China heefteen hiërarchie
BELBOEIEN EN GASTONNEN
WIJZEN DEN WEG
Een ondergedoken Kerkleeraar
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
Recht door zee is niet altijd het veiligst
Z.H. Exe. Mgr. N. STAM
Tien jaar bisschop
JUNI 1946
JWS
e haven lig-
lantal wrak-
ïndeel Duit-
elf vormen
voor de
niet eens
ehuiten te
eerde in de
.O.D. I, die
rrichten van
den is inge-
an een dui
men den
na tot het
wordt over-
if.O.D, bezig
zeer waar-
jfsel van de
ligt er nog
650 ton.
bemanning
nachts als
te het weer
leien steekt
en Keizers-
.D. I haar
thans is
e beurt ge
dingen, die
gereikt zijn,
nd voor den
Opruimings
:heren pio-
rricht, door
en van mij-
ilvorens de
overgaan
lijken.
TEXEL
>EK
ezocht Vrij-
ïl, teneinde*
stellen met
JKTE
vervoerde
lagen meer
een bewijs
die Texel
geniet!
ACTIE
le Stichting
het eiland
en 'wij, dat
md. burge
wederom in
gedagvaard
de nieuwe
rechtbank
iterdagmor-
behandeld,
idag komen
ig.
-ANTSOOG
ïderlandsch
s-Graven-
mens voor
5de onze
2. A. Worp.
fening op
ege blijven
lollege van
irende de
eformeerde
resp in de
C. J'. Bos-
enoemd de
N. Mul-
Mz.
.ngen werd
m het Col-
sloten om
aan het
me Neder-
s Vereeni-
ler salaris-
g met een
leijer hield
een uitge-
zuivering,
el opnieuw
P. de Haan
der Ge-
Niemeyer
:wijls een
niet goed-
Haan te-
werd inge-
den toege
ister van
aan den
en diverse
om den
Ontvanger
eester was
at hem bij
Ministerie
iaken wel
niet bereid
ele benoe-
mede te
ïeer Nie-
gebracht,
ijna alge-
hgenomen.
C. Lont
tegen.
ng.
ZATERDAG 15 JUNI 1946
KLOKGELUI MIDDEN OP
ZEE, WANT PIJPLUIZEN
EN DANSENDE DOLFIJ
NEN VIEREN FEEST
NIET ALTIJD is de weg
recht door zee de veilig
ste route voor schepen, die
van Nederland uit opstoomen
naar het Noorden of Westen,
naar Oost of Zuid. Want se
dert den dag, dat overal
waar maar water was, mij
nen zijn gelegd, om elkander het leven onmogelijk te maken,
is het noodzakelijk een lijn klaar te maken waarlangs de
stoomers zonder gevaar of schade de andere haven kunnen
bereiken. Deze lijn is afgezet met boeien en tonnen, met of
zonder licht, groen of rood, die dansend en wiegend den zee
man een veilig gevoel geven. Steeds die reddende boeien in
zicht houden en steeds de lijn volgen van ton tot ton, dat be-
teekent voor hem een zekere overkomst. Ook al is voor de
veiligheid de sloep buitenboord gedraaid. Ondanks alles weet
men immers nooit, welke ontmoeting men heeft.
Deze boeien en
tonnen zijn de da-
gelijksche zorg
van eenige zeelui,
wier naam men
nauwelijks kent
en wier werk
zaamheden weg
vallen in een paar
woorden: „Ver-
lichtings- en be-
tonningswerk-
zaamhedenEen
lang woord, maar
waarin de volle
verantwoordelijk
heid ligt voor al
les wat met vei
ligheid en zeker
heid te maken
heeft. Bijna da
gelijks zijn de
menschen van de
zen dienst op zee,
zoekend en speu
rend naar onge
rechtigheden,
werkend aan de
verlichting van 'n
gaston, of aan het
herstel van een
losgeslagen boei.
Uitkijkend naar
wrakken, die soms
gevaar voor de
passeerende sche
pen opleveren. Al
tijd in dienst, bij
goed of slecht
weer bij kalme
zee of Noordwes
ter storm.
In volle zee balanceeren op een wiegende licht
boei is niet ieders werk, vooral wanneer er een
stevige deining staat. De bemanningen van de
betonningsvaartuigen zijn echter ten volle voor
hun taak berekend. Bovenstaande foto
toont eenige leden van de ..Amsterdam", in
actie tijdens een der vele tochten langs de
bakens. Een lichtboei wordt gecontroleerd, ter
wijl het gevaarte zooveel mogelijk wordt ge-
enterd.
