 18.00 Celesta ensemble; 18.45 Sport- praatje; 19.00 Nieuws; 19.20 Politieke lezing; 19.40 Causerie; 20.00 Nieuws; 20.05 Gevarieerd programma; 22.00 Nieuws; 22.15 Het actueel geluid; 22.30 Prof. Dr. J. Bavinck; 22.50 Zangreci tal door Greet Koeman; 23.10 Gram.; 23.50 Schriftlezing. Ensch. Boys—AGOVV is hiervoor morgen de meest be langrijke ontmoeiing Verder verwachten we dat Go Ahead uit van Be Quick en NEC thuis van Enschede wint. PEC wordt hier de houder van den rooden lantaarn, terwijl ze morgen haar laatste kans tegen Heracles waarneemt. In Afdeeiing IV is het aantal gegadigden eveneens vier doch ook hier zal dit aantal na morgen wel geslonken zijn, terwijl b v. BW in BW—Willem II verliest en NOAD in Helmond de vlag moet strijken. Inmiddels is de strijd in Til burg LongaNAC de big-match voor den strijd om de bovenste plaats Onderaan bengelt RBC wier lot slechts een kwestie van tijd is. In Afdeeiing V gaat hét n«g om de onderste plaats, momenteel door LSC bezet. Tegen de Groningers GVAV geven we ze morgen weinig kans, en als Achilles morgen eens van HSC wint dan is het lot van LSC practisch bezegeld. In de Limburgsche afdeeiing verwachten we morgen ook de beslissing voor de bovenste plaats Wanneer Limburgia in LimburgiaJuliana wint, dan is Limburgia kampioen. De strijd kan echter ook zoo ver- loopen dat de drie gegadigden Limburgia, MW en Juliana ge lijk eindigen Het drietal staat er nl. als volgt voor: Limburgia 19 12 2 5 26 MW 19 10 5 4 25 Juliana 19 10 4 5 24 DISTRICT I In de 2e klasse A staat de groote strijd voor de deur AFC—KFC kan de beslissing brengen Hier voor behoeft de laatste slechts ge lijk te spelen om den eeretitei op haar naam te brengen. In Koog aan de Zaan moest AFC "net onderspit delven. Neemt AFC revancne dan loopt het ongetwijfeld op een beslis singswedstrijd uit. Beide pretendenten staan er nl. als volgt voor: KFC 19 14 2 3 30 AFC 18 13 0 5 26 De overige wedstrijden zijn van weinig belang meer. In afdeeiing B is TOG kampioen IIIT de recente Engelsche La* gerhuisdebatten blijkt de verdeeldheid in inzicht met be trekking tot de terugtrekking der Britsche troepen uit Egyp te. Men heeft van meerdere zijden eerst op spoed aange drongen, om ter vermijding van moeilijheden deze troepen ter stond terug te trekken, doch nu het eenmaal daarop gaat lijken, zijn dezelfde kringen verbouwereerd. Het Grieksche parlement heeft met groote meerderheid van stemmen een motie van ver trouwen in de regeering aan genomen. Het daaraan vooraf gaande debat droeg een zeer verbitterd karakter. Meerdere leden drongen aan op het ar resteeren van communistische leiders, het intrekken van de amnestiewetten en den onmid- dellijken terugkeer van koning George zonder plebisciet. De oppositie viel hevig het regeeringsvoorsteT aan tot het houden van een volksstemming over den terugkeer van „Ko ning George den tweede" en niet zuiver over de vraag: Monarchie of Republiek? terwijl de Kennemers aangewe- zij zijn om degradatiewedstrijden te spelen, j In de 3e klasse B verwachten we dat Hollandia haar goede eind spurt zal weten vol te houden, waarmede dan in GVO—Hollandia revanche wordt genomen op de in eigen huis geleden nederlaag. Helder zien we in Zaandijk nog niet winnen, waardoor haar po sitie precair begint te worden. I* Ook KW en Zaanlandia zul len wel alles in het werk stellen om buiten schot te komen De stand in deze afdeeiing is officieel: Zaandijk 18 14 3 1 31 49-11 WZ 17 7 7 3 21 26-19 QSC 16 9 1 6 19 31-31 RKWA 17 8 1 8 17 45-46 Meteoor 16 6 4 6 16 a0-31 Purmerst. 16 5 5 6 15 22-29 KW 17 5 3 9 13 32-42 Helder 13 5 2 6 12 28-24 GVO 14 5 2 7 12 25-26 Zaanlandia 16 4 3 9 11 15-35 Hollandia 16 3. 3 10 9 27-36 In afdeeiing C kan HRC kampioen worden. Een zege in eigen huis in HRCBloemendaal en de roodjakken zijn waar ze wezen wilden. DTS zal goed doen het weer eens tot winstpunten te brengen want de onderste plaats blijft dreigen. In afdeeiing D gaat Schagen naar Germaan, waarvan gewon nen kan worden maarScha gen schijnt zich vrij veilig te voe len want de gang is er wat uit in de laatste wedstrijden Succes zit nog geducht in het gedrang en zal, wil ze het niet laten uit draaien op degradatiewedstrijden toch noodig een paar wedstrijden moeten winnen. 68. Bijna had Boebi zich versproken, toen hij wou zeggen, dat hij Jippie graag zou zien, maar gelukkig bedacht hij zich en zei: „Laat mij de heele boel maar eens bekijken". Daar had je het al. Up het witte doek verscheen van alles: vliegtuigen, parachutisten, huizen uit Amerika, schepen en zelfs een ge heimzinnig gebouw. „Kijk, kijk", zei Heer Dolf woeaend, „daar willen ze ook wat bijzonders maken, ze dachten zeker, dat ze knapper waren dan ik."

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad, editie Schagen | 1946 | | pagina 5