Als gast a. b. van
s.s. „Amsterdam".
Half twee. De telegraaf rin
kelt, het sein, klinkt door vanuit
de machinekamer en langzaam
is de „Amsterdam" los van de
kade Dan halve kracht vooruit
en de dienst voor de verlichting
en betonning gaat voor de zoo-
veelste keer na de bevrijding de
route Den HelderIJmuiden af.
Met aan boord een paar niet al-
ledaagsche passagiers, want dank
zij de welwillendheid van den
Commissaris van het Loodswe
zen te Den Helder mogen die
passagiers den tocht langs de
veilige lijn meemaken.
Schipper Denker geeft zijn
aanwijzingen en zoolang de
haven nog niet uit zicht is, heeft
de kapitein geen tijd voor zijn
gasten. Ook verklaarbaar. Want
het in- en uitvaren uit een ha
ven vereiseht altijd een beetje
meer oplettendheid dan het groo-
te water van de Noordzee.
In een sierlijke boog draait het
schip het Marsdiep in en dan
verdwijnt langzaam Den Helder
en Texel aan de achtersteven.
Aanstonds wordt de „Kazende
Bol'' gepasseerd en daar liggen
de eerste boeien.
Na de bevrijding hebben de
Engelschen een vaargeul ge
maakt langs de Nederlandsche
kust, een mijl of wat zee in.
Verder om Texel heen naar het
Noorden en naar Engeland. Die
drie vaargeulen, ontmoeten elkaar
in het Molengat, vlak bij de
Haaksche gronden, waar talrijke
schepen zijn gestrand en ver
gaan.
Daar op die gevaarlijke gron
den hebben ook de zeeridders,
zooals een Dorus Rijkers, Janus
Kuiper, Coen Bot de vele zee
lieden in veilige haven gebracht
na gevecht op gevecht met de
woedende zee, die hier kan spo
ken als een losgeslagen helle
hond. Voorbijvarend in het zil
veren licht van een prachtige
zon kan men zich niet indenken,
wat zich hier in den loop der
eeuwen afspeelde en toch is het
zoo.
De zeekaart, die in de schip-
.pershut opengevouwen ligt ver
telt de geographische bijzonder
heden van al deze gevaarijke
plekken. De banken staan er op
aangegeven en de boeien, de rou
tes, waar schepen nog niet mo
gen komen en de verschillende
tonnen, die de lijn uitstippelen
voor een behouden tocht. Veel
cijfers en gegevens, alle dienst
baar gemaakt aan de drukke
scheepvaart.
Evenwijdige punten en
hinderlijke wrakken.
De boeien zijn om de vijf mijl
in zee gelegd en met behulp van
eenige vaste punten aan de kust
kunnen de zeelieden hun koers
houden. Twee bepaalde doelen op
vasteland vallen ineen (des
avonds verlicht) en wanneer die
zijn samengevloeid kan de ge
zagvoerder rustig van boei tot
boei varen. Ten zuiden van
Huisduinen worden een paar van
die punten gewezen en met be
hulp van den verrekijker kan de
passagier zich overtuigen, dat in
rechte lijn op de volgende boei
wordt gestoomd. Het lijkt zoo
gemakkelijk als het maar kan,
doch voor het zoover was is wel
een en ander moeten gebeuren.
Daar kan u gerust van verzekerd
zijn. En als er mist is, zijn de
verschillende boeien immers ver
licht, ook 's avonds.
Aan bakboord wordt een wrak ge
passeerd, de "Paraquai" een Duit_
scher, die in den oorlog op een mijn
liep en door den kapitein aan den
grond gezet is. Een boei geeft de
plaats aan. Overdag is het trouwens
nog zichtbaar aan masten en schoor
steen. Het Schulpegat is gauw door
gevaren en nu is de "Amsterdam" in
volle zee. De Noordzee deint zachtjes
en rustig uit, zooals dat heet, na
een paar dagen van behoorlijke storm
Een mooie zon ligt, over het water
en aan de horizon teekenen zich tal-
looze loggers af, bezig Nederland en
buitenland hun verlang'de visch te
bezorgen. Het is druk midden op den
dag, verschillende schepen komen
aan bak_ en stuurboord voorbij. Er
verdwijnen er in Noordeliike rich
ting en ook naar Engeland'; welke
schepen wij graag achterna zouden
gaan.
Ter hoogte van Camperduin worden
weer eenige punten op het vasteland
gewezen, welke de zeelieden be
hulpzaam zijn bij het bepalen van
hun vaarroute. Hier aan bakboord
ligt de z.g'. T. X. 4 ton, die hoe
is het mogelijk midden op zee een
blij klokgelui laat hooren. Als je je
oogen dicht doet, waan je jezelf op
een of ander dorpskerkplein, waar
een kleine klok de bewoners oproept
"De haaien vieren hier Pinksteren"
merkt de stuurman op, maar ons
lijkt het beter te spreken van fees
tende dolfijnen, omdat hier (zoo goed
zijn we nog wel thuis in de dieren
wereld), waarschijnlijk wel geen
haaien zullen ronddolen.
En om de zaak nog ingewikkelder
te maken klinkt de waarschuwing
opzij te gaan, omdat er een wolk van
piipluizen naar benedenen komt.
Weet U het lezer??? Wij op dat
pogenblik ook niet, maar na een blik
omhoog werd een orkaan van roet_
stukjes uit de walmende schoorsteen
opgemekt, welke stukjes de aanlok
kelijke naam van ''pijpluizen" dragen
Ontmoetingen op zee.
Bergen aan Zee trok aan de kust
lijn voorbij met hoog in de duinen
het groote vacantieoord. De verre
kijker tooverde de zonnige daken
naar ons toe en de huisjes langs de
boulevards leken gezellige poppen
kamertjes.
Ter hoogte van Egmond aan Zee,
wordt aan stuurboord de zeesleep.
boot "Schelde" gepasseerd, die des
morgens negen uur Den Helder was
uitgevaren. Een aardige ontmoeting
op de Noordzee, van een zware
sjouwer, die we een paar dagen van
te voren van top tot teen hadden
bewonderd. Aan bakboord groet de
"Tempo", die zijn weg kiest naar
Groningen. Er is goed zich, heel
ruim zelfs en daarom zijn diep weg
het Zuiden in de hoogovens al zicht_
baar. Daar ligt het einde van de
tocht, maar eerst moet er nog een
en ander worden gedaan. Want een
mijl of vier ten Noorden daarvan
moet een spitsgroeneton worden op
gepikt, die daar te veel is, omdat
een gaston de plaats heeft ingeno
men.
De dwarszee laat het schip nu be
hoorlijk dansen en af en toe slaat het
aardig door. De passagiers probee_
ren het dek op en neer te wandelen
maar die poging' haalt niet veel meer
uit dan een gestrompel langs de
reeling. Zeebeenen heb je niet in een
paar uur. Dan draait het schip scherp
Noordwest en weldra ligt de spits
groene ton langszij. Een stuk reeling
verdwijnt met een lichte beweging
even opzij en met een handige zwaai
is het groene gevaarte geënterd en
vastg'elegd. Dan is het een klein
werkje de ton binnenboord te hij-
schen. En dan nog eventjes de an
kerketting. Dat dacht U zeker lezer.
Maar juist die ketting doet het. want
lengte ervan is driemaal de diepte,
waar de boei verankerd ligt. Dat be_
teekent dus takelen en loslaten en
nogmaals tot na een heelen tijd van
hijschen en loshaken de ronde beton
nen steenen boven komt. Dan pas is
het werk klaar. Het heeft zoo om en
om een klein uurtje geduurd, waar
nog het peilen met de sextant bij
komt, het z.g'. schieten, dat de schip
per in staat stelt nauwkeurig plaats
en hoogte te bepalen waar hij zich
bevindt.
Wij groeten de "Schelde" die nu
oploopt naar Rotterdam, de Engel-
sche vrachter, die verder stoomt naar
Harlingen en de verschillende loggers
drukdoende of wachtend op de
sleepboot "Stentor" die puffend en
dansend op een mijl afstand voorbij
vaart om een logger binnen te
sleepen. Dan draait de "Amsterdam"
de richting van IJmuiden uit en heel
langzaam komt de kust nader lang
zaam maar zeker in een rechte lijn
voor de mast. Achter ons verdwijnt
de zee en de glanzende zon, verdwij-
nenen de vele zeiltjes aan de horizon
en de rookpluimen van _de weg
schietende schepen, die hun veilige
route afgebakend weten door de
"Verlichting en betonningsdienst"
onder veranwoordelijkheid van schip
per Denker en zijn mannen. Een
kleine familie, waar wij gasten wa
ren op een prettige en leerzame tocht
Leedvermaak over zeezieke passa
giers kunt U onderdrukken lezer,
want die waren er niet. T. v. d. H.
Op 29 Juni a.s. zal het tien jaar
geleden zijn. dat Z.H. Exc. Mgr.
N, Stam, Apostolisch Vicaris van
Kisumu. titulair bisschop van Ce-
dië, door Z.H. Exc. Mgr. J, P,
Huibers in de St. Bavo te Haar
lem tot bisschop werd geconsa
creerd.
Ter gelegenheid van zijn wij
ding was Mgr. N. Stam uit zijn
vicariaat dat in de Kenya Colony
Oost-Afrika, gelegen is, naar Ne
derland' gekomen.
Gedurende zijn verbijf in zijn
vaderland heeft hij het aantal
vrienden van den „missionaris
father Stam" met talrijke begun
stigers weten te vergrooten. ne
oorlog en dé bezetting hebben dit
contact verbroken en zijn oorzaak
dat de 70-jarige kerkvorst voor
alsnog niet ziin vaderland zal
weerzien.
Maar voor hen. die Mgr N.
S'am een g.oed hart toedragen
vormt de 29e Juni een pracht ge
legenheid om van hun sympathie
te getuigen aan het Missie-Co
mité Z.H. Exc. Mgr. N, Stam,
Paul Krugerstraat 19 te Haarlem
(postgiro 285248).
Schenke God dezen pionier van
Afrika zijn rijksten zegen!
AVONTUREN VAN HEILIGEN
Een van de beroemdste kerk
leeraren is de Heilige Athanasius,
bijgenaamd: De Groote De Kerk
van Christus was nog maar in
haar prille jeugd, toen deze ge
weldige strijder met de wapenen
des geestes op het tooneel ver
scheen; doch zij had hem hard
noodig!
Er woedde namelijk een ver
schrikkelijke strijd in al die half
en driekwart uit het heidendom
verrezen landen rond de Middel-
landsche Zee, overeen let
tertje iTenminste dat zeggen
sommige eigenwijze moderne lie
den die de klok hebben hooren
luiden, maar geen notie van den
klepel hebben. Er waren namelijk
twee Grieksche woorden in dis
cussie, de een met, de ander zon
der i; dat mèt dat eene lettertje
duidde aan dat Jesus Christus de
Zoon van God, één in wezen met
den Vader was het woord zon
der i echter, dat Jesus van Naza
reth weliswaar een zeer heilig
mensch, ja een groot godsdienst
stichter was, maar daarmee uit.
Zekere Arius wilde de i met alle
feweld schrappen en het heiden-
om lag nog dichtbij genoeg (zoo
als het tegenwoordig helaas weer
dicht genoeg genaderd is!) om
voor deze ontgoddelijking van
Gods Zoon aanhang te winnen.
Koningen en Keizers zetten het
betoog der Arianen te vuur en te
zwaard kracht bij.
Dat de Kerk van Gods Zoon on
bevlekt en sterker dan te voren
uit dézen strijd te voorschijn
kwam, was voor een belangrijk
gedeelte aan Athanasius den Groo
te te danken.
Maar voor de machtigen der
wereld moest hij het zwaar bezu
ren. Vijf verschillende keizers: vijf
keer verbannen!
Tenslotte deed hij iets, waar wij
voor den oorlog weinig begrip van
hadden, doch dat ons sinds eenige
jaren maar al te vertrouwd is ge
worden: hij dook onder! En hoe!
Athanasius vestigde zich met
terwoon te Alexandrië in een
diepe, uitgedroogde put die alleen
Onze Lieve Heea, hijzelf en een
Liouwe vriend kenden. Daar ver
bleef hij vijf jaar De trouwe
vriend kwam hem af en toe, tus-
schen licht en donker, de noodige
leeftocht bezorgen.
Op een keer kwamen de ge
rechtsdienaars van den keizer ge
vaarlijk dicht in de buurt. De
vriend organiseerde voor den on-
dergrondschen bisschop een vlucht
per schip. Opzettelijk voeren zij
in de richting van hun vervol
gers Hun schip werd aangehou
den.
Hela! riep een van de speur
ders, ken jij een zekeren bis
schop Athanasius?
Ja, die is me niet geheel on
bekend! antwoordde Athanasius..
Is die hier nog ver van af,
denk je?
Och neen, gaf Athanasius ten
antwoord, die is hier niet ver
vandaan
O! gromde 's Keizers die
naar, gelukkig! en stevende op
volle kracht in de richting van
Alexandrië. En Athanasius ver
volgde zijn reis in de tegenover
gestelde richting.
Toen het terrein weer veilig
was, zat er voor den bisschop niets
anders op, dan weer naar zijn
Alexandrijnsche put terug te kee-
ren én daar is hij ook, in 373, on
der de regeering van Keizer Va-
lens gestorven.
Hoe glorievol is hij „opgedo
ken"! Als Kerkleeraar der heilige
Roomsche Kerk en als getuige
voor Gods Zoon! Er is nog een
ander martelaarschap dan dat
onder het zwaard van den scherp
rechter of tusschen de tanden der
wilde dieren!
VOOR DE DERDE MAAL
heeft de Katholieke Kerk
een poging gewaagd om in het
groote Rijk van het Midden
een kerkelijke hiërarchie op
te richten. De eerste maal is
het mislukt, doordat de Ming-
dynastie de politiek der Tar-
tarenvorsten verloochende en
een zware vervolging inzette.
Dat was het einde van het
prachtige werk van den Fran
ciscaan Johannes van Monte
Corvino. Deze was op verzoek
van den keizer, dat door
Marco Polo aan den Paus
werd overgebracht, in 1294
naar China gekomen. Binnen
35 jaar telde hij 30.000 bekeer
lingen. Mede door gebrek aan
nieuwe arbeidskrachten uit
Europa had de jonge hiërar
chie (Kambalik, het latere Pe
king, was aartsbisdom en had
meer dan vier suffragaanbis
dommen) zich niet voldoende
sterk kunnen ontwikkelen om
aan den storm het hoofd te
kunnen bieden. De veelbelo
vende jonge Kerk stierf ge
heel uit.
Twee paters Jezuieten de paters
Ruggieri en Ricci waren in het
begin van de zeventiende eeuw
de eersten, die weer op nieuw suc
ces in China konden bogen. Hun
wetenschappelijke roem bracht
het Christendom groote voordee-
len Zelfs na den val van de
Mingdynastie mocht Pater Schall
verder werken onder de Mand-
sjoes. In 1651 wilde de propagan
da in China een zelfstandig pa
triarchaat oprichten voor de toen
reeds meer dan 200,000 christe
nen. Er zouden 2 of 3 aartsbis
dommen komen en twaalf bis
dommen Onder den druk van de
Potugeesche politiek kwam daar
van niets terecht. In 1690 werd
Nanking en Peking verheven tot
diocees onder 't aartsbisdom Goa.
Dat was de Portugeesche wensch!
In 1856 werden deze diocesen
echter weer opgeheven, in China
kende men sindsdien apostolische
vicariaten zooals in alle missie
gebieden onder de Propaganda.
Thans beleven wij een nieuwe
poging om in China de kerkelijke
hiërarchie op te richten. Men heeft
er in Nederland tot dusver slechts
weinig aandacht aan besteed. In-
tusschen zullen alle missievrien
den blijven hopen, dat deze po
ging zal gelukken Zij is beter
voorbereid dan de vorige keeren.
Het aantal katholieken bedroeg in
1940 3.262.678 met 601,886 kate-
cbumenen. Over de laatste zes jaar
zijn er nog geen overzichten be
schikbaar Sinds 1800 is hun ge
tal verzestienvoudigd, sinds 1900
verviervoudigd, in 1920 was het
1.994.000. Het getal begint op iets
te lijken Het bedraagt echter nog
steeds geen vol percent van de
inwoners van China.
Een feit van groote beteekenis
is dat de inlandsche priesters
thans met 2.073 een waardige
plaats innemen naast de Europe
anen met 2.980 priesters. Veertien
bisdommen werden toevertrouwd
aan den inlandsche clerus, terwijl
vier diocesen een Chineeschen
kloosterling tot Bisschop hebben.
Kardinaal Tien, die kort geleden
in .Nederland werd gehuldigd bij
zijn sympathiebezoek aan het bis
dom Roermond en aan het moe
derhuis zijner congregatie te Steyl
werd kardinaal van Peking. Zijn
kerkprovincie telt de meeste ka
tholieken van de 138 kerkelijke
gebieden. Het zijn er 805.750. In
het geheel staan er van de 138
gebieden thans 26 onder Chinee-
sche leiding, daar er nog acht Chi-
neesche apostolische prefecten
zijn.
Men ziet daj de tegenwoordige
Paus het ernstig meent met zijn
volledige ommezwaai in de ker
kelijke politiek voor China, welke
trouwens reeds was voorbereid en
ingezet onder den vorigen paus.
Onze Nederlandsche kardinaal van
Rossum C.ss.R. heeft in deze ver
andering een werkzaam aandeel
gehad. Met spanning.zien vele ka
tholieken van Nederland uit naar
de verdere ontwikkeling van het
Katholicisme in China, dat in zijn
verwarden na-oorlogschen toe
stand tevens nog rekening moet
houden met het naburige commu
nistisch Rusland.
TH. STELTENPOOL S.V.D.